ïdustriebond NVV:
>^een politieke staking
Chemische processen door zon versneld
Den Üyl premier
|)lgend kabinet"
Slachtoffers van München herdacht
Consumentenbonden
tegen (door heffing)
duurdere margarine
Ndanks volmaakt onwaarachtige politiek"
•y
S|c als CDA grootste partij wordt
lanpnd in busje
roorzaakt
rdrinking
Student omgekomen
in Noorse bergen
Gebruik pompen
groot probleem
in derde wereld
Water Rijn te laag
voor Henri Dunant
Gas in Nieuwe Merwede, te veel ozon in het zuid-oosten
!s:
Makelaar mag
geen geld
meer vragen
aan koper huis
In '75 minder
ongelukken
in het verkeer
bAG 19 JULI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
fen verslaggever
fcCHT De ledenvergaderingen van de Industriebond NVV zullen nog moeten beslissen over
fiag, of er tegen de loonmaatregel moet worden gestaakt. Maar Wik. het blad van de bond. is
l overtuigd dat „ook in onze kring leden zo sterk van de democratische waarden overtuigd
vanfiat zij de grootste moeite hebben met acties tegen een maatregel die door de regering,
s de meerderheid van het Nederlandse volk, is genomen".
n 4,
zijn van mening, aldus Wik,
'rt: ..(vakbeweging de grenzen van
at Hij(iacht overschrijdt, wanneer zij
ertroiT
actie zou gaan voeren tegen een door
regering en parlement genomen be
slissing. „Het wapen van de politieke
rt val-
iat het
n doo
ens zt
het,
de ki
ïangt
a ar oi
lkens
Dat isieen verslaggever
atiëntlHAAG Na de komende verkiezingen is premier Den Uyl
at do^eest aangewezen figuur om voor een nieuwe periode het
ichtigpet te leiden, ook al zou het CDA de grootste partij worden,
en.orjs de mening van de ministers Vredeling (PvdA. defensie),
t. Enjier Stee (KVP, landbouw). De Gaay Fortman (ARP, binnen-
^Hijrf zaken) en Trip (PPR- wetenschapsbeleid).
hart.je KRO-tv zei Vredeling zater-
'n be|et te weten wie de mensen zijn
de ka) het CDA de politiek zullen
et omn, maar dat hij voorlopig alleen
lapenjaar Joop den Uyl ziet als leider
over *n nieuw kabinet. Van der Stee
r ons ten enkel principieel bezwaar
eeninjDen Uyl. De Gaay Fortman
|k ie«e. dat het uit het oogpunt van
jezonduïteit een goede zaak is als het
is iifet twee termijnen kan volma-
I die jjeker bij dit kabinet, dat veel
Een nfcop heeft gehaald. Volgens
2in t Den Uyl de aangewezen leider
i' hij combinatie van progressieven
eden. hfessionelen. Zo'n leider ziet de
:r van wetenschapsbeleid bij
ifessionelen nog niet opstaan,
nam daarmee een ander
iunt in dan KVP-leider
fssen. die onlangs zei dat het
de premier moet leveren, als
tartij bij de verkiezingen de
;e stemmen krijgt.
s bevreesd
vraagd word. zou ik niet a priori nee
zeggen". Vredeling: „als ik gevraagd
word en het met het programma
eens ben, heb ik geen argumenten
om nee te zeggen". De Gaay
Fortman: „Ik zou het erg graag doen.
Anderen zouden er echter wel eens
anders over kunnen denken, gelet op
wat men dan noemt mijn hoge leef
tijd". Minister Trip wilde de vraag of
hij in een tweede kabinet-Den Uyl
wilde gaan zitten nu niet beantwoor
den. Van Vredeling werd tot dusver
aangenomen dat hij niet als minister
wilde terugkeren.
Over de afgelopen maanden consta
teerde De Gaay Fortman dat het
kabinet behoorlijk wat gezag heeft
verspeeld, omdat de indruk is ge
wekt van besluiteloosheid De ver
klaring is dat het kabinet met moei
te geboren is en bestaat uit partijen
die elkaar aanvankelijk moeilijk
hebben kunnen vinden, aldus De
Gaay.
actie is voor hen een laatste middel
dat niet mag worden gebruikt in een
strijd om een loonverschil van
13,50 per maand" (het verschil tus
sen de FNV-eis en het resultaat van
de loonmaatregel).
