Wettelijke regeling
van proeven op
dieren op agenda
Tweede Kamer
1
dichtbij
ment aar Wijziging mogelijk in verband met politieke problemen
fleus
{ytest van
r^inamers en
-jillianen
Leraren: fout in
examenopgave
voor wiskunde 2
De ene „hobbel" na de andere
dus toch een schots monster
blesbok
krokodil
lawaai dag
emancipatie
het weer
Stabiel weer verwacht
weerrappörten
I/ART!
_iG 25 MEI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
^dagblad NRC/Handelsblad
'isteravond zich in een com-
1 r gemengd in de discussie
de krediet-garanties voor
;en aan Zuid-Afrika. Datge-
o.a. door zich af te zetten
de groep geleerden (waaron-
k enkele theologen), die zich
heeft uitgesproken tegen het
;n van medewerking aan deze
:tie door de Nederlandse re-
llïïairme worc't 8roeP vcweten
hetPP ^et nippertje" in de strijd
Wlai>en gemengd en „op een laat
-oen) ten onrechte de apartheid-
en?"|entatie in de discussie te heb-
scQbrach'"'
was
aar hcen onheus en voor een deel
or. A>njuist betoog. Het klinkt
(gen wel zakelijk, maar dat is
en om dat dergelijke
alleen maar kan
ien aan vertroebeling van de
willen wij er hier nog even
likkejaan (want voor het overige
i wij aan dat „de groep
pnstgeleerrien" om de Rot-
itse krant letterlijk te citeren
ZUI/Ki eigen boontjes wel kan
rolib
ien i
1 zei
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De crisissituatie in het kabinet houdt de Tweede Kamer deze week uiteraard ook in
haar greep. Vallen er beslissingen in het kabinet dan zal de kameragenda, drastisch gewijzigd
worden. De VVD-fractieleider Wiegel heeft bijvoorbeeld al aangekondigd een debat in de Kamer te
willen over de kredietgarantie, als die geweigerd wordt.
TV etoog van NRC/Handelsblad
Jist als het meent dat de eerste
A-^telling over deze zaak zich
in november vorig jaar,
Tweede Kamer de motie-
's&tk over deze zaak aannam.
rder namelijk had buiten de
je Kamer een aantal mensen
■fepen bezwaar te maken te-
tee mogelijke transactie en bij
bensen hoorden ook enkele
nu door NRC/Handelsblad
jit elf behandelde theologen.
it betreft haalt NRC/Han-
nu twee dingen door el-
liet de schrijvers van het
Irschrift van zondag sluiten
j de motie-Ter Beek; veel
moet de motie-Ter Beek ge-
i kirden als een politiek uitdruk-
jiddel van de bezwaren, die
-W}ders gevoeld werden.
de motie-Ter Beek alleen
I§3rerwezen werd naar het niet-
■Hiien van Zuid-Afrika tot het
g tot het tegengaan van de
de Eng van kernwapens (en niet
vinaar de apartheidspolitiek) is
a vperking. die aan de indieners
Sam mot'e-Ter Beek kan worden
;ent£n en moeilijk aan de men-
buiten het parlement het
iver deze zaak al ver vóór
,_jr 1975 aan de orde hebben
hetj
het kabinet meent een oplos-
t deze zaak te kunnen vin-
binnen de beperkingen
motie-Ter Beek te blijven,
It het kabinet op zichzelf niet
lewt worden genomen. Verve
ten ^rdt het wel als anderen, die
ewijk die motie-Ter Beek een
t hej magere uitdrukking vinden
Jlle |in politieke standpunt (bij-
mer'd om£*at z'j al jaren z»ch
|gth)en tegen welke investering in
datifrika dan ook) op eens op
daWan die veel te smalle motie
dat iek in de discussie buiten de
(orden gesteld.
reet! onzakelijk en, als gezegd,
I-
de I
dati
tere!
n onzer verslaggevers
venjRDAM De gezamenlijke
igen voor Surinamers en An-
in Nederland organiseren op
g 29 mei een landelijke mani-
Doel is de overheid de groei-
irontrusting te laten zien over
opvang-, spreidings- en
Sbeleid. Uit alle delen van het
illen die dag Surinamers en
;nen naar het Bijlmerplein in
rnermeer komen,
beurt twee dagen voordat de
van' Kamer de z.g. Nota Hendriks
en begeleiding van ex-
jioten) in behandeling neemt.
