Vijf maai opleiding tot pastor in Amerika
#hsili£lil
Vanda,
Adventist al zeventien
jaar om geloof gevangen.
I mi
Onze adressen:
Zuid-Afrika weert
lutheranen
Nieuwe boeken
Nieuw Amerikaans
gezang zou
godslasterlijk zijn
VOORBIJGANG va
DONDERDAG 15 JULI 1976
KERK
TROUW/KtfDAG
door prof. dr. C. H. Lindijer
CHICAGO Hoe wordt een theoloog in de Verenigde Staten
opgeleid voor zijn pastorale werk? Om het antwoord op deze
vraag te vinden maakte ik mijn studiereis naar dit land. Ik ga
hier niet alles vertellen wat ik zag en meemaakte. Ik laat u
alleen vijf „plaatjes" zien, beelden die u deze opleiding in
hoofdtrekken tonen.
Chicago
t
Op de grote, fraaie campus van de
universiteit, in het zuiden van Chi
cago, liggen ook de seminarie van
diverse kerken. Het opleidingsin
stituut van de United Church of
Christ (een kerk die ontstaan is
door het samengaan van de
Congregationalistische kerk en de
Dutch Reformed Church) is een
gebouw in oude stijl, met een toren
en met een kloosterachtige zuilen
gang binnen.
In deze gang is een gedenkplaat
aangebracht voor ds. Anton Boi-
sen. Op deze plek rust de as van de
man die ruim vijftig jaar geleden
een nieuwe vorm van pastoraatsop
leiding startte in zijn psychia
trische inrichting. Deze grote pio
nier was later hoogleraar aan dit
seminarium. Zijn opvolgers, de do
centen pastoraat aan deze instel
ling, gaan in zijn lijn. Het is voor de
meeste studenten vanzelfsprekend
dat ze ook een periode Klinisch
Pastorale Vorming - dat is de naam
van de door Boisen gestarte vorm
van opleiding - meemaken.
Maar deze hoogleraren. Art Foster
en Phil Anderson (beiden ook erva
ren groepstrainers) doceren ook
methoden die uit de psychothera
pie afkomstig zijn en die ze nuttig
vinden voor de aanstaande pasto
res. Zo hebben ze groepen met
tranactionele analyse (werkend
met drie aspecten van de mens. de
Ouder, de Volwassene en het Kind),
met Gestalttherapie (er op uit om
onderdrukte delen van de mens op
nieuw te integreren of onafge
werkte zaken af te werken) en met
de hier nog niet zo bekende „psy-
chosynthese".
Phil Anderson gaat helemaal in de
lijn van „Gestalt" als hij zijn stu
denten bijvoorbeeld dialogen laat
schrijven tussen hun ziel en hun
lichaam, of tussen mens. mede
mens en God. Een en student van
hen zal er geen moeite mee hebben
om een gemeentelid later een ge
sprek te laten voeren meteen afwe
zige vader of tussen twee aspecten
van zijn eigen persoon (bijv. de
afhankelijke en de rebel).
Ziekenhuis
Tweede plaatje: Wij zijn in de ka
mer van de predikant, de chaplain
van het ziekenhuis. Er staat een
kast met boeken, veel over pasto
raat en psychologie Aan de muur
hangen zijn supervisordiploma's.
Er zit. met de predikant-supervisor,
een groep van zeven studenten, een
vrouw en zes mannen, de meeste
protestant, één rooms-katholiek.
Ze zijn voor een half jaar in dit
ziekenhuis, voor hun klinisch-
pastorale vorming. Ze werken er de
hele dag - soms ook 's nachts - als
predikant. Ze dragen allen hun la
bel. met onder hun naam het woord
„chaplain".
