Toenadering tot
Sowjet-Unie
verdeelt China
Vieuwe verschillen binnen
F Lfrikaanse nationale raad
Verkiezing nieuwe
president van
Libanon onzeker
Conservatieven winnen
in Britse gemeenteraden
Aardbeving
Afrika voor de Afrikanen
herhaalt Henry Kissinger
tridmacht vraagt erkenning als vertegenwoordiger
Ondanks parlementsvergadering
imenkort bijeen
dfiTfoiimunistische top
Fori spreekt veto uit over militaire steun
Rechter beschuldigt oud-president Peron
Spaanse oppositie
eist aftreden van
kabinet-Arias
Jan. H. de Groot:
Ik ben rebelser
geworden
Vluchtelingen
demonstreren
in Lissabon
kwartet h
ERAG 8 MEI 1976
Trouw/Kwartet 7
jongeri
taat V4 1 J 1 1
beter,
van 0'
rmee «r e SALAAM (AP, Reuter, UPI) Binnen de bevrijdingsbeweging van Rhodesië, de
rste ja jjkaaBe nationale raad (ANC) zijn nieuwe verschillen aan het licht getreden. De strijdmacht van
D?mi bewetag heeft de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) gevraagd als enige vertegenwoor-
Voall ler erend te worden.
Ook dominee Sithole, eveneens een emshE gewond zijn na door een lijf-
tegenstander van Moezorewa, wordt wairht van president Samora Machel
daarvan beschuldigd. Alle drie de lei- met «fn,mea g»"1 Kestoken. Vol
ders zouden, volgens de verklaring, er k™.? Zuidafnkaanse Rand Daily
alleen maar op uit zijn de eerste Marl. die het bencht publiceerde zou
president van Zimbabwe te worden. het incident zich hebben voorgedaan
:t wat t. gueillaleger wil de leiders van
:ontaclj tweedeugels van de beweging
verbreteijde ihuiven omdat zij vertegen-
irvanjordige zouden zijn van „broei-
sten van internationale sa-
enzwengen en intriges." Ook zou-
n de tee geld van de ANC hebben
rduistd en overgemaakt naar
D«fenkenn Malawi. De guerrillastrijd
ieke ^gen dblanke minderheidsregering
van h Rho«sië zou door gebrek aan geld
de grotmoeilijkheden zijn gekomen,
8% de ^rklaring van de strijdmacht
tol lu*jordt ezegd dat de OAE geen geld
en efceer t>et overmaken aan bisschop
bel ioezorewa van de radicale
p vani eugenoch aan Joshua Nkomo van
ai geatigde factie van de ANC.
e bebd|0ezawa en Nkomo, aldus de ver-
n in zéarimzijn alleen maar uit op macht
kopfc voren een machtspolitiek
240.%-getid dat na afloop van de be-
ijdirsstrijd Zimbabwe een socia-
itisc land zal zijn." (Zimbabwe is
Afkaanse naam voor Rhodesië).
Het papier is verspreid onder leden
van het permanent comité van de
OAE, dat op het ogenblik in de Tan-
zaniaanse hoofdstad Dar-Es-Salaam
bijeen is. Het was ondertekend door
het Volksleger van Zimbabwe (ZI-
PA). Het comité van de OAE bereid
een ministersvergadering van de
OAE voor die zich eind deze maand
zal bezig houden met het verstrekken
van fondsen aan Afrikaanse bevrij
dingsbewegingen. Niet duidelijk is
door wie het volksleger dat de verkla
ring heeft verstrekt wordt geleid. Een
achtien man sterke commando-raad
zou aan het hoofd staan maar de
leden daarvan blijven anoniem.
In Mozambique zou minister van bin
nenlandse zaken, Armando Guebuza,
op een vergadering van het kabinet
over het staatsbezoek dat president
Machel deze maand aan Moskou
brengt.
