oopkracht tot
4.000 bruto
diiet aantasten
Tot 1980 mes er in
voor 8,8 miljard
Regering wil lastenverlichting
anddag
Arabische Liga
wil vredesmacht
voor Libanon
KAMER
TWEE KEER
TEGEN
VAN HULTEN
iet Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
>vdA eist in Tweede Kamer:
i%\
IN DEZE KRANT
te
'arter vrijwel
aker kandidaat
ij Democraten
Koeler
Brand in Peel
verwoest al
groot gebied
Overheid
drie miljard,
sociale
voorzieningen
5,8 miljard
minder
Antiekmarkt
„DE LOOIER"
Plutonium-actie op
Habitat
Operatie
Trouw heeft het weer
op een rijtje staan
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
Trouw
34e jaargang nr 9850 donderdag 10 juni 1976
Pag. 3
vunddag voor II uur
opgegeven wofdt
morgen geplaatst
en kan dezelfde dag
al resultaat hebben
Tel 020-913456
Tel 010-115588
Tel 070-469445
(ITGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA - POSTBUS 85!) AMSTERDAM - VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
60NNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED, CRED. BANK REK.NO, 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS 0.55
onze sociaal economische redactie
!N HAAG De PvdA in de Tweede Kamer verlangt op 1 juli of
mgustus volledige handhaving van koopkracht voor werkne-
rs tot rond 24.000 gulden bruto. Het PvdA-KamerJid Van der
ef zei dit gisteren in het Kamerdebat over een eventuele
iuwe loonmaatregel voor de tweede helft van het jaar.
Binnenland
Investeringen in Chili om
streden5
Kerk
(G)een blad voor de mond....2
Proces tegen christenen in
Zuid-Korea2
Kunst
Ook in Kamermuziek Ives
voorop
Familieberichten
14
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG De regering is bereid
tot een nieuwe lastenverlichting om
de stijging vén de loonkosten in dc
tweede helft van dit jaar te helpen
matigen. Minister-president Den Uyl
zei dit gisteravond op de persconfe
rentie van het kabinet over de brief
aan de Tweede Kamer over de bezui
nigingen op overheidsuitgaven en so
ciale voorzieningen.
Nadere mededelingen over de even
tuele nieuwe lastenverlichting wil
den de ministers gisteren nog niet
doen. Zij willen hierover eerst pra
ten in het overleg met werkgevers en
vakbeweging, dat vrijdagavond
begint.
Wel is al besloten dat de lastenver
lichtingen die in de afgelopen twee
jaar zijn doorgevoerd tijdelijke
verlagingen van loon- en inkomsten
belasting en enkele sociale premies
definitief worden, en dus niet
meer zullen worden teruggedraaid.
In het komende overleg zullen wel
licht ook mededelingen worden ge
daan over nieuwe maatregelen op het
gebied van prijsbeleid en tarieven
voor vrije beroepen, zo liet minister
Boersma (sociale zaken) weten.
Boersma acht het ..niet ondenkbaar"
dat in het kabinetsbeleid voor inko
mens ..nog iets boven twintig dui
zend gulden bruto per 1975" de
koopkracht in het lopende jaar zal
worden gehandhaafd. Eind vorig jaar
had het kabinet als uitgangspunt dat
inkomens tot twintig duizend gulden
hun koopkracht dit jaar op peil zou
den moeten kunnen houden.
Minister Duisenberg (financiën) ver
telde dat de beperking in dc kos-
tengroei niet tien miljard gulden
hoeft te bedragen, zoals eerder was
aangekondigd. 8.8 miljard gulden
blijkt thans voldoende om te voldoen
aan het uitgangspunt, dat de stijging
van het aandeel van de uitgaven van
overheid en sociale voorzieningen in
het nationale inkomen niet sneller
mag lopen dan één proeent per jaar.
(Thans is dat aandeel ongeveer 55
procent).
Reden waarom met minder kan
worden volstaan is. dat in de oor
spronkelijke cijfers die Duisenberg
ter beschikking had, dubbeltellingen
voorkwamen in de uitgave voor socia
le uitkeringen.
JgC'
inavond begint het overleg tus-
regering. vakbeweging en
;gevers over de lonen vanaf 1 juli.
