Vragen over,ver bouwde'
Starfighter gefundeerd
dichtbij
Fokkers
aandeel
-jnentaar
"inig artsen
Jr sociale
jeeskunde
De Lockheed-affaire en prins Bernhard (4)
-chtbrug(je)
lien Teheran
'Schiphol
12010
Van Doorn houdt
Amicales goed
in de gaten
vriendelijkheid is maar alles
sprekend
kinderjaar
groen
opgelucht
kom terug
12 MAART 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
jldomroep
IVereldomroep hebben twee
nse nieuwslezers met de hen
)lfcde berichten geknoeid. Er
ifbij de uitzending bepaalde
j of zinswendingen weggelaten,
ideel zouden kunnen strekken
r|uiüige Zuidafrikaanse minder-
Lring met haar bewind van
tot tevredenheid dat de We-
zelf direct na de ontdekking
heeft genomen dit soort
voorkomen, 't Is misschien wel
je vreemd dat mensen buiten
euve'en moesten ont-
md maar alia. de reactie was
oppn goed.
aanleiding nog even op deze
:rug te komen, omdat zij raakt
ran de belangrijkste opdrachten
Wereldomroep heeft. De Werel-
wil niet alleen via de korte-
contact houden met Neder-
alle uithoeken van de wereld,
wil ook Nederland en Neder-
lukten aan het buitenland en
Iers presenteren.
Iittig werk, als wij daarbij maar
lenken dat het beeld van Ne-
iet alleen bepaald mag worden
hooggekwalificeerde ex-
ikten van industrie en
Even belangrijk moet zijn
ie uitzendingen iets doorklinkt
frmen en de waarden, die wij
rderland voorstaan: democra-
billijkheid, respect voor min-
en aandacht voor de maat-
ijk zwakken.
zaken die evenzeer het beeld
'fiA land dienen te bepalen als
en bloembollen. Misschien zijn
uitzendingen naar de Derde
(en voor de onderdrukten in
jen wereld als Zuid-Afrika) voor
"flvorming van ons land nog wel
jker dan die materiële goe-
'aar hebben die arme stakkers
immers toch geen geld voor.
de Wereldomroep voor de
de hongerigen en de machte-
lers in de wereld een teken kan
laruit zij hoop, verwachting en
'Je putten het komt ons voor
^dan een beeld van ons land
j^en wordt waarop wij zeker zo
innen zijn als op het door onze
j pederen gekleurde beeld, dat nu
sterke mate in de uitzendingen
in verslaggever
2HT De behoefte aan soci-
leeskundigen is groot maar er
omi er niet genoeg opgeleid. „Er
langzamerhand een noodtoe-
te ontstaan", zei prof. dr. L.
a, voorzitter van de Algemene
indse vereniging voor sociale
kunde, gisteren op een leden
ering.
j mtal aanmeldingen van artsen
!h willen specialiseren in een
i takken van sociale genees-
j (zoals jeugdgezondheidszorg,
en bedrijfsgeneeskunde, ver-
igsgeneeskunde) is ruim twee-
groot als het aantal beschik-
ileidingsplaatsen. Prof. Bure-
idt dat de overheid de oplei-
ipaciteit zal moeten aanpas-
i de grotere vraag vanuit de
leidszorg en aan de grotere
illing bij de artsen.
H. Hogeiziel (Groningen)
dat er veel meer mensen zul-
imen met „relatieve" ge-
Idsstoomissen, die niet kli-
te genezen zijn, maar die wel
nctioneren in de samenleving
llijken. Er zijn veel mensen
ronische klachten, met sociale
lotionele problemen en met
evoelens, die „het niet meer
_Jiten". Zij worden steeds afhan-
S1 r van de gezondheidszorg en
lale verzekering,
ciaal-geneeskundigen hebben
le^g lang niet op alle problemen
rotwoord. Het is hun taak, de
s gezondheid te bewaken en te
e't' eren, en wel op zo'n manier
p( vrijheid en ruimte overbljft
en eigen beleving van de ge-
ifcid door ieder individueel
UN' De sociaal-medische we-
aj ap, aldus prof. Hogerzeil, zal
ill tennis dan ook moeten delen
ivr mens die het aangaat, en hem
>8 prekspartner moeten toelaten.