De 32-jarige Guebuza zou de presi
dent hebben bedreigd waarop deze
laatste zijn lijfwacht opdracht gaf de
minister te overweldigen. Bij die ge
legenheid zou hij de steekwond heb
ben opgelopen. Volgens de Rand Dai
ly Mail zou Guebuza, die veel macht
geniet als „nationale politieke com
missaris", een ernstige rivaal van Ma
chel zijn voor het leiderschap van het
land. Een aantal leden van de rege
ring van Mozambique zou van me
ning zijn dat het bezoek van Machel
aan Moskou de laatste stap is Mo
zambique tot een satelliet van de
Sowjet-Unie te maken."
BEIROET (AP, UPI, Reuter) Ondanks het besluit van de
voorzitter van het Libanese parlement, Kamal Assad, om de voor
vandaag geplande parlementsvergadering doorgang te laten vin
den, blijft het een vraag of het parlement in staat zal zijn om een
nieuwe president te kiezen.
Bij de aardbeving die donderdag vooral het noordoosten van Italië
trof, vielen er niet alleen honderden doden en gewonden maar
raakten er ook meer dan honderdduizend mensen dakloos. Op
bovenstaande foto wordt een indruk weergegeven van wat er van
het Italiaanse dorpje Gemona is overgebleven.
landse toeristen bevinden. Tot gis
teravond ontbraken echter daarover
nog gegevens aldus het Rode Kruis.
dj
van
eren i^erijn (UPI) Vertegeiwoordi-
w%ers an 28 communistischepartijen
ebbn op een tweedaagse bijeen-
■neefc? in de °osïuitse„£^S LONDEN (Reuter, UPI, AFP)
'eenu eSltEn °m !?°ed'E eCn„tOP™nft England en ®,1« hehhen
een£ enth van Europese ommurus-
mak^sch,partijen bijeen te Depen. Dit
^ratJwerd gisteren door het Jostduitse
>ersbreau ADN bekendgemaakt.
2- o De beenkomst in Berljn was de
"f ^zoveeste in een hele reeks, waarin de
ad U; afgelpen vijftien maanren gepoogd
redeij werd )m meningsverchillen tus-
'yg^sen-tkpartijen te overlruggen. On-
enighed bestond er voral ten aan
zien vai de aansprakei van de Sow-
Uni; op het leideschap in de
i&ionaë comministische be-
ig. De «ppositie egen de Sow-
„inspraak op ht leiderschap
kwam vooril van dt kant van de
groej communistBChe parijen uit Frank-
lever rijk, Italië, .oegoslavi en Roemenië.
17<. De topconerentie, <ie eveneens in
ca. DtBeriijn zal worden gehouden, zal de
ijnlijkpsto zijnsinds deconferentie van
furopese eommunstische partijen
A 1967 in le Tsjechsche stad Karlo-
fy Vary. ïe Sowet-Unie had ge-
oopt op en bijenroeping van de
d jpconferetie no. voor het laatste
iet 34 ^ssischepartijongres enige tijd
ond%eleden oi zo op de internationale
valteun voc het S<wjet~beleid te kun-
e en wijze. Aan te nu geplande top-
ionferene zal rog wel in juni een
Ijeenkonst van partijverte-
^nwoorigers *>oraf ëaan-
degra
Bij plaatselijke verkiezingen in
Engeland en Wales hebben de Conservatieven een duidelijke
overwinning behaald op de Labourpartij van premier James
Callaghan.
De Conservatieven veroverden
daarmee de politieke leiding in onder
andere Birmingham, Leeds, Rochda
le en Cardiff. De leidster van de Con
servatieven oppositie, Margaret
Thatcher noemde de verkiezingen de
beste maatstaf voor de politieke opi
nie in Engeland en Wales sinds de
parlementsverkiezingen. De winst
van ongeveer 15 procent van de con
servatieven, doorgetrokken op lande
lijk niveau zou een meerderheid voor
de Conservatieven opleveren bij alge
mene verkiezingen.
