Instemming met bouw van
pijlerdam Oosterschelde
Geld
[n Zuid-Afrika
il vijftig doden
iet Nieuwe Haagse Courant enmetNieuwe Leidse Courant
Expositie massief eiken
Kabinet beslist over lasten
Trouw
-Duitsland
finale
Rapport-
Donner niet
meer in juni
Tegenvaller
1,5 miljard
in begroting
Ambtenaren hebben
succes in overleg.
Pagina 3
VflflBWfMINVA»
Voorjaarsnota
VS overwegen
evacuatie
Va Meubelfabriek
-^2 Oisterwijk
Over kosten rijzen nog vragen in de Tweede Kamer
ZUID-AFRIK A
m DE BRANDING
In Trouw natuurlijk.
Waar anders?
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
Trouw
»34E JAARGANG NR 9856 VRIJDAG 18 JUNI 1976
Iedere vrijdag nuttige wenken voor een aangename
vakantie. Advertenties voor deze rubriek kunt u
opgeven tot donderdagmorgen 11 uur.
Tel 020-913456 (toestel 7081
TGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
BONNEMENT 14.17 PER MAAND 42.50 PER KWARTAAL 167.80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK. NO 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS I 0.55
1LGRADO Regerend Europees
i wereldkampioen voetbal West-
liitsland, heeft gisteravond in
;rado een goede stap gezet op
l naar prolongatie van de Europe-
titel door Joegoslavië met 42 te
slaan. Evenals Tsjechoslowakije
jen Nederland, hadden de Duit-
s een verlenging nodig om de fina-
blaats veilig te stellen. Nadat Joe-
fclavië met uitstekend voetbal bij
f rust met 2—0 had voorgestaan,
alden de Duitsers tegen de snel
noeide Joegoslaven het einde
^et 2—2. In de verlenging maakte
lleter Mtiller, die ook al voor de
ljkmaker had gezorgd, de twee
|>elpunten die de Duitsers een fina-
plaats opleverden. Nederland likte
teren de wonde van het duel tegen
jechoslowakije. Johan Cruijff ver-
ïkt naar Barcelona om te worden
•ereerd aan zijn knie. Meer over
t alles op de sportpagina.
Buitenland
In een tweede artikel over de
komende verkiezingen in Italië
gaat redacteur J. den Boef in op
de relaties tussen de communis
tische partij en de partij der
christen-democraten (pagina 7).
Syrische president toch naar
Frankrijk7
Kerk
Nijmegen wil van rogge-
rente af
Geen geld voor restaura
tie2
Kriteria voor politiek
handelen kerk2
Radio en TV4
Strips, feuilleton4
Puzzel4
Commentaar
Familieberichten16
Economie
Prof. drs. V. Halberstadt, hoog
leraar in de openbare finan
ciën meent, dat het gewijzigd
economisch beleid van het ka
binet kansen biedt voor het ge
zond maken van onze econo
mie. Meer op pagina 17
(HANNESBURG (Reuter, UPI, AP) De onlusten in de
fodafrikaanse stad Soweto hebben al meer dan vijftig levens
Rist. Bij de botsingen, die ook gisteren voortduurden zijn meer
p 50 gewonden gevallen. Ook in Kagiso, ten oosten van
lannesburg braken gisteren onlusten uit. De politie greep hier
- in.
I Soweto, een getto van ongeveer
miljoen zwarte Zuid-Afrikanen,
"den gisteren bijna alle gebouwen
regeringsinstanties met stenen
ikogeld of in brand gestoken. Ook
j plundering van winkels, waaron-
r veel drankzaken, duurt voort.
