)eganda dreigt gaat steeds meer op Chili lijken frikaanse top struikelt ver westelijke Sahara Communist voorzitter van Italiaanse 'tweede kamer' oedan wil beraad eiligheidsraad Franse president in Duitsland „Frangoise Claustre niet in gevaar" Nieuwe president Mexico binnenkort naar Washington Vredesoverleg in Libanon uitgesteld ISDAG 6 JULI 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 IRT LOUIS (Reuter, UPI, DPA) De voortdurende kibbelarij over de westelijke Sahara heeft iroor gezorgd dat de organisatie van afrikaanse eenheid, OAE, haar topconferentie in Port Louis, hoofdstad van Mauritius, gister niet zoals afgesproken heeft kunnen beëindigen. Er zal over dit Dbleem nog een speciale zitting achter gesloten deuren worden gehouden. Marokkaanse delegatie, die van- van de conferentie boycotte, is gister ge een sterk afwijkende opvatting -voortijdig vertrokken.. Marokko er de kwestie van de voormalige deelt het fosfaatrijke gebied met aanse Sahara, alle bijeenkomsten Mauretaniê, maar dit wordt door on- Vervolg van pagina 1 idertussen blijven de reacties op Israëlische actie in Oeganda bin- nstromen. Staatshoofden van de ganisatie van Afrikaanse Eenheid AE) hebben de actie scherp ver- rdeeld. Zij vroegen om een onmid- llijke bijeenkomst van de Veilig- idsraad van de Verenigde Naties, stappen tegen Israël zou moeten- dernemen. In de aanvaarde reso le, die door Liberia werd inge- id en die eenstemmig op de IE-top in Mauritius was goedge- urd werd verder op alle Afrikaan- staten een beroep gedaan hun ipanningen tot het isoleren van aël op te voeren en Israël te dwin- n „zijn agressieve politiek te wij- en." reia4°rdat de res°lutie werd aanvaard "'f de Keniase vice-president Da- èl Arap Moi een in krachtige be- 2 seP lOrdingen gestelde verklaring uit, ieente larir» hij ontkende dat Kenia op moge igerlei wijze met Israël inzake de ige rei tie had samengewerkt. Hij ver- Bezui aarde uitdrukkelijk, dat zijn land waamor dg Israëlische commando's gevei tt was gebruikt als basis voor bui aken iiandse agressie tegen buurlan- vijf la n 0f andere landen, en zeker niet at he gen Oeganda. „De Israëlische in eer ressors moeten een aantal landen, d^die abische en Afrikaanse, zijn over vlogen op weg naar Entebbe en dit werd beslist gedaan met de toe stemming van die landen. Als zij ook over Keniaas gebied vlogen, zo als beweerd is, dan werd Kenia eveneens aangevallen. Daarom ver oordeelt het zonder enige reserve deze flagrante agressie en schending van ons luchtruim", aldus Arap Moi. In een gisteren door Radio Oeganda uitgezonden verklaring bevestigde het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina, die verantwoordelijk voor de kaping van het Franse vlieg tuig is, dat er inderdaad Volksfront sleden in januari in Kenia waren opgepakt voordat zij een Israëlisch passagiersvliegtuig konden aanval len. Het Volksfront verklaarde ver der. zoals eveneens door de Daily Express werd gemeld, dat verleden week donderdag een Israëlische mi litaire delegatie een geheim bezoek aan Kenia bracht om de Israëlische actie in Oeganda voor te bereiden. Inmiddels heeft Israël het Internati onale Rode Kruis en een niet nader genoemd land gevraagd de belan gen te behartigen van de enige gijze laar die in Oeganda is achtergeble ven. Het is de 75-jarige mevrouw Dora Bloch. Een stukje voedsel bleef vastzitten in haar keel hetgeen gevaar voor haar leven betekende. Daarom werd zij overgebracht naar een ziekenhuis in de Oegandese hoofdstad Kampala. HARTOEM (AP, UPI, Reuter) Jedan heeft gisteren de Veilig- jidsraad van de Verenigde Naties rzocht om in spoedzitting bijeen te p imen. Soedan deed het verzoek op 1 sis van „overtuigende bewijzen" 's. vei it Libië voor de poging tot een Je aatsgreep van het afgelopen week- traksc nde bj verantwoordelijk is. 6 is i tynAag had Soedan z'n ambassa- van' ftur in Libië reeds terug geroepen. i de brief aan de Veiligheidsraad aardi rkiaart <}e soedanese vertegen- Thaoi °°rdi6er bÜ de Verenigde Naties, at Libië de opstandelingen had op- -mej. eleid en hen wapens> munitie en ïrvoermiddelen ter beschikking ni®»S :eft gesteld. 