André en Willemien wonen op
een kasteel en krijgen geld toe
fllailislll
Jongetje
in de kerk
Uw probleem ook het onze
,,Wij willen Sypesteyn opstuwen in de vaart der volken"
Nieuwe boeken
H NSDAG 8 JUNI 1976
Binnenland
Trouw/Kwartet 7
door Fred Lammers
d.M
rdigi
er. NIEUW-LOOSDRECHT
verk Degenen die op tweede
nwnj kerstdag van het afgelopen
jaar de benedenzaal van kas-
ieshl1601 Sypesteyn binnenstapten
't h( hadden weinig fantasie nodig
zich in de zeventiende eeuw te
wanen. Op de fraai gedekte
Dtreé tafel sond een historisch ser-
den vies, kaarsen zetten de ruimte
in een romantisch licht en het
geheel werd opgeluisterd door
?d, muziek op fluit en luit. Temid-
;n, den daarvan bewogen zich de
gasten van de kasteelbewo
ners: André en Willemien van
der Goes (beiden 28 jaar). Zij
zijn sinds mei 1974 de beheer
ders van Sypesteyn, een taak
die zij zo serieus ter hand heb
ben genomen dat ze in Nieuw
Loosdrecht met enig ontzag
nu al worden aangeduid als
„de mensen van het kasteel".
Zelf noemen zij zich een beetje
spottend „de duizendpoten", om
dat zij in twee jaar wel hebben
geleerd dat er heel wat komt kijken
om alles goed te laten marcheren.
„Buitenstaanders denken vaak dat
het een hoogst begerenswaardig
baantje is: in een echt kasteel wo
nen en daarvoor ook nog worden
betaald, ja eigenlijk wel de lusten,
maar niet de lasten van het wonen
in zo'n historisch gebouw te heb
ben. Die genoegens zijn er. Het is
heerlijk hier te mogen wonen. Dat
beseffen wij elke dag opnieuw,
vooral als je door grote steden rijdt
en al die flats ziet, de Bijlmer bij
voorbeeld met al die konijnen
hokken, waartegen de mensen niet
eens protesteren als ze erin gestopt
I worden. Aan de andere kant is het.
vooral in de zomermaanden, hard
aanpakken. Je bent dan dag en
nacht in de weer. Dat is het nadeel
als je in je werk woont", vertelt
Willemien. „Ook een nadeel is datje
weinig echt privé-leven hebt. Je
hoort bijna altijd mensen over de
gangen lopen".
Omdat zij het werk samen doen
heeft André tussen de bedrijven
door gelegenheid in Amsterdam ge
schiedenis te studeren. „Die histo
rische belangstelling is er bij ons
beiden. Anders moet je niet aan dit
werk beginnen. Ik heb vroeger een
paar jaar geschiedenisles gegeven
en in het Frans Halsmuseum in
Haarlem, de stad waar we alletwee
vandaan komen, gewerkt. Wille-
I mien heeft zich verdiept in de
I Jcunsthistorie, vooral op het gebied
van oude handwerktechnieken.
Toch zien wij het nog steeds als een
buitenkansje dat wij hier terecht
zijn gekomen.
Advertentie
Er kwamen over de honderd gega
digden op de advertentie die het
stichtingsbestuur in januari 1974
plaatste. Wij hadden Sypesteyn nog
nooit gezien Voordat we solliciteer
den zijn wij er eens een kijkje gaan
nemen. We wisten niet wat we za
gen. Dat lukt je niet daar te komen,
dachten we, maar we hebben het er
toen maar op gewaagd.
Na vele weken van spanning hoor
ANDRE EN WILLEMIEN ..boeiend werk
den wij in april 1974 dat wij de
gelukkigen waren en de eerste mei
konden beginnen. Wij hebben met
een de taken verdeeld. André zorgt
voor de administratie, ik voor de
bloemetjes en de rest doen we sa
men, net zoals het uitkomt", aldus
Willemien. We zitten in de huiska
mer van Sypesteyn. een van de wei
nige vertrekken die niet in oude
stijl zijn ingericht. „Dat hebben we
expres gedaan omdat wij hier een
rustpunt willen hebben. Als je de
hele dag temidden van het antiek
zit, wil je wel eens iets anders".
