Jouroperators verlagen
prijzen Spanje-reizen
atiënt is koning in crisiscentrum
Vijftig sprookjes
opnieuw uitgegeven
Toerisme
Het geluid van de eeuw
^Toeristen-menu's
ietsdag ANWB
50.000 meer
autotoeristen
kslllalll
fe uwe boeken
Met camper Finland door
Nieuwe
dagtochten
van Spoorwegen
Reisverzekering
viskaart
r ,,7i
i
'jfUfgU,J
Nieuwe viskaart
Bulgaarse
minister
in ons land
Verkeer in Europa
tijdens paasdagen
honderden doden
Boersma niet blij
met bezoek van
Vorster aan Israël
Tien mensen
vertellen ervaringen
■NSDAG 21 APRIL 1976
BINNENLAND TOERISME
e" 3D nog steeds achterblijvende vraag naar Span je-vakanties heeft een aantal grote touroperators
'o ^noodzaakt op bepaalde bestemmingen en data de prijzen drastisch te verlagen om een
ll Neigende miljoenenstrop te voorkomen.
u )e kortingen variëren van enkele
ientjes tot soms de helft van de in
r le brochures genoemde prijzen. Va-
da*,Geef het leven kleur, eet eens bui-
Nj en de deur" is de naam van een
r0 lieu we folder van het Nationaal Bu-
ireau voor Toerisme, waarin namen
4< ;n adressen van 750 restaurants in
S'ederland worden opgesomd, die het
ia, .toerist menu" serveren,
r c iet menu, dat zeven jaar geleden
rerd ingevoerd, bestaat uit een
•oor-, hoofd- en nagerecht en kost in
elk restaurant waar het wordt opge-
liend (herkenbaar aan een schild
luiten de deur) 11,50. De folder is
'erkrijgbaar bij het NBT, Bezuiden-
ioutseweg 2, Den Haag.
laterdag 8 mei is het weer de lande-
ijke fietsdag van de ANWB. Dit-
naal heeft de bond in en rond 69
emeenten 30 tot 40 kilometer lan-
toeristische routes uitgezet
tweemaal zoveel als vorig jaar). Wie
le rit uitrijdt (tempo speelt geen
■ol). krijgt een herinneringsspeld.
tosten: een rijksdaalder per per-
oon; deelnemers onder de 16 beta-
en een gulden minder. Inlichtingen
ver de plaatsen waar de routes
morden uitgezet, krijgt men bij de
INWB-kantoren.
kantiegangers die al eerder hadden
geboekt, zullen hiervan in de mees
te gevallen ook kunnen profiteren
en geld terugkrijgen.
Met name gaat het hier om reizen in
voor- en naseizoen (me! en septem
ber), maar ook op sommige slecht
lopende arrangementen in het
hoogseizoen worden deze kortingen
gegeven.
De reisorganisaties zijn hiertoe ge
dwongen doordat het aantal boe
kingen over de hele linie genomen
nog altijd ver benederi de verwach
tingen blijft. Hoeveel de laatste
maanden een lichte Verbetering is
ingetreden, schatten insiders de
achterstand op vorig jaar nog altijd
op zo'n dertig procent.
Gevolg daarvan is, dat de tourope
rators dreigen te blijven zitten met
honderden al betaalde lege appar
tementen en wat belangrijker is
een nog groter aantal lege vlieg-
tuigstoelen. Een Verschijnsel, dat
overigens niet allééri voor Spanje
geldt: ook op andere bestemmingen
(onder meer Tunesië) blijft de vraag
vliegtuigstoelen minder zullen wor
den verkocht dan vorig jaar.
Onder kostprijs
Om nog zoveel mogelijk van de
gaten te vullen blijken sommige
reisorganisatoren bereid te zijn
zelfs onder de kostprijs aan te bie
den onder het motto, dat een kor
ting van een paar honderd gulden
altijd nog voordeliger is dan niets
verkopen.
