Cornelia Ender: vier uit vier
Ad Paulen: Geen nieuw tijdperk
nL ge uit louter voor het zwemmen geschikte spieren opgebouwde Oostduitse deed op de
e Olympische zwemdag een geslaagde gooi naar de titel „grootste zwemster aller tijden" door
►n een tijdsbestek van een half uur eerst de titel te pakken op de 100 meter vlinderslag in de
"recordtijd van 1.00.13 en vervolgens het grote tweegevecht met Shirley Babashoff en Enith
ria op de 200 meter vrije slag met een nieuw wereldrecord af te sluiten: 1.59.26. De
itien-jarige Oostduitse heeft nu uit vier start vier gouden medailles en evenzovele wereldre-
verzameld.
urngoud
jrlijk
jrdeeld
Van Werkhovens
vallen weer terug
~e starts in Olympisch zwemtoernooi goud voor goud en wereldrecords
Montreal 1976
Zaterdag
evanche van
)egoslavië
Eens goud van Brundage wegens onovertroffen toewijding aan de atletieksport"
\tKWAyAG 24 JULI 1976
SPORT
TROUW/KWARTET 19
opme^E^L voor eerzuchtiger aangelegde zwemsters dan Enith Brigitha is het langzamerhand
>nverdraaglijke gedachte in hetzelfde tijdperk te moeten leven als het fenomeen Kornelia
1976 29
lijk ondP
dool
|Ll' ?REAL Op de laatste da-
ig van een schitterend Olym-
2 au|turntoernooi gold het devies
vóór I delen. Nadia Comaneci en
htingen.fam veroverden elk twee gou-
eeste sfdailles. De kleine Roemeense
de plakken die haar op de
sn de brug niet konden ont-
en Nelli Kim werd Olympisch
ioene bij het paardspringen en
vrije oefening.
beide turnsters leverden de
rijden in het Forum driemaal
op. Nadia Comaneci werd ech-
i onbetwiste ster omdat zij het
op het meest begeerde num-
I de individuele achtkamp,
omgehangen. Nelli Kim pakte
rde titel met de ploeg van de
i Unie in de landenwedstrijd.
Comaneci en Nelli Kim gaven
daaq- niets toe. Zelfs niet bij de
leringen op de onderdelen
zij de titel veroverden. Vier
verscheen een „tien" op het
>ord. Voor de eerste maal ook
vrijè oefening, waar Nelli Kim
lekkeloze demonstratie gaf op
{eraffineerd gekozen en fabel-
j door de Russische pianist
kteverljkte muziek. De „tien" van de
sche kampioene was een bitte
of PJleurstelling voor Ljoedmilla
stsjeva, de onttroonde Olym-
1fe kampioene van München. De
14 ubescheiden Russin kon niet
bij de vrije oefening. Zij be-
immers met een gemiddelde
0.925, via 9.90 en 9.95 uit de
;aande wedstrijden. Nelli Kim
►en achterstand van 0,075 punt
ileen de maximumscore zou
amhet goud kunnen brengen. Nelli
ur eld^ieed het onmogelijke en Ljoed-
Toeristsjeva, die alleen bij de
Jen wedstrijd met goud werd
mgen, kon haar tranen dan ook
meer bedwingen. De grote ster
jflünchen verwerkte haar ver
alleen. Toen de Russische
:r haar wilde troosten, duwde
uusk haar hand weg en snikte
or eerverdriet uit' Pas toen zi^ *ater
Èt podium stond kwam er weer
ach op haar gezicht.
Kim kreeg met de overwinning
oof df kür compensatie voor haar
|jnqenlkking op de brug. Bij een pi-
■|T. tte aan de hoge legger greep zij
amingjn stortte tot ontzetting van de
le laatste plaats bezette tribu-
voor de wedstrijd waren toc-
skaarten voor meer dan 200
r van de hand gegaan op de
Nelli Kim maakte haar oefe-
nog wel af maar kwam niet
ir dan 9,40 en de laatste plaats,
overigens niet de enige die
brug pech had. Voor Olga
it deed zich een herhaling
iet drama van München voor.
viel de kleine Russin van de
Zo erg was het ditmaal niet
bij een draai van de lage legger
Olga Korboet vrijwel stil te
Op het niveau waar de zes
iten werken, is dat dodelijk.