Dit is het vierde artikel in een serie over
de ontwikkelingen om de Lockheed-
affaire. Het eerste verscheen op vrijdag 5
maart, het tweede op zaterdag 6 maart en
het derde op dinsdag 9 maart.
Door Huib Goudriaan
li?11 verslaggever
>HOL Martinair Holland
rgt momenteel het vervoer van
miljoen kilo consumptie-eieren
pvrieskippen naar Teheran. Dit
n grootste luchtvracht transport
t maatschappij ooit heeft uitge-
Martinair heeft nu een
T >rug tussen Schiphol en Tehe-
fn Iran en heeft daarvoor alle
afstandsvliegtuigen van haar
"ingezet: twee reuzentoestellen
«t type DC-10 en twee machines
t type DC-8. Deze vier vliegtui-
Iforgen ervoor dat elke 17 uur
[d 10 kilo kippen en eieren de lucht
r Jkele maanden transporteert de
schappij kippen en eieren naar
maar tot nu toe op iets beschei-
schaal. Aan het eind van het
kwartaal van dit jaar zullen in
j. 1 57.5 miljoen eieren en 3,5 mil-
kippen naar Iran zijn overge-
-i it. Het grootste deel daarvan
I uit Nederland. De rest is af-
^tig uit andere Europese landen,
^ëerst over de weg naar Schiphol
AMSTERDAM Zestien jaar
geleden, enkele dagen voor
Kerstmis 1959, besloot het ka
binet-De Quay een nieuw Ne
derlands gevechtsvliegtuig te
kopen van de Lockheed-
vliegtuigfabrieken. De keuze
was gevallen op de F-104 Star
fighter, inplaats van op de Mi-
rage III van de Franse vlieg
tuigfabriek Dassault. Op 29
maart 1960 vertelde minister
van defensie ir. S. H. Visser de
Tweede-Kamer dat de Star
fighter was gekozen op zuiver
militair-technische gronden,
waarbij wel een grote rol speel
de dat de Nederlandse indus
trie orders zou krijgen en Ne
derland met de naburige NA-
VO-landen hetzelfde toestel in
onderhoud zou hebben (de ver
langde „standaardisatie").
Staatssecretaris voor land- en
luchtmacht M. R. H. Calmeijer
roemde het toestel nog eens we
gens het lage ongevallenper
centage en na een middag pra
ten ging de Kamer met de koop
akkoord. Pas twee jaar later,
meido 1961, en in 1962 werd
volgens ex-vice-president A. C.
Kotchian van Lockheed een
miljoen dollar uitbetaald om in
Nederland een „gunstig kli
maat te scheppen voor het
plaatsen van vliegtuigorders".
Waren deze steekpenningen dan na
betalingen voor verleende diensten?
Of werd het geld uitbetaald om
zoals Ernest Hauser in 1961 en 1962
ijverig in zijn dagboeken neerpende
de voor de industrie winstgevend
en door de toenmalige Westduitse
defensietop noodzakelijk geachte
verbouwingen van de Starfighter
door te drukken? De verbeteringen
moesten de Starfighter, die oorspron
kelijk door de Lockheed-fabriek in
Californië was uitgebracht als onder
scheppingsjager, veranderen in een
schaap met vijf poten, een „alles-
kunner" met eigenschappen voor de
aanval, zowel als voor de verdedi
ging. Mede op aandrang van West-
Duitsland, waar toen de CSU-leider
Franz-Josef Strauss minister van de
fensie was, kreeg het toestel de drie
ledige taak van onderschepper, van
jachtbommenwerper met de moge
lijkheid atoombommen af te gooien
en van foto-verkenningsvliegtuig.
Volgens een recente publicatie in het
dagblad Herald Tribune was West-
Duitsland sterk gebaat bij het in li
centie bouwen van de Starfighter,
omdat op deze manier de na de Twee
de Wereldoorlog lamgelegde Duitse
vliegtuigindustrie weer op poten kon
worden gezet (de nieuwste
technische kennis kon worden over
genomen).
