rabieren nog oneens
aanpak Libanon
"oekomst Suarez somber
H
Nog veel scholieren
vast in Zuid-Afrika
VN debatteren over
Israëlische actie
Voedselorganisatie
moet roer omgooien"
Id
:r
rechten tussen
ergeiijrs en Issas
jiboeti
Boerma: geen kritiek op mij
Mondale, Muskie of
Glenn wordt tweede
man bij Democraten
iolven van onrust kunnen ook Spaanse troon bereiken
i/ARTPAG '3 JULI 1976
Poel
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
helft
a ston
to, BEIROET (Reuter, UPI, AFP, AP) De ministers van buitenlandse zaken van de landen
de Arabische Liga waren het gisteravond nog niet eens over de manier waarop ze de Libanese
ervoo'eroorlog zoucien aanpakken. Ondertussen woedde de strijd in alle hevigheid door.
trekki
guld abische Liga was gisteren voor
om d rcje keer in vijf weken bijeen
alkoni
te he|ch te beraden over een oplos-
de g an de burgeroorlog in Libanon.
ge et mislukken van alle vorige
een sneven neemt men aan dat de
tersconferentie nu zal vragen
in dien topconferentie van alle Ara-
voor s leiders. Verder heeft men zich
n in t ieraden over het opnieuw stu-
eht een Arabische vredesmacht,
aan
er de )egin van de conferentie ken-
are Sjte zich door een felle confronta-
tdezejssen Syrië en de Palestijnen.
t do(fr op de dag had de leider van
kse moslims in Libanon Kamal
blatt meegedeeld dat de Sy-
autoriteiten linkse moslims en
tijnen een ultimatum hadden
ld. De Syriërs drigen met inter-
ïtroepen Beiroet en de noorde
havenstad Tripoli binnen te
en, als de linkse partijen in
ion het Syrische vredesinitia-
de Uven aïwiizen- Het dreigement
'vergebracht door de Libische
CAIRO (UPI) De Syrische regering
heeft beloofd het beleg dat zij sedert
enige tijd heeft gelegd om twee mos
limsteden in Libanon, op te heffen.
Een woordvoerder van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie heeft meege
deeld, dat de Syrische troepen zich
binnen 48 uur zullen terugtrekken
naar de noordelijke en oostelijke de
len van Libanon. De Syriërs zouden VcrWOrDCR
van plan zijn zich van Tripoli in het
noorden, Sidon in het zuiden en uit
het gebied ten oosten van Beiroet
terug te trekken. Een Palestijnse
woordvoerder op de conferentie van
de Arabische Liga zei dit te hebben
vernomen van de leider van de PLO,
Jasser Arafat. De Lybische premier
Jalloed zou Syrië zover gekregen heb
ben. De Syrische stap zou bedoeld
zijn om de stemming op de topconfe
rentie te verbeteren.
De woordvoerder van de Palestijnen
op de conferentie, Ribhi Awad, ver
klaarde dat dë linkse partijen de
Syrische voorwaarden niet zullen ac
cepteren. De woordvoerder oefende
zware kritiek uit op Syrië en ver
klaarde: „We kunnen niet wachten
tot de Syrische granaten en raketten
ons als de regen overspoelen".
De Syrische afgevaardigde, Abdel
Halim Khaddam verwierp de Pales
tijnse beschuldigingen. Hij zou ver
klaard hebben de nervositeit van de
Palestijnse spreker wel te kunnen
begrijpen. Verder zou hU spijt be
tuigd hebben over de ontwikkeling
in Syrië.
premier Jalloed, die heeft gepro
beerd te bemiddelen tussen Syrië en
de strijdende partijen in Libanon.
mets t
ETI (Reuter, AFP) Bij ge
il tussen leden van de Issa- en
;n', zó' hebben Frans!
gehjsén gisteren meegèdeel
weg
iictlör
Aan
vechten is wel een einde geko-
maar in de hoofdstad Djiboeti
een avondklok van kracht. De
gronte regering heeft in beginsel in-
Vid met het verlenen van onaf-
,'lijkheid aan het gebied, de
e kolonie op het Afrikaanse
land, maar dan moet er eerst,
nd jaar, een referendum gehou-
vorden onder de 250.000 inwo-
van het gebied.
