Blokkeer alleen op kop
Valentijn mist goud
na drie valse starts
Wereldtijden
Enith Brigith
Marktwaarde gedaald
Kuiper
maakt
titel
waar
Vreugde over winst van modern volleybal
Veertien nationale records verbetej
fSW
Sprinttitels voor Johan Granath en Sheila Young
Bettinne
Vriesëkoop:
talentvol
kampioene
Sléchts brons voor Dianne de Leeuw
MAANDAG 8 MAART 1976
TROUW/KW^C
•In de eredivisie volleybal nam
Blokkeer zaterdag bij Zaan '69
afstand. De ploeg uit Voorburg
won het toptreffen met 5—1. en
staat daardoor nu twee punten
voor op Zaan. Op de foto slaat
Chris Schmidt van Blokkeer de
bal hard langs de vergeefs verde
digende Zaan-speler Hans Val
kenburg.
door Koos Hamer
AMSTERDAM Blokkeer, eens bejubeld, daarna verguisd,
maar nu weer favoriet is er na een 1-3 overwinning bij Zaan '69 in
geslaagd zich alleen aan de kop van de ranglijst van de eredivisie
volleybal te vestigen. Dat gebeurde in een door de Hagenaars
sterk gespeelde wedstrijd tegen Zaan '69, waarin de setstanden
waren: 15-6, 3-15, 9-15 en 12-15. Een triomf voor trainer-coach
Pierre Mathieu, die na afloop zijn vreugde dan ook niet onder
stoelen of banken stak. „Het volleybal dat wij nu spelen, geeft een
nieuwe dimensie aan het spel in Nederland. Ook al hadden we
verloren, dan waren we daar toch mee blijven doorgaan".
GENT Een minuut nadat Hennie
Kuiper op 31 augustus van het vorig
Jaar in het Belgische Yvoir tot ieders
verrassing wereldkampioen wielren
nen was geworden, zei de diep ont
goochelde Belgische vedette Roger
de Vlaeminck: „Kuiper Is geen waar
dig wereldkampioen. Hij wint
slechts vier of vijf wedstrijden per
jaar".
Getooid in de regenboogtrui ver
scheen Hennie Kuiper zaterdagmor
gen voor het eerst sinds dat tumultu
eus verlopen wereldkampioenschap
in België aan de start voor een klas
sieke wedstrijd, de omloop het Volk,
de opening van het Belgische wieier-
seizoen. Toen Kuiper de startlijst
ging tekenen, werd hij door een aan
tal Belgische supporters uitgefloten.
Kuiper glimlachte maar wat. Later,
na zijn prestatie op de Vlaamse kin
derkopjes. zou hij zeggen: „Ik vind
zoiets prachtig".
Kuiper wil dit Jaar doorstoten naar
het groepje vedetten, dat in het wie-
Iercircus de vette prijzen verdeelt.
De omloop het Volk was een uitste
kende gelegenheid om zijn klasse te
bewijzen. Met het boe-geroep nog in
de oren stapte Kuiper op de fiets. Hij
nestelde zich aan de kop van het
peloton en ging daar vijf uur later
alleen maar weg om een beslissende
voorsprong te nemen.
Kuiper damarreerde toen voor de
zoveelste keer, kreeg Willem Peeters,
een knecht van Verbeeck, mee en
was voor goed uit het gezicht ver
dwenen.
Kuiper had daarmee zijn zin. Hij
nam in zijn eentje, want Peeters zou
alleen in de laatste vijf kilometer
wat kopwerk verrichten, een voor
sprong van veertig seconden. Toen
dat bekend werd bij de achtervol
gers was de strijd gestreden. Het
ging nu alleen maar tussen Kuiper
en Peeters. Een ongelijke strijd, die
Peeters met gemak besliste.
Kuiper: „Ik ben tevreden. Ik heb
goed gereden. Ik had ook krachten
kunnen sparen en bij Merckx en de
anderen kunnen blijven, maar dan
was ik misschien vijftiende gewor
den. Ik weet wel dat men een tweede
plaats snel vergeten is. maar zoals
het nu gegaan is, vind ik dat een hele
genoegdoening.
1 Willem Peeter* (Bel) 203 km in 4 *000. 2 Hennie
Kuiper i Ned op 6 sec 3 Patrick Sercu I Bel) op I 04.