Sommige anderen proberen daar
naast ook hun lege accommodatie
in het buitenland te verkopen. Zo is
de grootste touroperator. Holland
International, via "zijn kantoor in
Parijs een actie gestart om apparte
menten onder de Fransen aan de .Y-**'"*
man te, brengen. Ook wordt ge- brengen (zeil reizen en verblijf in
door Dick Ringlever
Vakantie vieren met de eigen auto
blijkt dit jaar populairder dan ooit
tevoren. Reisorganisatoren, die
.autoplan-relzen" op de markt
poogd in leegstaande appartemen
ten en hotelkamers per auto reizen
de vakantiegangers onder te
brengen.
Voor hen die nog moeten boeken is
het dus raadzaam aan de balie al
tijd eerst te vragen naar speciale
voordeel-aanbiedingen. Elke tour
operator heeft zijn reisagenten
daarvan op de hoogte gesteld. Een
via het reisbureau gereserveerde ac
commodatie) hebben tot nu toe al
een stijging van 30 tot 45 percent
van het aantal boekingen geno
teerd.
Drs D. Engelen, directeur toerisme
van de ANWB. ziet dit vooral als
een gevolg van de gedaalde be
langstelling voor vliegreizen naar
achter. De luchtvaprtmaatschap- week eerder of later vertrekken kan Spanje. ..Als die teruggang op twin-
pijen houden er refcening mee, dat per persoon soms honderden gul- ï1.1? Proce. wordt geschat en aat
er dit jaar zo'n honderdduizend dens schelen!
een roestvrije geest, een pro-
ia voor mentale training, door
[asters en J. Houston. Uitg. De
Haarlem, 192 blz., 27,—.
lied van het zwarte goud, familie-
in van J. Stirling spelend in
itland omstreeks 1875. Uitg.
iterdam Boek, Amsterdam. 382
19.90.
[uitgeverij De Nederlandse Boek-
lel te Kapellen (België) ver
in de vierde druk van Het vin-
ian het derde oog door Vera
ifeu Aider. 221 blz., 26,90 en De
istrever door R'Tegelaar over
:e vormen van schijnspirituali-
n pseudo-religie, religieuze dwe-
j en andere uitingen van psy-
■i tche zelfmisleiding. 83 blz.,
1 1,50.
ieien van de liefde, roman van C.
in. Uitg. Fontein, De Bilt. 319
24,90.
razende stilte, roman van S.
itow. Uitg. Unieboek, Bussum.
lz., 19,90. Bij dezelfde uitgeve-
rerscheen de roman Andermans
iters, geschreven door R. Stern,
blz., 19,90.
joekje 1609, uitgegeven door de
iting IVIO, Lelystad: Isabelita
>n, 20 blz., 1.40.
rerzorging van huisdieren, advie-
van een dierenarts, geschreven
G. J. J. Snelder. Uitg. Elsevier,
V J jterdam. De genoemde huisdie-
43 gijn: hond, kat, duiven, volière-
16 5 lis cavia's, konijnen, reptielen en
9 tn. 142 blz., 14,90.
ihosynthese, een veelzijdige be-
f0S kring van heel de mens door R.
Igioli. Uitg. Boom te Mepoel. 316
36.50. Van dezelfde uitgeverij
„lechtspreken recht helpen, in-
etie in de (strafrechtspleging
I F. Beyaert. 84 blz., 12,90.
van Cor de Jonge. Uitg.
idia, Baarn. 82 blz., 7,90.
Magdalena's, Mona Lisa's
libyllen, een boeket romances
•en bezoek aan James Ensor en
iparitie van John Keats door
•Rémy. Uitg. Soethoudt,
rerpen. 190 blz., 19.50.
dier kan duizendmaal sterven,
iten tegen de bio-industrie van
luma. Uitg. Kok, Kampen. 44
:een prijsopgave.
'Trekken met e>en kampeerauto is stuur- en rembekrachtiging. Meer
dit jaar voor het eerst ook mogelijk dan een normaal rijbewijs (BE) is
in Finland. 1*wee touroperators er niet voor nodig. Bij vertrek
(Unitravel en Holland Ierland krijgt men een boekje met de adres-
Tours) brengentweeweekse arran- sen van 350 kampeerterreinen,
gementen op (Le markt, waarin de maar buiten die terreinen mag men
vliegreis naar Helsinki en de huur in Finland ook overnachten. Meer
van de camper begrepen is. inlichtingen bij Finnair inAmster-
Gekozen kan -worden uit twee ty- dam (Kleine Gartmanplahtsoen
pes: een kleine camper voor twee 21).
volwassenen en twee kinderen en
een grote, waarin men desnoods
met vier volwassenen en twee kin
deren op stap kan. Beide types be
schikken over een keuken, tollèl eft
koelkast. De'prijzen Variëren van
975 tot 1999 gulden per persoon.
