Kabinet behoudt steun metNieiiwe Haaöse Courant enmetNieuwe Leidse Courant De hetze tegen Zuid-Afrika PvdAKVP en ARP: crisis zou onverantwoord zijn Andriessen veroordeelt beleid fel Ford kreeg twee miljardste bijbel Den Uyl verdedigt krachtig Kans op warmere pinksterdagen -pag. 5 Protest levert villabewoners tuintje op DIMK/TEREN 0LOEMEH EM PLdMTEH Ri ussisch vliegtuig et 46 mensen n boord vermist uitse werkloosheid onder het miljoen Plaatselijk zon IN DEZE KRANT RH a Trouw 34e JAARGANG NR 9846 VRUDAG 4 JUNI 1976 vandaag voor 11 uur opgegeven wordt morgen geplaatst en kan dezeltde dag al resultaat hebben Tel 020-913456 Tel 010-115588 Tel 070-469445 UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA - DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2 ABONNEMENT/ 14.17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167.80,PER JAAR POSTGIRO 660000—BANK NED. CRED BANK REK NO 23.00 12 574 —GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0.55 Van een verslaggever NIEUWE GE IN De Federatie Nederlandse Vakbeweging heeft zich nogal boos gemaakt over de manier, waarop een aantal villabewoners in Nieu- wegein druk uitoefent op het gemeentebestuur. Om de bouw van 230 woningen in de wijk Zuilenstein niet in gevaar te brengen hebben B. en W. van Nieuwegein besloten tien villa bewoners een tuin met een breedte van drie meter aan te bieden, tegen de symbolische prijs van één gulden. Met deze „gift" wil het college voorko men, dat de villabewoners be zwaarschriften gaan indienen tegen de woningbouw. Dat zou namelijk het gemeentelijk bouwprogramma jarenlang kunnen verttagen. De villabewoners hadden al ge dreigd zich te verzetten door het instellen van beroepsproce dures. De gemeente schotelde de boos geworden huiseigena ren toen snel het compromis voor, in de vorm van de eerder omschreven tuin voor de deur. Volgens een woordvoerder van de gemeente, die het verhaal bevestigde, zou de grond nor maal honderd gulden per vier kante meter kosten. Op wens van de villabewoners zal de groenstrook die hen scheidt van de nieuwbouwwijk met 35 meter worden verbreed. MAAK ER EEN I FLEURIG FEEST VAN. MET BLIJE MOSKOU (Reuter, AP) Een Rus- ich vliegtuig van het type TU-154, lat dinsdag vanuit de Angolese hoofdstad Loeanda is opgestegen rerd gisteravond al twee dagen ver- Ist. Het toestel dat op weg was r Moskou, had een tussenlanding eten maken in Equatoriaal Gui- maar is daar niet aangekomen, is uit officiële Russische luchtvaarkringen vernomen. Er zou- len 46 mensen in het toestel zitten. Russische luchtvaartmaatschap- j Aeroflot is regelmatig op Loean- gaan vliegen sinds het Volksfront de bevrijding van Angola de jeroorlog met behulp van Cu- laanse troepen in zijn voordeel had '1st. De passagiers zijn meestal islsche militaire- en burgeradvi- ^eurs en Angolezen die een bezoek de Sowjet-Unie brengen. IEURENBERG - Eind mei waren er n West-Duitsland 953.000 werklozen, ünd april bedroeg het cijfer .093.700. Het totaal van eind mei :omt neer op 4,2 procent van de leroepsbevolking dat van eind april ftp 4,8 procent. Op de meeste plaatsen droog weer met nu en dan wat zon. Matige tot vrij krachtige noorde lijke wind. Minimumtemperatu ren rond acht graden, maxima 's middags van twaalf graden vlak aan zee tot zeventien gra den plaatselijk in het binnen land. MORGEN EN OVERMORGEN: Droog met zonnige perioden en overdag hogere temperaturen. Morgen zon op: 04.23 onder: 20.54 maan op: 12.30 onder: 00.38 Van onze parlementsredactie danks de recente problemen en de dat een crisis nu onverantwoord is. Bij DEN HAAG De fractieleiders Van daaruit voortgevloeide politieke span- het sluiten van deze editie zag het er Thijn (PvdA), Andriessen (KVP) en ningen. Zij verklaarden dit gisteren in naar uit dat de door oppositieleider Aantjes (AR), zijn bereid hun steun een debat over de gemiste Zuidafri- Wiegel ingediende motie vanwantrou- aan het kabinet voort te zetten, on- kaanse nucleaire order. Zij wezen erop wen geen meerderheid zou krijgen. DEN HAAG De KVP- fractieleider Andriessen kwam met harde kritiek op het kabi