Pakje smaak
met filter.
Pakje
Caballero filter.
m
arieven op Waddeneilanden verschillen
ollectieve uitgaven
innen jaarlijks hooguit
0,7 procent omhoog'
een aantasting
ijscompensatie"
CDA
CNV ongerust over Zuid-Afrika
anders dan andere.
Nferp-program van het CDA:
Striebond CNV oneens met CDA-
d„Jmen
;ejoe eigenwijs moet je
omSonnema
Orenburg te drinken?
tr eigenwijs.
Waardevast
bloemen door uw
fleurop-bloemist
rboten Terschelling en Vlieland duurder dan Ameland
Oude boeken
gooi je niet zomaar weg.
16 MAART 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
J®1 ee sociaal-economische redactie
)°^AG De uitgaven van overheid en sociale uitkeringen zullen na volgend jaar niet beslag
d»eggen op jaarlijks één procent extra van het nationale inkomen. Dat beslag mag hooguit 0,7
.ndfper jaar groeien. Ook dan nog zal het inkomen van de gemiddelde werknemer (plm. 25.000
niet kunnen stijgen „in de komende jaren".
i.\nVFRTF\TlF>
ze sociaal-economische redactie
ftCRGEN De Industriebond CNV heeft scherp stelling
ki tegen een rapport van een aantal CDA-topeconomen,
•len voor afschaffing van de prijscompensaties.
r }dt uitgerekend gezegd op
flent, dat er grote ongerust-
bij vele van onze leden
mgi\ inkomenspositie," aldus
■V C. van Dijk van de Indus-
CNV gisteren op de
(dsvergadering in Drie-
|t vastgelegde recht op com-
jvoor gestegen prijzen wordt
gtoerknemers ervaren als een
i'roi ihtszekerheid. En zolang zij
:kerheid hebben dat ook de
ikkeling op dezelfde wijze
nb d kan worden gehouden als
voor de werknemers, zullen
en uk rechtszekerheid voor on-
ilijven verdedigen," kondig-
jAijk aan. „Wij zijn bereid om
zaken te spreken die de
:onomische omstandighe-
en verbeteren. Maar wij zijn
n 3id om rechten in te leveren
k i zekerheid te hebben dat
alleen de werknemers zijn
GEftapje terug moeten doen."
llii
Na it
van zijn collega's bij
iePlakbonden constateerde ook
)U(it dat bij zijn organisatie tal
in een stroom brieven pro-
G- >en aangetekend tegen een
L h aantasting van de prijs-
ïtie per 1 juli. De situatie
rezinnen en met name bij de
r- %mens is allesbehalve een-
Een huurverhoging per 1
A acht procent en verhoging
landbouwprijzen staan al
regering dient zich dan ook
'rS|e beraden en zich van haar
ordelijkheid bewust te zijn
d- lemen van een beslissing per
erAiat zich geen ernstige proble-
>rdoen, waarschuwde Van
ij moeten de belangen van
:n blijven verdedigen tegen
ijdige maatregelen."
voelde wel ies voo de sug-
ij.jn CNV-voorzitter Lanser die
whet idee opperde dat een
en elijk beraad over de sociaal-
ve4che situatie tussen over-
5 Afkgevers-, en werknemersor-
ke»s zo gek nog niet zou zijn.
e verwachting te hebben dat
lelijk overleg direct tot kant
rjni oplossingen zal leiden, zou
iet.
het er hopelijk toe kunnen leiden dat
geen verharding van standpunten
plaats vindt en aan de polarisatie een
halt kan worden toegeroepen," aldus
Van Dijk.
De voorzitter van de Industriebond
CNV voorziet dat volledige werkgele
genheid waarschijnlijk voorgoed
voorbij is. Dat betekent bezinning op
de arbeidsethiek en op de vraag in
hoeverre het mogelijk is om niet-
economisch gerichte arbeid hoger te
waarderen. Het streven zal er volgens
hem zeker op gericht moeten zijn om
de bestaande opvattingen te wijzi
gen. „En dan moeten we er rekening
mee houden dat dat gepaard kan
gaan met een daling van het wel
vaartspeil," aldus de bondsvoor
zitter.
Marktverstoring
De bondsraad heeft ook een drin
gend beroep gedaan op de regering
om maatregelen te nemen tegen
marktverstorende invoeren uit zoge
naamde lage lonenlanden. Het gaat
met name om textiel en confectie-
produkten uit het Verre Oosten, zo
als Hongkong en Korea, om landen
achter het ijzeren gordijn en om de
Middellandse Zee.