;esten richten zich onder meer
iet feit dat Surinaamse wel
ch tingen getroffen zijn door
rie isidie- en personeelsstop. Ook
reidingsbeleid wordt aan de
isteld. Surinamers en Antillia-
>ben er bezwaar tegen in afge-
lorpen te worden geïsoleerd,
lemmert ze namelijk om zich
ar te maken in de Neder-
pamenleving.
**^en ook dat de Nederlandse
d Surinaamse stichtingen aan
legt onder het mom
bei" te voorkomen. Maar in
zo zeggen ze wordt daar-
tkend dat Surinamers en An-
in Nederland vrij initiatie
ven ontplooien. Voor een ge-
lap die hier noodgedwongen
'el degelijk bindingen heeft
thuisland, is dat tamelijk
zo is gisteren gezegd op een
ilijke persconferentie van de
;en. Ondanks de miljoenen
opvang en begeleiding wor-
[tgegeven. wordt de ach-
vergroot, zo werd gezegd. De
in de Nederlandse overheid
lurinamers en Antillianen zo
'gelijk opgaan in de Neder-
[Samenleving, wordt door de
Èen niet gedeeld. Men wil als
pers en Antillianen een eigen
'blijven behouden.
Op de al eerder opgestelde Kamer-
agenda is momenteel nog weinig te
merken van de grote politieke proble
men. Voorzien zijn de afhandeling
van de anti-kraakwetten, een
technisch comptabiliteits-
wetsontwerp en een wettelijke rege
ling voor het verrichten van proeven
op dieren.
Bij het laatste onderwerp gaai het
vooral om het welzijn van het dier
dat gebruikt wordt voor proeven. Het
wetsontwerp hierover diende oud-
staatssecretaris Kruisinga van socia
le zaken en volksgezondheid al in
maart 1970 in en de Tweede Kamer
vindt dat het nu maar eens gauw in
het openbaar behandeld moet wor
den. In dat wetsontwerp wordt voor
het eerst in Nederland regels opge
steld die een goede gang van zaken
bij de dierproeven moeten waarbor
gen. In de tekst wordt overigens con
sequent over dierproeven gesproken,
het woord vivisectie snijden in
levende dieren is volgens de be
windsman geen juiste term.
Al van 1880 af hebben kabinet en
Kamer regelmatig gepraat over de
vraag of er wettelijk iets geregeld
moet worden op dit gebied, maar tot
het eind van de jaren zestig vond
men dat eigenlijk niet nodig. In 1966
kwam een interdepartementale
werkgroep tot de conclusie dat er in
Nederland wel degelijk aanleiding is
om de proeven op dieren wettelijk te
regelen. De centrale raad voor de
volksgezondheid, de Nederlandse
bond tot bestrijding van de vivisectie
en de anti-vivisectie stichting kon
den het daarmee eens zijn en in 1970
diende de staatssecretaris het wets
ontwerp in.
Cosmetica
Oud-staatssecretaris R. J. Krui
singa
Van een onzer verslaggeefsters
ROTTERDAM Vijftien wiskunde
leraren van scholenge
meenschappen in de'regio Rotter
dam hebben een herkansing bepleit
voor die leerlingen, die de dupe zou
den worden van een fout in één der
opgaven van het atheneumeindexa
men wiskunde II. In de opgave werd
gevraagd iets te bewijzen dat slechts
gedeeltelijk bewegen kon worden, al
dus de leraren in een brief aan de
algemene bond voor onderwijzend
personeel Ze willen dat de leer
lingen. die dat wensen, in de gelegen
heid worden gesteld een nieuw exa
men af te leggen.
dat in de wet niet de beperking was
opgenomen dat er geen proeven op
dieren mogen worden genomen als
er ook andere manieren zijn om aan
de wetenschappelijke informatie te
komen. Staatssecretaris Hendriks
heeft die toevoeging inmiddels als
nog in het ontwerp ingevoegd: het
zal nu verboden zijn een proef te
verrichten voor een doel dat volgens
deskundigen ook anders dan door
middel van een dierproef kan wor
den bereikt.
