blijft voorstel
ver fluor afwijzen
„Operatie Moerdijkbrug"in afleveringen
Sociale uitkeringen blijven
koppelen aan minimumloon
Vroeg pensioen hoeft
niet meer te kosten
Compromis over abortus
NIEUW-ENGEIAND
T
ral regelingen voor bezwaarden onbevredigend geacht
AR handhaaft
vraag ontwerp
in te trekken
Vorstelijke
wandeling
Geen uitstel
huurverhoging
PvdA-bestuur neemt stelling tegen AR en KVP-fracties
Hypotheekrenten
niet meer fiscaal
aftrekbaar stellen
Gedaanteverwisseling begint op 27 maart
W A-verzekeringen
particulieren
worden duurder
•b metzler-
RITA
,G 12 MAART 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
>nze parlementsredactie
HAAG De meerderheid van de Tweede Kamer blijft het fluor-wetsontwerp van minister
nk en staatssecretaris Hendriks van volksgezondheid en milieuhygiëne afwijzen. Het
oord dat de beide bewindslieden gisteren hebben gegeven op de stroom van vragen naar met
ei goede regelingen voor de bezwaarden (fluorweigeraars) bleek voor de meeste partijen
e rredigend.
0 verwijzing van minister Vor-
een onderzoek naar een
aan de kraan" vermocht niet
telling van de fracties te veran-
Over die oplossing van het
ii em voor de bezwaarden is vol-
e len nog te weinig bekend. De
i( ileef aandringen op intrekking
h tt wetsontwerp,
d er Vorrink en staatssecretaris
Iks hadden gistermiddag de
1 r meegedeeld dat zij hun
iunten ten opzichte van hun
1 wetsontwerp wilden handha-
il ndanks de kritiek van de Ka-
terderheid.
leide bewindslieden bleven
luden aan de strekking van
itwerp: de bestaande fluoride-
lf an het drinkwater voorlopig
i Irie jaar goedkeuren en in die
rder praten over een definitief
lunt.
8 er Vorrink kondigde daarbij
nieim blyven
'Arbeid is tot een ekonomisch ver-
twoorde produktieve arbeid ver
en de leegte ervan wordt ge-
ipenseerd door konsumptie. In
ats dat de techniek vrijmaakt tot
lp- en dienstverlenende, tot zor-
cï'd< en kreatieve arbeid, bant zij
mogelijkheden steeds meer
Aldus prof. dr. ir. E. Schuurman
I toekomstige technici. De hoog-
'eI aar zei dat vanaf de 'bijzondere
?8 rstoel voor reformatorische wijs-
geerte' aan de Hogeschool van
ndhoven. De financiering van de
en gelijksoortige leerstoelen aan
dere universiteiten behoren tot de
jel tiviteiten van de Beweging voor
formatorische Wijsbegeerte. Die
*er dagen jubileert. En U oproept
t steun aan dit werk. In NCRV-
nie ds en EO-Visie van deze week
5e *er over die aktie!
aan dat zij en staatssecretaris
Hendriks wel overwegen geen ver
gunningen af te geven voor fluoride
ring in nieuwe gebieden. Zij kwam
hiermee tegemoet aan de wens van
haar PvdA-partijgenoot Roethof, die
eerder op de dag zijn vrees had geuit
voor een dergelijke uitbreiding.
Toezegging
etkheed
n|kolg van pag. 1
p ellen of deze de waarheid heeft
d. Ernst Hauser bracht de
o jenningen-affaire in de open-
leid door zijn dagboeken uit de
1960 en 1961 te publiceren,
worden onder meer prins
Aard en Franz-Jozef Strauss er-
•eticht steekpenningen te heb-
Rangenomen in ruil voor het be-
■ren van de verkoop van de F-
^Btarfighter van de Lockheed-
r tuigfabrieken. De senaatscom-
Idheeft de Lockheed-affaire nu
li maanden in onderzoek.
