Moro's kabinet lijkt een kort leven beschoren Steeds meer mensen achten abortus een aanvaardbare zaak Voor fietsers en openbaar vervoer Delft bouwt nieuwe brug over de Schie Constructiemateriaal kan, mits goed gekozen, veel energie besparen Partijcongressen kunnen alles ongedaan maken Prof. ir. Kreijger op TNO-conferentie: Grote verschuiving zichtbaar Nationale raad gaat welzijnswerk doorlichten Pleidoor voor overdracht van volksverhalen Nieuwbouw voor Rijksarchief van start Voor halve ton bont gestolen GS kunnen fluor in drinkwater niet verbieden Tl Rente lager in Engeland, hoger in VS Pionier EHBO H. J. Oosterhuis (75) overleden Hugo de Groot Scheveningen zingt voor ,,De Hoop" Operatie-schoonheid in Moskou MAANDAG 1 MAART 1976 BINNENLAND TROUW/KWARTET 8 -MA Het heeft er veel van weg dat het nieuwe Italiaanse kabinet van de christen-democratische premier Aldo Moro een kort leven beschoren zal zijn. Gevreesd wordt dat het de congressen van de Socialistische partij (PSI) en Moro's eigen partij, de Democrazia Cristiana (DC) niet zal overleven. Moro's kabinet met uitsluitend chris ten-democratische ministers kwam tot stand, nadat de premier zelf ei genlijk de moed al had opgegeven. President Giovanni Leone, een chris ten-democraat. wist Moro echter over te halen, het nog een keer te proberen met een minderheidskabinet. Men zegt van Leone dat hij niet de Itali aanse geschiedenis wilde ingaan als de president, die het tot vervroegde verkiezingen liet komen om de com munisten aan de macht te helpen. Dat Moro slaagde, was te danken aan het feit. dat de socialisten na een kabinetscrisis van ongeveer een maand toch liever niet op vervroegde algemene verkiezingen wilden aan sturen. Begin januari hadden zij deze crisis zelf uitgelokt, door het toen nog door christen-democraten en republi keinen bemande kabinet-Moro hun steun in het parlement te ontzeggen. Congressen Aangenomen wordt dat de socialis ten. die zich in het parlement bij belangrijke kwesties van stemming zullen onthouden, zich op hun vol gende maand te houden congres op nieuw tegen Moro zullen keren. Als het congres besluit, dat ook aan de stemonthoudlng een eind zal worden gemaakt, bevindt Italië zich opnieuw midden in een kabinetscrisis. Een oplossing kan dan alleen worden ge vonden. als de DC bereid is met de PCI te onderhandelen. Dat dit laatste zal gebeuren, ligt niet in de lijn der verwachtingen. De DC zal volgende maand ook een congres houden en het is vrijwel zeker, dat de verschillende groeperingen binnen deze partij het grondig met elkaar oneens zullen zijn over de wijze waar op Italië tot aan de verkiezingen van volgend jaar moet worden geregeerd. De groep die achter de vroegere voor zitter Amintore Fanfani staat, wil het liefst op vervroegde verkiezingen aansturen om te voorkomen, dat nu al naar samenwerking met de PCI zal worden gestreefd. De andere groepen zien daar geen oplossing in. De communistische partij blijft in tussen bij de christen-democraten aandringen op het sluiten van het door Berlinguer voorgestelde „histo rische compromis". In het parlement verklaarde de PCI-leider dat de on misbaarheid van zijn partij voor het oplossen van de problemen van het land niet langer genegeerd kan wor den: ..Zonder de communisten zal in Italië geen regeringsmeerderheid meer mogelijk zijn. De christen-democraten moeten nu beslissen, of zij willen deelnemen aan een regering van brede eenheid". In het parlement heeft de PCI de regering van Moro niet gesteund. Hulp kan Moro alleen verwachten van de sociaal-democratische partij (PSDI). Socialisten en republikeinen (met respectievelijk 61 en 15 zetels