Overigens heeft Wik geen goed
woord over voor de loonmaatregel.
„De regering Den Uyl heeft met haar
maatregel veel leden van de vakbe
weging in gewetensnood gebracht,
voor verdeeldheid binnen de vakbe
weging gezorgd FNV tegenover
CNV en de werkgevers de gelegen
heid geboden om hun verantwoorde
lijkheid uit de tteg.te gaan".
Als er sprake is van een noodsituatie
in verband met de werkloosheid,
mag volgens Wik van de regering een
algemene aanpak worden verwacht.
Maar volgens het blad is zelfs geen
poging in deze richting gedaan. „De
niet CAO-loners blijven buiten
schot, het prijsbeleid blijft onveran
derd, en de greep op de investeerders
wordt niet versterkt".
Raadsel
Wat de regering hier tegenover heeft
gesteld, noemt Wik „doekjes voor
het bloeden". Het voorstel met be
trekking tot de ondernemingsraden
wijkt ver af van de opvattingen van
de industriebond NW over de perso-
neelsraad. Het ontwerp vermogens-
aanwasdeling hangt volgens Wik zo
van compromissen aan elkaar, „dat
een beetje slimme ondernemer best
kans zal zien om onder het afstaan
van een deel van de overwinst uit te
komen". En de structuurnota van
minister Lubbers ten slotte laat de
ondernemers volkomen vrij in hun
investeringsbeslissingen.
„Dit alles lijkt niets op een progres
sief. laat staan een socialistisch be
leid". aldus Wik. „Hoe premier Den
Uyl en de zijnen zich tot deze vol
maakt onwaarachtige politiek heb
ben kunnen lenen, blijft een
raadsel".
Zaterdagmiddag heeft Wilma van Gooi een krans gelegd bij de marathontoren van het Olympisch stadion in Amsterdam
om de elf Israëlische sportlieden, die bij de Olympische Spelen in München vermoord werden, te herdenken. De
bijeenkomst was georganiseerd door de werkgroep Israël. Wilma van Gooi was een van de res Nederlandse sportlieden,
die na de Palestijnse actie van verdere deelneming aan de spelen afzag. De werkgroep Israël betreurt het ten zeerste dat
het internationaal Olympisch comité heeft besloten om in Montreal geen herdenking te wijden aan de in München
omgebrachte sportlieden.
Van een verslaggever
DEN HAAG De consumentenorganisaties in de landen van de
Europese Gemeenschap hebben per brief bezwaar aangetekend
tegen het plan van de Europese Commissie de margarine
duurder te maken om de zuivelsector te helpen.
De BUEC. het samenwerkingsor- heffingen op de oliën en vetten, die
gaan van de consumentenbonden in in margarine worden verwerkt, als-
de Europese Gemeenschap, heeft
zich tot minister Van der Stee
(Landbouw) gewend, die voorzitter is
van de vergadering van ministers
van Landbouw, welke vandaag bij
een komt over deze zaak. Een van de
voorstellen in de vergadering van
vandaag betreft het leggen van extra
de mening van minister De
Fortman heeft Den Uyl zich de
.000 öpen drie jaar wel meer dan
de zie bevreesd getoond om zich te
che Bjderen van zijn eigen mensen,
ld. Loepaalde omstandigheden zou
pen. e moed gehad moeten hebben
scler man van zijn eigen partij te
iden aldus De Gaay.
;estel|
jeladiler Stee. Vredeling en de Gaay
pan zouden een tweede rit van
n demabinet-Den Uyl wel willen mee-
en in|n. Van der Stee: „Als ik ge
en de_
l pub|
ivech
operC
a de j
>nde k
de eek
genw|
groe%N De 15-jarige J. Rus uit
lingen is gistermorgen in Kloos-
0 rieelen Assen) in de Drentse
i? M r' verdronken. Hij zat in
*g gfpusje met nog acht jongelui en
den rnden' Het gezelschtip wilde in
hal Pfssen bü Smilde gaan wandelen.
1 lestuurder van het busje raakte
lacht over het stuur kwijt, toen
pn van de honden wilde wegdu-
Het busje sloeg over de kop en
n in het water terecht. Voorbij
iers konden acht inzittenden en
n honden redden. Vier honden
——lonken eveneens.
