Kabinet behoudt steun
metNieiiwe Haaöse Courant enmetNieuwe Leidse Courant
De hetze tegen Zuid-Afrika
PvdAKVP en ARP: crisis zou onverantwoord zijn
Andriessen
veroordeelt
beleid fel
Ford kreeg twee
miljardste bijbel
Den Uyl
verdedigt
krachtig
Kans op warmere
pinksterdagen -pag. 5
Protest levert
villabewoners
tuintje op
DIMK/TEREN
0LOEMEH
EM PLdMTEH
Ri
ussisch vliegtuig
et 46 mensen
n boord vermist
uitse werkloosheid
onder het miljoen
Plaatselijk zon
IN DEZE KRANT
RH a
Trouw
34e JAARGANG NR 9846 VRUDAG 4 JUNI 1976
vandaag voor 11 uur
opgegeven wordt
morgen geplaatst
en kan dezeltde dag
al resultaat hebben
Tel 020-913456
Tel 010-115588
Tel 070-469445
UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA - DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
ABONNEMENT/ 14.17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167.80,PER JAAR POSTGIRO 660000—BANK NED. CRED BANK REK NO 23.00 12 574 —GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0.55
Van een verslaggever
NIEUWE GE IN De Federatie
Nederlandse Vakbeweging
heeft zich nogal boos gemaakt
over de manier, waarop een
aantal villabewoners in Nieu-
wegein druk uitoefent op het
gemeentebestuur. Om de bouw
van 230 woningen in de wijk
Zuilenstein niet in gevaar te
brengen hebben B. en W. van
Nieuwegein besloten tien villa
bewoners een tuin met een
breedte van drie meter aan te
bieden, tegen de symbolische
prijs van één gulden. Met deze
„gift" wil het college voorko
men, dat de villabewoners be
zwaarschriften gaan indienen
tegen de woningbouw. Dat zou
namelijk het gemeentelijk
bouwprogramma jarenlang
kunnen verttagen.
De villabewoners hadden al ge
dreigd zich te verzetten door
het instellen van beroepsproce
dures. De gemeente schotelde
de boos geworden huiseigena
ren toen snel het compromis
voor, in de vorm van de eerder
omschreven tuin voor de deur.
Volgens een woordvoerder van
de gemeente, die het verhaal
bevestigde, zou de grond nor
maal honderd gulden per vier
kante meter kosten. Op wens
van de villabewoners zal de
groenstrook die hen scheidt
van de nieuwbouwwijk met 35
meter worden verbreed.
MAAK ER EEN
I FLEURIG FEEST VAN.
MET BLIJE
MOSKOU (Reuter, AP) Een Rus-
ich vliegtuig van het type TU-154,
lat dinsdag vanuit de Angolese
hoofdstad Loeanda is opgestegen
rerd gisteravond al twee dagen ver-
Ist. Het toestel dat op weg was
r Moskou, had een tussenlanding
eten maken in Equatoriaal Gui-
maar is daar niet aangekomen,
is uit officiële Russische
luchtvaarkringen vernomen. Er zou-
len 46 mensen in het toestel zitten.
Russische luchtvaartmaatschap-
j Aeroflot is regelmatig op Loean-
gaan vliegen sinds het Volksfront
de bevrijding van Angola de
jeroorlog met behulp van Cu-
laanse troepen in zijn voordeel had
'1st. De passagiers zijn meestal
islsche militaire- en burgeradvi-
^eurs en Angolezen die een bezoek
de Sowjet-Unie brengen.
IEURENBERG - Eind mei waren er
n West-Duitsland 953.000 werklozen,
ünd april bedroeg het cijfer
.093.700. Het totaal van eind mei
:omt neer op 4,2 procent van de
leroepsbevolking dat van eind april
ftp 4,8 procent.
Op de meeste plaatsen droog
weer met nu en dan wat zon.
