Communisten DDR:
kerk niet in
ontwerp-program
I
Vandaag
Joodse kunstenaars
exposeren
in geref.
dienstencentrum
Kerk in de wereld
Studenten vallen
raad kerken aan
Jongerenpastoraat
is randgebeuren
Onze adressen:
Rome schorst
Oekraïense
priesters
Ook in Ede
noodgemeente
Kerken bezorgd
over ontslag bij
VF W-Fokker
Hervormde kerk:
twee
ton voor Guatemala
VOORBUGANGEF
Eens was
Italië een
katholiek
land
Zweedse kerken tegi
Deense Jezus-film
DINSDAG 13 APRIL 1976
KERK/BINNENLAND
TROUW/KWART^
Van een onzer redacteuren
Sinds in eind januari in Neues Deutschland de eerste ontwerprap-
porten verschenen zijn voor het negende partijcongres van de
communistische partij van de DDR, de SED, ontvangt het
partijbureau van deze partij dagelijks honderden brieven van
partijleden en andere staatsburgers, waarin instemming wordt
betuigd of (meestal) ideeën worden aangeboden om de voorstel
len te verbeteren. Bij deze brieven is de laatste tijd vermoedelijk
een stijgend aantal afkomstig van christelijke staatsburgers, die
zich zorgen maken over het feit dat het geloof in de SED—voor
stellen ongenoemd blijft.
Het partijcongres dat op 9 mei begint
Is bedoeld om de lijn van de partijpo
litiek. die in het geval van de DDR
zo'n beetje samenvalt met de politiek
van het land. voor de komende jaren
uit te zetten. In de tot dusverre gepu
bliceerde documenten blijkt dat de
leiding van de SED het begerig oog
geslagen heeft op de spoedige komst
van de communistische maatschap
pij. In deze maatschappij zullen alle
klasse tegenstellingen zijn opgehe
ven en zullen alle mensen met gelijke
rechten deelnemen aan de opbouw
van de maatschappij
Omdat de toekomstige maatschap-
pijvorm dus tevens de christenen
aangaat, doen ook zij mee aan de
discussie over het nieuwe parijpro-
gramma van de SED In het vorige
programma stond nog: „De partij er
kent het beginsel van de scheiding
tussen kerk en staat. De partij staat
garant voor de godsdienstvrijheid in
het kader van kerken en godsdiensti
ge gemeenschappen."
Het is de christenen opgevallen dat
deze zin in het nu voorgestelde partij
programma niet meer voorkomt. Het
programma bevat evenmin een spe
ciale opmerking over de vrijheid van
atheïstische propaganda. Woorden
aLs „christendom", „geloof" of
„atheïsme" komen niet meer voor in
het ontwerpprogram.
Niet opgegeven
Maar het atheïsme is als doel niet
opgegeven. Integendeel. In het pro
gramma staat dat het marxisme-
leninisme in al zijn onderdelen tot de
wereldbeschouwing van de hele be
volking gemaakt moet worden.
En dit is een bron van zorg voor veel
christelijke DDR-burgers. want het
marxisme-leninisme „in al zijn on
derdelen" omvat naar SED-
opvattingen ook het atheïsme, ook al
wordt het niet meer uitdrukkelijk
genoemd. Het vervelende is dat voor
al die christenen in de DDR bezorgd*
zijn. die voor het overige loyaal staan
achter de socialistische opbouw van
het land. De anderen hadden reeds
het vermoeden dat je van de marxis
ten niets te verwachten hebt.
Brieven
Volgens waarnemers zetten sommige
functionarissen van de Oostduitse
CDU. die meestal met enthousiasme
instemt met de koers van de SED. de
mensen aan tot het schrijven van
brieven om de SED-leiding te vragen
de garantie van godsdienstvrijheid
weer op te nemen in het nieuwe pro
gramma. ook al zou deze zin met een
uitdrukkelijke gelijktijdige acentue-
ring van het atheïsme ..gekocht"
moeten worden.
