Koningin sprak
spontaan haar
grote dank uit
Hoogspanningskabels
wat vaker ondergronds
Tet Beste
NGEIOOF
EVOLUTIE
Onze zon, de ster
waarin wij leven
Mogelijkheden zijn technisch beperkt
Den Uyl
feliciteert
Juliana
Deze maand verschijnt een heruitgave
van GROEN'S belangrijkste werk
Alles hartverwarmend"
SATERDAG 1 MEI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
SOESTDIJK „Dit alles was hartverwarmend. Het geeft je
weer moed om verder te gaan, nietwaar?" Deze woorden liet
koningin Juliana zich gisterenmiddag op het bordes van paleis
Soestdijk ontvallen, toen zij na afloop van de feestelijkhedèn in
de paleistuin, georganiseerd ter gelegenheid van haar geboorte
dag, spontaan een toespraakje hield. De koningin zei onder de
indruk te zijn van „dit prachtige verjaardagsfeest".
De voltallige koninklijke familie met kinderen en kleinkinderen poseerde voor het begin van het traditionele défilé.
Bernhard. de tweede zoon van Pieter
van Vollenhoven, probeert een antieke
fiets. Links Pieter-Christiaan, half
2'ichtbaar prins Maurits.
„Ik heb de grootste bewondering
voor diegenen die dit allemaal heb
ben bedacht", zei ze. De vorstin
vertelde behalve de attenties in de
paleistuin ook heel veel brieven,
kaarten, telegrammen en bloemen
te hebben ontvangen van mensen
die niet naar Soestdijk waren geko
men, maar haar toch wilden felicite
ren. „Soms waren het zo maar enige
vriendelijke woorden die ze tegen
mij zeiden. Ik dank u voor al die
hartelijkheid" aldus de koningin.
Prins Bernhard stond tijdens deze
toespraak vlak achter haar.
Alle registers werden gisteren open
getrokken tijdens dit bloemendefi-
lé. Over gebrek aan belangstelling
had de familie Van Oranje niet te
klagen. Volgens de heer W. v.d. Ber
ge van de rijksvoorlichtingsdienst
trokken er dit jaar vijfenveertig
honderd mensen langs het bordes.
Vorig jaar waren dit er zevenender
tighonderd. Daarnaast waren er dui
zenden belangstellenden die zich
hadden opgesteld op de rijksweg die q6 Koningin genoot niet minder van het waterfietsen van haar kleinkinderen: vol
K?tX10koPlJnnengepnr1^ be.angs.e^boog *i *h ove, de rand van het bass,,
na het défilé onverwachts in een
open auto voor een rondrit je, iets dat 2>
anders alleen bij lustrumverjaarda- i/\
gen gebeurt. Na enig overleg op het A
bordes besloot prins Bernhard zelf f
achter het stuur te gaan zitten. Al Jpkjw I h
was de AA-79 indrukwekkender dan I - Jk
het Fordje waarmee de prins veertig j I
jaar geleden, in september 1936 met I
de toenmalige prinses Juliana door 'f 1IL 1
Den Haag reed, het gebeuren riep .L.
toch bij vele ouderen herinneringen Tl w f-«S&W
op aan die middag. jfig* j||
Een zanghulde die het Urker Vis- Kji®
serskoor „Crescendo" de jarige jLgj® lèdsjStm* '38
vorstin bracht, dreigde door een re- k J^BB
giefout even uit de hand te lopen. sJ~~^*dmSËK
Het was de bedoeling dat de vissers
helemaal aan het slot van het feest jA.
de koninklijke familie het „Neder- ^^^B t Vi A Tu^H Wt
land en Oranje" zouden toezingen. fllH J I L r BB' fl
Zij zetten dit lied echter in, toen de
koningin tijdens haar wandeling
door de tuin langs kwam. Van mas
saal meezingen, zoals de bedoeling
was geweest, kwam evenmin iets te
recht. Het deed echter niets af aan
de hartelijkheid van deze hulde.
Het défilé was weer een scala van de
Nederlandse samenleving: een me
vrouw in een duur mantelpak met
een grote hoed, dribbelde op hoge
hakjes naast een stevige boe-
Prins Maurits en prins Alexander vermaakten zich kostelijk op de waterfietsen, die
rondvoeren in een enorm bassin dat op het middenterrein was opgesteld.