Matige tot vrij krachtige noorde
lijke wind. Minimumtemperatu
ren rond acht graden, maxima
's middags van twaalf graden
vlak aan zee tot zeventien gra
den plaatselijk in het binnen
land.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Droog met zonnige perioden en
overdag hogere temperaturen.
Morgen zon op: 04.23
onder: 20.54
maan op: 12.30
onder: 00.38
Van onze parlementsredactie danks de recente problemen en de dat een crisis nu onverantwoord is. Bij
DEN HAAG De fractieleiders Van daaruit voortgevloeide politieke span- het sluiten van deze editie zag het er
Thijn (PvdA), Andriessen (KVP) en ningen. Zij verklaarden dit gisteren in naar uit dat de door oppositieleider
Aantjes (AR), zijn bereid hun steun een debat over de gemiste Zuidafri- Wiegel ingediende motie vanwantrou-
aan het kabinet voort te zetten, on- kaanse nucleaire order. Zij wezen erop wen geen meerderheid zou krijgen.
DEN HAAG De KVP-
fractieleider Andriessen kwam
met harde kritiek op het kabi
netsbeleid. Sommigen op het
Binnenhof zagen in deze kritiek
een aanloop tot een toekomsti
ge breuk met het kabinet. De
communist Bakker riep dat het
kabinet zes maanden voor
waardelijk van Andriessen had
gekregen.
Andriessen verklaarde: .Het kabinet
had de kredietgarantie moeten ver
lenen. De gang van zaken zou op
zichzelf een opzeggen van het ver
trouwen kunnen rechtvaardigen. Als
nij dat niet doen. dan is dat omdat
het kabinet nog zoveel te doen heeft.
Wij willen het de gelegenheid geven
het werk af te maken, het geschokte
vertrouwen te herstellen, speciaal in
het belang van de werkgelegenheid.
Wij verwachten beslissingen van het
kabinet om op de overheidsuitgaven
fors te bezuinigen, de druk van de
sociale lasten te beperken en de las
ten voor het bedrijfsleven te verla
gen. Het kabinet heeft iets goed te
maken", aldus Andriessen. wiens op
vallend harde verklaring naar ver
luidt mede was ingegeven door de
neiging bij de rechtervleugel van de
KVP de WD-motie van wantrouwen
tegen het kabinet te steunen.
Andriessen bestreed de beschuldi
ging van Van Thijn dat met name de
KVP de zaak politiek op scherp heeft
gezet. Hij wees erop dat ook van de
zijde van PvdA en PPR forse druk op
het kabinet is uitgeoefend.
Voor 't eerst twijfel
Van Thijn constateerde dat het
voortbestaan van het kabinet „een
dubbeltje op zijn kant" is geweest.
Voor het eerst is bij ons twijfel gere
zen over de politieke wil buiten het
kabinet om eruit te komen. Dat is
zorgwekkend, gezien hetgeen het ka
binet nog moet doen. Een crisis zou
onverantwoord zijn geweest, ook
voor de regeerbaarheid op langere
termijn. De brug tussen de partijen
mag niet worden opgeblazen. De so
cialisten mag men echter niet alleen
waarderen om hun gebruikswaarde
op dit moment, maar ook om hun
denkbeelden voor toekomstige maat
schappelijke veranderingen. Wij wil
len vooruitzien naar die veranderin
gen. wij willen niet omzien in wrok",
aldus Van Thijn.
Aantjes die wat milder oordeelde
over het beleid, benadrukte dat een
kabinet van progressieven en chris
ten-democraten het meest aangewe
zen is om het land uit de econo
mische moeilijkheden te halen. ..Het
landsbelang is er zeker niet mee ge
diend die uitdaging en vuurproef
voor dit kabinet door middel van een
crisis te blokkeren". Aantjes meent
dat het kabinet ernstige kritiek ver
dient voor zijn beleid, maar dat deze
kritiek een crisis op zichzelf niet
rechtvaardigt.