Overigens zijn maar weinigen echt
bang dat het wegvallen van de zin
over het geloof betekent dat er in de
DDR nieuwe kerkvervolgingen voor
de deur zouden staan. Daarvoor zijn
de ervaringen in dat land met regel
rechte actie tegen de kerk te negatief
in de ogen van de leiders van het
land. En de secularisatie verloopt op
het moment in de ogen van de offici
als in het algemeen „bevredigend"
zonder dat zij genoodzaakt zijn expli
ciete maatregelen tegen de kerken te
UTRECHT Een groep theolo
gische studenten uit Utrecht heeft
een brief aan de raad van kerken in
Nederland gestuurd, waarin de aan
staande theologen zeggen dat zij
„met verbijstering en verontwaardi
ging" hebben kennisgenomen van
„de bemoeienissen van uw Raad ten
aanzien van de „drie van Breda"
De veertien studenten zeggen dat zij
het pleidooi voor vrijlating ongepast
en onjuist vinden. „Voorzover wij
weten", aldus de studenten, „is het
in de Schrift aan het 'onbestraffelij-
ke bloed', dat wil zeggen, de armen
en verdrukten, de slachtoffers van
geweld, én hun Heer. voorbehouden,
op te roepen tot vergeving van
schuld. In geen geval mag vergeving
plaats vinden over de rug van de
slachtoffers." schrijven de veertien.
„In het onderhavige geval komt naar
ons inzicht de kerk de rol van 'onbe-
straffelijke' niet toe. Juist zij heeft
door de eeuwen heen gemeend, de
joden als Godsmoordenaars te moe
ten vervolgen. Ook tegen de door
Duitsland geëntameerde uitroeiing
van het Joodse volk heeft zij aller
minst in haar geheel en ondubbelzin
nig stelling genomen."
„Zonder tekort te willen doen aan de
velen. die. ook in kerkelijk verband,
wél ten koste van hun leven soms
deze schandelijke vervolgingen
hebben bestreden, achten wij het
daarom ongepast, dat de Raad van
Kerken in Nederland tot vergeving
van schuld zou oproepen."
Van een onzer verslaggevers
BREDA Het jongerenpastoraat is een randgebeuren van het
„gewone" pastoraat en getuigt van weinig visie. Aldus conclu
deert het diocesaan instituut Jeugd en Jongeren in het r.k.
bisdom Breda in zijn rapport „Op zoek naar jongerenpastoraat."
Het onderzoek beperkte zich tot dit
bisdom Echte jongerenpastores,
mensen die hun handen volledig vrij
hebben voor een op jongeren gerichte
pastoraal, zijn er nauwelijks. Wat er
gebeurt onder de verzamelnaam jon
gerenpastoraat, is bijna volledig af
hankelijk van de vrije tijd en het
enthousiasme van vrijwilligers. Een
eigen profiel en een gericht inspelen
op de situatie wordt daarmee al bijna
bij voorbaat onmogelijk.
Van planning is nauwelijks sprake.
Er is weinig aansluiting bij de leefwe
reld van de meeste jongeren. Als
hoofdaandachtsvelden springen li
turgie. individueel pastoraat, indivi
duele hulpverlening, huwelijksvoor
bereiding en jongerenkoren in het
oog. terwijl ontmoetingsgroepen en
meditatiegroepen hoog op het ver
langlijstje van de verschillende wer
kers genoteerd staan.
Dat klopt wel met het profiel, dat de
ondervraagde pastores en kateche-
ten schetsten van de ideale jongeren
pastor: Iemand, die zich persoonlijk
uitspreekt over de eigen manier van
leven en geloven, die openheid toont,
gevoelig is voor de wereld van jonge
ren. evangelisch geïnspireerd is en
gericht is op levensvragen en
zijnsvragen en'die verder te karakte
riseren is als een zoekend en biddend
mens.