Korboet kreeg dan ook niet
dan 9,40. Toch kwam zij nog
laai op het erepodium en wel
haar kunststukjes op de balk.
j zij zilver veroverde.
jzeer het publiek in het Forum
leerd was door Nadia Comaneci
6lO 1 op de balk nog eens duidelijk.
Oostduitse Gitta Escher kreeg
de losse salto, die zij als enige
kt. slechts een beleefd
-^usje.
aan
Vei
jk zijl
uijlaai
lan df
Enith Brigitha heeft zich al geruime
tijd neergelegd bij het feit dat Ender
de golven beheerst. Ze stemde haar
race af op Shirley Babashoff, maar
liet een te groot gat vallen om dat op
de laatste meters nog te kunnen
overbruggen. Een tweede bronzen
medaille viel haar ten deel. waarbij
ze nog haast moest maken om Anne-
lies Maas voor te blijven. Hetzestien-
jarige zwemstertje uit Wageningen is
doende de grootste verrassing uit
West-Europa te worden. Haar vlek
keloze techniek spreekt aan en insi
ders voorspellen dat Annelies bij een
gerichte krachttraining in staat zal
zijn met de besten mee te gaan.
Enith Brigitha stond jaren lang be
kend om de gretigheid waarmee ze
op de eerste vijftig meter het veld
aanvoerde. Na het wereldkampi
oenschap in Cali hebben trainsters
Wil Storm en bondscoach Bert Sit
ters haar er van doordrongen, dat
het beter is langzamer te beginnen
om beter te finishen. In de 200 m.
finale trok Brigitha het echter tot in
het absurde door. Halverwege liet ze
zo'n gat vallen dat het niet meer
goed te maken viel. Wie toch nog een
lichtpuntje in de gevolgde tactiek
ontdekte, was trainster Wil Storm,
die aanvoerde dat Enith dan toch
maar zowel op de 100 als de 200
meter vanuit vijfde positie het brons
had gepakt. Enith zelf had een ande
re visie: „Een beetje dom hè
Een enkele keer wil ook de Oostduit
se ploegleiding wel eens menselijke
factoren laten meewegen. Dat ge
beurde toen de verstandhouding tus
sen de grote zwemvedetten Ulrike
Richter en Kornelia Ender uiterst
breekbaar dreigde te worden als ge
volg van beider voorkeur voor de
gunsten van rugslagcrack Roland
Matthes. De ploegleiding scheidde
de beide rivalen en hevelde Ender
over van de rugslag naar de 200
meter vrije slag. De complicatie die
dit met zich meebracht, vormde een
even grote uitdaging. Op het pro
gramma van Montreal lagen de fina
les van de 100 meter vlinderslag en
die van de 200 meter vrije slag direct
na elkaar. Zou het mogelijk zijn. dat
één zwemster beide nummers won?
In de historie van de Olympische
Spelen waren geen voorbeelden be
kend. Het moest worden uitgepro
beerd. De race werd nagebootst met
ereceremonie en al.
Kornelia bemerkte, zoals zij bij de
persconferentie zei. dat de proble
men vooral van psychologische aard
waren. Alleen als zij zich uitsluitend
op de vlinderslag zou concentreren,
had ze een kans. De mogelijkheid
van een wereldrecord werd inge
bouwd. Voor Ender is een tweede
gewoonte geworden om waar ze ook
maar verschijnt nieuwe normen te
stellen. Die voor de 100 meter vlin
derslag lag bij haar op de grens van
de één minuut. In de finale bleef ze
stekeh op 1.00.13, een evenaring van
haar eigen wereldrecord.
„Misschien dat de gedachte nog een
nummer te moeten zwemmen onbe
wust toch heeft meegespeeld", ver
telde ze later. De organisatie, ook
gegrepen door de idee. dat er iets
zeer bijzonders stond te gebeuren,
gunde de Oostduitse zwemster enke
le minuten meer dan volgens het
strakke protocol veroorloofd was.
Bij elkaar echter had Ender echter
nauwelijks voldoende tijd op te
marcheren voor de ereceremonie,
het goud in ontvangst te nemen, het
badpak te verwisselen en de spieren
los te maken. Zwaaiend met de ar
men nam ze plaats in de rij. die naar
de startblokken ging voor de 200
meter vrije slag. Vlak achter Enith
Brigitha. Voor het eerst van haar
leven was haar start niet superieur
aan die van de anderen.
