Ses Israëlische Arabieren ;edood bij demonstraties Frente Polisario hangt internationale steun af Syrië stopt wapenhulp Libanon Bases VS in Turkije open na defensiepact Italiaans parlement zoekt abortusschikking 'nternationale protesten tegen optreden Israël Arafat en Habasj vinden elkaar weer in Beiroet Weer ontruiming ambassade van VS in Moskou sSjef Theunis terug van bezoek aan Spaanse Sahara ENSDAG 31 MAART 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 AVTV (Reuter, UPI, AP) Israëlische Arabieren zijn «ren omgekomen toen de jaëlische politie het vuur Jende op demonstranten, ipntallen mensen zijn gewond aakt en honderden gearres- erd. Dit is gisteren meege- eld door de Israëlische Oitie. Israëlische Arabieren kwamen toen de politie het vuur opende I een demonstratie in het dorp lichnin in Galilea. Een Arabier jrd gedood in Tabiya, 35 kilometer i noorden van Tel Aviv, toen een ^jengooiende menigte een poli- jauto bestormde en in brand stak. ;der was al een dode gevallen in 1 Galilese Deir Hanna. demonstraties op de westelijke ■daanoever, Galilea en in het oos- ijke deel van Jeruzalem vonden afcats na de afkondiging van een I emene staking onder alle Israë- ajiche Aarabieren. De staking was e geroepen om te protesteren tegen ajemame door de Israëlische rege- g van grond in Galilea die eerst in ibische handen was. e fazareth loco-burgemeester van Nazareth, rioera, een van de centra van de ikineen, beschuldigde de Is- iliscne autoriteiten ervan dat ze de lKWelddadigheden hadden uitgelokt eiJor grote hoeveelheden zwaar bewa arde troepen naar de verschillende otrustige gebieden te sturen. „Dat ojs helemaal niet nodig," aldus Jar- isera, „we wilden een erg rustige sta- e^ig. De provocatie kwam niet van kant, maar van de kant van de pjlitie, die de mensen naar huis pro- erde te sturen", kandagavond was in Galilea een afgekondigd maar werd gisteren door de bevolking jiegeerd. In het bij Nazareth gele- n dorpje Kafr Kanna gebruikte de litie traangas om demonstrerende holieren, voornamelijk meisjes, te ^spreiden. ^lj de gevechten tussen ordebewaar- gts en demonstranten zijn meer dan politiemensen en militairen ge jond geraakt door stenen en brandbommen. Volgens functionaris- Kn van het departement voor Ara- nische aangelegenheden zijn dit de »f{rste gevechten met fatale afloop "missen Israëlische Arabieren en vei- jjheidstroepen sedert Israël 28 jaar -Jleden onafhankelijk werd. het Aarabische gedeelte van Jeru- ijlem heeft de politie winkeliers, die n zaken hadden gesloten uit pro- tegen het optreden van de Israë- e che politie, gedwongen hun zaken eer te openen. parlement BEIROET (Reuter) Jasser Ara fat, leider van de Palestijnse be vrijdingsorganisatie Al Fatach, en George Habasj, de voorman van het marxistische volksfront voor de bevrijding van Palestina heb ben gisteren broederlijk het woord gevoerd op een massabijeenkomst in Beiroet. Het was voor het eerst sedert een jaar dat beide Pales tijnse leiders elkaar weer ont moetten. Op de massabijeen komst in de Libanese hoofdstad werd steun betuigd aan ëe acties van de Israëlische Arabieren de westelijke Jordaanoever. De relaties tussen Al Fatach en het volksfront voor de bevrijding van Palestina (PFLP) zijn enige tijd bijzonder gespannen geweest omdat de twee groeperingen van mening verschillen over de rege ling van de politieke situatie in het Midden-Oosten. Arafat benadrukte tijdens zijn toespraak de noodzaak van natio nale eenheid en richtte zich tot Habasj met de woorden: „De ver eniging van de Palestijnse krach ten is de basis van waaruit we het plan voor een vredesregeling in de war kunnen sturen." De PFLP trok zich in september 1974 terug uit de overkoepelende Palestijnse Bevrijdingsorganisa tie (PLO) aangezien het front van mening was dat niet met de Israë lische regering onderhandeld