Trekarbeiders bezorgd
over godsdienstige
vorming van kinderen
I
Met theologen in cafés
i fMw
Vandaagf
Gesprek
met
moslims
Joden willen kortere
synagogale diensten
lllslllaill
A
Nieuwe boeken
Paus dankbaar voor
steun tegen smaad
VOORBUGANGEI
H)
DINSOAG 6 APRIL 1976
KERK-BINNENLAND
TROUW/KWAR1
door Aldert Schipper
Voor buitenlandse werknemers, die hun kinderen meenemen naar ons land is het vaak een bron van
zorgen en verdriet dat deze kinderen hun eigen weg gaan. Die werknemers zien daar vooral ons
onderwijs op aan. dat nogal anders is dan in het vaderland. Er is niet alleen een verschil in taal en
culturele gebruiken, maar ook de godsdienstige voedingsbodem verschilt. Met name over dat
laatste ging het gesprek dat zaterdag in Soesterberg werd gehouden door de ..Vervolgcommissie
„Moslims en Christenen in Nederland".
Aan het gesprek werd deelgenomen
door een groep Nederlandse zen
dingsmensen en onderwijsdeskundi
gen. een kleine twintig Turken en een
stuk of Üen Marokkaanse werkne
mers. De kern van de bezwaren, die
deze ouders gevoelen tegen het Ne
derlandse onderwijs werd principieel
aan de orde gesteld door de Turk
Harun Reslt Tüylofclu. een moslim
geestelijke uit Keulen. De we
tenschap is in Europa volgens hem
onafhankelijk van of zelfs ondanks
het christelijk geloof tot ontplooiing
gekomen. In de wereld van de islam
wordt de wetenschappelijke ontwik
keling echter als een rechtstreekse
vrucht van de godsdienst opgevat.
De geestelijke vond het dan ook jam
mer dat de moslims vandaag de dag
in hun onderwijs nogal voorbij gaan
aan de godsdienstige waarden.
Atheïsme kan tot de ondergang van
een volk leiden, waarschuwde hij.
„Want als er tussen de mensen en
onder hun leiders geen op geloof ge
baseerde saamhorigheid is. zullen er
steeds weer mensen zijn. die hun per
soonlijke gevoelens volgen en cor
rupt zijn of hun onderdanen tyranni-
Hele mens
De heer Tüloglu zei met nadruk dat
in de islam het onderwijs gericht is
op de hele mens. De Nederlandse tolk
van de Turken. Abdulwahid van
Bommel, scherpte de uitspraken van
de geestelijke nog wat aan door er op
te wijzen dat ..ons" op diploma's ge
richte onderwijs, dat vooral kennis
wil bijbrengen en vaardigheiden aan
kweken. wezensvreemd is voor de
vrome moslim. „Op school krijgen de
kinderen hier veel overtollige ballast
mee, maar ze leren niet meer wat de
zin van het leven eigenlijk is." zei hij.
De Vervolfcommissie Moslims
en Christenen in Nederland
heeft sinds zij eind 1974 met
haar werk begon, niet stil geze
ten. Zojuist is zij er in geslaagd
te bemiddelen bij het beschik
baar komen van een be
graafplaats voor moslims in de
omgeving van Utrecht.
Met het oog op de grote islami
tische feesten in december 1975
kreeg de vervolgcommissie ont
heffing voor de moslimge
meenschap van de geldende Ne
derlandse slachtbepalingen. Als
gevolg hiervan werden 123 lam
meren, drie koeien en dertien
geiten alleen al in het Utrechtse
slachthuis door Marokkanen ge
slacht. Een vermeldenswaard
succesje.
Onder de Turkse deelnemers aan het
gesprek was erg veel zorg dat de
kinderen als gevolg van het onder
wijs in onze scholen hun godsdiensti
ge en culturele banden met hun ou
ders verliezen. Heel wat leed wordt
veroorzaakt door een enkele laat
dunkende opmerking van een Neder
landse onderwijs, die de islam niet zo
hoog heeft zitten. Dat ondermijnt
het vertrouwen van het kind in de
godsdienst van zijn voorouders.
