ij staan in voor Miclc
rerzet tegen plan om
rente te onthoofden
ZCC
0
tegenstrijdige verklaringen
er karakter van verpleger
ir gemeenten willen niet Gronings worden
rJ
Op 22 mei
stemmen
Comité Hulpverlening Zuid - Oost - Azië
u
„Sfeer en wereld
hier heel anders"
Stichting vindt
verkeersplan niet
volledig genoeg
Opgravingen naar
Utrechts kasteel
nodig: 1.100.000.-
GIRO 2914600
cier van justitie vecht psychologisch rapport aan
'W/Kart*
(AG 8 MEI 1976
Binnenland
T rouw/Kwartet 9
/ADVERTENTIE)
\F"
N.'JH
Een Miele is tot en met gekeurd. Streng gekeurd. Door neutrale instanties. Op doelmatfgheid.
betrouwbaarheid en veiligheid Neem bijvoorbeeld de Miele wasautomaat en trommeldroger y
De enige die in Nederland onderscheiden zijn met de keurmerken van f
èn Kema èn Wolmerk èn de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen.
j er is geen betere
edia.
fo's,
5tl»
ve:
Uk
Jan Sloothaak
oed is voor de randstad
iog niet goed te zijn voor
Nederland; omdat de
id in de problemen zit
e verstedelijking hoeft de
tn Drente nog niet bij de
cie Groningen te worden
org a" see e^
gt burgemeester mr. P.
?ïnte gieter van Zuidlaren over
efpaona mnen van minister De
Fortman om de Drentse
k zijrgaai iten Roden, Peize, Eelde
kort jiim dlaren aan Groningen te
het irich
ieuwi wij
.®e' lomemen
tadsvjkf
voort
weel
ïtlS
is wat Noord-
id betreft het enige ingrij-
jnderdeel van de plannen om
Voo her^d in delen in mini-
erliikpro ies- Voor <Je rest blijven de
'legTenzen in dit landsdeel
nderd nog die tussen Drente
irijssel nagenoeg geheel
aan de Noorddrenten en trou-
!>k aan het provinciaal bestuur
ente ligt, gaat ook dat éne
iel niet door. Alle betrokken
tebesturen hebben het idee
raardigd van de hand gewé-
ndvo<#de bur6ers hebben actiecomi-
iidnqqi
die comités cn de gemeente
re heb wil minister De Gaay
alruin op grond van koud-
bestee* Dtóijk denken de kop van
iktiege-fie opofferen aan de Groningse
esprek. fte naar meer zeggenschap
hei et gebied rondom de stad. Te
en voornemen wordt van leer
en onder het motto: „De kop
Op Drente, wel te verstaan,
n het betrokken gebied kan
rden aantreffen om Drente
inthoofden.
De Gaay Fortman is on-
US lf in het gebied geweest. Na
en Drents-gemoedelijk ver-
dan sprek met de plaatselijke en
ale CDA-politici en de actie-
verklaarde hij weinig waarde
niseert cb^en aan he komende
r weer mming. „Het is een bekend
ir vrij- isch verschijnsel dat bij
die in mmingen conservatief ge-
erken, wordt." De minister toog
ien- lekjes over Drente rijker
ver- arts. een actiecomité achterla-
van il zich geen moment uit het
arden- slagen toonde. Actievoerder
deren uit Roden: „Wij gaan ge-
tor."
miger
leester Cannegieter: „De uit-
van de minister verbaast me
ij zal zich niet zo maar gewon
en. Toch kan hij met zijn
juist wel eens bereikt heb-
de actie een grimmiger ka-
rijgt."
de burgemeester voelen de
in (ongeveer veertigduizend)
rs zich helemaal Drents. „Als
ister zegt, „ach de bevolking
och conservatief, daar heb ik
Foto links boven: overal staan borden die Noord-Drente
Drents willen laten blijven.
Rechts: een affiche die het Drentse volksjongetje Bartje te
hulp roept om de verbondenheid met het ..Land van
Bartje" aan te tonen.
