ieuwe loonmaatregel Jan regering verwacht NIEUWE HULP Kamer stelt grens aan kosten pijlerdam rvjfcVoor zieke harten T Iet Beste Koppeling bezuiniging aan hervorming is wezenlijk voor beleid Drie politieke partijen willen boycot Amro-bank Laatste poging iekteverzuim ongekend hoog pntraal loonakkoord blijkt onmogelijk verhoging per maand Nuts met gezónde vers gebrande hazelnoten. Personalia Wasdrogers zijn stroomvreters Instemming met kabinetsbesluit over Oosterschelde ERDAG 24 JUNI 1976 TROUW/KWARTET 3 yni (ADVERTENTIE) onze sociaal-economische redactie ird| •he I HAAG Politiek Den Haag verwacht een nieuwe loonmaatregel van de regering, nu een rreraal loonakkoord tussen werkgevers en vakbeweging onmogelijk is gebleken. De nieuwe WoarGchnflliik ^0 ^maatregel zal vermoedelijk de werkgevers verplichten per 1 juli elke volwassen werknemer een a oviiijiuijiv red0 loonsverhoging van 30 a 35 gulden per maand te betalen. Daarnaast zullen enkele sociale 35 gllldon bflltO J lies worden verlaagd. Het resultaat wordt dan dat de „modale werknemer" (24.500 gulden bruto va jaar) er per maand rond 45 gulden netto beter van wordt. Heneer het voorstel van het CNV, neerkomend op een stijging van de loonkosten met 9.3. was F"e aard, zou er wel een loonakkoord zijn geweest, ingf het loonoverleg gisteren defini- werd gestaakt, lagen er drie stellen op tafel. De werkgevers ';n twintig gulden bruto pt sverhoging per maand, en kwa- samen met de premieverlagin- ,uit op een verbetering van 38 nen netto voor de modale ^nemer. Het CNV wilde 30 gul- bruto om op 44 gulden gulden uit te komen. De FNV (/NKV) verlangde 50 gulden bru in op 55 gulden netto te kunnen en. Eventueel wilde de FNV met eft da -i ™per dan 50 gulden bruto genoe- lemen, wanneer daar meer pre- .erlagingen voor de werknemer g JJnover zouden staan. De 55 gul- netto zou er in elk geval uit ug^ten komen. I iï irkgevers e r rerkgevers wilden niet ingaan op be PNV-eis. Zij hanteren een loon- >Pr«enstijging per werknemer met gaa»rocent in 1976 als maximum. De nd beis zou komen in de buurt van ee* procent. De CNV-eis komt uit op procent. Bovendien vonden de gevers dat zij ook op het punt overheveling van premielast van nemer naar werkgever al „tot terste zijn gegaan". De werkge- boden vorige week zelf aan 0,7 int van de WAO-premie voor lemers over te hevelen naar de ;evers. De FNV zou dit ver- willen zien tot 0,9 k 1 procent, de werkgevers wilden daar niet hnetsvoorstellen voor een toon bord kwamen ook uit op 9,2 pro- lij stijging van loonkosten. Minis- jBoersma (Sociale Zaken) heeft I laten merken dat het CNV- ■stel uitkomend op 9,3 procent och ook nog voor het kabinet jvaardbaar zou zijn, maar een nog {er cijfer niet meer. Tegen deze jrgrond was het voor de werkge- liet nodig vergaande concessies i doen aan de FNV-eis, en kon [speculeren op een nieuwe loon- tregel. PvdA, PPR en PSP; rekening opzeggen Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De partijbesturen van de PvdA, de PPR en de PSP hebben hun afdelingen, leden en sympathisanten opgeroepen be staande rekeningen bij de AMRO Bank op te zeggen. De partijbestu ren hebben aan progressieve ge meenteraadsleden in plaatsen waar de gemeente betrekkingen onder houdt met de AMRO Bank verzocht actie te ondernemen die betrekkin gen te beëindigen. De stap van PvdA, PPR en PSP vloeit voort uit de betrekkingen van de AMRO Bank met Zuid-Afrika. De European American Banking Corpo ration, waarvan de AMRO Bank een van de zes eigenaars is, heeft enkele jaren geleden twee leningen aan de Zuidafrikaanse regering verstrekt. CNV-voorzitter J. Lanser en VNO-voorzitter mr. C. van Veen Too V-voorstel [•voorzitter Lanser stelde dat het ^•voorstel voor de modale knemer in koopkracht hetzelfde vert als het FNV-voorstel. De Gi stelt dat de werkgevers de ge- Van onze soc.