Dat vertrouwen wordt ook erg op de
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 8S9. Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Taal van de apartheid
Gereformeerde zuidafrlkaanse pre
dikanten hebben zeer terecht be
zwaar gemaakt tegen de taal van de
apartheid, het zgn. „hollands" (zie
Trouw 29-3-76) Deze taal wordt ech
ter door blanke zuidafrikanen „afri
kaans" genoemd. Een meer hypo
criete benaming ts niet mogelijk.
Een voorbeeld moge dit verduidelij
ken aan de hand van een voor racis
ten zeer belangrijke zin:
1. Is u van sulwer blanke afkoms?
(taal: hollands).
2. Imvelo yakho omhlope gha? (taal:
afrikaanse taal).
3. Bent u van zuiver blanke af
komst?! taal: nederlands).
Taal nr 1 blijkt haast synoniem met
taal nr. 3 en blijkt niets te lijken op
taal nr. 2. de afrikaanse taal. Daarom
is het benoemen van taal nr. 1 tot
.afrikaans" een grote leugen. Taal
nr. I. het „hollands" lijkt zelfs nog
meer op het nederlands dan de in
Nederland gesproken dialecten.
De blanke zuidafrikanen die zich
nooit hebben aangepast bij de inwo
ners van het land dat zij bezetten,
hen zelfs bijna geheel uitmoordden
en thans op. vreselijke wijze onder
drukken. hebben er geen recht op
om hun taal. afgeleid van het neder
lands. afrikaans te noemen.
Den Haag C. van Leeuwen
CDA (4)
De heer Cramer uit Nunspeet (Trouw
31/3) stelt dat velen eisen dat de AR
met één lijst uitkomen. Zo niet dan
gaat men SGP stemmen. Bedenk
dan eerst dat de CDA-partners Gods
Woord als richtsnoer hebben aan
vaard. Noodgedwongen hebben wij
in het verleden goed samengewerkt
met andere confessionele partijen
(coalitie) Denk ook aan abortus.
Bedenk dan ook dat eventueel op de
SOP te stemmen dat deze in strijd is
met de geest van de Bijbel. Zie art. 1
van hun beginselprogram: onverkort
handhaven van art. 36 Geloofsbelij
denis. hetgeen al in 1902 verworpen
is door de geref. synode o.Lv. Prof. dr
H. Bavinck. Art. 4: strafbaar stellen
ontheiligen van de zondag. Art. 9:
Tegen verzekering en sociale wetten
Art. 10. Alleen chr. onderwijs. Art. 12
tegen vrouwenkiesrecht.
Te pas en te onpas heilige begrippen,
leuzen en middelen (ark) gebruiken
voor eigen zaak is ongeoorloofd, lees
1 Sam.4.
Nunspeet J. A. Abbink,
afd. voorz. ARP
CDA (5)
De ARP verlangt terecht dat het
CDA eventueel voor de verkiezingen
een voorkeur voor regeringssamen
werking met bepaalde partijen zal
kunnen uitspreken. Binnen het CDA
zal hierover een hartig woordje ge
sproken moeten worden. De CHU.
die graag terugvalt op programma's
uit 1971. zal ongetwijfeld ermee reke
ning willen houden dat het Werkpro
gram van de CHU pleit voor het
maken van afspraken voor de verkie
zingen. hetgeen veel verder gaat dan
het uitspreken van een voorkeur.
Het partijbestuur stelt ook aan de
partijraad voor uit te spreken dat de
ARP „in de verkiezingscampagne
het kabinetsbeleid, voor zover met
haar steun gevoerd, ten volle voor
haar verantwoordelijkheid zal kun
nen nemen". Hieraan kleven drie be
zwaren: l. een dergelijke uitspraak
heeft de ARP niet gedaan ten gunste
van het kabinet-Biesheuvel; 2. het
lijkt erop dat de ARP een eigen
verkiezingscampagne wtl voeren; 3.
het ten volle verdedigen van het
kabinetsbeleid sluit „één gezamen
lijke verkiezingscampagne" uit.