Op zaterdag 22 mei gaan de in
woners van vier gemeenten naar
de stembus. Peize. Roden, Eel
de en Zuidlarcn organiseren
dan een volksstemming om
..Den Haag" ervan te overtuigen
dat de voorgestelde indeling van
de gemeenten bij de provincie
Groningen verfoeilijk is. De
stemming gaat door, ook al heeft
minister De Gaay Fortman zich
er laatdunkend over uitgelaten.
De gemeenten hopen vooral po
litieke invloed te kunnen uitoe
fenen en het parlement te
beïnvloeden. Het kabinet beslist
waarschijnlijk al vóórdat de
stemming gehouden wordt over
het voorstel tot bestuurlijke her
indeling van ons land.
De kwestie leeft sterk bij de
burgerij, die actiecomités heeft
gevormd. Dat blijkt ook uit inci
dentele gevallen. Zo weigerde
wethouder A. Luinge van Peize
zijn in een Gronings ziekenhuis
geboren zoon Jan aan te melden
op het stadhuis van Groningen.
Peizer ambtenaren hebben hun
wethouder er met veel moeite
naar toe gepraat.
Overigens is het verzet niet zo
zeer anti-Gronings als wel vóór
Drente, aldus de heer Rispens
van het actiecomité in Roden.
Die liefde voor Drente ligt ook
ten grondslag aan een lesbrief
die in het kader van de actie op
de betrokken scholen wordt be
handeld.
IADVERTENTIEI
STICHTING
(v/h Comité Hulpverlening Zuid-Vietnam)
Gedeelte van een
vluchtelingenkamp in
Thailand
Steun aan vluchtelingenkampen in
geen boodschap aan", dan vind ik
dat eigenlijk maar bijzonder ernstig.
Waar gaat het bij de reorganisatie
van het binnenlands bestuur tenslot
te om? Toch om een betere relatie
tussen burgerij en overheid. Als je.
van dit gebied de historische en cul
turele banden doorsnijdt, de sterke
betrokkenheid bij het Drentse be
stuur en het hele Drentse gebeuren
wegneemt en er een aanhangseltje
van Groningen van maakt, dan zul
len de bewoners in een totaal andere
sfeer en wereld moeten leren denken.
Groningen is anders dan Drente.
Het leeft hier
Het is jammer dat de minister dan
meent daar smalend over te moeten
praten. In het westen leven die din
gen misschien al niet meer zo, hier
nog wel. Friesland heeft het heel
sterk. De Drenten lopen niet zo gauw
te hoop. Nu merk je echter toch dat
het leeft. In zo'n situatie zijn alleen
zeer sterke zakelijke argumenten vol
doende om toch door te zetten met de
annexatie."
En die zakelijke argumenten zijn er
juist niet, meent de Zuidlaarder bur
gemeester. Het noorden van ons
land kent situaties als met Zoeter-
meer niet. Natuurlijk is Drente wel
betrokken bij Groningen, maar dat
geldt voor het hele noorden. Als
voorbeeld van betrokkenheid wordt
de gezondheidszorg wel genoemd.
„Maar dan kun je van het hele
noorden wel één Groot-Groningen
maken. Het academisch ziekenhuis
vervult een functie in dit gehele
landsdeel."
De grootste betrokkenheid blijkt in
feite maar uit de behoefte van Gro
ningers om in de kop van Drente te
komen wonen, zo redeneren de Dren
ten. Je krijgt echter wel Paard van
Troje-achtige toestanden (zoals het
Drents Landbouwgenootschap het
uitdrukte) om dat gebied dan maar
Gronings te maken.
Veiling
Voor Groningen is er onlangs een
nieuwe frustratie bijgekomen. De
Groningse bloemenveiling dreigt
naar Eelde te verhuizen. In Drente
kijkt men wat smalend aan tegen
het feit dat het stad-Groninger be
stuur daartegen in beroep is gegaan
bij de Kroon.
Volgens mr. Cannegieter kan een
verwevenheid op planologisch ge
bied weliswaar niet ontkend worden,
maar de problemen op het gebied
van de ruimtelijke ordening zijn be
paald niet van dien aard dat Noord-
Drente zo nodig bij Groningen zou
moeten. Het streekplan Noord-
Drente sluit gaaf aan bij het
streekplan Centraal Groningen om
een groei-impuls te geven aan de
stad, althans de leegloop van die
stad tegen te gaan. Noord-Drente is
er niet op uit Groningen nog verder
leeg te zuigen, maar er is integendeel
een sterke rem gezet op de wo
ningbouw, zodat er geen enkele
vrees hoeft te zijn voor nieuwe sate-
liet-steden.