-econ" redactie DEN HAAG De regering wil vrijdag een laatste poging wagen om een loon akkoord tot stand te brengen tussen werkgevers en werknemers. Er komt dan nog een gesprek van een minis tersdelegatie met werkgevers en vak beweging. In Den Haag wordt even wel niet meer verwacht dat er nog een loonakkoord komt. De regering zou dan na vrjjdag haar handen vrij heb ben voor een nieuwe loonmaatregel voor de tweede helft van het jaar. Vanochtend bespreekt het kabinet de situatie, nu gisteren werkgevers en vakbeweging vaststelden dat een loonakkoord niet mogelijk was. De verschillen tussen het werkgeversbod en de eisen aan de kant van de vakbe weging worden klein geacht. In krin gen rond het kabinet wordt erop gewe zen, dat de regering thans geen moge lijkheden meer heeft om nog meer premieverlagingen toe té zeggen om een loonakkoord uit te lokken. De regeringspot is nu leeg, wat dit be treft. Ook FNV-voorzitter Kok rekent niet meer op nog meer lastenverlich ting. dat ongeveer 11 gulden gulden netto verlies aan koopkracht kosten, en dat is precies het verschil tussen 44 nge gde bruto stijging van 50 gulden gulden van het CNV-voorstel en 55 ;tereel uit de ondernemerswinsten betalen, en niet zouden door kenen in de prijzen. Lanser vindt niet realistisch, gezien de zwak- sectoren en ondernemingen. De '-eis zou volgens CNV-bereke- Str en 0,8% extra prijsstijging uit- le. en. De „modale werknemer" zou (ADVERTENTIE) bij JL JL mt Readers Digest Nog steeds eisen hartziekten jaarlijks een zware tol. Koortsachtig zoekt de medische wetenschap naar nieuwe wegen en met succes. Dank zij nieuwe vorderingen in medicatie en behandelings methoden stijgen voor duizenden patiënten per jaar de overlevingskansen.. Eén van de 25 artikelen in Het Beste van jy^| Lekker tussendoortje. Van Veen gisteren dat „het kabinet nu zijn eigen verantwoordelijkheid heeft en ook moet nemen." FNV- voorzitter Kok daarentegen stelde dat de loononderhandelingen zich nu zullen moeten verplaatsen naar de bedrijfstakken en ondernemingen, om nieuwe CAO's af te sluiten. De FNV is scherp gekant tegen ophef fing van de onderhandelingsvrijheid van de vakbeweging door een nieuwe looningreep. Vrees Bij de top van de FNV bestaat de vrees dat een nieuwe loonmaatregel met niet meer dan rond 30 gulden bruto loonsverhoging door de ach terban van de vakbonden niet zal worden „gepikt". De officiële bonden zullen echter geen actie kunnen on dernemen of wilde acties kunnen steunen, wanneer die gaan om meer loonsverhoging dan een loonmaatre gel toestaat. Kok zei dat de jongste „constructie ve voorstellen" van de FNV zouden hebben geleid tot een geweldige om buiging in de stijging der loonkosten. Het niveau daarvan zou dit jaar ruim ren over te halen genoegen te nemen met nog iets minder dan 55 gulden netto. Volgens Kok maken de meeste be drijven dit jaar weer voldoende winst om enige aanvullende bruto loonsverhoging te betalen zonder de prijzen te hoeven verhogen. Door de premieverlagingen hebben ook de werkgevers voordeel. Dat voordeel kunnen ze gebruiken voor bruto loonsverhoging. In het werkge- versvoorstel met 20 gulden bruto aanvulling zijn de werkgevers daar door zelf nog geen cent kwijt, be toogde Kok. Van Veen daarentegen stelde dat de 38 gulden netto verbetering in het m T_ werkgeversvoorstel voor 12 gulden Dell Uyl 111 iWeefle K-Emen komt uit premieverlaging voor de 47 •werknemer, voor 12 gulden uit pre mieverlaging voor de werkgever, en dat de werkgever vervolgens nog 14 gulden zou