Op Sypesteyn werden André en Wil
lemien geconfronteerd met een kas
teeltje dat er pas sinds het begin
van deze eeuw staat. Het werd toen
gebouwd op de plek waar vroeger
volgens de laatste adellijke bewo
ner. jonkheer Catharinus Henri
Cornelis Ascanius van Sypesteyn,
zijn voorvaderlijk slot moet hebben
gestaan. Historici noemden de ge
schiedenis van Sypesteyn twijfe
lachtig. Sommigen gaan zelfs zover
de jonkheer, die een zonderling was
en zich behalve met het herbouwen
van het kasteeltje bezig hield met
het verzamelen van alle mogelijke
zaken, te typeren als een fantast.
Bij het herbouwen van Sypesteyn
(wat overigens niet geheel is gelukt:
in 1927, tien jaar voor de dood van
de jonkheer, was het geld op. zodat
het hoofdgebouw onvoltooid bleef.)
ging hij uit van een oude prent door
de Jan de Beyer in 1749 gemaakt.
Volgens de jonkheer was dat een
afbeelding van het vroegerej Sypes
teyn. Maar ook dit wordt bestreden,
al kan niemand precies zeggen welk
kasteel dan wel op die tekening
staat. André heeft het er niet bij
laten zitten: „De geschiedenis van
Sypesteyn heeft mij. evenals trou
wens Willemien, helemaal te pak
ken. Vooral ook omdat wij in onze
familiehistorie hebben ontdekt dat
er momenten zijn geweest waarop
onze voorouders te maken hebben
gehad met voorouders van
jonkheer Henri, zoals de laatste van
Sypesteyn werd genoemd. Wij zijn
druk bezig met archeologisch en
archivarisch onderzoek en hebben
nu sterke aanwijzingen dat die ver
halen van de laatste jonkheer van
Sypesteyn niet zo fantastisch wa
ren als sommigen denken en dat er
inderdaad op deze plek in de veer
tiende eeuw een gebouw heeft ge
staan. De komenden maanden ho
pen wij tot een duidelijke conclusie
te komen," onthult André
In kasteel Sypesteyn zelf is nog heel
wat te onderzoeken. Er is hier een
uitgebreid archief, bij elkaar zo'n
tien strekkende meter met oude
brieven en documenten en verder
zijn er oude fotoalbums en curiosa,
zoals boeken met originele handte
keningen van de meeste Franse ko
ningen en ooggetuigeverslagen van
de slag bij Doggersbank in augus
tus 1781. Die archieven zijn nog niet
zo lang toegankelijk. Jonkheer
Henri bepaalde dat ze eerst dertig
jaar na zijn dood geopend mochten
worden. Zodoende kon pas op het
eind van de jaren zestig een begin
wor-den gemaakt met de inventari
sering. Wij hebben er al vele uren in
gegrasduind. Soms gebeurt het dat
wij op een avond iets van de zolder
moeten halen en dan ineens ge
boeid raken door iets wat wij tegen
komen. Van vroeg naar bed gaan
komt dan in de regel niets meer
terecht, zegt Andre
Sleuteltjescomplex
Willemien voegt eraan toe: „Wij
hebben hier ook een sleuteltjes
complex gekregen. Het staat hier
vol met doosjes en kistjes en sleu
tels zijn er eveneens in grote hoe
veelheden. Wij rusten niet voordat
we alle sleutels hebben uitgepro
beerd en alle kistjes open zijn. Op
die manier hebben we al verrassen
de ontdekkingen gedaan. Het is
echt schatgraven op hoog niveau."
