let
leale onderwijs voor
der kind onbereikbaar
Een gescheiden remsysteem
heeft vrijwel iedere auto.
Maar wat zegt dat
o
Voorlopig geen Bach meer bij
Concertgebouworkest
VOLVO
Als u dóórdenkt
aatschappij
elt
arde eisen
Om stijlonzuiverheid te voorkomen:
2
s
PAG 30 MAART 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 9
s
Onderwijs aan het dove kind. Zal voor dit kind straks een plaats zijn op de nieuwe basisschool?
AMSTERDAM Behalve dat de bezoekers van de concerten van het Concertgebouworkest de
eerste jaren geen Bach, en geen andere barokmuziek, te horen zullen krijgen, valt er weinig nieuws
te vermelden over het aanstaande seizoen, waarvan de programma's maandag tijdens een
persconferentie werden onthuld.
or Bert de Jong
23 d,
ir het gehele land ligt een
van 862 scholen voor bui-
gewoon onderwijs. Dit on
wijs zal naar het zich laat
izien verder uitgroeien. Het
tal kinderen, dat het in het
one basisonderwijs, zoals
nu is, niet kan bolwerken is
ners de laatste jaren toege-
ïen. Niets wijst erop, dat
e tendens zich niet zal voort-
en.
het ogenblik volgt al ruim zes
ent van het aantal kinderen het
engewoon onderwijs, straks is dit
entage zo hoog. is onlangs al
sch opgemerkt, dat het buitenge-
onderwijs weer gewoon wordt,
onderwijs aan kinderen metleer-
opvoedingsmoeilijkheden en
ilijk lerende kinderen (debielen)
mt de grootste plaats in in het
engewoon onderwijs: een 56.000
lingen van de in het totaal 81.000.
der wordt het buitengewoon on-
wijs gevolgd door blinden,
htzienden, doven, slechthoren
kinderen met een spraakgebrek,
[durig zieken, zeer moeilijk op-
Ibare kinderen en kinderen, die
de kinderbescherming vallen.
irtheid
itellers van de Contourennota
t discussiestuk van de subcom-
jie van de Innovatiecommissie
:ren nu de ontwikkeling van
buitengewoon onderwijs om te
igen. In principe zou dit onderwijs
loewel dit niet helemaal mogelijk
zelfs moeten verdwijnen. Een
ingrijk argument is de geïsoleer-
>ositie van het buitengewoon on-
ijs. Het achtergebleven of ge-
icapte kind krijgt apart onder-
Dat is om zijn bestwil. Wat
ter bij het onderwijs is begonnen,
dt in de praktijk van het dage-
s leven voortgezet. De gehandi-
tw te wordt, ook wanneer hij het
Lj erwijs heeft verlaten en volwas-
iie* is geworden nog steeds apart
we andeld.
ir komt nog bij, dat de samenle-
vaak hard en onverdraagzaam
B;|égenover de gehandicapten. Het
wordt men niet geconfronteerd
zijn lichamelijk of geestelijk
bedeelde medemens en
ist men niet in aanraking te ko-
i met wat als gezien wordt de
igheid van,de ander. Deze hou-
g wordt min of meer aangeleerd
de basisschool, waar het andere
d immers uit het gezicht is ver-
nen.
het algemeen hebbben de gehan-
ipten te kampen met onnodige
riminatie. die ongewild bij het
erwijs is beeonnen.
i Gunneman, tweede voorzitter
de Protestdnts Christelijke On-
i Mjsvakorganisatie, vindt dat de-
liscussie en argumentatie het bui-
gewoon onderwijs wat verdacht
t gemaakt. Terwijl juist bij dit
erwijs de betrokkenheid en be-
lenheid met het kind groter is
waar ook. De apartheid van het
lerwijs is soms in het belang van
kind zelf. Han Gunneman: „Er
veel kinderen, die een tijdje een
chermende en geïsoleerde omge-
nodig hebben om zich te kun-
ontwikkelen". Hij vervolgt: „Het
ten onjuiste voorstelling van za-
dat het buitengewoon onder-
s het kind in een isolementsposi-
brengt. De kinderen, die in het
is-onderwijs geïsoleerd raken,
frdat er geen goede opvang is.
eten worden verwezen."