moeten bijpassen uit de ondernemingswinsten. Perquin (Middenstand) wees erop dat juist het midden- en kleinbedrijf erop uit was zo weinig mogelijk aan vullende brutoverhoging te betalen. Voor sectoren met veel lager betaal den leiden deze bruto verhogingen in vaste bedragen tot wel het dubbele in procentuele stijging van loonkos ten, vergeleken met het gemiddelde voorde hele economie. Overigens waren er volgens Perquin op basis van het CNV-voorstel nog mogelijk heden om dichter bij elkaar te komen. In augustus 1975 riep de Wereldraad van kerken op tot een boycot van banken die leningen geven aan de Zuidafrikaanse regering of overheid sinstellingen in dat land. In Neder land hadden tot nog toe enkele actie groepen zich bij deze oproep aange sloten, van welke de „Aktie Betaald Antwoord" het meest op de voor grond is getreden. Nog nooit eerder heeft een politieke partij in Neder land opgeroepen tot boycot van een bank. De drie partijen zeggen in een ver klaring niet van het investeringsbe- DEN HAAG Minister president Den Uyl noemt de koppeling van maatschappijhervormingen aan de bezuinigingen een wezen lijk element in de uitvoering van het program van het kabinet. gulden van het FNV-voorstel. Lanser: „een centraal akkoord lag voor het grijpen. Het CNV-voorstel had een oplossing kunnen bieden. Ik betreur het in hoge mate dat dit niet is ge beurd.". Na afloop van het mislukte loonover leg benadrukte werkgeversvoorzitter Verlagingen De premieverlagingen die de rege ring mogelijk acht en die vermoede- lijkonderdeel zullen uitmaken van een nieuwe loonmaatregel zijn: 1,3 procent premieverlaging voor de werknemers in het ziekenfonds (0,7 procent voor de anderen), en 0.7 ver laging van de premies ten laste van werkgevers. Deze verlagingen ko men tot stand door verlaging van de ziekenfondspremie voor zowel xaw b lurvau uacu tui tivu uu jaai i uuu vijf procent minder stijgen dan vorig werkgevers als werknemers met 0,6 - - - - - - procent elk, verlaging van de werkgeverspremie AWBZ met 0,6 procent en van de werkgeverspremie KWL met 0,2 procent, en tenslotte verschuiving van 0,7 procent van de WAO-premie van werknemer naar werkgever. Deze premieverschuivingen kosten de regering een kleine 200 miljoen gulden, doordat het netto minimumloon erdoor stijgt, en daarmee een aantal sociale uitkerin gen, die mede door de overheid wor den betaald. Om deze reden nemen loondeskundigen van werkgevers en vakbeweging aan dat minister Dui- senberg (Financiën) er niet voor zal zijn te vinden nog meer premie verschuivingen toe te staan. jaar gebeurde. Deze ombuiging in het inflatietempo is nu afgesprongen op 0,2 tot0,3 procent loonkostenstij ging, aldus Kok. Volgens betrouwbare bron was Kok bereid geweest om, als de werkgevers enige speelruimte hadden geboden, de federatieraad van de FNV probe- Overleden - Op 68-jarige leeftijd is de vice-president van de Hoge Raad, mr Cornelis Adrianus de Meijere uit Lei den, overleden. Mr De Meijere, die ridder was in de orde van de Neder landse Leeuw, is advocaat en procu reur en rechter aan de rechtbank in Rotterdam geweest. Naast vice- president van de Hoge Raad was hij tevens raadsheer in het Beneluxhof in Brussel. Tijdens het debat over de bezuinigin gen sprak de heer Den Uyl gisteren in de Tweede Kamer. Hij stelde vast dat de bedoelde samenhang in het rege ringsbeleid in de Tweede Kamer niet is bestreden door de partijen die het kabinet steunen. „Ook al zijn er kri tische kanttekeningen gemaakt", al dus de minister president. Natuurlijk „piekert het kabinet er niet over" van de Tweede Kamer nu, bij de vaststelling van de nota met bezuinigingen, te vragen blanco che ques te