Leo Pappenheim: De Muze ordt verkracht, dat doet pijn ARIE deTijdïj 3eserveringssysteem §jioet camping-chaos in oogseizoen voorkomen .rnhemmer zestig jaar dirigent liM GROENE VELT Weekblad Schilder omgekomen op boorinstallatie directeur van Zeeuwse VVV: postbode is de gebeten hond dure eend slangemensje zwaard feestje Man die jacht had verduisterd voor meer feiten gezocht. het weer Een nieuwe zomerronde? weerrapporten Strandweer: ~~~NDERDAG 5 AUGUSTUS 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 (ADVEHTEHTlC) hor Jac. Lelsz rsla^hem Wat is het moderne componeren in de romatnische oren van Leo Pappenheim? „Een [orgeftsje van de viool, een piepje van de hobo en een windje van de fagot". Pappenheim maakt er iputtn geheim van dat hij van de nieuwste muziek, in het algemeen gesproken althans, niets moet ïszidjben. Hij geberuikt kernachtige beelden om vele eigentijdse partituren te karakteriseren, ?rt?.<iarvan „luchtfoto's van het Centraal-Station" en „hotelrekeningen zonder BTW" tot de t w^digste behoren. p Pappenheim is *n 1976 zestig uur/ dirigent. Daaraan wordt offici- "pMgeen aandacht geschonken. Vol- vrop e week hoopt hij 80 jaar te wor- lnsrn1- Dat wordtwel gevierd, namelijk og t een ereconcert op 1 september Wusis Sacrum te Arnhem, dat het Iers Qrkest hem aanbiedt. der Pappenheims leiding worden .j uitgevoerd de Ouverture Lo- ^grin van Wagner, het Te Deum Dvorak en zijn lievelingssymfo- de 5e van Tsjaikowsky. Mede- jking verlenen deze avond zijn koren, de Christelijke Oratori- vereniging uit Arnhem en „Bach" Nijmegen, en de solisten Annette i Byè, sopraa, en Henk van den 'tok, bas. udste tarschijnlijk is Pappenheim van professionele dirigenten in Neder- 1 de nestor. „Ik ben nog gezond, B geen enkele inzinking. Dat is een En. een reden tot dankbaarheid". i ophouden denk ik niet. „Ik ben ambtenaar. Plotsklaps in de gaan werken, kan ik niet". Dat /Je zien, want die tuin ziet er uit als wildernis. Maar 's avonds, op het p-ium, gaat elke wildernis voor bloeien als een roos. De roos van romantiek. Pappenheim heeft r de romantiek duidelijk voor- werd in Amsterdam geboren en v leerde in Keulen aan het conser- wn'S>riüm. In Duitsland werkte hij -i diverse symfoniorkesten en ope- het laatst in Bonn. Tót 1933, it toen moest hij vanwege het ■■■B-regiem verdwijnen. In 1939, na t het Nederlands Opera Ensemble ,war,jtotterdam in heel Nederland op- n süfec*en te hebben, volgde de be- >1 ziiPing tot dil-igent van de i na!^emse Orkestverenigin6. het te- \rvïwoordige Gelders Orkest. Drie 'r later werd zijn carrière voor de ïde maal gebroken, toen door de t^^tse bezetters. ;k al: int alppenheim verbleef 27= jaar in con- senzaitratiekampen. Niet in een vernie- irplo^ngskamp, want wel had hij jood- Jrek®uders, maar hij werd protestants van loopt, en dat was zijn redding. In Leo Pappenheim: Bach met slagwerk verschrikkelijk! het concentratiekamp spreekt de dominee op het bed en Pappenheim speelde op een harmonium psalmen. Hij werkte er bij de reinigingsdienst, en ging als gebruikelijk veel met lysol om. „Na de oorlog ga ik een opera schrijven", zei hij daar meer dan eens. „Tristan en Lysolde". Pap penheim heeft altijd een onver woestbare humor gehad. Mooie momenten Dat heeft hem, menselijk gespro ken, op de been gehouden. Want hij heeft nogal wat teleurstellingen moeten verwerken. Meer dan eens werd hij „gepasseerd". Hij is ge neigd dat voor een deel toe te schrij ven aan het feit dat hij