twee buurlanden, Ethiopië en
lië maken zich sterk voor een
mmis^rsing van dit gebied, en hun
let wordt weerspiegeld in de
Volgens waarnemers zou Egypte het
meest voelen voor een nieuw initia
tief van Arabische ministers om een
staakt het vuren'tot stand te bren
gen. Egypte zou bereid zijn om wa
pens naar Libanon te sturen voor
een uitgebreide Arabische vredes
macht. Egypte zou echter geen
manschappen willen sturen. De
woordvoerder van de PLO sprak zijn
misnoegen over het verloop van de
besprekingen uit. De gesprekken
zouden niet serieus zijn en ver
antwoordelijkheidsgevoel zou bij de
partijen ontbreken.
Gevechten
De gevechten in Lil}
w.eèr gtója gejj
langisten uitgegeven betichten, nog
steeds niet op Palestijnen en mos
lims is veroverd. Een Palestijnse
woordvoerder verklaarde dat de
•misclji
:ven i menstrijd tussen de Af ars en de
Tien,
meen
De laatsten maken de meer-
tid uit en zijn verbonden met
ilië terwijl de Afars op steun
ithiopië kunnen rekenen.
Élranse autoriteiten hebben lang
lie kant van de Afar-leider Aref
liens nationale onafhankelijk-
iunie (UNI) gestaan, maar de
te tijd schijnt Aref zijn gezag te
kwijt geraakt bij zijn eigen par-
)e Afrikaanse volksliga voor on
gelijkheid, de Lpai, die vooral
)r delssa's, onder leiding van Has-
Gouled, gesteund wordt, zal naar
vacht wordt volgende week in de
«vergadering een motie van
(trouwen tegen Aref indienen,
t vergadering is een orgaan, waar
e stammen even sterk vertegen-
fdigd zijn en waar ze elkaar zo
mogelijk in de haren zitten.
ppië en Somalië bemoeien zich
jal met het gebied vanwege de
jegisch belangrijke havenstad
peti aan de mond van de Rode
Werkgroep Kairos protesteert
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In Zuid-Afrika worden na de rassenrellen van
drie weken geleden nog steeds enkele tientallen kinderen vastge
houden.
De kinderen zitten opgesloten in de
gevangenis aan het John Vors ter-
plein in Johannesburg, en mogelijk
ook op andere plaatsen. Volgens een
journalist die de kinderen heeft ge
zien is de jongste niet ouder dan acht
jaar, gaan de kinderen in lompen
gekleed en dragen de meesten geen
schoenen. Aanvankelijk werd door
de politie ontkend dat er nog kinde
ren gevangen zaten, maar na de ver
klaring van de journalist werd toege
geven dat zij werden vastgehouden.
De politie wil hen niet vrijlaten om
dat ze voor een eventueel proces niet
meer zouden komen opdagen. Veel
ouderen zijn in afwachting van hun
berechting op vrije voeten gesteld,
„maar wat zou er gebeuren als we de
"kinderen weer de straat op zouden
laten gaan? We zouden ze nooit weer
zien", haalt de New York Times-bri
gadier J. F. Roos, die het onderzoek
leidt, aan.
Volgens brigadier Roos worden 33
kinderen vastgehouden, terwijl de
Nederlandse werkgroep Kairos een
aantal van 48 noemt. Zij baseert zich
op berichten in de Rand Daily Mail
in Johannesburg. Volgens de
werkgroep zijn verschillende ouders
„wanhopig ongerust" over het lot
van hun kinderen omdat zij niet we
ten of zij gearresteerd of dood zijn.
Kairos dringt aan op bekendmaking
van de namen en leeftijden van de
kinderen en heeft een beroep gedaan
op het Rode Kruis. Deze zou een
delegatie moeten sturen om een be
zoek te brengen aan de klrtderen.
maar ook aan de volwassenen die na
de rassenrellen gevangen zitten. Vol
gens Kairos zijn er hardnekkige ge
ruchten dat de gevangenen, zelfs ge
wonden, ernstig worden mishandeld.
langdurige aanval van rechts naar
schatting 1000 slachtoffers had ge
vergd. Rechtse christenen en Sy
riërs waren gisteren nog steeds in
het offensief bij de noordelijke ha
venstad Tripoli, die nog in linkse
handen is en bij het ten oosten van
Beiroet gelagen Baalbek.