netsbeleid. Sommigen op het Binnenhof zagen in deze kritiek een aanloop tot een toekomsti ge breuk met het kabinet. De communist Bakker riep dat het kabinet zes maanden voor waardelijk van Andriessen had gekregen. Andriessen verklaarde: .Het kabinet had de kredietgarantie moeten ver lenen. De gang van zaken zou op zichzelf een opzeggen van het ver trouwen kunnen rechtvaardigen. Als nij dat niet doen. dan is dat omdat het kabinet nog zoveel te doen heeft. Wij willen het de gelegenheid geven het werk af te maken, het geschokte vertrouwen te herstellen, speciaal in het belang van de werkgelegenheid. Wij verwachten beslissingen van het kabinet om op de overheidsuitgaven fors te bezuinigen, de druk van de sociale lasten te beperken en de las ten voor het bedrijfsleven te verla gen. Het kabinet heeft iets goed te maken", aldus Andriessen. wiens op vallend harde verklaring naar ver luidt mede was ingegeven door de neiging bij de rechtervleugel van de KVP de WD-motie van wantrouwen tegen het kabinet te steunen. Andriessen bestreed de beschuldi ging van Van Thijn dat met name de KVP de zaak politiek op scherp heeft gezet. Hij wees erop dat ook van de zijde van PvdA en PPR forse druk op het kabinet is uitgeoefend. Voor 't eerst twijfel Van Thijn constateerde dat het voortbestaan van het kabinet „een dubbeltje op zijn kant" is geweest. Voor het eerst is bij ons twijfel gere zen over de politieke wil buiten het kabinet om eruit te komen. Dat is zorgwekkend, gezien hetgeen het ka binet nog moet doen. Een crisis zou onverantwoord zijn geweest, ook voor de regeerbaarheid op langere termijn. De brug tussen de partijen mag niet worden opgeblazen. De so cialisten mag men echter niet alleen waarderen om hun gebruikswaarde op dit moment, maar ook om hun denkbeelden voor toekomstige maat schappelijke veranderingen. Wij wil len vooruitzien naar die veranderin gen. wij willen niet omzien in wrok", aldus Van Thijn. Aantjes die wat milder oordeelde over het beleid, benadrukte dat een kabinet van progressieven en chris ten-democraten het meest aangewe zen is om het land uit de econo mische moeilijkheden te halen. ..Het landsbelang is er zeker niet mee ge diend die uitdaging en vuurproef voor dit kabinet door middel van een crisis te blokkeren". Aantjes meent dat het kabinet ernstige kritiek ver dient voor zijn beleid, maar dat deze kritiek een crisis op zichzelf niet rechtvaardigt. Geen meerderheid Met deze opstelling van KVP en AR was duidelijk geworden dat de te voren door Wiegel ingediende motie van wantrouwen geen meerderheid zal krijgen. „De beste dienst die dit kabinet ons land nu nog kan bewij zen is opstappen, om een ander kabi net de gelegenheid te geven alle scha de, nationaal en internationaal te herstellen," zei Wiegel. De CHU-fractieleider Kruisinga sprak zich nog niet uit over de motie Van Wiegel. Ook hij uitte scherpe kritiek op het kabinet dat volgens hem het bedrijfsleven anderhalf jaar lang aan het lijntje had gehouden. Met Wiegel hekelde hy het feit dat de regering belangrijke informatie over de transactie niet in de brief van 26 mei had vermeld. In die brief stond bijvoorbeeld niet dat de fatale da tum voor de order 28 mei was. Wiegel diende een motie in. waarin dit achterhouden van gegevens werd afgekeurd Andriessen maakte dui delijk dat ook zyn fractie weinig waardering had voor het regerings beleid op dit punt en zei dat eventue le steun van de KVP voor de WD- motie zal afhangen van het antwoord van de regering. Verdeeldheid De Kamer was duidelijk verdeeld in twee kampen over de vraag of de regering nu wel of niet medewerking aan de transactie had moeten geven door het verlenen van een kredietga rantie. De linkse fracties wezen erop dat deze medewerking volstrekt strydig zou zijn met het altyd gevoer de buitenlandse beleid, waarin het WASHINGTON Het Amerikaans bijbelgenootschap, opgericht in 1816, vierde in 1969 de uitgave van zijn miljardste bijbel. Nu, zeven jaar later, heeft het de twee miljard bereikt. Hieronder zijn dan ook nieuwe testamenten en bijbelselecties begrepen. Het twee miljardste