Geen spoeddebat over de
levering van reactoren
Grapjes
VN-troepenmacht
blijft op Golan
Nieuwe Leidse Courant
I
5on warmt water
Na beslag in gebruik
van apparatuur in
Bloemenhove misdrijf
V
Kamer verwerpt voorstel Wiegel
EG weer
verdeeld op
Unctad
iet Nieuwe Haaöse Courant
Slogan CDU en
de boemerang - pag. 7
wel zijns-
en vnriiiiiM|swerk
en met
imencijfer Latijn Syrië akkoord met verlenging mandaat
1 punt verhoogd
gezegd
Ipklaringen
Dgist vraagt
terming rechten
Mr Goudsmit: niet rechtsgeldig
Aantjes ziet
positieve
beslissing
Veerboten naar
Texel konden
drukte niet aan
f
Y
1
Goede Trouw behoeft geen krans
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
34- JAARGANG NR 9840 VRIJDAG 28 MEI 1976
i.i-nrni.c* »oo- deze jitvdtgM 'uDnp» moeter o-tci >i» doneerdag
pOStl -n ons oe/.l n lol.thl.ngen iel 020 9Ü4S6 1st 783
AVE TROUW'KWARTET B V HOOFDREDACTEUR J TAMMINGA - DIRECTEUR ING. O POSTMA - POSTBUS 859 AMSTERDAM - VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
'NEMENT f 14,17 PER MAAND - I 42.50 PER KWARTAAL f 167.80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK NO. 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS 0.50
een verslaggever
DHOVEN - Warm-
xvoorziening met behulp van
ine-energie is nu al goedkoper
een elektrische boiler. Een
iler die door egn zonnecollector
temperatuur wordt gehouden,
•rt warm water voor acht cent
kilowattuur, elektrische ver
ing kost een dubbeltje per
i. Gas is als energiebron nu
goedkoper, maar prof. ir C.
Koppen verwacht dat door
iging van de conventionele
•rgieprijzen binnen tien jaar de
ine-boller de goedkoopste op-
ig zal zijn.
Hij zei dit woensdag op de oprich
tingsvergadering van de sectie Ne
derland van het Internationaal ge
nootschap voor zonne-énergie
(ISES). Deze organisatie wil het
onderzoek bundelen en coördine
ren. De vergadering werd gehou
den in de technische hogeschool
Eindhoven, die behalve zonnever-
warming ook de ontwikeling op
het onderzoekprogramma heeft
staan van cellen die zonlicht in
elektriciteit omzetten.
De verwarming van een woning
door middel van zonne-energie
kost momenteel nog 21 cent per
kWh, aldus prof. Van Koppen, ver
geleken met vijf cent voor oliever
warming. Er vanuit gaande dat de
apparatuur hiervoor goedkoper
zal worden naar mate er meer ge
produceerd kan worden, zou zon
newarmte rond 1990 de goed
koopste energiebron voor deze
toepassing kunnen worden, mits
een oplossing gevonden wordt
voor langdurige opslag van grote
hoeveelheden warmte. Dan zou de
zomerse zonnewarmte namelijk
's winters gebruikt kunnen
worden.
PERDAM De leraren klassie-
len in Amsterdam en omgeving
(n woensdag besloten de cijfers
(iet schriftelijk eindexamen la-
iet één punt te verhogen. Hun
ing is een gevolg van de onvre-
is ontstaan over de eindexa-
ave voor latijn dit jaar. Die
was volgens hen te moeilijk
itrijd met het wettelijke voor-
dat eindexamenkandidaten
wd moeten zijn met de stijl
Ie schrijver en het door hem
idelde onderwerp.
assici hebben nu bepaald dat
Ijfer van de leerlingen met nul
wintig fouten met één punt
l Verhoogd. Leerlingen met
dan 21 fouten krijgen een drie
het schriftelijke examen. De
ci mogen zelfstandig afwijken
Je landelijke adviesnorm. Rec-
johnhorst van het Amsterdamse
ieusgymnasium zei te hopen,
alle classici in Nederland het
>eeld van hun Amsterdamse
ga s zullen volgen.