De staatssecretaris heeft ook toege
zegd het gebruik van vervangende
methodes te stimuleren. Daarbij
gaat het met name om onderzoek op
weefsel- en celculturen, een bezig
heid waarmee onder andere de ge
zondheidsorganisatie TNO zich al
geruime tijd bezighoudt.
Vergunningen
Volgens het wetsontwerp zullen voor
het doen van proeven op dieren ver
gunningen worden verleend aan in
stellingen die zich met dit werk be
zighouden. Verscheidene partijen in
de Kamer zetten bij deze gang van
zaken vraagtekens. Volgens hen is
het handiger die vergunningen te
verlenen aan de onderzoekers zelf.
die zouden namelijk makkelijker
dan grote instituten of instellingen
te bestraffen zijn als de regels over
treden worden.
Ook is nog niet iedereen het eens
met de opvatting dat ongewervelde
dieren (kwallen, insekten. slakken en
mossels bijvoorbeeld) buiten het
wetsontwerp vallen. In de memorie
van toelichting schreef oud-
staatssecretaris Kruisinga dat „vol
gens algemeen gevoelen de ver
antwoordelijkheid van de méns ten
opzichte van deze dieren van een
andere orde is dan die ten opzichte
van de gewervelde". Vooral de PSP
vindt dat de grens die hier werd
getrokken weinig elegant is. en dat
het meer voor de hand ligt te consta
teren dat deze dieren minder appel
leren aan menselijke gevoelens van
medelijden.
Staatssecretaris Hendriks wil de
grens echter wel aanhouden. Hij is
van mening dat de ongewervelde
dieren ook al zouden ze enige pijnge-
waarwording kunnen hebben, toch
niet zo erg veel voelen.
Eerste Kamer
Op het programma voor de Eerste
Kamer staan de antwoorden van de
drie bewindslieden van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening en
van de minister van financiën op de
vragen die de senatoren vorige week
over hun beleid hebben gesteld.
Het ontwerp gaat ervan uit en de
Kamer kan zich met die stelling in
principe wel verenigen dat
dierproeven een noodzakelijk kwaad
zijn en dat het ireëel zou zijn ze
helemaal te verbieden. Wel mogen ze
uitsluitend worden toegepast als het
gaat om proeven die de gezondheid
of de voeding van mens en dier be
treffen. Experimenten op dieren ten
behoeve van de cosmetica-industrie
worden dan ook niet goedgekeurd.
Om de effecten van cosmetica-
produkten op de mens te testen zijn
proeven met dieren echter weer wel
toegestaan, aldus Kruisinga's opvol
ger staatssecretaris Hendriks van
volksgezondheid. Juist vanwege .het
commerciële belang bij de produktie
van wat hij noemt „schoonheidsmid
delen" is waakzaamheid tegen geva
ren voor gezondheidszorg nodig. En
als dierproeven voor de controle on
vermijdelijk zijn moeten ze worden
geaccepteerd.
De PvdA, PSP en SGP hadden aan
vankelijk bezwaren tegen het feit
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG In politiek Den Haag
vraagt men zich soms wel eens af
waaraan dit kabinet het toch ver
diend heeft. Er is moeilijk een rege
ringsploeg te bedenken die zoveel
spanningen heeft moeten doorstaan
als de ploeg van Den Uyl. Sinds de
formatie in 1973 is het kabinet met de
ene crisis na de andere geconfron
teerd. Terugblikkend lijkt het wel of.
als de ene hobbel ternauwernood ge
nomen was. de volgende zich alweer
aandiende.
Enerzijds waren er natuurlijk de pro
blemen die voortvloeiden uit de poli
tieke verschillen tussen de partners,
zoals de wet op de ondernemingsra
den, de vermogens aanwasdeling, de
cnergicnota, de Oosterschelde, an
derzijds waren er zaken die het kabi
net als een soort natuurrampen trof
fen. bijvoorbeeld in 1973 de oliecrisis,
in 1974 de gijzelingsacties in de Fran
se ambassade en de Scheveningse
gevangenis, in 1975 de beide Zuidmo-
lukse acties en de omkoop-affaire
rond prins Bernhard. Zo bezien past
het eeheel in de traditie van dit kabi
net dat, als het valt, dit niet veroór-
zaakt wordt door een. maar minstens
door twee of drie crisissituaties tege
lijk.