4 Walter Planckaerl (Bei). S. Luc Leman (Bel). 0
Cee* Bal (Nedi. 7 Fr.ms Verhagen (Bel). 8 Frans
Verbeeck (Bel). 9 Jan Raas (Nedi. 10 Wtlfried Wese-
marl iBeli. II. Walter Oodefroot (Bel). 12. Eric
Leman (Bel). 13. Freddy Marrtena (Bel), 14. Jos
Jacobs (Bel). IS. Eddy Merckx (Bel) allen tl. 26
Oerben Karstens (Ned) op 6 42. 28. Plet van Katwijk
(Nedi z t. 31 ex aequo Tlno Tabak (Ned). Oreirle
Knetemann <Ned> oo 10.00
PARIJS-NICE
De Belg Freddy Maertens heeft de
5600 meter lange proloog van de
klassieker Parijs-Nice gewonnen. De
Westduitser Dldi Thurau werd
tweede.
1 Maertens (Bel) 8 minuten en 32.5 seconden. 2.
Thurau (WDM. 8 34 0. 3 Vandenbroecke iBel) 8.36 1.
4 Kuiper (Nedt 8 41 3. 5 Knetemann i Nedi 8 45 8.6.
Schuiten iNed) 8 46 3. 7 Bracke (Beli 8 47 0. 8 Raas
iNedi 8 480. 9 Maraaneque (Spa) 8 52.1. 10 Heiard
iFra) 8 52 5. 11. Pronk (Nedi 8.54 3. 14 Karstens
(Nedi 8 55 7. 15. Van den Hoek (Ned) 8 56 7. 16.
Zoetemelk (Ned) 8 57 8.20 Tabak (Ned) 9.00.2.29. De
Waai (Nedi 9.08.2. 35. Van Katwijk (Ned) 9.12.4.
DE LEVANT
VALENCIA De Spanjaard Gonza-
lo Aja heeft de Ronde van de Levant
gewonnen. De laatste etappe van
Cocentaina naar Valencia over 209
kilometer, leverde een zege op voor
zijn landgenoot Perurena. Aja werd
in die laatste rit achtste. Prinsen was
de beste Nederlander. Hij werd 14e.
In het algemeen klassement werd hij
17e.
Eindklassement 1 AJs )8p«>27 40 38.2 ViejoiSpai
27 40 40. 3 Agolinho iPofi 27 40 44. 4 Fuchs (Zwli
27 41 02. 5 Jscques iBeli 27 41 08. 17 Prinsen iNed)
27 42 13. 39 8mlt (Nedi 27 44 36. 45 Prtem (Nedi
27 46 30. 46 Ntni den Hertog (Nedi 27 48 40.54 Fed or
den Hertog (Ned) 28.20 08
CORSICA
BASTIA De Fransman Michel
Laurent heeft de Ronde van Corsica
gewonnen. De Italiaan Lualdi ein
digde als tweede en de Fransman
Patrick Perret werd derde. De vierde
en laatste etappe van Porto Vecchio
naar Bastla over 218 kilometer lever
de een zege op voor Charly Rouxel
(Fra). Van de 60 renners, die aan deze
ronde begonnen, haalden slechts
twintig de eindstreep in Bastia.
STER VAN ZWOLLE
ZWOLLE - Piet Hoekstra uit Win
schoten heeft zaterdag de Ster van
Zwolle gewonnen. Hij legde de 150
kilometer af in 3 uur. 43 minuten en
54 seconden. Hij won de sprint van
een kopgroep van zeven renners, van
wie Oerrie van Gerwen tweede werd
en Fons van Katwijk derde.
6 km la 3 43 54. 2.
Natuurlijk had hij volop begrip voor
het excuus dat van Zaankant aange
voerd werd. Door de ziekte van spel
verdeler Wim Hoeboer. moest
Zaan'69 met een geïmproviseerde
ploeg spelen. Evenals vorige week
nam Hans Valkenburg de taak van
Hoeboer over. Toen was echter het
aangeslagen Corbulo tegenstander.
Nu met een koelbloedig opererend
Blokkeer, bleek hoe kwetsbaar voor
al de aanvalsorganisatie bij de Zaan
stadbewoners is zonder Hoeboer. Het
gevolg van het geïmproviseer bij
Zaan'69 was dat er in de aanval geen
enkele variatie gemaakt kon worden.
Makkelijker
Cees Jansen, de trainer-coach bij de
Zaanstadbewoners daarover: „We
konden nu alleen maar hoog aanval
len. Maar dat vereist natuurlijk ook
kundigheid. Zoals het nu gebeurde
ging het fout". Dat maakte het de
Blokkeer-ploeg vooral in de tweede
en derde speelperiode nog gemakke
lijker.
Goed de eerste set had de formatie
van Jansen tot grote vreugde van het
Zaanse publiek er waren naar
schatting zevenentwintig honderd
toeschouwers met 15-6 gewonnen.
Tot 6-6 hielden de ploegen elkaar in
evenwicht. Vooral door Veldhuis.
Scholten en Valkenburg kon Zaan de
overhand krijgen. Dat was op één
van de weinige momenten dat de
variatierijke Blokkeer-aanval niet
liep. Via 10-6 werd het dus 15-6. Mat
hieu daarover: „De ploeg moest even
wennen aan de zaal en de omstandig
heden".
