Ëyrië en Israël isoleren samen progressieve krachten in Libanon VS achter Brits Rhodesië-plan [otel bestormd aan grens tussen Kenia en Ethiopië Incident tussen joden over bidden op de Tempelberg Bewoners van Seveso krijgen adviezen ostblok deed enkele jtappen na Helsinki' Soedan stelt weer 17 mensen terecht Giscard naar Afrika OPEC vergadert Italiaan aan grens van Oost-Duitsland doodgeschoten ;Akkoord van Damascus maakt PLO nog kwetsbaarder UjnjDAG 6 AUGUSTUS 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 ONDEN (AFP, UPI) De rerenigde Staten zijn vastbe- loten mee te werken aan de ^rwerkelijking van Britse soorstellen om de zwarte ^eerderheid in Rhodesië bin- jen twee jaar aan de macht te engen. ,5e Amerikaanse minister van bui- ^nlandse zaken Henry Kissinger ^eeft dat de Britse eerste minister "Junes Callaghan tijdens een werk- ïtbijt laten weten. Het plan- iallaghan houdt in: aanvaarding van een meerder- 'udsregering; verkiezingen hiervoor binnen ihttien tot 24 maanden; overeenstemming dat Groot- pittannië Rhodesië pas zal erken- an gien als er een meerderheidsregering i Rij: gesli uswjnvermijdelijk loteiierder zouden Washington en Lon- ■edenen willen proberen Zuid-Afrika zo- vatr te krijgen dat het Rhodesië over- op bigt dat geweid en bloedvergieten H^vermijdelijk zijn, tenzij het on- ;rhandelt over een machtsover- acht aan de zwarte meerderheid. f hede een vlot onderhandelingstempo. Kissinger schudt Callaghan voor het ontbijt de hand. Kissinger overweegt een tweede ontmoeting met de Zuidafrikaanse eerste minister John Vorster, maar zou eerst zijn belangrijkste mede werker voor Afrika, William Schauf- i 11 ondeASHINGTON (AP) Volgens het Amerikaanse ministerie van ^Buitenlandse zaken hebben de Sowjet-Unie en haar Oosteurope- bondgenoten .enkele concrete stappen genomen' om het coord van Helsinki uit te voeren. Maar, aldus het ministerie, het punt van de mensenrechten is er nog weinig veranderd. vana een verklaring bij de eerste ver- •dag van het akkoord zei een irdvoerder dat ook ,niet ver- :ht' was dat binnen korte tijd veranderingen zouden iatsvinden in het beleid en de ktijk van de Sowjet-Unie en de isteuropese landen, ,Wij wisten it het lang zou duren en dat het een )op moeite zou kosten voor er op .agH5t gebied van de mensenrechten en Ie Es uitwisseling van informatie enige riJgeioruitgang zou worden geboekt', al- eigej dus de woordvoerder. Als voorbeeld van de stappen die in het Oostblok zijn genomen noemde hij het melding maken van militaire oefeningen en het uitnodigen van buitenlandse waarnemers daarbij. Verder hebben Tsjechoslowakije en Bulgarije het werk van buitenlandse zakenlieden in hun land makkelijker gemaakt en heeft de Sowjet-Unie haar regels voor emigratie verzacht, aldus de verklaring. fele naar Zuid-Afrika willen sturen. Deze was bij het drie uur durende ontbijt gisteren aanwezig. Ook is er een Brits-Amerikaans plan om schadevergoeding te betalen aan blanke kolonisten in Rhodesië voor de eigendommen die zij bij de totstandkoming van een regering zouden kunnen verliezen. Bij het overleg kwam ook de toe stand in Namibië (Zuidwest Afrika) ter sprake, dat door Zuid-Afrika, te gen de wil der Verenigde Naties, wordt bestuurd. Beide landen ver wachten een bitter debat in de Ver enigde Naties in september als Zuid- Afrika dan niet het gebied zijn vrij heid geeft. Smith waarschuwt Inmiddels heeft de Rhodesische eerste minister Ian Smith de Ver enigde Staten gevraagd directe on derhandelingen met zijn minder heidsregering aan te gaan. Hij waarschuwde dat „elke