Ze zitten hier nu bij elkaar om een
gespreksverslag van een van hen te
bespreken. Soms wordt een van
hen weggeroepen naar zijn afde
ling. omdat hij nodig is bij een
zieke. De student die het verslag
heeft gemaakt, heeft geprobeerd
om een patiënt te bereiken en haar
wat steun te geven. Maar het is
hem niet gelukt, ze bleef eigenlijk
onbereikbaar voor hem. Hij is gede
primeerd. ,,Ik kan het ook niet",
zegt hij. De andere studenten pro
beren te ontdekken wat hij anders
had kunnen doen. Heeft deze stu
dent het vaker, ook in andere rela-
vak pastoraat een hoge theolo
gische en wetenschappelijke aard
te geven.
Counseling
ties? Had het wel veel anders kun
nen gaan?
Soms mengt de supervisor zich in
het gesprek, hij verduidelijkt wat
de studenten bedoelen en geeft ook
zijn eigen mening. Het lijkt wel dat
het de student helpt, want hij gaat
na de zitting heel wat opgewekter
terug naar zijn afdeling, 's Middags
is de groep nog weer bij elkaar, nu
om de eindevaluatie te bespreken
van twee van hen. De klinisch-
pastorale cursus loopt ten einde en
elk van hen heeft moeten opschrij
ven wat deze periode in het zieken
huis voor hem betekend heeft. Een
intens gesprek ontstaat. Wat heeft
mijn werk hier veranderd in mijn
geloof en mijn theologie? Wat heb
ik hier geleerd? Waar wil ik in de
toekomst aan werken?
Er zijn in heel Amerika meer dan
driehonderd ziekenhuizen en psy
chiatrische inrichtingen waar dag
in dag uit. jaar na jaar. studenten
en predikanten worden getraind in
luisteren, in verstaan, in ge-
spreksvoering, in het overbrengen
van het woord dat bevrijdt.
Princeton
Het seminarium van de presbyteri
aanse kerk in Princeton, niet zo ver
van New York. is gebouwd in wat
men wel de neokoloniale stijl
noemt. Het is een fraai geheel, met
een kapel, collegegebouwen, stu
dentenverblijven. een bibliotheek,
een huis voor de gasten en prachti
ge grasvelden. Seward Hiltner is
hier de leidende docent in het vak
pastoraat. Het is wel de
.grandmaster" in dit vak genoemd.
Hij is nog een leerling van Anton
Boisen. Hij werkte aan de universi
teit van Chicago samen met de
psycholoog Carl Rogers en hij is de
kundige schrijver van veel boeken
en artikelen.
Al om acht uur 's morgens is hij op
zijn kamer op de campus te vinden,
waar hij met een eerste groep stu
denten gespreksverslagen behan
delt. Hij stelt vragen. »)ms spreekt
ook de groep mee. maar meestal
loopt het gesprek via hem. De theo
logische kant van het gesprek
krijgt grote aandacht. Welke theo
logie - bewust of onbewust - was er
bij het bezochte gemeentelid of bij
de pastor? In veel gesprekken ko
men huwelijksproblemen of alco
holisme aan de orde (er zijn jaar
lijks meer dan één miljoen
echtscheidingen in de V.S. en er
zijn elf miljoen alcoholisten).
Een volgende groep bestaat uit ou
dere studenten en enkele jonge pre
dikanten, die werken voor een
graad in dit vak. Ze hebben stuk
ken geschreven over een pastoraal
onderwerp en hun werkstuk wordt
nu behandeld. Telkens maakt
Hiltner opmerkingen die getuigen
van zijn grote kennis van zaken. Er
wordt hier hard gewerkt om het
Een eenvoudig gebouw ergens in
een Amerikaanse stad. Het is het
interkerkelijk centrum voor ..pas
toral counseling" eigenlijk een
onvertaalbaar woord; het is
misschien het beste weer te geven
met gespecialiseerde pastorale
zorg. Leden van een gemeente, ook
niet-leden ook wel predikanten
kunnen hier komen met proble
men in hun huwelijk, hun gezin,
hun werk, hun persoonlijk leven en
ze werken een aantal uren met hun
..pastoral counselor" aan hun pro
blematiek. Ze betalen er per uur
voor, al naar ze kunnen, maar fi
nanciële moeilijkheden zijn nooit
een bezwaar.