11 l zai ffljbjg heeft de Soedanese beschuldi gingen gisteren van de hand gewe en. Het Libische persbureau Arna meende, dat het gewoonte was ge worden Libië de schuld te geven van elke volksoproer of machtsgreep, in plaats van te zoeken naar de oorza ken binnen de betrokken regeringen. Soedan heeft verder een verzoek aan de Arabische Liga gericht om maat regelen te nemen om te voorkomen, dat „dergelijke daden van agressie" in de toekomst worden voorkomen. In Khartoem hebben Soedanese vei ligheidstroepen gisteren een van de leiders van de mislukte samenzwe ring tegen president Noemeiri gear resteerd. Soedanese troepen gingen gisteren door met opruimen van ver- zetshaarden in Khartoem en Om- doerman. Volgens niet officiële gege vens zouden er inmiddels sinds het begin van de opstand vrijdag meer dan vijfhonderd mensen gesneuveld zijn. der andere Algerije aangevochten. Dit land steunt de bevrijdingsbewe ging Polisario in de westelijke Saha ra. Eerder was op de Afrikaanse top voorgesteld dat de Arabische landen zouden proberen onderling de kwes tie op te lossen, maar dit voorstel is verder niet in behandeling genomen. Niet duidelijk is het weglopen van Marokko betekent dat het de OAE zal verlaten, of dat het alleen weg is gegaan van de zitting in Port Louis. Marokko was gebelgd omdat de wes telijke Sahara toch werd besproken, ondanks aandringen dit niet te doen. Benin (het voormalige Dahomey) diende een ontwerpverklaring in waarin alle mogendheden werd?n opgeroepen hun troepen uit de wes telijke Sahara terug te trekken. Deze verklaring is niet in behandeling genomen. Wat betreft het omstreden land van de Afars en de Issa's (het voormalig Frans Somali) werd besloten een conferentie te houden in de Ghanese hoofdstad Accra. Vorige maand er kende de OAE op een conferentie in Dar-es-salaam het recht op onafhan kelijkheid van het gebied, maar deze werd later door Somalië aangevoch ten. Dit land maakt aanspraken op het gebied, terwijl ook Ethiopië er recht wil doen gelden. De enig over gebleven verbinding met de zee van Ethiopië loopt via Djiboeti. Dit land heeft géprobëerd op de OAE top een verklaring aangenomen te krijgen, waarbij de onafhankelijkheid van het land van de Afars en de Issa's zou worden gegarandeerd, maar zijn zin niet gekregen. Alle door de respectieve ministers van buitenlandse zaken voorbereide resoluties, behalve dan die over de westelijke sahara, zijn door de 48 regeringsleiders aanvaard. Voor het eerst werd officieel gesteld dat er maar sprake is van „een gewapende strijd tegen Pretoria". Een voorstel van Guinee om de legers van de onafhankelijke Afrikaanse staten in te zetten bij de vrijheidsstrijd in het zuiden van het Afrikaanse continent werd èVenwei niet aangenomen. Opnieuw werd de lidstaten ter over weging gegeven niet mee te doen aan de Olympische Spelen in Montreal als Nieuw-Zeeland daar ook aanwe zig zal zijn. Men vindt dat dat land te veel vooral sportieve betrekkingen onderhoudt met Zuid-Afrika. Een to tale Afrikaanse Boycot van de spe len zat er echter niet in. President Giscard d'Estaing van Frankrijk is gisteren in Hamburg aangekomen voor het halfjaarlijkse topoverleg met de Duitse bondskanselier Helmut Schmidt. Samen inspecteerden zij de erewacht. Het overleg zal twee dagen duren en de staatslieden zullen met name van gedachten wisselen over