(advertentie)
nt een onderneming niet
~en met op de ene knie
btenaar en op de andere
een vakbondsbestuurder
"ei
"C
van Veen, voorzit-
erkgeversorganisa-
O
1 de meeste plaatsen droog en
Jrdag geleidelijk meer opkla-
gen. Tot matig afnemende
nd in hoofdzaak tussen west
'noord. Maximum temperatu-
i omstreeks 17 graden, maar
de kuststreken enkele graden
>RGEN EN OVERMORGEN:
en toe zon en vooral later
jatselijk regen. Temperaturen
trdag rond 17 graden,
irgcn zon op: 04.28; zon onder:
47. Maan op: 04.56; maan on-
h 21.05.
Volgens Israëlische kringen zou de
Israëlische vertegenwoordiger bij de
VN Chaim Herzog de verlenging van
het mandaat eveneens hebben goed
gekeurd. Woordvoerders van de Is
raëlische regering hebben gisteren of
ficieel meegedeeld pas een uitspraak
te zullen doen na een mondelinge
verklaring tegenover de Israëlische
regering dat er inderdaad geen voor
waarden zijn gesteld. De comman
dant van de VN-troepenmacht gene
raal Sillasvuo heeft inmiddels al wel
een gesprek over de Syrische goed
keuring gehad met de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken Jigal
Allon.
Het huidige mandaat van de VN
loopt komende zondag af. De ver
wachting was gisteravond laat dat de
veiligheidsraad vandaag bijeen zal
Mr Andreae heelt dit meegedeeld na
afloop van een gesprek, dat hij
woensdagmiddag had met directeur
F. Kause van Bloemenhove. medisch
coördinator dr A. van den Bergh en
twee advocaten van de kliniek. Tij
dens dit gesprek vroeg de hoofdoffi
cier andermaal of het bestuur van de
kliniek, dat overigens niet voor deze
bespreking was uitgenodigd, wil mee
werken aan de daadwerkelijke uit
voering van het beslag op de opera
tiekamer. waaruit hij alle apparatuur
wil verwijderen en niet een gedeelte
ervan, zoals het bestuur had aange
boden. De heer Kause deelde daarop
mee dat het bestuur daartoe niet
bereid is. „omdat het weghalen van
de apparatuur in de operatiekamer in
feite de sluiting van de kliniek bete
kent en het bestuur kan mpeilijk aan
de sluiting van z n eigen kliniek mee
werken"
Het bestuur toonde zich wel bereid
de apparatuur aan de jusititie uit te
leveren, die gebruikt is bij de behan
deling van de Duitse vrouw, die na
het verliezen van een tweede
vruchtbeginsel (zij had een tweeling)
.Vervolg op pagina 3
/ADVERTENTIE)
gaapt hier een groot on-
leder kwartaal brengt uw boekhandel
een schitterende trilogie met een enorme
korting op de normale prijs.
Maart 1976 tot 15 juni 1976
Annie Oosterbroek-Dutschun
WOLKEN BOVEN DE EYKENHOF
Trilogie van De Eykenhof Hendnk|e
Omzien doet pi|n
NORMALE PRIJS 26.90
NU: f 16.90
Bij
Ytj de boekhandel bent h ntmd uit
DAMASCUS. TEL AVIV (Reuter, UPI, AP) Syrië is gisteren
akkoord gegaan met verlenging van het mandaat van de VN-
vredesmacht op de hoogvlakte van Golan zonder daaraan voor
waarden te stellen. Dit heeft de secretaris-generaal van de VN
Kurt Waldheim in Damascus bekend gemaakt.
komen om het mandaat tot 30 no
vember te verlengen. Waarnemers
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft besloten deze week geen spoeddebat te houden over de
brief van de regering inzake de Zuidafrikaanse order voor de bouw van twee kernreactoren. De
Kamer verwierp woensdag met 73 tegen 62 stemmen een voorstel van VVD-leider Wiegel het debat
nog dezelfde dag te houden. Tégen stemden de linkse fracties en de ARP.