Tilburg Mr A. K. Koekkoek
Jeugdwerkloosheid
(slot)
proef gesteld, doordat er op Neder
landse scholen uitgegaan wordt van
een zo groot mogelijke vrijheid voor
de leerlingen. Een kind dat op school
eigen initiatief toont en de meester
of juf desnoods tegenspreekt is voor
Turkse ouders een gruwelijke ge
dachte. Vader is thuis onbetwist de
baas en een kind heeft maar af te
wachten totdat de vader hem iets
vraagt. Anders houdt het zijn mond
maar. Dat is het patroon van een
deugdzame Turkse familie.
HEEL ANDERS
Ook Marokkaanse ouders zijn be
zorgd over de culturele eigenheid
van hun kinderen. Maar hier liggen
de zaken toch heel wat anders. In
Marokko is een dictatuur gevestigd.
Deze misbruikt de godsdienst om de
mensen te onderwerpen aan het ab
solute gezag van koning Hassan, die
bij voorkeur wordt voorgesteld als
een soort middelaar tussen de gelo
vige en God.
De Nederlandse regering laat de Ma
rokkaanse regering de vrije hand in
het uitzoeken van onderwijzers voor
de kinderen van trekarbeiders. Dat
betekent dat hier in Nederland op
kosten van de Nederlandse regering
Marokkaanse kinderen onderwezen
worden in trouw en onderwerping
aan een autoritaire en achterlijke
monarchie, die zich ten koste van
talrijke politieke gevangenen in
stand weet te houden.
De Marokkanen, die zaterdag mee
deden aan het gesprek, voelden dan
ook wel voor Nederlandse controle
op het onderwijs aan Marokkaanse
kinderen. Het liefst zouden zij zien
dat de Nederlandse normen van de
mocratie. menselijkheid en vrijheid
zouden worden opgelegd aan het
Marokkaanse onderwijs in ons land.
TEGENGESTELD
Twee volslagen tegengestelde in
zichten. Nu en dan ging het gesprek
over de hoofden van de aanwezige
Nederlanders heen.
De kernvraag bij het bepalen van
het onderwijs aan kinderen van trek
arbeiders is echter of de kinderen in
de toekomst naar het land van de
ouders terugkeren. Desgevraagd
zegt iedere gastarbeider 'ja', maar de
statistiek wijst in een andere rich
ting. Als zij een tijdje hier wonen,
gaan de trekarbeiders niet meer te
rug. Iemand zei: „Als je een paar jaar
hier hebt gewoond, ben je besmet
met gedachten van democratie en
vrijheid. Dan kun je niet meer te
rug". Wie niet meer teruggaat, maar
niettemin aan zijn kinderen dubbel-
talig onderwijs laat geven, belast die
kinderen te zwaar. Je kunt dan een
soort onder-proletariaat krijgen van
mensen, die te weinig weten om hier
in Nederland méé te komen, maar te
veel om zich weer in de cultuur van
het oude vaderland in te passen.
Moet je ouders die naar alle
waarschijnlijkheid in Nederland zul
len blijven dan maar niet trachten
over te halen, hun kinderen zoveel
mogelijk Nederlands op te voeden?
Buitenlandse arbeiders doen inkopen met en voor hun kinderen.
Van een medewerker
AMSTERDAM De Nederlands Israëlietische Hoofdsynagoge te Amsterdam,
de grootste joodse gemeente van het land. heeft een commissie benoemd om met
voorstellen te komen, om de synagogale diensten aantrekkelijker te maken. Op
de Sjabbat worden in Amsterdam in negen synagogen diensten gehouden. Zij
worden steeds minder bezocht. Zelfs op Joods Nieuwjaar en Grote Verzoendag,
worden de synagogen ten hoogste door veertig procent van de joden bezocht. Het
onderzoek zal zich uitstrekken tot het inkorten van de wekelijkse diensten, die
soms drie uur in beslag nemen. Ook zal aandacht worden besteed aan het
samenvoegen van de dagelijkse diensten, alsmede op het sociale element na de
synagogale dienst.
ROME Paus Paulus heeft de Ro
meinen zondag bedankt voor hun
steun tegen de „afschuwelijke en las
terlijke aantijgingen" aan zijn adres
door een Italiaans weekblad.
„Wij weten dat u is gevraagd te bid
den voor onze nederige persoon. Wij
danken u uit de grond van ons hart
voor zulk een uiting van broederlijk
medeleven en zedelijk besef", aldus
de paus tegen de tienduizenden die
op het Sint Pietersplein waren sa
mengestroomd om de zondagse ze
gen van de paus te ontvangen.