Ook een complete jachtmeute met ruiters en paarden kwam de vorstin feliciteren.
Prinses Irene en Carel Hugo met hun drie jongste kinderen.
De Koningin wijst de Prins op iets of iemand(?) in de menigte.
Prins Bernhard nam achter het stuur plaats voor een autoritje met koningin
Juliana na afloop van het défilé.
renvrouw uit Brabant. Kinderen met
vlaggetjes, veel muziekkorpsen, en
alsof er niets was veranderd, de de
putaties Surinaamse vrouwen in hun
prachtige, kleurrijke klederdracht.
En dan N natuurlijk bloemen. De
prinsjes, maar ook de twee klein
dochters van het koninklijk paar, de
prinsesjes Margarite en Carolina wa
ren hiermee ijverig in de weer. Toen
Carolina op een gegeven moment te
ver uit de buurt ging, en oom Pieter
haar terughaalde, stond dat haar
maar matig aan.
Maragarite was intussen druk doen
de een mandje met fruit de bordes-
treden op te sjouwen. Toen de konin
gin dat niet in de gaten had. besloot
zij het zelf maar uit te pakken, tot
groot plezier van tante Christina die
met haar man uit New York was
overgekomen.
Vervelen was er voor de jongste ge
neratie van de koninklijke familie
niet bij: Bernhard junior vond het
prachtig denkbeeldige vliegtuigen
die overvlogen, te schieten, Friso
vermaakte zich met een ballonnetje,
Maurits en Constantijn kregen er
niet genoeg van bloemen op de bor-
destreden uit te stallen, waarbij de
jongste zoon van prinses Beatrix
heel vakkundig eerst de touwtjes die
erom zaten, verwijderde om ze mooi
er te kunnen rangschikken. Een ou
de dame, die de koningin persoonlijk
had mogen feliciteren, werd door
Willem-Alexander op verzoek van de
koningin galant de bordestreden af
geholpen. De vrouw was er zichtbaar
verguld mee. Friso stoeide intussen
wat met oom Carel Hügo. Voor de
prinsjes kwam het hoogtepunt toen
zij na afloop van het défilé op een
echte waterfiets mochten zitten, en
op ouderwetse fietsen mochten klau
teren.
Koningin Juliana genoot van het
plezier dat haar kleinkinderen had
den op deze ochtend van haar 67e
verjaardag.
Van een verslaggever Van onze redacteur wetenschappen
den HAAG Minister president ARNHEM Hoogspanningsleidingen kunnen technisch gezien in de vorm van ondergrondse
Den Uyl heeft gistermorgen konin- kabels worden aangelegd en de elektriciteitsbedrijven zijn bereid om dat vaker dan tot nog toe te
Kehikgewenst'met haar verteaJdaR6 doen' Maar dat betekent niet dat er geen rijen hoge masten meer zullen worden gebouwd. Om
technische redenen zullen alleen gedeelten van nieuwe verbindingen worden „verkabeld", namelijk
in situaties die voor milieu, natuur of landschap gevoelig liggen.
Aan de strijdvraag of hoogspan- per kilometer veertien maal zo duur steed. Daarom formuleren de bedrij-
De heer Den Uyl zei onder meer: „De
afgelopen jaren heb ik waar kunnen
nemen hoeveel wijsheid voor de uit
oefening van deze functie wordt ge
vergd en door de Koningin in prak
tijk gebracht. Een groot deel van dat
werk verricht zij in beslotenheid.
Daarom mag op deze dag gezegd
worden met welk een onverminderde
toewijding en volharding de konin
gin steeds bereid is zich in te zetten
voor de vervulling van haar taak, die
zij als een opdracht heeft aanvaard".
Hij zei verder dat de vorstin steeds
meedenkt om de problemen van on
ze samenleving tot een oplossing te
brengen en dat zij door directe con
tacten met de bevolking zich steeds
op de hoogte stelt van wat er leeft
onder de mensen. „En dat op een
manier, die helemaal past in een
samenleving die meer behoefte heeft
aan oprechtheid en warmte dan aan
plechtstatigheid", aldus de heer Den
UyL
ningsverbindingen boven of onder de
grond thuishoren is een aparte be
schouwing gewijd in het nieuwe jaar
boek van de „Arnhemse instellin
gen", de samenwerkingsorganen van
de Nederlandse elektriciteitsbe
drijven.