Aarzelingen
Toen de Starfighter was gekozen,
zou Franz Strauss voorstander zijn
geweest van de kostbare uitvoering
van het toestel, van de „alles-
kunner", maar de Nederlandse
luchtmachtofficieren en bewindslie
den aldus Herald Tribune
deinsden in 1960 en 1961 terug voor
de kosten van de verbouwde F-104
Starfighter. Volgens Ernst Hauser,
die dit ook vertelt in zijn dagboeken,
heeft de Lockheed-fabriek, kennelijk
gebaat bij de verbouwingen, daarom
prins Bernhard verzocht tussenbeide
te komen. Nadat de aarzelende Ne
derlandse functionarissen waren
overtuigd van de noodzaak van de
verbeteringen aan het toestel, werd
aldus Hauser de prins beloond
met een miljoen dollar.
Alvorens dieper in te gaan op de
veranderingen („modificaties") aan
de Starfighter, een zijsprong naar
West-Duitsland. Evenals in Neder
land ging in Duitsland de keuze
hoofdzakelijk tussen de Franse Mi-
rage III, de Amerikaanse Grumman
Super-Tiger en de Starfighter F-104.
Hoewel de Duitse Luftwaffe de voor
keur gaf aan de Mirage of de Grum
man Super-Tiger (aldus het
weekblad Der Spiegel van 16 februa
ri jongstleden) werd in 1958 een
contract afgesloten met Lockheed
voor de bouw in licentie van 1200
Starfighters F-104 G (waarbij.de let
ter G. slaat op Germany).
Ex-minister van defensie ir S. H. Vis
ser, nu burgemeester van Den
Helder.
Ex-minister van defensie van West-
Duitsland, Franz-Josef Strauss:
.aangevallen deor zijn voormalige
vriend Hauser.
Een motief voor de Westduitsers om
de Starfighter te kiezen was, zoals
gezegd, de wederopbouw van de
Duitse vliegtuigindustrie. Volgens
Hauser werd Strauss bovendien er
toe verleid het toestel te kiezen door
een gift van zestien miljoen gulden
in de partijkas van de Beierse CSU.
Bij het bekendworden van Hausers
aantijgingen, begin februari van dit
jaar, ging Strauss tot de tegenaanval
over. Hij lanceerde in tal van
Westduitse bladen en voor de televi
sie heftige ontkenningen en kreeg
van de rechtbank in München ge
daan, dat het weekblad Stern, en
daarmee alle andere media, geen
woord meer mochten weergeven uftt
de dagboeken van Hauser. Maar in
hoger beroep werd Strauss in het
ongelijk gesteld, zodat diens aanval
op de persvrijheid werd gestuit.
Cheques
Het Duitse weekblad Der Spiegel
mengde zich op 23 februari in de
strijd met het afdrukken van een
voor Strauss belastende chèque. De
chèque toont aan dat Strauss in 1963
een lening van 4800 Mark van een
CSU-bankrekening aan Hauser liet
overmaken. Hauser, die zegt intiem
bevriend te zijn geweest met Strauss
(in 1963 trad Franz-Josef Strauss op
als peetvader van de zoon van Hau
ser, die Ernest Alfred FRANZ-
JOSEF als doopnaam kreeg) had in
de jaren zestig dus financiële trans
acties met de door Strauss geleide
CSU. Bovendien drukte Der Spiegel
een chèque af van duizend Mark als
eerste terugbetaling op rekening van
de CSUDe Amerikaanse se
naatscommissie zou trouwens over
een brief beschikken, waarin Strauss
zijn ex-vriend Hauser aanbeveelt
voor een functie bij Lockheed.
Hoogstwaarschijnlijk heeft Hauser
dank zij deze aanbeveling van 1961
tot 1964 kunnen werken op het bu
reau in Koblenz, dat de bouw van de
Starfighter voor Europa begeleidde.
In die periode schreef Hauser zijn
dagboeken. Inmiddels heeft de CSU
laten weten dat bovengenoemde fi
nanciële procedure met Hauser
slechts verband hield met een „pu-
blic-relations-opdracht van de CSU
aan Hauser."
Senator Church, die het onderzoek
van de Amerikaanse senaatscom
missie leidt, heeft nu (woensdag) be
kendgemaakt dat de getuigenver
klaringen over de steekpenningen in
West-Duitsland dermate met elkaar
in strijd zijn, dat de commissie niet
heeft kunnen vaststellen wie de
waarheid spreekt. Daarom zullen de
getuigenverklaringen niet openbaar
worden gemaakt. De Westduitse re
gering kan wel de beschikking over
de stukken krijgen, indien daarom
zou worden vereocht.
Druk uitgeoefend?