PvdA-eis, vlak voor het begin van
overleg, komt vrijwel overeen met
eis van de drie vakcentrales. Die
n handhaving van koopkracht
werknemers tot 24.500 gulden
Het kabinet wilde eind vorig
deze grens leggen bij 20.000 gul-
en heeft sindsdien geen blijk
tven van verandering van
idpunt. Wel zei Van der Doef dat
handhaving van koopkracht kan
'lieden in een combinatie van
:ompensatie in de lonen met las-
:rlichting door de regering. De
leratie Nederlandse Vakbeweging
1 heeft sterke voorkeur voor
SHINGTON Jimmy Carter zal
wel zeker de kandidaat van de
nocratische partij zijn bij de
kerikaanse presidentsverkiezingen
I november. Hij won dinsdag de
■verkiezing in de staat Ohio en
[eg gisteren (naar eigen zeggen) de
kin van enkele invloedrijke partij-
io ten.
«ijn woonplaats Plains in de staat
jorgia zei Carter dat hij kon reke-
i op de steun van burgemeester
van Chicago, gouverneur Wal-
ice can Alabama en Senator Henry
lekson van de staat Washington,
ft hun steun kan Carter op de par-
mventie in juli gemakkelijk een
rderheid verwerven.
I voorverkiezingen van deze week
Ichten president Gerald Ford twee
vinningen en genoeg afgevaar-
tóen om de kandidatuur bij de
jpublikeinen te kunnen veroveren,
i won in Ohio en New Jersey en
ior geheel volgens verwachtin-
p in Californië van Ronald Reagan.
A kwam daardoor op in totaal 914
kevaardigden, Reagan op 856.
I de Democraten won Carter ge-
'ikelijk in Ohio In New Jersey
i hij de populariteits-poll, maar
hij de meeste afgevaardigden
een ongebonden lijst gaan. In
lifonië werd Carter tweede achter
liverneur Edmund Brown, die hier
Ji gemakkelijker thuiszege behaal-
I In totaal won Carter dinsdag on-
:er 200 afgevaardigden waarmee
J op ruim 1120 komt.
ingrijk voor Carter was ook dat
)ert Humphrey verklaarde niet te
pen meewerken aan pogingen om
1 alsnog naar voren te schuiven.
J verder pagina 7: Democraten zul-
Ihet met Carter moeten doen)
nehal
rfoeurs utrecht
Mnvang 10.30 uur
oegang vrij
Perioden met zon en later in het
noordoosten van het land kans
op een regen- of onweersbui.
Heest matige wind draaiend
naar westelijke richtingen.
Haximumtemperaturen van 20
Eraden in het zuidwesten tot cir
ca 30 graden in het noordoosten,
later gevolgd door afkoeling
MORGEN EN OVERMORGEN
Vrij zonnig en droog. Middag-
temperaturen ongeveer 20
graden.
Morgen zon op 4.20
zon onder 21.00
maan op 20.10
maan onder 03.52
uitsluitend volledige prijscompensa
tie in de (bruto) lonen.
De PvdA gaat alleen akkoord met de
mogelijkheid voor een nieuwe loon
maatregel. als de regering de inhoud
van zo'n eventuele maatregel tevoren
aan de Tweede Kamer voorlegt.
Goedkeuring van de inhoud van de
maatregel is wat de PvdA betreft
afhankelijk van de vraag of een Ka
mermeerderheid te vinden zal zijn
voor de kabinetsplannen op gebied
van invloed op investeringen, beheer
sing van niet-looninkomens, lasten
verdeling, bezuinigingen en dergelij
ke. De PvdA-fractie gaat ook ak
koord met verlenging van de huidige
Vervolg op pagina
DEURNE Bij een enorme brand
die gisteren in de Brabantse Peel bij
Deurne uitbrak was gisteravond vol
gens de politie al zeker duizend hec
tare peelgebied verloren gegaan. De
zes brandweerkorpsen die toen al
geruime tijd het vuur bestreden had
den, hadden de verschillende
brandhaarden ingesloten en omlig
gende stukken bos voor het vuur
ibeschermd.
DEN HAAG De regering heeft gisteravond de Tweede Kamer plannen voorgelegd voor een
beperking van 8,8 miljard gulden tot 1980 in de groei van „collectieve uitgaven" (overheid, sociale
voorzieningen). Eerder was een groeibeperking van tien miljard gulden aangekondigd. De eigenlij
ke overheidsuitgaven moeten hun groei met drie miljard gulden inbinden, de sociale voorzieningen
met 5,8 miljard gulden.