Libanese politici hebben een natio
naal eenheidsfront gevormd om de
verdeling van Libanon in een chris
telijk en moslim deel te voorkomen.
In het front is zitting genomen door
premier Rasjid Karam, ex-premier
Saeb Salam. moslims en Raymond
NfeW YORft, LONDÊN (Reuter, UPI, API Groot-Brittannië
en de Verenigde Staten hebben gisteren tijdens het debat in de
Veiligheidsraad van de Verenigde Naties over de actie van Israël
in Oeganda een resolutie ingediend, waarin kapingen veroor
deeld worden en voorts gevraagd wórdt om maatregelen die
zulke terreurdaden voorkomen.
De Veiligheidsraad hervatte gisteren
het debat over de Israëlische overval
op Entebbe. Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten vragen de raad
zijn deelneming te betuigen met het
verlies van mensenlevens dat voort
vloeide uit de kaping van de
luchtbus van Air France. Het werd
niet aangenomen dat de ingediende
resolutie voldoende steun in de raad
zou kunnen behalen. Ook van de
kant van een aantal Arabische lan
den werd een resolutie verwacht. Li
bië heeft de voorzitter van de raad
gevraagd het debat te beperken tot
de agressie van Israël en niet te
spreken over terreur in het alge
meen.
Een woordvoerder van de Britse re
gering heeft gisteren verklaard dat
het vrijwel zeker is dat Dora Bloch,
de Brits-Israëlische vrouw die ver
mist wordt sedert de overval van de
Israëli's op het vliegveld van Enteb
be, dood is. Mevrouw Bloch verbleef
op het moment van de Israëlische
actie in een Oegandees ziekenhuis.
De Britse regering maakt zich be
zorgd over de 500 Britse onderdanen
die zich nog in Oeganda bevinden.
Oeganda en Kenia beschuldigden el
kaar gisteren opnieuw over en weer
van troepenbewegingen langs de ge
meenschappelijke grens. De rivali
teit tussen beide landen is weer op
gelaaid sedert de Israëlische actie op
het vliegveld van Entebbe. Oeganda
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De voedsel- en landbouworganisatie van de
Verenigde Naties (FAO) moet het roer volledig omgooien. Dat is
de mening van de nieuwe directeur-generaal van de FAO,
Edoard Saoema, die onlangs de Nederlander dr. Addekè Boerma
opvolgde. Saoema lijkt fiks de bezem door de voedsel- en
landbouworganisatie te willen halen, maar dr. Boerma zei gister
avond desgevraagd dat niet te zien als een kritiek op zijn beleid.
Bij gevechten tussen Palestijnen en Syriërs werd gisteren een raffinaderij van
een Amerikaanse oliemaatschappij bij Zakrani, ten zuiden van Beiroet, in
brand geschoten.
Edde, een christelijk politicus. Edde
zei dat het front de terugtrekking
van de Syrische troepen uit Libanon
eist als mede de eerbiediging van de
Libanese soevereiniteit door de Pa
lestijnse guerrillastrijders.
De strijd in Libanon was gisteren
weer hevig. Dikke rookwolken ste
gen op uit de brandende tanks van
de Amerikaanse olieraffinaderij- in
Zahrani, 57 kilometer ten zuiden
van Beiroet. De raffinaderij werd
getroffen door mortiergranaten tij
dens gevechten tussen Syriërs en
Palestijnen.
beschuldigt Kenia ervan aan de Is
raëli's steun geboden te hebben. Tot
nog toe zijn de vijandelijkheden tot
woorden beperkt gebleven.