exemplaar (een uitgave van het Engelse „Groot Nieuws voor u") is aan president Ford aangeboden. Het Engelse Groot Nieuws kwam in 1966 voor het eerst uit. De totale oplaag overschrijdt inmiddels al de vijftig miljoen. Minister Lubbers interrum peert een van de fractieleiders. Verder achter de regeringstafel: premier Den Uyl en de minis ters Duisenberg en Van der Stoel. apartheidsregime werd afgekeurd. De kerncentrale zal volgens hen de positie van het regime-Vorster ver sterken en de noodzaak tot een ge sprek met de zwarte meerderheid van de bevolking ondermijnen ..Zuid-Afrika staat op een twee sprong. De regering kan de harde lyn handhaven of een gesprek beginnen met de zwarte bevolking. Als onze afkeur van de apartheid ooit gevol gen moet hebben, dan is deze zaak toch wel de toetssteen." verklaarde PPR-fractieleider Bas de Gaay Fortman. Van Thijn bestreed dat het niet door gaan van de order internationaal ge zien schade zal toebrengen aan het Nederlandse bedrijfsleven. Wijzend op de vele protesten die in Afrika nu rijzen tegen de Franse bereidheid de kerncentrale te bouwen, zei hij dat het verlies van de order integendeel het aanzien van het Nederlandse be drijfsleven in de wereld kan verster ken. Volgens hem heeft de regering terecht besloten de Amerikaanse be sluitvorming af te wachten Hij meent dat Zuid-Afrika politieke munt uit de order wilde slaan door een positieve verklaring van de Ne derlandse regering over de transac tie af te dwingen. Hij bestreed ook dat het kabinet toezeggingen aan het bedrijfsleven heeft gedaan die later zouden zyn ingetrokken. Vol gens hem waren de betrokken bedrij ven er steeds'van op de hoogte, dat de beslissing nog niet rond was. Wei nig waardering had hij voor de taak- wisseling binnen het consortium waardoor de Nederlandse bedrijven geen reactorvaten, waarover politie ke weerstand was ontstaan, zouden leveren. „Of je nu de kogel levert of het pistool, je blijft verantwoordelijk voor het schot." aldus Van Thijn Vervolg op pag. 3, kolom I DEN HAAG Premier Den Uyl heeft gisteravond in de Tweede Kamer krachtig het be leid van de regering inzake de Zuidafrikaanse order verde digd. Hij herinnerde er daarbij met name aan dat ook het kabi net-De Jong in 1967 een soortgelijke afweging heeft moeten verrichten als zijn ei gen kabinet nu achter de rug heeft. Toen ging het om de vraag of Neder land duikboten kon leveren aan Zuid-Afrika, een order waarmee 4200 manjaren waren gemoeid. De trans actie viel niet onder het wapenem bargo van de VN. maar het kabinet meende desondanks dat de beslissin gen kon worden genomen op grond van de politieke situatie van het mo ment van aflevering. De opdrachtge ver verlangde echter zekerheid voor af en daarop is - aldus premier Den Uyj orde: De KVP-woordvoerder Amelsvoort bracht hier meteen ter interruptie tegenin dat het toen ging om een exportvergunning en dat het nu slechts gaat om een kredietgarantie, maar aan dat. onderscheid scheen de premier niet zwaar te tillen Verwachtingen Den Uyl had eerder staande gehou den dat er geen sprake kan zijn van het terugnemen van gedane toezeg gingen. Wel gaf hij opnieuw toe dat er bij het bedrijfsleven verwachtingen zijn gewekt die dan ook bij de afwe ging in de ministerraad zwaar heb ben gewogen. Dat het bedrijfsleven geen zekerheid kon hebben dat de levering zou doorgaan blijkt volgens Den Uyl onder meer uit dat het con- sortium in volledig besef van de ernst Vervolg op pagina 3, kolom I Binnenland „Voer dammenbouwen- de bever weer in" 3 Prof. Diepenhorst over de VU 4 De geredde Urker vissers zon gen Psalmen in de nacht. Jac. Lclsz sprak met hen (pagina 5). De „grote" vakantie staat voor de deur. Met het oog daarop heeft Dick Ring lever voor u een groot aantal tips ver zameld. Ook de kaarten met alternatieve routes in het buitenland ontbre ken niet (pagina 9). Buitenland Meer macht voor Zweed se werknemers 7 Syrië lijdt, zo schrijft onze redacteur James Dorsey op pagina 7, in Libanon ernstig gezichtsverlies. Kerk Dirk Visser eerste gehuw de r.k. diaken 2 In de serie Christendom in de