Het ministerschap, toch al geen ge
makkelijke baan in het algemeen,
moet in dit kabinet wel helemaal een
zware opgave zijn. Iedere crisis
brengt weer spanningen mee en
voortdurend vergaderen, dagenlang,
soms nachtenlang, beraad in het ka
binet, overleg met politiek verwante
bewindslieden afzonderlijk, overleg
met partijbesturen, fractieleiders.
Zenuwachtige toestanden, weinig
slapen, haastig eten en maar praten,
je moet er maar tegen kunnen, en dat
kan niet iedereen.
Het zoeken naar nieuwe minis
terskandidaten komt dezer dagen
weer langzaam op gang. De dagen
van de ploeg Den Uyl zijn geteld. De
verkiezingen worden uiterlijk mei
1977 gehouden of vroeger.
Vereisten
Het is niet verwonderlijk dat Tweede
Kamervoorzitter Vondeling juist nu
is gaan piekeren over de eisen die
aan ministers gesteld moeten wor
den. Het is altijd handig dat eens op
een rijtje te zetten. Een ijzersterke
gezondheid is natuurlijk een eerste
vereiste. Dat lijkt onbetwistbaar, al
hoewel tot nu toe een medische keu
ring voor kandidaat-ministers geen
verplichte regel is. Maar waar moet
.zo'n man of vrouw nu verder aan
voldoen vroeg Vondeling zich af. Hij
besloot de vraag voor te leggen aan
lieden die het werk van ministers
van nabij volgen: Kamerleden, de
hoogste ambtelijke bazen op de de
partementen en parlementaire jour
nalisten. Hun antwoord is nog niet
binnen, maar met vooruitziende en
ervaren blik (hij is zelf ook minister
van landbouw en financiën geweest)
heeft Vondeling het resultaat al zo'n
beetje geschetst: „Een minister
moet een schaap met vijf poten zijn.
een schaap dat bovendien jaarlijks
vier lammeren moet werpen, vijf kilo
wol moet leveren en ook nog 2000
liter melk moet geven", waar vind je
die tegenwoordig nog.
DE-
VAN EEN LEZER
•r
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan: Trouw, jury politieke
prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam
en adres aan de achterzijde vermelden.
Voor geplaatste prenten is er een boe-
kenbon.
K'JK ÈENS WAT
W'J TOOV'REN UIT HET VfiT.'
onder redactie van loes smit
Monsters zijn altijd van die we
zens geweest die in fabels, sprook
jes en legenden thuishoren. Hui
zenhoog. meterslang, ijzersterk.
vuurspuwend. kortom: hoe
monsterlijker hoe mooier en hoe
verder van de werkelijkheid.
Neem dat beruchte monster van
Loch Ness. al eeuwenlang een sen
satie. Echt in zijn bestaan geloven
deed en doet maar een enkeling,
want wie laat merken het schep
sel serieus te nemen is altijd door
het sceptischer deel van de mens
heid voor gek versleten.
Maar nu zijn we dan zo ver dat
biologen en andere academici ge
neigd zijn geloof aan het monster
van Loch Ness te hechten. In Blij-
dorp Geluiden schrijft drs. H.
Hoogenhout. dat er zelfs een
groep mensen is die het monster
officieel als bedreigde diersoort
wil laten beschermen. ..Het begint
er hard naar uit te zien schrijft
hij. ..dat de lachers ongelijk gaan
krijgen. De aanwijzingen voor het
bestaan van een onbekende dier
soort in het Schotse meer stapelen
zich op en het ogenblik lijkt dan
ook aangebroken, waarop we met
goed fatsoen ook in Blijdorp Ge
luiden een glimp van het monster
kunnen vertonen".
