Zij staan in voor Miele
Dynamische prins zoekt de ruimte
De Lockheed-affaire en
prins Bernhard (6 en slot)
Kem
EU
Een Miele is tot en met gekeurd Streng gekeurd Door neutrale instanties Op doelmatigheid,
betrouwbaarheid en veiligheid Neem bijvoorbeeld de Miele wasautomaat en uommeldroqer.
De enige die in Nederland onderscheiden zijn met de keurmerken van r T1LW "B j-v
èn Kema èn Wolmerk èn de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen. lrllvA0
er is geen betere
:RDAG 27 MAART 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET l¥
uit de motivering dat politici anders
niet vrijuit kunnen spreken, maar
roept de verdenking op dat er bin
nenskamers wordt getimmerd aan
het „wereldkomplot". Het socialis
tische Tweede-Kamerlid Piet Dan-
kert, die een keer aan Bilderberg
deelnam, zegt weinig of niets van een
„komplotterige sfeer" te hebben ge
merkt. „Er is. hoewel de deelnemers
wisselen, natuurlijk wel een vaste
kem en er zijn leden die eenmaal
worden uitgenodigd en nooit meer
terugkeren. Binnen Bilderberg vor
men zich natuurlijk ook weer groe
pen. Er waren niet alleen vertegen
woordigers van multinationals, maar
ministers, wetenschappers. EEG-
ambtenaren, kortom een vrij brede
groep." De journalist W. L. Brugsma,
die een keer aan Bilderberg deel
nam: „Het was meer een forumdis-
Zuid- en Noord-Amerika zegt hij op
het vliegveld Soesterberg in gesprek
ken met zijn „vrienden van de Bil-
derbergconferentie de moeilijkhe
den tussen de Verenigde Staten en
Nederland over de KLM ter sprake
te hebben gebracht."
De inzet van de prins voor de KLM is
niets nieuws. In 1949 wordt hij com
missaris van de KLM en daarna al
gauw opgenomen in de raad van
beheer. De toenmalige president
directeur van de KLM. dr E. H. van
der Beugel, nu secretaris-generaal
van Bilderberg. zegt in 1962 tegen
biograaf Alden Hatch: „Als enige
deskundige in de raad van beheer
wat vliegen betreft, is hij voor ons
erg waardevol. Hij adviseerde ons bij
voorbeeld bij de aanschaf van de DC
8. waarmee hij in Amerika had gevlo
gen. Hij speelt ook een belangrijke
rol in het bepalen van de bedrijfspo-
Utlek."
De prins is een enthousiast vlieger,
behaalde in de oorlog zijn vliegbre
vet bij de Britse RAF en uit het
een komt het ander voort ontwik
kelt na de oorlog vriendschappelijke
relaties met de luchtmachten van de
NAVO. Hij vliegt met meer dan hon
derd verschillende typen toestellen
en jaagt zes keer als piloot door de
geluidsbarrière. Er groeien ook con
tacten met de vliegtuigindustrie. In
1954 bezoekt hij vliegtuigfabrieken
in de Verenigde Staten en Vickers
Armstrong en de Gloster-fabrieken
ir. Engeland en in de jaren daarna
vliegt hij als belangstellende ook in
Amerika het eerste Starfightertype.
In april 1961 vliegt hij in Amerika
met de T 38 Northrop, terwijl hij met
de toenmalige minister Visser van
defensie de nu veelbesproken (op dat
tijdstip een jaar daarvoor door Ne
derland aangekochte! F-104 Star-
fighter van Lockheed opnieuw
vliegt. Op 10 mei 1962 vliegt de prins
weer als piloot in een toestel
van de Lockheedfabrieken. Het is
deze keer de Jet Star. hetzelfde toes
tel dat hem wordt aangeboden door
de Lockheed-fabrieken, bij monde
van zijn vriend, de Lockheed-
verkoopdirecteur Fred Meuser, maar
dat de prins weigert. Volgens
persberichten uit die tijd verklaart
een Lockheedvertegenwoordlger in
Londen op die dag dat de Jet Star
wordt beproefd „als lesvliegtuig voor
de rijksluchtvaartschool.'
Directeur W. Lékay van de
rijksluchtvaartschool zegt nu: „Ik
heb dat toestel in die tijd zelf be
proefd het was overigens niet de
kist die we zochten maar de prins
hebben we nooit gevraagd het voor
ons te testen." Een zeer betrouwbare
bron: „Het vliegen van de prins heeft
nooit betekend, dat hij over toestel
len kon of wilde oordelen; daartoe
was hij niet in staat (wie wel. uitge
zonderd deskundigen) en hij vloog
samen met een eerste piloot."