internationale grondstofvraagstukken en de voor 1978 voorgenomen directe verkiezingen voor het Europese parlement. Ook de Europese economische situatie, de Brusselse instellingen en de verhouding tussen oost en west zullen ter sprake komen. ROME (Reuter, UPI, AP) Pietro Ingra, een communist van de harde lijn, is gisteren gekozen tot voorzitter van het Italiaanse huis van afgevaardigden (de „tweede kamer"). Zijn verkiezing volgde op een akkoord tussen alle grote partijen de post te bestemmen voor een lid van Italië's op één na grootste party. De verkiezing vond plaats tijdens de eerste zitting van het parlement sinds de verkiezingen vorige maand, waarbij zowel de communisten als de christen-democraten winst behaal den, ten koste van de kleine partijen in het land. Amintore Fanfani van de christen democraten werd volgens verwach ting gekozen tot voorzitter van de Italiaanse senaat („eerste kamer"). Hoewel de voorzitter van het huis van afgevaardigden weinig politieke macht heeft, wordt de verkiezing van een communist door waarne mers van grote betekenis geacht. Het is voor het eerst in dertig jaar dat een lid van West.-Europa's mach tigste communistische partij (met meer dan één derde van de stemmen bij de laatste verkiezingen) zo'n be langrijke post inneemt. Zij sluiten niet uit dat het akkoord over zyn verkiezing tussen de grote partijen een zekere vorm van samenwerking tussen communisten en christen democraten zal inluiden. Tot nu toe hebben de christen-democraten ie dere samenwerking (een „historisch compromis") van de hand gewezen. Deze week komen de partijleiders opnieuw bijeen om te praten over de verkiezingen van de commissievoor zitters in de beide huizen, die grote invloed op de gang van zaken in het parlement hebben. PARIJS (AFP) Dc Toeboe- strijders van Hissen Habre hebben de verzekering gegeven dat zij Fran- goise Claustre „nooit" zullen doden. Dit heeft de Franse journalist Ray mond Depardon. terug van een achtdaags verblijf bij deze Tsja- dische rebellen die de Franse vrouw al meer dan 2 jaar gevangen houden, maandag geschreven in „le Quoti- dien de Paris". De Franse archeolo ge had de journalist verteld haar gevangenschap uitzichtloos te vin den. Zij wachtte - gelaten, aldus Depardon - tot Giscard d'Estaing, de Franse president, deed „wat hij moet doen" om haar haar vrijheid terug te geven. De vrouw had „goe- de en slechte momenten": met name zei ze kort geleden „een goede gele genheid om zelfmoord te plegen" te hebben gehad. Haar overlevingsin stinct had echter de overhand gekre gen en: „je moet redelijk zijn". De pardon, die op het ogenblik een film maakt over de strijd van de Toeboes, geeft tevens informatie over de stand van de rebellie in Tibesti in het noorden van Tsjaad. „De Toe boes zijn een leger geworden" zegt Jiij, „en Hissen Ilabre is nog nooit zo sterk geweest". Volgens de journa list is het hele noorden van Tsjaad nu in opstand en hebben de circa 1.200 „geregelde rebellen" hot ge bied volledig onder controlle. Fran- foise Claustre werd in de nacht van 21 op 22 april 1974 gevangen geno men door Hissen Habres opstande lingen. MEXICO STAD (Reuter. UPI) De nieuwe gekozen president van Mexi co, Jose Lopez Portlllo, zal binnen kort een bezoek aan de Verenigde Staten brengen. Verder zal hij de komende maanden, tot zijn beëdi ging op 1 december, besteden aan het voorbereiden van zijn regerings programma. Mexico is politiek en economisch sterk afhankelijk van de Verenigde Staten. Zestig procent van de inves teringen in het land wordt gedaan door Amerikanen, terwijl een even groot percentage van de buiten landse handel op de VS gericht is. De Verenigde Staten hebben Mexi co er tot nu toe van weerhouden lid te worden van de