>at is ideaal gesteld. Han Gunne-
afkomstig uit het buitenge
in onderwijs, moet toegeven, dat
terugplaatsing in het gewoon
lerwijs vaak weinig terecht komt.
pleit daarom voor permanent
rleg tussen de scholen van bui-
gewoon en gewoon onderwijs. Bij
leerling moet men zich steeds
ragen of terugplaatsing mogelijk
issen echter wordt, gedwongen
r het streven van het onderwijs
goede resultaten te bereiken, een
eidslijn getrokken tussen twee
epen van kinderen,
enkel cijfer: van ongeveer elke
ttien leerlingen komt één kind
de kant van het buitengewoon
erwijs te staan. Wie één keer aan
kant van de streep zit. stapt er
makkelijk weer over. Van de
lens uit het buitengewoon onder-
kwam een paar jaar geleden 10.5
rent weer bij het gewoon onder-
terecht en 5.7 procent bij het
'o. havo of vwo.
de meisjes vond 10,6 procent
voortgezette opleiding bij het
oon onderwijs en vier procent bij
mavo. havo of vwo.
Waar het in het gewoon onderwijs
om draait is de spanning tussen het
bereid zijn alles te doen voor het
kind en het niét in staat zijn. De
grens van het mogelijk is nu snel
bereikt. Vandaar dat het discussies
tuk van de Innovatiecommissie zo
sterk aandringt op betere voorzie
ningen voor het basisonderwijs, zo
dat er weer ruimte komt voor kinde
ren, die anders naar het buitenge
woon onderwijs zouden worden ver
wezen.
De plaatsing aan de andere kant van
de streep bij het buitengewoon on
derwijs is geen geringe zaak. Het
buitengewoon onderwijs is een
maatschappelijk beladen instituut:
let op de reacties van de ouders,
familie de buurt of het dorp, wan
neer een kind het andere onderwerp
moet volgen.
Han Gunneman is het eens met het
uitgangspunt van het discussiestuk
van de Innovatiecommissie, dat het
basisonderwijs meer ruimte moet
maken voor het andere kind. In de
nota van de PCO, staat: „Het opvoe:
dingsdoel wordt niet langer alleen
bepaald door de vraag van de sa
menleving om produktieve leden. Er
is een groeiend besef dat de opvoe
ding het kind zo moet leiden dat het
steeds meer in staat is als mens-in-
wording tot zijn recht te komen bin
nen een veranderende samenleving."
In een mondelinge toelichting op het
discussiestuk van de commissie
wordt er de nadruk op gelegd, dat
het bereiken van het nieuwe type
onderwijs een 'kwestie is van een
andere instelling. Je moet er als on
derwijzer mee leren leven, dat een
kind op zijn manier en in zijn eigen
tempo werkt. Han Gunneman voegt
eraan toe, dat de nieuwe onderwijzer
een andere mentaliteit moet hebben.
De instelling van de onderwijzer is
nu vaak, dat hij opsomt wat het kind
niet kan. Hij is minder gauw geneigd
te vertellen wat het kind wél kan.
onderwijs bereikbaar?
Er is een maatschappij met een
grimmig gezicht en harde eisen, die
de hooggestemde onderwijsidealen
tart.
In deze maatschappij is het aantal
leerlingen, dat verwezen is naar het
buitengewoon onderwijs in één jaar
toegenomen van 80.194 (schooljaar
1973-'74) tot 81.352 (schooljaar 1974-
*75). De scholen voor leer- en opvoe-
Geen geld
Het bestuurslid van de PCO wijst er
verder op, dat het nieuwe basison
derwijs veel geld zal gaan kosten. Wil
het kind de persoonlijke aandacht
krijgen, die het verdient dan moet de
grootte van de klassen worden terug
gebracht tot 24. Wat komt er van
terecht? De verlaging van de leerlin-
genschaal met één punt moest nu al
worden uitgesteld.
Het zal jaren duren voor het basison
derwijs aan de hooggestemde ver
wachtingen zal beantwoorden. Intus
sen moet er, hoewel het geld ont
breekt, wel wat gebeuren wil men de
ontwikkeling van het buitengewoon
onderwijs niet verder door laten
gaan.
In de eerste plaats is verandering en
verbetering van de basisschool nodig
met als gevolg, dat minder kinderen
worden verwezen naar het buitenge
woon onderwijs.
Daarnaast moet vooral gewerkt wor
den aan het samenvoegen van
schooltypen (interne integratie) in
het buitengewpon onderwijs. Han
Gunneman zou een goed voorbereid
experiment van een gemeenschap
van een school voor kinderen met
leer- en opvoedingsmoeilijkheden en
scholen voor zwakzinnigen toejui
chen.
