Gereformeerd kerkbezoek
loopt niet verder terug
I
i
Commissie van paus:
vrouw in het ambt
is niet onbijbels
Kerk in de wereld
Vandaag
Amsterdams
Machzor
geeft
geheim prijs
Zondagmorgen zelfs weer stijging
-
Onze adressen:
In Zuid-Afrika
staan zwarte
gereformeerden
tussen de
vuren
Paus wil praten met
communistische
regeringen
Vinay in Romeinse
senaat gekozen
Royal Nederland
VOORBUGANGE
M- t
woensdag 23 juni 1976
kerk-binnenland
trouw/kwart!^
Van een onzer verslagggevers
AMSTERDAM Het kerkbezoek op zondagmorgen loopt in de gereformeerde kerken niet verder
terug. Zelfs is er sprake van een lichte stijging. Daar staat tegenover, dat het bijwonen van de
middagdienst nog steeds verder terugloopt.
Dat blijkt uit het rapport „Ontwikke
lingen in het kerkbezoek in de gere
formeerde kerken in Nederland in de
periode 1955 1975", dat aan de
Vrije Universiteit is verschenen. Het
rapport is uitgebracht door het insti
tuut voor praktische theologie.
Vernieuwing van de kerkdienst blijft
volgens het rapport hard nodig, want
ondanks de aangetoonde stabilisatie
van het kerkbezoek blijkt er onder de
gemeenteleden veel onvrede met de
kerkdienst te bestaan.
Gehalveerd
Vanaf ongeveer 1960 begon het
kerkbezoek in de gereformeerde ker
ken terug te lopen. Het meest specta
culair was de daling in de middag- of
avonddienst. Het kerkbezoek werd
hier in vijftien jaar gehalveerd.
Het bezoek aan de middagdienst liep
terug van 48 procent in 1959 tot 29
procent in 1970. Dat wil zeggen, dat.
terwijl in 1959 48 procent van het
totaal aantal gereformeerden (belij
dend en dooplieden samen) zondag
middag of -avond naar de kerk ging.
die percentage in 1970 was teruggelo- Onr/oLpn
pen tot 29 procent Ook het bezoek vuratikcii
aan de morgendienst liep in de jaren
zestig snel terug en wel van 54 pro
cent in 1959 tot 45 procent in 1970.
de kerken wordt het kerkbezoek
geteld.)
De daling van het kerkbezoek in de
middagdienst ging echter In de jaren
zeventig onverminderd door: van 29
procent in 1970 tot 23 procent in 1975.
Omstreeks 1970 trad, wat de och
tenddienst betreft, een stabilisatie
op. Aanvankelijk was er nog een lich
te daling, zodat in 1972 en 1973 een
percentage van 44 lieten zien, maar
daarna was er zelfs een lichte stij
ging: in 1974 en 1975 was het percen
tage weer 45. Deze stabilisatie is er
over de hele linie: in grote en kleine
gemeenten, ln steden en dorpen. (In
ruim 85 procent van de gereformeer-
Hoe komt het. dat het kerkbezoek
(althans in de morgendienst) iniet
meer verder terugloopt? In het rap
port wordt het vermoeden uitgespro
ken. dat een aantal ongunstige facto
ren uit de jaren zestig zijn „uitge
werkt". Zozal de afbrokkeling van de
norm „twee keer per zondag naar de
kerk" nu wel zo ongeveer voltooid
zijn, wat als zodanig een stabiliseren
de invloed heeft, zij het op een lager
niveau. Datzelfde geldt voor de ver
anderingen in de sociale controle.
Ook wijst het rapport erop, dat het
kerkbezoekcijfer geflatteerd wordt
door de verlaging van het geboorten-
cijfer in de gereformeerde kerken.
Het is duidelijk, dat als een kerk veel
kleine kingeren onder haar leden
heeft, dit het percentage kerkgangers
drukt. Maar het aantal geboorten is
in de gereformeerde kerken sinds
1969 zeer snel gedaald.