Geen meerderheid
Met deze opstelling van KVP en AR
was duidelijk geworden dat de te
voren door Wiegel ingediende motie
van wantrouwen geen meerderheid
zal krijgen. „De beste dienst die dit
kabinet ons land nu nog kan bewij
zen is opstappen, om een ander kabi
net de gelegenheid te geven alle scha
de, nationaal en internationaal te
herstellen," zei Wiegel.
De CHU-fractieleider Kruisinga
sprak zich nog niet uit over de motie
Van Wiegel. Ook hij uitte scherpe
kritiek op het kabinet dat volgens
hem het bedrijfsleven anderhalf jaar
lang aan het lijntje had gehouden.
Met Wiegel hekelde hy het feit dat de
regering belangrijke informatie over
de transactie niet in de brief van 26
mei had vermeld. In die brief stond
bijvoorbeeld niet dat de fatale da
tum voor de order 28 mei was.
Wiegel diende een motie in. waarin
dit achterhouden van gegevens werd
afgekeurd Andriessen maakte dui
delijk dat ook zyn fractie weinig
waardering had voor het regerings
beleid op dit punt en zei dat eventue
le steun van de KVP voor de WD-
motie zal afhangen van het
antwoord van de regering.
Verdeeldheid
De Kamer was duidelijk verdeeld in
twee kampen over de vraag of de
regering nu wel of niet medewerking
aan de transactie had moeten geven
door het verlenen van een kredietga
rantie. De linkse fracties wezen erop
dat deze medewerking volstrekt
strydig zou zijn met het altyd gevoer
de buitenlandse beleid, waarin het
WASHINGTON Het Amerikaans bijbelgenootschap, opgericht in
1816, vierde in 1969 de uitgave van zijn miljardste bijbel. Nu, zeven jaar
later, heeft het de twee miljard bereikt. Hieronder zijn dan ook nieuwe
testamenten en bijbelselecties begrepen.
Het twee miljardste exemplaar (een uitgave van het Engelse „Groot
Nieuws voor u") is aan president Ford aangeboden. Het Engelse Groot
Nieuws kwam in 1966 voor het eerst uit. De totale oplaag overschrijdt
inmiddels al de vijftig miljoen.
Minister Lubbers interrum
peert een van de fractieleiders.
Verder achter de regeringstafel:
premier Den Uyl en de minis
ters Duisenberg en Van der
Stoel.
apartheidsregime werd afgekeurd.
De kerncentrale zal volgens hen de
positie van het regime-Vorster ver
sterken en de noodzaak tot een ge
sprek met de zwarte meerderheid
van de bevolking ondermijnen
..Zuid-Afrika staat op een twee
sprong. De regering kan de harde lyn
handhaven of een gesprek beginnen
met de zwarte bevolking. Als onze
afkeur van de apartheid ooit gevol
gen moet hebben, dan is deze zaak
toch wel de toetssteen." verklaarde
PPR-fractieleider Bas de Gaay
Fortman.
Van Thijn bestreed dat het niet door
gaan van de order internationaal ge
zien schade zal toebrengen aan het
Nederlandse bedrijfsleven. Wijzend
op de vele protesten die in Afrika nu
rijzen tegen de Franse bereidheid de
kerncentrale te bouwen, zei hij dat
het verlies van de order integendeel
het aanzien van het Nederlandse be
drijfsleven in de wereld kan verster
ken. Volgens hem heeft de regering
terecht besloten de Amerikaanse be
sluitvorming af te wachten
Hij meent dat Zuid-Afrika politieke
munt uit de order wilde slaan door
een positieve verklaring van de Ne
derlandse regering over de transac
tie af te dwingen. Hij bestreed ook
dat het kabinet toezeggingen aan
het bedrijfsleven heeft gedaan die
later zouden zyn ingetrokken. Vol
gens hem waren de betrokken bedrij
ven er steeds'van op de hoogte, dat
de beslissing nog niet rond was. Wei
nig waardering had hij voor de taak-
wisseling binnen het consortium
waardoor de Nederlandse bedrijven
geen reactorvaten, waarover politie
ke weerstand was ontstaan, zouden
leveren. „Of je nu de kogel levert of
het pistool, je blijft verantwoordelijk
voor het schot." aldus Van Thijn
Vervolg op pag. 3, kolom I
DEN HAAG Premier Den
Uyl heeft gisteravond in de
Tweede Kamer krachtig het be
leid van de regering inzake de
Zuidafrikaanse order verde
digd. Hij herinnerde er daarbij
met name aan dat ook het kabi
net-De Jong in 1967 een
soortgelijke afweging heeft
moeten verrichten als zijn ei
gen kabinet nu achter de rug
heeft.