■oepen jongelui gewapend met
liuppels en messen trokken door de
raten terwijl boven het getto dikke
jbkwolken omhoog werden ge-
jjjwd. Veel van de jongelui waren
taken van de buitgemaakte drank.
feel plaatsen werden gisteren net
Woensdag wegversperringen op-
farpen en auto's in elkaar gesla-
J en in brand gestoken. In een
|ilal gevallen werden aangehouden
in beslag genomen door jon-
imobilisten en chauffeurs van
ssen, die zwarte werknemers van
naar Johannesburg moesten ver-
>ren trachtten zoyeel mogelijk de
istige gebieden te vermijden,
dal werden de passagiers ergens
gezet en vezocht verder naar hun
lingen te lopen.
politie in Soweto kreeg gisteren
rsterkingen aangevoerd. „Het is
er net zo erg als gisteren", aldus
politiewoordvoerder. Nabij Sowe-
werden ook eenheden van het
ildafrikaanse leger in paraatheid
houden. Volgens een leger-
De weersverwachting tot vana
vond: droog weer met zwakke tot
matige wind uit noordelijke rich
tingen. Minimum temperaturen
omstreeks negen graden en
kans op plaatselijk mistbanken.
Maxima van 18 graden in het
Waddengebied tot 25 graden in
het binnenland.
Vooruitzichten voor morgen en
overmorgen: meer bewolking en
kans op regen. Lagere middag-
temperaturen.
Morgen zon op: 4.19, zon onder:
21.03, maan op: 00.12, maan on
der: 12.45.
woordvoerder was het een kwestie
van voorzorg, zodat de politie eventu
eel een beroep op het leger zou kun
nen doen.
Vervolg op pagina 7.
AMSTERDAM De commissie van
drie zal 'deze maand geen rapport
uitbrengen aan het kabinet. Aanvan
kelijk werd verwacht, dat de com-
missie-Donner, die de eventuele be
trokkenheid van prins Bernhard bij
de Lockheed-affaire onderzoekt, nog
voor het zomerreces van de Tweede
Kamer, met haar conclusies zou ko
men. De Kamer gaat vrijdag 25 juni
met reces.
Mr. J. Kist, woordvoerder van de
commissie, vertelde ons gister
avond: „De commissie heeft meege
deeld dat haar rapport deze maand
niet meer kan worden verwacht. We
hebben er naar gestreefd het rapport
vóór het reces gereed te hebben,
maar we zien er geen kans meer toe.
Overigens is de commissie een eind
op weg." Uit de verklaring van mr.
Kist kan worden geconcludeerd dat
het kabinet voordat het zomerreces
van de Kamer ten einde is, van de
conclusies van de commissie op de
hoogte zal zijn. De commissie van
drie is sinds half februari, nu vier
maanden, met haar onderzoek bezig.
Volgens mr Kist ontbreken er nog
enkele stukken aan de puzzel; met
andere woorden: de commissie heeft
nagenoeg een beeld van het al dan
niet betrokken zijn van prins
Bernhard bij de Lockheed-
steekpenningenaf faire
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De rijksbegroting
blijkt over 1976 1,5 miljard gulden
tegen te vallen, door hogere uitgaven
dan verwacht, maar vooral door la
gere inkomsten. Eerder was sprake
van een tegenvaller van zelfs 2 mil
jard gulden. Maar dat blijkt onjuist
te zijn geweest, zo blijkt uit de „voor
jaarsnota" die minister Duisenberg
(financiën) gisteravond naar de
Tweede Kamer heeft gestuurd.
Ondanks de tegenvaller van ander
half miljard heeft het kabinet toch
maar voor 210 miljoen gulden nieu
we bezuinigingen hoeven aan te
brengen. Er stond namelijk op de
begroting een reserve voor prijsstij
gingen, en die wordt voor 1 miljard
gulden nu aangewend als compensa
tie. Dat betekent wel dat verdere
prijsstijgingen dit jaar voor onderha
vige begrotingsposten automatisch
tot bezuiniging leiden. Verder komt
voor ruim 300 miljoen compensatie
uit het blokkeren van „ongebonden
overloop" van de begroting 1975. Het
betreft bedragen begroot voor 1975
maar toen niet uitgegeven.
