Té veel heimwee naar
vroeger is ook verkeerd
mihsic
L
Uw probleem ook het onze
Boek over grootouders geeft nogal eenzijdig beeld
Zwarte Beertjes
voor de vakantie
h Nieuwe
m boekei
MAANDAG 5 JULI 1976
BINNENLAND
door Cisca Dresselhuys
Enige tijd geleden wilde de
Amerikaanse sociologe en
maatschappelijk werkster in
de kinderbescherming drLeon-
tine Young een studie schrij
ven over grootouders. Ze meen
de dat deze groep in het huidi
ge Amerika volstrekt geen aan
dacht krijgt: wel als bejaarde
mensen, maar niet als grootou
ders. En omdat Leontine
Young zelf een fantastische
grootmoder had. op wie ze erg
gek was en van wie ze veel
geleerd had. vond ze, dat er
maar eens een heel boek over
grootouders moest komen.
Zij ging hiervoor gesprekken organi
seren met grootouders, maar ook
met ouders en kinderen, omdat ze
wel eens wilde weten hoe men tege
nover het verschijnsel ..grootouders"
stond. Tijdens die gesprekken werd
het haar duidelijk, dat ze de opzet
van haar boek moest uitbreiden ze
zou gaan schrijven over het gezin in
de tegenwoordige samenleving en de
reactie hierop van ouderen, mid-
delgroepen en jeugd Met name wil
de ze wel eens beschrijven wat de
mensen nu eigenlijk van het gezin
denken en w at ze zelf voor goeds <of
kwaads) onthouden hebben van het
gezin, waarin zij opgegroeid zijn.
Een erg aardig onderwerp, dus je
begint met rode oortjes te lezen in
Het verbrokkelde gezin Je wilt
best eens weten wat andere mensen,
in dit geval Amerikanen, nu vinden
van het gezinsleven en wat hen per
soonlijk aantrekt of afstoot in het
gezin, zoals het was en zoals het nu
is.
Maar de teleurstelling komt al direct
op de tweede bladzijde van de inlei
ding. want wat blijkt0 Leontine
Young heeft dan wel met grote groe
pen oudere en jonge mensen gepraat
over het gezin, maar ze heeft hier
voor een strenge selectie gemaakt
alleen mensen uit. wat zij noemt de
stevige ruggegraat van onze bevol
king" dus de gegoede middenklasse
de zwijgende meerderheid kwa
men voor haar discussiegroepen in
aanmerking de mensen Ynochten
verder geen speciale of uitzonderlij
ke problemen hebben, geen echte
conflicten in het gezin, de mensen
moesten, wat zij noemt, profijt ge
trokken hebben uit onze maatschap
pij en in het algemeen tevreden lij
ken Zo kwam het dus. dat zij
tenslotte steeds weer om de tafel zat
met mensen, die. zoals ze zelf zegt
allen tot de middenklasse behoor
den. goed gekleed en welgemanierd
waren, voor het merendeel met een
goede opleiding achter de rug. finan
cieel in goede doen. matig conserva
tief en bedachtzaam Zelfs de jonge
mensen stonden steeds aan de gema
tigde kant
Nadeel
Ik vind het een groot nadeel, dat
alleen deze mensen in het boek te
recht gekomen zijn. Vooral wanneer
je het hebt over zulke zaken als ..het
gezin" en ..hoe kon jij vroeger met je
ouders opschieten" en „wat hebben
Dr. Leontine Young
ze naar jouw idee goed of verkeerd
gedaan" lijkt het me uierst zinvol,
zelfs noodzakelijk, dergelijke vragen
niet alleen voor te leggen aan keuri
ge. welgemanierde mensen, die nooit
enig conflict van belang met hun
ouders gehad hebben. Je krijgt dan
immers een heel vertekend beeld
van de werkelijkheid, veel gladder,
zonder uitschieters naar boven of
beneden, kortom veel saaier, dan de
situatie er in het echt uitziet.