De herinnering aan het wereldkam
pioenschap in Cali bepaalde de tak-
tiek. Bij Enith Brigitha, maar ook bij
Ender. die daar door een veel te
snelle eerste honderd meter zichzelf
was tegengekomen. Babashoff had
haar toen in een woeste eindsprint
verslagen. Nu voerde de Amerikaan
se het veld aan. Tegen haar zin ei
genlijk. Ze kwam erdoor in een rit
me, waaruit geen versnellen meer
mogelijk was. Ender ging soepel
langs haar heen en tikte aan in
1.59.26, een halve seconde sneller
dan ze ooit was geweest. De ontgoo
chelde Babashoff had nog alle moei-
Kornelia Ender op weg naar het goud en een nieuw wereldrecord op de 100 meter vlinderslag.
te om op de laatste meters de slot-
aanval van Brigitha te weerstaan.
De 19-jarige Amerikaanse, die zich
op zeven nummers liet inschrijven
en werkelijk geloofde dat ze op al die
onderdelen goud zou winnen, rea
geerde haar teleurstelling af met wat
stekelige opmerkingen aan het adres
van de Oostduitsers. „Ik train ten
minste voor mijn lol. In Oost-
Duitsland is het een plicht. Dat zou
ik niet kunnen verdragen", was de
kern van haar betoog, waarbij ze
maar voorbijging aan het feit dat
heel wat anderen juist de wijze waar
op Babashoff traint onmenselijk vin
den. Zes, zeven uur per dag in het
water liggen, is voor haar doodnor
maal.
Kornelia Ender ontzenuwde de aan
val door te getuigen, dat zwemmen
ook voor haar slechts een hobby is.
Hoe lang ze ermee door gaat, is moei
lijk te zeggen. „Thans zijn het de
sportieve hoogtepunten, die de aan
dacht vragen", sprak zij met een
dictie, die verried dat ze het boekje:
hoe gedraag ik mij als Olympisch
kampioene, van buiten had geleerd.
Inmiddels voerde de uit John Naber,
John Hencken, Matt Vogel en Jim
Montgomery bestaande Amerikaan
se wisselslag-estafette in de grote
zwemarena het aantal gebroken we
reldrecords op tot 21. Het was de
derde gouden plak voor Naber en de
tweede voor Montgomery, Hencken
en Vogel. Ook Brian Goodell nam
zijn tweede gouden medaille in ont
vangst. Hij won na de 1500 meter ook
de 400 meter in de nieuwe wereldre
cordtijd van 3.51.93. De Amerikanen
staan wat de score betreft nog steeds
op 100 procent: tien overwinningen
in de tien tot dusverre gezwommen
herennummers. De Oostduitse da
mes doen er niet veel voor onder met
zeven uit acht.
Jonkheer Herman van Karnebeek, Nederlands IOC-lid, feliciteert
Enith Brigitha met haar tweede bronzen medaille
KINGSTON Het was als de dag van gisteren. Opnieuw voeren
Joop en Robert van Werkhoven tot het ronden van de laatste
boei in zeer gunstige positie. Niet alleen omdat de 470 als vijfde
het kruisrak naar de finish in ging was er vreugde in het
Nederlandse kamp. Meer nog omdat de hoogstgeklasseerden in
de algemene rangschikking duidelijk verlies ten opzichte van de
Van Werkhovens zouden lijden.
geboekt zou worden mocht er toch
echt wezen.
Als de dag van gisteren. Inderdaad,
de klassering van de hoge boei bleef
ook nu behouden tot het laatste
kruisrak werd bereikt. Evenals toen
gingen kruisend de hoge verwachtin
gen verloren.
De Nederlanders staan, halverwege
de regatta, op een zevende plaats.
Als men echter nu al het slechtste
resultaat van elke deelnemer aftrekt
blijkt dat die klassering lichtelijk
geflatteerd is. De gebroeders Van
Werkhoven zakten dan namelijk
naar de elfde positie.
