loosterleven heeft toekomst
aar in aangepaste vormen
I;
Brazil: kleur en karakter.
Klassieke abdijen hebben hun tijd gehad"
Tien dagen
achter de
kloostermuren
t J
PM
Het is duidelijk dat een Brazil-sigaar er donkerder uitziet
dan een Havana-type. Maar dat wil niet zeggen dat een Brazil
ook zwaarder van smaak is. Want dat is niet waar. Brazil heeft
E een heel eigen karakter.
Vol, mysterieus, warm,
tropisch aroma, tamelijk mild.
En zeggen kenners niet dat
Brazil een heel klein beetje
zoetig geurt? Tenminste, als het
ï1'??!)» niet zomaar een donker sigaartje
is, maar een échte Brazil.
Zoals de Brazils van La Paz. Met een Mata Fina-dekblad uit
Bahia, de streek waar klimaat en bodem 't gunstigst zijn voor de
groei van typische Brazil-tabakken, die vragen om zware grond,
tropische warmte en veel vochtigheid. En met een rijke melange
van tabakken voor het binnengoed.
Wie een bijzonder rookgenot wil ervaren, kiest daarom voor
Brazils van La Paz. Cigarros Autenticos. Want zo kunnen en
hóren Brazils te zijn. En niet anders,
'W»mi
(G 16 APRIL 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET PS11 /RH13
HELSE KLUIS/OOSTERHOUT „De kans is groot dat de
ssieke abdijen, zoals wij die nu kennen, hun tijd hebben
ïad en over twintig jaar niet meer zijn te vinden." Al maken
meeste kloosterlingen zich diep in hun hart bezorgd over de
ikomst, weinigen durven de feiten zo concreet onder ogen te
als de godsdienstpsycholoog Pieter van Ginneken in
sterhout.
de ontwikkelingen moet men
le kloosters niet in paniek raken,
dt hij. „Als er een stervensproces
plaatsvinden laat het dan zijn
een goede menselijke manier. Je
:t van de toekomst geen afgod
een. Je hebt hersenen gekregen
na te denken en te plannen,
een gezonde planning kan je
menselijk leed voorkomen. He-
ontbreekt het in de kloosters
aan vooruitzien. Men is wat
betreft wel een beetje we-
vreemd," aldus Pieter van Gin-
en.
monastieke leven heeft volgens
zeker toekomst, zij het moge-
in andere vormen, niet alleen in
elijke concentraties maar ook
[rote eenzaamheid. Juist door
modeme leven zal de behoefte
afzondering en dan veel sterker
nu, zich doen gevoelen. Pieter
Ginneken gelooft dat de kleine
jroepen van jongeren die nu
tam en gevoed zullen worden
de abdijen, de huidige kloos-
zullen overvleugelen en dat de
gebleven monniken op de duur
grote gratie door deze dan al
ïstigde groepen zullen worden
•nomen. „Het is goed dit te be
ien. maar bij dit alles mogen
sterlingen die zich afvragen
r het naar toe gaat nu intredin-
schaars zijn, nooit uit het oog
ezen dat er een Voorzienigheid
heeft Pieter er vijftien jaar ge-
n ook over gedacht een monas-
e gemeenschap te stichten met
kleine groep geestverwanten,
leek mij erg aantrekkelijk. Ik
uiteindelijk met veel pijn op me
>men met oudere mensen in een
wordende communiteit te
en om de tradities, die hier
aan door te geven. Wij kunnen
alleen met pioniers de toe-
st in. Pionier-zijn is nuttig en
maar er zijn ook mensen nodig
lè brug met de levende traditie
rn bouwen. Ik heb gekozen
iet bruggenbouwer zijn."
eeuwen
[Hendricus van Cranenburg (61)
bosterhout zegt over de toe-
st van het kloosterleven: „Mo-
Jek leven zal blijven bestaan,
geloof ik zeker. Hoe, dat moe-
ve aan God overlaten."