NEW YORK (Reuter, UPI) Drie
Senatoren, Edmund Muskie uit Mai
ne, Walter Mondale uit Minnesota en
John Glenn uit Ohio maken de
meeste kansen om kandidaat voor
het vice-presidentsschap bij de De
mocraten te worden, zo hebben gis
teren kringen uit de omgeving van
Jimmy Carter bekend gemaakt. De
vraag wie van deze drie het zou wor
den was gisteren zo ongeveer de eni
ge die vlak voor de opening van de
Democratische nationale conventie
in Madison Square Garden nog niet
beantwoord was. Het partijprogram
is bekend en Carter is ook al geruime
tijd zeker van zijn nominatie bij de
eerste stemmingsronde. Carter had
eerder een lijst van zeven namen
genoemd, waarop ook de drie bo
venstaande namen staan. Verder ko
men Senator Frank Church uit Ida
ho, lid van het Huis van Afgevaardig
den Peter Rodino van New Jersey en
de Senatoren Henry Jackson van de
staat Washington en Adlai Steven
son van Illinois voor op dit lijstje.
Volgens SaoöYna moet:
minder vergaderd en gepubli
ceerd worden:
de staf worden ingekrompen en
gesplitst;
voorrang worden gegeven aan
kleine projecten, die op korte ter
mijn voedsel verschaffen in honger-
landen, in plaats van technisch
hoogwaardige programma's die op
zijn best na verloop resultaat te zien
geven.
De FAO. zo zei de 48-jarige Libanees
Saoema, moét worden gestroomlijnd
en gedecentraliseerd en meer prak
tische programma's opstellen om
honger en ondervoeding in de wereld
te bestrijden. De centrale staven
moeten niet worden uitgebreid,
maar in plaats daarvan moe'ten er
lokale vertegenwoordigers komen in
de nooddruftige landen, die zelf kun
nen beslissen wat het meest nodig is.
„De FAO moet een grotere plooi
baarheid krijgen om de meest urgen
te noden te lijf te gaan", aldus
Saoema.
Ivoren toren
Volgens Saoema werkte de voedsel-
ei) landbouworganisatie tot nu 4 toe
yeel te. burenuc.ra^iscl\ en .acacje-
mis.ch, vanuit eea ivoren toren. Kojt
geleden rekende Saoema al voor dat
de FAO 80 procent van inkomsten
besteedt aan salarissen, 11 procent
aan publicaties en 9 procent aan
vergaderingen. Saoema wil het aan
tal vergaderingen byna halveren tot
253 per jaar en het aantal publicaties
terugbrengen van 298 tot 204.
Saoema sprak op een zitting van de
bestuursraad van de FAO. die vol
gens zegslieden zeker niet afwijzend
tegenover zijn voorstellen staat. Rij
ke donorlanden als de Verenigde
Staten hebben reserves geuit omdat
zij bang zijn dat de nieuwe koers van
de voedsel- en landbouworganisatie
veel geld gaat kosten.
Eduard Saoema
Dr Addeke Boerma
Inschakelen van lokale vertegen
woordiger in de hulpbehoevende lan
den zelf zou volgens Saoema 3,27
miljoen dollar kosten (150x duizend
dollar voor een FAO-vestiging in elk
der landen). Uitbreiding van regiona.-
le kantoren zoals eercier voorgestel?!
3ou volgens de directeur-generaa)
veel duurder zyn en 9 miljoen dollar
vergen. De bestuursraad praat de
komende dagen verder over de voor
stellen van Saoema.
Saoema's voorganger, dr. Boerma,
zegt voorzichtig te willen zijn met
een meer lokale staf voor een meer
directe en practische aanpak, in
plaats van het maken van theore
tische en ingewikkelde studies. „De
voedsel- en landbouworganisatie is
er in de eerste plaats voor om een
aantal zaken bij te houden die alle
landen afzonderlijk niet kunnen
doen. De FAO probeert feiten te
verzamelen, statistisch materiaal
aan te leggen en beleid op korte en
lange termijn uit te stippelen. Daar
heb je een zekere hoeveelheid staf
voor nodig, zeker na de wereldvoed-
selconferentie van november 1974
die een boel extra werk heeft gege
ven. Het is gemakkelijk om te zeggen
dat er teveelstafleden zijn."
Boerma is het er wel mee eens dat er
minder vergaderd moet worden,
„want dat doe je niet voor je plezier",
maar meent dat het aantal niet bot
weg moet worden teruggedraaid,
maar dat wel degelijk moet worden
bekeken wat het nut van de vergade
ringen is.