organisatie van olieleverende landen (OPEC), ter wijl Washington het land eind vorig jaar noopte steun aan de anti zionisme verklaring van de Verenig de Naties in te slikken. Lopez Portillo, die is gekozen voor de tijd van zes jaar. had het niet moeilijk: hij was de enige kandi daat. Hij werd gekozen met 17.5 miljoen van de 18.5 miljoen uitge brachte stemmen. Dit is meegedeeld door de voorzitter van de Institutio nele revolutionaire partij (PRI). wel ke Mexico al een halve eeuw regeert. Ruim 60 procent van de kiesgerech tigden is opgekomen. Behalve een nieuwe president zijn er zondag ook 194 nieuwe leden van het huis van afgevaardigden en 64 nieuwe leden van de senaat gekozen. De PRI die in beide de meerderheid bezit, heeft deze naar verwachting behouden. De man die in december de maebt aan Lopez Portillo overdraagt, de huidige president Luis Echeverria Alvarez, wordt genoemd als de nieu we secretaris-generaal van de Vere nigde Naties. Echeverria heeft de afgelopen jaren gepoogd Mexico een leidende rol te bezorgen in de derde wereld. Hij heeft daarvoor veel ge reisd waarbij hij tevens heeft gepro beerd zijn kandidatuur voor de VN veilig te stellen. BEIROET (AFP.AP.UPI,Reuter) Het vredesoverleg van de vier voor naamste groeperingen in het Libane se conflict dat gisteravond in Sofar, een vakantie-oord in de Libanese bergen, gehouden zou worden, werd gisteren afgelast omdat er nog steeds op vrijwel alle fronten in Liba non gevochten wordt. Dit heftft Machmoed Riad, de secretaris generaal van de Arabische Liga, in Beiroet bekendgemaakt. Aan de bij eenkomst zou worden deelgenomen door het zogenaamde Libanese front, een bundeling van conserva tieve christenen rond Soeleiman Franjieh, de man die nog steeds het ambt van president van Libanon uit oefent, de nationale beweging waar in de progressieve partijen en natio nale groeperingen onder Kamel Joemblatt verenigd zijn. het Pales tijnse verzet en Syrië. Intussen heb ben linkse en Palestijnse eenheden Shekka. een maronitisch- christelijke stad in de buurt van Tri poli aangevallen. De Falangistlsche radio liet weten dat de stad van drie kanten wordt aangevallen. •rbind zon ng toian een medewerker rdt ei jenort )e indruk van gematigdheid die de regering van generaal Videla probeerde te wekken in de eerste 'idt6t« '?ken van haar optreden begint te vervagen. Nu de generaal ruim drie maanden aan de macht is, iJJn'l lijkt steeds meer reden voor pessimisme over het optreden van de militaire regering van en rgentinië. De aanvankelijke opluchting over het verdwijnen van Isabel Peron maakt plaats voor oor is rote bezorgdheid. >e meerderheid van de Argentijnen EN'as blij met het feit dat het eind ordtuaart met de tragikomedie van Isa- de Bo el Peron was afgelopen. De militai- f de istaatsgreep onder leiding van de ommandant van het leger, generaal idela, zette een punt achter een van e meest verwarde en chaotische pe- óden uit de Argentijnse geschie- enis. e-Con cht gf [et populistisch-peronistische be be rjnci was Voor alles aan zijn eigen egenstellingen ten onder gegaan. dood van Juan Peron had als fiodi sultaat een soort niemandsland 6Z41*,aarin handige jongens 'eikste oplichters het land voor mil- Denen beroofden. t OlK >nd 9 egelijkertijd heerste er een terreur ncert je aan honderden Argentijnen het kerk even heeft gekost. Mensen werden wer* lit hun huizen gehaald, op straat ïann eergeschoten of hun lijken werden evonden in verbrande auto's. De ■nomische toestand gaf geen en- ele reden tot hoop: in de twaalf naanden die voorafgingen aan naart van dit jaar bedroeg de infla- ie 700 procent. Vashington let is overduidelijk dat de regering- (idela in de eerste weken van haar 'Ptreden een „zachte" indruk pro- 'eerde te