Een dode bij reilen na
verlies van St. Etienne
Euwe's werk beloond met
unieke schaakvierkamp
De eerlijke taal van de natuur.
sgnnie Kuiper grote
Dvoriet in Spanje
anders" xsaOiK
4
>sthino raakt leidersplaats kwijt
Karpov moet zich als wereldkampioen bewijzen
Schellekens
nog voor vijf
jaar bij NEC
Tl,
OAG 14 MEI 1976
SPORT
TPTUW/KWaRTET 17
£3 MNT ETIENNE Een
(ode, tientallen gewonden
HRi^n grote materiële schade
sa'i^jn de gevolgen van van-
°e tjalisme in de nacht van
op donderdag
Fian i Saint Etienne.
2 tel
F^uizenden inwoners van de
ranse industriestad gaven
waarmee uiting aan de te-
AS-2 urstelling over de nederlaag
hun ploeg in Glasgow te-
n Bayern. Luid schreeuwend
(rdanfokken zij door de straten,
nr daardoor het verkeer volko-
j' en in de war werd gestuurd,
uiqude politie werd overstelpt met
Telefoontjes om hulp, omdat de
ensen bang waren, dat de
—toepen supporters winkelrui-
~"^n zouden ingooien of auto's
uden vernielen. Sommigen
oo fearschuwden zelfs, dat ze met
weren het recht in eigen
30 1 nd zouden nemen, als de po-
so tie er niet snel in slaagde de
ist te herstellen.
go pn bejaarde man stierf door
,n hartaanval, toen vuurwerk
•0® uder zijn raam ontplofte. Ve-
50 h kregen eerste hulp na ruzies
!oo a straat. De grote hoeveelhe
id In wijn en bier, die de mensen
.50 idden gedronken op een over-
rr nning van Saint Etienne, was
;io i oorzaak van deze uitwassen
l4® i de nederlaag.
*^2 3k in Glasgow was het na
loop van de wedstrijd onrus-
Een groep teleurgestelde
ugdige Franse supporters
,oo eroverden" een tram en
oob achten vernielingen aan. De
nen werden ingeslagen en
:ingen vernield. De Schotse
litie moest de groep met
mmiknuppels uit elkaar
an. Een andere groep smeet
compressor van publieke
rken in een ondergrondse
rkeergarage. Een Franse
).o® pporter raakte ernstig ge-
3 so tnd toen hij van een rijdende
ito afviel. Tegen twee uur in
I nacht keerde de rust in
Bsgow weer.
bger Rocher, voorzitter van
Etienne, reageerde zijn te-
arstelling af aan het adres
n de Hongaarse scheidsrech-
r Palotai. „Mijn ploeg heeft
ï.oo n schitterende wedstrijd ge-
Z eeld, maar de arbiter heeft
is de das omgedaan. Hij had
Q— t doelpunt van Roth nooit
ogen toekennen. Roth schoot
ENO^n Palotai nog bezig was on-
spelers in de muur naar ach-
'en te verwijzen. Dit was dra-
rira itisch want wij verdienden
ter. Ik ben ervan overtuigd
,0 t wij de beker zouden heb-
den h veroverd als we een verlen-
ig hadden geforceerd".
ïacties pers
Britse ochtendbladen heb-
a de manier waarop Bayern
Inchen voor de derde keer de
ropese beker voor lands-
mpioenen veroverde, scherp
roordeeld.
e Sun schreef gistermorgen:
ayern heeft de cup van Saint
ienne gestolen. In de sport
jkt gerechtigheid niet meer
bestaan. Saint Etienne was
Hampdenpark veel beter,
lar verloor de partij door een
ukkig schot van Franz Roth.
yern heeft niets gedaan om
de finale een mooie wed-
ijd te maken. Ze hebben als
ven de beker veroverd",
de „Daily Mirror" luidde de
p boven het verslag van de
Udo Horsman van Bayern München heeft de bal weggekopt
voordat Patrick Revelli van St. Etienne gevaarlijk kan
worden. De internationale pers is het erover eens dat Bayern
de Cup onverdiend gewonnen heeft.