Daarnaast meent het VU-rapport
ook te mogen spreken van een blij
vende of zelfs toenemende belangs
telling voor de kerkdienst. Mogelijk
speelt hierbij een rol. dat vele hoge
verwachtingen om via allerlei activi
teiten buiten de kerk veranderingen
in de samenleving door te voeren,
niet altijd realistisch bleken, waar
door de betekenis van de kerk en de
kerkdienst wat duidelijker in het vi
zier kwamen.
Kritiek
Tegelijk is de kritiek op de kerk en
de kerkdienst blijven bestaan en mo
gelijk zelfs toegenomen. Blijkens
een recent onderzoek van het insti
tuut, dat het rapport heeft opge
steld, in een niet met name genoem-
Dominee: Fijn dat uw dochter weer beter is. Ik was bijzonder blij
toen ik haar vanmorgen in de kerk zag en ik heb omwille van haar
mijn preek ingekort.
Moeder van dochter: Dank u, dominee. Ik hoop haar elke zondag
mee te nemen!
(Uit Punch van 27 mei 1907).
de gemeente, is ruim veertig procent
van de gemeenteleden daar niet te
vreden met de huidige kerkdiensten,
hoewel zij de kerkdienst als zodanig
wel belangrijk vinden.
Het rapport concludeert: veel ge
meenteleden blijven ondanks hun
teleurstelling naar de kerk gaan. om
dat zij niet weten, waar zij „het"
anders zouden kunnen zoeken. Hun
verwachtingen zijn niet bepaald
hoog gespannen, maar ze blijven ho
pen en daarom blijven ze naar de
kerkdienst komen.
Het rapport pleit dan ook voor bezin
ning op vernieuwing van de
kerkdienst. Er bestaan behoeften
aan kerkdiensten waarin een veel
sterker accent komt te liggen op de
uitleg van de bijbel, aan leerdiensten
waarin de centrale geloofsvragen na
drukkelijk aan de orde komen, aan
informatiediensten waarin gepoogd
wordt de band weer te leggen tussen
de bijbel en het leven van alle dag,
aan dialoogdiensten waarin het ge
sprek tussen gemeenteleden weer
een kans krijgt.
Door een onzer medewerkers
AMSTERDAM Onverwacht
is men er achter gekomen, wie
de schrijver is geweest van een
van de kostbaarste Hebreeuw
se manuscripten in ons land.
Het gaat om het Amsterdams of Gro
te Machzor. Een machzor is een joods
gebedenboek met de gebeden voor
sabbat en feestdagen. Het befaamde
Amsterdams machzor is eigendom
van de Nederlandse Israelietische
hoofdsynagoge en permanent ten
toongesteld in het Joods historisch
museum te Amsterdam. Het stamt
uit de dertiende eeuw, maar de schrij
ver was tot nu toe onbekend
Als streek van vervaardigen werd het
Rijngebied gerekend, omdat tal van
gebeden in het boek zijn opgenomen
afkomstig van joodse geleerden, die
in het begin van de kruistochten in
het Rijngebied hebben gewoond.
Normandië
Professor Norman Golb van de facul
teit voor Semitische talen aan de uni
versiteit van Chicago is thans tot de
slotsom gekomen, zo wordt uitvoerig
in het Nieuw Israelietisch Weekblad
bericht. dat het Amsterdams
Machzor is geschreven door crispia
bar jitschak HaNaqdan, die in de
De man mei Jodenhoed bij hel gebed Alcnoe in hel Amsterdams Machzor. Door deze illustratie is het tijdstip van
schrijven van het Machzor vastgesteld
dertiende eeuw leefde in de Norman-
disch Hoofdstad Rouaan. Hij was
daar de grootste joodse geleerde in
die tijd en had tal van christenen om
zich heen verzameld, die hij ver
trouwd maakte met het Hebreeuws
en de beginselen van het jodendom.
