Uit de weekbladen
Peek &Cloppenburg
„Arrogantie"
Middenpartij
Van Agt
Stagiaires
Murw gepraat
„Slecht"
Wapen
Carmiggelt
DONDERDAG 3 JUNI 1976
TROUW/KWARTET 8 l-
UIT
DE NIEUWE LINIE:
In tegenstelling tot andere berichten
meldt De Nieuwe Linie dat het niet
doorgaan van de nucleaire order
voor Nederland positief zal werken.
De totale Nederlandse handel met
diverse Afrikaanse landen ls Immers
negen maal zo groot als die met
Zuid-Afrika. Oerard de Bruljn lan
ceert een aanval op de ..arrogantie
van rechts". Het gaat per slot van
rekening om kernenergie en
kerncentrales zijn „overbodig", „te
duur" en „onveilig". De kans op een
nacht van Andrlessen ls desalniette
min groot: „De mogelijkheid voor de
KVP om zich te scharen bij haar enig
Juiste partner, de WD".
Hanneke WIJgh sprak met de voor-
Zltter van het Nederlands PEN-
centrum. Ankle Peypers. van wie
binnenkort de bundel „Verzamelde
gedichten" verschijnt: .Als Ik niet
mag dichten, kan lk mezelf niet zijn
en dus ook niets voor anderen bete
kenen". Politiek en cultuur zijn voor
haar met elkaar verbonden („Dich
ten ls mijn wijze van revolutie
maken").
Roel Burgier belicht de situatie 4n
Thailand na de verkiezingen („links
1» parlementair gezien uitgescha
keld") en Willem Breuker en Paul
Blnnerts praten na over de Anti-
Cultuur-Rem manifestatie ln
Amsterdam („Redelijk gezellig en
politiek krachteloos").
Hervormd Nederland:
Prof. dr J. Verkuyl, hoogleraar aan
de VU ln de zendingswetenschappen,
praat ln Hervormd Nederland met
Bert Aalbers onder meer over zijn
nieuwe boek. zijn houding tegenover
Indonesië (,Jk vind het totaal ver
keerd geen hulp mer te geven"), over
de Molukse kwestie en uiteraard als
ARP-Ud ook over het CDA: „Het ge
vaar van zo n partij ls ongetwijfeld,
dat het een partij van het midden
wordt. We moeten alles doen om dat
te voorkomen".
Jan Goossensen praat met prof. dr.
Jan Tinbergen over diens stok
paardje, de rechtvaardige verdeling
van de aardse goederen. Tinbergen ls
er niet op uit zijn mening aan ande
ren op te dringen: „Als we
tenschapsman moet Je het Je nooit
aantrekken als men het al dan niet
met Je eens ls. Je laat Je leiden door Je
eigen overtuiging
In een doe toraal-scriptie constateert
Oerrit Jan van der Kolm. die werkte
als ongeschoold arbeider, dat mens
en natuur alleen nog maar voor com
merciële doeleinden worden ge
bruikt. Tijdens zijn werk kwam hij er
achter dat veel van zijn collega's zich
machteloos voelden door het supe
rieure taalgebruik van hun bazen
(„De arbeider ls stom voor zijn meer
dere. hij zegt niets terug en wordt als
stommeling behandeld").
Verder vraagt HN zich af hoe be
trouwbaar de gereformeerde synode
ls en beweert Jan Hanse dat de arme
landen moeilijk tevreden kunnen zijn
met de resultaten van Unctad IV.
De Tijd:
In De Tijd neemt Arle Kuiper het op
voor Van Agt, die te lijden heeft
onder een bombardement van ver
dachtmakingen. terwijl de werkelij
ke motieven van de man op die ma
nier niet aan het licht komen.
Wat zijn die motleven van Van Agt?
Dat zijn er ln feite twee. „Criterium
nummer één ls dat de zwanger
schapsonderbreking moet geschie
den vóórdat de vrucht drie maanden
oud ls. En criterium nummer twee is
dat hij wenst dat althans een mini
male medisch/ethische Indicatie
aanwezig ls voordat ln een kliniek
wordt besloten tot de Ingreep over te
gaan. Van Agt is kennelijk tot de
overtuiging gekomen dat men ln de
Bloemenhove-kllnlek belde criteria
aan de laars lapt.