wekken. Men beweert dat sr vanuit Washington op aangedron- !en werd een tweede Chili te ver lijden. (oord-Amerika kan het zich in eigen and. vooral met het oog op de ko llende presidentsverkiezingen, niet 'eroorloven een tweede kwestie van ilatgetrapte burgerrechten erop na e houden. Washington beloofde in ruil voor de- te Argentijnse „zachtheid" alle mo- (elijke medewerking met betrekking de financiële steun die Argenti nië nodig heeft om zijn vastgelopen economie weer op gang te helpen. Van meet af aan was ook duidelijk dat de nieuwe minister van econo mische zaken een Overtuigd aanhan ger was van het „desarrollismo", het materialistisch kapitalisme. De eerste communiqué s van de re gering lieten zien dat Videla er voor al op uit was het terrorisme, zowel van links als van rechts, plat te slaan. Al sinds vorig jaar is het Ar gentijnse leger in een strijd op leyen en dood gewikkeld tegen twee groots opgezette en uitstekende georgani seerde guerrillagroepen: de trotzkistische ERP en de links-Peronistische Mon- teneros. Bovendien wordt het land de laatste tijd geteisterd door een oogluikend toegestane rechtse gewapende groep, de Argentijnse anti communistische alliantie (AAA). Het leek erop alsof Videla als criterium koos: wat de democratische spelre gels respecteert, zal geen problemen hebben onder het militaire bewind. Maar dat wat zich er tegen verzet, of dat nu een marxistische ideologie er op na houdt of een fascistische ka tholieke theologie, moet rekenen op heftige tegenstand. Peronisten Intussen werden op alle belangrijke regeringsposten militairen be noemd. Er kwam een grootscheeps onderzoek naar economische mal versaties van de Peronisten. Er kwa men ontstellende toestanden aan het licht. Velen werden gevangen gezet onder meer op beschuldiging van fraude. Op dit punt hebben de vakbonden de regering het bijzonder gemakke lijk gemaakt: iedereen wist dat er ongelooflijke bedragen aan de strijkstok van de vakbonden waren blijven hangen. Niemand wond zich erover op dat de grote bonzen van de syndicaten achter slot en grendel gingen. Als minister van onderwijs werd een niet-militair benoemd. Hij was be kend om zijn rechtse opvattingen. Al gauw werd duidelijk dat zijn culture le ideologie met betrekking tot het onderwijs gekenmerkt werd door een accentuering van wat men be schouwt als de traditioneel Argen tijnse waarden, die nu eens christe lijk dan weer humanistisch heten. De maatregelen die genomen wer den waren nogal eens irritant. Gou verneurs van bepaalde provincies eisten dat de leerlingen van middel bare scholen geen lang haar zouden dragen, geen baard Zouden hebben en correct gekleed zouden gaan. De meisjes mochten geen make-up hebben. In bepaalde steden werden boeken verbrand: men mag drie maal raden van welke auteurs! Maar over het .algemeen werden dergelijke maatre gelen uitgelegd als een speciale tic van de betrokkenen. Overheersend bleef de indruk van gematigdheid: deze werd betracht, zowel omdat Washington erop aan drong als ook omdat Argentinië nu eenmaal een hogere sociale ontwik keling heeft dan Chili. Een al te straf regiem leidt onder die omstandighe den gemakkelijk tot massale protes ten van de burgerij. Drie maanden Nu we drie maanden verder zijn komen er in de facade van gema tigdheid allerlei gaten. We noemen een paar dingen. In tegenstelling tot wat beloofd was. worden alleen maar linkse verdachten activiteiten en mensen lastig gevallen. Er is niets bekend van enige officieel optreden tegen rechtse activiteiten. Mensen met een duidelijk fascis tisch verleden worden op sleutelpo sities geplaatst. Bekend is het geval van een hoge luchtmachtautoriteit die in decem ber vorig jaar een soort voor-coup organiseerde, waarbij