Europese bekerfinale: „Mees
ters in de schaaksport". Daar
mee doelde verslaggever Frank
McGhee op de spelers van Bay
ern. „Voor de spelers van Bay
ern München is voetbal blijk
baar een soort schaakspel ge
worden. Ze kunnen zo geweldig
voetballen, maar in Hampden
park hebben ze er niets van
laten zien. Ze hebben schaak
gespeeld met de bal. Zelden
speelde een ploeg zo voor
zichtig".
David Millej noemde in „the
Daily Mirror" de finale in Glas
gow. „waardeloosHij dacht
met weemoed terug aan de Eu
ropese bekerfinale tussen Real
Madrid en Eintracht Frakfurt
7-3 in hetzelfde stadion zestien
jaar geleden. Miller- „Toen za
gen de toeschouwers een ware
happening. Toen doelpunten
en fantastisch offensief spel.
Dit keer was het anders. De
spelers van Bayern gedroegen
zich als zandzakken op een
golfbreker. Ze lieten alle golven
rustig over zich heen gaan en
absobeerden alles wat Saint
■Etienne te bieden had. Steu
nend op routine en rustig
wachtend op een gunstig mo
ment maakten zij de wedstrijd
dood. Hun opzet slaagde volko
men en geheel volgens plan,
maar er is geen goed woord
over te schrijven".
De Franse ochtendbladen
spraken donderdagmorgen vol
bewondering over de prestatie
van Saint Etienne. De pers is
bijzonder teleurgesteld dat de
Franse kampioen de finale met
1-0 verloor, want de ploeg had
beter gespeeld dan de Duitsers
die erg gelukkig waren
geweest.
Het toonaangevende sportblad
„l'Equipe" schreef: „Ze hebben
alles gedaan. Ondanks de ne
derlaag heeft Saint Etienne
blijk gegeven veel mogelijkhe
den te bezitten. Door pech is
het er niet helemaal uitgeko
men. Twee keer hielp de lat
Sepp Maier. Saint Etienne liet
zien de beste club van deze tijd
te zijn. Dat de beker toch naar
München ging, danken de
Duitsers aan het geluk dat aan
hun zijde was. Saint Etienne
was veel offensiever en speelde
zeer modern voetbal. De ma
nier waarop Saint Etienne deze
finale heeft verloren, is meer
waard dan de wijze waarop
Bayern München heeft gewon
nen. Frankrijk heeft gebeefd
en gebeden, het mocht dit keer
nog niet lukken, maar Saint
Etienne wacht wel een grote
toekomst".
Het blad „L'Aurore" schreef:
„Waarop berust een succes?
Een nederlaag? Welgeteld één
succesvolle actie van een
speler heeft de finale beslist en
het prachtige werk van een ge
heel team teniet gedaan. In de
ze finale verdiende Saint
Etienne meer dan een neder
laag. De Franse kampioen
heeft in Glasgow overduidelijk
laten zien een Europese
topclub te zijn geworden. Er
kleefde maar één fout aan het
spel: kansen benutten. Dat
kan Bayern beter, Roth benut
te een van de paar kleine kan
sen en hielp Bayern aan de
derde beker, die eigenlijk Saint
Etienne toekwam".
Het ochtendblad „L'Humani-
té" noemde de nederlaag van
de Franse kampioen een more
le overwinning. „De finale in
Glasgow was een bijzonder
leerzame voetballes. Saint
Etienne deed alles goed, behal
ve scoren. Daarin waren de
Duitsers beter en daarom ook
wonnen zij voor de derde maal
de Europese beker. Niettemin
verdient Saint Etienne vele
complimenten voor de wijze
waarop het Bayern tegemoet is
getreden. Voor het oog van
heel Europa behaalde Saint
Etienne een morele overwin
ning".