De opleiding tot „pastoraal counse
lor". tot gespecialiseerd pastoraal
werker, heeft ook op dit instituut
plaats. In een van de kamers is een
staflid van het instituut bezig met
een uur supervisie aan twee predi
kanten. die in opleiding zijn voor
dit werk en die naast hun gewone
predikantswerk hier gedurende en
kele uren stage lopen. Ze hebben
hun bandrecorder bij zich, waarop
een van hun gesprekken is opge
nomen.
„Waar lagen je problemen bij dit
gesprek?", vraagt de supervisor.
Een fragment van de band wordt
dan afgeluisterd. De andere predi
kant en de supervisor geven hun
waarneming. Het valt op hoe des
kundig en trefzeker de supervisor
dit doet. „Ik denk dat je je hier laat
manipuleren door dit echtpaar".
„Je blijft hier niet in de gevoels
stroom van je gemeentelid. je komt
hier met een diagnose". De gesu
perviseerde ontdekt dingen van
zichzelf, beaamt wat de supervisor
zegt.
Via vele uren supervisie groeit zo
de gewone predikant tot een zeer
kundige gespecialiseerde pastor.
Californië
Het seminarium van de Methodis
ten in Claremont. dicht bij Los An
geles. is open en licht gebouwd. Er
zijn veel bloemen, palmen en cac
tussen en de sproeiers zijn altijd
maar bezig het gras vochtig te hou
den. Howard Clinebell, een van de
hoogleraren pastoraat van dit se
minarium. heeft veel geschreven,
over huwelijk, alcoholisme en groe
pen. Een van zijn specialismen is
■*de ..huwelijksgroeigroepzijn
boekje hierover komt binnenkort
ook in het Nederlands uit. Het is
vandaag het laatste college van het
semester.
Een grote, heel gemengde groep
van studenten en predikanten is bij
elkaar. Er zijn studenten uit Korea
en er is een predikant uit Nieuw-
Zeeland. Ook ontmoet ik onderzijn
studenten een Canadese Nederlan
der. Het college ging over huwe
lijks- en gezinspastoraat en de stu
denten hebben allemaal een eigen
project moeten doen, ze hebben
groepen van echtparen geleid of ze
hebben een speciaal onderwerp be-
stiïdeerd (het tweede huwelijk; hu
welijksontrouw e.d.). Ze brengen
daar nu verslag over uit, door iets
over hun werk te vertellen of te
laten zien.
Er is gewerkt met een groep negers
(waarbij de rol van de vrouw aan de
orde was) en met Koreaanse
echtparen (waarbij de vrouwen het
waarderden, maar de mannen het
ongepast vonden, dat ook de ver
wachtingen van de vrouw aan de
orde kwamen). Het is een heel geva
rieerd slotcollege, met rollenspel en
communicatieoefeningen, we doen
een evenwichtsoefening en we moe
ten een probleem uit ons huwelijk
opschrijven. Aan het einde staat de
groep hand in hand in een kring en
zingt een lied: Sjaloom my
friends Het gebeurt allemaal in
een warme, geëngageerde en inspi
rerende sfeer, onder de hartelijke
leiding van Clinebell, die door
iedereen als Howard wordt aange
sproken.
Er is veel te zeggen over theologie
en kerk in Amerika. Wat in elk
geval ook gezegd kan worden is dat
er aan de vorming van de pastores
veel tijd en energie, kundigheid en
fantasie gegeven wordt. De vijf
„plaatjes" hebben dit, hoop ik. dui
delijk gemaakt.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
BIJ pu blik a tie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Haardracht
Sommige mensen schijnen het beter
te weten dan de Schepper. Uit Levi
ticus 19 blijkt b.v. dat de Israëlieten
de rand van hun baard niet moeten
afsnijden, om bepaalde redenen,
laat staan de complete baard, 't Is
alsof de Heer er vanuit ging dat
ierereen deze natuurlijke bekleding
wist te waarderen. Koning David
beveelt zelfs zijn dienaren in Jericho
te blijven totdat de door Hanum zo
schandelijk verminkte baarden
weer zijn aangegroeid. Voor het
zelfde geld hij hij kunnen (of moé
ten» zeggen: verwijder de restanten
nu ook maar en schenk van nu af
aan wat meer aandacht aan de die
pere zin van de Schrift De Heer
gaf Adam haar op kin en wangen en
Eva niet.