De opkomst van de kiezers was zeer
slecht. Ongeveer 35 procent.
Woordvoerders van de Labour-partij
zeiden dat een slechte opkomst altijd
in het nadeel van hun partij werkt.
Ook de Liberale partij leed grote ver
liezen. Zij werden aan de kant gezet
in hun bolwerk Liverpool, waar La
bour nu de grootste partij is gewor
den. Algemeen wordt verwacht dat
de druk op de Liberale leider Jeremy
Thorpe om af te treden nu nog groter
zal worden.
De Conservatieven gingen gisteren
vooruit met 1500 zetels in de gemeen
teraden, terwijl de socialisten er meer
dan 1200 verloren. Er stonden onge
veer 16.000 zetels op het spel.
Vervolg van pagina 1
via de Liga van Rode Kruisvereni
gingen in Genève vernomen dat in
Noord-Italië op dit moment geen
noodzakelijke hulp uit het buiten
land nodig is.
Gisterochtend heeft het Neder
landse Rode Kruis zijn deelneming
betuigd aan het Italiaanse afdeling
en tevens hun hulp aangeboden. De
plaatselijke afdelingen van de Itali
aanse Kruis-verenigingen beschik
ken over hulpvoorraden waarvan di
rect gebruik is gemaakt.
Uit een groot centraal magazijn in
Verona zijn veel tenten, rampende
kens, medicamenten en voedsel be
schikbaar gesteld.
Het informatiebureau van het Ne
derlandse Rode Kruis krijgt veel te
lefoontjes over de vraag of zich in het
rampgebied verwanten van Italiaan
se werknemers in ons land of Neder-
J'"? IASHIGTCN, GENÈVE (AP, UPI.
cftIi Reutei Ds Amerikaanse presi-
dent 3rd h;eft gisteren zijn veto
ge° uitgesroken over een wetsontwerp
"'betrePnde de militaire hulp aan het
buiteand.
In h< webontwerp was ruim drie
miljjd dollar opgenomen voor mili-
doo
it be
1550 tairfiulp san landen in het Midden-
Oosn en met name aan Israël. In
een»oods:hap aan het congres ver-
klade Ford bezwaar te maken te-
gejbepatingen die grenzen stellen
ositi aa wapenverkopen, beperkingen
werl opffen op handel met Noord- en
an d zdvietnam en maatstaven stellen
Maal ti aanzien van de mensenrechten
stai tfanden in het buitenland. Ford
pmde het wetsontwerp een poging
oöflder precendent om zijn recht te
D« perken het Amerikaanse buiten-
adse beleid te bepalen,
et wetsontwerp waarover Ford zijn
ito uitspraak is een machtigings-
aatregel en bevat geen feitelijke
ndsen voor het financieren van
litenlandse hulp. Het ziet er echter
et naar uit dat het Congres de
reederde meerderheid bijeen kan
brengen om het presidentiële veto
ongedaan te maken.
Dit omdat het Huis van Afgevaar
digden het wetsontwerp met niet
meer dan 215 tegen 185 stemmen
goedkeurde.
BUENOS AIRES (AP) Een federa
le rechtbank heeft de afgezette Ar
gentijnse president Isabel Peron en
drie van haar belangrijkste mede
werkers in staat van beschuldiging
gesteld wegens het misbruiken van
publieke fondsen. De aanklacht is
ingediend door rechter Nino J. Gar
cia, aldus is gisteravond bekend ge
maakt door het officiële persbureau
TELAM.
Onder de Argentijnse wet heeft de
44-jarige mevrouw Peron, die mo
menteel onder militaire bewaking
staat, gerechtelijke ondervraging
ondergaan voordat zij formeel in
staat van beschuldiging gesteld kan
worden.