„Liberation" ging nog veel ver
der: „Sinds de dood van gene
raal Charles de Gaulle had
Frankrijk geen helden meer. In
Glasgow zijn de elf voetballers
van Saint Etienne het bijna
geworden. Zij hadden van de
voetbalsport sinds zeventien
jaar weer een nationale zaak
gemaakt. Heel Frankrijk leef
de met ,Les verts' mee, maar
een gelukkig schot van Roth in
het Franse doel en twee onge
lukkige schoten tegen de Duit
se lat zorgden ervoor dat de
spelers (nog) niet tot het hel
dendom konden worden verhe
ven".
®pSA De Nederlander Hennie Kuiper heeft de leiding in
ïgemeen klassement van de Ronde van Spanje overgenomen
^faoquim Agostinho uit Portugal. De 16de etappe, de
2£te van de Ronde, werd gewonnen door de Westduitser
if Thureau. Hij legde de 156 kilometer af in 4.38.20.
-n 2<
I
ïjlfde tijd als Thureau kwamen dona 78.18 <i. 4 José Nazanabai 78.18.47,5. Ludo
niaarri .To«;p Na7ahpl dp Rplcr Loos 78.19.18. 6. Vicente Lopez Carrll 78.19.24. 7.
Üfuil Oieter Thurau 78 20 44. 8. Pedro Torres 78.21 18.
ÏOOOS, de Spanjaard Vicente Lo- 9 José FuChs 78.21.36, 10 Joaquin Agostinho
ijTil en Hennie Kuiper over de 78.21.40. 11. José Martins 78.25.08,12 José Anto-
'i nin Gnnzalrs I.tnnrPK (Sn) 78 25 21 13 Anrlres
ll
2«u was de snelste van een acht
forke kopgroep die ontstond
leklimming van de 1260 meter
•J&lombera berg. Hennie Kuiper
iTour de France winnaar, Luis
iwaren de renners die er voor
dat de kopgroep de voor
behield.
ïkampioen Hennie Kuiper is
3.een de grote favoriet voor de
rg 3e. De laatste week was hij
a- Vooraan in het rennersveld te
3
4 algemeen klassement heeft
nu een voorsprong van 25
nio Gonzales Linares (Sp) 78 25.21, 13. Andres
Oliva 78.25.31, 14 Enrique Martinez Heredia
78.26.27, 15. Oonzalo AJa 78.27.00.
t-
ïBn op Luis Ocana. In de etap-
2 vandaag, die langs de kust 2.513.— ontvangen. 4e prijs: 7 941 winna;
jlbao voert, krijgen de renners e"c k0'°1m «•- ®nivan«*n. "r7,:
it v.11 1°winnaars, die elk per kolom 46.—ontv:
$t om bij te komen van de jackoot voor de lotto van as. zondag 138
pergetappes.
Aantal deelnemers: 853.699 Bruto inleg:
3.379.922,-. Prljzenbedrag 1.737.076 le
prijs: geen winnaar, van het bedrag van de le
prijs gaat '/se deel naar de le prijs van de
volgende week Het overige se deel wordt ln
gelijke delen verdeeld over de 2e t/m de 5e prijs.
2e prijs: 5 winnaars, die elk bruto 59.850.—
ontvangen. 3e prijs: 151 winnaars, die elk bruto
winnaars, die
9.889
ontvangen
Jackpot voor de lotto van as. zondag 138.705,—
fori*
>E ETAPPE: 1. Dieter Thureau. de
n Canagas de Onls naar Reinosa ln
J José Nazabal (8pa). 3. Vicente Lopez
judo Loos (Bell. 5 Hennie Kuiper (Ned),
00 Jana (Spa), 7. José Pesarrodona (Spa). 8.
Jrres (Por) allen ln dezelfde UJd als
icwijaO. Josef Fusch (Zwl) 4.39.24.10. Enrique
i llSpa), ll Andres Oliva (Sp) 4.39.24.12.