Leden van de Amerikaanse se
naatscommissie hebben in West-
Duitsland dr. Günther Frank-Fahle,
die Lockheed-vertegenwoordiger
was in Duitsland, gehoord. Maar
Frank-Fahle die met Strauss moet
hebben onderhandeld, is zo oud dat
hij zich niets meer kan herinneren.
Interessant is dat dr. Günther
Frank-Fahle voor de Tweede
Wereldoorlog een van de jongste di
recteuren van het Duitse wereldcon
cern IG-Farben was en volgens
een na-oorlogse Amerikaanse se
naatscommissie een rol speelde in
het industriële spionagenet van IG-
Farben, dat weer samenwerkte met
de Duitse Wehrmacht en de Abwehr,
de contra-spionagedienst van admi
raal Canaris. Frank-Fahle wordt ook
in Hausers dagboeken genoemd.
„Hij verzette zich." aldus Hauser,
„tegen de beslissing van Lockheed
een deel van zijn commissie over te
dragen aan de CSU, waardoor
Strauss woedend werd."
Het optreden van Franz-Josef
Strauss in de Lockheed-affaire is van
belang voor Nederland, omdat hij
naar wordt beweerd druk op Ne
derland probeerde uit te oefenen om
voor de Starfighter te kiezen. De
Nederlandse beslissing zou namelijk
zo belangrijk zijn, omdat met het
oog op de standaardisatie België,
Luxemburg en Italië die zouden na
volgen. Op 15 december 1959 een
week voordat ons kabinet voor
Lockheed koos liet Strauss zich
reeds ontvallen, dat Nederland de
Starfighter had gekozen. Strauss
kwam ook in het najaar van 1959 in
een Arnhemse kazerne met minister
Visser praten. Overigens houdt
Strauss nu vol, dat hij meer voor de
Mirage voelde, teneinde president de
Gaulle voor de Europese zaak te
winnen.
Kolonel Stokla
De aan het Starfighter-project deel
nemende landen richtten in 1960 een
6c3036
BANKHAUS POEXSCEN. MARX CO.
DiutciJofi
n/ncn/*nit:£7i Sfo&tA*
,7
De door
Der Spiegel
afgedrukte
cheque
van 4800
Mark.
ondertekend
door Strauss
AMSTERDAM In persbe
richten is wel gesuggereerd,
dat de toenmalige Koninklijke
Nederlandse Vliegtuigfabrie
ken Fokker al een produktie-
lijn voor assemblage had opge
zet voor de Starfighter, vóór
dat het kabinet-De Quay in
december 1959 besloot tot aan
koop van het toestel. Daarom
zou de beslissing in feite ter
wille van de werkgelegenheid
„opgelegd" zijn geweest.
Fokker VFW (later gefuseerd
met de Duitse Vereinigte
Flugzeug Werke) geeft hierop
thans als commentaar: Fokker
behoorde destijds (in 1961) tot
de zogenaamde North Group,
een corsortium van vliegtuig
fabrieken, dat de bouw van 350
Starfighters voor de Duitse en
Nederlandse luchtmacht voor
zijn rekening zou nemen. Tot
dit consortium behoorden be
halve Fokker ook Aviolanda
en de Duitse fabrieken Ham
burger Flugzeugbau, Weser
Flugzeugbau en Focke Wulff.
Van deze produktie heeft Fok
ker een derde van het werk
geleverd, behalve de
bouw van tiptanks, de vleugels
en het laatste deel van de
romp verzorgde de fabriek ook
de eindassemblage. Fokker is
er van 1961 tot mei 1965 mee
bezig geweest. In november
1961 vloog het eerste testvlieg
tuig en in december 1962 werd
het eerste operationele toestel
afgeleverd. De rest van de
Duitse Starfighters werd ge
bouwd door de zogenaamde
South Groep, waaraan onder
meer Zuidduitse en Italiaanse
fabrieken deelnamen.
bureau op in Koblenz, dat de bouw
van het toestel voor Europa zou be
geleiden. Dit bureau, het North At
lantic Starfighter Management Offi
ce (NASMO) werd geleid door kolo
nel (nu luitenant-generaal b.d.) ir. H.