Dat blijkt dan ook wel uit de rest van
het boek. Er wordt voornamelijk met
veel heimwee teruggekeken naar het
gezin van het verleden, waarbij in
derdaad allerlei prettige kenmerken
van dit soort gezin breed uitgemeten
worden, maar waarbij zeer snel heen
gestapt wordt over de toch zeker net
zo goed aanwezige nadelen
Jammer genoeg heeft uitgeverij
Contact, bij wie „Het verbrokkelde
gezin" werd uitgegeven nergens in
het boek enige personalia vermeld
van de schrijfster, maar een telefoon
tje leverde, zij het heel spaarzaam,
toch een paar gegevens op over Le
ontine Young en das begrijp je al
meteen veel beter hoe het komt dat
ze schrijft wat ze schrijft Ze is van
middelbare leeftijd wat wel een
beetje haar verheerlijking van hoe
het vroeger was kan verklaren, ze
werkt in de kinderbescherming, wat
haar enorme aandacht voor het be
lang van het kind (maar daarmee
helaas gelijk het verwaarlozen van
het belang van de ouders) zou kun
nen verklaren.
Toch grootouders
Zoals we al schreven, had Leontine
Young aanvankelijk een boek over
grootouders willen schrijven. Vol
gens ons is het dat tenslotte toch
geworden, ook al heeft ze zelf ge
dacht. dat het boek een veel ruimere
opzet had gekregen- er wordt name
lijk vooral aandacht besteed aan hoe
de grootouders over het gezin den
ken en welke veranderingen zij in de
loop der jaren hebben moeten mee
maken Verder, zoals gezegd, veel
aandacht voor de problematiek, die
het huidige, van alle macht ontdane
en verbrokkelde gezin met zich mee
brengt voor de kinderen, die erin op
moeten groeien. Hij trof de onver:
schilligheid. waarmee de schrijfster
heenstapt over de situatie en de pro
blemen van de ouders, de mensen,
die nu zo'n veertig, vijftig jaar zijn.
Het lijkt wel of die groep haar niet
interesseert, hoewel dit toch juist de
mensen zijn. die nog herinneringen
hebben aan het ..oude" gezin, maar
die nu in de praktijk moeten leven in
het ..nieuwe" gezin. Jammer, dat de
schrijfster hier zo weinig aandacht
aan besteed.
Natuurlijk staan er best aardige ge
gevens in het boek. je komt heel wat
aan de weet over het gezinsleven
van-vroeger in Amerika en ook heel
wat over de hedendaagse Ameri
kaanse grootouders: dezen bleken
gereserveerd, niet erg handig in het
uiten van eigen denkbeelden en ge
voelens: ze hadden nooit het
standpunt uit hun jeugd overwon
nen. dat men familieaangelegenhe
den niet in het openbaar mag be
spreken; de grootouders vertoonden
niets van die zucht naar zelfontle
ding. die tegenwoordig zo gewoon is.
ze waren zelfs bepaald op hun hoede
voor onderwerpen, waarbij ze zelf
niet veilig buiten schot konden blij
ven; hun ware gevoelens kwamen af
en toe naar voren in terloops ge
maakte opmerkingen, ze waagden
zich maar heel voorzichtig in de dis
cussie.
Niet over zichzelf
Over de ouders schrijft Leontine
Young: ..Dezen vervielen zonder eni
ge moeite in de hun tot sleur gewor
den gewoonte om over gezinsproble
men te praten. De moeilijkheid was
hierbij, dat ze gewend waren over
zichzelf en hun kinderen te praten,
maar niet over zichzelf en hun ou
ders. Hun eigen jeugd en hun me
ning over de ouders kwamen zelden
aan bod. waardoor ze de indruk wek
ten. dat dit onderwerp hen ofwel
onverschillig liet of dat ze er liever
niet over wilden praten. De meeste
ouders hielden verbeten vast aan
heden en toekomst, het verleden
werd liever niet aangeroerd1'.
Over de jongeren: ..Dezen hadden er
uiteraard geen enkele moeite mee
om te praten over hun ouders. Zij
zijn immers opgegroeid in een praat-
tijdperk en ze hebben er plezier in
om te praten. Ze spraken over het
algemeen meer over hun grootou
ders dan over hun ouders en ze wa
ren hun grootouders vaak beter ge
zind dan hun ouders."
Nu kan ik me wel voorstellen, dat
kinderen meer op kunnen hebben
met hun grootouders, maar dat ze.
wanneer er spontaan gediscussieerd
wordt over het gezin, alleen maar
over grootouders zouden praten en
niet over de eigen ouders, lijkt mij
heel vreemd Zet een stel jonge men
sen van twintig tot dertig bij elkaar
en laat ze over het gezin praten: dan
komen er altijd verhalen over de
eigen jeugd, de eigen ouders, het
eigen gezin. Dat deze Amerikaanse
jongeren voornamelijk over hun
grootouders spraken, zal wel gele
gen hebben aan de aanwezigheid
van de schrijfster, die voortdurend
met haar liefde ide grootouders)
komt aandraven.