Het is niet bevreemdend dat de
tor Huib Goudriaan
...BEPROEFT in 1962 het Lockheed Jet Star straalvliegtuig..
prins ook erecommissaris van de
Fokker-fabrieken (die de Starfighter
assembleerde), een goede kennis van
Thomas W. Jones, directeur van
Lockheed en nu van Northrop, be-
vriend met de (inmiddels overleden)
Lockheed-president-directeur
Courtlandt Gross, vanuit de opvat
tingen van de Lockheed-directie in
Amerika „gunstige adviezen" zou
kunnen verstrekken. In Nederlandse
luchtmachtkringen wordt hierover
gezegd: „De prins heeft nooit advie
zen gegeven en uitte zich nooit in die
richting; wel heeft hij zich misschien
ooit informeel enthousiast hij
vloog voorz'n plezier in alle vliegtui
gen over een bepaald toestel uit-
gelaten." De prins zet zich eind
jaren vijftig ook in voor zijn oude J
RAF-vriend Fred Meuser. voor wie -
hij een betere betalingsregeling be- 2
dingt bij de Lockheed-directie in
Amerika. Meuser is dan al enkele
jaren, na tot 1954 bij de KLM in New
York te hebben gewerkt, verkoop-
directeur voor Lockheed In Europa
en Afrika.
Kleurrijke figuren
De prins wordt zich bewust van zijn
invloed en van zijn uitstraling als
„een echte prins", de zogenaamde
„snob-appeal". Als voorzitter van
het Wereld Natuur Fonds zegt hij
najaar 1975 in New York: ...Het is
een feit. dat ik de gelegenheid heb
om zaken als natuurbehoud en he^
behoud van de natuurlijke-
hulpbronnen voor te leggen aan die»
genen van wier politiek en han-
delen de toekomst van het mensdom 2
afhangt."
Namen van zijn vrienden uit de -
vliegtuigindustrie komen ook voor
op de lijst van vooraanstaanden vah
het Wereld Natuur Fonds: 2
Courtlandt Gross als bestuurslid en
Fred Meuser ais lid van de exclusie-
ve 1001-club. Deze club bestaat uit -
duizend rijke zakenlieden en vermo- I
genden, die van 1971 tot 1973 tien
miljoen dollar bijeenbrengen door -
elk tienduizend dollar te storten.
Ook prins Bernhard heeft tiendui- -
zend dollar in de kas van de club
gestort. De prins heeft bewondering
voor oorspronkelijke en kleurrijke 2
figuren, vol bravoure, uit de wereld j
van „big business". Volgens het boek
„Vesco" van Robert Hutchinson,
probeert de dubieuze internationale-
financier Robert L. Vesco. nu ge
zocht door de Amerikaanse en Zwit
serse justitie, de prins in te schake
len voor de juiste contacten in Ne
derland. Vesco biedt tienduizend
dollar voor de 1001-club aan en dit
geld wordt aanvaard. Prins 1
Bernhard krijgt een waarschuwing f
van Nederlandse bankiers en als Ro
bert Vesco in 1973 in moeilijkheden
raakt wordt hij geschrapt als lid van
het Wereld Natuur Fonds en ziJLp
financiële bijdrage teruggestort.
De prins wordt ook geboeid door het
vrije ondernemerschap en neemt dat
in bescherming. In 1973 zegt hij: 2
„Veel mensen hebben de neiging om J
al hun ongeluk, frustraties, verve-
ling, eenzaamheid, kortom al hun
problemen, die ze vroeger weten aan
God. het noodlot, de koning en de
regering, nu af te wentelen op ..big
business". Op 6 februari van dit jaar
houdt hij opnieuw een pleidooi voor J
het vrije ondernemerschap in Davos.
maar tekent hierbij aan „dat de on- j
derneming moet werken binnen het
raam van een behoorlijke discipline
en van gedragsregels die voor het -
correcte en eerlijke verkeer tussen
mensen en landen vandaag nage- -
leefd moeten worden."
Drs. M G. Schenk, bekend publiciste
over het koninklijk huis: „De prins is
conservatief vergeleken met zijn
schoonzoon Claus en is te goed van
vertrouwen, omdat hij toch altijd in 2
een beschermde kring heeft geleefd.
Er zijn natuurlijk wel enkele men
sen. die hem tie waarheid zeggen.
maar vijfennegentig procent speelt
mooi weer. De Bilderberg-spelregel
altijd een beroep op elkaar te kun- t
nen doen. biedt bovendien veel mo-
gelijkheden tot misbruik voor figu
ren. die daarop uit ziin."