irscommissie
ederlands regering heeft, vol
de RVD. al enige tyd geleden
pel verzocht de stukken van de
Dtoissie-Church ter beschikking te
u n.De regering heeft tevens de
e stappen gedaan om gegevens
nden te krijgen van de Ameri-
afce beurscommissie. De docu-
sn van deze commissie, die ook
iderzoek naar Lockheed instelt,
volgens een rechterlijke uit-
op verzoek van minister Kis-
lefr, echter niet openbaar worden
iuakt. De Amerikaanse regering
nu een speciale, zy het ingewik-
tl», regeling getroffen om bevrien-
?eringen toch aan de noodzake
nformatie te helpen. De Ameri-
:e onderminister van buiten
zaken, Robert S. Ingersoll,
in Washington deze regeling
Shicht.
si
Aan de bezwaren van vrijwel alle
Kamerfracties dat er geen garanties
zijn voor degenen die ongefluori-
deerd water willen drinken in een
gefluorideerd gebied was volgens mi
nister Vorrink al tegemoetgekomen
door een eerdere toezegging van de
beide bewindslieden. Die toezegging
is, dat bij fluoridering moet worden
voldaan aan voorwaarden, voor een
redelijke voorziening voor be
zwaarden.
De minister wees bovendien op een
onderzoek dat bezig is naar een zoge
naamde 'filter aan de kraan', volgens
haar de op één na beste methode om
fluorloos water te krijgen in een 'ge
fluorideerd' gebied. De beste metho
de, aldus de minister, is een tweede
waterleidingnet, maar dat is vanwe
ge de kosten niet te verwezenlijken.
Begrip
Verder riep zij de Kamer op meer
begrip te hebben voor de standpun
ten van de meerderheid van het Ne
derlandse volk, de mensen die geen
bezwaar hebben gemaakt tegen fluo
ridering. 'Het begrip voor de minder
heid is bij veel Kamerleden zoveel
groter dan het begrip voor de meer
derheid', aldus de bewindsvrouwe.
Zij vond weliswaar dat een democra
tie is af te lezen van de wijze waarop
de minderheden worden behandeld,
maar dat hoefde nog niet in te hou
den dat de stem van die minderheid
de doorslag moest geven. 'Het is wel
belangrijk op welke manier de belan
gen van de minderheid worden ge
waarborgd', zei zij. Volgens haar was
die waarborg voldoende ingebouwd
in de toezegging over de voorwaar
den die waterleidingbedrijven moe
ten scheppen voor de bezwaarden.
Zowel minister Vorrink als staatsse
cretaris Hendriks besteedden giste
ren ruim tijd aan verklaringen van
deskundigen dat fluoride niet scha
delijk is voor de gezondheid. Beide
bewindslieden bleken deze mening
ten volle te onderstrepen: 'fluoride
ring is een goede zaak'.
Ontoereikend
Staatssecretaris Hendriks vestigde
in zijn antwoord aandacht op de
ontoereikendheid van andere me
thoden om het tandbederf te bestrij
den, methodes die vanuit de Kamer
waren aangedragen als alternatief
voor fluoridering. Vooral over het
huidige stelsel van de school-
tandveizorging had hij zijn twijfels,
en hij vreesde dat die verzorging op
den duur nog minder doeltreffend
zou worden. Bij de tandartsen zou
onvoldoende bereidheid bestaan om
schooltandarts te worden, boven
dien zakt volgens hem het percenta
ge kinderen dat zich op school laat
behandelen tot (veel) lager dan vijf
tig. Berichten uit Amerika over
eventueel oorzakelijk verband tus
sen fluor en kanker noemde hij 'een
resultaat van het onoordeelkundig
hanteren van gegevens'.
Vervolg van pag. 1
duizenden abortussen die binnen de Problemen
drie-maanden periode worden ver
richt, zegt een PvdA-ingewijde. De
PvdA zal, indien een compromis met
de VVD werkelijk van de grond
komt. eerst overleg plegen met de
meest betrokkenen en deskundigen
om hun mening te vragen.
Gepikeerd
Koningin Juliana bezocht giste
ren Rotterdam. In gezelschap
van burgemeester Van der
Louw (links) en de directeur
van het Rotterdamse historisch
museum, drs A. M. Meijerman
(rechts), maakte de vorstin een
wandeling door het oude deel
van de wijk Delfshaven.