Professor Golb heeft een studie ge
maakt van de Joden in de middel
eeuwen in Rouaan. Het werk daaro
ver is dezer dagen in Tel Aviv ver
schenen. Voor deze studie heeft Golb
tal van bezoeken gebracht aan biblio
theken in Europa. Het trof hem daar
bij. dat het handschrift van de in 1242
door Crispia bar Jitschak in Rouaan
gekopieerde Misjna Tora (herhaling
van de Tora). die zich bevindt in de
universiteitsbibliotheek van
Cambridge zo veel gelijkt op dat van
het Amsterdams Machzor in het
Joods historisch museum. Vergelij
kingen brachten aan het licht, dat de
vorm van letters en de fouten in het
manuscript in Cambridge gelijk zijn
aan die van het manuscript in
Amsterdam.
Het Amsterdams Machzor is van bij
zonder groot gewicht door zijn unie
ke versieringen in blauw, rood en
bladgoud. Het gebedenboek is rijk
gestileerd en versierd, maar menselij
ke figuren komen er bijna niet in
voor. Dat is alleen bij het gebed over
de dauw en bij het gebed Alenoe, dat
een getuigenis geeft van de universa
liteit van het jodendom.
Jodenhoed
Bij het gebed Alenoe staat een man
met op zijn hoofd de zgn. Jodenhoed,
zoals de joden die verplicht waren te
dragen in de dertiende en veertiende
eeuw. Van deze afbeelding wordt de
tijd van ontstaan van het uitzonder
lijke manuscript afgeleid.
Het Amsterdams Machzor is in 1669
in bezit gekomen van de joodse ge
meente. Het werd haar als zoenoffer
geschonken door de Amsterdamse
drukker Urie Phoebus, die het werk
aan de gemeente gaf, nadat hij weer
lid van deze gemeente was geworden.
Voordien was hij lid van de afgeschei
den Pools-joodse gemeente. De vader
van drukker Phoebus, Mozes Uri Ha-
levi kWam met de eerste joden uit
Embden naar Nederland.
Professor Norman Golb heeft de the
orie ontwikkeld, dat de joden die in
1306 uit Rouaan werden verdreven
naar het Rijnland trokken. Via het
Rijnland zou het befaamde He
breeuwse manuscript naar Neder
land zijn gekomen. Nu schrijver en
stad van ontstaan bekend zijn, over
weegt men van het Amsterdams
Machzor een facsimile-uitgave te
maken.
Eenzelfde meerderheid van de com
missie vindt, dat het niet tegen de
oorspronkelijke bedoeling van Chris
tus zou indruisen, wanneer de
r.k.kerk het priesterambt voor vrou
wen zou openstellen. De hele com
missie is ervan overtuigd, dat de
.kwestie in het nieuwe testament niet
duidelijk en voorgoed geregeld is.
De pauselijke bijbelcommissie heeft
deze conclusies neergelegd in een
rapport voor de congregatie voor de
geloofsleer, die een document over de
kwestie van de vrouw in het ambt
voorbereidt. In april voltooide de bij
belcommissie haar rapport, maar pu
bliciteit werd er niet aan gegeven,
opmerkelijk is achteraf wel, dat paus
Paulus op 18 april nog eens nadruk
kelijk verklaarde, dat Christus geen
vrouwen tot het priesterambt geroe
pen had en dat de paus dit dan ook
niet kan veranderen.
De stemverhouding binnen de pause
lijke bijbelcommissie zou twaalf te
gen vijf geweest zijn. Volgens de com
missie mag men niet zeggen, dat met
de bekende teksten van de apostel
Paulus over deze zaak de kwestie
definitief tegen de vrouw in het ambt
UIT
Korte, duidelijk resehreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus IS», Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Kerkinformatie
Met grote belangstelling las ik in
Tr/Kw van 21 juni de rubriek „Uit de
kerkbladen", onder andere over
„Kerkinformatie" met volgens B. van
Oeveren in „Credo" weinig verwach
ting omtrent het resultaat van dit
uitvoerige conferentieverslag. Inmid
dels nam ik kennis van dit nummer
van kerkinformatie. In mijn loop
baan van kadaster landmeter moest
ik gedurende een halve eeuw veel
rekenwerk verrichten en veel
vraagstukken oplossen, maar hoe de
betrokkenen de raadselen van ver
melde conferentie zullen oplossen,
blijft voor mij als vrijzinnige een
raadsel. Sterkte zij toegewenst aan
degenen, die worstelen met dit pro
bleem.