mocht worden. De Libanese crisis en de mogelijkheid van een Sy rische interventie in Libanon heeft de verschillende Palestijnse groeperingen echter weer dichter bij elkaar gebracht. Linkse leiders niet bereid tot staakt-het-vuren BEIROET (Reuter, DPA, AFP, L PI) Syrië heeft de wapenleveranties aan de linkse milities in Libanon stopgezet. Dit is gisteren meegedeeld door Kamel Joembiatt. een van de belangrijkste linkse leiders in Libanon. de Syrische kanalen voor wapenleve ranties uit andere landen gesloten zijn. Wel wilde hij kwijt dat zijn eigen leger van 7000 man voorlopig geen gebrek aan wapens had. Een vrouw trekt een demonstrerende Arabische jongeman weg van het strijdtoneel, nadat hij klappen heeft opgelopen van de Israëlische politieknuppels. "Het Israëlische parlement zal van- e aag in buitengewone zitting bijeen fomen voor een debat over de ontei- I ening van de grond van Arabieren in séalilea. Het debat wordt gehouden p verzoek van de communistische akachpartij. Premier Rabin zal na- oens de regering het woord voeren n de nodige inlichtingen verstrek- :en, zo meldde de politieke corres- ondent van de Israëlische radio. ™olgens de Israëlische chef-staf, ge- lbteraal Mordechai Goer is de onrust lOfnder de Israëlische Arabieren het erfevolg van de gevoelens van onzeker- igeid in de Arabische wereld. In een esprek met bestuurders van de uni- ersiteit van Jeruzalem stelde de ge neraal dat de gevoelens van de in Israël wonende Arabieren ten nauwste samenhangen met hetgeen in de Arabische wereld gebeurt. Hij dacht daarbij speciaal aan wat nu in Libanon speelt. Generaal Goer zei dat Israël goed in de gaten moest houden of Syrië erin zal slagen de leidende rol in de Arabische wereld van Egypte over te nemen. In Jordanië hielden gisteren onge veer 400 demonstranten een mars „uit solidariteti met het Palestijnse volk op de door Israël bezette weste lijke Jordaanoever". Ze riepen leu zen tegen Groot-Brittannië, de Ver enigde Staten en het Sinaïakkoord. Ze waren met bussen uit de Jordaan se hoofdstad Amman naar de Allen- bybrug gereden, die Jordanië met de door Israël bezette Westbank ver bindt. Toen de betogers de brug na derden, richtten Israëlische wachten barricades op en-prikkeldraadver sperring op. De leiders van de de monstratie hielden toespraken. Zij veroordeelden de Amerikaanse steun aan Israël Een groep van 300 Palestijnen is in Egyptische hoofdstad Cairo naar de kantoren van de Verenigde Naties in de stad getrokken om te protesteren tegen de wreedheden van de Israëli tegen de Arabieren op de Westbank. De demonstranten schreeuwden on der meer: „Revolutie tot de victorie" en „Mensen van de Nijl, jullie heb ben broeders in Galilea". De Palestijnse Bevrijdingsorganisa tie (PLO) heeft de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gevraagd het debat over de situatie op de westelijke Jordaanoever te herope nen. Een woordvoerder van de PLO verklaarde dat de situatie op de Westbank veel ernstiger was dan twee weken geleden toen de Veilig heidsraad bijeenkwam om te spre ken over de onrust. De woordvoerder opperde ook de mogelijkheid van een debat in de algemene vergade ring van de VN over de situatie op de door Israël bezette westelijke Jor daanoever. Hier zou een resolutie niet door een Amerikaans veto ge troffen kunnen worden. De secretaris-generaal van de Ara bische Liga, Machmoed Riaad, heeft de secretaris-generaal van de Vere nigde Naties. Kurt Waldheim, ge vraagd tussenbeide te komen ten gunste van de Arabische bewoners van de bezette gebieden. ANKARA, ATHENE (Reuter, UPI, AP) Turkije zal de Verenig de Staten toestemming geven de Amerikaanse bases in het land eind september te heropenen op voorwaarde dat het Amerikaan se Congres een nieuwe defensie-overeenkomst met de Tukrken goedkeurt. Dit heeft de Turkse minister van buitenlandse