Die „glimp" is heel wat: op grond
van onder en boven water ge
maakte foto's en andere waarne
mingen komt hij tot de conclusie
dat er in Loch Nesswerkelijk een
groot, maar nog nagenoeg onbe
kend dier" lijkt te leven. Dit
monster of misschien wel zeer
goedaardig schepsel, wie zal het
zeggen? heeft een voortreffelij
ke plek uitgezocht om zich schuil
te kunnen houden, zegt drs. Hoo
genhout: het meer van Loch Ness
is wel 38 kilometer lang. twee
breed en bereikt een diepte van
wel tioeehonderd meter, hier en
daar zelfs bijna driehonderd. In
de rotsige oevers zitten gaten en
holen. ..waarin zelfs heel grote
dieren zich kunnen verstoppen".
Uit de overlevering iveet hij. dat
al in het jaar 565 de heilige Co-
lumba een watermonster in Loch
Ness met gebeden verjoeg. ..een
prestatie waar we nu niet meer
met zoveel eerbied tegenop kij
ken, omdat het monster een zeer
schuw schepsel blijkt te zijn. dat
waarwchijnlijk alleen al aan het
zien van Sint Columba genoeg
had om er ijlings vandoor te
gaan".
Natuurlijk kwamen de sensatie
zoekers aan hun trekken. Iemand
maakte voetafdrukkenlangs de
oever van het meer met een para
plustandaard in de vorm van een
nijlpaardenpoot. Namaak-
monsters verschenen in het meer
eh een stuk walviskaak moest
voor een bot van het monster
doorgaan. De meer serieuzen
dachten aan „een walvisachtig
zoogdier of aan een soort langge
rekte rob" en „ook is wel geop
perd dat het om een alle propor
ties te buiten gaande palingachti
ge vis zou gaan. of zelfs om een
reusachtige zeeslak". De heer
Hoogenhout zelf vindt op grond
van de gegevdns dat het dier nog
het meest lijkt „op een reuzenrep-
tiel uit de tijd der dinosaurussen,
de plesiosaurus. een groot water
dier met vier roeipoten. een lange,
beweeglijke hals en een in ver
houding tot de rest van het dier
maar klein kopje Die plesiosau-
russen leefden ongeveer 140 mil
joen jaren geleden en voorzover
we weten zijn ze totaal van de
aardbodem verdwenen". Hij
De blesbok kwam vroeger veel
voor in Zuid-Afrika. Tegenwoor
dig is deze diersoort in Zuid-
Afrika zo genoemd vanwege de
„bles", de donkere streep tussen
de ogen in aantal sterk terugge
lopen door de jacht. Alleen in
weldreservaten en privéparken in
Oranje Vrijstaat en Transvaal zijn
ze nog te vinden, maar dichterbij
huis zijn er nu ook zes: in het
safaripark van recreatie-oord
Beekse Bergen, waar ze onderge
bracht zijn bij de zebra's, gnoes,
waterbokken en struisvogels.
denkt zelfs aan meer dan wén
monster, „want onsterfelijk zal
het ivel niet zijn".
Maar zolang het mensenschuwe
creatuur zich blijft verstoppen,
zullen we nog lang naar zijn wer
kelijke verschijning moeten
raden.
Aan de hand van wat foto's te zien
en uit ooggetuigenverslagen te be
grijpen was. heeft drs. H. Hoogen
hout in Blijdorp Geluiden cen ei
gen tekening van de kop van het
monster van Loch Ness laten af
drukken. De foto's die hij ge
raadpleegd heeft, „zijn geen won
deren van duidelijkheid" en dus is
ook „het aandeel van mijn fantasie
minstens zo groot als dat van de
foto". Een voorwereldlijk uiterlijk
heeft het monster in elk geval wel.
In het Engelse Lagerhuis heeft de
conservatief Andrew Bowden be
toogd dat het hoogtijd wordt de
„liefde" voor exotische dieren van
de Engelsen door het invoeren van
vergunningen te beteugelen. Hij
illustreerde zijn pleidooi met het
volgens hem ware verhaal van een
krokodil, die ooit als huisdier nog
in een aquarium paste, maar dat
werd al minder toen de badkuip
zijn permanente verblijf werd. En
toen de krokodil ook voor de kuip
te fors uit de kluiten gewassen
bleek, bond de baas zijn bek dicht,
wikkelde het dier in natte zakken
en liet hem 's nachts in het Zuid
engelse riviertje de Ouse los, waar
de krokodil nu nog als enige vrije
kokodil in Engeland huist als het
niet van kou is omgekomen. Bow
den zegt ook Britten te kennen die
er thuis tijgers en leeuwen op na
houden.