Het Italiaanse weekblad „II Tempo"
bevatte onlangs een artikel van de
hand van de Franse schrijver Roger
Pyerefitte. waarin deze felle kritiek
leverde op de recente Vaticaanse
verklaring over de seksuele beleving.
Peyrefltte zinspeelde er daarbij op
dat paus Paulus in zijn Milanese tijd
een homofiele vriendschap had met
een filmacteur.
Het Italiaanse episcopaat heeft de
uitlatingen van de schrijververach
terlijk" genoemd en had aan de Itali
aanse katholieken gevraagd zondag
voor de paus te bidden.
De politie van Rome heeft aan het
openbaar ministerie gevraagd na te
gaan of een strafvervolging wegens
belediging van een bevriend
staatshoofd tegen de directeur van II
Tempo kan worden ingesteld.
Ademhalingsapparaat
Stap in goede
richting, zeggen
bisschoppen in VS
TRENTON, NEW JERSEY De uit
spraak van het hooggerechtshof van
New Jersey dat het ademhalingsap
paraat, waarmee Karen Ann Quin-
lan in leven wordt gehouden, mag
worden uitgeschakeld, als de artsen
geen hoop meer hebben op haar her
stel, is „een stap in de goede rich
ting". Aldus mgr. James Mchugh,
voorzitter van de commissie van de
Amerikaanse bisschoppen voor de
verdediging van het leven. Ook mgr.
L. Casey van Paterson (New Jersey)
is blij met de uitspraak, die onder
scheid maakt tussen het geval van
de 22-Jarige Karen, die een jaar zon
der enig uitzicht op verbetering in
coma ligt, en andere gevallen, waar
in nog enige kans op herstel moge
lijk is. Wel heeft hij er, evenals de
Romeinse rechtsgeleerde prof. Segio
Cotta, bezwaar tegen, dat het ge
rechtshof het „recht op privacy" als
argument hanteert.
Zoals bekend, zal de openbare aan
klager van de staat New Jersey in
beroep gaan tegen de beslissing van
het hooggerechtshof.
Met verbazing lees ik uitspraken
over de oplossing van werkloosheid
door de afschaffing van arbeidsbe
sparende machines. Machines ver
oorzaken geen werkloosheid De
werkloosheid wordt veroorzaakt,
doordat fabrikanten geen mensen
kunnen krijgen die handwerk willen
doen en omdat ze door de hoge lonen
niet tegen de landen met lage lonen
kunnen concurreren. Fabrikanten
worden gedwongen arbeidsbespa
rende machines aan te schaffen c.q.
goedkoper te produceren. Daarmee
houden ze de werkgelegneheid in
stand. Trouwens iedereen die iets op
een goedkopere manier iets kan krij
gen doet dat. Kijk maar naar de
mensen die bij het grootwinkelbe
drijf kopen en niet bij de hardwer
kende middenstander. Dat is de el
lende: de mens is alleen op zijn eigen
voordeel uit. Hij houdt liever zijn
hand op voor 700 gulden dan voor
600 gulden te gaan werken, laat het
werk aan gastarbeiders over en zegt
dat hij geen passende arbeid kan
vinden. Naar zijn mening is dat het
gevolg van de socialistische
staatsvorm die we hebben. Eén
christen weet immers dat hij zijn
talenten moet gebruiken. Hij kan
niet zeggen: „Er werden alleen tim
merlieden gevraagd voor beuken
hout en ik was timmerman voor vu
renhout."
Borger K. Schram
Drie van Breda is>
„Meerderheid CDA in senaat voor
vrijlating van „drie van Breda", le
zen we. Deze kop en het betoog van
de prof. Diepenhorst geeft ons wel te
denken. Het doet je vragen, kent
Prof. Diepenhorst de gedachten die
t.a.v. deze kwestie leven bij diverse
kerkelijke colleges inzake de verhou
ding „Kerk en Israel?" Hulde aan de
minderheid van het CDA. die bij
monde van de heer Piket gedacht
heeft aan de slachtoffers van de „he
ren" van Breda!