Dat bleek dus snel gebeurd. De Blok
keer-ploeg nam het serve-initiatief
over en maakte daarmee de opbouw
van de Zaanse aanval nog moeilijker
Daarentegen begon de eigen aanval
veel beter te lopen. Het gevolg was.
dat het Zaanblok steeds minder vat
op het spel ging krijgen. Ondanks
twee snelle time-outs van Cees Jan
sen bij 1-6 en 1-8 bleef de Blokkeer-
ploeg doordrukken. In de variatiegolf
werd een nieuwe bijgevoegd: de snel
le steek set-up naar buiten. Via 3-9
werd het 3-15 gelijk.
Bedoelingen
Ook in de derde set handhaafden
beide coaches hun opstellingen. Hoe
veel meer inhoud Blokkeer had bleek
uit de snel verkregen 1-5 voorsprong.
De time-out van Jansen bleek aan
vankelijk toch nog succes op te leve
ren, want geleidelijk aan kon door
goed aanvalswerk van Veldhuis.
Scholten en Valkenburg de achter
stand tot 7-8 gereduceerd worden.
Coach Mathieu herinnerde zijn pupil
len toen maar even aan de bedoelin
gen van de ontmoeting. Via 8-12 nam
zijn ploeg via 9-15 een 1-2 voorsprong.
„Ik heb de jongens voor de vierde set
aangeraden wat behoudender en rus
tiger te spelen. Ze wilden echter zo
doorgaan", aldus Mathieu. „Ze waren
zo geladen en gemotiveerd, dat ze
van geen tempoverlaging wilden
weten."
Lang zag het ernaar uit dat Mathieu
gelijk zou krijgen. In tegenstelling
tot de twee voorgaande speelperio
des bleven de ploegen langer bij el
kaar. Dat ondanks het feit dat met
name in de aanvalsopbouw van
Zaan'69 toch wel een aantal schoon
heidsfoutjes zaten. Juist tegenover
de lange Blokkeerspelers werd de set
up veel te veel naar binnen gehou
den, waardoor het Haagse blok vrij
wel steeds vanuit stand springend de
Zaanse aanvallen kon pareren.
Dat was ook de oorzaak dat Blokkeer
ineens wegsprong van 4-5 naar 6-11.
Dat leek beslissend te worden, en bij
8-14 kwam Blokkeer op set- en matc
hpoint. Wat wissels in de Zaanploeg
Wim Hoeboer werd er toch nog
even ingebracht en Snippe mocht bij
het net spelverdeler Kampman ver
vangen bracht een opleving.
Het gevolg was dat de Zaanploeg
ineens punten binnen haalde. Dat
maakte de Blokkeerploeg onzeker.
„Wat dacht je", aldus Mathieu.
„Vooral de jongeren dachten toen
aan de thuiswedstrijd. We verspeel
den toen een 2-0 voorsprong. Overi
gens al had ik die vierde set verloren,
we hadden toch dit systeem blijven
spelen. Ik dacht dat we dat conditio
neel wel aankonden."
Vleugels
MêêÊêM
Die vijlde set was niet nodig. Wel
moest Mathieu bij 10-14 nog in time
out vluchten. Veel leek dat aanvan
kelijk niet te helpen, want een Zaan
ploeg ineens op vleugels kwam tot
12-14 terug. Ad van der Velde, een
van de betere Blokkeerders, bij de
Hagenaars maakte het met een beke
ken bal uit.
„Toch zijn we er nog niet", vond
Mathieu. „We krijgen AMVJ en de VC
Tilburg nog. Dat kunnen nog lastige
potten worden". Mathieu wist toen
nog niet dat AMVJ net gewonnen
had van de Geldrop VC en de VC
Tilburg bij Radius/MVC met dezelfde
cijfers ten onder was gegaan.
Standen eredivisie:
lieren: Dames:
Blokkeer17-30 VC Heerlen17-34
Zaan'6917-28 ABC-17-30
AMVJ17-26 Dynamo»....16-22
Corbulo 17-22 Corbulo17-22
Orawl17-22 Lyeurg_..17-18
Tilburg17-20 Orion16-16
AMVJRLVC17-14 Octopus17-16
Rad/MVC17-14 Valbovol16-12
Lycurgus17-12 DVC37-12
Geldrop17- 6 Orawi17-10
Valuas17- 6 Valuas16- 4
US17-4 Utrecht17- 4
Heren, eredivisie: Corbulo-US 3-2 (9-15. 15-10. 11-15.
15-9. 15-9). Valuas-Orawl 0-3 (5-15. 10-15.13-15), Radl-
usMVC-VC Tilburg 3-0 (15-13. 15-8. 15-12).