Kuiper constateert dat een kabi
netscrisis om de abortuskwestie let
terlijk niets oplost en pleit er daar
om voor dat de bij de kabinetsforma
tie gemaakte afspraak wordt geho
noreerd: abortus ls een vrije kwestie,
waarover het parlement beslist. Ie
dereen dient zich bij de wil van de
parlementaire meerderheid neer te
leggen, ook de minister. Als de mi
nister dat vanwege zijn geweten niet
kan. wel, laat hij dan aftreden. Ver
der gaat het blad ln op de algemene
verkiezingen die in Italië inzicht zijn
en op de verouderde stellingname
van het Vaticaan ten aanzien van
katholieken die thans excommunl-
1 catle riskeren als ze hun steun geven
'aan de communisten. En Neuman
over de kerncentrale: Het betuigen
van solidariteit met de zwarte bevol
king van Afrika (of. wat cynischer
uitgedrukt, het rekening houden
met onze toekomstige belangen al
ders ln Afrika) zou het sterkste argu
ment zijn geweest om medewerking
aan de Zuidafrikaanse order te wei-
geren".
•De Groene:
Elseviers Magazine
Elseviers Magazine trekt met grof
geschut ten strijde tegen „het trieste
resultaat van het kabinetsbeleid"
dat ons volgens het blad niet alleen
een order van een miljard kost. maar
dat tevens het politieke klimaat
heeft verziekt. Cees Labeur meent
dat Lubbers tijdens de marathonver
gaderingen van de ministersploeg is
murw gepraat.
Hoogendljk beschuldigt de regering
van lafhartigheid, „omdat Den Uyl
van het begin dat deze orderaanvra-
ge liep, samen met zijn collega's Van
der Stoel. Dulsenberg en Lubbers
het Nederlandse bedrijfsleven de in
druk heeft gegeven dat de kredietga
rantie ln orde zou komen". En dan
ook nog: „De ministers blijven, de
werknemers gaan". Ook de econoom
prof. Heertje komt eraan te pas:
„Den Uyl heeft zijn gezicht ver
loren".
Het omslagverhaal gaat over „Tito's
geheime dienst ln Nederland", ofwel
het verhaal van de Joegoslavische
agent Ml trie, tegen wie levenslang is
geëist.
Haagse Post
De Haagse Post laat Anneke
Goudsmit, voorzitster van het Bloe-
menhovebestuur. aan het woord over
het abortusbeleid van Van Agt, die
zij .niet dom. maar slecht" vindt. Hij
ls voor haar een raadsel: „Ik vind dat
Je als minister van Justitie toch hebt
te luisteren naar het maatschappe
lijk getolereerd zijn, én dan is er nog
de meerderheid ln de Kamer, én het
feit dat er nog steeds geen Juridische
uitspraak is die hem ln het gelijk
stelt."
Volgens het koppel Nypels/Tamboer
gaat de echte crisis ln Den Haag niet
over abortus of apartheid: „De echte
crisis ls de vertrouwenscrisis tussen
kabinet en vakbeweging." Conclusie:
„Het is tragisch maar waar. de vakbe
weging gedoogt het kabinet-Den Uyl
niet meer".
Hofland pleit voor waakzaamheid tij
dens „de veldtocht" tegen Den Uyl:
„De progressieve partijen onder
schatten de machten tegenover zich.
dat blijkt uit de slordigheid waarmee
ze zo n zaak tot op het laatste
ogenblik behandelen."
PPR-voorzitster Ria Beckers vindt
dat een rechts kabinet „enorme mo
gelijkheden heeft om mensen aan
zich te binden." In het Ucht van de
Amerikaanse voorverkiezingen een
portret van de Democraat Jerry
Brown en een gesprek met Ronald
Reagan („Amerika ls het Carthago
van onze tijd").
Koot blijft neurotisch: „Op zolder
hebben we trouwens helemaal over
alles lakens overheen liggen."
Vrij Nederland:
P. E. de Hen zet ln Vrij Nederland de
gebeurtenissen rond de gemiste Es-
com-order op een rijtje, en consta
teert dat de regering met deze han
delwijze „onbedoeld de ondernemers
een wapen heeft gegeven voor een
harde campagne tegen het rege
ringsbeleid. zoals die inderdaad deze
week is Ingezet". Maar hij vestigt er
ook de aandacht op dat het Zuid-
Afrika en de ondernemers niet slecht
uitkomt om alle nadruk op de ge
beurtenissen in Den Haag te leggen,
terwijl de bezwaren ln Washington
worden veronachtzaamd.