Tevens werden aanklachten inge
diend tegen Jose Lopez Rega, die in
feite het premierschap heeft vervuld
tijdens de ambtstermijn van Isabel
Peron en die zich momenteel ver
moedelijk in Spanje bevvndt, tegen
zijn dochter Norma Lastiri en tegen
zijn schoonzoon Raul Lastiri, de
vroegere waarnemend president. Dit
echtpaar wordt vastgehouden op
een schip in de haven van Buenos
Aires.
Rechter Garcia heeft een onderzoek
ingesteld naar de „solidariteitskruis-
tocht", een liefdadigheidsinstelling
die door mevrouw Peron werd be
heerd. Terwijl zij nog aan het bewind
was, werd zij beschuldigd van het
uitschrijven van een cheque voor
700.000 dollar. Dit geld wilde zij voor
eigen gebruik uit het fonds halen, de
regering noemde het een „vergis
sing" en stopte de zaak in de
doofpot.
Lopez Rega, die minister van
volksgezondheid is geweest en te
vens privé-secretaris van mevrouw
Peron, is in juli uit Argentinië ge
vlucht.
BAKEL De rijkspolitie in Bakel is
er niet in geslaagd de pyromaan op
te sporen die op zeven plaatsen in
hei- en bospercelen brand stichtte.
Er werden tien hectare na
tuurschoon vernield, waarbij het
landgoed Stippleberg ernstige scha
de heeft geleden. Tien brandweer
korpsen uit de omgeving bestreden
de brandhaarden. Bij de speuractie
naar de brandstichter werden dertig
politiemannen en een vliegtuig van
de rijkspolitie ingezet.
De aardbeving eiste zijn hoogste tol
in Majano, ten noordwesten van Udi-
ne. Tot gisteravond werden daar 58
slachtoffers geborgen. Driekwart
van de plaats is met de grond gelijk
gemaakt. Een politiewoordvoerder
vertelde: „U kunt zeggen dat ieder
een hier dakloos is". Onder de slach
toffers in dit plaatsje bevond zich
een meisje dat werd verpletterd on
der een neerstortende kerkklok.
Een ooggetuige vertelde: „Alles was
bedekt met een grote stofwolk en
overal schreeuwden mensen en ren
den mensen weg. Ik zal het nooit
vergeten".
Moderne gebouwen
In Gemona is niet alleen de middel
eeuwse stad vernield, in het laage-
legen deel zijn ook moderne gebou
wen van vier of vijf verdiepingen
ingestort, puinhopen vormend van
tien meter hoogte. Hier zoeken hon
derden soldaten, politiemannen vrij
willigers en verkenners tussen de
brokstukken naar overlevenden en
slachtoffers. In Gemona werden gis
teren al ruim honderd doden ge
borgen.
In het plaatsje Buja, in de buurt van
Majano zijn minstens 40 doden on
der de 8000 inwoners gevallen. De
scheve toren van Pisa en de klokke-
toren van de San Marco in Venetië
zwaaiden, maar zijn verder niet be
schadigd. Maar meer naar het noor
den in de richting van Joegoslavië
zijn veel historische bouwwerken
vernield. In Gemona werd een slot
uit de tijd der Longobarden zwaar
beschadigd. Ook de Romaans-
gothische dom die op het einde van
de twaalfde eeuw was herbouwd en
het stadhuis uit de vijftiende eeuw
leden zware schade.
In Napels trokken honderden gelovi
gen naar de kathedraal om te bidden
voor de slachtoffers van de ramp, en
voor het vloeibaar worden van het ge
stolde bloed van Sint Januarius, de
patroonheilige van de stad. Volgens
overlevering moet het bloed van deze
heilige tweemaal per jaar gaan vloeien,
o.a. op de eerste zaterdag van mei.