De nieuwe maatregelen maken het mogelijk dat het reële loon (koopkracht) van de „modale
werknemer" thans 24.500 bruto) gemiddeld per 1,5 procent stijgt.
De belangrijkste beperking bij de hervormende plannen, aldus de brief
overheid zitten in de sectoren perso- van het kabinet,
neelsuitgaven (aantal ambtenaren,
aantal promoties), onderwijs en we- Investeringen
tenschappen (vooral universitair en
hoger onderwijs), en Verkeer en Wa
terstaat (vooral wegen en water
werken)
Eigen interventie van Irak?
CAIRO, BEIROET, DAMASCUS (Reuter, UPI, AP) - Syrië, Libië
en Algerije zijn overeengekomen een Algerijnse en Libische
troepenmacht naar Libanon te sturen om daar de Syrische
troepen te versterken .teneinde bij te dragen tot herstel van de
veiligheid en de stabiliteit', zoals het in een officiële verklaring
vanuit de Syrische hoofdstad Damascus heet.
ADVERTTNTlES
Bij de sociale voorzieningen zitten de
grootste beperkingen bij de ge
zondheidszorg. het halfjaarlijks aan
passen van uitkeringen aan de alge
mene loonstijging, en de kinder
bijslag.
Het kabinet wil de welvaartsvastheid
van de uitkeringen als AOW. kinder
bijslag. bijstand WWV (werkloosheid)
als principe handhaven. De uitkerin
gen blijven dan omhoog gaan met de
algemene loonontwikkeling, die
meestal meer beloopt dan de
prijsstijging (waardevastheid). Wel
worden in de uitkeringen op dit prin
cipe enige correcties toegepast, die
samen toch een forse bezuiniging
moeten opleveren! 1.2 miljard gulden
in 1980)
WAO 75 procent
Bestaande WAO-uitkeringen blijven
gehandhaafd op tachtig procent van
het laatstverdiende loon Maar nieu
we WAO-gevallen krijgen voortaan
een uitkering van 75 procent. De net
to uitkeringen worden dan 86 procent
(thans 90 procent) van het netto
laatstverdiende loon.
Veel nadruk legt het kabinet in zijn
brief aan de Kamer op de samenhang
van de bezuinigingsmaatregelen en
maatregelen inzake inkomensbeleid
en inzake maatschappelijke hervor
mingen. Het kabinet wijst op nog
komende maatregelen inzake prijzen
en tarieven, vrije beroepen, open
baarheid van inkomens, en de plan
nen voor grondpolitiek, huurprijzen,
ondernemingsraden, vermogensaan-
wasdeling, en het nieuwe plan voor
stimulering en sturing van investe
ringen. De bezuinigingen kan de
regering niet los zien van deze
Het kabinet heeft verder een plan
uitgewerkt voor stimulering en stu
ring van investeringen. Het fijne er
van wordt vanmiddag bekendge
maakt door minister Lubbers (econo
mische zaken) in zijn „nota structuur
Nederlandse economie". De bedoe
ling is de huidige investeringsaftrek
en vervroegde afschrijving te laten
vervallen. Het vrijkomende geld
wordt, samen met nog een „substan
tieel bedrag", voor de nieuwe rege
ling beschikbaar gesteld. De regeling
moet 1 april volgend jaar ingaan
Om te voorkomen dat ondernemin
gen met hun plannen voor investe
ringen daarop zouden gaan zitten
wachten, is met ingang van gisteren
de huidige investeringsaftrek ver
hoogd. namelijk van twee jaar 12
procent (was 8) van investeringsbe
dragen voor gebouwen, en twee jaar
8 procent (was 4) van bedragen voor
investeringen in machines en derge
lijke
Daarnaast komen voor de bedrijven
subsidies op loonkosten. Ook houdt
de regering rekening met een nieuw
winstbegrip bij de bepaling van de
vennootschapsbelasting, zodat geen
belasting meer verschuldigd zal zijn
over winstcijfers die op Inflatie be
rusten.