In een gisteren in Driebergen uitge
geven resolutie zegt de bondsraad
verontrust te zijn over de gevolgen
van de invoer van produkten tegen
onaanvaardbaar lage prijzen voor de
werkgelegenheid in Nederland.
In de confectie-industrie bijvoor
beeld is het werknemersbestand de
laatste jaren enorm teruggelopen.
Volgens de bondsraad is herstructu
rering van de bedrijfstakken, die de
dupe worden van de stroom goedko
pe produkten, een zinloze aangele
genheid als niet op korte termijn
importbeperkende maatregelen wor
den getroffen. „De lasten van het
herstructureringsbeleid worden nu
eenzijdig afgewenteld op de schou
ders van de werknemers," aldus de
bondsraad. De raad wil overigens
een uitzondering maken voor pro
dukten, die afkomstig zijn uit „ech
te" ontwikkelingslanden, die voor de
ontwikkeling van hun economie op
deze uitvoer zijn aangewezen.
(ADVERT EX TIE)
te B
Dit staat in het ontwerp-
partijprogram van het CDA (KVP.
ARP, CHU). Dit ontwerp is gemaakt
door een werkgroep van deskundigen
onder leiding van prof. Goudzwaard
(ARP). Ook de drie fractieleiders
Andriessen, Aantjes, Kruisinga za
ten in de werkgroep. Het CDA-
bestuur en de drie afzonderlijke par
tijbesturen gaan het ontwerp nu be
kijken. Uiteindelijk beslissen de drie
partijen erover.
De stelling dat de collectieve uitga
ven (overheid, sociale uitkeringen)
met hooguit 0,7 procent van het na
tionaal inkomen per jaar mogen
groeien, betekent dat eind 1980 voor
rond 13 miljard gulden bezuinigingen
getroffen zullen moeten worden. Het
kabinet mikt op een groei van één
procent. Dat dwingt tot bezuinigin
gen voor tien miljard. De VVD sprak
zich uit voor 0 procent, zodat de
collectieve uitgaven niet harder meer
groeien dan de totale nationale eco
nomie. Dat zou tegen de twintig mil
jard gulden bezuiniging vergen.
Het ontwerp-program van het CDA
zegt „dat er geen andere keus is dan
het volgen van een harde en onge
makkelijke lijn, willen we de strijd
tegen inflatie en werkloosheid daad
werkelijk serieus nemen." Bij de be
zuiniging zal „een hoofdaccent" lig
gen op de sociale uitkeringen. Verder
denkt de CDA-werkgroep aan bevrie
zing van het totaal aan subsidies van
de overheid, uitgedrukt in guldens
(dus zonder compensatie voor ko
mende prijsstijgingen). Het aantal
ambtenaren zou met hooguit één pro
cent per jaar mogen groeien.
De overheid zal de komende jaren
meer invloed op de lonen moeten
krijgen. De loonwet moet daartoe
worden gewijzigd. De overheid moet
voor langere tijd een algemene loon
matiging met maximering van prijs
compensaties kunnen doorvoeren.
Ook de inkomens van niet-
werknemers moeten „per be
roepsgroep eveneens tenminste een
nul-lijn" volgen.
„Gedacht wordt aan" het niet langer
welvaartsvast houden van de sociale
uitkeringen, maar ze waardevast te
laten worden. Ze worden dan gekop
peld aan de prijsstijging, in plaats
van zoals nu aan de algemene
loonstijging. De uitkeringen zouden
wel „periodiek" wat extra kunnen
worden verhoogd, dus boVen de
prijsstijging uit.
Alle sociale uitkeringen zouden moe
ten worden uitgevoerd door het mi
nisterie van sociale zaken.
De werkloosheid moet volgens het
CDA-program „indien enigszins mo
gelijk weer tot onder de 150.000 wor
den teruggedrukt." (Thans zijn het
er 250.000). Inflatie van meer dan 5
procent „blijft onaanvaardbaar."
(Thans beloopt ze ruim 9 procent).
„Economie moet in dienst staan van
ons rentmeesterschap over Gods
schepping," aldus het ontwerp-
program. Hierbij wordt gedacht aan
zorgvuldig beheer van grondstoffen,
behoud van de natuur, zinvol werk,
dienstbaar zijn aan de arme landen.
„Naar onze overtuiging horen het
mens-zijn en het verrichten van zin
volle arbeid wezenlijk bij elkaar,"
aldus de werkgroep die het program
ontwierp.