Als er één groep is. die oog moet
hebben voor de joden, dan zijn het
de christenen, want hoe hebben wij
hen de eeuwen door behandeld? En
„last but not least we hebben hen
te zien vanuit de optiek van de bij
bel. Denk aan Ef. 2 en Rom 11 b.v.
Kampen B. SIJL
door A. J. Klei
i r
Als me terloops gevraagd
wordt hoe de nieuwe redactio
nele behuizing aan de Wibaut-
straat bevalt, antwoord ik
dapper dat het best gaat.
Maar wanneer iemand gron
dig informeert naar ons wel
zijn op dit punt, gooi ik er uit
dat ik het leed van ons vertrek
uit de oude binnenstad nog
geheel gaaf meesjouw.
Ik geloof ook dat de verandering
niet goed is voor mijn geestelijk
leven. Ik ontmoet nu weinig theolo
gen meer en dat ga je toch merken.
Vroeger zag ik ze om de haverklap,
want meestal kwamen ze hun arti
kelen voor deze pagina persoonlijk
brengen aan de Nieuwezijds en als
ze hun kopij hadden afgegeven,
troonde ik ze terstond mee naar een
naburig café voor het voeren van
een goed gesprek.
Dit geschiedde niet in 't wilde weg.
ik maakte zorgvuldig onderscheid
tussen de diverse godgeleerden en
de binnen loopafstand liggende kof
fiehuizen. Aankomende theologen
nam ik mee naar Hoppe waar we.
ontspannen leunend tegen de tap
kast. op de met zand bestrooide
vloer stonden te praten. Eerst over
koetjes en kalfjes, maar naarmate
het uur vorderde won onze conver
satie aan diepte en aldus kon je er
achter komen of er werkelijk wat in
zo'n Jongen stak.
Voor de meer klagerige typen had
ik Scheltema (of De Lange, zoals
het tegenwoordig heet) binnen
handbereik. Een bruin café. net als
Hoppe, en je kunt er nogal eens
grapjassen aanschouwen. Welnu,
hierheen placht ik diegenen te lei
den. die wel eens bekommerd het
hoofd over onze krant schudden. Zij
hoefden maar even in Scheltema
rond te kijken om tot de overtui
ging te komen dat wij toch nog
aardig op de been waren gebleven
s\ null
Zo tekende Peter van Straaten uit z'n hoofd het interieur van café
Hoppe in Amsterdam. Dit is één van de in „Uit m'n hoofd"
gebundelde getekende (jeugd)herinneringen van Peter van
Straaten. De overige tekeningen betreffen onder meer zijn
Arnhemse schooljaren, zijn Amsterdamse hospita's en kamers
en, zoals duidelijk kan zijn, de door hem bezochte hoofdstedelijke
cafés. Allemaal fijn om naar te kijken. Uitgever Van Gennep in
Amsterdam vraagt voor „Uit m'n hoofd" twaalf en een halve
gulden.
onder de rook van deze poel van
links verderf. Voor meer gevorderde
theologen tenslotte koos ik café
Keyzer. naast het Concertgebouw.
Dat was wel wat verder lopen, maar
het interieur ademt een wat sjiek
soort artisticiteit, welke ons er op
aangename wijze bij bepaalde dat
we weliswaar niet van de wereld
waren, maar er niettemin volledig
in vertoefden.
Tijdens mijn goede gesprekken met
theologen in cafés heb ik veel fraaie
verhalen gehoord, vooral over wat
zich om vacante hoogleraarsposten
allemaal kan afspelen. Het mooie
van mijn vak is dat. wat bij anderen
roddelen heet. bij ons valt aan te
duiden als het verschaffen, resp.
ontvangen van achtergrondinfor
matie. Daar ben ik thans van ver
stoken.
Tot dusver heeft slechts één theo
loog de tocht in de richting van onze
nieuwe, rechtlijnige lokaliteiten on
dernomen. Ik heb met hem gegeten
in het Amstelstation. Het was lek
ker. daar niet van. maar zo'n nieuwe-
rig station met veel glas bepaalt je
wel erg sterk bij de voorlopigheid
van ons bestaan. Ik had hem
misschien beter kunnen meenemen
naar de kantine, want die hebben we
nu wel. in plaats van vroeger een
weigerachtige koffie-automaat. Een
kantine met kroketten, kijk es aan.