De Van Werkhovens waren overi
gens de enige leden van de Neder
landse afvaardiging die aan hun vier
de wedstrijd toekwamen. Op de
Alpha-baan, waar de FD's, Tempests
en Solings varen, hadden de zeilers
eerst te kampen met windschiftin-
gen. De FD's vertrokken wel doch
zagen na een tiental minuten hun
race afgebroken. Twee uur van
uitstel volgde. De wind viel in die
periode geheel weg, zodat van uitstel
wel afstel moest komen. De vierde
race in deze drie klassen zal nu van
daag op de eerste reservedag, wor
den ingehaald.
Evenals in de derde race bracht dat
laatste kruisrak echter allerminst
geluk. De broers uit Bloemendaal
kwamen er als zevende uit. En wat
erger was. de Spanjaard Antonio Go-
rostegui en de Westduitser Frank
Hübner, eerste en derde in het alge
mene klassement, waren kruisend de
Nederlanders voorbijgestoken. Ze
ker, er was enige winst op boten in
top-posities geboekt. De Rus Victor
Potapov (2e) ging bijvoorbeeld als
tiende over de streep. De Fransman
Marc Laurent (4e) zelfs als achttien
de. De winst was echter aanmerke
lijk minder groot dan vrijwel de ge
hele wedstrijd mocht worden ver
wacht.
De lichtweerspecialisten waren bij
een windkracht van amper 2 duide
lijk in het voordeel. Geen wonder
dus ook dat Joop en Robert van
Werkhoven al na de eerste boei in
het veld van 28 boten op de vijfde
plaats lagen. Voor hen lagen slechts
tegenstanders die in het klassement
na drie wedstrijden de twaalfde tot
achttiende plaats bezetten. De me
dailles zouden voor Oranje in de
470-klasse mogelijk nog niet binnen
bereik komen, maar de winst die
SCHFRMFN
1300 (0800i floret, equipe, heren senes
2300 1I8OO) floret, persoonlijk, dames final
PAARDENSPORT
1300 (0800) samengestelde wedstrijd, ulthou-
dlngsproef
BASKETBAL
1400 (0900) Verenigde Staten Tsjechoslowa-
kije (gr B
1600 (1100) Cuba Sovjet Unie. <gT A.)
2100 (1600) Mexico Canada, (gr. A
0000 (1900) Italië - Porto Rico. <gr B l
0200 (2100) Australië Japan, (gr A.)
WATERPOLO
1430 (09301 Canada Iran
1530 (10301 Mexico Cuba
1630 (1130) West-Duitsland Joegoslavië (finale
groep)
2000 (1500) Australië Sovjet Unie
2100 1600) Nederland Hongarije (finale groep)
2200 (1700) Italië Roemenië (finale groep)
ZWEMMEN
1430 (0930)
200 meter schoolslag, heren, series
800 meter vrije slag. dames, series
200 meter schoolslag, heren, series
100 meter vrije slag. heren, series
400 meter wisselslag, dames, series
0000 (1900)
100 meter vrije slag. heren, halve finales
100 meter schoolslag, dames, finale
200 meter schoolslag, heren, finale
400 meter wisselslag, dames, finale
200 meter rugslag, heren, finale
ATLETIEK
1500 1000) polslokhoog. heren, kwalificatie
1500 1000) discuswerpen, heren, kwalificatie
1800 (1100) 100 meter, dames, series
2000 (1500) 400 meter horden, heren, halve
finales
2000 (1500) speerwerpen, dames, finale
2000 (1500) kogelstoten, heren finale
2030 (1530) 100 meter, heren, halve finales
2050 (1550) 800 meter, dames halve finale
2110 (1610) 100 meter, dames, kwart finale
2135 (1635) 800 meter, heren, halve finales
2055 (1655) 100 meter, heren, finale
ROEIEN
FINALES DAMES
1500 (1000) kleine finale vier met stuurvrouw
1510 (1010) finale vier met stuurvrouw
1535 (1035) kleine finale double scull
1545 (1045 finale double scull
1610 (1110) kleine finale twee met stuurvrouw
1620 (1120) finale twee met stuurvrouw
1645 (1145 kleine finale skiff
1655 (11551 finale skiff
1720 (1220) kleine finale dubbel vier met
stuurvrouw
1730 (1230) finale dubbel vier met stuurvrouw
1755 (1255) kleine finale acht
1803 (1305) finale acht
HOCKEY
1500 (1000) India - Malelsie (gr.A.)