Bepaald minder kwam naar voren,
dat de jongerenpastor solidair moet
zijn met jongeren, kritisch en demo
cratisch ingesteld moet zijn, open
moet staan voor kritiek op de eigen
manier van werken en gericht dient
te zijn op samenlevingsvragen.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
un één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
VU en CPN (1)
Mfcn kan .het op zichzelf eens zijn
met uw commentaar van 10 april,
dat het tegelijkertijd aanhangen van
de CPN-beginselen en de doelstel
ling van de VU van een zekere war
hoofdigheid getuigt. Het punt is ech
ter of men warhoofdigen mag discri
mineren. De mate waarin het
mensdom in staat blijkt te zijn ui
teenlopende ideen in eén hoofd te
combineren maant mijns inziens tot
enige mildheid. Hoeveel mensen zijn
er niet die enerzijds geloven dat de
zachtmoedigen het aardrijk zullen
beërven en anderzijds fervente voor
standers zijn van kernwapens ter
verdediging van de westelijke helft
daarvan? Hoeveel gelovigen zijn er
niet die aan de ene kant Jezus' ad
vies aan de rijke jongeling: verkoop
al uw bezit, als hoogste evangelische,
wijsheid bschouwen. maar aan de
andere kant enthousiaste verdedi
gers zijn van het particuliere bezit
als maatschappelijke instelling? Al
dit soort warhoofden hebben tot nu
toe vrijelijk toegang gehad tot de
hoogste functies aan de VU. Waarom
AMSTERDAM
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT;
Postbus 948.
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
nu ineens zo streng?
Amsterdam Th. de Boer
VU en CPN (2)
Uw commentaar van 10 april is voor
mij een CPN-veroordeling. met enke
le verzachtende omstandigheden.
Bij dit laatste wordt niet betrokken
de door mij in deze rubriek op 22
maart gestelde voorrang van uitslui
ting voor goedpraters van de VS
methoden van volkeren onderwer
ping. Van deze trieste ontwikkeling
is Argentinië het meest recente voor
beeld. Uw tweede commentaar van
10 april was aan Argentinië gewijd.
Maar de hand van de VS in deze zaak
wordt met de bekende verkeerde
mantel der liefde verzwegen.
Amsterdam Dirk Veenstra Dzn
Tweetaligheid
Naar aanleiding van de heer Peter
sen, die een boek over „Taalsociolo
gie" schreef en voor tweetaligheid in
Friesland pleit, moge ik opmerken
dat streektalen en dialecten stimule
rend werken op volkspoëten, taalon
derzoekers en stokpaardjesrulters.
maar overwegend in gebruik zijn bij
personen, die aan het basisonderwijs
weinig tijd konden bestedea Ande
ren hebben er nauwelijks belangstel
ling voor. zoals me door informatie is
gebleken. Want ze werken vervreem
dend en zijn enorm onpraktisch.
Amsterdam H. H. Prell
Abortus (5)
PvdA en WD zijn tot overeenstem
ming gekomen in de abortuskwestie.
Niet verwonderlijk, hun uitgangs
punten zijn in zulke principiële za
ken hetzelfde. De reeds vroeger ge
hoorde zin Jood om oud Ijzer" is nog
volledig waar. En nu nog maar ho
pen dat een man als minister Van
Agt straks zal weigeren zijn handte
kening te zetten onder een wet die
moord legaliseert. De komende abor
tuswet is voor 100 procent een kabi
netscrisis waard. PvdA en WD in
dezen samen. Geen wonder Op die
dag werden Herodes en Pilatus vrin
den van elkaar. Aan het toekomstig
CDA dit advies, zeg tegen PvdA en
WD: wanneer uw initiatief wet
wordt vormt dan volgend Jaar ook
samen een kabinet, met ïulke
partners gaan wij niet In zee.
Hattem K Mulder
Contacten
De contacten met jongeren verlopen
via school en kerk en weinig via het
eigen vrijetijdsmilieu van jongeren.
De studerende jongeren zijn duide
lijkheid in de meerderheid tegenover
de werkende Jongeren. De jongeren
die bereikt worden, worden veelal
gekenschetst als gemakkelijk mee
gaande en plooibare jongeren, veel
meer dan als kritische of onaange
pasten.