tekenen voor kabinetsvoor stellen inzake de maatschappelijke hervormingen. Maar, aldus Den Uyl, „het kabinet stdat voor die genoem de samenhang. De regering zal die voor ogen houden." Den Uyl wees er op dat thans reke ning gehouden moet worden met minder materiële vooruitgang voor langere tijd, vergeleken met de jaren zestig en met wat we gewend waren. De regering „ontziet consequent de laagste inkomens. De koopkracht van de grote massa wordt ge handhaafd. Vrijwel geen kabi netsvoorstel inzake de bezuinigingen is los te zien van inkomensverde ling", aldus de minister president. Minister Duisenberg van financiën kantte zich tegen nog meer bezuini gingen vanaf het jaar 1978. Van der (ADVERTENTIE) DAGJE UIT?... NERGENS WINKELT U GEZELLIGER dan in Den Haag: leuke boutiques, warenhuizen en passages. An tiekmarkt onder de oude bomen van het Voorhout. Zonnige terrasjes en MADURODAM, 't fascinerende miniatuurstadje. DAGJE DENHAAG-SCHEVENINGEN! VRAAG FOLDER BIJ UW VW OF POSTBUS 1973 OEN HAAG Mei (CHU, maar medesprekend na mens KVP en ARP) had daarom ge vraagd. Hij dreigde zelfs met een motie als het kabinet niet zou toezeg gen verdere bezuinigingsplannen voor de jaren vanaf 1978 op stapel te zetten. Duisenberg zei: „Er ligt nu een beleidspakket met afspraken voor vier jaar. Het is ondenkbaar dat het kabinet nu zal móeten beloven vanaf 1978 weer dat pakket te veran deren. Deze suggestie van Van der Mei lijkt me ondenkbaar." Duisenberg veroordeelde het te- genplan van de VVD. dat bezuinigin gen behelst tot zestien miljard gul den in 1980. tegen 8,8 miljard in het kabinetsplan. De resultaten op ge bied van werkloosheid en inflatie zijn in het VVD-plan nauwelijks beter dan in het regeringsplan, aldus Dui senberg. „De extra-resultaten staan in geen verhouding tot de extra om buigingen" (bezuinigingen), zo zei hij. Bovendien legt het VVD plan volgens de minister „te veel nadruk op lasten verlichting en te weinig op bewuste en gerichte bevordering van investe ringen. Dit kan leiden tot nieuwe inflatoire spanningen in het begin van de jaren '80, doordat er dan een tekort zal zijn aan produktiecapaci- teit in het bedrijfsleven. De werkge- lenheid zou dan opnieuw in gevaar komen." aldus de analyse van Dui senberg van het VVD-plan. Duisenberg wilde ook het misver stand uit de wereld helpen dat de regering, om dit jaar alle plannen te financieren, de bankbiljettenpers van de Nederlandsche Bank aan het draaien zou willen hebben. Dat is niet het geval, zei hij. Wel is er sprake van uitgifte van schatkistpapier door de Nederlandsche Bank. leid van de AMRO Bank gediend te zijn. Wie bij die bank een rekening heeft, laat het beheren door mensen die slecht met geld omgaan, aldus dè verklaring. Commentaar In een commentaar op de stappen van de drie partijen zegt de AMRÖ Bank dat de Zuidafrikaanse apartheidspolitiek binnen de bank dezelfde afkeuring ondervindt als by anderen. AMRO acht het echter on juist onder druk een bepaalde poli tieke visie over te nemen met betrek king tot de vraag hoe de apartheid het beste kan worden bestreden. De bank herinnert er in het commen taar tevens aan de Wereldraad van kerken te hebben geschreven maar behalve een bevestiging van ont vangst nooit antwoord te hebben ontvangen. Wel werd tydens de bij eenkomst van de Wereldraad in Nai robi (november 1975) opgeroepen tot de bankgroep waarin AMRO dëel- neemt. De AMRO Bank heeft aangekondigd de volledige tekst van haar brief van 29 april 1975 aan de Wereldraad in de vorm van een advertentie te publi ceren. Van een verslaggever DEN HAAG Het machinaal dro gen van wasgoed vreet stroom. Een gezin dat het hele jaar door gebruik maakt van een