Volgens directeur Heikki Paaso-
nen van Finnair voor de Benelux
hoeft het rijden met de campers
voor niemetnd een probleem te 2fjrt
omdat de wagens zijn uitgerust met
lijkt op het ogenblik reëel dan
betekent dit. dat een kleine 80.000
mensen hun vakantie elders en op
een andere manier zullen doorbren
gen. Wij verwachten, dat het groot
ste deel van deze groep in plaats
van het vliegtuig de toeringcar of
eigen auto zal nemen: een derde de
toeringcar, tweederde de auto. Dat
wil zeggen, dat er dit jaar
waarschijnlijk ruim 50.000 mensen
meer met de auto over de grens
zullen gaan."
Uit het boekingspatroon bij de
ANWB (die reserveert voor dë mees
te grote touroperators) blijkt, dat
de belangstelling van de autotoeriS*
ten vooral uitgaat naar Duitsland;
Frankrijk volgt direct op de tweede
plaats. Daarnaast zit ook Oosten
rijk duidelijk In de lift.
NS heeft het aantal dagtochten de
ze zomer met twee uitgebreid tot
veertig. Nieuw in het programma
zijn een safari door het kroondo
mein Het Loo en een bezoek aan de
hobbyhof „Gouden handen" in het
voormalige jezuïetenklooster in 's
Heerenberg.
Volgens NS is de belangstelling
voor dagtochten het afgelopen jaar
opnieuw toegenomen: van 390.000
tot 402.000. Grootste trekkers wa
ren de Efteling, Madurodam, het
ponypark Slagharen en Artis.
Het Bureau Voorlichting Schade
verzekering in Den Haag heeft een
folder uitgegeven („Vakantie en
verzekering"), waarin wordt uiteen-:
gezet waarop gelet dient te worden
als men financieel zorgeloos op va
kantie wil. De brochure is behalve
bij het bureau (postbus 990, Den
Haag» ook gratis verkrijgbaar bij de
assura ntiekantoren. Tevens kan
men «daar krijgen een Europees
schadeformulier (al in veel Europe
se landen gebruikt) en de brochure
„Schade lijden, schade vergoeden".
«in UadbouK «o vtrmt'i
r wwMMfcoay.n S-iMin
1 —n (Kina» W8 1
"J2Z O 6'fi» iaief «««c
7l_
Een afbeelding van de
nieuwe viskaart. die in
de plaats is gekomen
van de visakte. Sedert
een week is de kaart
verkrijgbaar op de
postkantoren (en dus
niet meer als voorheen
op het gemeentehuis).
De kaart geeft visver*
gunning zodra de ver
eiste zegels (ook op het
postkantoor verkrijg
baar) zijn opgeplakt:
«en rode zegel van vijf
gulden voor het vissen
met één gewone hen
gel, een blauwe zegel
11,75) voor het vis
sen met twee gewone
hengels, een speciale
hengel of een peur of
een gele zegel 33),
die recht geeft op het
vissen met alle vistui
gen, die de wet toe
staat.
De kaarten kunnen
ook per giro worden be
steld (de girodienst
geeft er alle inlichtin
gen over).
TROUW/KWARTET PSH 9
Van een verslaggever
YPENBURG De Bulgaarse
minister van buitenlandse za
ken, de heer Petar Mladenow,
links, is gisteren op Ypenburg
aangekomen voor een officieel
bezoek van drie dagen aan ons
land. De Bulgaarse bewinds
man werd, samen met zijn
vrouw, ontvangen door minister
Van der Stoel van buitenlandse
zaken. Buiten de besprekingen
met zijn ambtsgenoot zal de
heer Mladenow ook een ontmoe
ting hebben met premier Den
Uyl en door de Koningin worden
ontvangen. Vandaag zullen bei
de ministers in Den Haag een
Nederlands Bulgaarse overeen
komst ondertekenen op het ge
bied van de plantenge
zondheidszorg.