De prins conservatief? Toch waar-
schuwt hij in een gesprek met het__
Amerikaanse News week in 1971
voor de „overdreven con
servatieve terugslag in Nederland"
en toont hij begrip voor de opstand 2
van de Nederlandse jeugd. Reeds in
1962 onderkent hij dat „de vervui
ling van lucht, water en grond en een
toekomstige woestijn vol plastic en
beton" de mensheid bedreigen. In
1972: „De militaire vliegtuigen
doorbreken de geluidsbarrière en 1
verooreaken enveel milieuverontrei-
niging als de Concorde, maar daar
verheft niemand zijn stem tegen".
Nogal in strijd met zijn liefde voor de
militaire luchtvaart en het
straalvliegtuig? FLEX (Ben van
Kaam» de toenmalige rubriekschrij' 2
ver van Trouw schrijft in 1963: „Een
van de sympathiekste kanten van
prins Bernhard is voor mijn gevoel,
dat hij van een prins een mens heeft
gemaakt. Prinsen zijn geen godenzo-
nen. maar mensen ais u en ik."
Oe vorige artikelen verschenen
op 5, 6, 9, 12 en 24 maart
STERDAM In de nazomer van 1945 antwoordt koningin
helmina de toenmalige minister van oorlog mr. J. Meynen
diens verzoek prins Bernhard een adviserende functie bij het
;r te geven; ..Daar moet ik goed over nadenken, want mijn
oonzoon mag niet slijten." Mr. Meynen: „Bedoelt u dat hij
in opspraak mag komen?" De Koningin: „Precies, hij mag
n functie krijgen, waardoor zijn naam in opspraak kan
en." Prins Bernhard had beseft dat hij het bevelheb-
schap der Nederlandse Strijdkrachten (ook van het onder-
ndse leger) na de capitulatie van de Duitsers moest neer-
jen.
p Soestdijk
cussie, waar de televisie best bij zou
kunnen
Een blijvend contact wordt verze
kerd door de ongeschreven regel, dat
elke deelnemer later een beroep kan
doen op alle deelnemers, die hij heeft
ontmoet.
Prins Bernhard vertelt op 13 februari
1975 openhartig over het nut van de
Bilderberg-relaties. Na zijn reis door
ïingin Wilhelmina èn de prins
len voorkomen dat hij als lid
het koninklijk huis bij de poli-
zou worden betrokken. Mr.
men dringt er dan op aan de
toch een taak te geven als
lecteur-generaal van de Ko-
dijke Landmacht. „Pas toen de
Vringin uit de taakomschrijving
r i ervan had overtuigd dat deze
iserende functie elke directe in-
iging in legerzaken uitsloot, was
-^bereid mijn voordracht te be-
Jhtigen," vprtelt mr. Meynen
in een terugblik op deze
)de.
voormalige minister van oorlog,
(officier van de prins en ex-
jlnemer aan de Bilderbergconfe-
Ities, ziet dit inspecteurschap
ids 1970 van de krijgsmacht als
jeel) als een van de „uitwegen"
ir de prins om binnen de spelre-
s van de constitutionele mo-
ichie vorm te geven aan zijn da-
jidrang.
ts doen.
Meynen: „Als je dynamisch en
rgiek bent en je beseft elke dag
je vrouw nummer één is en het
eool draagt van het koninklijk
s, ga je onwillekeurig zoeken
ir een uitweg voor je energie, die
niet in conflict brengt met de
idwet, en waarbij je toch iets
it doen voor de samenleving,
is de achtergrond van het harde
rken van de prins. Hij wierp in
irekken met mij dikwijls de
g op: Wat kan ik doen om me
;tig te maken? Dat inspec-
irschap zou ik de eerste uitweg
len noemen.
i tweede uitweg werd zijn werk
i goodwill-ambassadeur. Neder-
id was zijn koloniën kwijt en in
i na-oorlogse jaren hadden we
in industrieel potentieel. De
ns heeft toen gezegd: Als ik iets
n doen om in contacten met
iatshoofden ons land de orders te
zorgen, die we zo hard nodig heb-
p\, stel ik mij ter beschikking. De
Irde uitweg voor zijn dynamiek
is de door hemzelf gezochte taak
in de oorlog gegroeide goede
rstandhouding tussen Europa en
Verenigde Staten in stand te
Uden. Hieruit kwam voort de Bil-
rbergconferentie. waarvan de
ns voorzitter werd. De vierde uit-
g was het Wereld Natuur Fonds
larvan hij in 1962 voorzitter
rd) waardoor hij buiten de gren-
I iets kon doen en niet in conflict
am met Hare Majesteit. Ik heb
jjd de indruk gehad, dat de Ko-
fïn grote waardering had voor
de prins aanpakte."