zaken Caglayangil gisteren gezegd na zijn bezoek aan Washington. De bases werden in juli van het vorig jaar gesloten nadat onder druk van de Griekse lobby in het Congres een militair embargo tegen Turkije van kracht werd. Dit naar aanleiding van de Turkse invasie in 1974 op het eiland Cyprus. Vorig jaar heeft het Congres het embargo verzacht, zodat Turkije al betaald militair materiaal kon afnemen. Bij een belangrijke groep binnen het Congres bestaan echter nog steeds grote bezwaren tegen een nieuwe ddefensieovereenkomst met Ankara. Dit pact zou voor vier jaar moeten worden afgesloten en zal de Verenig de drie miljard gulden kosten. Kredieten Turkije zal. volgens Caglayangil ook voor 0,9 miljard gulden krediet van de Amerikaanse in- en uitvoerbank krijgen plus nog eens voor bijna 300 miljoen aan militaire uitrusting, die de Verenigde Staten hadden toege zegd voordat zij vorig jaar het embar go instelden. De VS zouden ook de levering hebben toegezegd van veer tien Phantom-straaljagers, 26 andere gevechtsvliegtuigen, twee onderzee- bootjagers en twee onderzeeboten. De levering zou gebeuren onmiddel lijk nadat het verdrag is bekrachtigd. Minister Kissinger van buitenlandse zaken heeft het Congres op het hart gedrukt de overeenkomst niet te ver werpen. Hij voorspelde bij een nega tieve beslissing „rampzalige gevol gen, waarvoor wij tientallen jaren zullen moeten boeten. Leden van het Congres hebben echter gezegd dat aanvaarding van het pact on waarschijnlijk is zolang Turkije een harde houding blijft innemen inzake Cyprus. Ankara heeft tot nu toe stel selmatig geweigerd de kwestie- Cyprus in het overleg over de Ameri kaanse bases te betrekken. Griekenland Griekenland heeft de besprekingen met de Verenigde Staten over ge bruik door de Amerikanen van vier bases in het land gestaakt. De be sprekingen worden sinds ruim een jaar gevoerd in Washington. De Grie ken willen de uitkomst afwachten van de stemming van het Congres over de bases in Turkije. De bespre kingen gaan over twee communica tiestations, een marinedetachement en faciliteiten op de luchthaven van Athene. Joembiatt vergaderde gisteren met een groot aantal socialistische leiders over de vredesvoorstellen die presi dent Assad van Syrië voor een rege ling van de burgeroorlog in Libanon heeft uitgedacht. Eerder deze week had Joembiatt ook een ontmoeting met de Palestijnse leider Jasser Ara fat. die volgens politieke waarnemers een pauze van een week in de gevech ten heeft voorgespeld. De socialis tische leiders hebbel geweigerd een voorstel voor een staakt het vuren te aanvaarden. Het besluit van de Syrische regering om de linkse milities geen wapens meer te leveren lijkt te zijn ingegeven door e hardnekkigheid waarmee Joembiatt steeds geweigerd heeft mee te werken aan een vredesrege ling zolang de Libanese president Franjieh niet is afgetreden. Joembiatt wilde niet zeggen of ook MOSKOU (Reuter) Voor de twee de maal in vijf dagen is gisteren het hoofdgebouw van de Amerikaanse ambassade ontruimd na een anonie me telefonische waarschuwing voor een bom. De bom zou op de tweede etage van de ambassade geplaatst zijn en de melding kwam een uur voordat de bom zou ontploffen. Bij onderzoek werd echter niets ge vonden. Vorige week donderdag waarschuw de een man die perfect Engels sprak dat op de begane grond van de am bassade een bom zou ontploffen. Ook dit bleek loos alarm. De Verenigde Staten hebben toen een scherp protest ingediend bij het Sowjet ministerie van buitenlandse zaken, waarin werd gezegd dat het loze bomalarm en het telefonisch lastig vallen van het ambassadeper soneel deel uitmaakt van een cam pagne waartoe van officiële Rus sische zijde is aangezet. De Sowjet-Unie heeft op haar beurt de autoriteiten in de Verenigde Sta ten ervan beschuldigd dat zij joodse demonstranten zou hebben aangezet acties te ondernemen tegen de Sow- jetvertegenwoordiging in de Vere nigde Staten. ADVERTENTIE Nieuwsbrief Palestina Komitee over PA LESTIJNEN IN ISRAËL EN DE ISRAË LISCHE BEZETTINGSPOLITIEK. Stort 4.