AMVJ RLVC-Lycurgus 3-2 (11-15. 14-16. 15-6. 15-9.
15-12). AMVJ-Geldrop VC 3-0 (19-17. 15-7. 15-11).
Zaan'69-Blokkeer 1-3 (15-6.3-15.9-15.12-15). Ie dlv. A;
Dynamlek-Dynamo 3-1. Or. Nassau-Zwaluwen 3-0.
Shok-Donltas 3-0. S08T)PC-The Smash 1-3. Valbo-
vol-Vredesteln 1-3; le dlv. B Shot-BermlVIC 1-3.
VVOExcellentrApollo 3-1. Petrus en Paulus-VC Til
burg 3-0. Sarto-VC Maastricht 3-0, Were Dl-VC Heer
len 3-2. Kangeroes-PVC
Dames, eredivisie: Corbulo-Dynamo 2-3(11-15,15-13.
15-5. 5-15. 12-15). Valuas-Orawl 1-3 (10-15. 15-12. 1-15.
9-151. AEC-Octopus 3-1 (15-8. 15-13. 10-15. 15-11).
Utrecht VC-VC Heerlen 0-3 (6-15. 10-15. 2-15), DVC-
Orion 1-3 (10-15. 8-15, 15-8. 6-15). le div. A. Vios-
Orton'74 3-1. Olympus'63-Drachten 3-1, EAW-SFC
0-3. DFC-Longa 3-1. AMVJ-Olympia 3-2. Zaan'69-Be
Quick/TLC 3-1le div B: Haag'68-US 3-0, VVC/Excel-
lent-Dic Raeckse 3-0. AEC 2-ArmlxtOs 3-1,
AMVJ/RLVC-VC Maastricht 2-3, Advendo-VC Heer
len 2 3-1, Rust Roest-Amsterdam/Boemerang 3-2.
WEST-BERLIJN Jos Valentijn had er geen woorden voor. De bijna 24-jarige rijder had
zondagochtend na drie afstanden op de kunstijsbaan van West-Berlijn nog een schitterende
uitgangspositie om als eerste Nederlander de wereldtitel bij de sprinters te veroveren. Valentijn was
door een fraaie tweede plaats op de 500 meter immers opgeschoven van de derde naar de eerste
positie in het tussenklassement. Enige tijd later (de wedstrijden moesten wegens zacht ijs worden
uitgesteld) was Valentijn een gedesillusioneerd man. Na drie valse starts in de rit tegen de Canadees
Gaetan Boucher was hij gediskwalificeerd.
Om* van Gerwen (OUmndi. 3 Fons van Katwijk
(Oplooi. 4 Michel Jacobs <Bingelrade>. 5 Hans Koot
(Eindhoven). 6 Tonny ter Harmsel (Lage Z wal uwe i.
7 Jan Jonker (Oud Oaiteli. allen s t. 8 Plet Maas
(Huybergeni op 43 sec. 9 Peter vsn der Kruys
(Helmond), 10 Egbert Koersen (Emmeloordi. 11.
Tin us de Lang* (Marttnberg) 12 FrlU Ptrard (Bre
da).. 13 Arte Hasatnk «Needei. 14 Ad Kramer «Sche-
verungeol. 15 Jan Maas (Eyadra) allen LL
„Ongelofelijk", zei Valentijn telkens.
..Dan heb je zoveel jaar routine en
dan verknal je toch op zo'n manier
nog je kansen Valentijn kon er geen
verklaring voor vinden. „Ik was niet
nerveus, in tegenstelling tot zater
dag. Ik had al twee waarschuwingen
gehad en toch trok ik mijn linker
been te vroeg op. Onbegrijpelijk". De
uit Ter Aar afkomstige rijder, die
tegenwoordig in Grouw woont, be
schouwde het seizoen 1975/76 als ver
loren. „Ik heb alleen de Nederlandse
titel behaald en dat stelt eigenlijk
weinig voor. Ik heb geen zin meer in
de wedstrijden in Alma Ata. Ik had
nog vrij van school moeten vragen.
Maar ik geloof niet dat ik dat nu nog
ga doen. Ik kan beter beginnen met
stage lopen. Dan zien we het volgen
de seizoen wel weer verder. Tenslotte
moet je als topsporter ook teleurstel
lingen kunnen incasseren".