De zon begint al weer door te breken.
Wanneer iemand vraagt waarom ik
dit van heimwee doordrenkte stukje
schrijf, mag hij weten dat dit komt
omdat ik een boek met getekende
herinneringen van Peter („Vader en
zoon") van Straaten moet aankondi
gen. Daarin staan twee tekeningen
van Hoppe en net zoals de mannen
op bijgaand plaatje met elkaar staan
te zwetsen, zo hebben wij-van-Trouw
daar eindeloos gestaan en we zeiden
met verheffing van stem die dingen
tegen elkaar die we niet in de krant
drufden of konden zetten. Tot mijn
vaste bijdragen behoorden anecdo
tes over synodes en de laatste die ik
in Hoppe verhaald heb. tonen aan
dat in hoogeerwaarde gereformeerde
kringen ontstellend veel naar de
VPRO wordt gekeken. Een hartelij
ke ouderling vraagt 's avonds aan de
bar van De blije werelt in Lunteren
(waar de 'gereformeerde synode ver
gadert) aan een jongere, vrouwelijke
collega: kan ik u dienen met een bal
gehakt? Zij antwoordt snibbig: dan-
kuwel, er lopen me hier al meer dan
genoeg rond En toen iemand bij
amendement voorstelde aan een of
andere uitspraak het woordje
„reeds" toe te voegen, werd er spon
taan over het amendement-Van Oe-
kel gesproken.
Stephanie (deel 2: leven zonder lief
de). roman van M. Gobineau spelend
in het Parijs rond 1870. Uitg.
Westfriesland, Hoom. 380 blz. -
23.—.
De praktische tarot, spelen met de
hermetische tarot, door Dio Raman.
Uitg. Ankh Hermes, Deventer. 105
blz. - 22.50.
Bij uitgeverij Elsevier, Amsterdam,
is verschenen in de serie Deltos
sport: Ponies, door W. J. W. Froud
met illustraties van J. Thompson. 61
blz. - 12.90 en Zwemmen, door H. H.
Smith. 61 blz. - 12.90.
Bij de stichting IVIO, Lelystad, ver
scheen nr. 1608: Hondsdolheid, dordr
J. Haagsma. 20 blz - 1.40.
In de serie Kreatief zijn thuis van
uitg. Time Life, Amsterdam, is een
boek verschenen waarin de nodige
onderwerpen aan de orde komen:
Lampen en Lampekappen, steenbe
werking, Glas in lood, leerbewer-
king, kamerplantenverlichting, lino-
en houtsnijden, machinaal bordu
ren, macramé, goochelen, kaartlezen
en spoorzoeken. 127 blz - 29.80.
Deborah en de stad der hartstochten.
Roman van C. Davenat, spelend in
het Parijs van omstreeks 1600. Zuid-
holl. uitgeverij, Baarn. 360 blz -
24.90.
De magiër, roman van John Fowles
(eerder uitgegeven door Van Holke-
ma en Warendorf; 560 blz. - 25.90)
en van dezelfde schrijver De ebben
houten toren (titelverhaal van een
verhalenbundel; 251 blz - geen prijs
opgave) zijn uitgaven van uitgeverij
Bruna, Utrecht.
Kleine mensen hebben grote dromen,
Brabantse streekroman van A. van
Loveren. Uitg. De Boekerij, Baarn.
265 blz - 22.90.
In de serie vakantie en vrije tijd van
uitg. Elsevier, Amsterdam, twee
boekjes: Waterskiën van E. Pauli (79
blz - 8.90) en Windsurfing van E.
Prade (79 blz - 8.90).