De PvdA-fractie is nogal gepikeerd
over de opmerking van mevrouw Ve
der-Smit dat zij nog wil bekijken of
een gesprek met de PvdA nog voor of
tijdens de behandeling van de abor
tus-wetsontwerpen in de Kamer
(waarschijnlijk in mei) moet
plaatsvinden. „Wij willen een ge
sprek vooraf, zoiets regel je niet op
een namiddag tijdens de behande
ling. Als de WD dat niet wil hoeven
we er verder niet over te praten",
zegt de PvdA-woordvoerder.
Opzienbarend
Mevrouw Van Leeuwen (ARP) die
samen met het Kamerlid Van Schaik
(KVP) het confessionele abortus
wetsontwerp heeft ingediend, noem
de de toenadering van de PvdA tot de
WD in deze zaak „opzienbarend".
„Hieruit blijkt opnieuw dat socialis
ten en liberalen elkaar over dit soort
zaken makkelijker kunnen vinden
dan ons. De christen-democraten
hebben hierover een geheel eigen
standpunt. PvdA en WD wijzen het
hoofdpunt uit ons wetsontwerp, de
normstelling dat abortus alleen is
toegestaan bij ernstige bedreigeng
van de lichamelijke of geestelijke ge
zondheid van de vrouw af. Voor ons
zou daarom een compromisgesprek
met de VVD weinig zin hebben", al
dus mevrouw Van Leeuwen.
Zij zag echter direct al enige proble
men. Zij wijst erop dat het in de
praktijk moellyk is de zwan-
gerschapsduur vast te stellen. Een
moeilijk punt is ook dat de in het
WD-ontwerp opgenomen waarborg
voor een zorgvuldige besluitvorming,
behandeling en nazorg, alleen bij ab
ortussen na drie maanden tot hun
recht zouden komen, indien het
PvdA-compromis zou worden aange
nomen. Van WD-zijde wordt erop
gewezen dat de meeste ingrepen juist
binnen de periode van drie maanden
plaatsvinden. Men vraagt zich af of
de door de PvdA voorgestelde ter
mijn niet wat korter zou kunnen. Van
PvdA-zijde werd gisteren echter be
nadrukt dat hierover niet „gesjoe
meld" kan worden. „Het is een finaal
aanbod," aldus een PvdA-
woordvoerder.
Toetsing
Lamberts en Roethof zeggen in hun
brief aan de WD dat voor hen de
aanvaarding van het liberale abor
tus-wetsontwerp voor ingrepen na
drie maanden ook nog problemen
geeft. De PvdA heeft grote bezwaren
tegen de in het WD-voorstel opgeno
men regelingen voor de toetsing van
de beslissing tot aborteren, de regi
stratie van de abortussen en de straf
baarheid van de arts. De PvdA er
kent wel dat ingrepen na drie maan
den een wat ander karakter krijgen,
waarbij de afweging van belangen, zo
mogelyk nog zorgvuldiger moet
plaatsvinden dan binnen die drie
maanden. Men is tot op zekere hoog
te bereid voor deze uitzonderlijke in
grepen een wat zwaardere procedure
te aanvaarden.
Amsterdam Rotterdam Eindhoven
Koningsplein Korte Hoogstraat Rechtestraat
Van een verslaggever
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren geen beroep op de
regering gedaan om de huurverho
ging niet op 1 april a.s. te doen
ingaan. De motie-Van het Schip
(CPN), waarin dat beroep was opge
nomen en welke motie dinsdaga
vond jongstleden was ingediend tij
dens een intërpellatie van staatsse
cretaris Van Dam van volkshuisves
ting, werd verworpen. Voor de motie
stemden alleen de fracties van CPN
en PSP.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het partijbestuur van de PvdA acht het „onaanvaardbaar" wanneer de laagste
sociale uitkeringen (zoals AOW. bijstand, WAO. AAW) niet meer zouden zijn gekoppeld aan het
netto-minimumloon. Het PvdA-bestuur schrijft dit in een „tussentijdse balans" van het kabinet
Den Uyl in het PvdA-blad „Roos in de Vuist".
Eerder heeft de industriebond NW
zich uitgesproken tegen ontkoppe
ling van sociale uitkeringen en de
algemene loonontwikkeling. De eis
van het PvdA-bestuur gaat nog wat
verder, omdat.het minimumloon stel
lig ook de komende tijd nog wat
sneller zal stijgen dan de gemiddelde
lonen.