Deze maatregelen voor de investe-
DEN HAAG Mei zijn gisteren ge
presenteerde beleidsombuigingen wil
het kabinet-Den Uyl bereiken dat de
stijging van de werkloosheid mei
50.000 arbeidsplaatsen wordt terugge
bracht. Minister Duisenberg (finan
ciën) /.ei dit gisteravond in een vraag
gesprek mei de tclevisierubriek Den
Haag vandaag. De regering, aldus
Duisenberg, streeft ernaar tot 1980
200.000 extra arbeidsplaatsen te hou
den respectievelijk te creëren. Hij
merkte op dl je \oor een „wezenlijke
deuk" in de werkloosheid jaren nodig
hebt.
ringen veroorzaken dat het financie
ringstekort voor de overheid oploopt
tot ver boven de vijf procent van het
nationale inkomen, die president
Zijlstra van de Nederlandsche Bank
aanvaardbaar acht. Als alles gaat
zoals gepland, zal echter vanaf 1980
die norm van vijf procent werkelijk
heid worden
Het kabinet acht het onmogelijk de
nieuwe bezuinigingen op de kos-
tengroei nog gedurende 1976 te laten
ingaan. Bij de rijksuitgaven over
1976 doet zich namelijk toch al een
forse tegenvaller voor, uitgaande
van de oorspronkelijke begroting
Die tegenvaller moet worden geconv
penseerd. Zou dat niet gebeuren,
dan zou ze in 1980 zijn uitgegroeid
tot een overschrijding van twee mil
jard. Tweederde hiervan wil het ka
binet compenseren door geen ge
bruik te maken van de begrote ..re
serve" voor prijsstijging gedurende
het begrotingsjaar. Dat zal dus op
vrijwel alle uitgavensoorten gaan
drukken. De rest van de compensa
tie zal over enige weken worden be
kendgemaakt in de ..voorjaarsnota"
over de uitvoering van de rijksbegro
ting 1976.
Het zou gaan om twee symbolische
eenheden die van de Syrische strijd
macht in Libanon een Arabische in
terventiemacht moeten maken.
Overeenstemming tot het zenden
van deze militairen was tijdens con
tacten op het hoogste niveau tussen
Damascus, Tripoli en Algiers bereikt,
zo werd gisteren gezegd.
De mededeling kwam op het tijdstip
dat een uit vier leden bestaande dele
gatie van de Arabische Liga. met de
Syrische president. Assad, een initia
tief van de Arabische Liga besprak
om een gezamenlijke Arabische vre
desmacht te vormen ter vervanging
van de Syrische troepen in Libanon.
In Cairo zei een woordvoerder van de
Arabische Liga echter dat de Liga de
delgatie gestuurd had met een reso
lutie op zak waarin onder meer stond
dat er een Arabische vredesmacht
gevormd moest worden en dat de
Syrische troepen zich uit Libanon
terug dienden te trekken. Volgens
deze resolutie zou de vredesmacht
moeten bestaan uit contingenten van
Algerije. Libië. Saoedi-Arabië. Soe
dan. Syrië en de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO. Ook Egypte
had troepen aangeboden.
(ADVERTENTIE)
Looiersgracht 32-38, Amsterdam
Open:
Donderdag 10.00-22.00 uur
Vrijdag 10.00-18.00 uur
Zaterdag 10.00-18.00 uur
De Sowjet-Unie. die nog steeds niet
goed weet hoe haar houding te be
palen. heeft gisteren aangedrongen
op beëindiging van alle buitenlandse
interventie in Libanon en om een
staakt-het-vuren gevraagd. Syrië, al
dus het officiële persbureau Tass,
heeft herhaaldelijk gezegd dat het
troepen heeft gestuurd om een eind
te maken aan het bloedvergieten.
„Maar toch moet de aandacht wor
den gevestigd op het feit dat het
bloedvergieten in Libanon voort
duurt en dat het bloed in steeds
grotere stromen vloeit," aldus Tass.
o Vervolg op pagina 7
VANCOUVER Voorzitter Robert
Hunter van de Canadee&Amerikaan-
se milieu-organisatie Greenpeace
heeft verklaard dat er een illegale
handel in plutonium bestaat, de
grondstof voor atoombommen. Op
een persconferentie legde hij onder
ede een notarieel vastgelegde verkla
ring af die er op neer kwam dat een
hem bekende groep een hoeveelheid
plutonium had aangeboden
Zijn actie is erop gericht, een debat
over kernenergie te forceren op de
overigens voortkabbelende Habitat
conferentie van de Verenigde Naties.
De aanbiedende groep, door Hunter
als volkomen geloofwaardig beschre
ven, had voorgesteld om het plutoni
um mee naar de conferentiezaal te
nemen. Hunter had het idee afgewe
zen omdat hij het te gevaarlijk vond
WIE IS ER VOOR ZUID-AFRIKA?