Als ik André en Willemien van der
Goes vraag of het wonen op Sype
steyn invloed op hen heeft gehad
antwoordt André: „Het zijn vooral
de mensen die een stempel op je
drukken. Je merkt dat meteen als je
ergens komt waar ze je niet kennen.
Als je vertelt op een kasteel te wo
nen is de interesse gewekt en gaan
ze je meestal anders behandelen. Je
krijgt er een bepaalde image door
een daar houd ik niet zo van. Wille
mien vult aan: „Als bewoners van
Sypesteyn ga je of je wilt of niet tot
de notabelen behoren. Het maakt
voor de mensen kennelijk niets uit
of je nu eigenaar van het kasteel
bent of dat alleen maar beheert. De
mensen willen er graag iets roman
tisch van maken. Gelukkig be
schouwen ook veel mensen ons als
gewone mede-burgers en dat willen
we ook zijn."
Verantwoordelijk
Wonen op een kasteel betekent wel.
vindt Willemien. dat je naarmate
alles vertrouwder wordt, hetgeen in
zo'n kasteel staat een beetje als je
eigendom gaat beschouwen „Je
voelt je er verantwoordelijk voor.
Wij willen Sypesteyn opstuwen in
de vaart der volken". Dat gebeurt
deze maand in de vorm van een
tentoonstelling over de geschiede
nis in het kasteel. Volgend jaar is
het de bedoeling allerlei evenemen
ten in het park te organiseren. „Het
boeiende van dit werk is. „zegt
Andreat je hier enorm veel mo
gelijkheden hebt. Je kunt hier je
persoonlijke inbreng verwezenlij
ken. Het kan best zijn dat je op een
andere manier meer kunt verdienen
maar dat is voor ons niet het be
langrijkste. Je moet natuurlijk re
delijk rond kunnen komen, maar
wij werken niet in de eerste plaats
om geld te verdienen. Het plezier
dat wij in oAs werk hebben vinden
wij belangrijker. Ons eisenpakket is
niet zo groot. En al hebben we geen
hoog inkomen, daar staat tegen
over dat wij hier gratis wonen, een
eigen moestuin hebben en te mid
den van mooie dingen kunnen le
ven, dingen die wij zelf nooit zou
den kunnen aanschaffen. Als ik er
behoefte aan heb mooie dingen te
zien hoef ik maar in een van de vele
kamers hier te gaan zitten."
Dat plezier hebben in Je werk is ook
een voorwaarde om goed te kunnen
rondleiden. „Je kunt dat alleen op
de juiste manier doen als je het zelf
beleeft. Anders degradeer je jezelf
tot een bandrecorder. Het is reuze
leuk wat je zelf hebt ontdekt over te
brengen op de mensen. Wij sturen
de mensen die hier komen nooit
met mooie praatje's naar huis".
Plannen voor de toekomst hebben
Andr en Willemien ruimschoots." Ik
denk wel eens: ik zou wel duizend
jaar willen leven om ze allemaal uit
voeren. Wij barsten van de ideeën.
Wij komen constant tijd. handen en
hoofden tekort" vindt Willemien.
Uitdaging
Een plan, waarvan vooral André ls
vervuld, is Sypesteyn af te bouwen.
Daar is in de jaren zestig ook al eens
over gedacht door het stichtingsbe
stuur. Gerekend naar de huidige
maatstaven zou zoiets ruim een mil
joen gulden gaan kosten en dat is
op het ogenblik een nauwelijks
haalbare kaart. Samen met een
vriend, die bouwkunde studeert,
werkt André op papier toch plan
nen uit voor Sypesteyn. „Je streeft
naar iets volmaaktst. Dat deed Van
Sypesteyn en dat doen wij ook. Die
open ruimte en die blinde muur van
het kasteel zijn telkens weer uitda
gingen voor ons. Diep in mijn hart
heb ik me voorgenomen alles op
alles te zetten om voor elkaar te
krijgen dat Sypesteyn wordt vol
tooid. Daar wil ik me voor inspan
nen en dat maakt het werken hier
op Sypesteyn zo zinvol."
door Mink van Rijsdijk
Het jongetje dat voor me in de kerk zat had donkere
krullen, op het zwarte af. Het was erg mooi haar, dat
iedereen wel zal vertederen, maar zijn moeder tot
wanhoop brengt vanwege de klitachtigheid.