voorbarige overdracht van macht aan de zwarte bevolking in Rhodesië onvermijde lijk zou leiden tot chaos en binnen landse strijd en wel op een veel grotere schaal dan gebeurd is in Angola". De Rhodesische leider zei AmaAIROBI (AP' UPI) Zwaar bewapende mannen hebben ugugisteren een hotel bestormd aan de grens tussen Kenia en n hefithiopië. Julia- elling/ier Ethiopiërs en een Franse vrouw en \S(wamen om het leven, terwijl een sepfranse man werd meegenomen na ndeipn vuurgevecht met Ethiopische ïrenifoepen. Waarschijnlijk is ook hij om A. Cet leven gebracht. Rijs iet hotelletje ligt in de Ethiopische (ensstad Moyale, één kilometer van e grens met Kenia. Zwaarbewapen- e mannen bestormden het gebouw, 'loten met automatische geweren gooiden handgranaten. Daarna ikten zij slaags met Ethiopische instroepen. Wie de aanvallers wa- is niet bekend, maar aangeno- De Fransen, leraren met hun gezin nen, wonen in Kenia en waren in Ethiopië op vakantie. De overleven den renden na de aanval naar hun auto's maar deze .bleken met kogels doorzeefd. Zij zijn door de Ethio pische luchtmacht inmiddels naar de Keniase hoofdstad Nairobi gevlo gen. Eén vrouw was gewond door een kogel in de borstkas, maar is buiten levensgevaar. zeker negen mensen om het leven gekomen zouden zijn. Somalië maakt aanspraak op grote delen van Noord-Kenia en Zuid- Ethiopië omdat de daar rondtrek kende stammen Somaliërs zijn. In het verleden zou de Somalische rege ring bedekt steun hebben verleend aan aanvallers in het gebied. dat hij een initiatief van de Verenig de Staten zou verwelkomen om te helpen bij het oplossen van de on enigheid tussen de 300.000 blanke en de 6.4 miljoen zwarte bewoners van het land. Hij zei dat als Washington „de moedige beslissing nam om wer kelijk met ons te praten dan geloof ik dat dat een geweldige doorbraak zou zijn en dat het ons de gelegen heid zou geven de feiten en de waar heid duidelijk te maken". KHARTOEM (AFP, AP. UPI. Reu ter) De voormalige brigade generaal Mohammed Noer Said, die veroordeeld is als é.én van de leiders van de mislukte staatsgreep van 2 juli tegen het bewind van het Soeda- nese staatshoofd Baarfar Noemeiry. is gisteren terechtgesteld, samen met 16 andere deelnemers aan het komplot. Dit heeft Radio- Ondoerman bekendgemaakt. De dag tevoren waren al 81 mensen in verband met de mislukte coup geëxecuteerd, kennelijk door een vuurpeloton. Vier verdachten zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen, variërend van vier jaar tot le venslang. In één geval werd een ver dachte vrijgesproken. Amnesty International, de organisa tie die zich beijvert voor de rechten van politieke gevangenen, heeft bij president Noemeiry telegrafisch kennis gegeven van haar ongerust heid over de terechtstellingen. In het telegram wordt aangedron gen op clementie voor degenen die ter dood veroordeeld zijn of worden in de processen in Soedan. De orga nisatie zegt dat ongeveer 200 men sen nog terecht moeten staan voor de speciale rechtbanken wegens be weerde medeplichtigheid. Amnesty International is onder alle omstan digheden tegen de doodstraf. PARIJS (UPI) President Valery Giscard d'Estaing is voor een offi cieel bezoek naar de Afrikaanse staat Gabon vertrokken waar hij in Libreville met zijn ambtgenoot Al- bert Bongo kwesties als zuidelijk Afrika, de Franse enclave Djibouti en de Noord-zuiddialoog (tussen geïndustrialiseerde en ontwikke lingslanden) zal bespreken. Gabon is een voormalige Franse kolonie, die in 1960 onafhankelijk werd. Giscard blijft tien dagen weg. Na het overleg in Libreville gaat