door Aldert Schipper
MAASTRICHT
F.ALIlcma
AMSTERDAM:
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948,
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
den HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22, Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Weggegooid
„WERK WEGGEGOOID". Beter ge
zegd: eigen CNV-programma wegge
gooid. De voorzitter van de Hout- en
Bouwbond-CNV. Dilo van Comme
nt komt regelmatig met zgn. kei
harde kritiek. Zo nu. indirect, op het
eigen ontwerp sociaal programma
voor de jaren 1977/1981. Dit program
stelt in de paragraaf over ontwikke
lingssamenwerking dat Nederland
zoveel mogelijk moet blijven samen
werken met landen die: a. zelf een
beleid voeren dat reëel uitzicht biedt
op verbetering van de situatie en er
voor zorgen dat de hulp met name
aan de armste bevolkingsgroepen
ten goede komt; b. de rechten van de
mens waarborgen. Verder wordt in
dit program gesteld dat de bestrij
ding van ernstiger problemen in an
dere delen van de wereld niet onder
geschikt mag worden gemaakt aan
de bestrijding van de werkloosheid.
De hongerende en noodlijdende mil
joenen hebben recht op een eerlijk
aandeel in de rijkdommen der aarde.
Het is ontstellend dat van Comme-
née met zo'n program ln de hand
over weggooien van werkgelegen
heid spreekt (kernorder voor Zuid-
Afrika). Van Commenée zou er. bij
het opstellen van volgende toetpra-
ken. goed aan doen het eigen CNV-
programma en Boerwinkel bij de
hand te houden, om nog maar niet te
spreken van het Evangelie.
Nieuwendam W. de Smalen
Drugs (4)
Waarom keren vele mensen zich zo
eenzijdig tegen drugs? Waarom zwij
gen ze als het over alcohol gaat.
terwijl het gebruik van alcohol
minstens zo erg is, zo niet erger.
Iemand die drugs gebruikt doet
hoogstens zichzelf leed aan. terwijl
een alcoholgebruiker bovendien leed
aan anderen berokkent (auto
ongelukken). Maar Ja Alcohol
geeft werkgelegenheid en dat ver
goedt in onze maatschappij nu een
maal alles.
Strijensas G. Herweyer
De (blanke) Nederduits Gereformeer
de Kerk in Zuid-Afrika heeft tijdens
de rassenoniusten van vorige (en de
ze) week de regering van premier
Vorster een telegram gezonden dat
zij bezorgd is en haar kracht gewenst
om de toestand het hoofd te bieden.
De kerken die daarentegen wel lid
zijn van de Zuidafrikaanse raad van
kerken hebben echter hun solidari
teit betuigd met de jongeren die in
opstand waren gekomen en hun aan
geboden te bemiddelen. Ook het
Christelijk Instituut van dr. Beyers
Naudé heeft zijn bemiddeling aange
boden. Mevrouw Jane Pakhati, die
deze bemiddeling in de praktijk
bracht werd door de politie echter
gevangen genomen en heeft enkele
dagen vastgezeten.
Dr. Naudé en de secretaris van de
raad van kerken. John Rees kregen
van landdrost H. A. de Wet een be
richt dat zij zich niet met de ongere
geldheden mochten bemoeien. Dat
was het eerste gebruik dat de autori
teiten maakten van de nieuwe, vorige
week woensdag. afgekondigde
staatsveiligheidswet.
Zo hebben de kerken ook in deze
zaak weer niet een lijn getrokken. De
boerenkerken boden kraeht toe aan
het regeringsleger en de zwarte en
Engelstalige kerken stonden aan de
andere kant Tussen die twee in
stond de kleine zwarte Nederduitse
gereformeerde kerk van „oudomi-
nee" Buti.