Misschien had het jong zelf liever stijl haar gehad,
wie weet. Ik probeerde het kind te vergeten om naar
de preek te luisteren, maar mijn ogen dwaalden nog
al eens van de preekstoel af. Mooi haar is leuk, maar
geeft natuurlijk geen enkele garantie dat de eigenaar
ook rustig in een kerkbank kan zitten. Dat bleek wel,
het kind had geen enkel talent om niet op te vallen.
Bovendien was hij uitgerust met een schier onuitput
telijke hoeveelheid snoepjes en ondernam geen en
kele poging die enigszins geruisloos uit de papiertjes
te pellen. Met weemoed dacht ik aan de twee
perpermunten uit mijn jeugd, het sobere rantsoen
voor anderhalf uur kerkdienst, waarmee ik hoogstens
volwassen gelovigen rondom eens afleidde als ik er te
hard op beet. Het jongetje voor me kende echter
geen enkele gêne bij het krakend en ritselende
uitpakken van zijn lekkernijen, wat me toch wel wat
ergerde. Zijn moeder nam helemaal geen notie van
haar draaitollerige snoepzoon. Of was de vrouw
naast hem zijn moeder niet? Er piepte wat kroe
zig haar onder de strak om het hoofdgebonden doek
uit. Ja vast zijn moeder.
Luisteren, vermaande ik mezelf. Ik luisterde. Niet
lang. De krullen waaierden heen en weer, verdwenen
even en doken weer op. Ze eisen mijn aandacht
dwingend op. Hoe zou het kind eruit zien, vroeg ik
me af. Af en toe zag ik een stukje wang, een kin van
een door de zon verbrand smoeltje. Bruine ogen
heeft hij, veronderstelde ik. Ik raakte de draad van
de preek kwijt, pikte hem weer op, wat mede
mogelijk werd gemaakt door het feit dat de snoep-
voorraad er nu doorheengejaagd was. Er kraakte
tenminste geruime tijd geen papiertje meer, wel
plotseling de bank waarin de jongen zat, toen hij
luidruchtig ging verzitten. Hij en ik hadden een
plaatsje aan het middenpad en door zijn veranderde
houding kon ik nu meer van zijn profiel zien. Lekker
hoofd, dacht ik. Mijn vermoeden dat hij bruine ogen
had, werd sterker, .ik zag lange zwarte wimpers.
Luisteren, vermaande ik mezelf wederom. Diep
zuchten voor me remde mijn intentie krachtig af. Het
kind verveelde zich stierlijk en stak dat niet onder
stoelen of kerkbanken. In zulke gevallen talloze
zijn het er geweest ging ik vroeger braaf mijn
psalmvers leren. Deze goede gedachte werd niet
onder dc donkere krullen geboren, doch een minder
stichtelijke daarentegen wel. Het jongetje ging in
zijn neus peuteren. Niet zomaar even van hee daar
kriebelt iets, nee met een duidelijke bedoeling ferm
en definitief af te rekenen met alles wat er in een
kinderneus kan huizen. Dat bleek heel wat te wezen.
Als ik afging op de niet aflatende fanatieke bewegin
gen kon de operatie nog wel een stief kwartiertje
duren. Af en toe schoot hij een vangst het midden
pad in. Moest ik me voorover buigen om via zacht
geuite vermaningen aan de onsmakelijke hapdelin-
gen een eind te maken? Mijn geest was daartoe zeer
gewillig, maar de toestand niet zo geschikt. Als gast
in een vreemde kerk kun je bemoeizuchtige neigin
gen maar beter onderdrukken.