Rotterdam
F. L. Stolk
Prent
Een tien met een griffel voor de
politieke prent van een lezer in
Trouw van 13 juli Twee FNV-ers die
in de gedaante van een wielrenner,
deelnemend aan de Tour de France,
zonder bij de waarheid, hier uitge
beeld in de vorm van een kraampje
met daarboven prijsstop. stil te blij
ven staan, de afgrond tegemoet rij
den Hoe deze tekenaar in één prent
met een zeer passende ondertiteling
een situatie weergeeft waar deze he
ren nu al maanden en maanden over
zitten te debatteren, vind ik uit de
kunst. Vooral die kleppen voor hun
ogen. want voor wie zijn ze nu bezig?
want iedereen die het een beetje
gezond bekijkt, ziet uil dat we eerst
een stapje terug moeten eer we ver
der kunnen. Tussen twee haakjes, er
had op de prent wel een dodelijk
vermoeide Boersma bijgekund.
want als er éen voor deze kwestie
vecht, is hij het wel.
Spijkpnis.se
Y. M. van Adrichcm van der Stel
Kaping (10)
Het kapen van passagiersvliegtuigen
en het gevangenhouden van on-
ssvj
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948.
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
schuldige mensen als gijzelaars kan
op geen enkele wijze worden goedge
praat. Maar eveneens is dat het geval
ten aanzien van andere mensen van
wie wordt voorgesteld om ze in koele
bloede te vermoorden als repasaille
tegen kapingen.
Het is terecht dat er met verbazing is
gereageerd op de uitlating van een
Israëlisch woordvoerder over even
tuele medewerking van Rode Hulp
aan kapingen. Tot hen die deze orga
nisatie steunen behoren ook mensen
die in de jaren '40-'45 hun joodse
medeburgers hebben beschermd te
gen de nazi-terreur of die getracht
hebben om dat te doen.
Door de Nederlandse justitie werd
enige jaren geleden een jonge man
tot gevangenisstraf veroordeeld voor
verboden wapenbezit. Nooit en te
nimmer is bewezen dat, hij zich aan
dat feit had schuldig gemaakt.
In West-Duitsland heerst een ware
terreur ten opzichte van mensen die
politiek links denken Ook in andere
landen is er sprake van een opko
mend fascisme. De mogelijkheid
dat. het juist fascistische organisa
ties zijn die achter de kapingen
staan moet niet worden uitgesloten.
Vrede in de wereld en met name in
het midden oosten kan alleen be
reikt worden door waakzaam te zijn
ten opzichte van het fascisme en te
geloven in de Sjaloom De God van
Abraham en Izaak is ook de God van
ISmaël
AMSTERDAM René Mensink
Tien procent
Hoe kan Piet Hagen schrijven, dat
de meesten kerkelijk of onkerkelijk
niet hoger komen dan een of twee
procent van hun inkomen voor een
goed doeP Ik durf gerust te stellen
dat er nog duizenden zijn die aan die
tien procent wel komen dan wel er
heel dichtbij zitten. En heus niet
alleen de mensen met zo'n goeie
baan als Jan bij de Hoogovens Dan
weet je dat er heel veel zijn die
soberder leven, waar een goed glas
bier of wijn er niet altijd af kan
omdat ze een groot deel van hun
inkomen weggeven Die voor hun
kinderen niet altijd zo maar een
nieuwe fiets, rolschaatsen of mo
dieus ondergoed kunnen kopen. In
tientallen gemeenten zijn groepen
bezig met deze zaken, die stille dui
zenden. die nooit in de krant komen
en proberen een goed rentmeester te
Zijn. Maarssen H. A. Brokking
GENEVE (EPS) De lutherse we
reldfederatie heeft een liedwedstrijd
uitgeschreven met het oog op de
komende lutherse wereldassemblee,
volgend jaar in Tanzania. Luthera
nen en niet-lutheranen over de hele
wereld kunnen meedoen Een inter
nationale jury zal de inzendingen
bekijken en daarmee vooral letten
op aansluiting op de plaatselijke
leefwereld. Gezangen op het as
semblee-thema „In Christus een
nieuwe gemeenschap" kunnen inge
zonden worden naar Christophe
Wagner, lutherse wereldfederatie,
150 route de Ferney, Genève.