hij naar Zaïre voor een jachtvakantie. De industrielanden moeten hün belofte nakomen dat zij 600 miljoen dollar bijdragen aan het landbouwontwikkelings fonds van de Verenigde Naties. De OPEC-(oIie-)landen zijn niet van plan meer dan de 400 miljoen dollar bij te dragen, die zij hebben toegezegd. Dit bleek gisteren tijdens de vergadering van minister van financiën van de OPEC-landen in Wenen, die onder zware bewaking plaatsvond (foto). De rijke lan den hebben tot nu toe niet meer dan 530 miljoen dollar bijeen kunnen garen, waardoor er nog steeds een tekort bestaat van 70 miljoen dollar. JERUZALEM (UPI, Reuter) Tientallen Joden zijn gisteren in het oude centrum van Jeruzalem met elkaar in botsing gekomen na een mislukte poging gebeden te zeggen op de plaats waar de Joodse tempel in het jaar 70 na Christus door de Romeinen werd verwoest. De politie maakte een eind aan het incident en hield een aantal Joden tegen die de Berg Moria wilden opgaan. De moeilijkheden begonnen toen een twintigtal rechtse Joodse bur gers langs de Klaagmuur het pad wilden bestijgen naar de Marok kaanse poort, de toegang tot de Tempelberg. De demonstranten, die borden droegen met het opschrift „bidt op de Tempelberg" werden te gengehouden door een evengroot Oeganda Enkele maanden geleden werd in hetzelfde gebied een kamp aange vallen, waarbij een Westduitse inge nieur werd gedood. Afgelopen week :n wordt dat het leden zijn van het zouden Ethiopische troepen slaags int voor de bevrijding van zijn geweest met een groep van menl'malië" zwaarbewapende mannen, waarbij ledei Oegandese en Keniase bewindslie den hebbben in Nairobi gisteren voor de tweede achtereenvolgende dag vergaderd over een normalisatie van de betrekkingen tussen de twee Oostafrikaanse buurlanden. Op uitdrukkelijk verlangen van de Oe gandese president. Idi Amin, wordt er over de gesprekken naar buiten niets meegedeeld. BONN (DPA, Reuter) Oostduitse grenswachten hebben gisteren de Italiaan Benito Corghi, doodgescho ten. Volgens het Beierse ministerie van binnenlandse zaken, dat zich op het Oostduitse persbureau ADN be roept, zou de 38-jarige vrachtwa genchauffeur uit Rubiera zijn vrachtwagen bij de doorlaatpost hebben geparkeerd om douanefor maliteiten af te handelen. Wat er daarna gebeurd is. is niet geheel duidelijk. SEVESO (AFP, Reuter) De 4.000 mensen die mogelijk besmet zijn door een giftig gas dat onlangs uit een chemische fabriek in het Noord-Italiaanse Seveso ontsnapte, hebben de raad gekre gen zeker zes maanden geen kinderen te verwekken, niet harder te rijden dan 30 km per uur en hun handen zo vaak mogelijk te wassen. Deze adviezen zijn afkomstig van een medisch comité dat is gevormd om de zaak te onderzoeken. Het gaat om het zeer giftige gas TCDD dat op 10 juli bij een ongeluk vrijkwam. Men vreest dat deze chemische ver binding afwijkingen kan veroorza ken bij nog ongeboren kinderen. Het beperken van de snelheid in het plaatselijke verkeer tot 30 km heeft ten doel te voorkomen, dat het gif met opwervelend stof terecht komt buiten de nu getroffen streek. De 4.000 mensen wonen in een ge bied dat in lichte mate door het gif is besmet. Zij behoeven niet weg te trekken. Uit de directe omgeving van de fabriek zijn ruim 750 mensen geëvacueerd. In daaraan grenzende gebieden is de bevolking aangera den. ten minste kinderen en zwange re vrouwen overdag buiten het ge bied te houden. Volgens het genoemde medische co mité kan besmetting gebeuren door het eten van door het gif getroffen voedingsmiddelen of door het aanra ken van besmette voorwerpen. Plaatselijke