Toen ging het om de vraag of Neder
land duikboten kon leveren aan
Zuid-Afrika, een order waarmee 4200
manjaren waren gemoeid. De trans
actie viel niet onder het wapenem
bargo van de VN. maar het kabinet
meende desondanks dat de beslissin
gen kon worden genomen op grond
van de politieke situatie van het mo
ment van aflevering. De opdrachtge
ver verlangde echter zekerheid voor
af en daarop is - aldus premier Den
Uyj orde:
De KVP-woordvoerder Amelsvoort
bracht hier meteen ter interruptie
tegenin dat het toen ging om een
exportvergunning en dat het nu
slechts gaat om een kredietgarantie,
maar aan dat. onderscheid scheen de
premier niet zwaar te tillen
Verwachtingen
Den Uyl had eerder staande gehou
den dat er geen sprake kan zijn van
het terugnemen van gedane toezeg
gingen. Wel gaf hij opnieuw toe dat er
bij het bedrijfsleven verwachtingen
zijn gewekt die dan ook bij de afwe
ging in de ministerraad zwaar heb
ben gewogen. Dat het bedrijfsleven
geen zekerheid kon hebben dat de
levering zou doorgaan blijkt volgens
Den Uyl onder meer uit dat het con-
sortium in volledig besef van de ernst
Vervolg op pagina 3, kolom I
Binnenland
„Voer dammenbouwen-
de bever weer in" 3
Prof. Diepenhorst over
de VU 4
De geredde Urker vissers zon
gen Psalmen in de nacht. Jac.
Lclsz sprak met hen (pagina
5).
De „grote" vakantie
staat voor de deur. Met
het oog daarop heeft
Dick Ring lever voor u
een groot aantal tips ver
zameld. Ook de kaarten
met alternatieve routes
in het buitenland ontbre
ken niet (pagina 9).
Buitenland
Meer macht voor Zweed
se werknemers 7
Syrië lijdt, zo schrijft onze
redacteur James Dorsey op
pagina 7, in Libanon ernstig
gezichtsverlies.
Kerk
Dirk Visser eerste gehuw
de r.k. diaken 2
In de serie Christendom in de Sow-
iet-Unie schri|fl Aided Schipper over
de moeilijkheden van christelijke ou
ders. die hun kinderen
godsdienstonderwijs willen geven
en over de povere papieren
ikoonties die de kerken verkopen
pagina 2
Kunst
ScfeiUtrrnde Rozenka-
valier 8
Sport
Van Katwijk leidt in
Olympia's Tour 19
Economie
..Kredietrisico's van ban
ken worden groter" 21
Radio en TV
Strip-., feuilleton 4
Commentaar 5
Dichtbij en vorder 5
Weer 3
Familieberichten 22
tADVERTEN TIE)
Eenzijdige critici voeren een minderwaardige hetze tegen Zuid-Afrika. Zij gaan voorbij aan
het andere Zuid-Afrika, dat sinds vijftien jaar bezig is miljoenen Bantoes zonder
bloedvergieten naar de onafhankelijkheid te leiden. Deze hetze is blind voor de
toenemende economische groei en de daarmee gepaard gaande sociale verschuivingen,
waardoor de aanstoot-gevende aspecten van de apartheidspolitiek, met zijn starheid en
vaak onchristelijke ethiek, ondermijnd worden en langzamerhand zullen moeten ver
dwijnen. Deze ontwikkeling zal meer uitwerken dan alle verzet van degenen die
Zuid-Afrika willen isoleren, boycotten, en uitstoten: die geen oog hebben voor het racisme
in andere landen zoals Oeganda (Indiërs) en Rusland (Joden), al of niet belast met
apartheidswetten.