Auto's die voor vier wielen zijn gebouwd, doen het als driewieler erg slecht. Dat bleek nog eens tijdens
races op het circuit van Zandvoort. De coureur Siep de Jong verloor bij het ingaan van de Hunzerug
ween achterwiel. Zijn wagen sloeg vervolgens over de kop. Ernstige gevolgen had het echter niet. De
D®is zaterdagmiddag in de Dijk- J°nS voor de snel aangekomen hulpploeg moest ingrijpen, uit zijn wagen kruipen. Hij was
ongedeerd.
ericht)ELOOPEN De 25-jarige L.
'tvielpek uit Dinsenberg. bij Hanno-
.y®} bij Hindeloopen verdronken.
'slinewater. waarin de Duitser had
li vissen, was slechts 1.10 meter
mede de verplichting om zuivelvet-
ten bij te mengen in margarine.
De consumentenbonden hebben te
gen beide voorstellen gTOot bezwaar.
Zij vinden, dat problemen in de zui-
velwereld niet moeten worden opge
lost door andere produkten te belas
ten en evenmin door producenten en
consumenten te dwingen zuivelvet-
ten te verwerken en te verbruiken,
als zij dit niet verkiezen. „Het te
verwachten gevolg is een onnodige
prijsverhoging voor de consument."
OSLO Een 22-jarige Nederlandse
student is bij een bergtocht in het
westen van Noorwegen om het leven
gekomen. Twee metgezellen konden
door een helikopter worden gered.
De drie studenten, allen uit Den
Haag. werden sinds vrijdag vermist.
Zij waren de dag tevoren uit hun
kampeerplaats in het Lodalendal
vertrokken. Toen zij vrijdagavond
nog niet waren teruggekeerd werd
alarm geslagen en zaterdagochtend
startten de reddingsacties.
Twee leden van een reddingsploeg
signaleerden zondag twee van hen
op een richel van een berg. vlakbij
de gletscher Jostedalsbreen, waar
de studenten naar toe zouden gaan.
Een helikopter slaagde erin het
tweetal. Hans Vermeyden en Dik
Ludikhuizen, uit hun hachelijke po
sitie te bevrijden. Voor de derde
Nederlander. Albert Schram, kwam
de hulp te laat. Zijn lichaam lag 60
meter lager op de berghelling.
De twee geredde studenten hadden
slechts lichte verwondingen. Zij zijn
voor observatie opgenomen in een
plaatselijk ziekenhuis. De politie
heeft hen nog niet kunnen vragen
naar de juiste toedracht van het
gebeurde
Van een verslaggever
VOORBURG Gebrekkige
handpompen en ondeskundig
gebruik van de pompen zijn
een groot probleem bij de
drinkwatervoorziening in ont
wikkelingslanden. Ruim dertig
deskundigen uit achttien lan
den hebben deze week in Voor
burg een programma opge
steld ter verbetering van de
watervoorziening in die gebie
den De verscheidenheid van
handpompen is zo groot en de
kwaliteit is dusdanig dat in
sommige landen tachtig pro
cent van de pompen niet
werkt. Het in Voorburg opge
stelde programma is er op ge
richt eenheid te brengen in de
te gebruiken pompen, het ma
teriaal te verbeteren en de
plaatselijke bevolking meer
kennis bij de brengen over het
gebruik en de reparatie van de
pomp. De ontwikkelingshulp
heeft zich tot nu toe veelal
beperkt tot het verstrekken
van alleen maar een pomp.
zonder verdere begeleiding.
Men hoopt met deze maatrege
len te bereiken dat een kwart
van de landelijke bevolking te
gen het eind van 1980 de be
schikking heeft over redelijk
betrouwbaar drinkwater.
DEN HAAG De vaarroute van het
Rode-Kruis-vakantieschip J. Henry
Dunant. dat een tocht gaat maken
met 74 chronische zieken en gehan
dicapten uit Utrecht, is gewijzigd.