opera-, or kest- en koordirigent was. Die com binatie ligt de Nederlanders niet zo erg. Toch is hij niet verbitterd. „Ik heb heel veel mooie momenten mo gen beleven, alle grote muziekwer ken in de meest uiteenlopende stij len kunnen dirigeren en bijna altijd voortreffelijke kritieken gehad. Nee, ik heb ze niet ingeplakt. Zo'n type ben ik niet. Ze zitten in mappen, stapels!" Dikwijls is Pappenheim (ridder in de Orde van Oranje Nassau en lid van verdienste van de Internationale Gustav Mahler Gesellschaft) opge treden als gast-dirigent, tamelijk re cent nog bij het Orchester der Beet- hovenhalle in Bonn. Bekend is ook dat hij zo vaak als dirigent moest invallen. Soms op de meest ongele gen ogenblikken en op het laatste nippertje, zodat er geen gelegenheid meer was om te repeteren en de muziek alleen nog maar even ver baal met de solisten kon worden doorgenomen. Meer dan eens ge beurde het zo schielijk dat zijn vrouw hem ijlings met zijn rokkos- tuum achterna moest reizen. Geestesarmoe Van veel moderne muziek zegt hij: „Ik trap er niet in". Hij spreekt van geestesarmoe, gebrek aan inventivi teit. „Ze kunnen geen melodie meer schrijven. Wat is muziek? Melodie, doorwerking, harmonisering." Pro- kovjev waardeert hij hogelijk. Gershwin idem. „Een genie. Hij kan een melodie schrijven". Maar ver der: ;,Het doet me pijn dat de Muze zo wordt verkracht. Bach met slag werk verschrikkelijk! Er wordt maar wat aan-gerotzooid. Voordat hij de goede vorm vond, heeft Beet hoven zijn Leonora-ouverture drie keer overgeschreven." Pappenheim. tot 1961 verbonden aan het Gelders Orkest, is blij dat het laatste oordeel aan het publiek is. Dat maakt uit wat blijft. Hij is niet pessimistisch gestemd. Zijn er varing is dat steeds meer jongeren de concerten bezoeken. Aan het ein de van het gesprek zet hij een pet op van een snit, die men in het Gelders Haagje voor onmogelijk zou hou den. Hij wil graag meerijden naar de stad. In de auto vraagt hij of we het mopje kennen over die dame. die te hard reed. „Minstens tachtig, me vrouw", zei de agent. Waarop zij: „U vergist zich, dat hoedje maakt me zo oud." Een vakbondsleider over groenteprijzen, marxisme, Den Uyl, Van Agt, de func tie van het gezin en zijn emoties 'Soms denk je wel eens: nog éven en het loopt over mijn schoenen' De klad in de confectie faillissement is schering en inslag Italiaanse gif ramp: tweede Softenon- affaire? Scheiding wie is mevrouw als ze meneers vrouw niet meer is? Cy nische concierge op het liefdespad: Paul Léau- tauds Particulier Dagboek 'All the President's Men': wel degelijk een politieke film Bon voor proefabonnement 8 weken de Tijd voor 10 gulden. adres: plaats Zonder postzegel zenden aan de Tijd. Antwoordnummer 6. Amsterdam. ontvangst van acceptgiro. I I I I I I I I I I I I B Overal te koop: I 2.-. J^bonnementen: tel. 020 - 23 39 8^J|| Van een verslaggever AMSTERDAM Op het Neder landse deel van het continentale plat is de 23-jarige Joegoslavische schilder Jissip Antinovic vanuit een kooi waaruit hij zijn werkzaamhe den verrichtte zeven meter naar be neden gevallen. De man was op slag dood. Het ongeluk gebeurde op de boorinstallatie Zapata Nordic, die daar werkzaam is voor de Neder landse Aardolie Maatschappij. n di' ■t, kal i ideerl ten. z11 een verslaggever aat hbDELBURG De enige manier om chaos in het hoogseizoen eggii; campings te voorkomen, moet gevonden worden in het emdietten van een waterdicht reserveringssysteem. Dit zegt de