trommeldroger is al leen reeds aan stroomkosten 115 tot 170 gulden per jaar kwijt. Dit blijkt uit een test van de Stichting vergelij kend warenonderzoek. Daarbij wer den zeventien trommeldrogers en twee droogkasten getest. Met droog- kasten is men jaarlijks nog meer kwijt: 200 tot 250 gulden per jaar. De stichting heeft ervaren dat wasdrogers zuiniger kunnen worden gebruikt als het wasgoed eerst is ge centrifugeerd. Dat levert een bespa ring van 40 tot 60 gulden aan energie kosten per jaar op. De stichting raadt de aanschaf van speciale trommeldrogers .met een condens-apparaat alleen aan als er beslist geen mogelijkheid is de vrij komende vochtige lucht af te voeren. Het condensapparaat verbruikt na melijk leidingwater als koelmiddel en dat vergt per jaar nog eens 15.000 tot 20.000 liter water. De onderzochte apparaten waren over het algemeen behoorlijk bevei ligd, in tegenstelling tot enkele jaren geleden, toen ook aandacht aan der gelijke apparaten werd besteed. Rita „We zijn het er dus over eens: Rita is scheidsrechter." een verslaggever I HAAG Zo tegen het begin van de lente is het ziekteverzuim in irland ongekend hoog geweest. Cijfers van het Centraal Bureau voor de stiek (CBS) tonen aan dat het verzuim in maart bijna 2,5 procent hoger lag XUniin maart 1975 (11,9 procent tegen 9,5). Daarbij moet men niet vergeten dat 1 vafcijfer van maart 19,75 op zichzelf ook al hoger lag dan voorgaande jaren, ïrdert 1974 was het percentage 8,9. De gedurige stijging van het ziekteverzuim oeci omvangrijke financiële gevolgen. Volgens berekeningen van het Centraal UStubureau komt elke punt stijging van het ziekteverzuim per jaar neer op een Da(ng van de sociale uitkeringen met 500 a 600 miljoen gulden, t (ADVERTENTIE) fOl Van onze parlementsredactie DEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren zonder tegenstemmen inge stemd met het kabinetsbesluit van vorige week om de Oosterschelde af te sluiten met een doorlaatbare pijlerdam. Die stormvloedwering mag van de Kamer echter niet duurder worden dan de ruim vier miljard gulden, die ervoor door de regering is uitgetrokken. nen worden, en niet in twee fasen, zoals nu het regerings plan is. Dat laatste sprak een Kamer meerderheid uit via een door het ARP-kamerlid Schakel ingediende motie, die was ge richt tegen het plan van mi nister Westerterp om in het komende jaar rijkswaterstaat te laten bestuderen of het voor het Oosterschelde- milieu wellicht beter is als de doorlaatgaten in de dam bij na twee keer zo groot worden als nu in de regeringsplannen staat omschreven. Grotere doorlaatgaten en dus ook grotere stalen afsluitdeuren zouden meerkosten van rond 260 miljoen gulden met zich meebrengen. Schakel noemde het voorstel van de regering om pas vol gend jaar over dat miljoenen bedrag te beslissen „Hink- stap-sprongpolitiek", omdat de regering met de kostenop zet nu al net de kostengrens heeft overschreden, die rege ring en parlement in 1974 zichzelf stelden voordat rijkswaterstaat ging bestude ren of de afsluitbare damcon- structie technisch haalbaar was. Hij en het VVD-kamerlid Koning betoogden dat de to tale kosten van het Oos- lerschelde-project in samen hang bekeken moeten kun- Toch goedkoper? Minister Westerterp verzette zich niet erg tegen de motie Schakel, vooral niet nadat de heer Schakel later verduide lijkte dat de grotere gaten wat hem betreft best mogen worden uitgevoerd, als de mi nister binnen het totale Oos- terscheldeproject bezuinigin gen toepast waaruit die grote re doorlaatgaten kunnen wor den gefinancierd. Hij deed de voor de Kamerleden opzien barende mededeling dat een studiegroep van bij de plan voorbereiding betrokken