eveneens 61-jarige collega in de
lse Kluis, Emmanuel van Gas-
Monnik zijn bestaat al eeuwen,
tijd zal niet ontdekken dat het
terleven ineens moet ophou-
Daar denk ik vaak aan als ik
de plek ga op de hei, hier
•halve kilometer vandaan,
de fundamenten liggen van de
Ikerk die drie eeuwen geleden
werd gebouwd. Dat was het begin
van de Achelse Kluis. Hier is het
begonnen, denk ik dan, terwijl ik in
de verte de gebouwen van ons
klooster zie. Ik vertrouw er op dat
kloosters als deze, waar het gebed
centraal staat, zullen blijven be
staan. In de Achelse Kluis zijn nu
weer wat jongeren. Dat geeft een
communiteit moed. Dat is een te
ken dat er leven is. Er zijn tegen
woordig veel jonge mensen zoeken
de. Veel van de jongeren die nu
intreden zijn wat ouder, 26. 27 jaar -
vroeger kwamen ze als ze 18, 19
waren. Als je op wat oudere leeftijd
kiest voor het monnikschap is je
oordeel meer bezonken. Je hebt dan
andere dingen gezien. Daarom zijn
de nieuwkomers mensen waar we
op bouwen kunnen, hopen we."
De Benedictijner pater Nico Visser
heeft ook goede hoop voor de toe
komst „Ik bid vaak: Heer laat onze
kinderen Uw heerlijkheid zien, om
dat ik geloof dat het goed is dat er
centra zijn zoals dit klooster, waar
het element van bezinning en gebed
extra wordt geaccentueerd, waar
dat beroepsmatig gebeurt als bij
drage aan de gemeenschap." De
jonge Trappist Bernard Kersten
zegt me zich geen zorgen te maken
hoe het moet gaan als de oudere
monniken er niet meer zijn." Ik leef
vandaag. Voor mij geldt, zoals in de
psalmen staat heden zo gij Zijn
stem hoort."
De bejaarde Amandus (72) in Achel
heeft er ook zijn gedachten over
„Net zo als we naar een nieuw Euro
pa gaan, moeten we naar een nieuw
kloosterleven toe. Alle verandering
is geen verbetering. Vele verande
ringen moet je willen zien in het
licht van de tijd. Er is veel veran
derd, maar de verdieping is er nog
niet. Die moet zich de komende tijd
nog uitkristalliseren. Zelf hoop ik
dat die verdieping ons weer meer
tijd voor persoonlijk gebed zal
brengen. We moeten ons als monnik
op het ogenblik te druk maken over
allerlei wereldse zaken, vooral over
de vraag hoe wij in ons onderhoud
moeten voorzien. Wij zijn mensen
die de roeping hebben gekregen te
streven naar een innige vereniging
met God. Het klooster moet ons de
mogelijkheid daartoe geven, dat is
de kern waarom het draait. Iemand
die Trappist wil worden, kiest voor
een streng leven, anders komt hij
hier niet. Hij wil een leven leiden
dat hem naar God voert."
Dat neemt niet weg dat Amandus
ervan overtuigd is dat de kloosters
aan de mensen van deze tijd moe
ten worden aangepast zover dat
mogelijk is. „Naarmate dat zal ge
beuren zullen ze bloeien." Het is een
zware opgave de juiste weg te kie
zen. Die taak berust in de eerste
plaats bij de abten, bijgestaan door
hun kloosterraad.
Pater Nico van den Berg orchideeën uit reageerbuis
Vervolg FAMILIE BERICHTEN
ir en personeel van de Christelijke Middel-
'echnische School te Rotterdam geven met
ëring kennis van het plotseling overlijden
Je Heer
P. C. van der Jagt
iris van de Stichting voor Christelijk Mid-
r Technisch Onderwijs te Rotterdam.
rote dankbaarheid gedenken wij de vele
die hij in belang van de Chr. MTS heeft
it. Zijn medeleven met het Christelijk on-
zal bij ons in dankbare herinnering
Ir J. Visser, voorz.
Mr J. de Waard, 2e secr.
lam, 14 april 1976.
nam de Here tot Zich onze lieve en zorgza
mer, Zuster en Tante
Hiltje Haan-Blaak
eeftijd van 51 jaar.
gen 14 april 1976
Maarn: H. Blaak
Velzen-N.: W. Kleine-Blaak
R. Kleine
Groningen: T. Weitering-Blaak
H. Weitering
I. Ambacht: H. J. Blaak
E. Blaak-Kool
Dordrecht: G. A. Blaak
S. Blaak-Wink
Uitgeest: J. Blaak
J. C. Blaak-Wolfert
neven en nichten.
In plaats van kaarten
uit haar lijden en in Heerlijkheid opge-
mijn innig geliefde Zuster, onze Schoon-
sn Tante
Anthonia Jacoba 't Hart
ieftijd van bijna 64 jaar.