Moederdag. Vaderdag. Dierendag.
Dag van de Verpleging. Dag van
de Verenigde Naties. Milieudag.
Dag van de Arbeid. Koninginne
dag. Prinsjesdag. Nationale
Fietsdag. Molendag. We zetten ze
maar even op een rijtje, de Dagen
ter zullen er trouwens nog wel veel
meer zijn ook) omdat er van van
daag af weer een meer te onthou
den valt: de geluidshinderdag.
Niet diréct een dag waarop de
geluidshinder (zoals vader, moe
der. arbeid, koningin, dier) geëerd
dient te worden, wel een dag om
zich te bezinnen. Vandaar dat de
Nederlandse Stichting Ge
luidshinder vandaag in de
Utrechtse Jaarbeurs een studie
dag houdt, waarop onder meer
Stichtingsvoorzitter dokter C A.
Vermeulen van minister Vorrink
de pas in opdracht van haar minis
terie gemaakte film ..wat een le
ven" krijgt. En verder gaat de ge
luidshinder ook deze dag gewoon
door.
Siciliaanse feministen hebben in
hun kleine dorp Petralia Sottana
een slag in de emancipatiestrijd
gewonnen: ze hebben na een
zitstaking in het gemeentehuis ge
lijke boomplant-rechten gekregen.
Het ging niet om een
boomplantdag één keer in het
jaar, maar om een werklozenpro-
ject. Om de werkloosheid te be
strijden laat de overheid een bos
aanplanten, maar daar kwamen
oorspronkelijk alleen werkloze
mannen voor in aanmerking. Had
den de vrouwen niet geprotes
teerd, dan waren ze werkloos ge
bleven.
Van onze weerkundige
medewerker
Alles wijst erop dat het weer
zich binnenkort weer zal sta
biliseren na voorbijtrekken
van de regen- en onweerssto
ring uit Polen, dat wil zeggen
restanten daarvan. Dat er van
die kant wolken en nattigheid
op komen dagen is feitelijk
een teken dat het Skandina-
vische hogedrukgebied (cen
trum 1030 millibar) boven de
Finse golf oppermachtig is
Het heeft tenminste tot in de
hogere niveaus zijn oostelijke
circulatie op gang weten te
brengen en dit betekent dat
de oceanische krachten voor
het ogenblik zijn uitgespeeld.
Zo zegt een oude volksuit
spraak: „Na regen uit het oos
ten. 48 uur zon der vertroos
ten". maar zo zwaar zien we
het beslist niet in. Het zal in
ons land vermoedelijk blijven
bij wat plaatselijke activiteit
van een bui of wat lichte re
gen in Groningen, speciaal
het noordoosten. Uiteindelijk
gaat de wind na de storing
weer met de zon meedraaien
en krijgen we opnieuw mooi
weer met zon. Woensdag en
donderdag mag dan ook vrij
warm weer met maxima van
20 tot 23 graden voorzien wor
den. Na een tijdelijke inzak
king op de kwikdraad tot 15
17 graden.
Omdat wij „het weer" uit het
oosten krijgen, dit keer spe
ciaal de oost- en noord
oostkant uit gekeken (situa
tie gisteravond 7 uur). In Jut
land kwam lichte regen en
plaatselijk een bui voor bij
temperaturen van 10 tot 16
graden. De neerslag was door
gedrongen tot Sleeswijk en
Hamburg (0.3 mm). In Bre
merhaven werd 2 mm afge
tapt. in Bremen 5 mm, in Sau-
erland werd zelfs natte
sneeuw waargenomen. De
grootste hoeveelheid regen
werd gerapporteerd door
Greisswald in het noorden
van de DDR te weten 11 mm
en het kwik kwam daar niet
hoger dan.11 graden. On
weren deed het op verscheide
ne plaatsen in de Duitse
bergstreken. In Duitsland
werd plaatselijk nog 20 tot 21
gradei .ereikt, in Zuid-
Frankrijk io tot 26. in Toulou
se 27 graden.