Gebeurt dit niet dan volgt er een ramp
in Italië, aldus de overlevering. Dit jaar
is het wonder nog niet geschied
In een verklaring van de coalitie van
linkse partijen onder leiding van Ka-
mal Joemblat wordt Syrië ervan be
schuldigd militaire en politieke druk
uit te oefenen om daarmee te berei
ken dat Elias Sarkis, gouverneur van
de Libanese centrale bank, als nieu
we president van Libanon wordt
gekozen.
De linkse partijen hadden zich verle
den week met succes al tegen het
bijeenroepen van het parlement op 1
mei verzet. In de nieuwe verklaring
eisen de linkse partijen dat de parle
mentsvergadering wordt uitgesteld
„totdat alle vormen van interventie
en druk" in Libanon zijn verdwenen.
De linkse partijen hebben voorkeur
voor Raymond Edde boven Elias Sar
kis als toekomstige president van Li
banon. Op de verkiezingsbijeen
komst van vandaag is een quorum
van 66 afgevaardigden vereist. Het
Libanese parlement heeft in totaal 98
leden. Wanneer het de linkse partijen
lukt om 32 parlementsleden ervan te
weerhouden om aan de vergadering
van vandaag deel te nemen, kunnen
zij de verkiezing van een nieuwe pre
sident voorkomen.
Ondertussen is de leider van de Pa
lestijnse Bevrijdingsbeweging, Yas-
sir Arafat, gisteren opnieuw naar Da-
maskus gereisd om te proberen de
standpunten van de Syrische presi
dent Assad en Joemblat dichter bij
elkaar te brengen.
Gesprekken met Houphouet en Giscard
PARIJS (Reuter, UPI, AP) De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Henry Kissinger heeft herhaald dat Afrika
voor de Afrikanen moet blijven en dat iedere inmenging van
buitenaf uit den boze is.
Kissinger zei dat na gesprekken met
de presidenten Felix Houphouet-
Boigny van Ivoorkust en Giscard d'
Estaing in Parijs. Houphouet staat
een dialoog voor met de blanke min
derheidsregering in Zuid-Afrika en
MADRID (Reuter) - Drie Spaanse
politici van de oppositie, geïnter
viewd door het roomskatholieke
blad Ya. hebben een beroep op de
regering van premier Carlos Arias
Navarro gedaan om af te treden.
José Maria Gil Robles, de leider van
de christen-democraten die twee da
gen geleden met koning Juan Carlos
heeft geconfereerd, zei dat de politie
ke situatie in Spanje op het ogenblik
verward is nu premier Arlas probeert
zowel de continuïteit te waarborgen
als hervormingen in te voeren. De
regering, aldus Gil Robles, moet het
veld ruimen voor een andere. De
socialist Raul Morodo verklaarde
dat de regering haar ontslag moet
indienen omdat ze geen samenhang
vertoont en niet in staat is echte
politieke hervormingen in te voeren.
En tenslotte merkte de linkse demo
craat Inigo Calvero op dat alleen een
nieuwe premier een einde aan de
verwarring kan maken.
heb-
s d
f
Deze week in Hervormd Neder
land o.a.:
De drie van Breda: pleidooi
voor een echte discussie
Moederdag, teken van een
slecht geweten9
Tilanus: De C.H.U. is een
klimaat.
Antwoord van Wereldraad
aan Amro-bank
10 jaar zonder bisschop
Bekkers onderweg.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
naam:
ADRES:....
PLAATS:.
jÜ TEL.NR.:..