meubelfabrieken kla gen er over dat afnemers geplaatste orders annuleren omdat zij vrezen dat de meubels ook besmet zijn aantal zeer orthodoxe Joden. „Het is verboden" riepen de orthodoxe Jo den. „Het is een drama voor het Joodse volk." Veel orthodoxe rabbijnen geloven dat het verkeerd is op de Tempel berg te bidden. Opvallend is de ommezwaai van de Aschkenazische opperrabijn Goren. die tot voor kort eveneens te genstander was van het bidden op de Tempelberg. Deze week liet hij ech ter doorschemeren dat hij van me ring was veranderd en er geen be zwaar meer tegen het bidden op de berg in Jeruzalem zou aantekenen. Op de plaats waar de tempel stond is later de Al-Aksa moskee gebouwd De regering in Jeruzalem wil voorko men dat Joden op de Tempelberg bidden om de gevoelens van de Mos lims niet te kwetsen. Op de westelij ke Jordaanoever deden zich eerder dit jaar moeilijkheden met Ara bische bewoners voor, nadat een rechtbank in Jeruzalem besloot eén groep Joden vrij te laten die wegens bidden op de Tempelberg was gear resteerd Dit besluit werd later in hoger beroep ongedaan gemaakt LISSABON (DPA) Generaal Ran- gel de Lima van de Portugese luchtmacht is wegens schending van de militaire discipline tot tien dagen arrest veroordeeld. Volgens het in Lissabon verschijnende blad „O Dia" zou de generaal aan de Revolu tionaire Raad een memorandum hebben toegestuurd, zonder daar voor de normale dlenstprocedure te volgen. Over de inhoud van dat me morandum is niets bekend. >evoI telijr IgCl J dei ta rtijè'oor James Dorsey ,Chj rer dM te slepender de bloedige burgeroorlog in Libanon wordt, des te meer komen met name de en e^lestijnse Bevrijdingsbeweging (PLO) en de beweging van de linkse Libanezen in de knel. van elkaar en toch elkaar aanvullend leveren Syrië en Israël stap voor stap een lijd jdrage aan de isolatie van de progressieve krachten in Libanon. in di t 54n de grens tussen Libanon en Is- oveël patrouilleren Israëlische (ijdkrachten aan beide kanten van grens. Dagelijks dringen Israë- Iche soldaten tot enkele kilometers (er de Libanese grens door. De Is- üëli's hopen hierdoor een terugkeer rjn de Palestijnse guerrillastrijders theëhet beruchte „Fatahland" te voor- v^Smen. Bovendien denken zij de Pa- "itijnen van repressaillemaatrege- 'poh? tegen de bewoners van de dorpen 'ei"e Zuid-Libanon af te houden, die Mr ar Israël gaan om werk te vinden a^J medische hulp te ontvangen heeft zijn beleid van de open a ^liggen uitgebreid tot Libanon. Ver- 'len week hadden zich twintig Li- meUgggj, ondanks dreigementen van te| kant van de plo bij een sigaret- in het Noorden van Israël ield voor werk. Binnen de ko- inde weken verwacht men dat het itingent Libanese „gastarbeiders" bi tw< (tw< l0 el 15Ö zal aangroeien. Een van de 1 V0Q.ar Israël gekomen Libanezen ver- Ide dat de PLO hen door de ver- fekking van bloem, waaraan in Li- ""■"Inon een schrijnend tekort is, had- in willen omkopen. Zij werden ge- iarschuwd om geen voedsel in Is- )èl te kopen, niet in Israël te werken I geen medische behandeling te invaarden. Israël stuurt al enkele fcanden legers medisch personeel naar Noord-Israël om de slachtoffers van de burgeroorlog hulp te verle nen. Een bord met een Arabisch op schrift, net nog op Libanees grondge bied, verkondigt, dat wie van de diensten van een Israëlische arts ge bruik wil maken hier van tien tot twaalf en van twee tot vier terecht kan. Dagelijks verschijnen er tot 150 mensen, zeker nadat Israël bekend maakte de medische hulp niet meer alleen tot Libanese christenen te zul len