K. Stokla. Hauser zegt dat Stokla
bestookt werd met wijzigingsvoor
stellen op het toestel door
luchtmachtstaven en door toeleve
ringsbedrijven. „Veel veranderingen,
die de Duitsers wilden doordrijven,
werden door Stokla tegengehouden,
waarop Lockheed contact op nam
met Teengs Gerritsen, die dit met de
prins zou bespreken," vertelt
Hauser.
Stokla reageert hierop in het
weekblad de Nieuwe Revu van 30
januari: „Natuurlijk heb ik gemerkt
dat naast veiligheids- of technische
voorstellen, sommige meer gericht
waren op de belangen van de indu
strie dan van de klant." Volgens
Stokla is Hausers bewering dat de
prins druk uitoefende grote onzin.
Hauser houdt vol dat Lockheed-
mensen op 24 oktober 1961 in een
Haags hotel overlegden met H.
Teengs Gerritsen, vriend van de
prins en Lockheed-
vertegenwoordiger in Nederland,
hoe de wijzigingen konden worden
doorgedrukt met behulp van prins
Bernhard.
Teengs Gerritsen diende in januari
een strafklacht in tegen Hauser en
Nieuwe Revu wegens smaad en
noemt de aamtijging dat prins
Bernhard geld van Lockheed heeft
gekregen „belachelijk". Overigens
gaf Teengs Gerritsen vorig jaar zijn
erewoord aanNRC-Handelsblad.dat
hij nooit voor een andere vliegtuigfa
briek, Northrop, had gewerkt. Twee
weken later, op 27 juni, bekende hij
enkele jaren geheim adviseur van
Northrop te zijn geweest. Een „niet
rechtuit-zijn", dat Teengs Gerritsen
nu in hoge mate betreurt.
Kosten
In 1963 kwamen de vele veranderin
gen aan de Starfighter ook ter sprake
in de Tweede Kamer. De toenmalige
minister van defensie P. de Jong,
vertelde dat er in totaal negentig
wijzigingen waren aangebracht. Er
waren ook vragen naar de kosten. De
verbouwingen zouden niet meer dan
tien procent van de prijs per Star
fighter hebben uitgemaakt. Minister
Visser had in zijn begrotingswijziging
van 12 maart 1960 het toestel voor
een "vlieg-weg-prijs" van 4,5 miljoen
gulden opgevoerd, terwijl de aanvul
lende wijzigingen op 1,7 miljoen per
toestel zouden komen. De prijs werd
dus totaal 6,2 miljoen gulden. Minis
ter De Jong gaf in 1963 toe dat de
aanvankelijke ramingen overtroffen
konden worden. Hauser: de totale
kosten per Starfighter liepen zodanig
op, dat nooit meer zal kunnen wor
den nagegaan hoeveel het heeft ge
kost. Volgens het Amerikaanse tijd
schrift Aviation Week Space
Technology van augustus 1962, is de
Starfighter tenslotte 8,2 miljoen in
plaats van 6,2 miljoen gulden per
stuk gaan kosten. "De Europeanen
zijn er met open ogen ingevlogen. De
kosten voor onderzoek en ontwikke
ling zijn altijd verzwegen", vertelde
een NAVO-functionaris in 1962 aan
Aviation Week. Duidelijk is dat in het
begin van de jaren zestig de kosten
van het Starfighter-project door de
wijzigingen aanzienlijk stegen.
Weerstanden van het parlement en
van de publieke opinie moesten wor
den overwonnen om het project door
te zetten. Lockheed kétn er in deze
periode belang bij hebben gehad, be
trokken functionarissen aan te moe
digen met steekpenningen. Ook in
Duitsland werden in de jaren zestig
vragen gesteld over de kosten (Bonn
gaf in totaal 7,5 miljard Mark uit voor
de toestellen). De Westduitse reken
kamer maakte in 1971 bekend, dat de
Bondsdag over de technische en fi
nanciële risico's van de plannen niet
voldoende en gedeeltelijk zelfs on
juist was voorgelicht.
De Duitse luchtmacht vloog met to
taal 916 toestellen waarvan er 178
neerstortten. De vraag wordt gesteld
of het grote aantal ongelukken wel
licht te wijten was aan de vele veran
deringen, waardoor het toestel min
der veilig kan zijn geworden. „Het
was een onvergeeflijk toestel, dat
niet met menselijke capaciteiten kon
worden gevlogen," zegt de Ameri
kaanse advocaat Belli, die voor vijf
tig weduwen van Westduitse Star-
flghter-piloten vier miljoen gulden
smartegeld heeft losgekregen. Neder
land kocht 138 Starfighters, waarvan
er 21 verongelukten. Franz-Josef
Strauss heeft er nu op gezinspeeld,
dat Ernst Hauser weieens een
werktuig zou kunnen zijn van de
KGB, de Russische geheime dienst.