In de brief zegt de regering de beslis
sing over de kredietgarantie die door
de bij het Zuidafrikaanse project be
trokken Nederlandse bedrijven is ge
vraagd pas te zullen nemen als duide
lijk is wat de Amerikaanse regering
gaat doen. De Amerikaanse regering
moet beslissen over een exportver
gunning die door General Electric is
aangevraagd voor de levering van
reactorvaten aan Zuid-Afrika. Zoals
bekend werken General Electric, het
Zwitserse bedrijf Brown-Bovery en
de Nederlandse combinatie Rijn-
Schelde-Verolme. Bredero en
Comprimo samen in een consortium
dat de order moet uitvoeren.
waren zeer verrast over het resultaat
dat Waldheim in Damascus boekte.
De verwachting was dat dit mandaat,
het vijfde in zijn soort, veel meer
moeite op zou leveren. Waldheim was
sinds dinsdag in de Syrische hoofd
stad.
Een dagblad in Cairo heeft gisteren
gemeld te beschikken over documen
ten. die aantonen dat Syrië tracht de
Palestijnse verzetsorganisatie PLO
in Libanon te vernietigen. Het blad.
Al Achbar. schrijft dat Israël zijn
troepen buiten Libanon heeft gehou
den in ruil voor het Syrische fiat
tegenover de VN-vredesmacht. Egyp
te heeft het afgelopen weekeinde Sy-
.rië al beschuldigd van een samenzwe
ring meT rechtse Libanese leiders te
gen de Palestijneri.
HEEMSTEDE De Haarlemse hoofdofficier van justitie, mr
Andreae, heeft de directie van de Bloemenhovekliniek meege
deeld dat verder gebruik van de officieel in beslag genomen
apparatuur in de abortuskliniek strafbaar is. Degenen die de
apparatuur toch gebruiken maken zich schuldig aan een misdrijf,
namelijk het onttrekken van goederen aan het daarop gelegde
justitiële beslag.
een klacht heeft ingediend bij de
politie. Mr Andreae is niet op dit
voorstel ingegaan, hoewel hij uit een
rapport van de regionaal inspecteur
voor de volksgezondheid in Noord-
Holland de indruk zou hebben gekre
gen dat de inspectie geen reden ziet
voor een klacht bij het medisch
tuchtcollege over de behandeling van
de Duitse vrouw.
Niet rechtsgeldig
De voorzitter van het stichtingsbe
stuur van Bloemenhove. het oud-
Kamerlid mr Anneke Goudsmit. acht
het strafrechtelijk risico voor dege
nen die de apparatuur nu toch ge
bruiken. te verwaarlozen, omdat het
beslag volgens haar niet rechtsgeldig
is. Over dit aspect zal ook de raadka
mer van de Haarlemse rechtbank, die
vanmorgen het bezwaarschrift van
het bestuur tegen de inbeslagneming
behandelt, zijn oordeel uitspreken
Vanmorgen om acht uur zal tijdens
een vergadering van directie en staf
De regering wijst er in de brief op dat
de Amerikaanse regering positief ge
zind is ten aanzien van het verlenen
van deze vergunning. Zij heeft de
vergunning afhankelijk gesteld van
een aantal voorwaarden zoals contro
le op het gebruik van de-Splijtstof in
de Zuidafrikaanse reactoren. Zuid-
Afrika is bereid deze voorwaarden te
aanvaarden. Of de definitieve beslis
sing in Washington ooi: positief *.al
uitvallen moet echter nog worden
afgewacht. Met name in het Congres
is weerstand gerezen tegen de trans
actie.
„Ontkrachting"
Charles Diggs. voorzitter van de com
missie voor internationale betrekkin
gen uit het Huis van Afgevaardigden
kondigde deze week aan via de rech
ter een eventuele positieve beslissing
van de Amerikaanse regering te zul
len aanvechten. „De voorgenomen
transactie is een ontkrachting van
recente verklaringen (van minister
Kissinger op reis in zuidelijk Afrika)
waarin de regering steun heeft toege
zegd aan de totstandkoming van een
meerderheidsbewind in zuidelijk
Afrika." aldus Diggs.