De werkgroep vraagt zich af waarom
we 'efficiency' toch zo belangrijk
vinden. „In feite alleen omdat we ons
stelselmatig hebben aangewend ar
beid en produktie alleen te waarde
ren naar de mate waarin zij ons zo
hoog mogelijke besteedbare inko
mens kunnen opleveren. Het
uitschakelen van mensen door ma
chines wordt niet door een soort
noodlot bevolen. Het is een ver
schijnsel dat we zelf in de hand heb
ben." De program-werkgroep be
veelt hierbij aan om uit de pot van
o Vervoig von pagina I
zit en dat een hogere belasting op
onroerend goed slechts tot stand
kan worden gebracht in samenhang
met de fiscale aftrek van onder
houdskosten.
Defensiebudget
Over de omvang van de defensie
uitgaven is de programcommissie
van het CDA het eens geworden,
maar op dit punt is uit de AR-hoek
nu al bezwaar aangetekend. De com
missie zegt namelijk dat bij eventue
le verlaging van de uitgaven wordt
uitgegaan van het huidige budget,
maar de defensie-woordvoerdster
van de AR-fractie Hannie van Leeu
wen heeft laten weten dat de afspra
ken in de defensienota 1974 nog gel
dig zijn.
Uit het binnenkort te publiceren ont
werpprogramma van het CDA note
ren wij verder de volgende, betrekke
lijk willekeurig gekozen, opmerkelij
ke punten:
een „ombudsvrouw" voor de rech
ten van de vrouw,
een statuut waarin de rechten van
de patiënt worden vastgelegd.
meer mogelijkheden voor een vrij
willige, flexibele leeftijd van pensio
nering,
een jongerenstatuut waarin de
rechten van minderjarige werkne
mers worden vastgelegd,
een algemene, wettelijke regeling
voor alle procedures van inspraak.
een in Europees overleg ontwor
pen plan om het Nederlandse milieu
binnen tien tot vijftien jaar te reini
gen „waarbij de werkgelegenheids
aspecten niet mogen worden veron
achtzaamd",
onderzoek naar de mogelijkheid
een gemeentelijke autobelasting in
te stellen, mede om extra uitgaven
voor het openbaar vervoer te be
strijden,
voor de overheid bij de aankoop
van onroerend goed een voor
keursrecht, dat wordt gekoppeld aan
bestemmingsplannen. Bij onteige
ning van grond wordt een zodanige
prijs betaald, dat daardoor zowel de
gemeenschap als de oude eigenaar
rechtvaardig behandeld wordt, het
geen volgens het CDA-programma
betekent dat speculatie en invloeden
van overheidsinvesteringen bij de
vaststelling van de prijzen worden
uitgeschakeld.
lonen of winsten fondsen te vormen
waarin investeringen kunnen wor
den gesteund die zinvolle en moge
lijk meer arbeidsintensieve produk
tie veroorzaken.
Het ontwerp-program spreekt zich
uit voor overlegorganen van werkge
vers en werknemers, die per be
drijfstak „globale richtlijnen voor
het gewenste investeringsbeloop, so
ciale beleid, milieu- en consumen
tenbeleid opstellen". Worden
werkgevers en werknemers in een
bepaalde bedrijfstak het hierover
eens, dan zou de overheid de globale
richtlijnen bindend kunnen maken
voor de hele bedrijfstak.
Volgens het CDA-program moet de
„indringende ster-reclame" op radio
en tv worden geplaatst aan bijvoor
beeld het begin of het einde van de
dag-uitzending. De produktie van de
industrie moeten worden voorzien
van een 'kwaliteitsmerk'. Dat moet
aangeven de klasse van veiligheid,
milieubelasting en energieverbruik.
Produkten waarvoor goede vervan
gingen bestaan die veiliger, milieu
vriendelijker en zuiniger met energie
zijn, moet de overheid kunnen ver
bieden. Produktie en gebruik van
wegwerpartikelen moet worden
beperkt.
In de belastingparagraaf staat onder
meer dat een bepaald bedrag van het
arbeidsinkomen belastingvrij moet
kunnen worden gespaard. Vrijstel
ling van vermogensbelasting moet
worden ingevoerd voor bedrijfsver
mogens van zelfstandigen, en vermo
gens van mensen die geen pensioen
rechten bezitten. De pensioenen van
ambtenaren moeten aan een aanpas
baar maximum worden gebonden.
(A D l 'ER T F.S'TIE)
ZIJN GEGARANDEERD GOED
^altijd. Fleurop Interflora Nederland
staat er achter.
Fleurop Interflora garandeert uw bestelling.