Dit is een gevolg van de lage wa
terstanden op de Rijn. Gepland was
om van 26 tot en met 31 juli de
volgende route af te leggen: Utrecht-
Arnhem-Dusseldorp. Königswinter-
Lobith-Utrecht. Thans luidt het
vaarschema voor volgende week als
volgt: Utrecht-Oud Beijerland-
Veere-Hellevoetsluis-Maassluis-
Utrecht De plaatselijke Rode
Kruis-afdelingen langs deze route
hebben op zeer korte termijn de
nodige voorbereidingen getroffen
om schip en patiënten te kunnen
ontvangen.
ere ii
n bla
ier qjjTERDAM De Amsterdamse
politie te water heeft zondag-
jen vroeg bij het centraal stati-
rolge e stoffelijke resten uit het water
jehoi^Jd van de 50-jarige A de Vries
voorie hoofdstad Twee Duitse meis-
weefldden het lichaam zien drijven,
agin^ian heeft vermoedelijk een of
teinSïreeg„elSe door Barend Mensen
in
misdrijf.
1SINGEN In de Koopmansha-
in Vlissingen is zondagmórgen
e de 47-jarige C. de Ruijter uit
het 5tad verdronken. De man had
neenfenkele vrienden na een feest een
Issend bad willen nemen. Dat
t te veel te zijn voor het hart van
er?lachtoffer. dat hartpatiënt was
kend
n waUjiNGEN jn nacht van
1 anjdag op zondag is de 22-jarige
,0UWJffeur -R.D. Dillema in het Gro-
j Te Oper.de met zijn auto tegen
aapoom gebotst en om het leven
egenmen.
lerml
Ia (RMOND De 29-jarige R.L.G.
k rxlpen uit Heythuizen is zondag-
~ien overleden, nadat hij op zijn
°«v>as aangereden door een slip-
:??e"iTEN De 23-jarige M. Tadema
"reedenbroek is gistermiddag in
Iringen bij Aalten met zijn mo
len een tegemoetkomende au-
'tst en om het leven gekomen.
DORDRECHT De stralende zonneschijn van deze zomer en de hoge tempera
turen hebben een versnellende werking op bepaalde chemische processen. De
rijkshavenmeester benedenrivieren heeft daar aanleiding in gezien te wijzen op
de methaangasontwikkeling in de Nieuwe Merwede en in de met deze rivier in
directe verbinding staande wateren. In Eindhoven heeft men een ozongehalte in
de lucht gemeten, dat ver uitgaat boven normale waarden.
lse htUWERSHAVEN De 84"iariee
^•"ader uit Noordgouwe is gister-
;en in een ziekenhuis in Goes
"^.jïfeden aan de verwondingen die
laatf0rige week opliep, toen hij op
,ij hW"ets werd aangereden door een
imobilist aan wie hij geen voor-
I verleende
Het is geen alarmerende
waarschuwing. die de
rijkshavenmeester beneden
rivieren heeft doen uitgaan.
Maar omdat zich enkele ja
ren geleden een explosie
heeft voorgedaan op een
schip, dat in Groningen cp
een kanaal met vrijwel
„dood" water voer. en omdat
zich - ook al weer een tijdje
geleden - een soortgelijk ge
val op de Nieuwe Merwede
heeft voorgedaan wil hij de
opvarenden van binnen
vaartschepen en pleziervaar
tuigen toch aanraden elk risi
co uit te sluiten. Dat kan
door de ruimten aan boord,
waarin het op bepaalde
plaatsen in het water opbor
relende gas via een uitlaat of
een afvoer zou kunnen bin
nendringen. goed te venti
leren.
De ontwikkeling van me
thaan (CH4 aard- of moeras
gas) in rivieren en andere wa
teren is niets nieuws. Het gas
ontstaat door rotting van or
ganische stoffen, een bacteri
ologisch proces, dat zich al
leen kan afspelen in een
zuurstofloos milieu en bij een
bepaalde zuurgraad Van
daar dat men het verschijn
sel wel eens kan constateren
bij de uitlaten van koelwater
van elektrische centrales,
waar een zuurstofloos milieu
kan ontstaan door ther
mische verontreiniging De
hoeveelheid opgeloste
zuurstof in water wordt min
der als dat water (bijvoor
beeld door koelwater) ver
warmd wordt.
De voortdurende zonnestra
ling en de daarmee gepaard
gaande temperatuurstijging
van het water nu zijn bevor
derlijk voor de methaangas
vorming. die in de Nieuwe
Merwede overigens in eerste
instantie wordt veroorzaakt
doordat deze rivier voor een
groot deel de afzetting van
het door de Rijn naar ons
land meegebrachte slib te
verwerken krijgt.