Doen en denken
(eerste week)
De zes woorden van deze spreuk
rijmen ditmaal niet. Lukt het u
niet de zaak op te lossen, vraag
gerust een kennis of dit hem of
haar lukt. Hoe meer zielen, hoe
meer vreugd. Ook als u niet alle
zinnen hebt. mag u insturen.
Het is duidelijk dat wie zes goe
de zinnen heeft, het eerst voor
een prijs in aanmerking komt.
ADVERTENTIEI
wandkasten bankstellen tafels dekenkisten
•.stoelen slaapkamers tv-kasten kapstokken
Toonzalen Amsterdam. Leidsekade 102 (naast Lido, vlakbij Leidseplein).
Berkel (Z.H.), Noordeindseweg 116 (langs het water). Ede. Grotcsiraat
72/74. hoek Bergstraat (vlakbij de Oude Kerk). Hengelo (O Deldener-
straat 3-5. (bij het Stadhuis), Oisterwijk, Beneluxstraat 7 (achter het
station). Utrecht, Hollantlaan 26 - Kanaleneiland (bij afslag E36 Utrecht
Centrum/Nieuwegein), Valkenburg (L.). Reinaldstraat 9 (naast Hotel
Rotterdam). Zuidlaren, De Millystraat 7 (vlakbij de Brink)
vrije toegang Uw kopje koffie staat klaar.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG In de Tweede
Kamer heeft men gisteren over
het algemeen instemmend ge
reageerd op het besluit van het
kabinet om de Oosterschelde
vóór 1985 af te sluiten met een
doorlaatbare pijlerdam, die bij
zeer hoge waterstanden kan-
worden afgesloten met enorme
stalen deuren. Met de kosten
van het project blijken vele Ka
merleden echter nog moeite te
hebben.
De commissaris van de Koningin in
Zeeland, dr. C. Bpertien, zei bijzonder
gelukkig te zijn met de beslissing, die
Zeeland een optimale veiligheid ga
randeert. „Ik ben vooral blij dat de
beslissing nog voor het zomerreces
van de Kamer genomen is, zei de heer
Boertien. „Wij in Zeeland hebben na
melijk grote haast. Door het opnieuw
oplaaien van de discussies en het
uitstel van de beslissing is toch al
zeven jaar verloren gegaan. Het is nu
zaak zo snel mogelijk te beginnen".
De keus die het kabinet gistermorgen
om half vier nam (volgens minister
Westerterp „unaniem en met enthou
siasme. omdat dit een optimale com
binatie is van het verkrijgen van vei
ligheid voor Zeeland en west-
Luchtopname (van KLM Aerocarto) van het stuk dam dat al in de Oosterschelde ligt. Aan de Brabant en het. behoud van een bc-
bovenkant van de foto is nog net de kust van Schouwen-Duiveland te zien. langrijk natuurgebied") komt volle
dig overeen met de wens van de
Zeeuwse staten, die vorige maand
met grote meerderheid de pijlerdam
een aanvaardbaar compromis tussen
milieu en veiligheid noemden.
WASHINGTON (UPI, Reuter) De
Amerikaanse regering zal vandaag
nog beslissen of de Amerikanen die
nog in Libanon zijn. zullen worden
geëvacueerd. Minister van buiten
landse zaken Kissinger zei dat giste
ren tegen een commissie uit het
Congres, die hij inlichtte over de
dood van de Amerikaanse ambassa
deur Meloy en diens handelsattaché
in Beiroet.
Kissinger liet doorschemeren dat de
Verenigde Staten geen grootscheep
se militaire actie in Libanon overwe
gen. Hei zei dat een evacuatie alleen
een korte operatie zou kunnen zijn.
In Beiroet heeft het centrale com
mando van de Palestijnen en de
linkse groeperingen bekend ge
maakt dat de moordenaars van de
beide diplomaten zijn gearresteerd.