A. C. Blok-'t Hart
W. 't Hart-Schuurmans
Nichten en Neven
»m. 12 april 1976.
(straat 8 A.
-Jardebestelling heeft donderdag 15 april
/««tilte plaatsgevonden.
Na een moeitevol leven is onze lieve Broer, Zwager
en Oom
Jan Groeneveld
op de leeftijd van 47 jaar heengegaan.
Zwolle, B. Visser-Groeneveld
G. C. Visser
Arnhem, A. J. Groeneveld
C. Th. M. Groeneveld-Wijnen
Hoogvliet, M. Stans-Groeneveld
A. Stans
Neven en nichten
Rotterdam, 14 april 1976
Slaghekstraat 146a
Corr.adres: fam. A. Stans
Iman van den Boschpad 14, Hoogvliet
I
GEEN BEZOEK
De bijzetting in het familiegraf zal plaatsvinden
zaterdag 17 april a.s. op de Zuiderbegraafplaats,
Slinge 50 te Rotterdam-Zuid
De dienst in de aula begint om 15.30 uur.
Vertrek van de rouwkamer, Goereesestraat 10, om
15.00 uur. Na de teraardebestelling gelegenheid tot
condoleren.
Na een blijmoedig geloofs- en rijk gezegend huwe
lijksleven nam de Here tot Zich op 4 april onze
lieve Zwager en Oom
Libbe Kingma
78 jaar oud,
en op 13 april onze lieve Zuster en Tante
Sjoerdje Kingma-Kooistra
bijna 77 jaar oud.
Andjjk: W. Schuurman-Kooistra
K. Groot
G. Groot-de Haan
neven en nichten
H. Cath. Zondag 1
Emmeloord (N.O.P.), april 1976.
„De Golfslag".
DANKBETUIGING
Voor de vele bewijzen van medeleven en deelneming na
het overlijden van mijn geliefde Man
Jacobus Pieter van Deventer
zeg ik u, namens de wederzijdse familie, allen hartelijk
dank.
M. M. van Deventer-van der Kaay
Ede. april 1976
Willen Pijperlaan 28
Kloosterlingen worden niet in leven
gehouden door kerkelijke overhe
den. Donaties van bisdommen zijn
er niet bij. Vandaar dat monniken
er naast hun religieuze verplichtin
gen nog een dagtaak bij hebben. In
de Achelse Kluis werken zij op het
land, waar aardappelen, suikerbie
ten en mais worden verbouwd: in de
uitgebreide boomgaard of in hun
eigen boenwasfabriekje. In Ooster
hout komen de inkomsten uit de
varkensmesterij, de pottenbakkerij
(sinds 1971 in bedrijf), een restaura
tie-atelier, een cartonnagebedrijf,
waar dozen op bestelling worden
gemaakt en een grote orchi-
deeënkwekerij.
Kwekerij
In die kwekerij zorgt pater Nico van
den Berg (55) ervoor dat van sep
tember tot mei duizenden orchi
deeën naar de veiling in Venlo wor
den gebracht. Met een beginkapi
taal van de communiteit van 500
gulden is hij in 1960 gestart met het
kweken van orchideeën in reageer
buizen. In de loop der jaren heeft hij
een methode ontwikkeld om vi
rusvrije planten te laten groeien.
Als van oorsprong Westlandse tuin-
derszoon gaat hem dat prima af."
Het monnik-zijn kan goed samen
gaan met het kweken van bloemen.
Juist die combinatie van bidden en
werken intrigeert me", vertelt Nico
van den Berg. Temidden van zijn
bloemen ik heb niet eerder zo
veel orchideevariëteiten bij elkaar
gezien zegt deze meestal in bur
gerkleding lopende monnik: „Ik wil
de mensen meer geven dan alleen
maar bloemen. Het gaat mij er niet
in de eerste plaats om het klooster
aan inkomsten te helpen, al is dat
natuurlijk belangrijk. Voor mij telt
vooral dat ik meewerk aan de ver
dieping van de botanische kennis,
op die manier een bijdrage lever
aan de wetenschap. Ik houd ook wel
lezingen met dia's over dit werk
in mijn kassen kan ik belangstel
lenden moeilijk toelaten en
daarbij probeer ik de mensen te
laten begrijpen dat wij niet slechts
experimenteren met orchideeën. Ik
wil er diepte aan geven, de mensen
iets laten zien van de schoonheid
van de schepping." Daarover staat
pater Van den Berg ook zelf steeds
verwonderd. Het is niet zo maar,
dat hij zijn nieuwste orchidee-
variëteit „Sourire de Dieu" (glim
lach van God) heeft genoemd.