Koninginnegracht 135. Den Haag
Jan Sloothaak
AND Het is met de tarieven van veerboten in Nederland een nogal
ikkelde zaak. Er zijn niet alleen verschillen tussen enerzijds Zeeland en
d£nd, zoals door het actiecomité veerdienst Ameland steeds wordt aange-
J maar ook tussen de Waddeneilanden onderling. Terschelling en Vlieland
rge >g duurder uit, maar op Texel zijn de kosten in verhouding juist weer lager.
nd reek donderdag gaat ook", aldus de heer H. Hoo- strekt, gaat Ameland dit
en, mité veerdienst Ame- genberg jr, woordvoerder van
1 L st minister Westerterp
nd*en of dit waddenei-
?n ietwat goedkopere
ijkfost kan krijgen. Direc-
«j leiding daartoe is de
vei ie waarmee de Ame-
ree het afgelopen week-
le i eiland van de buiten-
zon afgesloten hielden,
of'tomité Veertarieven zal
irste plaats naar voren
P3^ dat het wel een
ie- e zaak is om te moe-
gntdekken dat er na tien
kinbtelijk overleg over
1 e ïg van de tarieven
;e bereiken valt, en dan
1W 'n dat we de zaak ver-
1 v ar politiek moeten spe-
o 1 t hebben we in ambte-
a hngen te verstaan ge-
h 1 en dat doen we dan nu
het actiecomité.
Volgens hem zullen de Ame
landers de bewindsman van
verkeer en waterstaat harde
cijfers onder de neus houden.
Centraal zal daarbij staan dat
het Rijk en de provincie Zee
land er wel geld op toe leggen
om de Zeeuwen over het wa
ter te brengen. „Waarom kan
er wel subsidie worden gege
ven om mensen over de
Zeeuwse wateren te vervoe
ren en niet als het om een
overtocht op Friese wateren
gaat? Is dat soms een
rechtvaardige zaak?"
Alleen
Hoewel ook voor de andere
Waddeneilanden geldt dat er
geen subsidie wordt ver-
zaakje alleen opknappen. We
liswaar heeft Schiermonni
koog korte tijd een solidari
teitsactie uitgevoerd, maar de
eilanden Terschelling en Vlie
land bijvoorbeeld laten niets
van zich horen. Zoals bekend
wordt de veerdienst naar
Ameland en Schiermonni
koog onderhouden met
rijksboten, die geëxploiteerd
worden door Wagenborg bv.
De rederij Doeksen vaart op
Terschelling en Vlieland met
eigen boten.
Toch hoort men daar nooit
klagen. „Er wordt weieens ge
mopperd maar daar blijft het
bij", aldus de gemeentesecre
taris van Terschelling. Door
dat Terschelling en Vlieland
nog verder weg liggen dan
Ameland, zijn de kosten daar
nog hoger. De heer H. Kooij-
man van de rederij Doeksen
meent echter dat dat een heel
normale zaak is. De bewoners
van deze eilanden steken voor
vier gulden over. niet-
eilanders betalen meer dan
vijftien gulden. Als iemand
van deze beide eilanden een
auto meeneemt kost dat on
geveer zevenentwintig gulden
en een „vreemdeling" betaalt
vijfenzeventig gulden. Het
overbrengen van vrachtau
to's kost voor een auto van
zes tot negen meter lang al
gauw tussen de honderdtach
tig en tweehonderdvijfenne
gentig gulden. De rederij
houdt zich strikt aan de voor
geschreven beurtvaartta-
rieven.
Twee maten
„Hoe ze er op Terschelling en
Vlieland over denken kan ik
niet beoordelen, maar wij als
Amelanders vinden het onbil
lijk dat er met twee maten
wordt gemeten. In Zeeland
hebben ze toen ook een actie
uitgevoerd en gedreigd an
ders via de Belgische wegen
te zullen reizen, als de tarie
ven niet werden gesubsidi
eerd. Dat heeft toen succes
gehad. De regering gaf toe",
aldus de heer Hoogenberg.
Op de vraag of eventuele te
gemoetkoming aan Ameland
ook niet betekent dat de an
dere Waddeneilanden dan
eveneens recht kunnen doen
gelden op subsidie, zegt hij:
„Daar hoeven wij toch geen
consequenties aan te verbin
den, dat moet de regering
doen. Het is ook het rijk zelf
geweest dat indertijd in Zee
land een precedent heeft ge
schapen. Het is toch niet bil
lijk dat oversteken van Friese
wateren niet en van Zeeuwse
wateren wel wordt vergoed."
De Amelanders zijn voor de
kosten van levensonderhoud
ongeveer twintig procent
duurder uit dan iemand aan
de vaste wal, als gevolg van
de hoge veertarieven.