De heer Cannegieter vindt de laat
dunkende opmerkingen van de mi
nister te meer jammer omdat provin
ciale staten van Groningen zelf juist
hebben aangedrongen op een
volksstemming. „De minister kan
dat niet afdoen met de opmerking
dat we niet eeuwig kunnen blijven
stilstaan bij de grenzen die zijn
vastgelegd in middeleeuwse roofrid-
deroorlogen."
Oriëntering
De bewering van de bewindsman dat
Noord-Drente geheel op Groningen
is georiënteerd wordt van de hand
gewezen. Van de Zuidlaarder be
roepsbevolking bijvoorbeeld werkt
52 procent in de eigen gemeente.
Dan blijven er inderdaad nog 48 pro
cent over die elders werken, maar
daarvan pendelen er slechts zeven
tien procent op Groningen. Ge
meenschappelijke regelingen zijn er
niet. De Drenten ontkennen ook dat
hun gebied deel uitmaakt van de
Groningse woningmarkt. In Gronin
gen en (het Groningse) Haren geldt
nog steeds de woonruimtewet 1947;
door de evenwichtige situatie op de
woningmarkt in Noord-Drente kon
dit gebied worden geliberaliseerd.
Om al deze redenen heeft ook het
provinciale bestuur van Drente de
inljvingsplannen van de hand
gewezen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De stichting natuur
en milieu heeft heftige kritiek geuit
op het meerjarenplan personenver
voer van minister Westerterp van
verkeer en waterstaat. De stichting
vindt dat volgens het plan het open
baar vervoer nauwelijks wordt uitge
breid, dat er veel te weinig geld wordt
uitgetrokken voor de aanleg van
fietspaden en dat de wenselijkheid
van nieuwe rijkswegen die genoemd
worden nog moeten worden afgewo
gen tegen mogelijkheden van provin
ciale wegen en van openbaar vervoer.
De stichting heeft deze kritiek ge
spuid in een verklaring aan de Twee
de Kamer. De vaste Kamercommis
sie voor verkeer en waterstaat begint
aanstaande maandag met de behan
deling van het meerjarenplan van
minister Westerterp.
Van een verslaggever
UTRECHT De Utrechtse stads-
archeoloog T. Hoekstra zal 10 mei
beginnen met opgravingen naar fun
damenten van het kasteel Vreden-
burg op het gelijknamige plein in
Utrecht. Het kasteel Vredenburg Isfdël (3)
werd in 1528 in opdracht van Karei x
de vijfde gebouwd rondom het uit
1250 daterende klooster van de Jo-
hanniterorde. Hoekstar hoopt resten
van het kasteel en het klooster op te
graven. De archeoloog heeft de tijd
tot augustus. Dan zal op die plaats
het muziekcentrum worden
gebouwd.
Thailand
SURIN
CHANTABURI
NOORD-OOST THAILAND
SI KHIEU
Frankrijk
PARIJS
SAINT-ETIENNE
LE HAVRE
MARSEILLE
Humanitaire hulp voor Vietnamese. Laotiaanse en Cambodjaanse vluchtelingen in
de vorm van voedsel, kleding, dekens, muskietnetten, medicijnen en huisvesting.
Hulpverlening gekoppeld aan en/of ter ondersteuning van de Evangelieverkondiging
aan behoeftige naasten in of uit Zuid-Oost Azië, in gehoorzaamheid aan Gods
Woord, zoals beleden in de Drie Formulieren van Enigheid.
tnv
STICHTING
COMITÉ
HULPVERLENING
ZUID-OOST-AZIË
Postbus 1527, Groningen
UIT
VAN LEZERS
Kort*, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartel, Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
TRICHT De psychiater dr. J. G. Schnitzler en de psycholoog drs. W. H. Derks hebben
in geheel verschillend geoordeeld over de persoonlijkheidsstructuur van Frans H., de
ge hoofd-verpleegkundige uit Kerkrade, die van negen „insulinemoorden,, wordt verdacht,
ïreef de psychiater H. als „niet eerlijk", „hypocriet", „onecht", de psycholoog had bij de
:hte „geen spoor van dubbelhartigheid" kunnen ontdekken.
nnrfrtJ^rwfJ»^Ji«^eK^enKVer" 8etuiBen bem omsenreveu als
aan de Psychiatrische obser- heerszuchtig, als iemand die geen te
genspraak duldde en werden zijn in
tellectuele en verpleegkundige capa
citeiten beperkt geacht.