Van onze redacteuren
BOEKAREST Een zevende-dags-
adventist in Roemenië zit al zeven
tien jaar gevangen om zijn
godsdienstige activiteiten. Dit is in
het westen bekend geworden door
een memorandum, waarin zijn
vrouw aan president Ceaucescu van
Roemenië vraagt om zijn vrijlating.
De man heet loan Buzdugan. Hij is
nu 62 jaar. In juli 1971 werd hij door
een militair gerechtshof tot twaalf
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Het was zijn vierde veroordeling
sinds 1935. In totaal is Buzdugan
eerst onder fascistische en vervol
gens onder communistische regerin
gen veroordeeld tot veertig jaar ge
vangenisstraf. Daarvan heeft hij er
tot op heden zeventien uitgezeten.
Hij heeft er nog zeven voor de boeg.
de rest is hem in het verleden kwijt
gescholden.
In haar brief aan Ceaucescu herin
nert mevrouw Buzdugan de presi
dent eraan, dat hij nog samen met
haar man gevangen heeft gezeten, de
een om godsdienstige, de ander om
communistische activiteiten. Buz
dugan zat de eerste keer gevangen in
Doftana. samen met Ceaucescu en
met anderen, die later hoge rege
ringsposities kregen, toen Roemenië
communistisch werd.
Het kerkgenootschap der zevende
dagsadventisten is in Roemenië er
kend door de overheid. loan Buzdu
gan behoort echter tot een kleine
afgesplitste groep, de zogenaamde
reformatie-beweging. Deze groep,
die zich om dogmatische redenen al
jaren geleden van de Adventkerk
heeft afgescheiden., is in verschillen
de landen te vinden, ook in Neder
land. De Yeformatie-beweging is in
Roemenië niet erkend. De voor
naamste reden is haar consequent
pacifistische standpunt.
„Gewone" adventisten willen geen
wapens dragen, maar zijn wel bereid
tot vervangende dienst (Rode Kruis,
mobiele colonne e.d Dereformatie-
beweging wijst ook dat af. Ook is de
reformatie-beweging in de praktijk
wat strenger op het punt van de
viering van de zaterdag als rustdag.
Een van de punten, waarop Buzdu
gan veroordeeld is, is dat hij jonge-
mensen aanspoorde, om op zaterdag
van school of van hun werk te ver
zuimen.
GENEVE (EPD) De Zuidafrikaan-
se autoriteiten hebben de laatste
maanden meerdere visums voor lu
therse predikanten geweigerd. Dat
blijkt uit de in Geneve gepubliceer
de briefwisseling van de secretaris
sen van de lutherse wereldfederatie
en van de federatie van lutherse
kerken in Zuidelijk Afrika. Carl Mau
en Karl Schmale. met premier
Vorster.
Onder degenen aan wie de toegang
tot Zuid-Afrika geweigerd werd. be
vinden zich de president van de lu
therse kerk van de Elzas, André Ap
pel, de LWF-stafleden Hellberg en
Duchrow. de Duitse predikanten
Rutkies en Jung en de Amerikaan
ds. John Gronli, die benoemd is aan
het luthers seminarie in Otjim-
bingwe in Namibië.