1700 (1200) Australië Argentinië (gr. A.)
2000 (1500) Pakistan - Neiuw Zeeland (gr B
2200 (1700) West-Duitsland - België (gr. B.)
VOLLEYBAL
2000 (1500) Noord Korea Cuba (dames)
0030 (1930) Sovjet Unie Oost-Dultsland
(dames)
0230 (2130) Italië Brazilië gr B
SCHOONSPRINGEN
1900 (1400) torenspnngen. dames. 5 sprongen.
0000 (1900) toren8pringen. dames. 3 sprongen.
GEWICHTHEFFEN
1930 (1430) tot 82.5 kg. gr B
0000 (1900) tot 82.5 kg. gr A
WIELRENNEN
2000 (IS00)
ploegenachtervolging, kwart finale
sprint. 3e,4e plaats
sprint, finale
ploegenachtervolging. 3e 4e plaats
ploegenachtervolging. finale
HANDBAL
DAMES
2230 (1730)
Oost-Dultsland Canada
Roemenië Japan
Sovjet Unie Hongarije
HEREN
0000 (1900)
Polen Verenigde Staten, (gr B.>
Roemenië Tsjechoslowaklje (gr B.)
0130 (2030)
Denemarken Canada (gr. A.)
West-Duitsland Sovjet Unie (gr A i
Joegoslavië Japan (gr. Al.
UM
JTREAL Een briljant mo-
n van de Joegoslavische verdedi-
fcoran Slavnic, die drie seconden
andef' het einde de bal nog eenmaal
de Italiaanse basket wierp en
ïnee de voorziene Joegoslavisch
itheid ineens deed omslaan in
ïnd enthousiasme, zorgde ervoor
Joegoslavië de belangrijke wed-
d tegen Italië met 9897 kon
len. Door dit resultaat zijn de
Dpees kampioenen zeker van een
its in die halve finales en met
grote zekerheid heet de te-
[tander de Sovjet Unie. Italië
de ontmoeting in de tweede
uit handen gegeven, nadat ze
Ie rust nog tien punten voor-
ig konden koesteren: 51—41. De
itrijd, waarin de Joegoslaaf Ki-
ric met zeventien punten
:order was. bracht de balans
in beide landen dit jaar weer in
iwicht, nadat Italië in
igburgh een kwalificatiewed-
in 50, !d V(>or ditzelfde Olympische
Sooi met 84—79 had gewonnen.
MONTREAL Ad Paulen
heeft nu dus de hoogste
plaats bereikt in de Internati
onale Amateur Atletiek Fede
ratie. De 73-jarige Paulen ver
sloeg in de stemming met ro
yaal verschil de secretaris van
de IAAF, John Holder, die
zich ook kandidaat had ge
steld voor de opvolging van
de markies van Exeter, die de
IAAF precies dertig jaar heeft
geleid. Voor ir. Paulen is de
verkiezing tot hoogste ge
zagsdrager in de grootste
sportbond van de wereld de
bekroning van een sportieve
carrieire waarin de atletiek
een leven lang centraal heeft
gestaan.
„Wat is oud", is een van de vele
uitspraken van de ongelooflijk vi
tale Paulen. „Je bent zo oud als je
je voelt. Ik ken kerels van veertig
die versleten zijn." Wie niet-roker
en niet-drinker Paulen over de atle
tiekbanen ziet lopen als official,
kan ook nauwelijks geloven dat de
man met het kale. gebrilde hoofd
op 11 oktober 74 jaar wordt. Op een
leeftijd waarop leeftijdgenoten van
hun pensioen genieten, reist Pau
len nog jaarlijks tienduizenden ki
lometers over de gehele wereld.
Maar al te bekend is het gebaar
wanneer hij met de bril op het
voorhoofd geschoven in zijn noti
tieboekje kijkt en dan trots meldt
dat hij volgende week naar bijvoor
beeld Bangkok reist en dan vervol
gens weer „overwipt" naar
Montreal.