— op giro 2047409 Si. Palestinapublikaties Adam m.v.v. „Palestijnen Kolonel Aziz Achdab, de opstandige militaire leider die zichzelf be schouwt als de militaire gouverneur van Beiroet, heeft in een radio boodschap een beroep op de strijden de partijen gedaan de wapens neer te leggen. Mocht een staakt het vuren op korte termijn niet bereikt worden dan worden, volgens militaire waar nemers in Beiroet, de kansen op een militair ingrijpen door Syrië bijzon der groot. Over een eventuele Israëlische inter ventie zei Asjer Ben Nathan, politiek adviseur van de Israëlische regering gisteren in Genève. dat zijn land maatregelen zou nemen als Syrië Li banon zou binnen vallen. De gevecht in Libanon werden giste ren in alle hevigheid voortgezet. On der dekking van artillerie rukten in Beiroet linkse moslims en Palestijn se guerrillastrijders steeds verder op naar het hoofdkwartier van de chris telijke milities. In Noord-Libanon zijn de tankgevechten opgelaaid. Be richten uit Beiroet worden schaarser nu vele telefoon- en telexverbindin gen verbroken zijn. Het Egyptische persbureau Mena meldde dat Tripoli en de naaste omgeving bedreigd worden door een enorme brand op een olieraffinaderij. De afgelopen 24 uur zouden bij de gevechten meer dan 200 mensen zijn omgekomen Cyprus De Cyprische regering heeft veel moeite met de opvang van de chris telijke vluchtelingen uit Libanon. Er zouden al meer dan 2400 van hen op het eiland zijn aangekomen in de afgelopen zes dagen. Het was niet duidelijk of ze allemaal zouden kun nen worden ondergebracht in vluch telingenkampen. De Amerikaanse zesde vloot voer gisteren in het oostelijk deel van de Middellandse zee. Berichten als zou de de schepen eventueel worden in gezet voor de evacuatie van Libane se christenen werden in het NAVO- hoofdkwartier in Napels gisteren be vestigd noch ontkend. Secretaris-generaal Waldheim van de Verenigde Naties heeft in een brief de Veiligheidsraad gisteren ge wezen op de ernst van de situatie in Libanon. De ontwikkelingen in dat land vormen een bedreiging voor de internationale vrede en veiligheid, aldus Waldheim. Het gebeurt niet vaak dat de VN-secretaris-generaal gebruik maakt van zijn bevoegdheid bepaalde kwesties onder de aan dacht van de Veiligheidsraad te brengen. ROME (UPI) Het Italiaanse parlement is gistermiddag begon nen met het debat over de zwangerschapsafbreking. De voor- en tegenstanders van abortus, twee ongeveer even grote groepen parlementariërs zouden koortsactig bezig zijn een aanvaardbaar compromis te zoeken. Het lot van de regering van Aldo Moro hangt sterk af van het bereiken van een dergelijk compromis. De leider van de Italiaanse christen democraten Zaccagnini zei gisteren na een bijeenkomst van de partijtop dat er goede hoop was op overeen komst, maar Mariotti, de parlemen taire leider van de socialisten toonde zich na een gesprek van tien minuten met de christen-democraten minder optimistisch. De vraag naar de moge lijkheden van een compromis over de abortus deed Mariotti af met de op merking: „In dit land is alles moge lijk." Door de politiek zeer gevoelige abor tuskwestie binnen twee weken rond te krijgen zullen de beide kamers van het Italiaanse parlement kamer van afgevaardigden en senaat een nationaal referendum kunnen ver mijden. Een dergelijke volksstem ming kan ook worden voorkomen door vervroegde algemene verkiezin gen. In beide gevallen referendum en verkiezingen zal het land poli tiek diep gespleten worden. De regering-Moro heeft zich in de abortuskwestie technisch gezien neu traal opgesteld maar een geschil tus sen de christen-democraten en de partijen, die