Onderzoek
Een op de Nieuwe Merwede
ingesteld onderzoek heeft dit
aan het licht gebracht Of de
„opstapeling" van dit slib
verband houdt met de afslui
ting van het Haringvliet
staat niet vast. maar het zou
kunnen. In elk geval ontwik
kelt zich in de onderste sli-
blagen op de bodem van de
rivier uit rottende stoffen me
thaan en door het aanzienlijk
warmer worden van het wa
ter en het daardoor veroor
zaakte verlies aan zuurstof
wordt dat proces versneld
Het is met aarzeling dat de
rijkshavenmeester er de aan
dacht op heeft gevestigd.
Want wel mag de methaanga
sontwikkeling in de Nieuwe
Merwede - en wellicht ook in
andere wateren in het land -
sterker zijn dan in snelstro-
mende rivieren er is geen
sprake van een verontrusten
de situatie.
Omdat deze rivier echter
druk wordt bevaren door ple
ziervaartuigen en de kans dat
gas binnendringt wel mi
niem. maar onder bepaalde
omstandigheden niet hele
maal denkbeeldig is heeft hij
die aarzeling overwonnen.
Ozongehalte
Overigens is wel duidelijk
dat vooral de Nieuwe Merwe
de. waarin op het ogenblik
wordt gebaggerd om de vaar
geul geschikt te maken voor
de duwvaart. erg afhankelijk
is van wat de Rijn voor haar
in petto heeft. Zou het Rijn
water helemaal dood zijn dan
zou ook in de bovenste slibla-
gen methaangasvorming ont
staan.
Een rechtstreeks gevolg van
de intensieve zonnestraling is
dat het ozongehalte in de
luciit boven Limburg en
noord-oost België aanzienlijk
is gestegen Eindhoven ligt
op de punt van een driehoek,
waarin dat gehalte de afgelo
pen vier weken enkele uren
per dag ver boven de interna
tionaal als relatief zeer hoog
geldende waarde van 200 mi
crogram per kubieke meter
heeft gelegen. Een
woordvoerder van de dienst
bouw- en woningtoezicht van
de gemeente Eindhoven, die
in samenwerking met de
Technische Hogeschool en de
Meteodienst van de vliegba
sis in Eindhoven metingen
verricht, deelde ons dat mee.
Ozon is een gas (03). dat als
een actievere vorm van
zuurstof is te beschouwen.
De ozonlaag in de dampkring
absorbeert het grootste ge
deelte van de ultraviolette
straling van de zon. Dat is erg
prettig, maar ozon is wel een
schadelijk gas waar veel
mensen gevoelig voor zijn.
Het ontstaat door de inwer
king van het zonlicht op al in
de lucht aanwezige verontrei
nigende stoffen, vooral af
komstig van de industrie en
het verkeer.
Als op zo'n mengelmoes van
dergelijke stoffen de zon gaat
instralen wordt er een hoe
veelheid energie aan toege
voegd. die deze stoffen verder
doet reageren Het eindpro-
dukt is wat men noemt foto-
chemische smog. waarin de
belangrijkste component is
ozon. Dat gas op zich zelf is
schadelijker dan de compo
nenten. die oorspronkelijk in
de lucht aanwezig waren
Men wijt het hoge ozongehal
te in Eindhoven aan de aan
voer van luchtverontreini
gende stoffen van elders, bij
oostenwind bijvoorbeeld uit
Duitsland. Anders dan in het
westen, waar het nogal wil
waaien, is de opbouw van de
atmosfeer in bet betreffende
gebied vrij stabiel, waardoor
de luchtverontreinigende
stoffen kunnen blijven han
gen. Bij weersomstandighe
den zoals die van de laatste
maanden stijgt dan het ozon
gehalte tot ver boven norma
le waarden.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG Makelaars, die zijn
aangezocht door de verkoper van
een huis. kunnen voortaan niet meer
automatisch ook de koper een cour
tage (honorarium) in rekening bren
gen. Tot nu toe brachten de make
laars automatisch 1.5 procent van
de koopsom aan de verkoper en 1.5
procent aan de koper in rekening
Dit laatste kan voortaan alleen nog
als de door de verkoper aangezochte
makelaar ook met de koper uitdruk
kelijk vooraf de courtage heeft afge
sproken. en bovendien daadwerke
lijk de koper heeft geholpen met
adviezen of het regelen van sommi
ge zaken.