Ook Dick Clark, voorzitter van de
Senaatscommissie die zich met Afri
kaanse aangelegenheden bezig
houdt. heeft verklaard dat hij de
voorgestelde reactorverkoop volledig
tegenstrijdig met Kissingers „Lusa-
ka-politiek" acht.
Staatssecretaris Kooijmans gaat bin
nenkort naar Washington om overleg
te plegen over deze zaak. De Ameri
kaanse onderminister van buiten
landse zaken. Katzer. heeft niettemin
verklaard dat het niet juist zou zijn
als de Amerikaanse regering Neder
land zou adviseren over het te voeren
beleid in deze zaak. Ook een eventue
le, kabinetscrisis in Nederland zal vol
gens hem niet van in-vloed zijn op de
Amerikaanse beslissing over het ver
lenen van toestemming aan General
Electric om aan het project deel te
nemen.
door Nico Kussendrager
In hc) debat over de brief van dc regering aan de Tweede Kamer over de
eventuele levering van reactorvaten aan Zuid-Afrika werd heel wat geïnterrum
peerd. Dc fractieleider van dc ARP. mr. Aantjes staat hier hij He microfoon.
Hans Wiegel (WD) en dr. R. J. II. Kruisinga (rechts) wachten op hun beurt.
De regering geeft in de brief toe de
betrokken Nederlandse bedrijven vo
rig jaar te hebben laten weten geen
redenen te zien de transactie te be
lemmeren. Recent echter is. zoals be
kend. hierover grote onenigheid bin
nen het kabinet ontstaan, die haast
op een kabinetscrisis uitliep. Die cri
sis is nu voorlopig afgewend door het
uitstel van de beslissing.
In het procedure-debatje. woensdag,
constateerde de AR-leider Aantjes
openlijk dat de brief tendeert naar
een positief besluit ten aanzien van
de kredietgarantie. Hij meende dat
de Kamer de definitieve beslissing
van het kabinet maar moet afwach
ten. Doelend op d° dagenlange zware
discussies in het kabinet zei Aantjes:
„De regering schiet momenteel te
kort in regeerkracht, dat lijkt wel
duidelijk. Maar de Kamer kan de
taak van de regering niet overnemen,
de Kamer behoort de regering achraf
ter verantwoording te roepen. Als
uitstel van de beslissing tot gevolg
heeft dat Nederland de order mis
loopt. dan is de regering daarvoor
verantwoordelijk, dat kan de Kamer
dan. eventueel via een motie van
afkeuring laten blijken."
Waarom haast?
Ook de linkse fracties benadrukten
niet in te zien waarom er zo n haast
IADVERTENTIE
met dc behandeling van de brief ge
maakt moest worden. Zij wezen erop
dat Nederland nog wel even de tijd
heeft zolang de beslissing in Wash
ington niet is gevallen
Wiegel had zijn verzoek om een
spoeddebat met name gedaan omdat
hij. vreest dat het Nederlandse be
drijfsleven bij verder uitstel van de
beslissing over de kredietgarantie de
order mis zou lopen. KVP. CHU.
DS^O en de kleine fracties ter rech
terzijde schaarden zich achter het
voorstel Wiegel. Zij hoopten in dat
debat een Kameruitspraak via een
motie ten gunste van de kredietga
rantie te bereiken.
Het is niet uitgesloten dat volgende
week opnieuw geprobeerd zal worden
de brief op de agenda van dc Kamer
te krijgen.
NAIROBI - West-Duitsland heeft
gisteravond laat. op de wereldhan
delsconferentie Unctad IV zijn steun
aan het standpunt van de Europese
Gemeenschap over de vorming van
een grondstoffenfonds ingetrokken.
Hierdoor is van een officieel EG-
standpunt over deze moeilijke mate
rie geen sprake meer De negen
lidstaten van de gemeenschap waren
gisteren Dij elkaar gekomen in een
zoveelste poging tpt een compromis
te komen. Ditzou\naar verwachting
nog zwakker uitvallen dan het be
staande.