Voor de leidingen die met de hoogste
spanningen werken en de ruggegraat
vormen van het systeem dat de
centrales onderling verbindt, zijn de
mogelijkheden zeer gering. Dit lande
lijk koppelnet werkt op 380.000 volt
(380 kv), in de vier noordoostelijke
provincies op 220 kV. Het heeft een
totale lengte van ongeveer 800 kilo
meter. Er zal alleen bij hoge uitzon
dering hier en daar een stukje onder
als een bovengrondse leiding, boven
dien is het kwetsbaarder. Het vereist
een strook van twaalf meter breed
die „in zeer vergaande mate" aan
ander gebruik moet worden onttrok
ken. In landelijk gebied zal die beper
king ook uit milieu-oogpunt bezwa
ren kunnen oproepen. Langs wegen
zal de vereiste strook dikwijls moei
lijk te vinden zijn en dat kan tot dure
omwegen leiden. Bij reconstructies
van wegen kan de kabel langdurig
onbruikbaar zijn, zodat boven- of on
dergronds een extra verbinding no
dig is. In streken met een slappe
bodem moet verder een tracé gevon
den worden (of tegen hoge kosten
gemaakt) waar de zeer zware kabels
gronds kunnen. Dat dat geen theorie zonder te groot risico van verzakking
blijft, blijkt uit een foto elders in kunnen worden gelegd.
„Elektriciteit in Nederland 1975",
waarop 380 kV-kabels op de
Maasvlakte in hun sleuf verdwijnen.
Maar dat heeft iet alleen voordelen,
aldus het jaarboek. Niet alleen is het
ADVERTENTIES
Mei recht staal onze zon in het "brandpunt'" van de
belangstelling bij talloze onderzoeken.
Dieper en dieper dringt men door tot zi|n vurige
geheimen. Uit spectaculair nieuw bewijs
materiaal blijkt dat onze planeet Aarde in
feite ingebed ligt in de atmosfeer van
deze fantastische kernlusie-oven
Een van de 24 artikelen in Het Beste van
MEI
A. mi Readers Digest
Gunstiger zijn de vooruitzichten
voor het meer vertakte hoogspan
ningsnet dat de eerste schakel naar
de afnemers vormt. Het gaat hier om
ruim duizend kilometer 110 kV-
leidingen in de noodoostelijke pro
vincies (waarvan 1.5 procent onder
gronds) en 1800 kilometer 150 kV-
leidingen in de rest van het land.
waarvan al tien procent als onder
grondse kabel is uitgevoerd. De „on
beroerde strook" voor een 150 kV-
kabel hoeft maar drie meter breed te
zijn. De aanleg is wel vijf keer zo
duur als die van een bovengrondse
leiding.
Globaal geschat zullen de uitbrei
dingen van de 150 kV-netten de ko
mende zeven jaar 150 miljoen gulden
vergen als ze helemaal bovengronds
worden uitgevoerd, aldus de electri-
citeitsbedrijven in hun jaarboek.
Wanneer, overeenkomstig de be
staande situatie, tien procent wordt
ingegraven, komt daar zo'n zestig
miljoen bij. Dat kan, en er kan wel
meer ook, maar we moeten ons wel
afvragen of dat geld niet nuttiger op
een andere manier kan worden be
ven hun standpunt dat ze alleen wil
len verkabelen wanneer daar goede
redenen voor zijn in een bepaalde
situatie.
Reservecapaciteit
Uit het jaarboek blijkt verder dat de
reservecapaciteit van de gezamen
lijke electriciteitscentrales, in 1974
toch al aan de hoge kant met 34
procent, in 1975 tot maar liefst 39
procent opliep. De reservecapaciteit
is at deel van het opgestelde vermo
gen dat niet gebruikt wordt op het
moment in het jaar, dat de meeste
stroom wordt afgenomen (om tien
uur 's morgens op een winterdag als
iedereen het licht aan heeft). In 1970
was die reservecapaciteit nog 28 pro
cent. Om technische redenen (op
vangen van mogelijke storingen etc.)
is een reserve van minstens 26 pro
cent wenselijk.