„Gezien het feit. dat de Zuidafri-
kaanse regering aan dringend nodi-
Deze week in Hervormd Neder
land o.a.
Interview met
Johan van Minnen
Iedereen tegen apartheid? Ver
geet het maar.
Het weinig opwekkende we
reldbeeld van Doeschka en
Hannes.
Hoe kun je christen blijven en
Afrikaan zijn?
Arme landen moeten heft in
eigen handen nemen.
Veel oudere mensen voelen
zich onzeker.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
ab.prijs 28.50 per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan:
Antw.nummer 1776, Den Haag. Bel
'en mag ook: 070-512111. Ook in d«
losse verkoop.
ge docenten geen toestemming
geeft, de kerken in hun predikants
opleiding te helpen, is het werkelijk
moeilijk te geloven, dat dit geen
systematische belemmering van de
kerk zelf is." schrijft Mau in een van
zijn brieven aan Vorster. Hij keert
zich met name tegen de bewering,
dat christenen, die naar Zuid-Afrika
willen komen, sympatisanten of
zelfs leden van communistische par
tijen zouden zijn.
Op deze brief antwoordde Vorsters
secretaris J. Weilbach: „Gezien de
smaad, die u de regering aangedaan
heeft, is verdere correspondentie
niet zinvol."
Door dc kerkeraad werden be
noemd door drs H. T. van Bocho-
ve. Uitgave Vesta-boekerij, Everdin-
gen; 101 blz.; 7,90.
De schrijver, gereformeerd predi
kant te Delfzijl, lijdt onder de deva
luatie van vooral het ambt van ou
derling. Zijn ervaring is, dat het zoe
ken naar nieuwe ambtsdragers neer
komt op „leuren langs de deuren
met het ambt." Dat is voor hem een
bewijs, hoezeer het kerkelijk leven
tot een dieptepunt is gezonken. Men
wil een vrijblijvende godsdienstig-*
heid of loopt warm voor commissies
of werkgroepen, en de groep wordt
steeds kleiner van de plichtsgetrou
we mensen, die zich nog voor heb
ambt inzetten. „Het ambt is onmis
baar voor het bestaan en voortbe
staan van de kerk Wie z4«"
geloof niet wil verliezen, moet bij
werking van het ambt blijven en er
zich door laten zegenen Vandaar
het pleidooi van de schrijver voor
restauratie van de vertrouwde kerk
structuur Het ontwerpen van nieu
we theologische constructies zal al
leen de onrust in de kerk groter
maken. Jammer, dat drs Van Bocho-
ve niet ingaat op de talloze publika-
ties. die de laatste jaren over het
ambt in de kerk verschenen zijn.
Wat betekent de herontdekking van
het ambt aller gelovigen? Waarde
vol is de tweede helft van het boek
je. als Van Bochove ingaat op de
praktijk van. het huisbezoeken en
aan ouderlingen daarvoor goede
tips geeft.
De Andcrs-Dcnken-Boerderij door R.
H. Matzken. Uitgave Buyten en
Schipperheijn tc Amsterdam; 120
blz.; ƒ8,90.
Een analyse van de manier, waarop
het denken van Mao mens en sa
menleving in China ingrijpend ver
anderde. Matzken stelt daartegeno
ver het onderwijs, dat de apostel
Paulus gaf. met name in zijn brief
aan de Efeziërs. Matzken wijst soms
verrassende parallellen aan als het
gaat om christelijke zelfverlooche
ning en naastenliefde, om de ver
wachting" van de nieuwe hemel en de
nieuwe aarde. En al kan hij voor de
/eer van Mao geen hogere waarde
ring opbrengen dan dat hij het be
schouwt als een karikatuur van het
christendom, toch leidt deze verge
lijking christenen op verschillende
punten tot kritisch zelfonderzoek.
Ecclesiaboekjes. Uitgave De
Horstink te Amersfoort: per stuk 3
(bij aantallen korting) plus 2 porti-
kosten; gespreksboekje LPO 1,50.