beperken. Wapenleveranties Ondertussen nemen de aanwijzin gen toe, dat de rechtse strijdkrach ten directe militaire hulp van Israël krijgen. Als eerste Israëlische krant kwam de Engelstalige Jerusalem Post met een dergelijk bericht. Eer der waren dergelijke beweringen ge lanceerd door rechtse politici in Li banon en door Westerse diplomaten in verschillende Arabische hoofdste den. Tenslotte menen waarnemers tastbare bewijzen in de strijd zelf te hebben gevonden. Israël, dat zich officieel op het standpunt stelt niet in Libanon mili tair te zullen ingrijpen tenzij zijn eigen veiligheid in gevaar dreigt te komen, heeft alle berichten van wa penleveranties aan de rechtse krach ten in Libanon categorisch van de hand gewezen. Aangenomen wordt echter dat Israël M 16-geweren, ge vechtsvoertuigen en veroverd Sow- jet-materiaal zoals M 34-tanks aan de rechtse Libanezen doet toeko men. Vaak zijn op de automatische geweren de serienummers en andere kentekenen weggekrabd. De rechtse strijdkrachten in Libanon kalken echter net zo makkelijk de Da vidsster als de Libanese ceder op een veroverd gebouw. Met name de stoottroepen van de Libanese minis ter van binnenlandse zaken Camille Chamoun en de extremistische Wachters van de Ceders zouden door Israël worden bevoorraad. De Libanese falangisten echter lij ken wat aarzelender tegenover Israë lische steun te staan. Volgens nog onbevestigde berichten zouden er zelfs elitegroepen van Chamouns mi litia in Israël worden opgeleid. Op zien veroorzaakte deze week de ontr kenning van de Libanese ambassa deur in Brussel Antoine Francis dat. hij samen met zijn broer op zou treden als tussenpersoon tussen Tel Aviv en de rechtse Libanezen. Deze beschuldiging werd eerder in Al Ha- daf, het orgaan van de Volksfront voor de Bevrijding van Palestina geuit. In zijn pogingen om de PLO uit Zuid-Libanon te houden is Israël ook ingegaan op een verzoek om onder handelingen van het dissidente linkse Libanese Arabische Leger (LAL). Reeds drie keer hebben verte genwoordigers van het LAL en Israë lische militairen elkaar ontmoet in de Israëlische grensplaats Rosch Ha- nikra. De Libanese onderhandelaars, die nauwe contacten met de PLO onderhouden, zouden Israël verze kerd hebben, dat zij niet zullen toe staan. dat Palestijnse guerrillastrij ders weer vanuit Zuid-Libanon tegen Israël gaan optreden. Tegelijkertijd voert de Israëlische marine regelmatig acties uit tegen schepen die onderweg naar Libanon zijn. Meestal mogen deze schepen hun reis voortzetten wanneer er zich geen wapens aan boord bevinden. Deze week werden echter twee leden van een Libanese communistische organisatie op volle zee door Israë lische soldaten ontvoerd. Het twee tal, de 25-jarige Nahla Chahal en een zekere Ali, bevonden zich aan boord van de „Hermes." Volgens een be kendmaking van de Organisatie van Communistische Actie in Libanon (OACL) werd de Hermes ter hoogte van de Libanese kust geënterd. Is raëlische soldaten klommen aan boord en riepen de twee Libanezen bij hun naam waarop zij werden meegenomen. De bedoelingen van de Israëlishe regering werden verleden week aan geduid in een vraaggesprek op de Israëlische televisie met de minister van defensie, Sjimon Peres. Deze stelde uitdrukkelijk, dat het in Zuid- Libanon ontstane vacuüm zo gauw mogelijk moet worden opgevuld Dat Israël in Libanon op volle schaal militair zal ingrijpen lijkt echter onwaarschijnlijk. Het „vuile werk" wordt door Syrië opgeknapt. Voor de Palestijnen is de Israësche humanitaire hulp niets meer dan een behoorlijke portie cynisme. Zij