reld. Als realist begreep hij dat West-
Europa niet op de been kon blijven
zonder Amerika. Dr. Paul Rijkens,
toen president-directeur van Uni
lever. bracht Retinger in contact
met de prins en Retinger zag in de
prins onmiddellijk de ideale samen
bindende figuur om een betere ver
standhouding tussen Amerikaanse
en Europese niet-communistische
leidende figuren op te bouwen. De
prins maakte de Amerikaan ex-
generaal Bedell Smith, toen hoofd
van de inlichtingendienst CIA, warm
voor het plan conferenties te hou
den, waar vrijuit zou kunnen worden
gesproken. Prins Bernhard kende
Bedell Smith goed uit de oorlogsja
ren. Heeft de CIA, die volgens ex-
medewerker Tom Braden verschei
dene Europese organisaties finan
cierde. ook de Bilderbergconferen-
ties betaald? Mr. Meynen: „Ik ont
ken categorisch, dat Bilderberg ooit
een cent van de CIA heeft gekregen.
Ik vroeg geld aan particulieren en
verscheidene bedrijven, zoals Unile
ver en AKU."
De eerste Bilderbergconferentie was
op 29. 30 en 31 mei 1954 in het hotel
De Bilderberg in Oosterbeek. De
prins wordt gevraagd permanent
voorzitter te worden omdat hij als
prins a-politiek is. Hij leidt alleen de
conferenties en neemt niet deel aan
het debat. Dr Paul Rijkens: „Nie
mand anders dan prins Bernhard
zou erin zijn geslaagd oude te
genstanders als (de socialist) Guy
Mollet en (de conservatief) Antoine
Pinay aan dezelfde tafel te brengen.
Onderwerpen zijn in 1968 het hoger
onderwijs („toen kwamen er alleen
onderwijsfiguren" zegt mr Meynen),
in 1971 de veranderende Amerikaan
se rol in de wereld, in '72 het verre
oosten en in '73 de energiecrisis. He
te thema's zijn in '57 de Suezcrisis en
later de EEG en Cuba.
Mr Meynen herinnert zich een debat
begin jaren zestig over de EEG, dat
volgens hem heeft bijgedragen tot
de toetreding van Engeland tot de
gemeenschap. „Dennis Healey zei
toen en dat had hij in het open
baar nooit zo kunnen zeggen „We
zullen de bus voor de aansluiting de
tweede keer niét missen, indien de
conducteur (de Gaulle) ons toelaat
en de rit niet te duur is."
Niet „komplotterig"
De beslotenheid van Bilderberg. het
niet naar buiten mogen brengen van
het besprokene, is begrijpelijk van-
Meynen. die van 1960 tot 1972
I flnam aan de Bilderbergconfe-
(ties, lid was van de stuurgroep
lange tijd thesaurier-generaal
lenningmeester") van de confe-
(ties was: „De Koningin kwam
r lens de werklunches op
-• istdijk van de Bilderberg-
urgroep ons altijd begroeten en
blijken ons werk zeer op prijs te
len." Mr. Meynen vertelt dat hij
t HELMUT SCHMIDT, de tegen-
^ordige Westduitse bondskanse-
in de stuurgroep zat. De socia-
DENNIS HEALEY maakte er
il van uit. maar ook DAVID
CKEFELLER, president van de
ise Manhattan Bank. GIOVAN-
AGNELLI. president-directeur
Fiat èn een van de machtigste
ustriëlen van Italië. MARCUS
LLENBERG. de Zweedse ban-
BARON EDMUND DE
THSCHILD. bankier in Frank
en WILFRID BAUM-
RTNER, voormalig gouverneur
de Banque de France.
er_ lerberg heeft de ongunstige
ik gekregen van een „we-
Ikomplot" van de machtigen, om-
de deelnemers niet naar buiten
jen brengen, wat er wordt be
oken. Mr. Meynen: „Er kwamen
elmatig socialisten. Ik zat bij
rbeeld naast de Franse socialis-
Mitterand en Guy Mollet omdat
an e namen met een M beginnen. De
tse socialisten Healey en Callag-
waren er. maar ook Heath, de
medy's en de linkse en rechtse
:kefellers." De Bilderbergconfe-
tie was een idee van de Pool dr
3r" eph H. Retinger. rechterhand van
naar Londen gevluchte Poolse
eraal Sikorsky tijdens de tweede
eldoorlog. Retinger beleefde vol-
s Alden Hatch minstens zoveel
nturen als de romanfiguur James
id en was na de oorlog een sleu-
iguur op de achtergrond in Euro-
e samenwerkingsverbanden. Re-
;er kende ook alle leidende per-
nlijkheden uit de westerse we-
bevelhebber van de Nederlandse strijdkrachten in 1944 en 1945
Bezoeker van wildparken als voorzitter van het Wereld Natuur Fonds in 1973