De jongerenpastor weet. dat lang
niet altijd de ideale situatie is be
reikt. In veel gevallen voelt hij weinig
band met de leefwereld van jongeren.
Vaak spreekt hij een andere taal en
voelt hij zich duidelijk van een ande
re generatie. Als het om geloven gaat.
is het anders zijn van jongeren soms
moeilijk te aanvaarden en voelt de
pastor zich soms weinig begrepen in
zijn manier van geloven.
Een gevolg van het onderzoek is. dat
binnenkort in het bisdom Breda per
dekenaat gespreksronden starten om
het jongerenpastoraat meer van de
grond te krijgen.
ROME Het Vaticaan heeft
drie priesters van de Oe-
kraïenskatholieke ritus in Ca
nada gesuspendeerd (ge
schorst). De reden is, dat zij
getrouwd zijn.
De met Rome geünieerde kerken
van het oosten hebben steeds het
recht behouden, dat hun priesters
getrouwd mogen zijn. De celi
baatsverplichting bestaat in die ker
ken niet. Dat ging in de vorige eeuw
moeilijkheden opleveren, toen er
ook van deze kerken emigranten
naar Amerika trokken en priesters
met hen meegingen voor de opbouw
van hun kerkelijk leven. Bisschop
pen van de „gewone" r.k. kerk in de
Verenigde Staten en Canada klaag
den bij het Vaticaan. dat die gehuw
de oosterse priesters een bron van
schandaal vormden. Het Vaticaan
bepaalde toen, dat voor Amerika een
algemene celibaatsplicht gold. De
geünieerde kerken mochten in Euro
pa en het Nabije Oosten gehuwde
priesters hebben, maar niet in
Amerika.
In de praktijk deed Rome echtereen
oogje dicht, totdat onlangs de La
tijnse bisschop Reding van Hamil
ton (Canada! opnieuw bij het Vati
caan zijn beklag deed over de ge
huwde priesters.
Een bijkomende bijzonderheid is,
dat het bestaan van de Oekraïens-
katholieke kerk het Vaticaan al lang
een doorn in het oog is. In de Oekraï
ne zelf bestaat deze kerk officieel
niet meer. Door de communisten is
ze met geweld ingelijfd in de ortho
doxe kerk. De Oekraïens-katholieke
kerk buiten Rusland neemt een mili
tant anti-communistiche houding
aan en heeft daarmee het Vaticaan
al diverse malen in verlegenheid ge
bracht.
Van een onzer verslaggevers
EDE Ook in Ede hebben veront
ruste gereformeerden een zogeheten
noodgemeente gesticht. De reden is.
blijkens een mededeling in het blad
„Waarheid en Eenheid", dat de gere
formeerde kerk van Ede „al jaren
geleden besloten heeft met andere
kerken samen te werken in de raad
van kerken en in .evangelie en indus
trie'. waarin ook de protestanten
bond is vertegenwoordigd. Dit ge
beurde indertijd ondanks de ernsti
ge waarschuwing, dat de protestan
tenbond niet gelooft, dat Christus
Gods Zoon is en dat de protestanten
bond dus (naar de brieven van Jo
hannes) de antichrist is."
In de tot nu toe gehouden diensten
gingen ds. J. B. van Mechelen uit Urk
en ds. M. Vreugdenhil, emeritus
predikant te Ede, voor en enkele
broeders. Op Goede Vrijdag zal ds.
Vreugdenhil het avondmaal bedie
nen. Ds. H. J. Hegger heeft ook toe
gezegd. binnenkort te komen
preken.
In hetzelfde nummer van Waarheid
en Eenheid doet de nieuwe voorzit
ter van de vereniging van verontrus
ten Schrift en Getuigenis, de heer J.
J. Rippen uit Ede. een dringende
oproep aan predikanten om zich be
schikbaar te stellen voor diensten
van noodgemeenten (er zijn er nu
vier: Urk. Leiden. Den Haag en Ede).