Deze groep Leontine Young geeft
een erg aardige karakteristiek, die
wel typisch van toepassing lijkt op
Amerikaanse bejaarden. „De groot
ouders spraken alleen maar over het
heden, niet over het verleden. Als ze
klachten hadden, hielden ze die voor
zich. Ze wisten dat men geënga
geerd en bezig moet zijn. dat men
belangstelling moet tonen voor wat
er in de gemeenschap omgaat, dat
men onafhankelijk en bovenal in
schikkelijk moet zijn Ze hadden
zeen kritiek op de jongere genera
ties hun kinderen of kleinkinde
ren of als ze die wel hadden,
repten ze er niet over. Ze waren
eigenlijk veel te aardig".
Inderdaad die indruk krijg je. ze
zijn te aardig, te minzaam, te neu
traal. ze willen veel te veel meedoen,
om maar geaccepteerd te worden.
Daardoor zijn ze in wezen nogal zie
lig. ze durven klaarblijkelijk niet te
zijn. zoals ze zijn.
Zelf ken ik. door mijn werk. nogal
wat bejaarden, maar deze karak
tertrekken van perse willen mee
doen. nooit meer over het verleden
praten, geen enkele kritiek willen
uiten op het nageslacht heb ik zel
den bij hen aangetroffen, misschien
maar gelukkig.
Dat het boek een zeer eenzijdig
beeld geeft, doordat er maar een
bepaalde groep aan het woord komt,
blijkt bijvoorbeeld uit kleine zinne
tjes als „ze hadden hun zorgen over
de schommelingen op de effecten
beurs." Ik denk dat er hele
volksstammen mensen zijn. het me
rendeel van de bevolking, die nog
nooit een minuut zorgen gehad heb
ben over de effectenbeurs, gewoon
weg omdat ze nooit één effect beze
ten hebben.
Tenslotte zouden we nog een voor
beeld willen aanhalen dat voor ons
tekenend is voor de onterechte ver
heerlijking van het verleden: „Zelfs
voor zoiets als seks moet gestreden
worden, deze wint aan waarde en
betekenis, door de taboes waarmee
godsdiensten en beschavingen het
omgeven hebben". Dat de seksuele
revolutie heus niet alleen maar
goeds heeft gebracht, weten wij ook
wel. maar terug te verlangen naar de
tijd toen de seksualiteit met alle
mogelijke taboes omgeven was en
zelfs aan te raden, die taboes maar
weer in te voeren lijkt ons toch
wel heel grijs. Dan wordt toch maar
even alle ellende en hypocrisie ver
geten. die vroeger gepaard gingen
met de seksualiteit.
..Het verbrokkelde gezin", door Leon
tine Young, uitgeverij Contact, prijs»
18.50.
Net voor de grote vakantie-uittocht begint, komt uitgever Bruna te Utredl
met een stapeltje nieuwe Zwarte Beertjes voor de dag. Hij levert daarrf
gevarieerde vakantielectuur. Om te beginnen noemen we twee pockets 1
strikt genomen niets nieuws bieden. Het gaat om weer twee heruitgaven vi
het werk van Ivans, nl. ..Het geheim van de koepel" en ..Het Brockcnspookl
beide met. uiteraard. Geoffrey Gill in de hoofdrol Aanstaande kopej
moeten weten dat ze geen authentieke Ivans in handen krijgen, de boekq
ondergingen een „eigentijdse bewerking" van Edith Visser. Overigens lopd
deze heruitgaven goed. De bewerking schijnt geen hinderpaal te vormei 25
..Moord in de storm" is een inmiddels klassiek boek van John D. MacDonali Pr3
het dateert uit 1956. doch is geenszins verbleekt. ..De helpende hand" va Een
Julian Rathbone. is een in Turkije spelende spionageroman. Nóg cardan
MacDonald (uit '64): „Het diepblauw vaarwel", dat eerder in de reeBVó0
detectives van uitgeverij Born. Een bundel misdaadverhalen levert Hen] rijk e
Sleser in ..Het bloed kruipt. en wie nog niet genoeg heeft van Juli] enigc
Rathborne. verwijzen wij naar z'n tweede spionageverhaal in dit stapel! en h;
Beertjes: ..Het mes er in", waarbij de lezer weer in Turkije terecht kori geen
Prijs per stuk 4.25. Voor liefhebbers van science fiction is er van Brum voor
..De plaag" van Thomas Page. Dit is iets duurder: 5.50. stonc
>ns1
De Farmaceutische industrie'in Ne
derland. door L. Reynders en van
Winden. Uig. SUA. Amsterdam. 81
blz - 6.75.
