Je hoort het Frits
allemaal zeggen
BiiattilMIWilllUil
Ongewone uitleg
profeet Micha
Gesticht in de Keizersgrachtkerk
Vandaag
QJÖ21 Nieuwe boeken
Onze adressen:
VOORBIJGANGERS
Kathryn
Kuhlman
overleden
ZATERDAG 28 FEBRUAR11976
KERK
TR0UW/KWARTE1
ds P. Oussoren
'Is het u wel eens opgevallen, hoe bijzonder het is, dat wij een voorgezongen toon kunnen nazingen?
Natuurlijk, een voorgedane hand- of armbeweging kunnen wij ook nadoen, dat is minstens even raad
selachtig schreef Frits Mehrtens in zijn in 1960 verschenen boekje 'Kerk en muziek'.
Als je dat zo leest, dan zie ie dat hij
eeen 'schryver' was: ie hóórt het
hem zéggen, je ziet het hem doen.
Alles wat hij in één zon zinnetje
Uitsprak over het wonder dat wij
mensen kunnen lachen en huilen,
kunnen voordoen en nadoen, kunnen
«preken, musiceren en zingen.
musiceren met onszelf als instru
ment. heeft hij vele malen in vele
toonaarden gezégd tot gemeentes,
enkelingen, en radio-luisterend en
televisie-kijkend Nederland
Hij heeft geweldig veel gezegd en
gedaan, en maar heel weinig op pa
pier gezet. Zolang hij, op zijn unie
ke manier, met ons omging (b.v.
door in de deuropening bij het weg
gaan toch nog twee volle uren te
praten over het pleiten van gestor
ven christenmensen bij God voor de
nog levenden), was dat ook niet no
dig. Misschien nü ook nog niet: wie
hem eenmaal ontmoet heeft zal hem
nooit meer vergeten en zijn leven
lang nog weten wat hem te doen
staat, maar het is een zeer mense
lijke neiging om van een beminde
dode ook iets in handen te willen
hebben: een laatste briefkaart, een
foto. een bandje met zijn stem. De
uitgeverij Ten Have is onze mense
lijke zwakheden tegemoet gekomen
door ons het een en ander van Frits
in een boekje te geven: 'muziek op
woorden' getiteld.
Agenda
Ik vind het een eer dat ik in deze
goede krant dit boekje mag aankon
digen. Ik ben erg blij met het boek
je. Je leest het in één adem. en je
hóórt het Frits allemaal zeggen. En
als je het hoort (van radio-uitzendin
gen. uit "Musica pro Deo' en uit
"Woord en dienst'», dan droom je
niet weg 'terug in de tijd', maar
dan weet je weer wat er nog alle
maal te doen, te bepeinzen en uit te
zingen is: je krijgt een agenda in
handen waarmee wc nog enkele ja
ren vooruit kunnen.
In zijn magistrale gedicht 'oorver
dovende stilte' schrijft Wim Pen-
drecht "hoe moet het nu verder/de
zevende dag en de eerste?'. Ik weet
wel dat zo'n vraag er niet een is
waarop men antwoorden kan inzen
den, maar deze bundeling van tek
sten van Frits, door de hand van
prof. Lammens. Is toch een ant
woord: lees dit dan nog eens, hij is
nog niet uitgepraat.
Gek genoeg heeft prof. Lammens de
hartekreet van Wim Pendrccht als
slotwoord in het boekje geplaatst,
terwijl het juist een eerste woord
was na de dood van Frits; déze op
stelling, als slotwoord Chct blijft/
fOObta.. f 9,50
De CNV-voorzitter over echte medezeg
genschap en de eigen weg die het CNV nu
gaat.
Ors. H G. leih
DC Oft OOM OCR REVOLUTIE
196 blz.. 19,90
Over maatschappijkritiek en revolutie. Be
licht vanuit de historie.