Ook predikanten van andere kerken
en gevorderde theologische studen
ten zijn welkom.
De heer Rippen is de onlangs overle
den ds. W. C. van den Brink als
voorzitter opgevolgd. Tweede voor
zitter van Schrift en Getuigenis is
thans ds. M. Vreugdenhil.
Van een onzer verslaggevers
LEUSDEN Deze maand (tot de 29ste) exposeren twee joodse
kunstenaars hun werk in het, de afgelopen vrijdag officieel
geopende, dienstencentrum van de gereformeerde kerken te
Leusden.
Het zijn de in Antwerpen wonende
Sam Heriger en zijn vrouw Edith
Beck. Van Sam Herciger, een gebo-
SPEYER De katholieke bisschop
Wetter van Speyer en de voorzitter
van de synode van de evangelische
kerk in de Pfalz hebben in gelijklui
dende brieven aan de directie van
VFW-Fokker hun zorg uitgesproken
over de voorgenomen personeels
inkrimping van het bedrijf in Spey
er. De kerkelijke leiders dringen er
bij de directie van de vliegtuigfa
briek op aan dat zij zoveel mogelijk
tegemoetkomt aan alle belangen en
de kerkelijke autoriteiten bieden
hun bemiddeling daarbij aan.
In de brief schrijven de twee kerke
lijke voormannen dat de betreffende
personeelsleden zich voelen als on
beschermde slachtoffers van de
voorgenomen maatregelen die ge
troffen worden uit economische
overwegingen, zonder de menselijke
belangen te wegen. Aan alternatieve
voorstellen van de ondernemings
raad zou volgens de kerkelijke lei
ders zijn voorbijgegaan. De brief
schrijvers zijn bang dat het voorge
nomen inkrimpen van het personeel
later gevolgd zal worden door een
stillegging van het hele bedrijf in
Speyer.
ren Pool. zijn er beeldhouwwerk
(hout) en linosnedes. Vooral de
laatste tijd legt hij zich toe op lino's.
Jarenlang heeft hjj niets willen ma
ken dat herinnerde aan de periode,
door hem in een concentratiekamp
doorgebracht, maar nu heeft hij een
serie lino's vervaardigd die hij „Pla
neet Auschwitz" noemde: Auschwitz
was eigenlijk een planeet, waar din
gen gebeurden die je niet voor moge
lijk had gehouden. Hierbij drukken
we één van zijn linosnedes af. Wat
Edith Beck betreft, haar schilderijen
liggen ver uit de buurt van buitenissi
ge experimenten, haar werk heeft
vooral pittoreske hoekjes en steegjes
van Antwerpen tot onderzoek en het
onderscheidt zich door een lichte
toets. Op 24 april is er een zgn. open
dag in het dienstencentrum, dan
kunnen leden van de gereformeerde
kerken „hun" centrum komen bekij
ken en tegelijk deze tentoonstelling.
UTRECHT De actie van het her
vormd werelddiakonaat voor hulp
aan de slachtoffers van de aardbe
vingen in Guatamala heeft 216.000
gulden opgebracht. Het geld wordt
besteed via de wereldraad van
kerken.
WAT IS BELANGRIJK?
De vraag die hierboven staat is <j
kelijk op academisch niveau totl
onbeantwoord. De meest simpele]
antwoording daarvan zou op
minst erop moeten wijzen, dat zul
zaken slechts op grote afstanq
beoordelen zijn. Daarvoor moet n
in ieder geval niet zijn bij nieuwsj
richten, commentariërende
gramma's en wat dies meer zij. I
nus Michels gaat bij Ajax weg.l
kan me indenken dat en voorf
betreffende figuur en voor de cl
belangrijk is, maar waarom we daj
mee vast en zeker enkele weken lj
tig gevallen moeten worden, tot]
het officiële nieuws toe, zal
met mij ontgaan. Wat is belangrijT
Voor mij is belangrijk wat mij z(
dagmorgen in de kerk overkwa
Een kind. een meisje van een jaar
acht. had het broodmandje bij
avondmaalsviering vastgehoudi J
De deelnemers waren ons in een li
ge stoet voorbijgegaan. Eén van h
brak voor mij het brood en gaf 1
mij. En toen gebeurde het. Nog ev
liep ze langs me heen. wees naar 1
mandje dat alweer op tafel stond
vroeg toen: ..Mag ik ook nog e iS
stukje nemen?" Ik knikte en er gi
iets door me heen toen ze, devoot
een kind dat kan doen. het bro
brak en zelf een stukje nam. Ik vo ie
het zo belangrijk dat ik het nog n
kwijt ben en dat ik me nog al m; ,t
die vraag stel: Waarom gaf niema
het haar?