HAMBURG Het verkeer heeft in
het afgelopen paasweekeinde in heel
Europa weer veel mensenlevens
geëist.
In de Duitse Bondsrepubliek kwa
men van goede vrijdag tot en met
tweede paasdag 107 mensen in het
verkeer om, elf minder dan vorig
jaar.
In Frankrijk verongelukten tijdens
de feestdagen honderd mensen in
het verkeer, terwijl er 1728 gewond
raakten. Het dodental in Frankrijk
lag vijf lager dan vorig jaar.
In Oostenrijk kwamen in het verkeer
driemaal zoveel mensen om het le
ven als vorig jaar, namelijk 34
In België werden in het paasweek
einde bij 1718 verkeersongelukken
twintig mensen gedood en meer dan
negenhonderd gewond, van wie 276
ernstig. Vorig Jaar had België 25
doden.
In Zwitserland verloren minstens
tien mensen het leven bij verkeers
ongelukken. minder dan vorig jaar.
Het verkeer in Italië eiste honderd
mensenlevens, terwijl er 2880 ge
wond raakten. Vorig Jaar had Italië
114 doden.
DEN HAAG De Nederlandse rege
ring heeft eerder deze maand via de
gebruikelijke diplomatieke kanalen
tegenover de Israëlische regering
haar teleurstelling laten blijken over
de ontvangst van de Zuidafrikaanse
premier Vorster in Israël.
De regering vindt het vreemd, zo
wordt in Den Haag gezegd, dat Israël
contacten aanknoopt met een land
dat door het apartheidsbeleid zo dui
delijk de internationale ge
meenschap tegen zich heeft.
Het bezoek van Vorster aan Israël is
deze week ook ter sprake gekomen
in een gesprek dat minister Boersma
heeft gehad met de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken Yigal
Allon.
Uitgeverij Bruna te Utrecht
herdrukte vijftig door Margreet
Bruijn verzamelde en be
werkte sprookjes, die eerder
door Van Goor in Den Haag
werden uitgegeven. Deze
sprookjes zijn afkomstig uit of
hebben betrekking op evenzo-
vele landen, uiteenlopend van
Macedonië tot IJsland en van
China tot Slowakije. Het ver
band is niet bij elk sprookje
even duidelijk.
De meeste verhalen lenen zich er
zeker voor om voor te lezen; een paar
zijn wat lang uitgevallen. Als men
één sprookje per week voorleest kan
men met deze verzameling bijna een
jaar lang vooruit. Zo bezien valt de
prijs 19.50) mee. Het boek telt 256
bladzijden en is geïllustreerd door
Veronica van Vliet.
Kok te Kampen kondigt voor acht*
tot elfjarigen Martijn en meneers
weer bericht aan. Deze wat vreemde
titel dekt het verhaal over Martijn,
die het niet zo goed kan vinden met
de huishoudster van zijn vader. Hij
komt in Engeland bij de zuster van
zijn overleden moeder. Zijn vader,
die zeeman is, beleeft intussen een
bang avontuur. Een vlot verteld ver
haal, waar de spanning inzit. Het is
een uitgave van Omniboek te Den
Haag en het kost 8.90.
Bij deze prijs vergeleken is het (wel
wat dikkere) boek van George Sel-
den: Een tikje toverij, een uitgave
van Leopold te Den Haag. aan de
dure kant. Dit boek van 144 bladzij
den kost 16.90. De meisjes en joq-
gens die graag over toverij willen
lezen, zullen het overigens met ple
zier lezen.
Serie
Ook voor de liefhebbers verscheen
bij Uitgeverij Dupuis in Sittard een
serie alleraardigste stripboeken:
Baard en de kale tegen de witte hand,
verzorgd door Will en Rosy, Die kod
dige Cocker, door Roba (dit zijn nieu
we „albums" uit een lopende serie),
De Erfenis, door Franquin (het eerste
„album" in de nieuwe reeks
jeugdzonden met Robbedoes en
Kwabbernoot» en Jess Long I, door
Piroton en Tillieux (het eerste album
in een reeks ongewone verhalen met
de purperen boeddha en moderne
slavendrijvers). Elk boekje kost
4 95
Voor de kleinsten biedt Dupuis twee
„smurfen mini-albums" aan: Het
steekspel en Muziek voor Pirrewiet,
die elk 3.25 kosten. Het eerste boek
je bevat delen van de getekende lang
speelfilm De fluit met zeven smurfen
en het tweede een fragment uit de
gelijknamige tekenfilm. De tekenin
gen. die uiteraard overheersen, doen
het goed maar de tekst bevat (te) veel
moeilijke woorden voor de drie- en
vierjarigen.