Door het wegvallen van Valentijn (hij
had aan 1.21.51 genoeg gehad voor
het kampioenschap) kon de Zweedse
tandarts Johan Granath de wereld-
sprinttitel voor zich opeisen. De don
derdag 26 jaar geworden Zweed had
na de eerste dag met de vierde plaats
op de 500 meter en de derde plek op
de kilometer de leiding in het klasse
ment. Toen zei hij nog: „Ik weet niet
of ik dit wel vast kan houden. Müller
en Valentijn staan nog gevaarlijk
dichtbij. Ik zal in ieder geval al blij
zijn met een medaille". Uiteindelijk
werd het goud en had Granath zijn
revanche voor de Olympische Spelen
in Innsbruck, waar hij er voorname
lijk door een nadelige groepsindeling
niet aan te pas was gekomen. De
tweede plaats ging naar de Ameri
kaan Dan Immerfall, die beide malen
de 500 meter won. Zijn landgenoot
Peter Müller. Olympisch kampioen
op de duizend meter, eindigde als
derde. Een zeer goede prestatie lever
de Hans van Helden, die twee keer
met overmacht de 1000 meter won.
zaterdag in 1.20.06 en zondag in
1.19,93. De tijd op de 500 meter van
zondag (41.19) stond echter een hoge
re klassering in de weg. Nu werd hij
vierde op 0.420 punten van Müller.
„Als ik mijn twee vijfhonderd meters
achter elkaar had mogen rijden was
ik wereldkampioen geworden", grap
te Van Helden na afloop. Trainer
Leen Pfrommer was zeer over de
prestatie van de allrounder in de
ploeg te spreken. „Hij heeft twee
grandioze kilometers laten zien", zei
hij.
INZELL Plet Kleine heeft de vrijdag en zaterdag
In Inzeil gehouden wereldkampioenschappen om de
gouden schaats gewonnen. De wereldkampioen won
drie van de vier afstanden van de kleine meerkamp.
Alleen op zijn zwakste afstand, de 500 meter, moest
hl) de zege aan een ander laten. Terje Andersen uit
Noorwegen deelde op deze afstand de eerste plaats
met zijn landgenoot KaJ Stenshjemmet met 39 23
Kleine werd negende met 40.67. Op de 5000 meter
Imponeerde dc Nederlander het meest met een
nieuw wereldrecord (7.04.86).
Pfrommer over de „misser" van Va
lentijn: „Ik heb er geen verklaring
voor. Hönig is een van de beste star
ters die ik ken. Hij ziet het gied en is
evenwichtig. Na de eerste valse start
zei hij tegen Jos dat hij zijn linker
voet te vroeg had opgetild. Na de
tweede keer maande hij Jos nog eens
tot voorzichtigheid. Ik kreeg toen
ook nog de kans „pas nou op" tegen
hem te roepen. En dan gaat hij toch
weer te vroeg. Dan kan ik niks meer
zeggen". Pfrommer zou het betreu
ren als Valentijn niet mee naar Alma
Ata ging. „We kunnen zo'n rijder
gewoon niet missen. Laat anders ie
mand van de technische commissie
proberen of hij een week van school
vrij kan krijgen. Voor mij was Jos de
sterkste hier. Zonder die diskwalifi
catie zou hij hier wereldkampioen
zijn geworden".
Bij de dames vrdedigde de 25-jarige
Amerikaanse Sheila Young haar ti
tel met succes. Zij mag zich nu voor
de derde keer wereldsprintkampioe-
ne noemen, want de enorm prestatie
gerichte rijdster zegevierde ook al in
1973. In 1974 (Innsbruck) ontging
haar de titel door een val op de 500
meter. Sheila Young toonde in Ber
lijn over een overweldigende macht
te beshchikken. Zij won alle af
standen.
De andere Nederlandse dames kon
den zich niet uit de achterhoede van
het achttien deelnemers tellende
veld losmaken. „De toekomst van
het Nederlandse damesschaatsen
ziet er vrij somber uit", aldus coach
Maarse. „Ik zie deze dames nog wel
wat groeien maar kampioenen ko
men er volgens mij niet uit voort.
Het zal een hele toer worden ze wat
dichter naar de top te brengen. Een
Stien en een Atje hebben we in ier
der geval nog niet".
Het toernooi om de sprinttitels was
gedevalueerd door het wegblijven
van deelnemers uit de Sovjet Inie en
Oost Duitsland. De Russen hadden
er op gestaan een separate uitnodi
ging van het Berlijnse stadsbestuur
te krijgen. Toen deze invitatie uit
bleef meende men het toernooi te
moeten boycotten.
HEREN 1. Johan Ormnath 160845. 2. Immerfall
161 200 3 MQIler 161 235. Van Helden 161 665. 5.
Engelstad 161715. 6 Dldrllcsen 162.245. 7 BJOrang
162.450. 8. Frcese 163 100. 9 Boucher 163.415. 10.
Storholt 164,515,22. Krsayeveld 170.815.23. De Boer
190450
DAMES I Young 173.950, 2. Poulos 175.900. 3.
Burka 177 305. Halonen 179.845. 5. Swlder 180 635.