i<
ADVERTENTIE
5e Studiedag in Amersfoort op 24 april, aanvang 10.00 uur in de Kandelaarkerk.
Heiligenbergerweg 64. bereikbaar met bus 8 van het station.
Onderwerp: De sexuele revolutie
Sprekers: Mevr. E. Beerman-de Roos. arts
Dr. W.G. de Vries, predikant
Na de lunchpauze (waarin broodjes, koffie en thee) een kleurenfilm over
Het ontstaan van menselijk leven
toegelicht door de arts K.F. Gunning, voorzitter Ned. Artsenverbond en van de
overeenkomstige World Federation
Zowel na de inleidingen als na de film is er discussie.
Deelneming d.m.v. overschrijving van 10,-- op postrekening nr. 33.56.538 of aan
de zaal.
Beroepingswerk Ijï
NED. HERV. KERK
Beroepen te Sommelsdijk: J.
Rossem te Meeuwen.
Aangenomen naar Melissant: H.
Klok kand. te Woerden, die bedanl
voor Eethen. Haaften, Oosterwol
(Gd). Stavenisse, Waarder
Westbroek.
Bedankt voor Ingen: G. D. Vossei
Vaassen.
Beroepbaar: J. Muis, Van Liml
Stirumstraat 3, Utrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Culemborg en te Roti
dam-Zuidwijk: B. J. W. Schelhaas
Enter.
Beroepen te Ulrum: B. J. W. Sc)
haas te Enter.
Beroepen te Winsum: drs S. de Jol
voorheen kadervormingspred. in t-
donesië. wonende te Apeldoorn;
Woudsend-Jutrijp: drs D. J.
man kand. te Kampen die dit ben
heeft aangenomen
Aangenomen naar Nieuw Amsterdal
A. Groenewegen te Oenkerk.
GEREF. KERKEN(VRIJG-)
Beroepen te Helpman: J. M. A. Gr
nedijk te Ulrum; te Monster:
Kamphuis kand. te Kampen;
Bergschenhoek: J. H. Ulehake kaï
te Kampen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Aalsmeer: B. van S
den te Amersfoort.
GEREF. GEMEENTEN
n;
euÓ
L'"C
door Aldert Schipper
Italië is niet katholiek meer. Pater
Sorge, de hoofdredacteur van het
onofficiële Vaticaanse tijdschrift Ci-
viltè Cattolica, maakte een tijdje
geleden in een lezing het resultaat
van een onderzoek bekend, waaruit
bleek dat in 1974 nog maar 15 per
cent van de Italianen overtuigde ka
tholieken waren: 22 percent waren
twijfelaars of „katholieken op
wieltjes"; 56 percent stond onver
schillig tegenover de kerk en 7 per
cent uitte zich ronduit vijandig. Vol
gens Sorge. een jezuïet, zijn deze
cijfers betrouwbaar en worden zij
dagelijks in het openbare leven van
Italië bevestigd.
De ontkerkelijking weerspiegelt zich
in het politieke leven van Italië. Er is
de laatste jaren een snelle en radica
le machtverschuiving van de chris
ten-democraten naar de communis
ten op gang gekomen. De meeste
grote steden, Rome incluis, hebben
communistische meerderheden in
het stadsbestuur. Het zal niet lang
meer duren of de communisten ne
men hun plaats in in de Italiaanse
landsregering en het is zelfs niet on
denkbaar dat de paus nog deze eeuw
ln een communistisch geregeerd
land zal wonen.