Ecclesiaboekjes zijn bedoeld voor
(rooms-katholieke) gespreksgroe
pen. Wij ontvingen: Liturgie, waar
dient dat toe? (over de bisschoppe
lijke adventbrief 1975); Geloven is
menselijk; Met het oog op de wereld;
Geweld, geweldloosheid en evange
lie; Mijn idee! Samen geloven - sa
men kerkzijn. Het laatste is bedoeld
om aan de basis belangstelling te
wekken voor het komende landelij
ke pastoraal overleg III.
Lof en dank door Els de Graaf. Uit
gave Moria. postbus 7351, Amster
dam. Over de kracht van de lofprij
zing, „een geweldig wapen in han-
STRANDWANDELING
HAAG
Iwonder
..'s Avonds hebben we JJ^geval
strandwandeling gemaak* 8 hu
gel uit de brief van „de „PV
zoals dat heet. Ze schrijv 8
tagne en genieten daar v 8
dat er te zien is. We steil d
voor. Met duizenden andr d
die dergelijke mededelir j«
brieven van hun kinde
Daar lopen ze, tegen de w:
de grote zee en de in de?™
dwijnende kustlijn. Hoe ;8 j
het maken? Wat zouden "f
kaar bepraten? De wijdhf 8
omgeving leent zich gema
een diepere gedachtenwi:
anders. Zullen ze elkaar1
datgene waaraan ze zicli
den in dit leven en dan n
kant en klaar antwoord»
essengj
<-»» iviaai ainwuuiut
maar werkelijk zeggen hP'
Om dan misschien een og»
bijsterd te zijn of ook an
ogenblik heel blij omda
tegen alle vrees in woord<f|||
om hun diepste gevoeld*'",
woorden te brengen? Wai
ettenhe
aanden
gebeuren op een grote stra ,jg van
ling, 't Is net alsof de wij
de kleine en grote onwaar
ons leven niet dulden. cfte va
hier belachelijk voor. Ze ftse B
maken met de engte van toeste:
een buurt, een kleine kiwatei
men elkaar bespiedt en af ue bej
woorden die slechts sign <je
maar als zodanig niet w< en ^ut
staan. Maar op het brede s edaald
een mens moeilijk vastgs mag
den. Hij mag zoeken en t er th
uit te zeggen wat Zijn lei
Hij mag daarbij mistasten 11 geef
ontdekking komen dat
hem bijna onbedoeld enod
terecht brengt". We hebbe van
te strandwandeling gem '!ve
gedachten maak ik die p®1".te
mee. En misschien wel vee lec?lg
In het Evangelie staat de aeten
al eens op het strand. Merl
s (350
WASHINGTON (EPD) Alle
558.000 exemplaren van de nieuwe
liedbundel van de Amerikaanse pro
testantse geestelijke verzorging van
de strijdkrachten zullen vernietigd
moeten worden, als het republikein
se congreslid John T. Myers uit Indi
ana zijn zin krijgt.
Het congreslid heeft bij de leiding
van de legerpredikanten zijn bezwa
ren kenbaar gemaakt tegen lied 286
„Op een vrijdagmorgen". Het ge
beuren van Goede Vrijdag wordt
daarin volgens Myers op godslaster
lijke wijze beschreven.
In vrije vertaling luiden enkele ver
zen van dit lied; „De moordenaar
Barabbas laten zij lopen, maar mij
slaan zij aan het kruis om niets en
nog eens niets, en God in de hemel
ziet lijdelijk toe"
De legerpredikanten hebben een
verklaring uitgegeven, „omdat het
gaat om vragen en problemen, die
voor veel mensen met de kruisiging
samenhangen." Godslastering is he
lemaal niet de bedoeling geweest,
maar men heeft op deze wijze de
mensen tot een intenser bezigzijn
met Christus' offerdood willen
brengen.
Het lied is in 1960 geschreven door
Sydney Carter.