Dit blijkt uit een prijsbeschikking
voor makelaars die vandaag door
minister Lubbers van economische
zaken wordt afgekondigd. Met deze
regeling veranderen ook de tarieven
op een aantal punten. De nieuwe
regeling is in overleg met het minis
terie door de Nederlandse Bond
voor Makelaars (NBM) zelf ont
worpen.
Nu zijn er vaak wrevelige kopers van
een huis die meenden niets te ma
ken te hebben met de makelaar van
de verkoper en zelf ook niet via een
makelaar werkten, maar die niette
min bij de notaris toch steeds 1.5
procent courtage moesten betalen
ten behoeve van de makelaar van de
verkoper Alleen de Amsterdamse
makelaars, georganiseerd in een ei
gen vereniging, hebben als regel dat
zij slechts werken voor één partij,
hetzij de koper, hetzij de verkoper.
In deze Amsterdamse regeling komt
overigens geen verandering.
De tarieven voor de verkoop van
huizen veranderen zodanig dat voor
een huis met een verkoopprijs bene
den 50.000 de courtage wordt ver
hoogd tot 2 procent voor zowel de
koper als de verkoper. Voor huizen
tussen de 50.000 en 250.000 blijft
de courtage 1.5 procent, maar
minstens 1000 per partij (koper,
verkoper).
De tarieven voor bemiddeling door
makelaars bij huur en verhuur
worden wat verlaagd. De courtage
voor bemiddeling bij erfpacht wordt
voortaan berekend over 15 in plaats
van 20 maal de jaarlijkse erfpacht.
De wijziging in de tarieven zal. naar
wordt verwacht, overigens geen ver
andering brengen in de inko
mensvorming van de makelaars.
Van een verslaggever
DEN HAAG Zowel het totale aan
tal verkeersongelukken op de open
bare weg als het aantal dodelijke
verkeersongevallen is vorig jaar in
vergelijking met 1974 gedaald. Vorig
jaar kwamen 2321 mensen bij ver
keersongelukken om het leven, te
gen 2546 mensen in 1974. Het totale
aantal ongevallen daalde van 57.347
in 1974 tot 52.365 in 1975.
Volgens de van het CBS afkomstige
gegevens kwamen vorig jaar 396
voetgangers om het leven, tegen 424
in 1974 Het aantal bestuurders en
passagiers van personenauto's dat
het leven verloor bij verkeersonge
vallen daalde van 986 in 1974 tot 968
in 1975. Onder bestuurders en duo
passagiers van motorfietsen daalde
het aantal dodelijke slachtoffers van
103 tot 101. Er kwamen in 1975 456
fietsers om het leven tegen 460 in
1974, en 334 bromfietsers tegen 483
in 1974
Van de verkeersslachtoffers raakten
er in 1975 60.000 gewond: in 1974
bedroeg dit aantal ruim 66 000. Van
de gewonden werden er vorig Jaar
20.690 in een ziekenhuis opgenomen
tegen 22.453 in 1974 In 1975 vonden
ruim 38.000 ongelukken binnen en
ruim 14.000 ongelukken buiten de
bebouwede kom plaats.
In 1975 werd bij 3.449 van de bij
verkeersongevallen betrokken men
sen alcoholgebruik geconstateerd te
gen 5.094 in 1974. Voor wat betreft
ongevallen met dodelijke afloop
werd bij 241 van de betrokkenen
alcoholgebruik geconstateerd tegen
356 in 1974.
Er komen veel meer mannen om het
leven bij verkeersongevallen dan
vrouwen. In 1975 stierven 1.707 man
nen door een verkeersongeval en 614
vrouwen Dit verschil doet zich voor
bij zowel de omgekomen bestuur
ders en passagiers van voertuigen als
bij de voetgangers. In 1975 kwamen
236 mannelijke voetgangers door
verkeersongevallen om het leven en
a60 vrouwelijke
Rita
..Toen il; thuis op het behang zo'n
paard tekende, kreeg ik er straf voor"
J