De boekhandel van de zending van
de zwarte NG kerk in Dimbaza is tot
de grond toe afgebrand en ook het
kerkgebouw van de secretaris van
deze zwarte kerk, ds. Sam Buti in
Alexandra werd in brand gestoken.
De zwarte Nederduits Gereformeerde
kerk wordt door sommigen in de
zwarte gemeenschap gezien als een
verlengstuk van het „hoerendom".
Daarom is het van groot gewicht dat
de zwarte NG kerk zich, toen de zaak
vorige week echt ging spannen, heeft
aangesloten bij de solidariteitsver
klaring van de raad van kerken met
de zwarte scholieren.
In deze verklaring noemt de raad van
kerken de grieven van de scholieren
gerechtvaardigd en eist de raad van
de autoriteiten dat zij de verplichting
tot het leren van Afrikaans laten ver
vallen. Zou de reactie van de autori
teiten even hard zijn geweest, wan
neer nu eens blanke scholieren tegen
verplichte lessen in het Afrikaans
.zouden hebben geprotesteerd?,
(vraagt de raad van kerken.
De raad biedt zijn diensten als be
middelaar aan de studenten en aan
de minister voor „bantoe-onderwijs"
aan.
In een persverklaring wees het Chris
telijk Instituut er op dat de rellen in
Soweto van veel groter betekenis
zijn dan het bloedbad in Sharpeville.
Het Christelijk Instituut vindt de
opstand van de zwarte jongeren en
de harde reactie van de autoriteiten
daarop tekenend voor de geestestoe
stand waarin zwart en blank in Zuid-
Afrika verkeren. Het christelijk In
stituut meent dat het land staat aan
de rand van een gewelddadige ras-
senstrijd. Er is dringend een gesprek
nodig tussen de echte zwarte leiders
en de blanke machthebbers om een
onherstelbare breuk tussen de ras
sen te voorkomen. In het weekeinde
hebben de kerken vergeefs een be
roep op premier Vorster gedaan, zijn
reis naar Europa uit te stellen, waar
de Zuidafrikaanse leider een gesprek
zal hebben met minister Kissinger
van de Verenigde Staten.
De raad van kerken vond dat de
ernst van de toestand in het land de
reis niet gedoogde. De raad van ker
ken heeft de premier gevraagd, aan
negerleiders radiozendtijd ter be
schikking te stellen, om daardoor tot
ontspanning van de nog steeds
explosieve situatie te komen. Met
het oog daarop heeft de raad van
kerken opgeroepen te voorkomen
dat direct contact tussen politie en
legereenheden enerzijds en de zwar
te bevolking anderzijds plaats heeft.
De raad vindt het nodig dat in de
onderzoekcommissie, die de regering
heeft ingesteld, ook zwarten worden
uitgenodigd plaats te nemen.
De Zuidafrikaanse leiders zullen niet
meteen geneigd zijn, op de voorstel
len van de kerken in te gaan. Daar
om hebben de raad van kerken en
het Christelijk Instituut aan kerken
in het buitenland gevraagd, via hun
regeringen druk op de Zuidafrikaan
se minderheidsregering uit te oefe
nen. nu het misschien nog niet te
laat is.
ROME (CIC) Paus Paulus heeft de
regeringen van de communistische
landen uitdrukkelijk verzekerd, dat
de r.k.-kerk bereid is tot gesprek.
Daarbij gaat het, aldus de paus. aller
eerst om samenwerking bij de oplos
sing van de grote problemen der
mensheid, maar ook om de positie
van de r.k.-kerk zelf. De paus betreur
de het, dat de communistische rege
ringen zo weinig toeschietelijk zijn.
Hij zei dit in een toespraak tot kardi
nalen ter gelegenheid van de dertien
de verjaardag van zijn pauskeuze en
kroning.