In de Contourennota wordt zelfs met
de gedachte gespeeld het aantal ty
pen van buitfengewoon onderwijs van
twintig terug te brengen tot vijf of
zes. In deze. nota wordt vooral ge
dacht via de verbetering van de ba
sisschool. In de nota van de PCO
wordt eveneens de verwachting uit
gesproken dat op de nieuwe ba
sisschool met een nieuwe mentaliteit
en meer deskundigheid en mogelijk
heden meer kinderen worden ge
handhaafd. Maar Han Gunneman te
kent er wel bij aan, dat in afwachting
van deze nieuwe school de verwor
venheden van het buitengewon on
derwijs niet mogen worden prijsge
geven.
Het eerste discussiestuk van de com
missie ad hoe, dat. niet ongunstig
wordt beoordeeld, laat ook deze
waarschuwing horen.
Idealisme
De discussie over het gewoon en
buitengewoon onderwijs komt goed
op gang. De inzet is het kind. dat.
aldus het PCO-rapport hoe onvol
maakt en geschonden soms, als
schepsel wordt gezien. Ieder men
senleven heeft een zin.
In het stuk van de Innovatiecommis
sie is geschetst hoe het onderwijs
eigenlijk moet zijn.
In het heel verre verschiet ligt een
type onderwijs, dat ruimte biedt
voor ieder mens-in-wording, die zich
optimaal moet ontwikkelen. Is dat
dingsmoeilijkheden telden in één
jaar bijna 1.500 leerlingen meer (to
taal 23.555). In één jaar kwamen er
niet minder dan 14 scholen voor bui
tengewoon onderwijs bij.
Het kan geconcludeerd worden. De
ze maatschappij brengt steeds meer
kinderen in moeilijkheden, de hier
gesignaleerde zo belangrijke discus
sie ten spijt. In het onderwijs is on
voorstelbaar veel idealisme nodig.
Dat men voorlopig geen Bach, en
andere vóór-Mozart muziek wil
spelen, zit in de angst voor stijlonzui
verheid. Zoals bekend zal Nikolaus
Harnoncourt ook dit jaar met het
Concertgebouworkest en Toon
kunstkoor de Palmzondagpassiemu-
ziek dirigeren; ditmaal Bachs
Matthaeus Passion. De nieuwe au
thentieke benadering van Harnon
court trekt terecht allerwegen inten
se belangstelling. De artistieke lei
ding van het Concertgebouworkest is
van mening dat je Bach niet meer op
de tot nu toe gebruikelijke roman
tische of „kwasi"-authentieke manier
kunt brengen. Men hoopt dat de in
vloed van Harnoncourt op de speel
wijze van het orkest zó intensief zal
zijn, datzijn inzichten doorwerken en
dat men op den duur zelf barok
muziek op zijn manier zal kunnen
spelen. Zolang blijven Bach en tijd
genoten (en voorgangers) buiten de
programma's.
Die programma's bevatten weer een
grote dosis romantische muziek („het
Concertgebouworkest is een roman
tisch orkest, aldus artistiek leider drs
H. J. van Royen) voor de abonnees op
de normale woensdag- en donderdag
avondseries. Zij vinden dat uiteraard
fijn. want geen beter vertolkingsap
paraat voor deze muziek dan het
Concertgebouworkest; dat ditmaal
behalve onder Haltink ook weer drie
vaste gastdirigenten krijgt (Colin Da-
vis, Eugen Jochum en Kirill
Kondrasjin) en dat ook een paar keer
(voor het eerst weer sinds 18 jaar)
onder leiding van de nu 82 jarige Karl
Böhm zal staan. Je moet natuurlijk
voorzichtig zijn met zo'n bejaarde
man. vandaar dat hij maar voor één
weekje gecontracteerd kon worden.
Verder zullen de oude Van Otterloo
en de jonge De Waart voor 's lands
eerste orkest staan, en er zijn vele
grote solisten geëngageerd om de be
kende en geliefde solowerken weer
eens perfect te laten horen: Igor
Oistrach (Vioolconcert Bruch), Mau-
rizio Pollini (Planoconcert Mozart)
Vladimir Ashkenazy (Pianoconcert
Rachmaninoff). Gilels (Pianoconcert
Mozart) Alfred Brendel (Pianocon
cert Beethoven) en zo meer. Harpiste
Vera Badings zal een eerste uitvoe
ring voor Nederland geven van het
Harpconcert van Ginasteraen verder
zijn Theo Olof en Herman Krebbers
(Dubbelconcert Bach) en de schei
dende Tibor de Machula (Cellocon
cert Haydn) present.