in de Kamer van afgevaardigden) heb ben zich merendeels van stemming onthouden. Enkele weken geleden zei Emilio Co lombo. de christen-democratische minister van financiën, dat „Italië het moeilijkste ogenblik sinds het einde van de oorlog beleeft". Binnen enkele weken had de lire tien pro cent van zijn waarde tegenover de dollar verloren. De oorzaak daarvan moet niet alleen buiten Italië worden gezocht. Want Italië leeft al jaren boven zijn stand. Terwijl de produk- tiviteit daalt, nemen looneisen toe en stijgt de consumptie snel. Ook de prijzen gaan met sprongen omhoog. Ondernemers denken aan vestiging buiten Italië. Moro heeft een noodprogramma op gesteld. dat er in de eerste plaats op gericht zal zijn. de werkgelegenheid te bevorderen. Italië heeft nu al ruim 1.2 miljoen werklozen en de vakbon den hebben geëist dat de regering daar snel iets tegen doet. De eerste waarschuwingsstaking van 24 uur werd vorige week in en om Rome al gehouden. Om zijn doel te bereiken heeft Moro al de bevriezing van de salarissen van de beter betaalden aangekondigd. De bonden heeft hij opgeroepen, hun looneisen bij de ko mende onderhandelingen te matigen. Voorts wil Moro. die een EG-lening van een miljard dollar krijgt en in Bonn flinke kredieten tracht te ver krijgen. strenge maatregelen nemen tegen kapitaalvlucht en belasting ontduiking. Het is echter de vraag ol deze maatregel succes zal hebben, omdat straks het toerisme controle aan de grens heel moeilijk zal maken. Van onze redacteur wetenschappen ROTTERDAM Een architect die zuinig met energie wil om springen. kan heel wat bereiken door zijn constructiemateriaal verstandig te kiezen. En dat geldt niet alleen op het bekende punt van de warmte-isolatie. hield prof. ir. P. C. Kreijger gisteren als laatste spreker de TNO-conferentie over energie-analyse voor. De fabricage van cement bij voorbeeld. kost forse hoeveel heden energie (grondstoffen worden in een zeer hete oven tot een stenig produkt gebak ken. dat daarna heel fijn gema len moet worden). Er zijn twee soorten van be lang: portlandcement en hoog- ovencement. die in ongeveer even grote hoeveelheden wor den toegepast. Zouden we al leen hoogovencement maken, dan zou dat 35 procent op de energierekening schelen. Zou den we dat bovendien via de weinig toegepaste „droge" me thode doen. dan zou de bespa ring tot 50 procent oplopen. Als bij de produktie van bak steen oude ovens door moderne zouden worden vervangen, zou in die bedrijfstak 23 procent op de energierekening kunnen worden bespaard, wat neer komt op één procent van het totale binnenlands aardgasver bruik in 1971. Als dragende kolommen in een bouwwerk van beton worden gemaakt, zit daar maar een fractie van de energie in van een overeenkomstige stalen ko lom. had prof Kreijger uitgere kend. Voor liggende balken blijkt hout wat de energie- inhoud betreft het voordeligste constructiemateriaal te zijn. Een overeenkomstig belaste betonnen balk vergt tweemaal zoveel energie, een stalen balk ongeveer viermaal zo veel. Voor gevelelementen wint gewoon beton met grind het met een factor anderhalf van metsel werk. Olie-industrie David Hemming van de Open Uni versiteit in Engeland, presenteerde verrassende cijfers over de olie industrie. Wanneer de maatschap pijen klagen dat de winning op de Noordzee zo peperduur is. dan blijkt dat niet erg uit de hoeveelheden energie die ze moeten besteden om hun grondstoffen aan land te krijgen. Voor het kleinste ten dus ongunstig ste» veld dat nu in produktie is. het Auk-veld. moest een hoeveelheid energie worden elvesteerd die over eenkomt met twee procent van de totale hoeveelheid