EKONOMISCHE GELIJKHEID ONDER APARTHEID?
nog altijd is hel gemiddelde inkomen pei hoo'd van de bevoUmg voor een blanke Zuid-A'nkaan
14 a 18 keer zc hoog als voor een rwarte (Rand 184 legenR lOper maand 1 Rand I 3p8
Financial Mail 21 februari 1973)
om een maand iatsoenh|k. zi| hel kang rond te komen heelt een gezm van vijf personen R 90 a
100 nodig Een zwart gezin moei minimaal 2 kostwinners hebben om da' ie verdienen
de werkloze d:e in zijn laatste baan minder dan R 10.50 verdiende hee't geen recht op
werkloosheidsuitkering (aantal werklozen onder Atrikanen geschal op 1 miljoen)
TOEKOMST DER „THUISLANDEN"
- de 15mil|oen Alrikanen in Zuid-AInka driekwart van de lolale bevolking, moet leven op 13%
van het grondgebied zonder goudmijnen o< grole havens vri|wel zonder industrie
- van het grootste thuisland Transkei, woont de hellt van de bevolking nu al in blank gebied De
Xhosaas die straks verkiezen geen slaatsburger te worden van een land waar ze nooit gewoond
hebben, worden dan slatenloos in eigen vaderland (Trouw. 4 juni 1976) Het is uitgesloten dal de
thuislanden de bevolkingsgroei opvangen
- Kaiser Matanzima werd in 1963 pas tol leider van Transkei gekozen dankzij de door Pretoria
aangewezen raadsleden Bij vrije verkiezing zou een tegenstander van de apartheidspolitiek nu
aan het hoold slaan
- andere „thuisland -leiders en zeker de jongere stellen geen prijs op de „zelfstandigheid
waarmee de regering Vorster hen wil afschepen
NIET DOOR GEWELD?
m Zuid-Alrika zalen (1972) gemiddeld 92 000 mensen per dag in de gevangenis. Tussen 1963 -
1972 kwamen twintig mensen om het leven iijdens een voorarrest op grond van de
..Veiligheidswetten Meer dan vi|ttig anderen verklaarden te zi|n gemarteld
de Veiligheidswetten zijn de laatste 15 iaat alleen maar verscherpt nu al is een voorarrest van
een jaar moge(i|k. binnenkort stelt een nieuwe wet de politie in de gelegenheid vrijwel iedere
politieke akiiviieii staatsgevaarlijk te verklaren De minister van Justitie heett al verklaard dat
deze laatste stap nodig is om Beyers Naude en het Chnsteli|k Instituut de mond te kunnen
snoeren
Zuid-Atnka s defensiebudget is bi|oa verdubbeld sinds 1973 Volgend iaar komt er weer 40', txj
Deze ongeveer i 000 000 000 Rand vormen 18.5% van het totale staatsbudget En daann zou
de ontwikkeling van atoomwapens geen rol spelen?
Naar onze >ndruk staat de regering te Pretoria voor deze keus
OF: met geweld proberen dc geschiedenis tegen te houden en te bli|ven heersen over de
zwarte massa
OF de zwarte meerderheid van de bevolking laten meebeslissen over de toekomst van de republiek
en dat gaat ongewi|leld risico s en otters vragen van de ri|ke. blanke minderheid die zich aan de
mach) vastklamp! maar alleen dan hebben ze een toekomst
Mogen de Nederlandse regering en de verantwoordelijke politieke partiien er aan meewerken dat die
Iflaisle mogelijkheid werkelijkheid wordt
E Andrlessen, B de Gaay Fortman C Groenendi|k G van der Horst M Isaacs. B. van Kaam,
H. Lamberts. J J. Spa. J. Schipper (giro 1164950) Utrecht
Eén procent kan soms erg veel zijn. Zo veel dat een
bezuiniging van die omvang als vanzelf „operatie"
gaat heten. Dus zet Trouw daar een operatie Informa
tie tegenaan. Zodat een mens kan zien wat er te
gebeuren staat. U verwacht niet minder. Terecht.
Nieuwe abonnee.
Straat:
Plaats:Giro:
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar keuze:
4 fraaie zwart-kunstlcdcren onderzetters met zilver bedrukte ouderwet
se locomotiefmodellcn. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende ricmkalcndrr Modern, origineel.
Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook
Tekening van hel vroegere IJ te Amsterdam
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij
betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant
te hebben ontvangen) 6.25 minder voor de eerste
termijn
Schrijf op de opén envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij
x