Leo Kleyn
Uniek van het gevangeniswe-
3K) in Utrecht, waar H. zeven
lang onderzocht is. Zij traden
e Maastrichtse rechtbank op
uigen-deskundigen. De psychi-
is namens de officier van justi
tie psycholoog namens de ver-
r opgeroepen
ater Schnitzler meende dat
atie kan worden gelegd tussen
5H waarvan H. wordt verdacht
ns persoonlijkheidsstructuur,
dat zijn indrukken over H. in
lijnen aansloten bij de door
fstudeerde getuigenverklarin-
larin vrijwel zonder uitzonde-
hgunstig over de verpleger
ïeoordeeld.
)mming
hand van het door Schnitzler
'achte rapport somde de presi-
an de rechtbank nog eens op
kwalificaties de getuigen ge
lnebben. Het was een scala van
negatieve eigenschappen: on-
ntlgheid, oneerlijkheid, onbe-
aarheid, achterbaksheid, leu-
ugheid, schijnheiligheid, hui-
'tigheid, geldingsdrang en
matigheid. Verder hadden de
geleiding in de kliniek wordt in het
psychiatrische rapport opgemerkt
dat H. daarover „steen en been"
klaagt, en dat er inderdaad sprake
lijkt van „een ongewenste wisseling
H-, zo heeft Schnitzler geconclu- van artsen". Maar, zo wordt daaraan
deerd. kwam eigenlijk bij niemand dan toegevoegd: ..Men vraagt zich af
sympathiek over. Ook had hij ner
gens aanwijzingen kunnen vinden
dat de verpleger zich werkelijk inzet
te voor zijn patiënten. Op grond van
eigen waarneming noemde hij H.
„vrij kil en gevoelsarm" en „vrij ego
centrisch". Hij schreef de verdachte
een „neurotische karakterstructuur"
toe.
Verwijderd verband
Opmerkelijk was dat de getuige-
deskundige zich in zijn rapport ook
heeft uitgelaten over kwesties die
met een psychiatrisch onderzoek
slechts in verwijderd verband lijken
te staan. Zo bevat het rapport de
uitspraak dat zou hebben kunnen
blijken dat in de kliniek in het geheel
geen wantoestanden bestonden, „als
de betrokkene in alle ernst en met de
volle inzet van zijn persoon beklag
was gaan doen". Daarbij wordt er op
gewezen dat geen van de getuigen de
wantoestanden bevestigden.
Met betrekking tot de medische be-
of hij niet overdrijft."
De psychiater, die ongeveer vrijt ge
sprekken met H. heeft gehad,
schrijft in zijn rapport dat hij geen
wezenlijk contact met de verpleger
heeft kunnen krijgen. Emotioneel
gezien noemt Schnitzler hem „vlak"
en „ongedifferentieerd". Volgens de
psychiater ontbreekt het H. ook aan
„zelfinzicht".
Het psychiatrisch rapport mondt uit
in de conclusie dat H. in vermin
derde mate toerekeningsvatbaar is.
H. zal niet voorwaardelijk of onvoor
waardelijk ter beschikking van de
regering gesteld hoeven worden. Als
hij niet opnieuw in een verantwoor
delijke functie in de verpleging te
recht komt. vormt hij volgens het
rapport geen groot gevaar voor de
samenleving.
„Niet wezenlijk"
De psycholoog Derks zei in een toe
lichting op het door hem uitgebrach
te rapport dat hij „ook gevoelsma
tig" niet de minste moeite had met
H. in contact te komen. De door de
psychiater Schnitzler geconstateer
de „hypocrietie" van H. noemde hij
„niet wezenlijk" en „een bij
verschijnsel", waaraan het persoon
lijkheidsbeeld van H niet kan wor
den opgehangen.