winbare olie. De gigantische stalen booreilanden heb ben in deze beschouwingswijze in een maand of wat ..zichzelf terugver diend". (In geld uitgedrukt, bedrijfs economisch. is die periode ongetwij feld langer) De ..energiekosten" per ton Noord- zee-olie zijn aanz.enlijk lager dan die van olie uit het Midden-Oosten, om dat de schakel van het tankertrans port wegvalt. Bij de berekening wa ren ook de opsporingskosten meege teld. op basis van de ervaringen tot nog toe Daardoor kan de werkelijk heid in de komende jaren wat ongun stiger uitvallen, omdat uiteraard eerst de gemakkelijk vindbare olie velden werden opgespoord Maar wat de energiebalans betreft, blijken zelfs zeer kleine voorkomens in de Noordzee zinvol te exploiteren, re kende Hemming uit Van een verslaggever DEN HAAG Zeker 45 procent van de Nederlandse bevoling meent dat abortus op verzoek aanvaardbaar is. Abortus wanneer de vrouw al een groot gezin heeft en geen kinderen meer wenst, vindt 48 procent aanvaardbaar. Deze cijfers laten een grote verschui ving zien. Enkele jaren geleden was nog maar 28 procent geneigd abortus aanvaardbaar te vinden. De cijfers komen uit een onderzoek van Stime- zo Nederland (Vereniging voor me disch verantwoorde zwangerschaps onderbreking) onder Nederlanders van 18 jaar en ouder. Van de bevolking is 80 tot 90 procent voor abortus als er een risico is voor een gehandicapt kind, in geval van verkrachting en wanneer gevaar be staat voor het leven of de gezondheid van de moeder. ling van abortus provocatus. De vra gen uit het onderzoek hadden verder betrekking op euthanasie, doodstraf en sexualiteit. Het toenemende accepteren van ab ortus lijkt voort te komen uit veran deringen in opvattingen en gedrag betreffende sexualiteit en gezinsvor ming. De aanvaarding is minder toe te schrijven aan een vermindering van de eerbied voor het leven, zo merkt Stimezo op. Twee stromingen Premier Aldo Moro, die aan het hoofd staat van een wankel kabinet Moro staat voor een andere nog zwa re opgave. De parlementaire behan deling van de abortuswetgeving moet snel worden voltooid, omdat anders een referendum over dit hete hangijzer moet worden gehouden. Ook Moro wil dit laatste vermijden, omdat het de positie van zijn partij kan benadelen, zoals dat het geval was met het echtscheidingsreferen dum. Dan zijn er nog de gemeente raadsverkiezingen in Rome, die vol gende maand de communisten nieu we winst kunnen brengen. De overle vingskansen van Moro's kabinet zou den er daardoor niet beter op worden. Eerbied Opvallend is verder de rol die de eerbied voor het leven speelt. Uit het onderzoek blijkt dat juist bij de te genstanders van abortus minder eer bied voor het leven bestaat, dan bij de mensen die abortus onder bepaal de voorwaarden aanvaardbaar achten. Stimezo heeft het rapport aangebo den aan de leden van de Tweede Kamer. Dat gebeurde ter gelegen heid van het begin van de behande ling van de drie wetsontwerpen voor de herziening van de strafbaarstel- Zoals bekend spitsen de voorkeuren voor de wetgeving op het gebied van de abortus zich toe op twee stromin gen. één van de harde lijn en één voor een vrije vorm. De harde lijn. een wetgeving die abortus uitsluitend in bijzondere gevallen toestaat, wordt gesteund door 44 procent van de be volking. Van de ondervraagden was 42 procent voor een wet die de arts vrij laat een vrouw wel of niet te helpen (de vrije vorm). Weinig steun is er voor de tussen vorm die de VVD voorstaat. Ook VVD-ers zelf hebben weinig waarde ring voor dit ontwerp, zo blijkt uit het onderzoek van Stimezo. DEN HAAG De nationale raad voor maatschappelijk welzijn is be reid om na