Juist toen ik me met hernieuwde concentratie weer
op de preek richtte, zag ik op het vingertopje van de
jongen iets zitten dat zich niet liet wegschieten. De
kraag van het spijkerjasje van het meisje voor.hem.
leek hem een gunstige mogelijkheid. Hij kreeg geen
kans. Niet vermoedend wat zijn bedoeling was, maar
kennelijk gewaarschuwd door een zesde zintuig,
draaide het meisje zich pijlsnel om en stak een
venijnig tongetje uit. De jongen snoof minachtend en
maakte het-bekende gebaar met een vinger op zijn
voorhoofd. Maar het had hem wel zo van zijn stuk
gebracht, dat hij zijn armen schools over elkaar deed
en stil bleef.
Na de zegen legde de vrouw naast hem haar hand op
zijn schouder. Samen liepen ze voor iedereen uit
naar de uitgang. Zij was blind. Het jongetje leidde
haar perfect. Hij had inderdaad bruine ogen, en de
manier waarop hij ermee naar zijn moeder keek ging
vele preken te boven. Er zat iets viezige op zijn
voorhoofd.
Hildi Vogler-von Kanel: KNOPEN-
DERW1JS. alles over MACRAMC in
woord en beeld. Vert en bew. L.M. de
Konine-Wormer. t'itg. Zomer Keu-
ning BV. Wageningen. Handwerkbi-
bliotheek. 180 blz.; prijs 24.90
Weer een boek over macramé. dit
maal een Zwitserse zienswijze. Uiter
aard komen we hierin veel tegen van
wat ons eerder in andere uitgaven
werd voorgelegd. Hildi Vogler laat
echter op prettige, duidelijk wijze
een scala aan onopgesmukte moge
lijkheden zien van verantwoorde
werkstukken met als basis voorna
melijk de bekende weitas en/of cor-
donknoop. Alle knopen kunnen we
ons door middel van duidelijke fo
to's en tekst eigen maken. De be
schrijving van de werkstukken zal
dan, evenmin als de uitvoering daar
van, niet veel problemen meer ople
veren. Met alle tips en goede raad
voldoende stimulans om ook met
eigen iedeeën te gaan experimente
ren. In dit werk valt - naast de ge
bruikelijke lampekappen en cein
tuurs - de nadruk vooral op mooie
geknoopte tassen en niet al te inge
wikkelde wandversiersels. Er wordt
veel met touw gewerkt.
R.D.-S.
..HAARLEM EN ZUIDKENNE-
MERLAND" in 19e eeuwse foto's, sa
mengesteld en vormgegeven door
Kees Nieuwenhuijzen met een na-
woord van F.Messing. Paperback
29,50, gebonden 37,50. 228 foto's. 130
blz. Uitg. Van Gennep.
Haarlem was tot ver in de 19e eeuw
economisch een zeer zwakke en soci
aal een onderontwikkelde stad. die
op één groot armenhuis leek. Uit die
tijd stammen de eerste foto's uit dit
boek over de Spaarnestad en Zuid-
Kennemerland. Daarna is een veran
dering zichtbaar: de economische si
tuatie in de stad verbeterde, bedrij
ven kwamen tot bloei, de industriële
ontwikkeling zette zich in beweging.
Tegelijk ontstond een voedingsbo
dem voor de vakbeweging. De vak
beweging. De arbeider zag zijn on
dernemer grote winsten maken en
uit deze ruif van nieuwe mogelijkhe
den wenste hij een graantje mee te
pikken. Voor het streven naar eman
cipatie was aanvankelijk nauwelijks
begrip: zakenleven en overheid
hoonden de arbeidersactiviteiten of
brandmerkten ze als 'socialisme'. Te
gen het einde van de 19e eeuw nam
het aantal inwoners van Haarlem
sterk toe, hetgeen tot gevolg had dat
vele gezinnen zich in omliggende
Vragen (één per brief) zenden naar
uw probleem ook het onze. Postbus
507, Voorburg. Naam en adres ver
melden. Eén gulden aan postzegels
bijsluiten. Geheimhouding is verze
kerd.