Boerma is erg afwachtend over de
mogelijkheid om met projecten te
beginnen die op korte termijn resul
taat geven bij noodsituaties. „Ik
vraag mij af wat daarvoor de kansen
zijn. Bovendien is de FAO niet in de
eerste plaats een hulporganisatie
maar moet zij proberen op lange
termijn te zien en te waarschuwen
als er tekorten dreigen. Als de na
druk daarop minder wordt, dreigt de
FAO haar grondslagen kwijt te
raken.
Or Herman Amelink
enoeming door de Spaanse koning Juan Carlos van Adolfo
ez tot premier van Spanje heeft in en buiten het land
'els opgeroepen over het tempo van de politieke hervormin-
Vervreemdt de benoeming van Suarez de koning van alle
irormingsgezinde Spanjaarden? Heeft de koning in goed
irouwen op de 43-jarige premier zijn hoofd in de strop
loken?
A premier Arias Navarro begin
maand eervol ontslag kreeg uit
laatsdienst, was iedereen het er-
eens dat dit een goede stap was.
B was een man die dateerde uit
periode van generaal Franco,
jnee wil het grootste deel van
aije zo snel mogelijk afrekenen.
enoeming van Suarez heeft ech-
een domper op de politieke
gde gezet Hij heeft een be-
pjke functie bekleed in de Nati-
Beweging de „partij" van
»co en daarmee een besmet ver-
i is er verder weinig van hem
Ind, en dat geldt eigenlijk van de
ministersploeg die hij in het
i gebracht heeft. Er zitten geen
fiinente hervormers onder, maar
min vertegenwoordigers van de
iker", de oude aanhang van
|co. De ministers behoren tot
men in Spanje de stille generatie
it, de politieke figuren van het
ofde plan die de burgeroorlog niet
>en meegemaakt.
rwegend positief wordt geoor-
over de benoeming van Marce-
Oreja, een Bask. tot minister
buitenlandse zaken. Hij was al
tssecretaris onder zijn
tsvoorganger, Areilza, één van
neest spraakmakende liberalen
het kabinet van Arias. Ook de
Jeming van Rodolfo Martin Villa
ninister van binnenlandse zaken
itief ontvangen.
Gaan we op de eerste woorden van
het kabinet af, dan lijkt er geen
reden te zijn tot pessimisme. In een
gloedvolle rede heeft Suarez hervor
mingen in het vooruitzicht gesteld.
De nieuwe regering beschouwt
zichzelf als een overgangskabinet
tot na de verkiezingen van het ko
mend jaar. Dan zal er een echte
parlementaire regering gevormd
moeten worden. Minister van infor
matie Reguera hierover: „We zijn
een overgangsregering met weinig
tijd om te verwezenlijken wat we
willen doen".
Pessimisme
Toch zijn er een aantal redenen om
het somber in te zien voor de rege
ring van Suarez.
Het kabinet heeft een smalle politie
ke basis. De democratische opposi
tie heeft afwachtend of zelfs nega
tief gereageerd, omdat ze in Suarez
een man van de oude orde ziet. De
premier lijkt nu niet de man om de
brug naar de oppositie te slaan; zo
bleek hij tijdens de kabinetsforma
tie niet bereid (of in staat) aan de
wensen van de oppositie regemoet
te komen. Algemene politieke am
nestie, erkenning van de vakbon
den, volledige erkenning van de de-
mocatische vrijheden waren voor
hem toen onaanvaardbare eisen.
Daar komt bij dat de liberale voor
trekkers uit de vorige regering van
Aries niet met Suarez mee wilden
doen. Zowel Areilza als Fraga Irlbar-
ne hebben verscheidene malen dui
delijk gemaakt dat ze niet afkerig
waren van toenadering tot de demo
cratische oppositie. Nu deze mensen
niet in zijn regering zitten zal het
voor Suarez moeilijk worden over
hun hoofd heen de oppositie de
hand te reiken.
Verder vragen liberalen en democra
ten zich af in hoeverre de aanhan
gers van Franco de hand hebben
gehad in de benoeming van Suarez.
Er bestaat nog steeds onduidelijk
heid over de vraag of Suarez de
zelfbewuste keus van de koning was
of de minste van de kwaden. Is Sua
rez premier geworden omdat een
liberalere kandidaat voor oud-
rechts niet aanvaardbaar was?