Het zouden leden zijn van een uiterst
linkse stadsguerrilla-groep. De
moord op de Amerikanen werd giste
ren in de Libanese pers algemeen
veroordeeld als zinloos.
Van onze soc.-econ. redactie
DEN HAAG Vanochtend beslist
het kabinet over nog iets meer verla
ging van de sociale premies of belas
tingen per 1 juli, om een loonakkoord
tussen werkgevers en vakbeweging
mogelijk te maken. De werkgevers
hebben de regering gisteren nadruk
kelijk om nog meer lastenverlichting
gevraagd. Tevens hebben de werkge
vers aangeboden in plaats van
loonsverhoging een stukje WAO-
premie over te nemen van d" werkne
mers.
De werkgevers zijn bereid 0.7 procent
WAO-premie van de werknemer over
te nemen. Het netto-loon zou daar
door stijgen met 0.7 procent van het
bruto loon. Dat geldt voor elke
werknemer. Daarnaast zouden de
werkgevers dan nog iedere werkne
mer ƒ10 per maand bruto erbij kun
nen geven. Dan zouden de loonkos
ten dit jaar te zamen stijgen met 9,2
procent, het cijfer dat ook rolt uit het
regeringsvoorstel van vorige week, en
dat door werkgeversvoorzitter Van
Veen gisteren het maximaal aan
vaardbare cijfer werd genoemd.
De suggestie van de werkgevers zou
vooral voor de hogere lonen het netto
resultaat per 1 juli een stuk dichter
brengen bij de eis van de vakbewe
ging. De werkgevers willen dat nu
ook de regering nog wat meer lasten-
(ADVER TENTlEi
Heiaas worden de felste aanklagers van Zuid-Afrika aangetroffen in Geref. en
Herv. Kerkelijke kringen Oorzaak: deze Kérken ontbreken op het Zuidafri-
kaanse zendingsterrein (dit in tegenstelling met de Chr Gerei, en de Vrijgem.
Gerefwaardoor men betrouwbare informatie mist Zo kon het ook gebeuren,
dat Dr. B. de Gaay Fortman c s in een advertentie door hele en halve
waarheden zich volstrekt ongeloofwaardig maken Daarvan enkele voor
beelden
1) De in de advertentie genoemde lonen kloppen niet! De wereldarbeidersor-
ganisatie gaf voor 1973 voor de zwarte werkers in Zuid-Afrika als
gemiddeld maandloon 71 Rand op (omgerekend per gezin van 5 pers.
komt G F. op 50 Rand). Sindsdien zijn de lonen voor de zwarte werkers in
Zuid-Afrika met ten minste 40% verhoogd, waardoor de loonkloof tussen
zwart en blank kleiner werd.
2) Het achterhaalde argument van de ongelijke verdeling van grondgebied
(overigens nog een objekt van onderhandeling) nl 13% voor de zwarten en
87% voor de blanken, doet blijkbaar nog steeds dienst als paradepaard
voor de hetze. Daarbi| volkomen voorbi| gaande aan het feit, dat die 13%
bijna de helft van de totale beschikbare vruchtbare grond beslaat
(50% van de regenval) Bi| een deskundige bearbeiding van de grond kan
alleen reeds de Transkei een bevolking van 20 miljoen voeden Overigens
bezitten de meeste Thuislanden een veelbelovend grondstoffenpotentieel
Het aantal Thuislanders. dat in de Thuisland-mijnbouw werkzaam is, steeg
van 25 000 in 1972 tot 78.000 in 1974, waaruit blijkt, dat de zwarte
bevolking deelneemt aan de toenemende welvaart.