Ecteur van de provinciale Zeeuwse VVV, de heer J. de Regt. rvolgl DE- VAN EEN LEZER- Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. campings aan de Zeeuwse kust ■■•in het hoogseizoen overvol. Dat t tot excessen, zoals uitbreiding het kamperen bij de boerderij, in inbare parken en plantsoenen en -ris een ongewenste ontwikkeling, i groot deel van de kampeerders >t op de bonnefooi naar een cam- Als ze daar horen dat de cam- 5 vol is dan is Leiden in last. De Ieren en volwassenen zijn mees- er moe van de reis en zoeken een rnatief in de directe omgeving. ieder jaat terugkerende proble- 1 zijn niet op te lossen door het tal campings drastisch uit te jden of door het kamperen bij de r te verrruimen. Je moet ook kij- hoe groot de recreatiedruk op bepaald gebied is en dan zit men oorbeeld in Zeeland, althans aan kust, duidelijk aan het plafond. over Irom moet er een reserveringssys- n komen, het liefst landelijk Ir als dat niet haalbaar is dan Ir provinciaal, zegt de heer De tt. vakantiehuizen, apartementen en hotels. De heer De Regt is fel te genstander van verdere uitbreiding van het aantal mini-campings, waar van er op dit moment ruim honderd in Zeeland zijn. Dan kunnen nog beter de goed uitgeruste be roepscampings in het hoogseizoen wat meer overbelast worden, vindt hij. Dat is vanuit landschappelijk en hygiënisch oogpunt gezien veruit te verkiezen boven het uitbreiden van kamperen bij de boer, aldus de heer De Regt. onder redactie van loes smit Waarom zijn honden wel gebeten op postbodes en niet op de melkboer of de vuilnisman? Om dat we een uniform dragen, den den de zeventigduizend postbo des die West-Duits land telt. Maar daar hebben ze volgens hun PPT geen gelijk in: „Dat bijten heeft niets met het al dan niet dragen van een uniform te maken," sprak onlangs de minister voor het postwezen geruststellend. „De honden vallen een besteller aan. omdat ze in hem een indringer op hun privéterrein zien." Intussen schieten de Westduitse postbodes weinig met zo'n uitleg op. Vorig jaar hebben 2200 van hen melding van hondenbeten ge maakt, en dat schijnt er niet min der op te worden. Peter Rudnik bijvoorbeeld mag zich best als dé gebeten hond beschouwen: twee maal op één dag. zelfs binnen de minuut, kreeg hij een flinke knauw van dezelfde hond. Dat gebeurde toen een kleine, felle terrier zijn neus door het hekje duwde, waarvoor Rudnik de post voor dat adres stond uit te zoe ken. De hond beet hem in zijn onderbeen. Rudnik bukte zich om het gewonde been te wrijven, en de hond beet opnieuw, datmaal in zijn hand. Het eigenaardige is. dat in de Westduitse hoofdstad Bonn veel meer postbodes gebeten worden dan elders in elders in het land. Waar 'm dat in zit heeft niemand tot nog toe kunnen verklaren, maar wel is uitgerekend dat vol gens de statistieken elke brieven besteller in Bonn kans loopt ze ker tweemaal in zijn loopbaan door een hond gebeten te worden, terwijl volgens diezelfde statis tieken driekwart van hun colle ga's in de rest van het land nooit een hondebeet zullen oplopen. Het bijt-eens-een-postbode- verschijnsel is niet van de laatste tijd. Negen jaar geleden al beslo ten de posterijen er iets tegen te doen. Om hun personeel te be schermen reikten ze de postbodes spuitbusjes uit met een mengsel van peper en olie. waar agressie ve honden beslist niet tegen zou den kunnen. Het anti-bijt-wapen werkte aanvankelijk wonderen uit: het aantal bijtgevallen zakte met dertig procent. Maar