te gaan of de overheids gelden voor welzijnsvoorzieningen nog wel juist worden besteed. De doorlichting zal de „zwakke scha kels" in het pakket van voorzienin gen moeten aantonen. Aan de hand van de resultaten hiervan kan vol gens de raad uitgemaakt worden welke voorzieningen moeten worden uitgebouwd. Daardoor zou tevens ruimte kunnen ontstaan voor nieu we activiteiten, zo heeft de raad mee gedeeld. Eind 1975 had minister Van Doorn van CRM de nationale raad ge vraagd enkele gedachten op papier te zetten omdat het aantal subsidie aanvragen nog steeds toeneemt, ter wijl de beschikbare budgettaire mid delen relatief steeds minder groeien. Hij vond het noodzakelijk, dat juist ook het „veld" zich bezint op het onderkennen en aangeven van prio riteiten. Volgens de raad is het heel goed mogelijk om het doorlichten van de werksoorten en werkvormen snel uit te voeren met inschakeling van de nodige mankracht van buiten-af en uit de instellingen zelf. Dat zou niet één keer moeten gebeuren, maar zal regelmatig moeten terugkeren van een onzer verslaggevers DEN HAAG- De Tweede Kamerle den Van Amelsvoort en Kleisterlee (beiden KVP) hebben minister Van Doorn (CRM) gevraagd te bevorde ren dat de overdracht van het ar chief van de Stichting tot codificatie van de Nederlandse volksverhalen te Breda aan het Provinciaal Genoot schap voor Kunsten en Wetenschap pen in Noord-Brabant plaats vindt Naar aanleiding van een artikel in onze krant (26 februari j.l.» over de door Jacques Sinninghe geleide en bemande instelling noemen de Ka merleden dit archief van rond 45.000 volksverhalen zeer waardevol. Over de vraag wat er met dat archief gaat gebeuren zijn vragen gerezen. Zoals wij schreven willen het provin ciaal bestuur en de gemeente Breda de verzameling graag in Noord- Brabant houden en het overdragen aan het genoemde Genootschap. Daar is echter medewerking voor nodig van het ministerie van CRM dat tot 1974 de Stichting steunde. DEN HAAG Mr A E M Ribbe- rink. de algemeen rijksarchivaris geeft woensdagmiddag 3 maart om drie uur de offi ciële start voor de nieuwbouw van het Algemeen Rijksarchief, waar de ambtenaren van deze dienst al jaren lang riekhalzend naar uitzien. Vol gens mr Ribberink zijn de ontwer pen voorde nieuwbouw ..magnifiek." De voorbereiding is afgesloten en de schoppen en palen kunneen de grond in. De nieuwbouw wordt gere aliseerd op het terrein ten noorden van het station Den Haag Centraal tussen de parkeergarage tramvia duct en Prins Bernhard-viaduct. Het betreft het laatste grote bouwplan voor dit stadsdeel, dat nu bekend wordt gemaakt. Het Algemeen Rijk sarchief is nu nog in een oud pand aan het Blijenburg 7 in de Haagse binnen stad gevestigd Van een onzer verslaggevers DELFT B en W van Delft stellen de gemeenteraad voor een krediet be schikbaar te stellen van 4.4 miljoen voor de bouw van een beweegbare brug over de Schie tegenover de Ab- otswoudseweg. het maken van een verbinding tussen de Schie en de Rotterdamseweg en het aanpassen van een gedeelte van de oostelijke Schie-oever. De voorzieningen zijn noodzakelijk teneinde een direct en veilige route te verkrijgen voor het voetgangers- en fietsverkeer en het openbaar vervoer tussen de wijken Voorhof. Buitenhof en in de toekomst Tanthof en de TH- en Wippolder. De beweegbare brug maakt deel uit van een net van verbindingen voor voetgangers en fietsers buiten het overige verkeer en komst als zodanig voor in het Vervoers- en Verkeers plan. De brug zal geschikt worden gemaakt voor een verkeersbelasting DEN HAAG Inbrekers hebben uit een bontzaak aan de Hoogstraat in Den Haag twaalf kostbare nertsjas- sen met een