het minderheidskabinet gedogen, zou het einde van de rege ring kunnen betekenen. In het parle ment hebben socialisten, sociaal democraten, republikeinen en com munisten zich. met verschillen in in tensiteit vóór abortuslegalisering verklaard. De christen-democraten hebben naast het Vativaan alleen de neo-fascisten aan hun kant. loor James Dorsey >e kwestie van de vrijheidsstrijd van het volk van de Spaanse iahara toont het faillissement van de Arabische Liga aan." >p"rot deze conclusie komt de algemeen secretaris van de Neder- ïdse Organisatie voor Internationale Betrekkingen, Sjef Theu- De pas uitgeroepen republiek van de Saharaanse bevolking is tot nu toe slechts door een klein aantal landen erkend: Madagascar. Boeroendi, Li bië. Algerije. Angola en Zuid-Yemen. Ook door de Organisatie van Afri kaanse Eenheid werd de nieuwe re publiek in zeer voorzichtige bewoor dingen erkend. Maar dit heeft vol gens drs Theunis nauwelijks beteke nis. Toch vormt het een basis, zeker gezien de militaire overmacht van Marokko en Mauretanië om een di plomatieke campagne te voeren voor de erkenning van de Saharaanse staat. Het enig andere alternatief zou het voeren van guerrillaoorlog zijn, maar het perspectief van een jaren lange militaire strijd de ervaringen van de MPLA in Angola, waarmee het Frente Polisario nauwe banden heeft, in aanmerking genomen kan nauwelijks aantrekkelijk zijn. jdens zijn bezoek had drs. Theunis imschoots de gelegenheid om van lachten te wisselen met de leiders in het Frente Polisario en de minis- rs van de eind februari gevormde regering van de nieuwe Arabische Democratische Republiek P ^an de Sahara. Bovendien kon hij •raten met uit de westelijke Sahara Jevluchte bedoeïenen, die nu in P-vluchtelingenkampen verblijven j 'Vlakbij de grens tussen Algerije en de iu«ahara. een vraaggesprek legt Sjef Theu- lis de nadruk op twee aspecten van Ie strijd van het Saharaanse volk Voor het recht op nationale het politieke en het wenselijke. betreft het politieke aspect wijst hij op het optimisme dat bij de lei ders van het Frente Polisario te be- Speuren valt. Dit betekent niet dat zij TSjich er niet van bewust zijn dat zij een klein volk zijn, dat mili tair veel zwakker staat dan de bezet ters Marokko en Mauretanië van hun grondgebied. Hun moed putten J bèij uit het feit dat zij voor een Rechtvaardige zaak strijden. Al meer dan tien jaar werd hun recht op nationale zelfbeschikking her haaldelijk door de Verenigde Naties bevestigd. Ook worden de Sahari's door de overeekomsten in de geschie denis van de onafhankelijkheid van fele andere Afrikaanse landen nis, na een tiendaags bezoek aan het gebied op uitnodiging van het Frente Polisario, de bevrijdingsbeweging van de Spaanse Sahara. De voormalige kolonisator Spanje trok zich eerder dit jaar uit het gebied, waarna het tussen Marokko en Mauretanië werd opgedeeld. Ook Cuba Volgens Theunis voert het Frente Po lisario z'n politieke campagne zowel actief als passief. Actief wordt er in een groot aantal progressieve Afri kaanse en Arabische landen „gelob byd". Grote verwachtingen heeft men ten aanzien van Tanzania, dat het eerste land was om het recht op nationale zelfbeschikking van de Sa hari's in de Verenigde Naties te be pleiten. Ook van Cuba verwacht men veel na de uitvoerige besprekingen tussen Fidel Castro en de Moehamed Lamin. de eerste minister van de Saharaanse republiek tijdens het bezoek van de Cubaanse leider aan Algiers. Castro beloofde bij die gelegenheid de zaak van het Frente Polisario in zijn be sprekingen met andere regeringslei ders naar voren te brengen. Vele landen die tot erkenning van de Sahara zouden willen overgaan staan, volgens Theunis onder zware Marokkaanse en Mauretaanse druk. Deze beide landen hebben gedreigd om erkenning van de Sahara met verbreking van de diplomatieke