hij de vlieg tuigen liet bekalken met leuzen als Cristo Rey (Christus Koning). Het blijkt dat er erg veel mensen gevangen zitten: men noemt een ge tal van 20.000. Het vermoorden van mensen met een linkse overtuiging gaat gewoon verder. Opnieuw be weert men dat dit gebeurt met stilwzljgende toestemming van de politie. Wat vooral indruk maakt is het feit dat bepaalde politieke gevangenen uit andere landen in Buenos Aires hun leven niet meer zeker zijn. Twee vooraanstaande politici uit Uruguay werden op klassieke AAA- manier vermoord: de oud-president van Bolivial Torres, onderging het zelfde lot. Hele groepen Chileense vluchtein- gen zijn van hun bed gelicht. Ze zijn weer vrij gekomen, maar het trekt de aandacht dat voor dergelijke pro cedures dertig tot veertig activisten in touw zijn met het nodige aantal auto's en dat dit gebeurt zonder dat de politie iets doet of beweert ergens van te weten. Dat ls weinig overtui gend in een stad die het stempel draagt van een militair-politiële be zetting. De regering stelt dat dit alles een onderdeel is van een poging orh de Argentijnse autoriteiten in het bui tenland in diskrediet te brengen. Verder wordt gesteld dat deze toe standen door Videla niet bedoeld zijn, maar dat er binnen het leger een strijd aan de gang is tussen rechts en uiterst-rechts. Argentijnse militairen trappen de deur in van een huis waarvan de bewoners verdacht worden van guerrilla-activiteiten Bezorgdheid Het is in ieder geval noodzakelijk te komen tot een herinterpretatie van de gebeurtenissen. Op een vergade ring. van chefs van staven, die vorig jaar in Uruguay gehouden werd. heeft generaal Videla beweerd dat bij een zuiveringscampagne in Ar gentinië vele mensen het leven zou den moeten laten. Ook doet het gerucht weer dc ronde, dat bepaalde militaire kringen me nen dat de noodzakelijk pacificatie van Argentinië (leesi het door mid del van een burgeroorlog om zeep brengen van links) op twee miljoen doden zou neerkomen. Het is uiterst moeilijk op dit mo ment met mathematische zekerheid te zeggen wat er precies aan de hand is. Er is in ieder geval duidelijk re den tót bezorgdheid. De bewering dat er op verschillende punten in het land concentratie kampen zijn ingericht is waarschijn lijk juist. Of Videla het wil of met - het ziet er naar uit dat Argentinië een herhaling wordt van wat er in Chili gebeurde. Het tragische is dat het Peronis- tlsche bewind van Isabel Peron en de grote algemene verwildering die daarvan het gevolg was. de militaire junta de eerste tijd alle reden lijken te geven harde maatregelen goed te praten. Een voorbeeld hiervan is de bisschoppelijke verklaring over de nieuwe politieke situatie Zoals be kend zijn de bisschoppen van Ar gentinië nogal conservatief. In hun verklaring zeggen ze enerzijds dat niet elk ijveren voor gerechtigheid, gelijk gesteld mag worden met com munistische activiteit. Maar twee andere zinsneden geven wel te denken. De eerste: in een toestand van economische verwilde ring m^g men geen overdreven eisen stellen. Dat mag waar zijn, maar de bisschoppen lijken daarmee een vrijbrief te geven om aan hen die weinig bezitten ook nog datgene te ontnemen wat ze nog hebben. De tweede: in een situatie van terroris me mag men van het optreden van politie en leger geen chemische zui verheid verwachten. Ook dat ls ko ren op de molen van hen die nooit naar gerechtigheid gestreefd heb ben en zullen streven De komenae tijd zai uitvoerig aan dacht besteed moeten worden aan de politieke vluchtelingen uit Ar gentinië. maar evenzeer aan vele Ar gentijnen zelf die het slachtoffer dreigen te worden van harde wille keur De mensen rechten in Argenti nië zijn in gevaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7