kunnen het niet nalaten om deze hulp te verbinden met de opmerking van premier Jitzhak Rabin dat Syrië inmiddels meer Palestijnen om het leven had gebracht dan Isral in de afgelopen 2 jaar. Sommige Israëlische leiders hopen dat het verlies aan macht en aanzien van de PLO in Libanon tot het ont staan van een, zoals Schlomo Avi- nieri. directeur-generaal, van het Is raëlische ministerie van buiten landse zaken, het uitdrukte „meer gematigde en meer realistische Pa lestijnse leiderschap." De meeste Is raëlische regeringsfunctionarissen staan echter skeptisch tegenover de kans van slagen van het verleden week gesloten akkoord tussen Sy- riërs en Palestijnen. Zij geloven vee leer dat de vijandelijkheden in Liba non nog maanden zullen voortduren en dat Syrië een overtreding van het akkoord van Damascus door de PLO zal gebruiken om een nieuwe militaire aanval op de Palestijnse en linkse strijdkrachten te lanceren. Isolement In ieder geval kunnen de Israëli's met het politieke resultaat van het akkoord van Damascus tevreden zijn. Dit akkoord heeft niet alleen de zwakte van de PLO aangetoond, maar ook de PLO-leider Jassir Ara fat verder in het isolement gedre ven. Op de eerste plaats hebben de Ofschoon de PLO zware kritiek op het tweede Sinaï-ukkoord tussen Egypte en Israël heeft geuit, willen president Sadat (links) en Jassir Arafat (rechts) deze meningsverschillen uit tactische redenen liever opzij zetten. Syrië probeert hieruit echter profijt te trekken. onderhandelingen in de Syrische hoofdstad opnieuw een wig gedre ven tussen gematigde en extremis tische Palestijnen. «George Habasj van het Volksfront voor de Bevrij ding van Palestina heeft inmiddels laten weten, het akkoord met Da mascus niet te zullen aanvaarden totdat alle Syrische troepen het Li banese grondgebied verlaten heb ben. Volgens het Libanese radiosta tion „De Stem van Libanon" zoy het Volksfront zelfs vanwege het ak koord van Damascus de oorlog aan de PLO hebben verklaard. Boven dien biedt het akkoord van Damas cus de mogelijkheid om ook een wig te drijven tussen Arafat en de leider van de linkse Libanezen Kamal Joemblat. Deze stond van begin af aarzelend tegenover de bepalingen van het akkoord van Damascus Wanneer een dergelijke verwijde ring tot stand zou kunnen worden gebracht wordt de uitroeiing van het linkse Libanese verzet door Sy rië en de rechtse Libanezen nieis meer in de weg gelegd. •Tenslotte heeft het akkoord van Da mascus Arafat ook in een moeilijke positie gebracht tegenover de Egyp tische president Sadat. Vanwege de' in het akkoord opgenomen veroor deling van het tweede Sinai- akkoord tussen Egypte en Israël zag Arafat zich gedwongen om in het openbaar afstand te nemen van de Syrisch-Palestijnse afspraken De Egyptische reactie bleek duidelijk toen een regeringswoordvoerder het akkoord van Damascus omschreef als het „Palestijnse document van de overgave.' Dat Arafat zich in een dergelijke positie heeft laten manoeuvreren is niet zo vreemd Hij stond voor een afschuwlijk dilemma: buigen voor de Syrische eisen of vernietiging van wat van het Palestijnse verzet is overgebleven. Arafat koos eieren voor zijn geld. De PLO is echter nog niet helemaal verslagen, zoals blijkt uit het heldhaftige verzet van het reeds meer dan zes weken belegerde Palestijnse kamp Tal al Zaatar, ten oosten van Beiroet Wanneer het gis teren afgekondigd bestand wordt nageleefd en er ruimte voor een ron de-tafelconferentie zou worden ge schapen is het misschien nog niet te laat voor de PLO

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7