l*ües (Belg) 4.41.04.13. Joaquin AgosUn-
1H.42.10. 14 José Gonzales Linares <8p)
S lfcsé Martins (Port) z.t.. 23. Fedor den
ijzen •ed) 4.53.37. 32. Henk Prinsen (Ned)
55 J. Aad van den Hoek (Ned) 5.21.19. 45.
ST jjCatwtjk (Ned) z.t.. 48 Pronk (Ned) z.t.,
65 5*ns (Ned) z.t.. 55 Priem (Ned) z.t
19 tyEN KLASSEMENT 1 Hennie Kuiper
9.si- Luis Ocana 78.18.18. 3. José Pesarro-
13.31
TOTO NO. 19
Aantal deelnemers: 210.309 Bruto inleg:
630.016.— Prljzenbedrag: 299.257.—.
le prijs: Geen winnaar, van het bedrag van de le
prijs gaat "»e deel naar de le prijs van de
volgende week Het overige "x deel wordt ln
gelijke delen verdeeld over de 2c en de 3e prijs.
2e prijs: 44 winnaars, die elk bruto 2.607.—
ontvangen. 3e prijs: 789 winnaars, die elk per
kolom 183.— ontvangen.
Jackpot voor de toto van a s. zondag 39.901.—
door Ruud Verdonck
AMSTERDAM Er moet heel wat gebeuren voor men er toe
komt een heel jaar naar een sportman te noemen. Halverwege
1972 leek Nederland rijp om van dat jaar „Cruyff-jaar' te maken,
maar nu in 1976 lijkt zo'n kwalificatie nog verder weg dan zelfs
een „Michels-dag". Toch heeft de Nederlandse schaakwereld 1976
een speciale naam gegeven: het „Euwe-jaar".
ten kunnen vrijwaren. Ook al heeft
dat nogal eens betekend dat het hem
een dosis kritiek kostte. De wijze
Genoemd naar de man die in 1935
wereldkampioen werd en sindsdien
zeer veel is blijven betekenen voor de
schaaksport. Niet alleen in Neder
land, maar ook ver daarbuiten. Pro
fessor dr. Max Euwe wordt op 22 mei
75 jaar, maar hij zal er 365 dagen lang
om gefêteerd worden.
Prof. Euwe behoort tot het zeer selec
te gezelschap Nederlanders dat er in
geslaagd is via een sportprestatie
zeer langdurige roem te vergaren. Zo
als Fanny Blankers Koen in 1948 in
één klap nationaal en Internetionaal
geliefkoosd werd. zo slaagde Euwe er
in 1935 in om zich met één prestatie
tot nationale held te verheffen. Op 15
december van dat jaar eindigde de
tweekamp om de wereldtitel schaken
met de tot Fransman genaturaliseer
de Rus dr. Aljechin in een overwin
ning voor Euwe.
Die prestatie bleek Nederland ineens
uit te tillen tot een der grootste
schaaknaties. Euwe werd door dui
zenden gehuldigd terwijl hij op het
balkon van het Carlton hotel stond.
De verkoop van schaakborden en
boeken steeg tot een ongekende
hoogte. West won van Oost schreef
dr. Tartakower die de tweekamp
volgde. Maar ook: „Weet u dat dr.
Euwe de match slechts daarom ge
wonnen heeft, omdat hij met even
grote gemoedsrust ook een even
tueel verlies geaccepteerd zou heb
ben". Die laatste kwalificatie van
prof. Euwe heeft het hele geheim van
Euwes nog voortdurende faam in
zich Zijn vermogen om te relative
ren stak en steekt veelal scherp af.
Zelf zei hij onlangs daarover dat hij
nooit tegen een tegenstander speel
de. Die zag hij soms zelfs niet. „Ik
speel tegen een stelling op het bord".
Het feit dat hij dat kan en het feit
dat ook hij zijn maatschappelijke
welzijn niet verwarde met zijn
sportbeoefening, maakte hem tot de
man die in 1970 geknipt was voor de
functie van voorzitter van de FIDE,
de internationale schaakfederatie.