Naar verluidt zou de aankomst van
hiinister van economische zaken
Hans Friderichs aanleiding zijn voor
de stap terug van de Westduitsers.
Zij pogen de indruk te wekken dat
nu sprake kan zijn van een ge
meenschappelijke stellingname van
de rijke landen. Dit standpunt is
echter totaal onaanvaardbaar voor
de ontwikkelingslanden alsook voor
de Nederlandse delegatie die over de
Westduitse manoeuvre in grote woe
de is ontstoken
De EG stelt voor onderhandelingen
te beginnen over afzonderlijke
grondstoffen voor 1 december van
dit jaar. Die mogen dan niet langer
dan anderhalf jaar duren. Hogere en
evenwichtiger prijzen voor
grondstoffen (die vooral door de ont
wikkelingslanden worden uitge
voerd) zijn mogelijk door voorraden
aan te leggen en de Europese Ge
meenschap is daar voor. Dergelijke
voorraden moeten worden betaald
door arme en rijke landen samen,
meent de EG. via verschillende
grondstof fenfondsen.
Terwijl over afzonderlijke grondstof-
fenvoorraden wordt gepraat moet
worden bekeken of onderhandelin
gen kunnen worden begonnen om de
verschillende voorraden onder de
..paraplu" van een gemeenschappe
lijk fonds te brengen. Dat is wat. de
ontwikkelingslanden graag willen
omdat ze bang zijn dat de rijke lan-
Vervolg op pagina 7
Van een verslaggever
DEN HELDER Bij de boot naar
Texel zijn in de loop van woensdag
tonelen ontstaan, omdat de toeloop
van weekendgasten en vroege va
kantiegangers zo groot, was dat de
veerboten het aanbod onmogelijk
konden verwerken
Maar behalve de grote particuliere
belangstelling, had ook een cara-
vanclub het idee gehad naar Texel te
gaan. Dat betekende een toeloop
van 150 auto's en 150 caravans extra
Bovendien kon een van de veerboten
niet op volle toeren draaien wegens
een defect aan de machines.
De mensen die woensdagavond na
half negen in Den Helder arriveerden
konden de oversteek niet meer ma
ken. Tegen die klok stonden zo n
zevenhonderd auto's al te wachten,
zodat er van toen af nog vier uur
gevaren moest worden met twee bo
ten. alleen reeds om die rij weg te
werken De inzittenden van veel wa
gons hebben de nacht in hun auto's
doorgebracht
Komfortabel
en snel de
randen van
uw gazon
knippen?
li
Dat kan met n
dccuschaar van WOLF
Daarmee geeft u
uw turn in mmiJei
dan geen ti|d
n verzorgd accent
fxtra komfort:
'n accuschaar
mei de umeke
Vario-steel
Daarmee komt
"foe grasspriet
moeiteloos binnen
handbereik
n WOLF accuschaar
u hebt er al een voor
en een mei steel voor
t 79.-
1129.-
WOLF heeft alles
voor uw tuin!
Engelands oud-premier Sir Harold Wilson heeft een
geheel nieuwe serie antwoorden bedacht op de vraag
wat iemand moet doen om een koninklijke onder
scheiding op te lopen. Zo neemt een minder rechtlij
nig politicus afscheid. Nagewuifd door uw och
tendblad.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats
Opgegeven door:
Naam:
Adres.
Plaats:
Giro:
Betaalt per kwartaal
Ik
.ine Rfa-'E naar kcUK
4 fraair zwarl-kunstledcn-n onderzetters mei zilver bedrukte ouderwet
\r loromoticfmuticilrn. Werkelijk een sieraad op mijn tafel.
Praktische, klruriijkc eeuwigdurendr rirmkalender. Modern. oriRineel.
Voor dc kinderkamer, de keuken of waar dan ook
Tekening van hel vroegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij
betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant
te hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste
termijn f
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam
Een postzegel is niet nodig Die betalen wij