VOLGENDE KEER:
Prins Bernhard
UTRECHT Als de Marokkaanse
Amicale-verenigingen inderdaad
controle-instanties zijn van de Ma
rokkaanse regering passen ze niet in
dit land. Dit zei minister Van Doorn
(CRM) bij de opening van centra
voor buitenlanders in Utrecht. Ne
derland is immers, aldus de minister,
een land met een democrarische or
de waar vrijheid van meningsuiting
gewaarborgd dient te zijn.
onder redactie van loessmit
Hoe zal er dan gereageerd worden
op een poster met een welgemeend
gefeliciteerder op, afkomstig
van volkomen onbekenden? In
Rotterdam is dat gebeurd. Daar
hingen op een ochtend, op de
meest vitale punten van de stad,
250 posters met zomaar „gefelici
teerd" er op, bedoeld voor alle
Rotterdammers die zelf mochten
uitmaken waarmee ze gefelici
teerd wilden worden. Behalve de
hoofden van zes jonge (en verder
anonieme) Rotterdammers plus
de felicitatie stond er alleen in
een hoekje „Richting Irreële Re-
klame".
Kleis de Koning is een van die
zes, die de RIR in het leven geroe
pen hebben. Peter, Job, Harry,
Koos, Leo en hij hebben de zaak
opgezet en bekostigd, daarbij ge
holpen door een achterban die
assisteerde met plakken en een
voordelige manier wist om de affi
ches te drukken en aan lijm en zo
te komen. Het plan kwam met
nieuwjaar op. Kleis: „Iemand zei:
ik zou best iedereen gelukkig
nieuwjaar willen wensen. We heb
ben er toen over zitten praten en
kwamen tot de conclusie, dat ie
dereen nog wel zulke ge
meenplaatsen gebruikt, maar
veel verder komen ze niet, laat
Het theoretische deel van het rij
examen zal in België met ingang
van volgend jaar niets meer weg te
hebben van wat de kandidaten
daar en bij ons nu nog wordt opge
dragen. Geen lijsten meer met
vragen over moeilijke situaties op
de weg, waarachter de kandidaat
het enig juiste antwoord moet in
vullen. maar een sprekend exa
men: wie zijn rijbewijs wil halen
krijgt dan een serie dia's voor zich,
die allemaal genomen zijn vanaf
de bestuurdersplaats. De dia's ge
ven dezelfde netelige verkeerssitu
aties te zien als tot nu toe op
papier en een bandrecorder geeft
er drie oplossingen bij, waaruit de
kandidaat de enig juiste moet kie
zen. Er wordt in België hard ge
werkt aan de verbetering van de
verkeersveiligheid en het gaat er
al de goede kant op: in de tweede
helft van vorig jaar blijken er 25
procent minder slachtoffers in het
verkeer gevallen te zijn dan in
dezelfde tijd een jaar eerder. Die
opvallende daling wordt vooral
toegeschreven aan de ook in Bel
gië verplichte autogordels.
staan tegen een ifreemde. En toen
besloten we om zelf eens iets aar
digs tegen iedereen te zeggen."
De mensen zijn over het algemeen
niet aardig tegen elkaar. Wie zo
maar spontaan vriendelijk is te
gen een vreemde, wordt vaak ge
wantrouwd. Vriendelijkheid
wordt nogal eens gebruikt als
middel om een bepaald doel te
bereiken.
Eerst werd toen de Richting Ir-
reëele Reklame bedacht. Irreëel,
omdat „vriendelijkheid helemaal
niet reëel is. De mensen vinden
het gek. als je als vreemde welge
meend tegen je zegt: hallo, hoe
gaat het? Daar moeten we over
heen." En zo kwam de poster, die.
zegt Kleis. afwijkt van alle ande
re: „Alle posters, zelfs de meest
ideële, dringen je iets op: stem op
die, ga daar heen, rook dit. eet of
drink dat. Altijd moetje iets doen.