ROME De Waldenzenpredikant
Tulio Vinay, de leider van het
centrum in Riësi op Sicilië, is als
onafhankelijke kandidaat op de lijst
van de communisten in de Italiaanse
senaat gekozen. Hij heeft verklaard
dat hij als christen in de communis
tische fractie zijn bijdrage wil leve
ren. Hij ^ei dat hij al tijdens de
verkiezingscampagne bij de commu
nistische toehoorders verbazend
veel openheid voor de ethische be
ginselen had ontmoet.
Praat daarom ti|dig met uw
verzekeringsadviseur Bijvoorbeeld over
een reisverzekering van
verzekering maatschappij nv
uw schild
tegen schade CiTfra
0
REGEN
P I
Ik houd het niet bij maar 't zouPg'
niets verwonderen als er vandaajCÏ
morgen in de krant stond dat30
weer eens het droogste voorjaar L j.
zoveel jaar of misschien wel in
eeuw. Des te meer waardeerden!
het dat 't een beetje begon te rfSC
nen. Nu ik dit schrijf is het al d
opgehouden. De straat is nogr
beetje nat, maar dat is dan ook af
Ik herinner me een droge moe£(
die maar niet wilde ophouden. R
dag opnieuw liep in de middagj*
hele luchtruim vol met de
ROME (NCNS) De pauselijke bijbelcommissie is in meerder
heid van mening, dat er niet voldoende bijbelse gronden zijn, om
de mogelijkheid van de vrouw in het ambt uit te sluiten. Dit blijkt
uit een geheim rapport van deze commissie, waarvan de inhoud
nu is uitgelekt.
gendste wolken,, maar regen k*
er niet. Toen het uiteindelijk z<
was liepen we in een ommeziel
zwembroek in de tuin. Maar di
natuurlijk allemaal maar f
gerpraat. Praat van iemand die*aC
leen als het heel lang dróóg 1SZ0
iedereen erover begint te klagen z|
hè ja 't is droog de laatste tijd. Wn£
je moet maar boer zijn of op ee(vc
andere manier betrokken zijn bi;
vruchtbaarheid van de grond, i v
weet je wat „smachten naar reff16
is. Dan begin je je een voorstellln||>e
maken van wat mensen in de drPei
tezöne van Afrika meemaken 1^
doorstaan. En dan zou je ook beê?'
eens kunnen verplaatsen in dere
dachten van die mensen voor wlf11
wijze waarop ze behandeld woif 1
één grote, lange, angstige droge! a
mer is. Omdat ik 't over Afrika
kwam ik erop. Hoe afschuwelijks
uitbarstingen van geweld in Zj
Afrika ook zijn, we zouden ons «Ac
ten kunnen indenken hoe dit vooroo!
verdrukten zoiets is als een eejen
regenbui. En het is natuurlijk pin
meer. Daaraan te denken en i
daardoor tot bezinning te laten bf
gen zou de blanken in deze droor
zóne niet misstaan voordat heti 4
weer losbarst. L
beslist is. Veeleer is het zo, dat Pau
lus inhaakte op concrete situaties en
misbruiken uit zijn tijd. Er zijn vol
gens de commissie in de beginperio
de van de kerk duidelijke veranderin
gen opgetreden. Aanvankelijk mocht
de vrouw bij voorbeeld niet dopen,
later wel. Andere tijden en andere
omstandigheden kunnen aanleiding
zijn tot wijzigingen, aldus de com
missie.
Werkgroep bang voor
verabsoluteren
huwelijk
UTRECHT De centrale pastorale
werkgroep Homofilie vindt het be
denkelijk en niet ongevaarlijk dat
een aantal politici de laatste maan
den meer dan vroeger de nadruk
leggen op de ethische kwaliteiten
van het gezin. De werkgroep vindt
dat dit kan leiden tot allerlei discri
minerende effecten. 'De eenzijdige
benadering van het traditionele hu
welijk heeft in het verleden op een
uiterst discriminerende wijze door
gewerkt in allerlei wettelijke regelin
gen en voorzieningen, bijvoorbeeld
in huisvestingskansen'. aldus de
werkgroep in een brief aan de Twee
de Kamer.