Hans Smits ziet positieve resultaten
in „het beschamende verloop" van
het politieke meningsverschil, on
dermeer „omdat is komen vast te
staan dat de KVP zich zó gemakke
lijk door het bedrijfsleven laat mani
puleren. dat de WD daarnaast nog
een betrouwbare indruk maakt".
Tessel Polmann was in Bloemenho-
ve: Als Van Agt wakker ligt ln gewe
tensnood omdat abortus nu goed en
bijna legaal gedaan wordt, moet hij
zich eens verplaatsen in de gewe
tensnood van al die katholieke art
sen en patiënten uit de tijd dat het
slecht en illegaal werd gedaan". Igor
Cornellssen beschrijft het verzetsle-
ven van Hannie Schaft, en verder
onder meer uitgebreid aandacht
voor twee angels ln de Westduitse
democratie: de censuur en het „Be-
rufsverbot".
De rubriek Terzijde blijft nuchter
onder de actualiteiten: „Bent u ook
zo tegen die reactorvaten voor Zuid-
Afrika, omdat we dan straks al die
orders uit de Derde Wereld mis
lopen?".
Accent:
De Groene Amsterdammer consta
teert een „winstgevende gedaante
verwisseling ln het bedrijfsleven".
Vier metaalwerkgevers hebben be
sloten vanaf september ln plaats van
Jeugdloners stagiaires ln dienst te
nemen. „Twintig gulden per week,
daar moet zo'n stagiair het voortaan
maar mee doen."
Het blad constateert dat de werkge
vers het doen voorkomen alsof ze op
deze manier Iets doen aan de
Jeugdwerkloosheid. Maar. aldus De
Oroene. de werkgelegenheid van
veel Jongeren komt Juist in gevaar
omdat het bedrijfsleven Jonge arbei
ders gaat inhuren voor een habbe-
krats.
Verder ln De Oroene aandacht voor
het schamele resultaat van Unctad
4. de situatie van de confectlebaron-
nen en een dagboek van één van de
bezets te rs van de Bloemenhovekli-
I
VAN LEZERS
Synode (5)
Hoe Inconsequent! ZIJ, die altijd
schamper spreken over o.a. de vre-
desweek en ontwapening, dienen
zich plotseling aan als vredesaposte
len. Geen kerkgeld voor geweld. Wel
er voor zijn dat miljarden worden
uitgegeven voor eigen vrijheid en
veiligheid, maar hulp verschaffen
aan onderdrukten in een nogal gere
formeerd land is uit den boze. Wij
zijn ln deze wereld gesteld om Chris
tus en daarin onze zwakke broeder
en zuster te dienen.
Zevenaar H. Hoeksmav.d. Werf
Kerncentrales (9)
De houding van de Franse regering
ten opzichte van de levering van
kernreactoren aan Zuld-Afrika is
weer één van de vele tekenen, dat de
Franse regering alléén nationale be
langen kent en ln internationaal ver
band geen verantwoordelijkheden
meent te hebben of alleen, als dat
het nationaal belang kan dienen. Bij
de olieboycot ln 1973 was de Franse
regering zeer snel bereid om alleen
de Arabische zaak te behartigen,
duidelijk om de eigen nationale olie-
belangen veilig te stellen. Triest, dat
anno 1976 de Franse regering zich
nog niet bewust is van haar Interna
tionale verantwoordelijkheden.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Hoorn
H. Goote
Kerncentrales (10)
Waar wachten wij op, wij die blinde
lings achter allerlei Afrika commi-
te's aanhollen? Op goede, objectie
ve. eerlijke voorlichting gegeven
door mensen uit Afrika zelf. die hun
land en volk liefhebben. Uit elke
belangrijke bevolkingsgroep één,
dus een Bantoe, een kleurling, een
Aziaat, een blanke. Wij mensen, die
bereid zijn om te praten met en te
luisteren naar de andersdenkenden,
de anderslevende, de andersvoelen-
de mens. Prómensen, die ln samen
werking met andere rassen een Zuid
afrikaanse staat of federatie willen
opbouwen, zodat iedere groepering
zijn eigen identiteit kan gehouden.