6 Kostron 180.675. 7 JaernsUoem 181.680. 8 Na-
gaya 181 750. 9 Pijlman 111 785.10 Korsmo 182235.
12 Jaanm» 184 500. 13 Borclclnk 185.550. 14. Van
der Lende 185.145.
Van onze tafeltennismedewerker
MAASTRICHT Bijna tien jaar ge
leden is het nu, dat de tafeltenniswe
reld werd opgeschrikt door de ge
boorte van een nieuwe ster: Ellen
Klatt, die op 14-jarige leeftijd de Lim
burg Coupe veroverde. Zondagmid
dag om kwart over 4 herhaalde de
geschiedènis zich. Bettine Vriese-
koop, ook pas 14, pakte op sublieme
wijze defelbegeerde tafeltennisbo-
kaal. Met<een overtuigende 3—0 over
winning liet ze nationaal kampioene
Sonja Heltzel ontluisterd achter.
Twee talentvolle kampioenen, maar
een wereld van verschil. Ellen Klatt
werd in'die tijd selcht begeleid en ze
is later dan ook keihard door de
mand gevallen. Met Bettine Vriese-
koop ligt dat wel even anders. Haar
trainer, de*Leidenaar Gerard Bakker,
heeft hét pazerswoudse tafeltennis
talent bewust gedurende geruime
tijd op de achtergrond gehouden.
Ook wat &e publiciteit betreft. Pas
toen hij doorhad, dat Bettine het
inderdaad i helemaal ging maken,
stemde hij toe in uitzending naar de
Europese j seniorenkampioenschap
pen in Prajag.
Tevens werd in de afgelopen weken
duidelijk, Idat Bettine Vriesekoop
„gewoon" [is gebleven, dat ze door
haar succfessen niet buiten haar
schoenen ik gaan lopen. Er restte de
afgelopen dagen slechts één vraag:
zou ze ook! zonder de aanwezigheid
van haar doach Gerard Bakker tot
topprestaties in staat zijn? Het an
twoord zondag was zonneklaar posi
tief. Bakker was thuisgebleven en ze
zegevierde niettemin met 8 overwin
ningen en eén nederlaag. In de voor
laatste ronde struikelde ze over de
taaie verdedigster Judy Williams,
maar in de; slotronde bleek ze zich
voorbeeldig hersteld te hebben. Met
levendig, gevarieerd aanvalsspel
werd Sonja' Heltzel er met 21—14,
21—17 en 2 f—15 afgetikt. Sonja: „Ze
is momenteel zonder meer de beste.
Je hebt allejen een kans tegen haar,
als het initiatief weet te houden.
Maar dat is natuurlijk erg moeilijk.
Ik kon het m ieder geval niet."
Limburg Coupe (dames): 1. Bettine
Vriesekoop (8 punten), 2 Sonja Hel
tzel (8), 3, ju,dy Williams (7), 4 Marjan
Wagemakers (5), 5 Mieke Arntz (5), 6
Marian van der Vliet (4), 7 Juul Niti-
susanta (3); 8 Annemieke van Moorst
(3), 9 Ellen van der Helm (2), 10 Jolan-
da Noordam (0).
NTTB-cup (heren): 1. Bert van der
Helm (8), 2 Trevor Taylor (7), 3 Her
man Hopman (6), 4 Nico van Slobbe
(5), 5 Reinier Jins (4), 6 Hans van den
Broek (3), 7 Hans Lingen (2), 8 Klaus
Solka (1), 9 Henk van der Zee (0).
René'Hijne moest door een blessure
halverwege de strijd staken.
UTRECHT Alle troebelen rond het al of niet doorgaaif
Olympische zomerspelen hebben de Nederlandse zwemsf
leen maar een extra stimulans gegeven. Zonder de druk f
moeten halen van limieten of misschien wel juist daaA
zijn de nationale winterkampioenschappen in het splinteL
25 meterbad De Kwakel in het Utrechtse Overvecht uitgf
tot de succesvolste van de laatste jaren. Niet minder dai^
records werden scherper gesteld. Voor een deel was het ni^
dan de gebruikelijke aanpassing aan de vooruitgang, f
jaar zomer werd geboekt.
Aan de andere kant legde met name
Enith Brigitha tijden vast, die grote
beloften voor de zomerspelen inhou
den. Verder was er voor het eerst
sinds jaren eigenlijk sprake van eni
ge vooruitgang in de breedte, met
name op de school- en rugslag dames.
Als deze tendens zich voortzet, wip
pen van de zomer bij de Olympische
selectiewedstrijden ten minste vijf
tien zwemsters en zwemmers over de
NOC-limieten, die stellig niet al te
scherp zijn. Nu ook de waterpolo-
ploeg al zeker is van uitzending, doet
het Nederlandsch Olympisch Comité
er goed aan, een flink aantal plaatsen
te reserveren in het vliegtuig naar
Montreal.