dat bleef niet zo Tegenwoordig wordt er mét spuitbus alweer precies zo vaak en zo gretig gebeten als zon der. Ook daar hebben de posterij en wel een verklaring voor na zoveel jaar zou het spuitmiddel de honden niets méér soen, of de postbodes zijn niet meer zo snel met spuiten als in het begin maar daar hebben de bestellers weinig aan. Nu het „wapen" niet meer blijkt te werken, hebben de posterijen tot een nieuwe aanpak besloten: de postbodes is geadviseerd min der gebruik te maken van de spuitbud en meer over te gaan op praten met de honden èn bazen. In de eerste plaats moeten ze de eigenaars van bijtende honden vragen hun dier binnen te houden als de post rondgebracht wordt, en in de tweede plaats moeten ze de honden die toch buiten zijn. vriendelijk toespreken. Dat moet helpen, want er is al een treffend voorbeeld van bij de hand: ene Heinz Schoroth, besteller te Bonn, heeft het zo ver geschopt dat zijn oude vijand, de Duitse herder Marko, nu niet alleen on der het werk van huis tot huis met hem meewandelt, maar hem ook nog vergezelt tot aan het postkan toor, waar de hond afscheid neemt en zich naar de baas be geeft. En als zo'n mooie vriendschap niet zo eenvoudig blijkt op te bouwen, dan moet de postbode, zeggen de posterijen, zichzelf maar op de koffie uitno digen bij de baas thuis, zodat de hond hem van dichtbij leert ken nen en waarderen. Een heel dure werd die gestroopte eend van twee jongemannen uit Franeker en Harlingen. In de sloot langs de dijk, waarop de heren in hun auto reden, zwom men de eenden die de bijrijder met een buks probeerde te schie ten. Eèn schot was goed raak, maar nog maar nauwelijks zat de gedode eend ook in de auto, of er kwam een politiewagen aan, waarvan de stropers zo schrokken dat ze in hun haast om weg te komen de bocht niet zagen en in de sloot doken. De schade be droeg volgens de Leeuwarder Courant: één totaal vernielde au to. één proces-verbaal met de no dige nasleep, één rekening van de garage die het wrak uit de sloot moest takelen, één in beslag geno men buks plus één eend, want ook die mochten ze niet houden. Achteraf waren ze bij de poelier toch heel wat voordeliger uit geweest. Met haar twee jaren is dc Hongaar se Etuka Adams zonder twijfel 's werelds jongste dierentemster. De kleine treedt in een Deens cir cus op met een heuse Argentijnse boa-constrictor. Vaak wordt zulke liefde van kleine kinderen voor ge vaarlijke dieren nogal aangedikt, maar in het geval van het Hongaar- tje schijnt het verhaal te kloppen: Etuka is allerminst bang van het enge dier en heeft haar vriendje zelfs graag bij zich als ze op het potje moet. De een of andere Amerikaan heeft ruim negenduizend gulden neergeteld om in het bezit te ko men van het zilveren zwaard van Mussolini, dat in het Newyorkse Waldorf-Astoria hotel geveild is. Het zwaard was een cadeautje van 2500 Arabische sjeiks, die met de plechtige overhandiging in 1937 in de Lybische hoofdstad Tripoli wilden symboliseren dat ze de Italiaanse dictator als hun „beschermer" aanvaardden. Acht jaar later nam een Ameri kaanse kolonel het zwaard bij een overval op Mussolini's villa in de buurt van het Italiaanse Salo als oorlogsbuit in beslag. De koper van het 58 centimeter lange zwaard wil onbekend blijven. Binnenkort kunnen tweeduizend grote en minder grote be roemdheden een uitnodiging in de brievenbus verwachten voor een feestje dat in het jaar twee duizend gevierd zal worden. Als het tenminste allemaal