In 1974 trachtten de katholieken, de
uit 1969 daterende in katholieke
ogen te liberale echtscheidingswet
geving vla een referendum ongedaan
te maken. Het bleek vergeefse moei
te. Men kreeg niet meer dan veertig
procent van de kiezers achter deze
poging. Nauwelijks meer dan de
christendemocraten gewoonlijk bij
verkiezingen weten te behalen
Enrico Berlinguer
Hoewel de houding van de christen
democraten ten opzichte van de
abortus heel wat minder duister is
dan de anti-clericale pers doet voor
komen. maar op dit punt is het aan
de kerk gelukt haar standpunt in de
Italiaanse strafwet te doen opne
men. dank zij de hulp van de MSI. de
Italiaanse neo-fasctsten. Dat is niet
bijster vrolijk.
Giftig
Hoe weinig katholiek Italië is blijkt
de laatste tijd sterk uit de pers. die in
hoge mate vijandig en giftig tegen
over het Vaticaan uit de hoek komt.
Vorige week nog stond paus Paulus
zich te verdedigen tegen een ooit nog
voor serieus versleten tijdschrift, dat
thans publiceerde dat de heilige va
der een praktiserend homofiel zou
zijn. Andere journalisten hebben een
ronde gemaakt door Italiaanse
biechtstoelen en daarna een ontluis
terend beeld van de kerk geschetst.
De kerk sloeg terug door de betref
fende persvertegenwoordigers in de
kerkelijke ban te doen. hetgeen de
verkoopcijfers drastisch omhoog
joeg.
De laatste pauselijke aanwijzing in
zake de seksle moraal hebben op
nieuw geleid tot snerende commen
taren in de Italiaanse pers. Het op
merkelijke hierbij is dat erg veel
anti-kerkelijke reacties de laatste
tijd komen uit de hoek waar tot
dusver steevast de pauselijke aan
hang vandaan kwam: de bezittende
klasse. Hier wordt het Vaticaan niet
alleen er van beschuldigd dat het
zich ten onrechte met het individue
le leven van de mensen bemoeit,
maar dat het bovendien veel te
vriendschappelijke relaties onder
houdt met de socialisten en vooral
de communisten.
Eenzijdige sympathie
Dat deze beschuldiging geuit wordt
is niet verwonderlijk, want het is
inderdaad opvallend hoe de houding
van de communisten tegenover de
kerk aan het veranderen is. zonder
dat deze toenaderingspogingen nu
ook door het Vaticaan worden be
antwoord. De tijd van Don Camillo
en zijn voortdurende oorlog met
Peppone is voorbij.
De communisten in Italië, partijchef
Berlinguer voorop, doen hun uiterste
best aanhang te winnen voor het
„historisch compromis", een ak
koord tussen de christenen en de
communisten op basis van een ge
deelde verantwoordelijkheid voor de
menselijkheid. Berlinguer wordt niet
moe aan de christenen voor te hou
den dat het atheïsme van het marx
isme geen uitgangspunt is. doch
hoogstens een eindpunt voor een be
paalde categorie communisten. An
dere communisten mogen best te
vens gelovig zijn.
Onverenigbaar
Het aantal christen/communisten
neemt toe, ook al houdt het Vaticaan
dezen officieel voor dat zij twee on
verenigbare ideologieën aanhangen.