De situatie is ongeveer gelijk aan de
periode, die voorafging aan de Spelen
in München. Vier jaar geleden was
het voorseizoen ook vol prettige ver
rassingen. Een enkele uitzondering
daargelaten brandde het merendeel
pich echter de vingers aan de Olym
pische vuurproef. Dat gevaar is ook
nu zeer zeker aanwezig.
Bondstrainer Bert Sitters heeft een
sterk wapen. Hij kan uitstekend re
lativeren. Na twee dagen zwemmen,
waarbij enkele tijden van topkaliber
werden gerealiseerd, kenschetste hij
desgevraagd het belang van de win
terkampioenschappen als „zeer ge
ring". Eigenlijk niet veel meer dan
de bevestiging van een goede trai-
ningsopzet bij de clubs maar ook
nationaal n\et de trainingsstage op
de Canarische Eilanden, de wedstrij
den in Amersfoort en de centrale
trainingen.
De grote selectie vindt pas van de
zomer plaats. Toch zal met name het
optreden van Enith Brigitha in U-
trecht weerklank vinden tot in Ame
rika en Oost-Duitsland toe. De Am
sterdamse zwemster wordt sterker
naarmate ze de volwassenheid na
dert. Zaterdag dook ze op de 200
meter vrije slag ineens zo fors onder
de twee-minutengrens: 1.58.83, dat
ze de Oostduitse Barbara Krause
(1.59.51) afloste als snelste aller tij
den op de 25-meterbaan. Een presta
tie waarvoor de benaming wereldre
cord een jaar of tien geleden is afge
schaft. Haar tussentijd op de 100
meter van 57.83 deed het beste ver
wachten van het persoonlijke sprint-
nummer. Daarin reikte Enith met
56.13 seconden opnieuw naar een Ne
derlands record, maar een echte in
ternationale toptijd bleef uit, omdat
ze het laatste keerpunt half miste en
een ogenblik vrijwel stillag, wat ze
ker een halve seconde op de eindtijd
scheelde.
In feite deed ze het een uurtje later
beter op de 400 meter vrije slag,
waarop ze met 4.13.52 bijna drieën
eenhalve seconden sneller was dan
ooit. Ze mocht zich met die tijd zelfs
even 's werelds snelste noemen. Kort
erna kwam het bericht binnen dat
Barbara Krause in Bremen 4.11.71
had gezwommen.
Dank zij de financiële bijdrage van
de NSF heeft Enith Brigitha met een
training van vier uur per dag zoveel
aan kracht gewonnen, dat ze de lan
gere vrije-slagnummers volkomen
aan kan. Op de 200 meter is ze mo
menteel waarschijnlijk 's' werelds
sterkste. De 100 meter (vanouds haar
specialiteit) is ongeveer gelijkwaar
dig aan de 400 meter. Voor Enith is er
echter geen sprake van een keuze.
„De honderd en tweehonderd meter
blijven mijn nummers. Als ik van de
zomer die 4.13 op een vijftig-
meterbad maak, ga ik er misschien
anders over denken." Zelfs zo'n tijd,
die onder het huidige wereldrecord
van Shirley Babashoff (4.14.76) ligt,
zou waarschijnlijk onvoldoende zijn
voor een goude Olympische plak in
Montreal. Bert Sitters rekent erop.
dat de meisjes daar onder de 4.10
zullen komen.
Het wedstrijdzwemmen is al gerui
me tijd niet meer uitsluitend het
domein van wonderkinderen en on
volgroeide pubers. Enith Brigitha
wordt met de jaren sterker. Hetzel
fde is het geval met Wijda Maze-
HENK ELZERMAN
toptijd
reeuw, die zaterdag haar 2(J.
schoolslagrecord enigszins al
pte en in feite ook metzwen^
Paula van Eyk en Anneliej
Die twee zijn weliswaar jareit
maar net zolang met het z\(
bezig als Enith Brigitha. Hei-
grecord, dat Paula van Eyk o
meter vestigde, verbeterde d I
pische perspectieven van de-
meter wisselslag. Met Enith 1
voor de vrije slag en Wijd?]
reeuw voor de schoolslag blijje
de vlinderslag een zwakke stfe]
Damen was daarop het snelsL
nog altijd minder snel dan A.
tien jaar geleden. Dat een v.