Voor wie alles uit deze tekenfilm wil
lezen kan ook bij Dupuis terecht. De
fluit met de zeven smurfen is een
sprookje over de Smurfen en de men
senkinderen Johan en Pirrewiet. De
tekst is bewerkt door Yvan Delporte.
Dit goed verzorgde kinderboek kost
zestien gulden.
Er is een album te koop, een uitgave van Amsterdam Boek,
bestaande uit vier langspeelplaten vol „authentiek geluid".
Dat wil zeggen fragmentjes van redevoeringen, liedjes,
marsen, sirenengeloei, telefoongesprekken, die in de afgelo
pen 75 jaar geschiedenis gemaakt hebben.
Daar zijn beroemde bij: „I have a
dream" van Martin Luther King,
„Bloed, zweet en tranen" van
Churchill, „Rustig slapen" van
Colijn. Wel beknopt, maar toch
aardig om (nog) eens te horen, al
zijn dit nu niet bepaald de plbten
die binnen het jaar stukgedraaid
worden. In feite zijn het 149 opna
men uit het historisch geluids
archief van de stichting Film en
Wetenschap te Utrecht. Ze zijn bij
elkaar gezocht door R.H. Cools en
Maryse Enklaar. Wim Koesen
schreef een verbindende tekst die
wordt gesproken door de ver
trouwde. duidelijke, onbewogen
stem van Philip Bloemendal. Het
begint met het prille begin van de
geluidregistratie: de verre stem
van Florence Nightingale uit 1890.
Dan volgen Edison. Marconi. Ba
den-Powell. En geluiden uit de
Eerste Wereldoorlog: der Kaiser,
Scheidemann. Lehin. De opkomst
van fascisme en nationaal-
sociaiisme: een fascistenlied. het
gebral van Goebbels en Hitler,
Streichers schandelijke rede over
de joden.
De Tweede Wereldoorlog en de
bevrijding, met nationale en inter
nationale gebeurtenissen: o.a. ra
dio Oranje, de Koningin. Stalin,
Eisenhower. Dan ga je langzamer
hand de stemmen zelf herkennen:
van de verslaggever Alfred van
Sprang uit Kongo. Mies Bouwman
en Mgr. Bekkers. Kennedy en Jo
hannes XXIII. Het eind van het
verhaal ls 1969: de bezetting van
het Maagdenhuis en de eerste
mensen op de maan.
et album (de titel luidt „De 20ste
eeuw in authentiek geluid") is
nogal simpel uitgevoerd, maar
wat de platen zelf betreft: er moe
ten een paar technische wonder
tjes zijn verricht om sommige zeer
oude opnamen op deze wijze te
reproduceren.
W.F.S.
15.5 I
Kees de Leeuw
u me vraagt: hoe is de
tdeling?, dan zeg ik: ge-
g. Ze proberen je te allen
op te vangen, maar u zult
'/•Ier ook wel van overtuigd
dat je in drie dagen geen
ttelijk kapotte wond kan
fezen". Aldus een 55-jarige
die na een stukgelopen
lijk het helemaal nietv
zag zitten en enkele dagen
iecf op het crisiscentrum i n
rdani om daar een beetie
ïferhaal te komen,
ie de Swaan, die zelf op een
•lijk centrum werkte,
zich af of het verblijf op
:entrum de mensen nu ver-
iad geholpen. Zij ging het
mensen zelf vragen en liet
in hun eigen woorden ver
over hun leven, hun lief
ed. In het boek „Wie het
mag het zeggen" met als
itel: verhalen valt men-
die op een crisiscentrum
:st zijn, zijn deze verhalen
eld.
boek geeft de er/aringen
van mensen, die met
I
zichzelf en hun omgeving in de
knoop zijn geraakt en acute
hulp nodig hadden en kregen
van het crisiscentrum, dat hen
na die korte periode ook pro-
ibeerde verder te helpen via be
geleiding of verwijzing naar een
andere instelling. Om enigszins
een indruk te krijgen is het het
beste eerst de mensen zelf aan
het woord te laten.