Met deze eis stelt het PvdA-bestuur
zich op tegenover de regeringsgezin
de fracties van KVP en ARP in de
Tweede Kamer. Daar worden name
lijk al gedachten geuit om de minima
voor de sociale uitkeringen niet lan-
inegeling komt erop neer dat de
rlandse onderzoekcommissie
Jict moet opnemen met het Ame-
ministerie van justitie om
twisseling van gegevens te rege:
iangenomen mag worden dat dr
IQop (lid van de commissie) daar-
thans in Washington bezig is.
gegevens van de Amerikaanse
icommissie zullen uitsluitend
likbaar worden gesteld indien
sj sderlandse commissie verzekert
e e geheim zullen blijven. Aan die
Imhouding kan alleen een einde
-Hen gemaakt indien in ons land
ten wordt tot een gerechtelijke
ilging van prins Bemhard of van
betrokkenen. Indien de uit-
ling van gegevens een wijziging
maakt van het gerechtelijk be-
ot geheimhouding dan is de
Ikaanse regering, zo deelde In-
ill mee, bereid daartoe de nodige
itellen aan de rechter te doen.
nderminister van buitenlandse
benadrukte nog dat ook de
"ikaanse justitie met veel spoed
iat of Amerikanen zich met om-
tpraktijken schuldig hebben ge-
tt aan schending van Ameri-
n se wetten. Hij sloot echter niet
0<lat bevriende regeringen voor-
s by de verstrekking van informa-
va uilen krijgen, gezien de positie
^de personen, die in die landen bij
j zaken betrokken zyn. Daarover
t Jan met het Amerikaanse minis-
van justitie overleg worden ge-
Van onze sociaal-economische
redactie
UTRECHT De pensioenge
rechtigde leeftijd kan worden
verlaagd tot 60 jaar zonder dat
het meer geld kost. Dit staat
in „De Opbouw", het blad van
de hout- en bouwbond CNV.
De bouwbond maakte de volgende
rekensom. De Nederlandse be
roepsbevolking telt inclusief de
zelfstandigen 4,4 miljoen mannen
en vrouwen. Van hen zitten 208.000
in de leeftijdsgroep van 60 tot 65
jaar. In loondienst zijn 3,6 miljoen
mensen, van wie 141.000 tussen de
60 en 65 jaar oud zijn. Hiervan zit
ten er 78.161 in de WW of WAO. Van
Rekensommetje van CNV-bond
die leeftijdsgroep werken dus nog
62.839 mensen, aldus de bouwbond.
„Als de pensioengerechtigde leef
tijd op 60 jaar wordt gesteld, dan
verlaten een dikke 60.000 mensen
het arbeidsproces. Aangezien er in
Nederland nu rond de 200.000
werklozen zijn, kan een deel van de
werkloze beroepsbevolking de
opengevallen plaatsen innemen, zo
dat het aantal werklozen zal ver
minderen tot 140.000," zo schrijft de
bouwbond CNV.
Volgens de bond zou vroegtijdige
pensionering zelfs voordelig kun
nen zijn. De WAO- en WW-
uitkeringen liggen immers op tach
tig procent van het loon, de pensi
oenuitkeringen op zeventig pro
cent. Er is dus een voordeel van tien
procent. Er zitten aan deze reken
som wel enkele consequenties vast.
In de eerste plaats moeten alle wer
kenden van zestig jaar en ouder
verplicht worden met werken te
stoppen, „want anders helpen we de
jonge werklozen niet", aldus de
bond. Ten tweede betekent een
„pensioenverplichte" leeftijd dat de
betrokkenen vanaf hun zestigste
jaar een forse daling van hun inko
men ondergaan.
ger te koppelen aan het netto mini
mumloon. evenmin aan de algemene
loonontwikkeling, maar aan de alge
mene prijsstijging. De uitkeringen
zijn dan niet langer welvaartsvast,
maar waardevast.
Een andere eis van het PvdA-bestuur
is dat hypotheekrente niet langer
meer aftrekbaar is voor de loon- en
inkomstenbelasting, voor zover de
hypotheek uitstijgt boven 125.000
gulden. (Drie jaar geleden speelde
men in linkse kring ook al met de
gedachte een eind te maken aan de
aftrekbaarheid van renten. Later
werd van de zijde van het kabinet
nadrukkelijk en bij herhaling ver
klaard, dat het kabinet-Den Uyl hier
toe niet wenste over te gaan).