Michael Green
LEVEN IN EEN NIEUWE STIJL
2e druk. 152 blz.. f 12.S0
Een hulp voor de jeugd van nu. die verder
wil leven met Jezus Christus. (Serie
Nieuw Leven)
Dr. KJ. Kraan
TEGENWOORDIG LEVEN
156 blz 14,75
Met doorademt worden met Gods Geest
betekent een rijke bron van inspiratie (Se
rie Nieuw Leven)
Ir. J. van der Graaf (eindredactie)
GEEST EN LEVEN - Dagboek
3B0b!z..geb. f36.-
12 predikanten schreven dagoverdenking
en over het werk van de Heilige Geest aan
do hand van teksten uit het Oude en
Nieuwe Testament.
Vetfcrijgbaer in de boekhandel
het blijft godgeklaagd leeg') sugge
reert dat dat het ldatste woord is na
het omkomen van Frits én de bun
deling van zijn artikelen. Zo is het
niet.
Antwoord
Zoals gezegd: juist dit bundeltje is
een antwoord op de vraag van Wim
Pendrecht. Ik hoop dat in de twee
de druk (die dit boek zeker ver
dient) de hartekreet van Wim Pen
drecht vóóropgezet zal worden.
De artikelen van Frits worden voor
afgegaan door een hoofdstuk 'Zoals
er gezegd Is over Frits Mehrtens'
van prof. Lammens. Het geeft een
voortreffelijk 'nl. warm en harte
lijk) overzicht van de 'pers' over
FYits na zijn dood. Alle artikelen uit
die dagen over Frits zouden al bij
na een boek gevuld hebben en Frits'
eigen verhalen weggedrukt hebben,
deze samenvatting houdt het beste
daaruit in gedachtenis, zonder 'te
veel' te geven. Wel moet er een
klein wonder gebeurd zijn op de
schrijftafel van prof. Lammens:
twee maal citeert hij ds M. G. L.
den Boer uit Hervormd Utrecht en
twee maal schrijft hij dat citaat aan
Ad den Besten toe. Ik heb Ad den
Besten heel hoog staan, maar dit
vind ik overdreven. Waar achter een
citaat 'Ad den Besten' staat ieze
men dus 'M. G. L. den Boer'. (Ik
heb niet. kunnen nagaan of achter an
dere citaten weer 'Ad den Besten'
had moeten staan i.p.v. bij voor
beeld 'W. G. Overbosch'.)
Dan volgen de radio-teksten en arti
kelen van Frits, ingedeeld (door
prof. Lammens, neem ik aan) in de
Kalender
Je kunt zijn verhalen niet losmaken
van de kalender. En dat is jammer
genoeg wel gebeurd in dit boekje.
Oorverdovende stilte
hoofdstukken 'Liturgica'. 'Zingend
geloven'. 'Over orgels, organisten en
componisten' en 'In de ruimte van
de kerk'.
Deze indeling wekt de indruk dat
de verhalen van Frits op onderwerp
gesorteerd kunnen worden. Goed, je
kunt het doen, maar veel boeiender
is ze te lezen in de volgorde waarin
ze geschreven gesproken zijn; de
inhoudsopgave biedt de data. Frits
was niet iemand die over 'onderwer
pen' sprak, maar steeds, in dat jaar,
in die maand, op die dag. met. alles
tegelyk bezig was; daarin kwam
soms dit, soms dat iets meer naar
voren. Niet omdat hij een gezegend
warhoofd was, maar omdat hij zich
bewust was in de geschiedenis te
leven je hebt vóór 1938 'niet-rit-
misch zingen van de psalmen niet-
zingen van de psalmen) en je hebt
sinds 1938 (de vraag naar een psalm
berijming die je ritmisch kunt zin
gen); je hebt vóór 1940 (een Kerk
zonder Israël) en sinds 1940/45 (een
Kerk die weet dat Jezus een joodse
psalmzinger was); er is een tijd ge
weest dat het Liedboek nog moest
komen en nu is het tijd om met het
Liedboek te werken (sinds zondag
Cantate in 1973). Hij begon zijn ra
dio-uitzending van 6 april met fees
telijk klokgelui omdat de nieuwe li
turgische katern van de gerefor
meerde kerken verscheen.