be trekkingen af te straffen. Zo bleek de Arabische Liga op 15 maart niet in staat om enige beslissing over de kwestie van de Sahara te kunnen nemen, behalve dat het opnieuw op de volgende Arabische topconferen tie. waarvoor niet eens een datum kon worden vastgesteld, ter sprake zou moeten komen. Afhankelijkheid De passieve kant van de diplomatie ke campagne van het Frente Polisa rio legt Theunis in de afhankelijk heid van internationale ontwikkelin gen. Met name in Spanje, de voorma lige kolonisator van de Sahara en in Mauretanië. „Een democratisering in Spanje zou zeker gevolgen in de Sahara hebben" zegt Theunis en hij wijst op het feit dat. toen hij in Algiers was. een zware delegatie van de Spaanse oppositie intensieve be sprekingen voerde met het Frente Polisario en de Saharaanse regering. De ontwikkelingen in Mauretanië zijn evenmin voorspelbaar. Maureta nië dati 33 keer zo groot als Neder land is en wiens bevolking nauw aan de Saharanen verwant is heeft slechts een leger van 2600 man, dat daarom gemakkelijk te infiltreren is, zo meent de algemene secretaris van de NOVIB. Bovendien zou Marokko kunnen proberen om profijt uit deze omstan digheid te trekken. Theunis wijst in dit verband op berichten in de inter nationale pers over schermutselin gen tussen Marokkaanse en Maure taanse eenheden, die zich reeds in de buurt van het plaatsje La Guera zouden hebben voorgedaan. Onafhankelijkheidsstrijd De politieke en militaire steun die het Frente Polisario vanuit Algerije ontvangt verklaart drs Theunis uit de geschiedenis van de onafhanke lijkheidsstrijd van Algerije. Dit land werd in 1964 na een bloedige oorlog pas zelfstandig. Drs Theunis geeft toe dat de Algerijnse steun niet door pure solidariteit en altruïsme gemo tiveerd is. Algerije heeft wel degelijk belang bij een bondgenoot de Sa hara tussen haar eigen grenzen en het ideologisch en politiek vij andelijk gezinde Marokko. Vluchtelingen uit de Lpaanse Sahara op weg naar kampen in Algerije Terwijl de politieke toeki-nst van het Saharaanse volk nog -enszins zeker is verkeren zij in erb. melijke omstandigheden. Meer da vijftig tot zestigduizend mens hebben zich gedwongen gezien uit de Sahara te vluchten. Aan de Algerijnse kant van de grens werden vijftien vluchtelingenkam pen gesticht voor de voornamelijk vrouwen, kinderen en bejaarden die hun thuisdorpen hebben verlaten. De mannen nemen deel aan de strijd. In vele gevallen zijn slechts degenen die de duizenden kilome ters lange vlucht niet aankonden of die hun bezit niet in de steek wilden laten achtergebleven. De vlucht zelf is bepaald niet onge vaarlijk. Regelmatig worden de vluchtelingen door de Marokkanen met napalm bestookt. Drs Theunis kon in de kampen de gevolgen van wat de speciale vertegenwoordiger van de Verenigde Naties voor de westelijke Sahara. Olof Rydbeck. een volkerenmoord noemde, met ei gen ogen zien. In de vluchtelingenkampen is de nood bijzonder groot. Er is een schrijnend tekort aan voedsel als gevolg van de transportmoeilijkhe den. Ook aan medicijnen is er groot gebrek. Campagne Ondanks deze ellendige omstandig heden. verteld Theunis heeft het Frente Polisario een grote alfabeti- serings- en onderwijscampagne in de kampen op touw gezet. Ook wordt er veel aandacht aan de emancipatie van de vrouw gegeven. In de kampen hebben de vrouwen veelal de traditionele taken van de man overgenomen. Theunis beklemtoont dat het welsla gen van de campagnes van het Fren te Polisario onder de Saharaanse volk en het lenigen van de nood onder de vluchtelingen in laatste in stantie afhankelijk zijn van de inter nationale steun aan de bevrijdings- strijd van het Saharaanse volk En voor de verkrijging van deze steun zullen de Saharanen nog een groot aantal moeilijkheden moeten over winnen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7