aan nemers hem deze week in een brief heeft meegedeeld dats indien aan bepaalde voor waarden wordt voldaan, de totale kosten lager kunnen uitvallen dan in de regerings plannen is omschreven. Hij zei daarom ook dat de met 71 tegen 58 stemmen aange nomen motie Oosterschelde hem er zeker niet van zal weerhouden om rijkswa terstaat het onderzoek naar de voor het milieu optimale doorlaatgrootte te laten hou den. Voor dat onderzoek heeft rijkswaterstaat tot volgend voorjaar de tijd, omdat dan de gigantische stalen af- sluitplaten moeten worden besteld bij de metaalindus trie. Openingen In het regeringsbesluit van vorige week is sprake van doorlaatopeningen met een gezamenlijkeoppervlakte van 11.500 vierkante meter, wat betekent dat er zestig procent van de huidige getijwisselin gen in de Oosterschelde blijft bestaan. Bij de 260 miljoen meer kostende openingen met samen 20.000 vierkante meter oppervlakte zou negen tig procent van de getijdebe wegingen behouden blijven. Studie moet echter nog uit wijzen wat voor het milieu in de Oosterschelde het meest wenselijke is. Het kan ook zijn, zo betoogde minister Westerterp, dat er ergens tus sen deze beide uitersten de ideale opening-oppervlakte gevonden wordt, waardoor de meerkosten ook navenant la ger worden PvdA-woordvoerder Roels De indiener van de gisteren in de Tweede Kamer aanvaarde motie, de A.R. Schakel, tijdens het Oosterschelde-dcbat in discussie met minister Westerterp: Links de VVD'er Koning, rechts de heer Tolman (C.H.) liet overigens al weten dat wat zijn fractie betreft nu me teen al besloten zou kunnen worden om de 260 miljoen extra uit te trekken. Dat. zei den ook de kamerleden Van Kuijen (PPR) en Terlouw (D'66). Zij wilden echter eerst nog wel het resultaat van de studie afwachten. Deze par tijen steunden dan ook sa men met de Boerenpartij niet de motie Schakel. CDA Aan het indienen van de mo tie Schakel was een langduri ge schorsing van het Kamer debat vooraf gegaan, die noodzakelijk was omdat de drie christen-democratische partijen (KVP, ARP en CHU» samen tot één standpunt wil den komen. Na het langdurig beraad steunden de christen democratische Kamerleden unaniem de motie van Scha kel, die overigens zei dat er in de fracties ook leden waren die de dam nu al te duur vonden. Eenzelfde standpunt nam ook VVD-kamerlid Koning in, die in het begin van het debat zeer nadrukkelijk aan minis ter Westerterp vroeg om de beslissing over de aanleg van de dam nog enige tijd uit te stellen, maar later zei dat de VVD voor dat uitstel niet de verantwoordelijkheid tegeno ver de al jaren op veiligheid wachtende Zeeuwen wil ne men. De heer Koning vond dat de regering te weinig dui delijkheid in de financiële consequenties van het Oos- terscheldeproject heeft gegeven. Dankbaar De linkse partijen sputterden in het begin van het debat nog even tegen de definitieve keuze voor de pijlerdam. Men vond dat een open Oos terschelde met dijkverhoging rondom ook een goed alterna tief geweest zou kunnen zijn. Terlouw van D'66 veronder stelde in dat verband dat de technisch vernuftige stormvloedkering latere ge neraties een glimlach zal ont lokken. „om een monument van een politieke oplossing voor een waterstaatkundig probleem. „Minister Wester terp daarentegen „toe komstige generaties zullen ons dankbaar zijn voor dit besluit Hij en alle kamerleden spraken overigens grote be wondering uit voor het werk dat de waterstaatkundigen hebben verricht om de bouw van de dam voor 1985 technisch mogelijk te maken. Minister Westerterp noemde de dam „het grootste wa terstaatkundige werk van de ze eeuw en van de wereld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 3