Ook onder priesters en bij sommige
bisschoppen breekt het inzicht door
dat de kerk het gesprek met de
marxisten niet langer uit de weg kan
gaan. De jonge priester in Italië ver
dient in vele gevallen niet meer dan
735.000 lire. nog geen 2500 gulden per
jaar. Dat stempelt hem tot een prole
tariër, tenzij hij beslist te gaan bij
verdienen. In beide gevallen wordt
de priester evenwel geconfronteerd
met de zorgen en moeiten van de al
dan niet kleine werknemers. Dit
heeft een radicaliserende uitwer
king. Vele jonge priesters lappen de
waarschuwingen van het Vaticaan
aan hun laars en treden in contact
met de communisten. Zo ontstaat
aan de basis een nieuw soort kerk. Er
zijn intussen reeds zo'n driehonderd
arbeiders-priesters in Italië. Daar
naast zijn er honderden basisge
meenschappen ontstaan, waarin
dank zij een marxistisch getinte in
breng de kerk van onder op zich
vernieuwt. Deze beweging heeft als
een van haar woordvoerders de
laatste tijd de aartsbisschop van Pe
rugia, Lambruschini, die de christe-
lijk-marxistische dialoog aangrijpt
als een mogelijke uittocht uit een
kerktype, dat steeds meer blijk geeft
geen belangstelling meer te wekken
bij de brede volksmassa.
[a
mc
Ie
Bedankt voor Lelystad: J. van Vlietfcic
Aagtekerke.
Dr. Lysaneas Maciel
De Braziliaanse politicus dr. Ly#h
neas Maciel heeft van president Gier1
sel een verbod gekregen om zich PS
eerste tien jaar met politiek in
laten. Tevens is zijn mandaat
afgevaardigde ingetrokken. Maciel^
vooral bekend geworden door z
protesten tegen folteringen in Bra
lië. Secretarisgeneraal Potter v
de wereldraad van kerken heeft e
telegrammen aan vooraanstaan
politici in Brazilië voor hem gepli
Maciel is lid van de commissie van
wereldraad voor kerkelijke hulp a
vluchtelingen. Hij is lid van de pr
byteriaanse kerk.
Ds. J. F. Roth
Op 84-jarige leeftijd is overleden
hervormde emeritus-predikant J.
Roth. Hij werd in 1919 predikaM
stond achtereenvolgens in Slot S»
(FT.). Almkerk. Scheveningen, Z<Pr
termeer, IJsselmonde, Hilversum, le'
Graveland, Sliedrecht en NieuJj|
Loosdrecht, en verrichtte na z
emeritaat in 1957 nog enkele jar°j
hulpdiensten in Hoogmade, Ruurl
en Zoelmond.
Drs. M. K. Drost
Drs. M. K. Drost, vrijgemaa 'P
gereformeerd predikant te Enschei
heeft een tijdelijke benoeming ai er
vaard om zendingswetenschap !f
godsdienstwetenschap te doceiBs
aan de theologische hogeschool v 't
de gereformeerde kerken (vrij et
maakt) te Kampen. Hij blijft da )r
naast predikant te Enschede. 1Jn
volgt ds. D. K. Wielenga JDzn. ;r;
Pas de generale synode, die in l£e
bijeenkomt, kan een definitieve 1
noeming doen. Drs. Drost, die 52 ja
is, was van 1955 tot 1963 zendeling
West-Irian.
Ereburger
De opening naar de communisten
werd destijds gemaakt door kardi
naal Lercaro van Bologna, die zich
door de communistische gemeente
raad van zijn stad tot ereburger liet
uitroepen en daarbij een krachtig
pleidooi hield voor een „broederlijke
dialoog". Sindsdien hebben zich tal
rijke van dit soort gebeurtenissen
voorgedaan, maar zonder de steun
van het Vaticaan. De paus betreurde
nog zeer onlangs de „passiviteit en
zelfs lafheid" van Italiaanse katho
lieken. die zich „laten meeslepen"
om op bepaalde (lees: communis
tische) partijen te stemmen
STOCKHOLM (KNA) De Zweed
kerken willen samen verhindere
dat de produktie van de omstred)
Deense film over het liefdeslevi
van Jezus nu Zweedse subsid
krijgt.
Het officiële Zweedse film-institu
en de Zweedse staatstelevisie zo
den bereid zijn. voor de film and<
hall miljoen gulden op tafel te le
gen. Eerder werd in Denemarken e<
reeds toegezegde subsidie voor
film ingetrokken na protesten u
vele landen.
ol