Derks had bij zijn onderzoek ook
geconstateerd dat H. in hoge mate
vatbaar is voor suggestie. In een
situatie waarin H. zich hulpeloos
voelde, bleek het een koud kunstje
te zijn. hem bepaalde antwoorden in
de mond te leggen. De verdediger,
mr. J. J. M. Hermans, ging bij zijn
ondervraging van de psycholoog
vooral daarop in, omdat H. op de
zitting meermalen heeft laten weten
dat hij bij de politieverhoren iets
anders heeft gezegd dan hij heeft
bedoeld.
Vraagteken
De officier van justitie, mr. J. Boos
ter, vocht de inhoud en de waarde
van het psychologisch rapport fel
aan. Hij vond dat de psycholoog
„verbazingwekkende uitspraken"
had gedaan en in het rapport geen
„kritische zeef" had ingebouwd.
Zo vroeg hij zich af. hoe Derks kon
menen dat H. in staat is „tot het
ventileren van kleine onwaarheden",
daar de verpleger heeft toegegeven
inzake de diefstal van een gouden
ketting, een grove onwaarheid te
hebben gesproken.
Ook plaatste de officier met het oog
op de diefstallen een groot vraagte
ken bij de conclusie van Derks dat
H. grote aandacht besteedde aan
niet alleen het geestelijk, maar ook
het materieel welzijn van zijn pa
tiënten.
Niet aan kritiek onderworpen werd
de bevinding van de psycholoog dat
H. volslagen ongeschikt is voor het
beroep van verpleger. Volgens Derks
heeft H. voor een hoofdverpleegkun
dige een absoluut te laag IQ. Was hij
bij zijn sollicitatie getest, aldus de
psycholoog, dan zou hij zeker zijn
afgewezen.
Brief
Aan het begin van de middagzitting
deelde de officier mee een
expresbrief te hebben ontvangen
van het hoofd van de verpleegkundi
ge dienst in de Lückerheidekliniek.
de heer A. P. Jansen. Deze beklaagt
zich in de brief over eenrijns inziens
onjuiste getuigenverklaring van het
afdelingshoofd H. P. M. van Dijk.
Verpleger Van Dijk verklaarde vori
ge week dat Jansen geen aandacht
had geschonken aan zijn klachten
over de gang van zaken op de afde
ling Nachtegaal, waarvan H. hoofd
was. Volgens Jansen had nooit ie
mand zich bij hem beklaagd. Tot
kort voor de aanhouding van H.,
aldus Jansen in zijn brief, was hem
niets bekend van vermoedens ten
aanzien van praktijken waarvoor H.
nu terecht staat.
Van Dijk herhaalde gisteren desge
vraagd dat hij eind mei of begin juni
vorig jaar wel met Jansen over „on
regelmatigheden" op de afdelingen
van H. had gesproken, maar dat
hem, voordat hij nadere uitleg had
kunnen geven, de mond was ge
snoerd. Jansen zou hem bij die gele
genheid voor de voeten hebben ge
worpen een oproerkraaier te zijn. In
zijn brief aan de officier liet Jansen
weten zijn verklaring onder ede te
willen afleggen, maar de rechtbank
achtte zijn komst naar Maastricht
niet nodig,.
Het ingezonden stuk van D. J. Muller
(Tr/Kw 30-4-'76) heeft opnieuw mijn
overtuiging bevestigd, dat het ge
bruik van de term „bezet gebied"
voortdurend tot misverstand aanlei
ding geeft. Muller heeft het over de
claim 28 jaar geleden op het toen
bezette gebied. Een, zacht uitge
drukt, vreemde omschrijving voor
het uitroepen van de onafhankelijke
staat Israël op de datum waarop het
mandaat van Engeland afliep. Dit
was volledig in overeenstemming
met resolutie 181 van de algemene
vergadering der Verenigde Naties,
29-ll-'47, gebaseerd op het grondig
onderzoek van UNSCOP (United Na
tions Special Commission on Pales
tine, samengesteld uit leden van 11
neutrale landen). In de jaren 1946-'47
doorkruisten 57 stafleden van
UNSCOP het mandaatsgebied en
weerlegden aan de hand van de fei
ten in hun rapport (500 blz.) de Ara
bische bewering dat heel het gebied
deel uitmaakte van het „Arabische
moederland".