®b.prijs 28,50 per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan:
Antw.nummer 1776, Den Haag. Bel
«n mag ook: 070-512111. Ook in di
losse verkoop.
door Victor Zorza
Een aantal stukjes van de Peking-puzzel begint op de goede plaats terecht te komen. Afzonderlijk De Sowjet-ambassade in Peking, waarvan de ingang door een d6i soc*a^8t'
lijken ze helemaal geen betekenis te hebben. Maar wanneer je ze in elkaar schuift, passen de stukjes bomaanslag gedeeltelijk werd vernield,
in elkaar. Eén van de stukjes is de bomaanslag op de Sowjet-ambassade in Peking. Een ander
ook Kissinger voelt daarvoor: „Ik ge
loof dat het buitengewoon nuttig zou
zijn de problemen van Zuid-Afrika
door dialoog op te lossen." Houphou-
et-Boigny, die zich fel keert tegen de
Sowjet-invloed in Afrika betoonde
zich verheugd over de opmerkingen
van Kissinger. Hij zei vertrouwen te
hebben in de Amerikaanse politiek
tegenover Afrika. De president van
Ivoorkust is een gToot voorstander
van overleg met Zuid-Afrika en staat
met de Zuidafrikaanse premier John
Vorster op goede voet.
Samen met zijn gastheer Giscard
maakte Houphouet zich in een ver
klaring na afloop van zijn bezoek
sterk voor Zelfbestuur van Namibië
(Zuidwest-Afrika), dat nog steeds te
gen de wil van de Verenigde Naties in
door Zuid-Afrika wordt bestuurd.
Het bezoek van de president van
Ivoorkust gaat vooraf aan een confe
rentie van Afrikaanse leiders in Pa
rijs, uit voormalige Franse koloniën.
LISSABON (AFP, ANP, DPA,
Reuter) Duizenden woeden
de vluchtelingen uit de voorma
lige Portugese kolonieën in
Afrika, verzamelden zich giste
ren voor het Sao Bento paleis
van pVemier Azevedo om te pro
testeren tegen het politieoptre
den in de nacht van donderdag
op vrijdag.
De politie van Lissabon had donder
dagnacht hard ingegrepen bij de po
gingen van vluchtelingen om dure
hotels in de Portugese hoofdstad te
bezetten. Met hun bezetting wilden
de vluchtelingen protesteren tegen
de aangekondigde inkrimping van de
steun van overheidswege aan hun.
De politie zette gisteren de omgeving
van het regeringspaleis af om te voor
komen dat de premier in zijn paleis
zou worden opgesloten, zoals gebeur
de in november verleden jaar bij een
protestdemonstratie van bouwvak
kers.
stukje is de olijftak die de Prawda kort voor de bomaanslag Peking voorhield.
Blijkbaar is de bomaanslag een po- van het Chinese bed, dat deze ge-
ging van een van de groeperingen in dachte bij voorbaat door de westeiij-
Peking om het Sowjet-initiatief de ke deskundigen van de hand werd
grond in te boren; een boze reactie gewezen. Nu blijkt bet echter een
van het Kremlin uit te lokken, waar- belangrijk stuk van de puzzel.
An pon hrv70 raoclin „nr>
op een boze reactie van Peking zou
volgen. Daarmee zou dan een einde
worden gemaakt aan een poging tot
een overeenkomst tussen Moskou en Het artikel dat vorige week in de
Grensgeschil
Peking.
De twee gebeurtenissen in Moskou
Prawda verscheen, gaf aan dat de
weg naar verzoening tussen Moskou
en Peking worden in de Chinese pers en Peking zou moeten lopen via terri-
aan elkaar gekoppeld door een van
de vele geschiedenissen uit de Chine
se historie. Het verhaal speelt 2000
jaar geleden en deskundigen hebben
zich lange tijd afgevraagd wat het
voor de huidige situatie te betekenen
heeft.
De Hunnen
Het verhaal gaat over keizer Woe en
zijn verhouding met de noordelijke
buur, de Hunnen. De lezer van dit
verhaal moet de Hunnen klaarblijke
lijk indentificeren met de vijand van
vandaag uit het noorden, de Russen.