in memoriam Frits A. Mehrtens
cantor en organist
overleden vrijdag 29 augustus 1975
vrijdag van nu af geteld de dag
van de oorverdovende stilte
niet meer de opheffing van zijn
handen
de verheffing van stem
en muziekmakende gebaren
zijn naam uit de ether
hij wandelde op geluidsgolven
geen zee te hoog
zijn handen tekenden verhalen
vol fuga's en contrapunten
hij voegde de toon bij het woord
het is godgeklaagd stil
want het is vrijdag geweest
en hoe moet het nu verder
de zevende dag en de eerste?
het feestvieren moet toch doorgaan
met het lied elke week op de lippen
en opstanding onder de leden?
gezegend die daar komt
heeft hij ons leren zingen
maar nu is hij buiten adem
zijn stilte maakt moe en droevig
en dood valt niet goed te praten
het blijft
het blijft godgeklaagd leeg
Wim Pendrecht
met de beste bedoelingen, neem ik
aan, maar het kan niet. Ik hoop dat
de tweede druk ons de verhalen in
chronologische volgorde zal bieden
en steeds per hoofdstuk met vermel
ding van waar en wanneer. Vooral
dat wannéér. De eenvoudige chrono
logische volgorde voorkomt ook uit
glijders zoals er nu èen is dat op
bladzijde 87 staat geschreven 'An-
thon van der Horst is gestorven,
moge hy leven!' terwijl op de blad
zijden 94 en 95 Dr Anthon van oer
Horst wordt gekapitteld om het feit
dat hij zich heeft laten, inspannen
voor 'het elektrostatische orgel van
de Franse ingenieur Dereux'. Het
laatste gebeurde anderhalf jaar
vóór dat het In Memoriam werd ge
schreven; dat blijkt niet uit de in
deze druk gehanteerde volgorde.
Misschien kan in de tweede druk
ook de koorzetting worden weerge
geven waarover op blz. 123 gespro
ken wordt bij het lied 'Waar zal uw
schat zijn? Daar zal uw hart zijn'
en misschien kan het dan geplaatst
worden bij de tekst over Prof. Kooi
man (uitgesproken op 27 oktober
1968) voor wie die koorzetting ge
maakt was en gezongen in zijn laat
ste radiodienst.
door L. M. P. Scholten
Micha is voor de verklaarders een van de moeilijkste boeken van de
bijbel. Dat komt vooral doordat Micha zichzelf herhaaldelijk lijkt
tegen te spreken. Heils- en onheilsprofetieën wisselen elkaar telkens
weer abrupt af. Veel uitleggers zien het boek dan ook als een
tamelijk ordeloze verzameling van uitspraken van Micha.
Jammer
De drukproef bood één pagina' los
se opmerkingen rond sterven en be
graven'; in de definitieve uitgave
ontbraken ze; jammer, want dat
was heel belangrijk voor Frits; hoe
we dat doen, sterven en begravenen
die losse opmerkingen vormden
alweer de agenda voor minstens
één gemeenteavona. want zo los wa
ren ze niet. Op zondag 25 april a.s.,
de zondag ha Pasen, hopen Ds Hans
Uytenbogaardt en ik ze als agenda
te gebruiken voor 'een kwartier van
Frits' in de IKON-zendtijd.
Op één punt geef ik tenslotte prof.
Lammens volkomen gelijk dat hij
een tekst uit z'n historisch verband
heeft gelicht: dat is met het artikel
'Mijn ziel maakt groot den Here
Het staat voorop in het eerste
hoofdstuk. Waar had het anders
moeten staan? Wie Frits Mehrtens
aan het woord laat móet hem wel
de gelegenheid geven dit éérst te
zeggen: mijn ziel maakt groot den
Here...; het was het laatste wat
hij speelde op die zwarte, zwarte
vrijdagavond.