als Gerda Lassooy zomaar0
kon worden in de finale beirft
hoe zwak het met dit nuti
gesteld. f
Het valt aan te nemen, datr'
komende maanden een felle f
rentieslag zal ontwikkelen vr
plaatsje in de vrije-slagestafr
mes. Enith Brigitha is eet;
keus, evenals de wegens s;
Utrecht afwezige Europese
dkampioene Ineke Ran. ir*
Maas, die zich meer tot de 40;
vrije slag en de 400 meter wii,
aangetrokken voelt, moest il
nale de Friese ontdekking^1
Kamstra (59.06 tegen 59.66) r
ten gaan. Het één en ander h_
gevolgd dat Linda Faber en jf
Wijnands, die deel uitmakten
ploeg bij het wereldkampioej
in Cali, zich zorgen moeten
Vooral als Ada Pors, de kan
van vorig jaar nu geblesseerd
neens haar candidatuur gaat i
Het herenzwemmen kreeg r
het trio Henk Elzerman, I
Woutering en Fred Eefting eei
duw omhoog. Henk Elzerm-
heerste de vrije slag van de
moest hij daarop de eer delf
Andre in 't Veld) tot de 15001»
Nadat hij vrijdag al twintigP
den sneller was gegaan op
meter vrije slag. voegde hij qe
terdag en zondag nog nation
cords op de 200 en 400 mety
slag aan toe. Vooral de baanif
van dat laatste record (de
helft sneller dan de eerste) rfl
indruk. „Wij zijn nu met deze
tjes, want dat zijn het eigenli^
zo'n beetje op hetzelfde nivet
geland als Italië en Spanje", sj
Bert Sitters. „Maar er zit nf
meer in. Als ze maar de tijd f
om te groeien". B
Jan Timman J
mede
aan de leiding
SKOPJE In het internat
schaaktoernooi in Skopje neq
zes ronden drie spelers de
plaats in: Jan Timman, Tarja
en Uhlmann (OD1). 9
1
GOTHENBURG Huilend liep Di
anne de Leeuw zaterdagavond laat
door de catacomben van het Scandi
navian in Gothenburg. Verdwaasd
doolde de 20-jarige zesvoudige Ne
derlandse kampioene van de ene
gang naar de andere. Op zoek naar
troost, die niemand wilde geven. Met
tranen in de ogen stapte Dianne de
Leeuw vervolgens noodgedwongen
naar het erepodium, waar zij op trap
je drie moest plaats nemen. Een forse
degradatie ten opzichte van vorig sei
zoen toen de meer Amerikaanse dan
Nederlandse in Colorado Springs de
wereldtitel greep.
Het verdriet van Dianne de Leeuw
was begrijpelijk. Want wat betekent
een derde plaats voor de toekomst?
Ongetwijfeld een minder florissant
contract bij een van de ijsrevue's dan
werd gehoopt. Want dat Dianne de
Leeuw uit de amateurrijen stapt
staat vast. „Dit was mijn laatste titel-
toernooi", zei ze veel later toen de
grote teleurstelling had plaatsge
maakt voor doffe berusting. „Maar ik
blijf schaatsen. Alleen moet ik er nog
over nadenken bij welke groep".
Dat de 19-jarige Amerikaanse Doro
thy Hamill na de gouden medaille
van Innsbruck ook in Gothenburg de
hoogste eer voor zich op zou eisen
stond eigenlijk tevoren wel vast.
Maar dat Dianne de Leeuw (uit Para
mount) zich door Christine Errath
zou laten passeren was een grote ver
rassing.
Het verschil in prestatie tussen De
Leeuw enerzijds en Hamill en Errath
anderzijds was in het oog lopend.
Hoewel de drievoudige toeloop van
Dianne de Leeuw uitstekend lukte en
er op de andere sprongen weinig viel
aan te merken (alleen een enkele axel
had een dubbele moeten zijn) was het
tempo dermate laag dat het 1
(ongeveer 7.000 toeschouwers
jury niet geïmponeerd raakte
de „bloementruc", die Doug
man in navolging van Carl<
(trainer van Dorothy Hamil
teerde (op bepaalde punten s
kinderen met bloemen lai
baan), vermocht de zo gewicht
fertjes niet omhoog te krikke
de sportieve waarde kreeg Dia
Leeuw eenmaal 5,6 (van de Ca
Dore), zes keer 5.7 en twee k
Voor de artistieke waarde e<
5.7 en acht keer 5,8. Te weinif
ook De Leeuw en Chapman i
beseften.
1. Dorothy Hamill (V8) plaatscljter 10-19
ten, 2. Christine Errath (Odld) 22-190.04; 1
de Leeuw (Ned) 22-189.94; 4. Anett Poetzs
41-185,16; 5. Linda FraUanne(VS)43-185,l«
de NavarTe (Wdld) 55-183.22; 7. Lynn NI
(Can) 66-188.44 8 Wendy Burge (VS) 69-
Dagmar Lun (Wdld) 88-178,44; 10. Susartf
(Ita) 88-177.04.