Een meisje uit Arnhem: „Als ik
testvorm, dat moet het crisis
centrum de mensen leren. De
meeste mensen Vóelen zich
machteloos.
Een echtpaar, van wie de 39-
jarige vrouw in de (gezins-)-
problemen was geraakt, vertelt
het volgende: „Ik vond de op
vang van het crisiscentrum
goed. Je kon er goed praten. Je
moet niets verzwijgen en ver
trouwen hebben. Ik heb er ont-
behoefte had om te praten, dan zettend veel gepraat, zoals ik
kon ik praten, maar er werd
niet gezegd waarover ik per se
moest praten. Dat vond ik erg
goed en ze luisterden ook naar
je. Ja. ik vond het echt wel een
goede tijd, maar het is natuur
lijk nooit prettig als je bedenkt.
van mijn leven nog nooit ge
daan heb. Jij ook". Hij: „Ja,
omdat je ervan uitging, dat het
van belang kon zijn. Ik had het
idee dat ik er zelf in behande
ling was. Als ik daar bij voor
beeld om drie uur kwam, was ik
dat je er een beetje geflipt geze- als ik haar om vijf uur zag.
Net een kruisverhoor. Het heeft
zijn nut, ik vond het goed. De
opvang is enorm, vooral voor
ernstige gevallen".
„Psychisch"
Zij: „Het ping zo'n twee jaar geleden
al niet goed met me. Eerst ging ik
naar de huisdokter, maar die gaf al
door pillen Kasten vol. Toen zei hij:
„Het is niets voor mij. het is psy-
ten hebt".
De loodgieter: „Ik ben wel tot
rust gekomen op het crisis
centrum. maar daar houdt het
ook mee op. Als je in een
echtscheiding zit en geen con
tact meer met je kinderen mag
hebben, kan niemand je hel
pen. Dan zit je zo vast. Je hele
leven is eigenlijk een pro-
chisch. Ga maar naar de zenuwarts.
Dat heb ik toen gedaan". Hij: „Toen
ze die inzinking kreeg, zijn we eerst
naar haar zenuwarts gegaan. Hij was
ziek en toen zei zijn vrouw: Ga maar
naar het crisiscentrum. De opname
ging niet gemakkelijk. Eerst moesten
we naar de Eerste Hulp van het Wil-
helmina Gasthuis. Daar hadden we
een gesprek met een dokter en toen
was het nog niet zeker of ze mocht
blijven. Als het crisiscentrum er niet
geweest was, wat had ze dan gemoe
ten?" Zij: „Er moest meer bekend
heid aan gegeven, worden. Je weet
niet van het bestaan. De huisarts zei
later dat hij het wel kende, maar ze
verwijzen niet graag, die dokters"
Hij: „In het crisiscentrum zijn ze
vierentwintig uur met je bezig. De
patiënt is koning".
Van kastje naar de
muur
„Ik heb jaren van het kastje naar de
muur gelopen. Van de ene dokter
naar de andere. Ik ben overal ge
weest: bij de internist, bij een keel-,
neus- en oorarts. een gynaecoloog,
bij twee internisten en ga zo maar
door. Dat is onderhand al twaalf
jaar. Sinds ik een auto-ongeluk heb
gehad, heb ik altijd hoofdpijn gehad
Niets hielp en ze zeiden steeds, dat
het psychisch was", aldus een vrouw
„Ik heb eigenlijk alleen maar pretti
ge gedachten aan het crisiscentrum.
Ik ben er wel een stuk mee opgescho
ten. Dat geldt natuurlijk niet voor
iedereen. Ik geloof ook niet, dat dat
kan met die drie dagen en zoals die
hasj-mensen, die gaan toch meteen
weer terug naar het Vondelpark,
maar voor mij hebben ze echt naar
een oplossing gezocht."