Euwe kwam daar op een niet een
voudig moment terecht maar met
voorzichtig laveren heeft hij die
FIDE van al te desastreuze conflic-
echter waarop hij er ten slotte toch
in slaagde om titelverdediger Boris
Spasski en Bobby Fischer rond het
bord te krijgen dwong respect af.
Zoals hij ook daarna respect en kri
tiek verwierf toen hij ten slotte niet
anders kon doen dan de jonge Rus
Anatoli Karpov tot wereldkampioen
uit te laten roepen. Twee bijzonder
moeilijke affaires die hij in ieder
geval geregeld heeft. Of dat zonder
hem gelukt zou zijn, blijft een grote
vraag.
Het zijn die twee verdiensten en zijn
faam die 1976 voor de schakers tot
„Euwe-jaar" hebben gemaakt. Er is
een speciaal comité dat zich bezig
houdt met de festiviteiten. Op zijn
verjaardag zal Euwe als geschenk
een naar hem genoemd fonds krijgen
aangeboden. Alle bij de FIDE aange
sloten landen en zoveel mogelijk in
de schaaksport geïntegreerden zijn
aangeschreven om dat fonds van de
grond te helpen. Doel is in ieder
geval de schaaksport tot ontwikke
ling te brengen, met name n de lan
den waar het veelal door financiële
problemen niet mogelijk is. Door het
via het Euwe-fonds beschikbaar ste
len van kennis en materiaal hoopt
men een bijdrage aan die ontwikke
ling te kunnen geven.
Behalve het fonds zijn er meer pro
jecten ontwikkeld om het Euwe-jaar
extra inhoud te geven. Gistermiddag
werd het startschot gegeven voor
een schaakmanifestatie Amsterdam.
Plaats van handeling was de spiegel
tent op het Museumplein in Amster
dam. Een wonderlijk prachtige ker
mistent die in het kader van Amster
dam '700 in de hoofdstad verzeild
raakte en volgens velen daaruit niet
meer gemist kan worden. In die tent
werd het startschot gegeven voor de
Euwe-vierkamp. Een evenement dat
naar de organisatoren en Euwe ho
pen, jaarlijks zal gaan terugkeren.
Hoofdpersoon van de vierkamp is
wereldkampioen Anatoli Karpov.
Naast hem doen de Austr?"-~ue
Amerikaan Walter Browne, de IJs-
De deelnemers aan de schaakvierkamp, die gehouden wordt ter ere
van de 75ste verjaardag van Max Euwe. Van links naar rechts:
wereldkampioen Anatoli Karpov, Fridrik Olafsson, Jan Timman en
Walter Browne.
lander Fridrik Olafsson en de Neder
lander Jan Timman mee. Oorspron
kelijk was niet Timman, maar de
Joegoslaaf Ljubojomlr Ljubojevic
uitgenodigd om deel te nemen. De
organisatoren gingen er toen nog
van uit dat Timman's langzaam ge
groeide antipathie tegen het scha
ken in Nederland ook wel voor deze
vierkamp opgang zou doen.
Timman voelde er echter alles voor
om achter het bord te verschijnen in
Amsterdam. En omdat Llubojevic
juist te lang talmde met zijn toezeg
ging bleek het toch mogelijk om
Timman in te passen. „Ik vind het
juist erg prettig in die vierkamp uit
te komen. Omdat het dubbelrondig
is. Ik speel niet vaak twee keer tegen
Karpov. En ik heb er toch wel iets
van opgestoken tijdens het laatste
toernooi in Skopje. Al mag je na
tuurlijk niet vergeten dat ook of
juist in dit soort wedstrijden ieder
een probeert om juist tegen die Kar
pov het te maken. Dat betekent dat
hij steeds toch wel onder zware druk
speelt." Timman eindigde in Skopje
op een gedeelde tweede plaats ach
ter Karpov die er nog eens bewees
als een regerend kampioen uitste
kend in staat te zijn zijn titel in
diverse toernooien waar te maken.