VUGHT Uit de jeugdgevangenis
Nieuw Vosseveld zijn twee gedeti
neerden ontvlucht. De twee jonge
lui, beiden kortgestraften, de
achttienjarige J. van E. uit Deventer
en de twintigjarige A. van H. uit
Rotterdam, werken op het buiten
terrein van de gevangenis. De politie
van Vught heeft opsporingsverzoe
ken naar de omliggende politie
korpsen gericht. De directie van de
gevangenis weigert elk commen
taar.
e hebb
BEROEPINGSWEfenkwel
NED. HERV. KERK schade
Beroepen te Driesum en H kweki
P. Voets. kand. te Bergantvan v
Bedankt voor Kinderdijk! gew£
duin te Brakel. men gi
tos G.
GEREF. KERKEN e Verer
Bedankt voor Stadskanaal. jn Nt
te Aalten. jnde df
GEREF. GEM. IN NED. L8®"1
Bedankt voor H. L AmbacfJ JJ,
Groot te Rijssen vem
li deze
Ds. P. M. Veldhutrfpe
Op 72-jarige leeftijd is ovei
hervormde emeritus-predild
Veldhuijzen te Ameide. Hifi
hervormde gemeenten te i
te Monster, te Arnemui
Westbroek en te Enumatilgi
Ds. Veldhuijzen ging in
emeritaat.
Corrie ten Booml
den van kinderen Gods tegenover
leugen, ongeloof en duisternis."
Bij Markus in de leer door dr G. D. J.
Dingemans. Uitgave Centrale voor
vormingswerk/hervormde vrouwen
dienst te Driebergen; 40 blz.; 3,95.
Dit boekje wil bijbelkringen helpen
bij de bestudering van het evangelie
naar Markus.
De „waarheid" van huis tot huis door
Joh. Kroon. Uitgave Combigraph te
Den Haag; 120 blz., 13.
Een nuttig boek voor ieder, die met
Jehova's getuigen te maken krijgt.
Kroon heeft een minutieus onder
zoek ingesteld naar de wijze, waarop
deze groep met de bijbel omspringt.
Niet alleen de willekeurige schrift-
uitleg. maar ook de manier, waarop
zij in hun zg Nieuwe Wereldverta
ling de bijbel hebben aangepast aan
de leringen van de eigen groep.
De God der heerlijkheid door Joh.
Kroon. Uitgave Combigraph te Den
Haag; 64 blz. 6,50.
De schrijver ontwikkelt hier bezwa
ren tegen de traditionele drie
eenheidsleer Ook wie het met zijn
conclusies niet eens is. wordt ge
boeid. hoe hij (als kennelijke leke-
theoloog) nauwkeurig de Schrift wil
laten spreken. Dit is al het elfde deel
uit de serie van de schrijver „opdat
zij allen één zijn".
•tuk.
ifgel
thon
1 de
De evangeliste Corrie t$NiArf
heeft in Nashville (VS) di:::;"
bijbelprijs 1976 ontvangr
prijs wordt elk jaar uitgefur ®r
iemand, die zich bijzondr" n
scheiden heeftin het breng/ Rarr
boodschap van de bijbel !van
mensen. Corrie ten Boomja' KI
prijs voor haar bo9 een
Schuilplaats" en de film, dfieid
boek gemaakt is. (Olym
ie wa
Dr. F. L. Bos ««on
i
De taal. waarin het Christel?V001
ter sprake wordt gebrachfcken d
moeilijk. Daardoor komt
voor velen nauwelijks meef
bekende gereformeerde f
predikant dr. F L. Bos I
nieuwe poging gedaan,
voelbaar te maken, dat er J
muziek in deze boodschap]" p°sI
het hart op de tong" heetzif"""1"*
dat 48 bladzijden telt en i
te krijgen is bij de Bijbel I
eniging te Driebergen (bij
korting). In ritmische
heeft hij geprobeerd. ieti
aanstekelijke van het lied 1
zonder aan de eenvoudige!
heid van het belijden al*a',e
doen. Een lied van eigeifnemt
lijden. M