Resolutie 181 voorzag in de vorming
van twee autonome staten. Israël en
Palestina, met economische unie. en
een bijzondere status voor het ge
bied van Jeruzalem. In flagrante
strijd met deze resolutie werd de
jonge staat Israël van alle kanten
aangevallen en de oprichting van de
autonome staat Palestina onmoge
lijk gemaakt: Transjordanië an
nexeerde eenvoudig de Westbank en
Oost-Jeruzalem (met vernietiging
van de joodse wijk) en noemde
zichzelf Jordanië.
Terwijl Israël in juni 1967 in hevige
strijd gewikkeld was met Egypte en
Syrië (na de blokkade van Ellath en
het wegzenden door Egypte van de
VN-troepen), werd het door Jordanië
in de rug aangevallen. Gevolg: Israël
maakte de Jordaanse annexatie on
gedaan.
Er wordt door Israël geen claim ge
legd op dat gebied. Ontruiming zon
der een door de grote mogendheden
gegarandeerd vredesverdrag met
veilig gestelde grenzen betekent in
de nog steeds door de Arabische
staten onderhouden oorlogssituatie:
zelfmoord.
Bruinisse G. J. Wirtz
Nieuw geluid
'n Nieuwe lente 'n nieuw geluid!
Voorwaar een nieuwe geluid als dr.
y.d.. Heuvel voorziet dat er vele soor
ten dominees zullen komen. Brood
nodig is dat, als we bedenken hoe
verschillend het kerkvolk is qua mi
lieu, opvoeding en vooral werkkring
om maar niet te spreken van jong en
oud kerkvolk. Want deze laatsten
zitten met de last van het verleden
waarin tussen vrome muren hun zo
veel ingeprent is. dat hun aanspreek
baarheid voor moderne ideeën daar
zeer onder lijdt en waardoor de een
heid binnen eenzelfde kerk daar zelfs
door bedreigd wordt. Enige jaren te
rug hebben tien parochies in Bra
bant een team van zielzorgers ge
vormd om bij toerbeurtin deze paro
chies te preken om 20 oud en jong
elk wat wils te geven. Niemand mag
om welke reden dan ook enig predi
ker betichten van opportunisme (zo
de wind waait waait zijn jasje), want
zij moeten vooral diplomatiek te
werk gaan.
Amsterdam S. G. Pauws
Pvd A-programma
De kritiek van KVP en ARP op het
ontwerp-verkiezingsprogramma van
de Partij van de Arbeid is verdacht.
Het is mijn overtuiging dat de KVP
en de ARP nu al de weg vrij maken
om in een CDA met de WD te gaan
regeren. Een rampzalig vooruitzicht.
Ik heb begrepen dat de Partij van de
Arbeid de inkomensverschillen te
rug wil brengen tot redelijke propor
ties. Wat kan daar op tegen zijn? Het
is toch volstrekt onaanvaardbaar
dat er nog van die gigantische ver
schillen bestaan: De Partij van de
Arbeid wil kennelijk ook onze defen
sie doelmatiger maken. Wat is daar
op tegen? Als dat Inderdaad tot ge
volg heeft dat die defensie dan min
der kostbaar is dan moet men het
doen. Voorlopig zijn alle voorstellen
tot humaniseren van onze maat
schappij van de Partij van de Arbeid
gekomen. Met KVP en ARP als rem
mende factor. Een schande!.
Amsterdam J. Huizinga
PvdA-program (2)
Bas de Gaay Fortman is „geschokt"
omtrent de uitlatingen van minister
Van Agt inzake het verkiezingspro
gram van de PvdA, met name
omtrent de paragraaf „defensie". De
PPR-voorman zwijgt in alle talen als
zijn voorzitster Ria Beckers aan
spoort tot nauwere samenwerking
met de communistische partij. Ons
is geleerd, dat fascisme en commu
nisme stoelen op één duivelse wortel,
nl. dictatuur, moord en concentratie
kampen.
Oldebroek H. BOEVE