3) Wat betreft Kaiser Matanzima. de onafhankelijke leider van Transkei, die
zijn positie te danken zou hebben aan de blanke regering, volstaan wi| met
vast te stellen, dat er in Transkei reeds sedert 1963 zelfbestuur is, met vrije
verkiezingen, waarbij Matanzima telkens met grote meerderheid werd
herkozen Elke Bantoestaat is vrij al dan niet de onafhankelijkheidssta-
tus te aanvaarden! De Letten, Esthen en Lithauers zouden wat graag
met een dergelijk Thuislandenbeleid gestraft willen worden'
4) In Zuid-Afrika zouden gemiddeld per dag 92.000 personen gevangen
zitten. Hoelang7 En allemaal politieke gevangenen7 Of zou het grootste
deel daarvan soms ook uit criminelen kunnen bèstaan? ledereen weet, dat
drankmisbruik, vechtpartijen en straatroof, als ook in Nederland, in
Zuid-Afrika voorkomt. Overigens wordt het strafrecht in Zuid-Afrika stren
ger gehandhaafd'
5) 18.5% vqn hel totale staatsbudget gaat weg aan defensielasten Gezien de
hetze tegen Zuid-Afrika. vrezen wij, dat het nog veel meer zal worden
Rusland is nu niet ver af meer. weet U (Mozambique-Angola)
ZUID-AFRIKA ZAL ZIJN TOEKOMST NIET LATEN VOORSCHRIJVEN
DOOR BUITENLANDSE CRITICI, DOCH DEZE ZELF BEPALEN EN OP
BOUWEN. HET MOET MOGELIJK ZIJN DOOR BUNDELING VAN ALLE
POSITIEVE KRACHTEN TE KOMEN TOT EEN VREEDZAME SAMENLE
VING VOOR ZWART EN BLANK.
STICHTING GEEN KERKGELD STICHTING NEDERLANDS-ZUID
VOOR GEWELD.
W. A. BIJVOET, Voorzitter
Corr.adres: Oltmansstr. 7-hs.
AMSTERDAM-1016.
Postgiro 3 0 9 2 6 1
AFRIKAANSE
MEENSCHAP
Secretariaat Diedenweg 57,
WAGENINGEN.
T. TOLMAN. Voorzitter.
verlichting biedt, zodat de vakbewe
ging in staat is een akkoord aan te
gaan.
Andere oplossingen
FNV-voorzitter Kok noemde de
stand van zaken gisteravond „te es
sentieel om nu al te gemakkelijk een
negatief oordeel te vellen" over de
suggestie van de werkgevers. Kok
benadrukte dat de FNV-bestuurders
van hun achterban de vrijheid heb
ben gekregen om niet uitsluitend vol
ledige prijscompensatie in de bruto
lonen te eisen, maar ook andere op
lossingen om de koopkracht op peil
te houden te bekijken. Ook noemde
Kok het „een grote opgave de nomi
nale kostenontwikkeling te
dempen."
Vervolg op pagina 3
Financiën
De lange discussies in het kabinet
spitsten zich op twee punten toe: de
extra financiële last die het r^jk zich
op de hals haalt en de vraag hoe
groot het getyverschil in de Oos
terschelde moet zijn om het milieu
zoveel mogelijk te behouden.
Over de financiën spraken de minis
ters af ieder evenredig op hun eigen
departement te bezuinigen, om de
150 miljoen gulden op te brengen die
de dam méér kost dan het bedrag dat
het kabinet in 1974 in principe over
eenkwam.
Meer nieuws op pagina 3. Op
pagina 9 een beschouwing over
dc kabinetsbeslissing.
Op pagina 5 ons commentaar.
Het ziet er nu echt naar uit dat we iets heel slims in de
Oosterschelde gaan bouwen waardoor zij toch niet
dicht gaat. En wat er volgende maand in de loonzak
jes zal zitten is nog wat minder duidelijk, maar dat
leest u dus later nog wel.
Nieiuwe abonnee;
Straat:
Plaats;Giro;
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam;
Adres:
Plaats;
Ik ontvang graag naar keurc:
4 fraaie rwart-kunstlederrr ondrnctters met lilver bedrukte ouderwet
se loromoliefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origineel.
Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook
Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel Hij
betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant
te hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste
termijn. i
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.