Kleine encyclopedie. Winkler Prins
paperback van uitgeverij Elsevier.
Amsterdam. 16000 trefwoorden. 500
illustraties. 50 tabellen. 464 blz. -
19.50 (geb. 25.-).
De dood. artikelen, reeds eerder in
de Gids verschenen, van R F. Beer
ing.. A. J. Westerman Holsteijn, H.
Mulisch. B. Stokvis. F. M. Lorda
Alaiz, W. L. Brugsma. J. Sperna Wei
land. A. L Consyandse. A. de Froe.
H. Lammers. H. Andreus. Uitg. Meu-
lenhoff. Amsterdam. 156 blz. -
18.50.
Hifi en stereo klinkklaar, door J. B.
Dekker en R. B Dekker. Uitg. Else
vier. ^Amsterdam. 125 blz. - 12.90.
Van Doshoeck-kookboekjes van uit
geverij Unieboek te Bussum: Sala
de versierd, door H A. de la Porte-
Janss (96 blz. - 5.25) en Van 7 rund.
door A. Coppoolse (106 blz. - 5.25).
Dc mars naar het oerwoud, romi
van B. Traven. Uitg. Meulenhol
Amsterdam. 276 blz. - 24.50.
Ons huis staat in het oeru-oud. zei
dingsverhaal van de Wycliffe bijbe
vertalers door H. Steen. Uitg. Bui
ten en Schipperheijn. Amsterdar
128 blz. - 10.—.
AO-boekje 1620: Het ueer in
volksmond, door J. H. Kruizingi
Uitg. Stichting IVIO. Lelystad
blz. - -
idari
Fran
wars
kleec
fisch
der v
zich
)opu
ton
i iv. utj;oiau.
Ontspannen slapen door yoga. d0(
Rama Polderman. Adviezen van ee
yoga-arts aan allen, die
slaapstoornissen lijden om te kome
tot een ontspannen, gezonde slaa|
Uitg. De Driehoek. Amsterdam,
blz plus gram. plaatje - 15.-
AO-boekje 1619: Tanzania. Uit|
Stichting IVIp, Lelystad 20 blz
1.40
Vragen (één per brief) zenden naar uw probleem ook het onze. Postbus 507,
Voorburg. Naam en adres vernielden. Eén gulden aan postzegels bijsluiten.
Geheimhouding is verzekerd.
oor
VRAAG: Ik wil een keukenmachine
kopen met vele hulpstukken, zodat
ik zelf alles kan snijden, gehakt
malen, enz Wat is de beste en hoe
veel kost die°
ANTWOORD: De beste machine is
dat apparaat, dat in vergelijking
me andere machines met de beste
resultaten uit de bus komt. Een
eervaren kookheldin kan men met
een slechte mixer en een afschwue-
lijk fornuis wellicht betere resulta
ten boeken dan haar vriendin, die
twee linkerhanden heet geen begrip
van mengen en kooktijden en dien
tengevolge haar prachtige appara
ten mishandelt of niet gebruikt De
consumentenbond heeft een koop
wijzer voor keukenapparaten, die
op grond van vergelijkend onder
zoek duidelijke aanwijzingen geeft
Wij veronderstellen dat deze bond
in voldoende mate bij onze lezers
bekend is
Vraag: Kan u mij het adres geven
van een schriftelijke cursus Spre
ken in het openbaar, ter correctie
van bepaalde, remmingen.