Een homofiele kelner met relatiepro
blemen: „Ik moet zeggen, ik ben
daar fantastisch behandeld. Maar
dan moet ik er wel gelijk bij zeggen:
Je wordt opgevangen. Je komt eruit
en dan begint het weer Dan sta je
ineens op straat. En okay. het is een
opvangcentrum en er zijn meer men
sen die geholpen moeten worden,
maar het zou fijn zijn als je eruit
kwam met het gevoel, dat als er weer
wat gebeurt je er meteen naar toe
kan gaan. Ze hadden wel gezegd, dat
ik terug kon komen om te praten,
maar dat is maar tijdelijk. Je hebt
töch het gevoel dat je er alleen te
recht kan als je totaal loss bent. als
je dus zwaar overspannen bent".
En verderop: „Je hebt weet ik veel
wat voor instellingen allemaal in
Amsterdam, maar daar kom ik niet.
want ik ben geen hippie. Je hebt
mensen die zwaar aan de drank zijn.
mensen die aan de pepmiddelen Zijn,
mensen die aan de hasjiesj zijn. die
worden allemaal opgevangen tot en
met. Maar een jongen als ik. die
eigenlijk nergens aan is. maar zich zo
nu en dan toch ergens wil uiten, waar
moet die naar toe?"
Keerpunt
Een meisje: „De tijd in het crisis
centrum is wel een soort keerpunt in
mijn woelig bestaan geweest. Ik be
gon weer te geloven in deskundig
heid. Toen ik er kwam wilde ik niets
meer te maken hebben met de me
dische stand en het psychologen-
volk. Door de aanpak van het crisis
centrum werd ik minder paranoïde
voor hulpverlenende instanties en
toen dacht lk: als het ook zo kan. dan
wil ik daar nog wel iets mee. want ik
wil niet echt schizofreen worden. Ze
lieten je in je waarde en stonden
full time voor je klaar, zelfs 's nachts
was er iemand waarmee je zonder
reden even kon gaan praten. Daar
stond ik versteld van. Op neurologie
moest je wel een hele goede reden
hebben als je vroeg of er iemand
kwam."
En ook: „Ze moeten ophouden met
al die gvevaarlijke spelletjes en al
die witte jassen wegdoen. En vooral
geen namen gebruiken. Niet zeggen:
„Nu ben je op neurologie" of „Nu ben
je psychotisch". Toen dacht ik: nu
ben ik verloren. Nu is het waar ge
worden wat ze altijd tegen me ge
zegd hebben. Nu ben ik gek. Wat één
zo'n woord, dat zo'n wereld aan fata
le voorstellingen met zich mee
brengt. aan schade kan toe
brengen
Ziek-zijn en de vormen daarvan
moet Je met zien als een instituut op
zichzelf, maar als een functie van het
leven, een manier om weer gezond te
worden. Ze zouden veel meer met
goed gecoachte pleeggezinnen moe
ten werken dan met ziekenzaaltjes
en inrichtingen. Die begeleiding
moet dat gezin dan duidelijk maken,
dat gek-zijn op dat moment bij het
leven van die figuur hoort en dat hij
zonder dat gek-zijn op dat moment
niet verder komt."
Goede mogelijkheid
Het boek „Wie het weet mag het
Zeggen" Is In zoverie onthullend, dat
het laat zien hoezeer mensen, die de
slijtageslag van het leven niet meer
aankunnen, behoefte hebben aan
een centrum, waar ze in eerste in
stantie worden opgevangen en hun
hart kunnen uitstorten. Het boek
maakt tevens duidelijk, dat het cri
siscentrum een goede mogelijkheid
is zij het nog voor verbetering
vatbaar, zoals een verlaging van de
drempel om die mensen In nood
acute hulp te bieden. De ervaringen
van tien mensen, opgetekend door
Carrie de Swaan. onderstrepen dat.
Het is en blijft een „eerste hulp",
want zoals een man ergens zegt:
„Een wond blijft altijd een litteken
houden."
Wie het weet mag het zeggen
verhalen van mensen die op een cri
siscentrum geweest zijn door Car
rie de Swaan Uitgave: Boom, Mep-
pel. Prijs: 17,50. Aantal blz 167