ZWolle E. Mons
Kerncentrales (11)
Den Uyl ls een meer dan voortreffe
lijk minister-president. Géén van de
confessionele politici gaat loyaal
achter Den Uyl staan. Andrlessen
heeft op de KVP-partijraad nog ver
klaard, dat Den Uyl geen goed voor
zitter van de ministerraad is. Ik zou
graag van de KVP-ministers willen
weten of dat zo is. Natuurlijk is de
houding van ARP, CHU en KVP in
de Zuid-Afrika-kwestie onbe
schaamd. Maar het is geen verras
sing.
Amsterdam Klarenbeek
Kerncentrale (12)
Onze regering is niet meer aan het
regeren, maar schuift alle beslissin
gen voor zich uit, totdat zij zich
vanzelf oplossen. Zo ook met de or
der van Zuid-Afrika. Ieder zinnig
mens wist al in 1975 dat dat nooit
kon. Maar in plaats van dan te zeg
gen tegen het bedrijfsleven: jongens,
dat doen we niet; wordt het be
drijfsleven met schone beloftes aan
het lijntje gehouden. Als dan de wer
kelijke beslissing moet worden ge-
momen, wordt deze zolang uitge
steld. totdat een ander de beslissing
maar heeft genomen. Erg zwak
hoor!!
Je vraagt Je alleen af, gaat dat ook zo
met de abortus-wetgeving en met de
Bloemenhove-kllnlek en met de
werkgelegenheid en met de bezuini
gingen en ga maar door!!
Het getuigt van hypocrisie om te
blijven regeren op een manier waar
in alle besluiten, die niet goed liggen
binnen het kabinet, vooruit te schui
ven en te wachten tot ze zich vanzelf
oplossen. Moest daarom de zegen
van God over het werk van dit kabi
net uit de troonrede worden ge
schrapt?
Huizen C. Westland
Kerncentrales (13)
Waarom drijft Nederland wel handel
met landen waarin de mensenrech
ten op wellicht nog ergerlijke wijze
worden geschonden? Zaterdag las lk
dat Rusland een order in ons land
heeft geplaatst tot levering van twee
miljoen braadkulkens. Afgezien van
het mensonterende van deze handel
zou lk de professoren Verkuyl, Rot
huizen e.a. willen vragen, waarom zij
hiervoor niet ln de bres springen.
Deze voorgangers komen wel met
godsdienstige en ethische bezwaren
wanneer het Zuld-Afrika betreft,
doch zwijgen ln alle talen over de
handel met deze landen. Of geldt
dan de christelijke moraal ineens
niet meer?
Rotterdam
J. van der Linden
Kerncentrales (14)
De verontwaardiging over het mis
sen van de vitake Zuid-Afrikaanse
order voor levering van onderdelen
voor Kerncentrales ls algemeen. En
dat is geen wonder. Door het gesol
van dit kabinet en het negeren van
„deadlines" afgesproken data)
heeft de Zuid-Afrikaanse regering
het besluit genomen de order aan
Frankrijk te verlenen. Betekenis:
Onhertselbare schade aan de reputa
tie van Nederland als han
delspartner; aan het versukkelde ka
binet Den Uyl, verlies van 5000 man-
Jaren, kans op nog grotere werkloos
heid. en gaat U maar door. Inder
daad, de schade is onherstelbaar.
Een aftreden van dit kabinet lijkt
mij dan ook onvermijdelijk.
Sneek M. C. J. Wilenga
Kerncentrales (15)
Tientallen mensen komen nu op
straat te staan. Voor de heer Aantjes
heb lk grote achting, aangezien hij
verder denkt en doet dan menig be
krompen christelijke Hollander die
alleen aan zijn eigen ethisch denken
denkt. Ik hoop dat de CDA gauw van
de grond komt met als topmensen
o.a. Andrlessen, Aantjes en Krulsln-
ga (die we alle drie hard nodig heb
ben ln deze moeilijke tijd). Met onder
anderen deze drie mensen wordt de
christelijke politiek essentieel naar
voren gebracht. Naar lk hoop zullen
er verder zulke van economisch be
lang zijnde contracten ln de toe
komst beter worden gebracht bij het
Nederlandse volk en met meer aan
dacht door de politici behandeld wor
den tot heil van het Nederlandse
volk.
Huizen M. C. de Boer-Heemstra
Kerncentrales (16)
Tijdens en na afloop van de discussie
rond de levering van materiaal voor
kernreactoren aan Zuld-Afrika heb
ben de confessionele partijen een
merkwaardig standpunt ingenomen.