Ds P. Oussoren, bureausecretaris
aan de katholieke theologische ho
geschool te Utrecht bespreekt Trits
IMehrtens, Muziek op woorden, teks
ten, bijeengelezen en ingeleid door
prof. dr G. N. Lammens', Baarn
1976, 125 blz.. prijs 12,50.
Hoewel er over dit kleine bijbel
boek al bijzonder veel geschreven is,
heeft de Groningse theoloog prof. A.
S. van der Woude kans gezien, nog
een dikke studie over Micha te
schrijven, waarin hij met verrassen
de nieuwe opvattingen komt.
Zo verdedigt hij de opvatting (die
overigens niet nieuw is), dat de
laatste twee hoofdstukken (6 en 7)
niet van Micha zelf afkomstig zijn,
maar van een onbekende profeet, die
kort voor Micha optrad in het tien-
stammenrijk, mogelijk een naamge
noot van Micha, door Van der Wou
de Deutero-Micha genoemd.
Maar vooral Van der Woude's uit
leg van de hoofdstukken 2 tot en
met 5 is opmerkelijk. De afwisse
ling tussen heils. en onheilsprofetie-
en verklaart hij als één doorlopend
dispuut tussen Micha en zijn tegen
standers. Dat moet hebben plaats
gevonden in de donkere dagen vlak
voor de inval der Assyriërs.
De onheilsprofetieën zijn van Mi
cha. Daartussendoor komen de valse
profeten van Jeruzalem aan het
woord. In hoofdstuk 2 bij voorbeeld
spreekt Micha, maar in de verzen
12 en 13 vallen zijn tegenstanders
hem in de rede (dat veronderstelde
overigens ook Aalders al). In hoofd
stuk 3 is Micha weer aan het woord
maar in 4 1-9 zijn opponenten weer
enz.
Bijbel in hand
Micha profeteert wel heil, maar
door het oordeel heen voor een on
gehoorzaam Juda en Jeruzalem.
Zijn tegenstanders, de religieuze en
politieke establishment van Jeruza
lem, menen, dat hun niets kan over
komen. Heeft God niet beloofd, dat
Hij altijd bij zijn volk zal blijven?
Tevergeefs klampen zij zich vast
aan deze belofte. Met de Bijbel in
de hand verdedigen zij zich in hun
religieuze - zelfgenoegzaamheid te
gen deze onrustwekkende boereman.
Het meest- verrassend is Van der
Woude in zijn opvatting van Micha
4 1-3. Deze verzen zijn immers let
terlijk gelijk aan Jesaja 2 2-4 en
velen hebben zich al bezig gehouden
met de vraag, of Micha deze profe
tie aan Jesaja heeft ontleend of om
gekeerd (zij waren tijdgenoten).
Geen van beide, zegt Van der Wou
de. Micha's tegenstanders citeerden
Jesaja's profetie in een poging Mi
cha te weerleggen.
Micha profeteerde in 3 12, dat Si-
on tot een open veld zal worden om
geploegd. Jeruzalem zal een puin
hoop worden. En de berg, waarop
nu nog onaantastbaar de tempel
staat, zal aan de wilde dieren toe
vallen. Die profetie moet als een
bom zijn ingeslagen. Zie de herinne
ring eraan een eeuw later in Jere-
mia 26 18 en 19.
Maar nu menen Micha's tegenstan
ders het bewijs te hebben, dat zijn
prediking onmogelijk juist kan zijn.
Had Jesaja niet geprofeteerd, dat
de tempelberg zal vaststaan als de
hoogste der bergen en dat de volken
daarheen zullen pelgrimeren en dat
zij zich dan zullen laten overreden
om hun zwaarden om te smeden tot
ploegscharen en hun speren tot snoei"
messen? Is Micha nu niet in fla
grante strijd met Jesaja?
Ideologie
Van der Woude betoogt echter, dat
Micha's opponenten in een nauwe-
weüjks bemerkbare overgang aan
Jesaja's profetie in de verzen 4 en 5
een stuk politieke heilsideologie toe
voegen. Daardoor buigen ze de pro
fetie helemaal particularistisch-na-
tionalistisch naar eigen smaak om.