De Hunnen bedreigden de veiligheid
van het Chinese grondgebied. Som
mige keizerlijke raadgevers wilden
op deze dreigementen antwoorden
met een verzoenende politiek, omdat
ze bang waren dat het leger van de
vijand sterker was dan het Chinese
leger. Het artikel lijkt de huidige Chi
nese functionarissen in diskrediet te
willen brengen die uit zijn op een
verzoenende houding tegenover de
Sowjet-Unie. Twee jaar geleden, toen
het artikel verscheen, leek een ver
zoening met de Sowjet-Unie zo ver
toriale concessies aan beide kanten
van de Chinees-Russische grens.
Moskou maakte publiek duidelijk
(zoals het enkele jaren geleden in
persoonlijke gesprekken met Chi
nezen eerder had gedaan), dat het
bereid was gedeelten van haar
grondgebied af te staan in niil voor
andere.
Het artikel, dat twee jaar geleden in
Peking verscheen, maakte duidelijk
dat ook een aantal Chinese leiders
bereid was stukken grondgebied aan
de Russen over te dragen als een
eerste stap op weg naar verzoening
met de Russen. Deze leiders werden
in het verhaal bekritiseerd. Het arti
kel veroordeelde in boze bewoordin
gen de keizerlijke raadgevers die 2000
jaar geleden de overdracht van ge
bied bepleitten om een verzoening
tot stand te brengen tussen de beide
staatshoofden. De raadgevers
waarschuwden voor de verschrikke
lijke oorlog die de beide landen zou
treffen als het conflict zou voortdu
ren. Ze betoogden dat het behoud
van grondgebied nutteloos is als oor
log het alternatief zou zijn.
Toen het artikel gepubliceerd werd
werd de kans op een oorlog tussen de
Sowjet-Unie en China bijzonder ern
stig genomen door veel westelijke
politici. Het joeg een aantal Chinese
leiders ook vrees aan. maar de aan
hangers van lvlao Tse-toeng wilden
niet naar hen luisteren. Nu weten we
dat de radicale aanhangers van Mao
de val van vice-premier Teng Hsiao-
ping begin dit jaar teweeg hebben
gebracht. Dit artikel wil aantonen
dat het de gematigde leiders waren
onder leiding van Teng die, aangeval
len door de radicalen, een verzoening
met de Sowjet-Unie tot stand wilden
brengen.
Zware kritiek
Vorige zomer laaide het conflict over
de juiste houding tegenover het klas
sieke grensgeschil in de Chinese pers
hoog op. De verzoenende Teng
kwam onder zware kritiek te liggen
van de Maoïsten. Tegelijkertijd
kwam Peking onder groeiende druk
van Moskou te staan om de beman
ning van een Sowjet helicopter, die
boven Chinees grondgebied was te
recht gekomen, vrij te laten. Het
Kremlin dreigde met harde vergel
dingsmaatregelen. als de Chinezen
geen antwoord zouden geven.
Het zag er naar uit dat de verzoeners
bereid waren de helicopter terug te
geven, maar de radicalen wilden dat
niet. De radicale schrijvers in de
Chinese pers vielen de keizerlijke
raadgevers uit de klassieke Chinese
geschiedenis aan omdat zij de noor
delijke buurman met giften wilden
belonen voor zijn inval om op die
manier zijn wraak af te wentelen en
zijn vriendschap te winnen. De raad
gevers wilden met gebogen hoofd
zijn bevelen gehoorzamen, ze waren
bereid hem op vernederende wijze
giften te doen, ze zochten toenade
ring en deden concessies en ze pro
beerden de vrede te winnen door
middel van rijkelijke giften. De radi
calen waarschuwden dat een derge
lijk beleid zou moeten lelden tot de
overgave van het land zonder enige
slag of stoot. De verzoeners wezen er
daarentegen op dat de aanvallende
partij overgehaald zou kunnen wor
den tot de vorming van een
bondgenootschap.