Deze keer zagen zij voorbij aan de
christelijke opdracht, namelijk het
streven naar gerechtigheid op Gods
aarde. Binnen dit streven valt zeker
geen steun aan een apartheidssys
teem, zoals dat ln Zuld-Afrika het
geval is. Als christenen zullen we ons
trouwens er op moeten bezinnen of
we voor onze christelijke principes
niet stappen terug zullen moeten
doen om tegemoet te komen aan de
opdracht welke ons gegeven is. Deze
opdracht is gerechtigheid op aarde,
met andere woorden een leefbare aar
de voor iedereen, ook buiten onze
eigen grenzen. Chileense appels dra
gen in dit geval ook een doodskop.
Den Haag S. Smit
Latijn
De classici in Amsterdam (en Den
Haag) zijn niet erg collegiaal en spor
tief; lk wil nog niet beweren dat ze
zichzelf een testimonium pauperta-
tis geven, maar eerlijkheidshalve
moet ik toch zeggen dat zij de kwes
tie van het schriftelijk examenstuk
Latijn, gekozen uit Cicero, eenzijdig
belichten, dus: verduisteren.
Het stuk was niet gemakkelijk, maar
ook niet te moeilijk! Echter: waarom
heeft men ln het Westen des lands de
vorige Jaren niet via de pers gepro
testeerd, toen het stuk niet alleen
niet op eindexamen-niveau stond,
maar ook nog voorzien was van aan
tekeningen, die iedere leerling uit de
tweede klas wel weet? Maar boven
dien: waarom is men niet zo eerlijk
en sportief te zeggen, dat gelukkig
bij dit pittige stuk de normen veel
soepeler gehanteerd zijn dan vorig
jaar? Voorbeeld: vorig Jaar had een
leerling met 7 fouten een 5,5; nu n.b.
met 9 fouten nog een 5,7»! Bovendien
kon bij menigeen het cijfer voor de
vertaling nog wel wat verhoogd wor
den door het hogere cijfer op de
beantwoording der vragen; dat is
tenminste mijn ervaring.
En verder is nu gelukkig de verhou
ding tussen het Latijn en de exacte
examenvakken weer recht ge
trokken.
Dat het stuk voor Atheneum
leerlingen, die minder uren Latijn
gehad hebben, te moeilijk was, wil ik
wel als mijn overtuiging uitspreken;
maar: waarom is men dan niet zo
didactisch-pedagogisch te werk ge
gaan dat men voor deze categorie
kandidaten een gemakkelijker stuk
uitzoekt?
Groningen
dr. R. (en Kate
(conrector Willem
Lodewijk gymnasium;
docent Vlb
Accent heeft een gesprek gehad met
Slmon Carmiggelt. Carmiggelt over
de kerk: „Ja. die priesters van nu
proberen wel steeds meer politiek te
worden. De room katholieke kerk
heeft dan ook altijd vastberaden aan
de verkeerde kant gestaan. De huidi
ge priesters zijn daar zo van ge
schrokken. dat ze geheel op aarde
zijn teruggekeerd". Carmiggelt over
Amsterdammers: „Het aardige van
de Amsterdammer ls dat hij geen
belangstelling heeft voor wat je
bent, maar hoe Je bent."
Verder laat het blad prof. Heertje
aan het woord over de Zuidafrikaan
se order. Prof. Heertje stelt de vraag
hoe belachelijk wij ons hebben ge
maakt. HIJ meent verder dat het
gezag van het kabinet zoek ls en hij
komt op het Idee te constateren dat
vergaderingen van de ministerraad
geld kosten, iets wat vermoedelijk
niemand zal willen betwisten.
Verder ln Accent een beschouwing
over de memoires van Frits Philips
en een verhaal over avonturiers die
overeenkomstig een middeleeuwse
legende met een scheepje van leer de
Atlantische oceaan willen over
steken.
Strandprijsjes. Bij B&C.
In ma"«'/ro^.marinc/groene Sf\
of rood/ marine streep. Mt. 36 t/m 44. Qy
Fleurig kaloenen zomerjurkje. In rood, wit
en blauw. Mt. 36 t/m 44. 1
uöörknoopzomerjurkje.Katoem
In écru. aqua en groen. Mt. 36 t/m 4..
Lange katoenen doorknoopjurk. In wit, écru
rood en kobalt. Mt. 36 t/m 42.