VRAAG: Wij wonen op een dubbel
bovenhuis: eerste etage een
echtpaar, boven één bewoonster.
Hoe kunnen wij de kosten van wa
ter. gas en elektriciteit zo eerlijk
mogelijk verdelen?
ANTWOORD: het gemakkelijkste
zou natuurlijk zijn als u voor deze
zaken gescheiden meters zou ne
men. maar dat is een kostbare
kwestie, zowel wat het metergeld
betreft, als ook voor het wijzigen
van leidingen en buizen. Dit zal uw
bedoeling ook niet zijn. De vaste
kosten kunnen zonder meer in twee
delen gedeeld worden; dan wordt
het moeilijker. Wat verlichting, ver
warming (gas) en gaskooktoestel
aangaat, maakt het praktisch geen
verschil, of één dan wel twee perso
nen daar gebruik van maken. Heeft
echter de een een wasmachine of
een vaatwasmachine (meer water
meer elektriciteit) de ander niet.
wél een televisie, maar geen stofzui
ger. kookt een van de twee
elektrisch, maar zelden ingewikkel
de zaken, terwijl de andere
buurvrouw steeds in de weer is met
heerlijke ovenprodukten. hoe dan
ook: maak allebei een lijstje van de
apparaten, die in gebruik zijn. zet
verschillende dingen tegenover el
kaar en doe dat niet te peuterig Is
de verhouding dan bv 3'5, dan be
taalt boven dus bv de helft van het
vastrechttarrief en 3/8 van de rest.
terwijl beneden het resterende be
taalt (halve vastrechttarief en 5 8
van de rest). Probeer deze zaken op
vreedzame manier te regelen, het is
tenslotte voor u en uw benedenbu
ren van hetzelfde belang
VRAAG Waar kan ik inlichtingen
vragen omtrent de vestiging van
een schoenwinkel in een nieuwe
wijk?
ANTWOORD: U kunt alle gegevens
vragen bij: de Chr Bond van
Schoenwinkeliers. Treubstraat 25.
Rijswijk Z.-H., 070-992722.
VRAAG: Regelmatig vind ik stenen
pijpekoppen op het land. sommige
met een merkje aan de onderkant.
Hebben zulke kopjes nog waarde?
ANTWOORD Er worden vooral op
plaatsen, waar vroeger vuil gestort
werd. pijpekoppen gevonden In de
laatste vijftig Jaar werden beslist
zoveel stenen pijpen niet meer ge
bruikt als daarvoor In het begin
van deze eeuw was het nog de ge
woonte. dat men bj goede vrienden
zijn eigen bjuine doorgerookte lan
ge pijp in een standaard had staan.
Schaatsenrijders plachten in Gou
da pijpen te kopen en die op de
borst onder de trui mee naar huis te
nemen. Als ze dan nog heel bleken
te zijn. werden ze als trofee bew
aard. Het bellenblazen uit stenen
pijpen heeft ook veel koppen voor
de vuilnisbelt opgeleverd Wat de
merken op uw pijpekoppen betreft,
moet u eens contact opnemen met
het Pijpenmuseum van Douwe Eg
berts. Keulsekade 143 te Utrecht
VRAAG: ten behoeve van een leze
res Hoewel wij geen vragén naar
bepaalde boeken in deze rubriek
(meer) opnemen, willen we toch nog
êên keer een uitzondering maken;
Heeft misschien iemand in bezit:
Het witte doek (1937) en Ouwe Jutte
(1940) van Mini v. d. Iessel. Uitgave
Kok. Kampen. De kleinkinderen
van de schrijfster willen zo graag
deze boeken lezen en in bezit
hebben.