waar is, wat Frank Sinatra voor de Ameri kaanse televisie heeft gezegd. Vol gens de Leeuwarder Courant is The Voice nu al plannetjes aan het maken voor zijn vijfentach tigste verjaardag die bij leven en welzijn in 2000 moet plaats grij pen. Frank, pas opnieuw ge trouwd, schijnt dit bericht de we reld in te hebben gestuurd: „In het jaar 2000 zal ik in de be roemdste ruïne van de wereld, het Colosseum in Rome, mijn vijfen tachtigste verjaardag vieren." formatie MPtO:e'e jaren geleden heeft een kam- ^rinformatiedienst zich met ftgelijke informatie bezig gehou- maar er bleek toen geen slui- 1 systeem mogelijk te zijn. Toch "^ler iets in die richting moeten ]puren. Uiteindelijk wordt er ook vantevoren gereserveerd voor yjkorfietser ^jigekomen I een verslaggever lERGEN De zeventigjarige W. llinga uit Eibergen is gisteren op Beltrumseweg in zijn woonplaats gekomen toen hij op zijn snor ed een uitrit uitkwam en op de aaan door een personenauto ge pen werd. Van een verslaggever LEIDERDORP In zijn woning in Leiderdorp is de dertigjarige G.F.H. aangehouden die gezocht werd we gens verduistering van een jacht met een waarde van meer dan honder dduizend gulden. De man blijkt drie jaar geleden uit een strafinrichting in Veenhuizen ontvlucht te zijn en in die drie jaar niet stilgezeten te heb ben: volgens de rijkspolitie te water die hem in samenwerking met de rijkspolitie aanhield, wordt hij door twaalf politie-instanties in alle delen van het land gezocht wegens ver duistering, valsheid in geschrifte en oplichting. Hij gebruikte daarbij steeds valse namen. Ook de flat in Leiderdorp, waar hij nu woonde, had hij onder een valse naam gehuurd. Men kwam hem op het spoor toen onlangs zijn achttienjarige broer en een oom in Amsterdam aangehou den werden toen zij probeerden een door hen in Friesland gehuurde krui ser aan de man te brengen. De man, die nu aangehouden is. had het jacht van meer dan een ton in Bodegraven gehuurd en het alweer doorverkocht. Van onze weerkundige medewerker Staat er een tweede zomer- een stabiele nazomerstaart mende dagen. Gistermiddag temperatuurlijst van Gordon ronde op het programma? Er komen, dit toch wel één van voelde het in Roosendaal be- Manley, die in 1659 begint. de gouden momenten daar- paald kil aan nog, bij een zo'n hoge waarde niet te vin toe lijkt. Met belangstelling luchtvochtigheid van slechts den maximum is 19,2 in veertig procent. München 1784. Verder Manchester met pressies bij Groenland, later kreeg een beste onweersbui 18-3 (afwijking +2.5) Hebri- nog storing komen veroor- met hagel van drie en twintig den 14.5 (+1.2) en Plymouth zaken. millimeter, ook in Oostenrijk met 17.9 (plus twee graden onweerde het weer eens uit- celsius). Gemiddelde tempe- Eerlijk gezegd zien wij dat gebreid: Salzburg negentien ratuur in heel Ierland 15.! niet meer zo zitten nu een millimeter. In München was graden Celsius (afwijking Atlantische hogedruk uitlo- het gisteravond niet warmer Pfus één graad). In Gibraltar per (maximum 1030 millibar meer dan elf graden. viel minder dan een millime- Op dat hoge niveau, waarop op vierhonderd kilometer ten te1" regen (normaal is een bij het aardse weer in een latere westen van Ierland) zich van Nu al, op vijf augustus, is het een normale zonneschijn van fase nogal eens wordt voorbe- het noorden uit over ons land mogelijk een beeld van het 346 uren en een gemiddelde reid, tekende zich de laatste uitbreidt en het hele hoge- juliweer