HENRI DE LUBAC
„Zo de industriële beschavinge
tuurlijkerwijs goddeloos zijn.
de landbouwbeschavingen van^
re heidens. Het geloof in der
God is steeds een overwinning 1
woord is er een van de Franse k P
lieke theoloog Henri de Lubacjri
doet onwillekeurig even denkeig
dat bekende woord van een kef
der: de menselijkse ziel is van n^,
christin. En evenals dit woor<
alle eeuwen van heftige vraagt* f
en nog meer van ontkenningen
zien is, zo zou men ook bij ij
uitspraak van de Lubac vragenfJ
nen stellen. Misschien kunneiv,
meer vrede hebben met z(jn geé^1
ten wanneer we ze zo zouden kuj
omschrijven: de technocrat!
mens staat gemakkelijk openE
een goddeloze levensbeschow
terwijl de agrarische mens zori
veel moeite zijn vertrouwen e
gaan stellen op natuurgoden esr
heidens kan worden. Beide z:
schijnselen hebben zich voldcvs
voorgedaan. Misschien zoudejei
dan het laatste zo mogen zeja:
Maar geloof blijft een genade e
eis stellen van bekering, vai^
afwending van wat voor de haj
om zich open te stellen vo<
nieuwe, dat onze werkelijkheid'
kelijk verandert, niet maar in
houdt (agrarisch) en niet maaii
ciënter maakt (technocrat^
maar werkelijk verlost en
brengt.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bennekom, Voorthu I
en Nijkerk: J. J. W. Mouthaar I
Wilsum; te Wijk bij Heusder
Ooltgensplaat: J. van Rossen
Meeuwen; te Strijen (toez.): L
Zwanenburg te Huizen (NH); te
sen-Ouderkerk: R. ten Napel kl
te Veenendaal.
Aangenomen naar Rozenburg (to
J. Wolswinkel te Arkel die bedai
voor Vriezenveen; naar Bunscho1
B. Schroten te Langerak.
Bedankt voor Twijzelerheide: P.f
koop te Herwijnen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Slikkerveer: G. G.
haagden te Lemmer.
Aangenomen naar Arnhem: G.
ner te Hollandscheveld.
GEREF. KERKEN VRUG.
Beroepen te Bedum: A. D. v. d.i
vel te 't Harde.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Emmeloord: J.
lier te Leiden; voor Maassl
Beekhuis te Noordeloos.
luii
GEREF. GEMEENTEN
Beroepente Apeldoorn: Chr.
Poel te Yerseke; te Ciouxenter!
M. Mondria te Waardenburg.
Bedankt voor Beekbergen: N
Schreuder te Goes; voor Amster
N.: R. Boogaard te Leiden.
Calvijn
Weer zes preken over Job va
Geneefse hervormer Johannes
vijn zijn opgenomen in de 35e bu
van de reeks „Stemmen uit Genl
die preken, brieven en artikelen
Calvijn biedt. Uitgeefster is de C
formeerde Bibliotheek te Goudf
en elke bundel kost vier gulden
zelfde uitgeefster verzorgt ook
serie „Stemmen uit Wittenberg"
preken, artikelen, brieven e.d.
Maarten Luther en zijn tijdgen!
In de nu uitgekomen 26e bu
(eveneens vier gulden) behelst
vervolg van Luthers leerrede ovi
hoofdsom van het christelijke 1
en „Het kruis van Christus, d
martelijkste lijdensweek des
lands" van de Duitse prediker J(
Hermann (hij overleed in 1647).
Jacob de Jager
De 53-jarige Nederlandse Nijn
naar Jacob de Jager is benoemt
een van de vier nieuwe general
cers van de mormonenkerk, die]
hoofdzetel heeft in Salt Lake
de Amerikaanse staat
Kerkpresident Spencer Ki
maakte de aanstellingen beken
de eerste dag van de jaarlijksf
reldconferentie van de Kerk v;
zus Christus van de heiligei
laatste dagen (de officiële naai
de mormonen).
De andere nieuwe general off
zijn de 47-jarige M. Russell Ba;
jr. uit Salt Lake City. de 41-ji
John H. Groberg uit Idaho Fai
Idaho en de 49-jarige Carlos E. I
uit Provo in Utah. De heer De J
is de eerste Nederlander die ondi
general authorities van de mof
nenkerk is opgenomen. Hij was s
1972 regionaal vertegenwoord
van de raad van de twaalf apost
van de Latter-Day-Saintskerk.
Dr A. J. Jelsma (2)
Het bekroonde boek „Tussen h«
en helleveeg" van de Kamper 1
loog dr A. J. Jelsma (we hebbd
gisteren in deze rubriek over bexl
is niet bij Kok in Kampen verf
nen. maar een uitgave van hetj
kencentrum in Den Haag.