„Wensen opzouten"
Het PvdA-bestuur toetst in zijn „tus
sentijdse balans" het kabinetsbeleid
aan het linkse regeerprogram „Keer
punt '72". Als gevolg van de geringere
groei van de overheidsuitgaven zul
len „sommige wensen moeten wor
den opgezouten", aldus het PvdA-
door Barend Mensen
MOERDIJK De gedaanteverwiseeling van de Moerdijkbrug begint op zater
dag 27 maart. Op die dag wordt een van de twee middelste overspanningen van
de pijlers gelicht en „uitgevaren" en wordt er voor in de plaats gelegd het eerste
van de tien nieuwe brugdelen die de vaste oeververbinding over het Hollands
Diep een totaal ander aanzien zullen geven.
Om de twee en een halve
maand wordt deze operatie
die zich in nauwelijks een et
maal afspeelt herhaald. Dat
komt erop neer dat de oude
Moerdijkbrug in het voorjaar
van 1978 geheel zal zijn ver
vangen door een nieuwe zon
der dat het drukke verkeer op
de belangrijkste noord-zuid
verbinding van het land er
noemenswaardig hinder van
heeft gehad. De oeververbin
ding zal dan tevens van 19 tot
43 meter zijn verbreed. Zij zal
met haar tweemaal drie door
een middenberm gescheiden
rijstroken met aan weerskan
ten vluchtstroken en fietspa
den meer doen denken aan
een logische voortzetting van
de rijksweg 16 (E-10) dan aan
een brug. Dit te meer doordat
de nieuwe brug volgens heel
andere principes zal zijn op
gebouwd dan de oude. Er zal
geen sprake meer zijn van een
bovenbouw die de automobi
list nu nog de indruk geeft dat
hij een „kooi" binnenrijdt. De
Moerdijkbrug is vele jaren de
trots geweest van de Neder
landse bruggenbouw. Toen zij
in 1936 in gebruik werd geno
men werd zij gezien als een
soort wonder. Maar het was in
die tijd ook niet mis een 1000
meter breed, moeilijk water
met een royale verkeersbrug
te bedwingen. Meer nog dan
in de 1872 in gebruik geno
men spoorbrug sprak zij tot
de verbeelding omdat zij de
scheiding tussen „boven" en
„beneden" de Moerdijk eerst
goed zou doorbreken.
Dat heeft de Moerdijkbrug dan
ook gedaan, maar wat 40 jaar
geleden het einde leek vormt al
jaren een gevaarlijke vernau
wing in een slagader van een
goeddeels internationaal ge
worden verkeer. Een situatie
die een forse ingreep vereist.
Niemand zal het resultaat daar
van een op de pijlers na ge
heel vernieuwde brug een
wonder willen noemen. De in
greep op zichzelf is echter heel
bijzonder.
veel rekenwerk
De wens gebruik te maken
van de nog zeer degelijke pij
Iers van de oude brug ge
voegd bij de noodzaak een
veel bredere, op 80.000 auto's
per etmaal berekende verbin
ding te maken, zonder zwaar
dere brugdelen te verwijde
ren, heeft heel wat denk- en
rekenwerk gevergd. De oplos
sing die men voor dit moeilij
ke probleem vond lijkt een
voudig: uit panelen bestaan
de doosvormige brugdelen
construeren zonder boven
bouw en met een stalen rij-
vloer in plaats van een zwaar
betondek. Het samenspel
daarvan gaat nu straks een
nieuw type brug vormen in
het vakjargon van de brug
genbouwer 'doosligger'
genaamd.
In een enorme op een eilandje
tussen Dordtse Kil en Oude
Maas gebouwde constructie
hal is de eerste nieuwe over
spanning vrijwel gereed geko
men. Zij is als het ware uit de
'brievenbus' geschoven, want
ook de montage van de door
bedrijven elders gemaakte
onderdelen is zo vernuftig op
gezet dat het losse goed aan
de ene kant de hal in gaat en
het complete brugdeel er aan
de andere zijde langzaam
maar zeker wordt uitgescho
ven. De planning is zo dat de
ene overspanning op de ande
re volgt en dat de produktie
dus onafgebroken doorgaat.
bestuur. De nog te verdelen econo
mische groei zal „uitsluitend aan de
lager-betaalden ten goede moeten
komen".