Het aantal abonnementsconcerten is
verminderd met vier. waarvoor men
een aantal losse-verkoopconcerten
op vrijdagavond in de plaats brengt;
om een nieuw publiek te trekken.
Wat de C-serie (voor eigentijdse mu
ziek) zal brengen wordt op een afzon
derlijke persbijeenkomst bekendge
maakt. In elk geval komen Berio,
Henze en Lutoslawski eigen werken
dirigeren.
Hettriangelsystcem
leder remcircuit werkt op drie wielen
Remeffect bij een delect1 ir< uit:
i .1.80".
Een circuit op iedere as
Voorwielen worden in normale ge
vallen bij het remmen met meer dan
de belli belast De achterwielen be
reiken dus alléén niet de remwerking
van ca. 50%.
Gescheiden remcircuits zijn de eerste stap naar een veiliger
en betrouwbaarder remsysteem. Raakt één remcircuit defect,
dan behoudt u altijd de remt apat iteit van het tweede.
Dat roept dan onmiddellijk de vraag op: Hoe groot is die
resterende remkracht?
Het antwoord hierop hangt at van het gekozen systeem.
Vast staat, dat de remwerking van de voorwielen groter is,
dan die van de achterwielen.
De voorwielen moeten dus altijd, onder alle omstandigheden
functioneren. Als ieder remcircuit nu de twee voorwielen en één
achterwiel bedient, behoudt men bij uitval van één circuit 80"/..
van de remkracht. Bovendien komt bij deze triangelverdeling de
bestuurbaarheid en koersvastheid van de wagen niet in gevaar.
Volvo toonde zich met deze oplossing nog niet geheel
tevreden. Want hoe is de bedienbaarheid van de remmen bij
het uitvallen van een circuit? Daarvoor ontwikkelde Volvo wat
heet: De tweetraps hoofdremcilinder. Door deze vinding blijft
de rempedaalslag altijd gelijk en kan de bestuurder even snel
reageren als bij een volledig functionerend svsteem. Er is zelfs
geen verhoogde pedaaldruk nodig. Het enige wat merkbaar is,
is het brandende waarschuwingslampje op het dashboard.
De remmen zelf
Op alle vier de wielen plaatst Volvo servo-bekrac htigde
schijfremmen. Voorwielen
worden bij het remmen zwaar
der belast dan de achterwielen
Dit verschil in belasting kan bij
krachtig remmen blokkeren
van de achterwielen tot gevolg
hebben. Daarom bouwt Volvo
in elk remcircuiteen remkracht
verdeler, waardoor een betere
remwerking en een exceptio
neel laag sliprisico wordt
verkregen.
Om het risico op een defect in een remt ircuit te beperken,
maakt Volvo de remleidingen van een nieuw soort koper-
legering, die volledig roestbestendig is.
Op de achterwielen plaatst Volvo aparte remtrommels voor
de handrem. En Volvo zou zijn kwaliteitsnormen negeren als de
handrem niet met stalen kabels, die van hefboom tot de trommels
beschermd zijn, werd uitgevoerd.
Volvo's filosofie
Het remsysteem van uw auto is begrijpelijkerwijs één der
meest vitale onderdelen. Even begrijpelijk
zijn de inventiviteit en de inspanning, die Volvo daarin investeert En op zijn beurt is dat illustratief voor de
consciëntieuze manier, waarop Volvo auto's bouwt Met het oog op de wezenlijke belangen van de
automobilist: Veiligheid, economie en comfort. En dat zijn vergelijkingsmaatstaven, die tellen voor
mensen, die bewust hun auto kiezen.
«•MM»
s
Sffl
24 systeem
Primair ren» ircuit op alle vier de
wielen en heide voorwielen door
een tweede. Bij uitval van het primaire
circuit een rpsterend remellect van
maximaal 60V
Vergelijk een Volvo uit de 240-serie met de
wagen, die u rijdt of wilt rilden. Gebruik
daarbij Volvo's Checklist, beze Checklist ligt
voor u klaar bij iedere Volvo-dealer. En in
ieder geval zendt Volvo u op aanvraag de
Chec klist toe. Een briefkaart aan
DAF-VOLVO Personenauto Nederland BV,
postbus 16, Beesd, is voldoende.
Diagonale circuits
leder c ircuit bedient een voor- en
een achterwiel. Remeffect bij een
defect(ir«uit:ca 50%.
Koersstahiliteit is In gevaar
DAF-VOLVO Personenauto Nederland B.V., Stationsweg 2. Beesd.
i
*3
I