VRAAG: Hoe kan ik oude negatie
ven weer zo helder krijgen, dat ik ze
af kan drukken?
ANTWOORD Misschien kan een
fotobedrijf uw negatieven onder
handen nemen, hetzij door de nega
tieven zelf te restaureren, hetzij
door de afdrukken bij te werken
Vraag: Hierbij zend ik u een
monster van peterselie, gekocht bij
een drogist. Wel uitgewogen maar
van een bekend merk uit een grote
re voorraad Graag wil ik van u
weten wat deze beestjes zijn. Is het
ook van belang een monster naar de
fabriek te sturen.
Antwoord: Met een loep ontdekte ik
tussen het stof van vrijwel verteer
de peterselieblaadjes het uitge
droogde overblijfsel van een kever
tje. Het kan een broodkevertje ge
weest zijn. In elk geval was het
onduidelijk, maar beslist onge
wenst. Wij adviseren u deze slecht
geconserveerde specerij per om
gaande aan de drogist terug te
brengen en een briefje met de me
dedelingen hierover aan de fabriek
te zenden. Ook de Keuringsdienst
van Waren is een instantie, waar
men altijd met verontreinigde of
oneetbare spullen terecht kan. U
kan beter verse peterselie fijn knip
pen in een glas. vlak voor het ge
bruik. In een vensterbank kan men
ook op een flat tuinkruiden in een
potje kweken. Men kan ze op ver
schillende manieren zelf drogen
(hoewel de geur en de smaak daar
van achteruitgaat)
Vraag: Gaarna adres en studiekos
ten van een schriftelijke opleiding
voor voetverzorging
Antwoord: Stichting Vakopleiding
en Vakexamens SVO. Valkenkamp
4. Driebergen, tel. 03438-6429.
Hartelijk dank aan allen, die rea
geerden op onze vraag over Vader
(schoenlapper) Martin. We hebben
er heel wat brieven en ook een paar
knipsels over gekregen: Het blijkt
dat het verhaal in heel wat bundels
met kerstverhalen voorkomten ook
wel in speciale kerstnummers werd
opgenomen Oorspronkelijk is het
een verhaal dat in Marseille speelt
en het werd geschreven door R.
Saillens Lew Nikolajewitz Tolstoj
nam het over op aangepaste wijze
in zijn bundel volksverhalen: Iwan
de dwaas. Hoewel Rusland en Mar
seille wel ver van elkaar afliggen
werd zelfs In die tijd de merkwaar
dige overeenkomst van beide ver
halen spoedig bekend, met alle ver
velende gevolgen daarvan.
Vraag: Hoe fiets ik het best van
Leiden naar Bruinisse, en van Lei
den naar Dwingeloo?
Antwoord: Er zijn heel goede rijwiel-
kaarten bij de ANWB te koop en
daar zijn ook tal van routebeschrij
vingen. die de aardigste plaatsen en
de heerlijkste fietspaden vermel
den *Nu het weer vakantie is. of
wordt, kan men die documentatie
beslist niet missen. Wij hebben de
schrijver van deze brief wél op een
eenvoudige manier wegwijs ge
maakt. maar voor meer bijzonder-
hdden hebben wij heus geen tijd.
Tentoonstelling speelkaarten. Enige
tijd geleden vroegen wij in deze
rubtiek naar de herkomst van
merkwaardige speelkaarten. Wij
wijzen op de tentoonstelling In de
kaart gekeken. 5 eeuwen speelkaar
ten in het Museum Willet Holthuy-
sen te Amsterdam (Zie Trouw vrij
dag 21 met'II), wij vermoeden dat er
wel welwillende experts op deze
tentoonstelling aanwezig zullen
zijn. die de nodige uitleg kunnen
geven.
Vraag: Wat is het adres van het
ziekenhuis bij de Dode Zee. waar
men behandeld kan worden voor
Psoriasis?