Antwoord: Er wordt vaak geadver
teerd voor dergelijke cursussen
Wij raden u echter aan slechts in
zee te gaan met instellingen du-
erkend zijn door de minister van
onderwijs en wetenschappen Een
van deze instellingen is het LOI
Leidsche Dreel B 503. Leiderdorp
Maar ook de bepalingen van de
meest bonafide cursussen dienen
nauwkeurig te worden bestudeerd
Als men zich verbindt tot het vol
gen van schriftelijke lessen, heeft
men ook verplichtingen'
Vr««t Kan u ook vertellen wat de
naam Weena betekent0 Tegen
woordig is dat een brede weg. maar
vroeger schijnt er een huis of kas
teel gestaan te hebben
XniMoord Het kasteel Hof van
Weena stond vroeger op de plaats
waar nu het Hofplein is- te Rotter
dam Eigenaars waren de families
o u Bokel en Almede Er zijn nog
straten daar in de buurt die ge
noemd zijn naar de bewoners van
het thans verdwenen kasteel Ge
gevens zijn hierover te vinden in de
bibliotheek van het Stadsarchief
van Rotterdam Mathenesserlaan
315 tel 010-775166 De archivaris
zal u wel wegwijs maken, als u dat
vraagt ook bij het zoeken naar het
wapen, als dat inog» bestaat Hij zal
u. de crote Rietstap" wijzen, een
geweldig handboek dat aanwezig
is in de bibliotheek Het zoeken in
het handboek zul u echter zelf moe
ten doen en dat is een ingewikkelde
zaak voor mensen die niet thuis
zijn in de wonderlijke geheimtaal
van de heraldiek Het woorden
boekje van Pama zal in die biblio
theek wellicht ook te vinden zijn
Hulp \an lezers gevraagd: Enige ja
ren geleden zijn er publikaties ge
weest in medische tijdschriften, die
ook o.a. in ons blad werden vermeld
en die wij thans niet meer kunnen
vinden Deze bevatten gegevens
omtrent het overlijden van kleine
kinderen, die z.g in kussentjes of
dekentjes gestikt zouden zijn Hoe
wel dergelijke verschrikkelijke din
gen heus wel gebeuren kunnen en
gebeurd zijn wordt in deze publika
ties over een andere mogelijke oor
zaak gesproken. Het is niet de be
doeling verhalen of persoonlijke me
ningen van onze lezers over dit on
derwerp te vragen, maar wél de na
men vaA de artsen die hierover
schreven, te weten te komen
Vraag Er is een boek dat handelt
over de binnenvaart De titel is
zoiets als Er worden geen kinderen
over laag water geboren Als u me
aan de naam van de schrijver kan
helpen, komt de rest wel in orde
Antwoord: Het heeft wel lang ge
duurd. eer onze speurtocht slaagde
maar eindelijk kwamen we terecht
bij dhr Speerstra schrijver van het
boek dut u bedoelt, maar dat wel
heel anders heet nl De laatste
echte schippersuitg door Unie
boek te Bussum Het boek is in de'
handel en is een soort documentai
re van hetgeen oude Rotterdamse
schippers over hun levenservarin
gen vertelden Daarin komt ook de
uitspraak voor die bij u zich
vasthaakte. dat er geen kinderen
geboren worden bij laag water
maar altijd bij hoog water Dit
houdt dan verband met de stand
van de maan. waaraan natuurmen
sen. in strijd met alle theorie, voor
al zij. die met zeilschepen varen,
grote betekenis hechten. Uw
laatste opmerking viel zeer goed bij
ons Meestal vraagt men of wij die
boeken ergens op willen scharrelen
en dat gaat beslist niet Uw vraag
was wel een uitdaging voor onze
medewerker, die zich als een ware
detective door allerlei instanties op
het gebied van de binnenscheep
vaart heen heeft getelefoneerd.
VRAAG: Een rheumapatiënte
heeft jarenlang plezier gehad van
een zg. autowringertje. dat met
zuignappen aan deuren, tegels enz
bevestigd kon worden. Nu is het
kapot en niemand weet waar men
een nieuw kan kopen.
ANTWOORD: Grote magazijnen,
handels in autoaccessoires en rheu-
maverenigingen deelden ons mede
dat deze wringertjes inderdaad niet
meer in de handel zijn ..de meeste
mensen hebben wasmachines, al of
niet voorzien van wringer of centri
fuge' Dat is natuurlijk wel waar.
maar er valt meer te wringen voor
een huisvrouw die heus niet voor
elke zeem of vaatdoek haar centri
fuge zal laten draaien Hoeveel te
meer is een klein handig apparaat
van belang voor een gehandicapte
huisvrouw. Als er iemand is. die
hier een verlossend woordje voor
weet. bemiddelen we graag.
VRAAG: Mijn eikehouten kabinet-
kast heb ik van tijd tot tijd met
paraffine ingewreven. Aanvanke
lijk glansde alles erg mooi. maar nu
is er een blauwachtige aanslag op
het hout. Weet u raad?