Onze medewerke- in Oud-
Beierland verzamelde enkele
nieuwtjes uit de Sovjetunie
Aan de Siberische rivier de
Angara bevinden zich bij de
steden Irkotsk en Bratsk
twee grote waterkrachtcen
trales. De derde is die van
Oest-Ilimsk. waarmee men
met de afbouw nog bezig is.
De bouw van de wa
terkrachtcentrale van Oest-
Ilimsk voltrok zich onder de
strenge klimatologische
omstandigheden van Siberië.
De temperatuurschommeling
bedraagt daar 95 graden, van
-61 tot +34 graden. Het
sneeuwdek is 's winters 1 tot
lv, meter dik en de vorst
dringt er 3 tot 7 meter in de
grond. Deze stad is een van de
jongste Sovjetsteden. Zij ver
rees in 1960 en haar inwoner
saantal zal in 1980 de 100.000
hebben overschreden. Er wo
nen ongeveer 60 nationalitei
ten. de gemiddelde leeftijd
van de bewoners is 26 jaar.
In Oezbekistan, een der Sov
jetrepublieken midden in
Azië wordt door geleerden
met succes gewerkt op het
vraagstuk over het benutten
der zonneenergie. Zij hebben
bewezen dat de zon dienst
kan doen als metaalbewerker,
lasser, kok. Zonneënergie kan
gebruikt worden als een
warmtebron voor huisverwar-
mers en als beweegkracht
voor airconditioners, om fruit
te drogen of te doen bevriezen
en om water te ontzilten. In
genoemde republiek zijn en
kele landbouwbedrijven er
toe overgegaan broeikassen
te bouwen, waarvan de accu's
door de zonneënergie worden
gevoed.
Men heeft ook mobiele keu
kens. en ontziltingsinstalla-
ties ontwikkeld, koelkasten
voor huishoudelijk gebruik
en andere machines, die alle
op de van de zon afkomstige
energie werken. Bijzondere
aandacht wordt besteed aan
het ontwerpen van door de
zon verwarmde huizen Reeds
heeft men met éénverdie-
pinghuizen, waarin solaire
verwarmingsinstallaties zijn
aangebracht enige ervaring
opgedaan. Geleerden en
architecten hebben onlangs
hun eerste vierverdieping hui-
sontworpen dat door dergelij
ke installaties verwarmd zal
worden. Ook zal de zon de
bewoners ervan van heet wa
ter vooralen.
Eeldr
Eindhoven
Den Helder
R'daro
Twente
Vlissingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Athene
Burrelona
Berlijn
Bordeaux
Bru»»rl
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Luxemburg
Madrid
Malaga
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Cax» Blanc»
litanborl
L«. Palmas
licht bew
19
0
licht bew
1B
onbewolkt
18
onbewolkt
18
0
onbewolkt
19
onbewolkt
18
onbewolkt
19
hall bew
16
onbewolkt
19
onbewolkt
19
licht bew
16
niet ontv
/waar bew
22
hall bew
16
regenbui
20
0.2
vnjw onbew
20
regenbui
18
0.1
licht bew
vrtjw onbew
24
0
onbewolkt
18
licht bew
19
onbewolkt
22
ha]( bew
23
licht bew
23
onbewolkt
18
0
zwaar bew
30
licht bew
24
0
vnjw onbew
25
onbewolkt
17
0
hall bew
20
onbewolkt
23
licht bew
23
0
niet ontv
licht bew
24
0
onbewolkt
21
0
zwaar bew
17
0
onbewolkt
20
-JL
Hoogwater, woensdag 20 n
Vllsslngen 0.09-12 34. Harlngvliettluizen
025—12 46. Rotterdam 2 07—14 45. 8chevenln
gen I 24-13 48. IJmuiden 2 03-14 25 Den Hel
der 5 31—18 00. Harltngen 8.11-2025.