gezamenlijke waarde van 50.000 weggehaald. Volgens de politie kwamen de dieven in de nacht van donderdag op vrijdag via het dak van een belendend perceel de bontzaak binnen door een raam op de derde verdieping. door autobussen, waardoor door het mogelijk wordt openbaar vervoer via deze brug te leidenVoor de aanleg van de vefrbinding tussen de Schie en de Rotterdamseweg is nog overleg noodzakelijk met de daar gevestigde bedrijven omtrent het in eigendom verkrijgen van de benodigde grond. Met betrekking tot de vormgeving van de verbinding gaan de gedachten uit naar een laag gelegen symmetri sche draaibrug tussen de oeverlijnen van het ontworpen Schieplan met een doorvaarthoogte van 1,48 meter. De breedte van de brug zal beperkt worden gehouden. DEN HAAG Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland zijn niet bereid in afwachting van nadere onderzoekin gen op korte termijn fluoridering van drinkwater door gemeentelijke in stanties in Zuid-Holland te verbie den. Het college zegt in antwoord op vragen van het KVP-statenlid A. P. J. van der Weijden hiertoe generlei be voegdheid te hebben. Volgens GS is liet toezicht op de hoedanigheid van drinkwater ingevolge de Waterlei dingwet en het op die wet steunende Waterleidingbesluit volledig een zaak van het rijk. MAAK GEBOUWE. TOEGANKELIJK VOOR GEHANDI CAPTEN 8^JA Van een verslaggever DEN HAAG Staatssecretaris Van Dam zal mogelijk gelden uit de werkloosheidspot beschik baar stellen voor het toeganke-j lijk maken van openbare gebou wen voor gehandicapten. Hij heeft een advies gekregen van organisaties van gehandicapten h6t waaruit hij een voorkeursbe-t>fr handeling kan halen Gehandicapten hebben het doorgaans in de maatschappij erg moeilijk, omdat ze bijvoor- beeld geen openbare gebouwen zelfstandig kunnen betreden. Postkantoren zijn voor deze mensen doorgaans verschanst achter een onneembaar bordes. Eenvoudig naar de winkel gaan is dikwijls al een onderneming die niet uitvoerbaar is. Drie organisaties van gehandi capten hebben nu, op verzoek van de staatssecretaris, een rap port geschreven over deze kwes tie. Daarin wordt het voorstel gedaan gelden uit de werk- loosheidspot te bestemmen voor het meer toegankelijk maken van openbare gebouwen. De ge bouwen die het allereerst in aanmerking komen, zijn volgens het rapport winkels, postkanto ren, ziekenhuizen, stations en bis ontspanningscentra. Kit pui Da >isi >er (loc die dre dei ,ro (el! va LONDEN De Britse centrale bank heeft vrijdag haar minimumrente (vergelijkbaar met het disconto in andere landen) met een kwart pro cent verlaagd tot 9.5 procent. De bank bepaalt het tarief aan de hand van de rente die wordt geboden voor het schatkistpapier dat het Britse ministerie van financiën we kelijks uitgeeft. Deze week bedroeg dat disconto gemiddeld 8.6161 pro cent tegen verleden week 8.8010 procent. Hier tegenover staat dat de First National City Bank. een van de grootste banken in de VS. de prime rate (rente voor de grootste klanten) met een kwart procent heeft ver hoogd tot 6,75 procent. Nog op 30 januari had de Citybank de prime rate met een kwart procent verlaagd. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG. In het ziekenhuis Leyenburg in Den Haag is zaterdag overleden de arts H. J. Oosterhuis, die landelijk bekendheid genoot vanwege zijn activiteiten op het ge bied van de EHBO. De heer Oosterhuis die de leeftijd van 75 jaar bereikte was van 1951 tot eind 1975 secretaris van Het Oranje Kruis, de overkoepelende organisa tie op het gebied van EHBO en red dingwezen. In 1967 werd de overledene benoemd tot Officier in de Orde van Oranje- Nassau. Verder was hij drager van de hoogste onderscheidingen van de Katholieke Nationale Bond voor EHBO en de Kon. Ned. Ver. EHBO en het gouden Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis. ge De Gaay Fortman kee noemt aanhouding <>e Surinaamse ml ministers „niet fraai: Van een verslaggever DEN HAAG Minister De Ga Fortman (Binnenlandse zakei noemt de aanhouding van twee Sui naamse ministers door de Amsteflee damse politie „niet fraai". Hij heejscl zijn Surinaamse collega en de Su: naamse ambassadeur in ons lanjhu zijn excuses voor het gebeurde aarj&U' geboden. De aanhouding van de bei de ministers vond plaats na een andjj€ nieme tip op vrijdag 12 septembejva van het vorig jaar. In antwoord ojjg> vragen van het PvdA-Kamerlid Roflda thof, zei de minister het te betwijfewe len of in dit geval wel voldoendion reden was aan té nemen, dat er spraEri ke was van een verdachte". Volgeni^j, het Kamerlid had één van de minis^-j ters het politie-optreden „provocaLe tief" genoemd. Hij vroeg tevens wel1 ke maatregelen genomen zoudei worden om dergelijke incidenten té^a voorkomen. Minister De Gaay Fort|va man zag echter geen redenen on^y, speciale maatregelen te overwegen. V£ M Hi Lezers schrijven ons DELFT Na zestig jaar heb ik dezt week de Markt in Delf£ bekeken. Hefl was niet meer de Markt uit mijn kindertijd, waar ik voor of na schooB tijd speelde. Het schitterende stac huis en de prachtige Nieuwe Ker waren nog zoals vroeger. Maar „Hug de Groot" was uit het midden van d Markt verdwenen, weggezet achter aan de Markt. Wat intens jammer is dit. Het gehee zoals dat bij elkaar paste was er nie meer. Delftenaren Iaat het er niet bi zitten: „Hugo de Groot" moet wee terug op de oude plaats. Een ere plaats, midden op de Markt. He prachtige Delft zal er zeker mooier oi worden. F. Boon-Eijgenraam, DEN HAAG Ook in Rusland gaan steeds meer dames er toe over schoonheidsspecialisten te raadplegen. In Moskou is kortgeleden een nieuw instituut geopend, waar zelfs operatief kan worden ingegrepen. Op de foto enkele dames voorzien van een schoonheidsmasker in het nieuwe instituut. SCHEVENINGEN De akoestisch zeer bevredigende ruimte van de Nieuwe Kerk te Scheveningen werd zaterdag maximaal gebruikt ten ba te van het hospitaalkerkschip De Hoop. De ver over de zuizend luiste raars voor wie extra zitgelegenheid moest worden geschapen brachten brute 2.650 gulden bijeen. Een mooi resultaat. Hiervoor spanden zich in -| het Schevenings Visservrouwenkoor I onder leiding van Ary Noordhoek. I het Christelijk Mannenkoor Scheve ningen en The Young Chapel Sin gers. gedirigeerd door Gerard Brës. I E samen met de alt Reinata Heems-1 k kerk en de organisten Joop de Vries. Kees van Delft en Jaap Pronk. Het programma dat na het opwekkende openingswoord van ds. J. D. Wuister viabel en vaardig werd afgewerkt, schonk meermalen gelegenheid tot samenzang. De vissersvrouwen zon gen bewerkingen van hun dirigent en een welgekozen frag ent uit de Zionsliederen. Het mannenkoor le verde stilistisch juist gedoseerde so- noriteiten op muziek van Lowry. Si belius en Warren, terwijl The Chapel Singers hun Engels en Nederlands repertoire met veel vokale overtui ging verdedigden Reinata Heems kerk. wier warm getimbreerde zangs tem zich solistisch even goed bij de mannen- als bij de vrouwenzang thuisvoelde. leverde in een tweetal aria's van Handel een beschaafde en bescheiden aandeel in dit grensge- biedtussen opera en oratorium. Dat Joop de Vries solistisch ten volle met het Van Damorgel vertrouwd bleek, was van deze vaste bespeler van dit kerkinstrument te verwachten geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 8