Het naar voren schuiven van Suarez
als compromiskandidaat zou vol
gens sommige berichten het werk
geweest zijn van Torcuato Fernan
dez Miranda, een vroegere leermees
ter van de koning. Deze is voorzitter
van de Cortes, de Spaanse versie
van een parlement en voorzitter van
de Kroonraad, die een voordracht
van drie personen voor het pre
mierschap doet waaruit de vorst
kan kiezen. Fernandez is een man
die bij uitstek in staat geacht wordt
de gemocderén van de Franquisten
te kalmeren en in dat kader zou dan
ook de benoeming van Suarez te
verklaren zijn.
Als deze verklaring juist is dan bete
kent dat dat de invloed van de „bun
ker", die onlangs in de Cortes pro
testeerde tegen de vrijheid van de
pers, de hervormingsvoorstellen he
kelde, kritiek op de sociale onrust en
de vlucht van kapitaal uitoefende
en liberale uitspraken van liberale
ministers kapittelde, nog zeer groot
is. Suarez zou door zijn afkomst
voor rechts acceptabel zijn geweest.
Gaat hij echter werkelijke hervor
mingen doorvoeren dan moet hij
ook hier op tegenstand rekenen.
Economie
Hoe duister het gesternte voor de
nieuwe regering is, wordt pas goed
duidelijk als we zien naar de slechte
economische situatie waarin Spanje
verkeert. In de maand mei stegen de
kosten van levensonderhoud met
maar liefst 5 procent, terwijl de in
flatie over die maand 4,5 procent
bedroeg. Er bestaat een ernstig te
kort op de betalingsbalans, de groei
van het nationaal product is van
zeven naar ruim twee teruggelopen
en het aantal werklozen bedraagt
meer dan vijf procent van de wer
kende bevolking. De toeristen uit
het buitenland blijven weg door de
internationale recessie en de recente
loonsverhogingen hebben de ar
beidskosten aanzienlijk doen
oplopen.
Kwetsbaar
De benoeming van Suarez heeft de
koning kwetsbaar gemaakt. Suarez
is de eerste nieuwe premier die door
de koning benoemd is en Juan
Carlos heeft duidelijk gemaakt wat
hij van zijn eerste minister verwacht.
Bovendien zal de koning in staat
zijn, meer dan bij het kabinet Arlas,
zijn persoonlijk stempel te drukken
op deze regering. Het kabinet be
staat voor een belangrijk deel uit
leeftijdgenoten van de koning en de
ze zullen aanmerkelijk gevoeliger
zijn voor 's konings influisteringen
dan de oude Franquistische garde.
Het gevaar bestaat echter dat dit
kabinet, bij een gebrek aan een bre
dere politieke basis de mist in gaat.
Suarez zal met zijn eerste regerings
verklaring al heel sterk uit de hoek
moeten komen wil hij de hoge golven
van sociale en politieke onrust tot
Onder het oog van koning Juan Carlos (links) zweert Suarez met de hand op de bijbel trouw
aan de kroon, de kerk en het vaderland.
beciaren brengen. Alleen door radi
cale maatregelen zal hij de democra
tische oppositie binnen de democra
tische perken kunnen houden. Het
afkondigen van een algemene poli
tieke amnestie is wel het minste wat
hij doen kan. Suarez zou verder de
erkenning overwegen van de door
communisten beheerste „commissi-
ones obreras'. de arbeidersraden.
Alleen met dergelijke maatregelen
kan Suarez voorkomen dat de situa
tie hem uit de hand loopt. Raakt zijn
ploeg echter in de versukkeling dan
is het gevaar niet denkbeeldig dat de
golven van sociale onrust niet alleen
de regering aantasten, maar ook de
troon bereiken. De positie van de
regering en de populariteit van de
koning zal in sterke mate afhangen
van de mate waarin dit kabinet erin
slaagt de in het vooruitzicht gestelde
hervormingen met sterke hand waar
te maken. Lukt dit Suarez niet dan
zou de republikeinse onderstroom
wel eens bovenstroom kunnen wor
den. In de roep om een democra
tische breuk zal dan ook de roep om
een breuk met de monarchie gaan
meeklinken.