Hiertoe zal voor inkomens boven een
ton geen enkele verhoging of prijs
compensatie meer moeten worden
toegekend. Inkomens tussen een hal
ve en een hele ton zouden slechts
gedeeltelijk compensatie voor
prijsstijging kunnen krijgen. Promo
tie (functieverandering) moet niet
langer automatisch betekenen dat je
„erop vooruit" zult gaan. Vaste on
kostenvergoedingen moeten worden
verboden. De aftrekmogelijkheden
voor de inkomstenbelasting moeten
kritisch worden onderzocht. De inko
mens van vrije beroepen moeten wor
den beheerst. Kinderbijslag en kin
deraftrek moeten worden vervangen
door een nieuw stelsel van „huishou
denssubsidie", waarbij de laagste in
komens het meeste en de hoogste het
minste ontvangen.
Bij het bezuinigen op overheidsuitga
ven moeten onderwijs, welzijnsbe
leid, stadsvernieuwing, ontwikke
lingshulp en openbaar vervoer wor
den ontzien. Niet ontzien hoeven van
het PvdA-bestuur te worden: defen
sie, wegaanleg, inpoldering, ruilver
kaveling, uitgaven, die vooral hogere
inkomens ten goede komen.
Het PvdA-bestuur heeft ook nog eni
ge dringende wensen waaraan het
kabinet-Den Uyl in zijn laatste zit
tingsjaar nog wat moet doen: eman
cipatiebeleid, consumentenbeleid,
uitbreiding grondbank, landelijk er
fpachtstelsel, nieuwe ondernemings
raden, vermogensaanwasdeling, en
medebeslissingsrecht van de ge
meenschap over investeringen.
Van onze economische redactie
AMSTERDAM WA-verzekeringen
van particulieren worden duurder.
De Unie van schadeverzekeraars
meent dat de premies binnenkort
moeten worden bijgesteld.
Aan een verhoging is niet meer te
ontkomen omdat het publiek bewus
ter met de verzekeringen omgaat en
een toenemende neiging heeft schade
te claimen.
Invloed hebben ook uitbreidingen
van de dekking van de verzekerin
gen, een toenemende baldadigheid
waardoor het aantal schadegevallen
groeit, en een stijging van het gemid
delde schadebedrag door voortschrij
dende geldontwaarding.
(Advertentie)
bril: ieders oogmerk!
Het gereed gekomen element
wordt binnenkort op een of
twee gekoppelde toerbakken
gemonteerde vaarthelling ge
legd. Via de Dordtse Kil trek
ken acht sleepboten het
transport naar de plaats van
bestemming. Als de oude
overspanning zal zijn losge
maakt en met gebruikmaking
van de vloedbeweging door
een soortgelijke vaarstelling
zal zijn opgeheven en verwij
derd. dan zal het nieuwe 2000
ton wegende brugdeel worden
ingevaren en met eb lang-
y- t
zaam op de oplegpunten wor
den neergelaten. Dat de nieu
we overspanning door haar
doosvorm dikker is dan de
oude levert geen bezwaar op;
daarvoor juist zijn vorig jaar
alle oude overspanningen op
gevijzeld. Ook dat was weer
zo'n simpel lijkende oplossing
van een groot probleem.
Twee plaatsen
De oude Moerdijkbrug zet na
haar vervanging haar bestaan
op twee plaatsen voort. Vier
brugdelen zijn bestemd voor
-
de vernieuwing van de brug
bij Spijkenisse en zes zullen
worden gebruikt voor de
uitbreiding van de vaste oe
ververbinding over de Bergse
Maas bij Kelzersveer De ver
nieuwing van de Moer
dijkbrug houdt ten nauwste
verband met de bouw van de
Drechttunnel in de Oude
Maas tussen Dordrecht en
Zwijndrecht. Derde werk van
een kostbaar trio is de verbre
ding en reconstructie van de
rijksweg 16 tussen Dordrecht
en de Moerdijkbrug.
,,U moet niet denken, dat ik uw
eigendom ben.