Antwoord. Hospitaal Ein Bokek Is
raël. De landelijke verenigtng Psori-
asisstichting is gevestigd te En
schede. secretariaat Mozartlaan
137. tel. 053-842132 De artikelen
aangaande Psoriasis in Trouw wa
ren de volgende 30-5-75 Huidarts
voert actie voor Dode Zeereizen
(Dick Ringlever).20-9-75 Vereniging
in oprichting voor Haagse Ps Pa
tiënten, Elzendreef 641 te Voorburg
(ws van Dammis de Geus)
dorpjes als Spaarndam en
Spaarnwoude vestigden. Met de
groeiende welvaart werden de leven
somstandigheden in de stad en op
het platteland ook beter.
De fotoserie, die-in dit boek is sa
mengebracht. signaleert heel duide
lijk de ontwikkeling in Haarlem en
omgeving sinds ongeveer 1850. Er
wordt respect gevraagd voor de kwa
liteit van het plaatwerk, dat tegelijk
uit historisch oogpunt van grote
waarde is.
H.H.
„WAAROM DE NAARDERS
KRAAIEN GENOEMD WORDEN"
en andere Gooise vertellingen door
H.Poolman. Prij» 9,50, 48 blz. Uitg.
De Walburg Pers.
Een kleine bundel met Gooise ver
haaltjes. beginnend met de uitleg
van de bijnaam voor de Naardere:
kraaien. In het midden van de 15e
eeuw besloot men in Naarden de
Juist gereed gekomen Sint Vltuskerk
(grote kerk) te voorzien van een 468
pond zware klok. Om te voorkomen
dat de klok beschadigd zou worden
bij het ophijsen suggereerde een ou
de man de vele kraaien die er in
Naarden waren, voor het hljswerk in
te schakelen. De bevolking bracht
tweeduizend kraaien bijeen, die
met dunne touwen aan de klok wer
den vastgebonden. De hele zwerm
steeg op. nadat donderbussen waren
afgeschoten. Van schrik vlogen de
kraaien de toren in. waar sterke
mannen de klok op z'n plaats kon
den brengen. Toen de omliggende
Gooi-bewoners dit verhaal hoorden,
bedachten zij de bijnaam 'kraaien'
voor de NaarderS.
In het kort één van de negentien
vertellingen van de antiquair, boek
handelaar en auteur Poolman. Een
grappig boekwerkje.
H.H.
„HET SCHEEPSMODEL" (romp.
constructie en bouw) door Orazio Cur-
ti. Prijs 39,50, 214 blz. met 269 foto's
en tekeningen. Noten, litteratuur en
register van scheepsnamen en
scheepstermen. Uitg. Unieboek/De
Boer Maritiem.
Een boek dat voor de modelbouwer
onmisbaar ls. omdat het niet alleen
een uitgebreid beeld geeft van de
schepen en scheepsmodellen ln de
historie, maar ook een schat aan
informatie en instructie geeft over
de techniek. Alle onderdelen worden
verklaard, de grote hoeveelheid te
keningen. schetsen en foto's werken
erg verhelderend.
Mag een modelbouwer het boek van
Orazio Curti zeker niet missen, voor
iedere geïnteresseerde biedt 'Het
scheepsmodel' een fcchat aan histo
rische gegevens over het scheepsmo
del. De geschiedenis van de scheep
vaart en de ontwikkeling van het
schip vinden him weerspiegeling ln
de scheepsmodellen die door de eeu
wen heen zijn gebouwd en waarvan
een groot aantal bewaard ls geble
ven. Deze modellen als functie ver
siering van huis of kerk. object van
kunstnijverheid, maar ook model
voor de scheepsbouwers. Zij dienen
de hedendaagse modelbouwers als
voorbeeld en geven bij nadere bestu
dering de gewenste informatie over
de wijze waarop de schepen waren
geconstrueerd. Een fraai boek. maar
door de prijs vermoedelijk alleen be
stemd voor de kring van de model
bouwers.
H.H