Texel meer geld
De heer Hoogenberg wijst er
op dat het rijk in feite ook
meer geld beschikbaar stelt
aan Texel dan aan de andere
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het CNV deelt de verontrusting van chief Gatsha
Buthelezi en dr. C. F. Beyers Naydé over de huidige ontwikkelin
gen in Zuid-Afrika. Dat heeft de verbondsraad van het CNV
gisteren in een verklaring uitgesproken.
De vakcentrale herinnert eraan dat
ze al enkele malen haar afkeuring,
verontrusting en veroordeling heeft
uitgesproken over de heilloze gevol
gen van het apartheidsbeleid. Ook is
bij herhaling geprotesteerd tegen de
sociaal-economische discriminatie
van de zwarte bevolking.
Als uitvloeisel daarvan heeft het
CNV enkele jaren geleden een aantal
bindende voorwaarden opgesteld
waaraan Nederlandse ondernemin
gen bij investeringen in Zuid-Afrika
zouden moeten voldoen. Deze voor
waarden waren onder meer: erken
ning van de zwarte vakbonden, gelijk
loon voor gelijk werk, gelijke kansen
in onderwijs en opleiding en afschaf
fing van het systeem van werkreser-
vering.
Er zijn echter aldus het CNV
aanwijzingen dat in Zuid-Afrika van
verscheidene kanten een proces van
verandering ten gunste van de zwarte
bevolking wordt tegengewerkt. Daar
door wordt het nog moeilijker een
investeringsbeleid te voeren dat aan
de genoemde voorwaarden voldoet.
„De medeverantwoordelijkheid van
het Nederlandse bedrijfsleven wordt
dan ook steeds groter wanneer blij
vend genoegen wordt genomen met
de ontrechting van de zwarte werkne
mers, ook al betaalt men naar ver
houding redelijke lonen. Het uit
gangspunt dient te zijn dat investe
ringen in Zuid-Afrika niet mogen lei
den tot ondersteuning van het
centrale economische beleid van de
Zuidafrikaanse regering, dat gericht
is op bevoorrechting van de blanken
en blijvende achterstelling van de
zwarte bevolking. De oproep van
chief Buthelezi en dr. Beyers Naudé
lijkt een uiterste poging om op vreed
zame wijze tot een werkelijk ver
antwoorde bevrijding van de zwarte
bevolking te komen", aldus de ver
klaring.
De verbondsraad hoopt dat zowel in
als buiten Zuid-Afrika op positieve
wijze op de oproep van Buthelezi en
Beyers Naudé zal worden gereageerd.
RITA
Waddeneilanden. Allerlei
voorzieningen aan de pier en
dergelijke zijn voor dat eiland
bekostigd uit het rijkswegen
fonds. terwijl ze voor de ande
re eilanden zijn doorberekend
in de veertarieven. De veerta
rieven zijn hier naar verhou
ding de helft lager dan op
Ameland.
Texel heeft een vervoer dat
geheel afwijkt van dat van de
andere eilanden. Er vaart wel
iswaar ook een particuliere
onderneming, maar de bewo
ners van Texel zijn daar zelf
de „baas" van. Zij, en ook de
gemeente, zijn namelijk de
aandeelhouders van de Texel
se Stoombootonderneming
(Teso). Die onderneming
maakte vorig jaar een winst
van anderhalf ton. Een extra
voordeel is dat de eilandbe
woners van Texel voordeelbe
handeling krijgen als het
druk is. Het overkomt daar
entegen Amelander vrachtau
tochauffeurs dat ze soms niet
naar huis komen omdat ze
geen voorrang krijgen. Daar
door moeten ze soms aan de
vaste wal overnachten.
„Ben ik dat? Zou je me dan niet
een paar kleren aangeven?"
U wilt de bibliotheek van uw grootvader opruimen,
of wat ruimte creeren i.i uw eigen boekenkast.
Üf 't nu gaat om Statenbijbels of pocketboeken,
scheikundeboeken of doktersromans, als een boek nog in
goede staat verkeert, is het de moeite waard
om even bij de Slegte lar/s te gaan
(bellen kan natuurlijk ook). Misschien krijgt u
er nog meer geld voor d^n u denkt.
en boek no
rd
De Slegte is een goeie voor uw oude boeken
Bockhandel I. de Slegte B.V.. Kalvend raat 11-13. Amsterdam. Tel. 020-£i£>40 en
Boekhandel J. de Slegte B.V.. CooUingel 83. Rotterdam. Tel.: 010-13Kt0óen
Den Haag. Utrecht, Arnhem. Eindhoven.Groningen. Lelden. Haarlem. Antwerpen.Gent.