ANTWOORD: Dat is de narigheid
met paraffine en ook met in parafi-
negedrenkte glansdoeken. Men
komt van de wal in de sloot ermee.
Bij een geval als dat van u. zag ik
met ontzetting hoe kordaat een be
vriende relatie met een borsteltje
en een stevig sopje de hele boek
van een eikenkast afkreeg. Daarna
werd alles stevig gedroogd en ge
zeemd en nadat het een poosje
flink in de kamer getocht had in de
goede bijenwas gezet. Het resultaat
was werkelijk verblijdend. Ook
hier is vakmanschap mees
terschap, al werd de schone kast in
dat geval met een kopje koffie in de
hand bewonderd.
moeilijke zaak van dit testament
rpet hem. als vakman te bespreken
Vraag: Hoe komt Trouw en de ande
re maandagmorgenbladen zo snel
aan de reeksen uitslagen van de
amateurvoetbalcompetitie. Hoe kan
een sportredactie zo snel de standen
hebben bijgewerkt. Zou een particu
lier dat ook kunnen doen?
VRAAG: Wij hadden, aangezien we
geen kinderen hadden, een testa
ment gemaakt ten behoeve van de
langstlevende, met een paar aan
wijzingen wat derden betreft. Nu
mijn man twee jaar overleden is wil
ik opnieuw trouwen. Hoe moet ik
nu handelen met dit testament?
ANTWOORD: In elk geval moet u
op huwelijkse voorwaarden trou
wen Dat wordt bij de notaris be
handeld en ik zou u aanraden de
Antwoord: Een van de redacteuren
van de sportpagina heeft me een
heleboel verteld over de nieuwsga
ring op dit gebeid en het is bijna
onmogelijk dit alles in een paar zin
nen samen te vatten: Op de redac
tiekantoren beschikt men over lan
ge lijsten, waarop alle clubs onder
een bepaald codenummer voorko
men. Al deze kantoren zijn via een
telex verbonden met het ANP. zodat
de doorgegeven uitslagen direct ge
combineerd kunnen worden met de
codecijfers Het ANP heeft overal in
het land mensen en contacten die de
uitslagen direct verzamelen, door
seinen of telexeren Ook zitten op
verschillende provinciale punten
mensen aan de telefoon, zodat de
sportredacteuren aan centrale
adressen, bijzonderheden over de
wedstrijden kunnen doorgeven Als
u dan b.v. Trouw in Rotterdam za
terdagavondsbelt op 010-115700.
hoort u de uitslagen eerste en twee
de klas. Via Den Haag de uitslagen
over de derde en vierde klasse plus
bijzonderheden te Rotterdam. U
ziet: een geweldig net van medewer
kers dat nadr bepaalde centra toe
werkt. Zoiets krijgt men natuurlijk
niet cadeau, maar ongeveer op deze
manier, maar in feite heel wat inge
wikkelder krijgt u op de maandag
morgen uw voetbal en sportnieuws.
Dat doet een particulier in z'n eentje
beslist niet na.
Vraag: Hoe kom ik aan een werkte-
kenig van een strandwagen?
Antwoord: In ons eigen archief heb
ben we geen werktekening van een
bolder of strandwagen. U zou kun
nen informeren bij ESKA (uitgeverij
van Na Vijven en AriadneLijn-
markt 41-43 te Utrecht
Vraag: Wat is de werkelijke naam
van de schrijver Belcampo?
Antwoord: De naam van deze schrij
ver is zodanig bekend, dat we geen
geheim verklappen, als we die noe
men: Mr. H. P. Schönfeld Wichers.
Zijn adres kunnen we u in een per
soonlijk schrijven wel noemen,
maar de vermelding in een dagblad
lijkt ons niet gewenst.
Vraag: Waar vinden wij een kundig
restaurateur van schilderijen en
porselein?
Antwoord: Het lijkt me het allerbes
te dat u contact zoekt met een groot
museum, b.v. Boymans v. Beunin-
gen te Rotterdam of het Rijksmu
seum te Amsterdam. U kan daar
beter uw vraag preciseren en men
kan u daar ook beter van advies
dienen dan wij dat kunnen doen.
>e gri
iris 1
emas
omm
itbre
an di
Iet is
t tv
et r;
et vc
aar c
iwijz
tondi
ivoer
196
ehole
let di
appo
naak
Ufho
rekki
e nu
uizei
n eet
end
leer
!en
lort
log v
n vi
angri
Jas 1
ang
eel t
>al 1
an
choc