Sow- iet-Unie schri|fl Aided Schipper over de moeilijkheden van christelijke ou ders. die hun kinderen godsdienstonderwijs willen geven en over de povere papieren ikoonties die de kerken verkopen pagina 2 Kunst ScfeiUtrrnde Rozenka- valier 8 Sport Van Katwijk leidt in Olympia's Tour 19 Economie ..Kredietrisico's van ban ken worden groter" 21 Radio en TV Strip-., feuilleton 4 Commentaar 5 Dichtbij en vorder 5 Weer 3 Familieberichten 22 tADVERTEN TIE) Eenzijdige critici voeren een minderwaardige hetze tegen Zuid-Afrika. Zij gaan voorbij aan het andere Zuid-Afrika, dat sinds vijftien jaar bezig is miljoenen Bantoes zonder bloedvergieten naar de onafhankelijkheid te leiden. Deze hetze is blind voor de toenemende economische groei en de daarmee gepaard gaande sociale verschuivingen, waardoor de aanstoot-gevende aspecten van de apartheidspolitiek, met zijn starheid en vaak onchristelijke ethiek, ondermijnd worden en langzamerhand zullen moeten ver dwijnen. Deze ontwikkeling zal meer uitwerken dan alle verzet van degenen die Zuid-Afrika willen isoleren, boycotten, en uitstoten: die geen oog hebben voor het racisme in andere landen zoals Oeganda (Indiërs) en Rusland (Joden), al of niet belast met apartheidswetten. Er is een ander Zuid-Afrika, dat niet alleen bestaat uit ..verkrampten"; een Zuid-Afrika waar zending en missie miljoenen Bantoes tot het geloof in Christus mochten brengen, en wonderen verrichten op 't gebied van onderwijs en gezondheidszorg. Dit Zuid-Afrika is een republiek, die in staat is gebleken, een ontwikkelingswerk te verrichten, sociaal, economisch, educatief, zoals nergens in Afrika noch daarbuiten is geschied. Het inventief vermogen en de arbeid van blanken en zwarten hebben een welvaart gebracht, die in geen ander Afrikaans land voor de gewone man te vinden is; een welvaart die honderdduizenden Bantoes uit omliggende zwarte landen werk verschaft, met een beloning die hoger ligt dan elders in Afrika. Na de „bevrijding" van het westers kolonialisme vindt men in Afrika, inplaats van de gehoopte en verwachte democratie, in 18 landen een militaire en in 28 landen een burgerlijke diktatuur, gepaard gaande met verdrukking van de volkeren die in hun land niet aan de macht zijn. met één-partij-stelsel, geknevelde pers. en niet zelden met opheffing van kerkelijke en missionaire instituten. Die „bevrijding" heeft bovendien in vele Afrikaanse landen aan honderdduizenden, ja miljoenen, het leven gekost (b.v. in één jaar over de 100.000 Hutu's in Burundi) daarover wordt in Nederland nauwelijks gerept. Die fatale ontwikkeling wensen en willen de Zuid-Afrikaanse volken niet. Zij hebben die altijd gevreesd, en de zojuist gesignaleerde gebeurtenissen tonen hoezeer die vrees gerechtvaardigd is. Niet door geweld, noch door revolutie, maar op evolutionaire wijze zal dit land gestalte geven aan de eisen van nul Regering, zwarte en blanke volken, spannen zich in voor de ontwikkeling van de eigen landen der Zuid-Afrikaanse Bantoes, waar geen apartheidswetten nodig zullen zijn. waar elk BantoevoLk in eigen omgeving en in eigen cultuur tot ontwikkeling kan komen en met omvangrijke steun van de blanke regering tot een economisch sterke natie kan worden. Een systeem, dat zal leiden tot een verdergaande integratie ook in de blanke gebieden, dank zij de toenemende druk vanuit de straks volkomen zelfstandige Bantoelanden (Transkei reeds op 26 oktober 1976). Een systeem dat zal leiden tot een Gemenebest van volken in Zuid-Afrika Ik handhaaf mijn kritiek op de „kleine apartheid" in Zuid-Afrika. Maar in het licht van het bovenstaande acht ik het onverantwoordelijk om de hetze tegen de „grote apartheid" nog langer voort te zetten, en is het pleiten voor gewelddadige revolutie hier ronduit misdadig. Juist nü moeten alle positief denkende Nederlanders de worsteling van Zuid-Afrika tot vreedzame ontwikkeling steunen, zowel in kerk, pers, als parlement. J. J. G. Boot, oud-burgemeester der gemeente Hilversum Panoramaweg 4, Bennekom. Tel 08389-5451 Girono. 187877.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 1