op de Britse eilan- etmaaltemperatuur van 24.2 dagen een hogedruk-uitloper druksysteem nog wat dichter den te geven. Het blijkt dat graden Celsius (afwijking af in de richting van Schot- bij het vaste land komt. De Aberdeen met vijftien milli- plus een halve graad). Op het land. Anderhalve maand ge- vuile was zal wel in hoofd- meter regen een record droge door de Russen bemande leden groeide daaruit over zaak over Scandinavië of maand over tenminste dertig weerschip Charlie midden op West-Europa een zeer besten- zelfs over de Poolzee worden jaar heeft gehad. Tegenhan- de oceaan meet men de dige hogedruktoestand. Net afgevoerd en in elk geval heb- ger zijn de Hebriden met 88 neerslag ook. Daar is in juli als toen is er ook nu weer een ben die depressies door aan- millimeter. De zon scheen op blijkbaar van de regen neer- wervelstructuur tussen de voer van warme lucht in het het observatorium Kew in gekomen, die onder normale Azoren en Portugal. Nu is een hogere niveau's toch maar Londen met 287 uren (De Bilt omstandigheden bestemd bepaalde ontwikkeling nooit even de huidige stabilisering 252), de helft langer dan nor- kan zijn geweest voor West- identiek aan een voorafgaan- van het-weer in West-Europa maal. Regenen deed het daar Europa, maar liefst 309 mm. de en het is gevaarlijk de lijn mee tot stand helpen komen. 25 mm. op het vliegveld Gat- Gemiddelde luchtdruk daar al te strak door te trekken. En dus. aanhouden van wiek 57 mm. Ook in Enge- 1017 mb, op het weerschip De wens is te gauw de vader het zonnige zomerweer met land hoge temperatuuruitsla- Romeo ten westen van de van de gedachte. Toch is het gunstige, aangename tempe- gen met als top 19,6 graden golf van Biskaje 1019 mb. Li- een feit, dat wil de zomer er ra turen van twintig tot drie Celsius in Kew (normaal ma ten westrnoordwesten nog wat van maken en wil er en twintig graden in de ko- I7 6). In de lange Engelse van Schotland 1014 mb. zijn enkele aanwijzingen in die richting. Het stromings patroon op twaalfduizend wachten wij af of diepe de- meter hoogte boven de Oce aan vertoont enige gelijkenis met dat van 14 juni. die, zoals men nog wel zal weten, de inleiding tot een langdurige periode van warm tot zeer warm weer werd. met een matige westen windje. Luchttemperatuur 20 tot 21 graden, zeewater 18 tot 19 graden. Verdere vooruit zichten: de zomer zou wel eens aan een nieuwe ronde kunnen beginnen. Amsterdam geheel bew 19 0 De Bilt zwaar bew 20 0 Deelen zwaar bew 20 0 Eeidc zwaar bew 19 0 Eindhoven zwaar bew 21 0 Den Helder zwaar bew 19 0 Luchth.Rtd zwaar bew 19 0 Twente zwaar bew. 20 0 Vllsslngen licht bew 20 0 Zd Limburg zwaar bew 19 0 Aberdeen geheel bew 20 0 Athene onbewolkt 30 0 Barcelona half bewolkt Berlijn zwaar bew 1B 0 Bordeaux onbewolkt 32 0 Brussel licht bew Frankfort zwaar bew 20 06 Oenève licht bew 27 0 Helsinki licht bew 19 0 Innsbruck regenbul 19 2 Kopenhagen zwaar bew 17 3 Lissabon onbewolkt 36 0 Loeamo licht bew 27 0 Londen zwaar bew 23 0 Luxemburg half bewolkt 21 0 Madrid onbewolkt 37 0 Malaga licht bew 27 0 Mallorca onbewolkt 28 0 Muenchen onweer 18 23 Nice half bewolkt 25 0 Oslo licht bew 17 0 1 Parijs zwaar bew 25 0 Rome onbewolkt 27 0 Spilt licht bew 28 0 Stockholm regenbul 18 4 Wenen zwaar bew 21 1 Zuertch zwaar bew 23 0 Casa Blanca zwaar bew 27 0 Istanboel licht bew 27 0 Las Palmas onbewolkt 28 0 Tel-Avlv licht bew 29 0 Tunis onbewolkt 29 0 C

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 5