Vertaald in de concrete politieke si
tuatie betekende dit dat Teng Hsiao-
ping bereid was de helicopterbeman-
ning over te dragen aan de Sowjet-
Unie als een blijk van goede wil. Hij
hoopte klaarblijkelijk dat dit zou
leiden tot een regeling van het
grensgeschil, die de overdracht van
grondgebied zou betekenen. Daar
door zou de kans op oorlog in eerste
instantie verkleind kunnen worden
en later zelfs kunnen verdwijnen.
Mogelijk zou herstel van de
vriendschappelijke betrekkingen
haalbaar zijn, misschien zelfs de
totstandkoming van een nieuw
bondgenootschap tussen beide
landen.
Helicopter
Bij de jaarwisseling werd de beman
ning van de helicopter naar de Sow-'
jet-Unie teruggestuurd. De terugga
ve ging vergezeld met de schijnbaar
nodeloze Chinese toevoeging dat de
bemanning niet had gespioneerd, zo
als Peking van tevoren had beweerd.
Deze verklaring had het karakter
van een verontschuldiging. Dat was
iets wat nog nooit vertoond was in de
Chinees-Russische betrekkingen.
Een dergelijke concessie zou geen
enkele zin hebben in het kader van
de vijandige verhoudingen tussen
beide landen, tenzij de verklaring
bedoeld was door Peking als een
vredestak. Deze stap kon echter niet
gevolgd worden door een reactie van
Moskou, omdat de loop der gebeur
tenissen in Peking enorm werd ver
sneld. Tsoe En-lai overleed, Teng
Hsiao-ping werd aan de kant gezet
en het gevecht om de macht tussen
gematigden en radicalen werd voort
gezet.
De verschijning van leden van het
Chinese Politburo die nauwe banden
onderhielden met Teng Hsiao-ping
heeft duidelijk gemaakt dat zijn val
de gematigde vleugel niet
mondddood heeft gemaakt. De
strijd gaat door en een van de be
langrijkste punten in de strijd is het
streven naar een verzoening tussen
de Sowjet-Unie en China. Dat heb
ben de nieuwe stukjes van de puzzel,
die we nu in handen hebben gekre
gen wel aangetoond, want ze passen
precies in de stukjes, die we al had
den. Het verschil is dat radicale ele
menten nu beginnen met bommen te
gooien in plaats van artikelen te
$chrijven over de vroegere Chinese
keizers.
Vasco da Gama Fernades als voorlo
pig voorzitter van het op 25 april
gekozen parlement aangewezen. Fer
nades is hoofd van de Portugese Liga
voor de Rechten van de Mens. Hij
was plaatsvervangend voorzitter van
de grondwetgevende vergadering die
op 25 april van het vorig jaar werd
gekozen. Volgens de Portugese
constitutie moet de voorlopige voor
zitter van het parlement door de par
tij die de meeste zetels heeft gekre
gen worden aangewezen.
Gisteren maakte het Portugese
dagblad O Dia bekend dat de voor
malige Portugese president de Splno-
la de door hem geleide Portugese
Bevrijdingsbeweging (MDLP) ont
bonden heeft. De Spinola had het
blad telefonisch vanuit Brazilië laten
weten dat de noodzakelijke voor
waarden voor een pluralistische de
mocratie na de laatste verkiezingen
in Portugal geschapen zijn. Zijn be
weging was gesticht om het „Goncal-
visme" (vernoemd naar de voormali
ge Portugese premier Goncalves)
de militaire vorm van het totalitaire
communisme te bestrijden. Deze
opdracht was volgens de Spinola ver
vuld. De Spinaf? riep de activisten
van de MDLP op mee te werken aan
de wederopbouw van Portugal.
Ondertussen is gisteren gebleken dat
na de raad van Europese ministers
ook het assemblee van de Raad van
Europa unaniem van mening is dat
Portugal zich nu mag charen onder
de rij van democratische landen. Als
de Portugese aanvraag voor lidmaat
schap in de Raad van Europa nog
voor september komt, kan de as
semblee een gunstig advies uitbren
gen aan de ministerraad.