- - *3» - O- *S*.' W
kloosters wordt tegenwoordig ook aandacht besteed aan recreatie. Bij de Benedictijnen
puzzelen in trek.
Met dezelfde intentie werkt broeder
Michael in de pottenbakkerij. Hij
verwerkt materiaal uit midden-
Frankrijk tot allerlei gebruiksvoor
werpen. Een recente opdracht waar
hij gelukkig mee is kwam van een
rooms-katholieke en een her
vormde gemeente, die gebruik ma
ken van één kerkgebouw, eveneens
voor gezamenlijk gebruik een
avondmaalstel te vervaardigen.
„Dat als monnik te mogen doen
geeft grote voldoening", vindt Mi
chael. Hij mag tal van protestanten
tot zijn afnemers rekenen. Dat
houdt gelijke tred met de groeiende
belangstelling van protestantse zij
de voor het monastieke leven.
„Dat was tien jaar geleden niet
denkbaar. Ik ben blij met deze ont
wikkeling. We moeten elkaar niet
verketteren. Er mogen verschillen
zijn wat de praktische uitwerking
betreft maar we hebben als rooms-
katholieken en protestanten toch
ergens één basis. Ons geloof in
Christus bindt ons", aldus de abt
van de Achelse Kluis.
Vererende taak
Hij is gekozen door en uit de kloos
tergemeenschap. „Het abt zijn zie
ik als een vererende taak die mij op
de schouders is gelegd, al heb ik er
niet naar verlangd en naar gezocht.
Je hebt een verantwoordelijkheid
die je ergens kunt vergelijken met
die van directeur-zijn van een groot
bedrijf. Maar er is meer. Het is ook
een vaderschap, dat niet domine
rend. niet paternalistisch, is. Het is
een voorgaan, een voorttrekken en
begeleiden. Dat geeft me veel zor
gen. Je bent als abt verantwoorde
lijk voor ieder individu dat hier
woont", zegt Emmanuel van Gas-
sel. terwijl hij mij ter herinnering
aan mijn verblijf in de Achelse
Kluis een afbeelding van zijn wa
pen geeft, waarop als lijfspreuk
staat Ad Dom in um (Naar de Heer).
Al heeft een abt nog bepaalde voor
rechten. zo woont hij in Achel in een
afzonderlijk deel van het klooster,
toch is de afstand tussen hem en de
andere monniken minder groot ge
worden. Als buitenstaander kun je
de abt herkennen aan zijn ring. Abt
van Gassel draagt er een met een
prachtige blauwgroene steen. „Die
is van een van mijn voorgangers. Ik
vind hem eigenlijk te mooi. ik had
liever een wat eenvoudiger ring ge
had. maar deze was er nu eenmaal,
dus waarom zou je dan een nieuwe
kopen." Zijn staf en mijter, ook
tekenen van zijn waardigheid,
draagt hij zelden meer. „Ik wil ge
woon zijn, bij de anderen horen",
zegt abt Emmanuel. Dat streven
gewoon te doen leeft bij de meeste
bewoners van onze kloosters. Mon-
niken-anno 1976 willen niet worden
beschouwd als mensen uit een rari
teitenkabinet. Vandaar dat zij het
monnik-zijn willen ontdoen van de
romantiek die het eeuwenlang heeft
omgeven.
Abt Emmanuel van Gassel
ik wil gewoon zijn
Of dat helemaal zal lukken? Feit is
dat een klooster nog een wereldje
op zich is. Die conclusie dringt zich
aan mij op als op de dag dat ik de
kloosterpoort achter me heb
dichtgetrokken, thuiskomend een
stapel post op me ligt te wachten,
de telefoon vlak na elkaar een paar
keer rinkelt en zoon en dochterlief
elkaar in de haren vliegen om een
autootje.
Dit is het laatste artikel in een serie,
waarvan de vorige afleveringen ver
schenen op 12, 13, 14 en 15 april.
ADVERTENTIE
Wilde Brazil 37 cent
Wilde Cigarillos Brazil 28 cent
Ronddas Brasil 35 cent
Cigarros Autenticos.
H> AMI I HOS