Er is een ander Zuid-Afrika, dat niet alleen bestaat uit ..verkrampten"; een Zuid-Afrika waar zending en missie
miljoenen Bantoes tot het geloof in Christus mochten brengen, en wonderen verrichten op 't gebied van onderwijs en
gezondheidszorg. Dit Zuid-Afrika is een republiek, die in staat is gebleken, een ontwikkelingswerk te verrichten,
sociaal, economisch, educatief, zoals nergens in Afrika noch daarbuiten is geschied. Het inventief vermogen en de
arbeid van blanken en zwarten hebben een welvaart gebracht, die in geen ander Afrikaans land voor de gewone man
te vinden is; een welvaart die honderdduizenden Bantoes uit omliggende zwarte landen werk verschaft, met een
beloning die hoger ligt dan elders in Afrika.
Na de „bevrijding" van het westers kolonialisme vindt men in Afrika, inplaats van de gehoopte en verwachte
democratie, in 18 landen een militaire en in 28 landen een burgerlijke diktatuur, gepaard gaande met verdrukking
van de volkeren die in hun land niet aan de macht zijn. met één-partij-stelsel, geknevelde pers. en niet zelden met
opheffing van kerkelijke en missionaire instituten. Die „bevrijding" heeft bovendien in vele Afrikaanse landen aan
honderdduizenden, ja miljoenen, het leven gekost (b.v. in één jaar over de 100.000 Hutu's in Burundi) daarover
wordt in Nederland nauwelijks gerept.
Die fatale ontwikkeling wensen en willen de Zuid-Afrikaanse volken niet. Zij hebben die
altijd gevreesd, en de zojuist gesignaleerde gebeurtenissen tonen hoezeer die vrees
gerechtvaardigd is. Niet door geweld, noch door revolutie, maar op evolutionaire
wijze zal dit land gestalte geven aan de eisen van nul
Regering, zwarte en blanke volken, spannen zich in voor de ontwikkeling van de eigen landen der Zuid-Afrikaanse
Bantoes, waar geen apartheidswetten nodig zullen zijn. waar elk BantoevoLk in eigen omgeving en in eigen cultuur tot
ontwikkeling kan komen en met omvangrijke steun van de blanke regering tot een economisch sterke natie kan
worden. Een systeem, dat zal leiden tot een verdergaande integratie ook in de blanke gebieden, dank zij de
toenemende druk vanuit de straks volkomen zelfstandige Bantoelanden (Transkei reeds op 26 oktober 1976). Een
systeem dat zal leiden tot een Gemenebest van volken in Zuid-Afrika
Ik handhaaf mijn kritiek op de „kleine apartheid" in Zuid-Afrika. Maar in het licht van het bovenstaande acht ik het
onverantwoordelijk om de hetze tegen de „grote apartheid" nog langer voort te zetten, en is het pleiten voor
gewelddadige revolutie hier ronduit misdadig. Juist nü moeten alle positief denkende Nederlanders de worsteling
van Zuid-Afrika tot vreedzame ontwikkeling steunen, zowel in kerk, pers, als parlement.
J. J. G. Boot,
oud-burgemeester der gemeente Hilversum
Panoramaweg 4, Bennekom. Tel 08389-5451
Girono. 187877.