Adje Paulen is al jarenlang de ver
antwoordelijke man voor de
technische zaken bij alle grote atle-
tiektoemooien. Die functie verricht
hij sedert 1948 toen in Stockholm
de IAAF werd heropgericht en Pau
len in het bestuur kwam. In 1964
werd hij president van de Europa
Commissie van de IAAF, een naam
die later werd veranderd in de Eu
ropese Atletiek Associatie. Die
functie zal ir. Paulen nu moeten
opgeven. Daarnaast is Ad Paulen
ook nog jarenlang voorzitter van de
KNAU geweest. Van 1965 tot 1970
was hij directeur van het Neder-
landsch Olympisch Comité, een
destijds nog ongesalarieerde
functie.
Adriaan Paulen, de zoon van het
hoofd van een MULO-school in
Haarlem, heeft zowel sportief als
maatschappelijk het een en ander
gepresteerd. Hij werd op zesjarige
leeftijd naar het sportveld ge
stuurd. Het was geen atletiekbaan
doch het voetbalveld van Haarlem,
een vereniging waarvan hij nog
steeds lid is. Ih Haarlem werd de
stoot gegeven voor het begin van
Paulens atletiekcarrière. Tijdens
wedstrijden om de voetbal-
atletiekbeker, een reeds lang ter
ziele gegaan evenement, werden de
kwaliteiten van de toen 10 jaar
oude Adje Paulen als atleet on-
dekt Als HBS-er in 1918 boek
te hij zijn eerste gTote succes. Hij
werd in Deventer Nederlands kam
pioen op de 400 meter. De Olym
pische Spelen van Antwerpen
(1920) kwamen toen in zicht. Even
als dat nu nog het geval ls werden
limieten gesteld. Hij moest de 800
meter lopen binnen het nationale
record van Grijseels. dat op 2.02.0
stond. Op een primitief grasbaan
tje in Eindhoven voldeed Paulen
aan die eis. Met 1.58.6 kwam hij als
eerste Nederlander binnen de twee
minuten.
Ad Paulen mocht als 17-jarige naar
de Olympische Spelen en be
schaamde het vertrouwen dat in
hem gesteld was, niet. Hij liep voor
de eerste maal op een echte sintel-
baan. Via een vierde plaats in de
serie, werd hij in de halve finale
derde. Daardoor kon hij in de eind
strijd aantreden tegen de beste lo
pers ter wereld. Hij eindigde in die
finale als zevende. De carrière van
atleet Paulen ging daarna steil om
hoog, hoewel hij nooit Olympische
medailles heeft gewonnen. Bij de
Spelen in Parijs (1924) werd hij in
de halve finales uitgeschakeld
doordat hij in goede positie een
trap van een tegenstander kreeg.
Inmiddels had hij door overwinnin
gen in talloze grote wedstrijden een
internationale faam opgebouwd.
Als zijn grootste succes herinnnert
ir. Paulen zich een wedstrijd in de
Verenigde Staten in 1925. toen hij
in een race over 600 yards de drie
beste Amerikanen ruim vóór bleef.
Een uitnodiging om een jaar later
aan de Amerikaanse kampi
oenschappen deel te nemen moest
hij afslaan in verband met het na
derende kandidaatsexamen.
Ook in andere takken van sport
behoorde Paulen tot de beteren. In
1926 reed hij de TT-races in Assen.
Een succes was het niet want in
zijn gretigheid draaide hij de motor
van zijn machine stuk. Ook in auto
rally's heeft Paulen het goed
gedaan.
Hij nam acht maal deel aan de
sterrit van Monte Carlo met als
beste prestaties een elfde plaats in
1938 en een zevende in 1950. In de
beruchte Tulpenrally van 1966, die
in hoge sneeuw werd gereden, werd
Paulen dertiende van de 32 ploe
gen, die de eindstreep haalden.
Ir. Ad Paulen
Maatschappelijk gezien heeft Ir.
Paulen ook een kleurrrijke loop
baan achter de rug. Nadat hij in
1928 als mijn-Ingenieur was afge
studeerd, vertrok hij in 1928 naar
Canada als assistent-mijnmeter. In
de herfst van het daarop volgende
jaar trad hij in dienst van de
Staatsmijnen Hij moest keihard
werken om zijn gezin te onderhou
den en daardoor kon hij in 1932 niet
deelnemen aan de Spelen in Los
Angeles. Vier jaar later in Berlijn
was Paulen er uit eigen verkiezing
niet bij. „De toestand in Duitsland
lag mij niet zo. Daarom bleef ik
maar gewoon thuis".