De pastorale werkgroep staat onder
auspiciën van het nationaal centrum
voor geestelijke volksgezondheid en
de brief waarin de werkgroep zijn
bezwaren kenbaar maakt is onderte
kend door ds. J. van Veen en pater A.
van Heusden.
De werkgroep meent dat ook al er
kennen velen in de samenleving de
waarde van het huwelijk als relatie
vorm. ook andere vormen van relatie
hun waarde hebben. De werkgroep
waarschuwt voor een terugval in 'de
bijzonder intolerante houding van
weleer, die relatievormen die afwij
ken van de gangbare, maar al te
gemakkelijk als tweederangs be
schouwt en vaak zelfs als zondig
veroordeelt'.
(ADVERTENTIE)
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Berpoepen te Nieuw Buinen: G. l
Zeben kandidaidaat te Zwolle
Zevenbergen: C. Schipper, kaf
daat te Zeist; te Winterswijk: (Tr™
zegging) M. Strikwerda te Oude- 9 ei
ehorne; te Emmen (toezegging) J\fe
Bamhoorn te Haulerwijk
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Groningen; G. L.
te Dokkum; te Doornspijk;
ld
Jr
5U
fids
Klomp kand. te Ede.
DOOPSGEZ. BOEDERSCHAP
Bedankt voor Zaanstreek-Noord:Wg
J. Bach kandidaat te Amsterdaifcte
rou
GEREF. GEM. IN NED. V0
Beroepen te Alhlasserdam en RotL^
dam-Zuid: A. van Straalen, kandij
te 's-Gravenzande. u>n
Franzoni je
wa
Door zich openlijk uit te sprelrii
voor de communistische partij hèti.
de voormalige abt Giovanni Fraitve
ni zichzelf buiten de gemeenscllou
van de kerk gesloten. Dit heeft Me i
dinaal Poletti, die namens de plrii
het blsom Rome bestuurt, verklah
in een uitvoerig document. Bij:
Franzoni was al eerder als prieile
geschorst door het Vaticaan, omlai
hij propaganda maakte voor de i)ep
gelijkheid van echtscheiding in pri
'er
Fedde Schurer
De liederen van de in 1968 overlelP'
Friese dichter Fedde Schurer i
nog steeds zeer populair. Ze worre
nog geregeld gezongen door de ad;
ger-gitarist Roel Slofstra en korim
ook op door Slofstra gemaafoc
grammofoonplaten voor. Thans 5
veertien bijbelse liederen van Sclva
rer op een plaat vastgelegd. Ze
den gezongen door een koor van n
christelijke pedagosche academil e
Sneek, begeleid door een combo v>i
studenten van deze academie, let
opbrengst van de platen is bestede
voor de watervoorziening van ire:
ziekenhuis in de Jalimo-valleijot
West-Iran. !th
Monniken
De monniken van de berg Al
hebben besloten, het toeristische
zoek aan hun republiek te beperl
door voortaan alleen nog mam
toe te alten, die geïnteresseerd
in de godsdienst of de wetenscl
Verder zullen niet meer dan tien
zoekers per dag worden toegelat
en mogen de bezoeken niet lanl
dan vier dagen duren. Het bezir
kan worden verlengd wanneer det"
node van de monnikengemeenscli I
daartoe aanleiding aanwezig ad
Boten met vrouwen aan boord d i
gen de heilige berg niet dichter d 5
vijfhonderd meter uit de kust nal I
ren. De ongeveer elfhonderd monte
ken vanhet schiereiland in 1]
noorden van Griekenland klaagt
de laatste tijd over de schade, die
toeristenbezoek toebracht aan
beschouwende leven. Zij wilden
de weg opgaan van hun broederi
de kloosters in Midde-Griekenl;
die naar de Athos vluchtten, oi
zij verworden waren tot „msusei
suppoosten en verkopers van enti
bewijzen"