De vierkamp in Amsterdam duurt
tot 23 mei. Daarbij wordt dagelijks
begonnen om 1 uur. een nog steeds
opmerkelijke tijd voor schakers om
dat de meesten er de voorkeur aan
geven enkele uren later hun partij te
beginnen.
Timman: „Ja liever zou ik ook later
spelen, maar het is nu eenmaal zo.
Timman protesteerde nog maar en
kele weken geleden tijdens het Ne
derlands kampioenschap tegen dat
vroege aanvangsuur. Maar wed
strijdleider Constant Ordaan: „Om
één uur beginnen is inderdaad erg
vroeg, maar het heeft toch ook wel
voordeel dat je een partij op dezelfde
dag veelal uit kunt spelen, dat je niet
met afgebroken partijen blijft
zitten."
Het beginnen van een schaaktoer
nooi om één uur heeft echter ook
nogal wat consequenties voor het
bezoek. De meeste mensen kunnen
zich nu eenmaal in de middaguren
niet vrijmaken voor het bezoek aan
een schaakwedstrijd. Maar zegt me
de-organisator Berry Withuis: „Het
eerste voordeel Is dat de schakers
tenminste de mogelijkheid hebben
om uit te slapen. Daarnaast doen we
het gewoon omdat de schaaksport in
Nederland toch al niet zoveel publi
citeit krijgt. Nu via deze partijen
slagen we erin om toch nog de och
tendbladen te halen. Wel dat is ei
genlijk de enige reden." Waaruit
blijkt dat voor prof. Euwe in eigen
omgeving nog voldoende werkter
rein openligt.
ADVERTENTIE
Traditie 47 cent
CK74 47 cent
Half Corona 49 cent
Nijmegen Harry Schellekens (23),
de doelman van de Nijmeegse eredi
visie-club NEC, en van Jong Oranje
heeft zijn contract met vijf jaar ver
lengd. Schellekens, die van ODC-
Boxtel komt, is al vier jaar bij NEC.
Negen andere NEC-spelers. van wie
de contracten dit seizoen aflopen,
kregen van NEC een nieuw contract
aangeboden de negen zijn: Visser.
Hoogendoorn, Marijnissen, Kamps,
Mellaard, Gerdsen, Meijers, Merckx
en Zuidema. Van deze spelers heeft
alleen Zuidema te kennen gegeven
NEC te willen verlaten.
GRONINGEN De eerste dlviste-
club FC Groningen heeft drie nieuwe
spelers gecontracteerd. Het zijn de
23-jarige doelman Ouke Kootstra
van de amateurderde klasser KSC,
de 22-jarige rechterspits Eddy Bak
ker van Go Ahead en de 23-jarige
middenvelder Jac. van Loon even
eens van Go Ahead.
Een goede sigaar spreekt de eerlijke taal van de natuur.
En liefhebbers verstaan die taal. Ze zien liever een gaaf en zuiver dekblad
dan een laagje opsmuk, want juist dat
dekblad vertelt een verhaal: een Java
zegt iets over mildheid, een Sumatra
toont z'n aromatisch karakter,
een Mata Fina Brazil laat z'n rijpheid
zien.
En ook hebben ze duizendmaal
liever een echt natuur-omblad.
Want dat omblad zie je weliswaar niet,
maar is toch erg belangrijk om smaak
en geur over de hele sigaar te verdelen.
En natuurlijk hebben ze voorkeur
cki26 55ccm voor een rijk geselekteerde,
goed gesneden binnengoed-melange. Ze willen een sigaar die volgens
natuurlijke processen gerijpt en gedroogd is. Dat is eerlijke taal.
En die verstaan ze.
Cigarros Autenticos van La Paz.
Levende natuurprodukten.
Zo horen sigaren te zijn. Niet
Cigarros Autenticos.