Zijn anti-Duitse houding kostte
hem in de oorlogsjaren bijna het
leven. Bij de mijnstaking van 1943
weigerde hij «ls bedrijlsleider van
de mijn „Emma" lijsten met na-
men van stakers te overleggen,
waarop hij standrechtelijk ter dood
werd veroordeeld. Dat vonnis is
door tussenkomst van Hirschfeld
nooit uitgevoerd. Hoewel zijn
vrouw wel de mededeling kreeg dat
hij was geëxecuteerd. Via het gijze
laarskamp in St. Michielsgestel
kwam ir. Paulen terug in Limburg.
Hij nam onmiddellijk zijn illegale
activiteiten weer op. Zijn activitei
ten in het verzet werden later geho
noreerd met de militaire Willemsor
de en de Amerikaanse „medal of
freedom".
In de jaren vijftig is hij als verte
genwoordiger van de Verenigde Na
ties in het Verre Oosten geweest en
na de Koreaanse oorlog moest hij
in Zuid-Korea als adviseur de mijn
bouw weer op gang brengen.
In de atletiek geldt Paulen als een
regent. In dat beeld moest ook de
gouden onderscheiding, die hij in
1972 in München van de inmiddels
overleden IOC-president Avery
Brundage kreeg. Brundage het
MONTREAL Een van de voornaamste
technische besluiten, die de Internationale
amateur atletiek federatie HAAF) tijdens het
congres In Montreal heeft genomen Is om
vanaf I mei 1977 de 200 meter In de vijfkamp
van de dames te vervangen door een 800
meter Dit besluit Is genomen om de
sprintsters wat minder voordeel te geven.
Verder zullen voortaan op de nummers van
100 tot en met 400 meter alleen nog maar
electrontsch opgenomen tijden als wereldre
cord worden erkend. De proef om op de 800
meter dc eerste 300 meter tn banen te laten
lopen, voldeed niet. Men besloot terug te ke
ren naar de oude toestand toen de eerste 100
meter In banen werd gelopen
voorbeeld van conservatisme in de
sport had negentien gouden me
dailles laten maken, die hij per
soonlijk uitreikte aan mensen, die
zich naar zijn menig bijzonder ver
dienstelijk hadden gemaakt voor
de sport in het algemeen en de
Olympische beweging in het bij
zonder Paulens gouden medaille
draagt de tekst „Wegens onover
troffen toewijding aan de atle
tieksport". Toewijding aan de atle
tiek kan Paulen niet ontzegd wor
den. „Ik ben er helemaal gek van.
Het is de mooiste sport en moet dat
blijven". In dat kader past dan ook
helemaal de strijd die Paulen voert
tegen het gebruik van doping in de
sport. Toen in 1969 bij de Europese
atletiekkampioenschappen ln
Athene de Nederlandse tienkam
per Edward de Noorlander op het
gebruik van stimulantia werd be
trapt. kende Paulen geen pardon.
Hij zet zijn kruistocht tegen de
stimulantia nog steeds voort. In
Montreal wordt op aandrang van
de IAAF (lees Paulen) voor het
eerst in alle Ukfcea van sport ge
controleerd ep het gebruik van
anabole steroïden, de spierverster-
kende middelen. „Dit kwaad moet
uitgeroeid worden. Wanneer wij er
niets aan doen gaat de sport naar
de knoppen".
Zo lang als ir. Paulen leeft, zal deze
volstrekt integere man. blijven
vechten voor de stijl in de sport. De
IAAF heeft een strijdbaar voorzit
ter gekregen. Een die van het atle-
tiekgebeuren bezeten is en de reali
teit anno 1976 daardoor óók soms
uit het oog verliest. Een nieuw pro
gressief sporttijdperk. waarin het
oog ook buiten de eigen kring
wordt gericht, betekent de benoe
ming van de door zijn tegenstan
ders als rode blazer-dragende Adje
Padje Paulen aangeduide Neder
lander echter niet Daarvoor ook
ligt het eigenhandig overplakken
van merk aanduidingen op
sporttassen en andere atletiekbu
len nog te duidelijk ln het ge
heugen