Wij wilden dat de vriendelijkheid
van de mensen die de poster zou
den ophangen, zelf uitging.
Er stond helemaal geen adres op
de poster, maar niettemin zijn er
heel wat reacties op gekomen.
Van een wijkagent bijvoorbeeld,
die de zonder vergunning ge
plakte posters niet verwijder
de, maar alleen „gefeliciteerd"
zei. Op veel plaatsen wordt er
over gepraat. „Veel meer dan we
verwacht hadden. We hebben nie
mand iets horen zeggen als: die
lui zijn zeker een beetje gek. Dit
was ook voor iedereen begrijpe
lijk. Ik heb een tijdje in een we
reldwinkel gestaan, maar daar
ben ik goed stuk gelopen. De men
sen die kwamen wisten er alles al
van, maar de mensen die je wilde
bereiken, zag je er vrijwel niet.
Met onze actie bereiken we wèl
erg veel mensen."
Het vriendelijke gebaar is dus
uitstekend overgekomen en de
RIR laat het daar dan ook niet bij
zitten. Vanavond wordt er verga
derd over nieuwe plannen, want
de actie moet warm gehouden
worden. Een tweede poster komt
er niet dat zou te afgezaagd
worden wel iets dat net zo aan
slaat. Binnen een maand zullen
de Rotterdammers wel weer iets
van de RIR horen, iets dat ze
opnieuw vriendelijk stemt. Want
vriendelijkheid is maar alles.
Na het jaar van de vrouw, het
monumentenjaar en alle andere
speciale „Jaren" die we achter de
rug hebben, staat er alweer een
nieuw op stapel: het jaar van het
kind. De Verenigde Naties hebben
besloten daartoe 1979 uit te roe
pen, nadat een Australische moe
der secretaris-generaal Kurt
Waldheim van de noodzaak over
tuigd had. Althans dat beweert
deze mevrouw Maureen Baumford
uit de Australische stad Sydney
zelf, een moeder van vijf kinderen,
die eerst goedkeuring voor haar
plan aan de Australische premier
Malcolm Fraser vroeg en daarna
naar New York reisde om er met
VN-secretaris Waldheim over te
spreken. Ze is nu in Sydney terug
gekeerd met de mededeling dat
het allemaal in orde is en dat de
VN haar idee hebben overgeno
men. Als ze haar boodschap goed
heeft overgebracht, zullen we er
dus nog wel meer van horen.
Een onderzoek aan de universiteit
van Oklahoma heeft een verba
zingwekkende uitslag te zien gege
ven: vrouwen zullen na het drin
ken van precies evenveel alcohol
als mannen een aanmerkelijk ho
ger alcoholpercentage in hun
bloed hebben dan die gelijk-op
drinkende mannen. De onderzoe
ker verklaart dat verschil, weet
het blad De Bejaarden, hieruit,
dat mannen meer spieren hebben
en spierweefsel bevat meer water.
De alcohol wordt in het lichaam
van een man dus sterker verdund
dan in dat van een vrouw. Maar
ondertussen: zou een vrouw van
de politie de blaasproef moeten
doen. dan blaast zij al groen als
haar man. die evenveel gedronken
heeft, nog „onschuldig" achter het
stuur zit.
Deze eenvoudige kip uit San Anto
nio in Texas kan haar eigen ogen
nauwelijks geloven. Uitgeput maar
voldaan beschouwt ze haar zojuist
gelegde monsterprodukt: een ei van
meer dan tien centimeter lengte.
Het opgeluchte dier zal vermoede
lijk liever niet nog eens zo'n presta
tie willen leveren.
De kinderen van een lagere school
in het Franse dorpje Chaville heb
ben met z'n allen een brief ge
schreven naar president Giscard
d'Estaing met het verzoek om als
jeblieft hun meester terug te stu
ren. De Jonge Jen-ouis Gérard ver
vult op het moment zijn militaire
dienstplicht in Verdun en dat zint
de schoolkinderen niet. „K. .it u
niet voor elkaar krijgen dat onze
meester weer uit dienst mag?"
schreven ze aan de president. „We
missen hem zo. Het is op school
niks meer aan zonder hem". De
kinderen wachten nu in spanning
op een antwoord uit het indru
kwekkende Elysée.
„Een grote witte hond, met hangoren, nee, die heb ik niet
gezien."