Deze cijfers zal de lezer van het jaar
boek overigens tevergeefs zoeken; ze
stonden er trouwens ook in vorige
jaren niet in. Wel pikant is dat het
gebruikelijke grafiekje waarin het
opgestelde vermogen en de hoogste
belasting over de afgelopen jaren
wordt weergegeven, ditmaal alleen
het opgestelde vermogen laat zien.
Daardoor wordt alleen bij nadere
beschouwing van de cijfers duidelijk
dat we op dit moment wel uitzonder
lijk ruim in de centrales zitten. Daar
konden de Arnhemse instellingen
overigens niet alles aan doen. De
bouw van centrales verloopt uiter
aard volgens een meerjarenplan en
economische recessies niet. Het was
vooral de deuk in de economische
bedrijvigheid die in 1975 de maxima
le belasting onverwacht laag hield,
en dus de reservecapaciteit opjoeg.
Maar het is wel merkwaardig dat dit
gegeven zo verstopt werd.
Bewerkt door prof. dr. H. Smitskamp
Derde, uitgebreide druk. Omvang 336 pag's.
In fraaie gebonden uitvoering.
Prijs bij voorintekening: 24,50.
Na verschijning (19 mei a.s.): 29,50.
Wat lag meer voor de hand dan in het gedenkjaar 1976. waarin de honderdste sterfdag van GROEN
VAN PRINSTERER wordt herdacht (hij overleed 19 mei 1876), een herdruk te laten verschijnen van
diens belangrijkste werk „ONGELOOF EN REVOLUTIE", in de veel geroemde bewerking van wijlen
prof. dr. H. Smitskamp.
Groen's magistrale tekening van de revolutiegeest, de dwingende logica waarmee deze wordt ontleed en
de klaarheid waarmee zijn verschijningsvormen op staatkundig gebied worden aangewezen, stempelen
dit boek tot een klassiek meesterwerk. Met dien verstande dat het niet, zoals veel klassieke schrifturen,
aan de actualiteit van vandaag „ontheven" is, maar juist lijnen trekt naar onze tijd, waardoor het
profetische element in Groens beschouwingen vandaag nog scherper valt te onderkennen dan toen hij,
in de winter van 1845-'46, deze voorlezingen hield.
Wie de moeite neemt zich de rijke inhoud van dit boek eigen te maken (en dat is dankzij prof.
Smitskamps bewerking aanzienlijk vergemakkelijkt) ontdekt dat Groens „ONGELOOF EN REVOLU
TIE" actueler is dan ooit. Onderstaande recensies spreken in dat opzicht duidelijke taal.
„In 1940 grepen we naar lectuur en vonden bij Groen de aansluiting, actueel als was het de vorige dag
geschreven Groen werd voor tallozen de geestelijke vader van het christelijk verzet tegen de Duitse
overweldiger. Men kan het dus verstaan met hoeveel vreugde wij dit werk aankondigen. Groen's boek
moge weer gelezen worden door velen en door allen. Niet éénmaal, maar bij herhaling."
(TROUW)
„Niet onvermeld mag blijven, welk een boeiende en actuele indruk dit werk ook op de hedendaagse lezer
maaktMede door deze uitgave daarvan houden wij ons overtuigd is het boek binnen het bereik
van een zeer brede lezerskring gekomen".
(A. R. STAATKUNDE)
U BESPAART
VIJF GULDEN
als u nü op dit werk intekent. Bij
verschijning op 19 mei a.s. wordt de
prijs namelijk verhoogd tot 29,50.
Profiteer van de lage voorinte
kenprijs 24,50) door gebruik te ma
ken van de VOORDEELCOUPON.
Zend deze vandaag nog aan uw boek
handel of (in open envelop, zonder
postzegel) aan:
UITG. T. WEVER B.V.
ANTWOORDNUMMER 5
FRANEKER
Zend mij bij verschijning
tegen voorintekenprijs
•rechtstreeks/via boekhandel:
V oordeelcoupon
ex. Mr. G Groen van Prinsterer
ONGELOOF EN REVOLUTIE.
Bewerkt door prof. dr. h. Smitskamp.
Derde uitgebr. druk. Gebonden 24,50.
Naam:
Straat:
Plaats:
Gironummer:
Datum:
...CP-3