Volgens hem hebben we hier te ma
ken met een zeldzaam voorbeeld van
het misbruik van canonieke profe-
AMSTERDAM
Postbus 859,
Wibautstraat 131
Tal 020-913456
Tele* 13001
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948.
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101,
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tal. 05200-17030
door A. J. Kiel
Afgelopen zondag ben ik bijzonder gesticht uit de kerk gekomen.
Je hebt mensen die altijd gesticht het kerkgebouw verlaten en
wanneer de preek niet mooi was, zeggen ze; maar we hebben toch
fijn samen gezongen. Tot die hoogte heb iW me nooit kunnen
opwerken, maar aan de andere kant kan ik ook met een kleinigheid
al dik tevreden zijn en dit nu was deze zondag het geval.
Het begon er al mee toen ik de
voorkant van de mij bij de ingang
verstrekte liturgie bekeek. Daar
op stond in hoofdletters: geloof
beleven. Dat was kennelijk het
thema van de dienst. Eronder
stond in gewone letters: betrok
kenheid. Vergenoegd ging ik een
plaatsje zoeken en neergezeten
sloeg ik het stencil open. Op de
tweede pagina vond ik een stukje
onder de titel: waar het om gaat'.
Daaruit kon je opmaken dat we de
derde dienst in een reeks over het
beleven van je geloof zouden mee
maken. Ik las: 'In deze dienst is
het begrip betrokkenheid aan de
orde. Moet je Je betrokken voelen
by de situatie van de ander?'
Uiterst voldaan herlas ik deze r»
Seis. Ik was al gesticht vóór de
lenst begon en dat wil toch wel
wat zeggen. Bleef de vraag of de
preek geen roet in het eten zou
gooien, maar nee. daar werden we
gelukkig voor bewaard: het woord
'geengageerd' kwam niet boven
water. Ziedaar de oorzaak van
mUn stlchteiyke stemming.
Mijn vreugde over de afwezigheid
van een woord waarmee ie tegen
woordig om de oren wordt gesla
gen, nam nog toe door het feit dat
een niet onaanzieniyk deel der
kerkgangers er nogaleh
geëngageerd uitzag. Dat wil zeg
gen, niet als verloofde stellen want
die zyn naar we weten uit de mo
de, maar als mensen die gauw in
de weer zyn voor Angola of tegen
een parkeergarage en die tegen
een woordje meer of minder uit
de voorraad van de sociale acade
mies niet opzien. Maar niks hoor,
we waren niet geëngageerd of ge
motiveerd. er werd niet geëvalu
eerd en we deden niet aan inter
actie. je hoorde alleen normaal
Nederlands en dit vergrootte niet
alleen mijn stichting, maar ook
myn betrokkenheid.
Ik dien eindelijk te vertellen waar
ik kerkte. Dat was in de gere
formeerde Keizersgrachtkerk in
Amsterdam, waar dominee E.
Pijlman de herdersstaf hanteert.
Ik heb al eens gemeld dat je daar
van die leuke morgendiensten hebt.
Ik gebruik met opzet de aandui
ding leuk. vanwege de ontspannen
en opgewekte sfeer die je er kunt
aantreffen. Om te beglnnpn is er
die doltreffende handleiding, de
gestencilde liturgie. Daarin staat
telkens 'waar het om gaat', de te
lezen bijbelgedeelten zyn er volle
dig in afgedrukt (ik meende een
vertaling a la Evert Straat tegen
te komen er wordt verteld wat
er gespeeld wordt voor en na de
dienst, tydens het zgn. intermezzo
de korte pauze tussen de 'gewo
ne' dienst en de wekeiyks aanslui
tende avondmaalsvieringen by de
viering. Dat hoeft niet altyd or-
De gereformeerde Keizersgrachtkerk in Amsterdam.
gelspel te zijn. Soms zingt iemand
een aria van Handel of een ander
fleurige componist, een andere
keer blaast een jeugdige misu-
cus een fagotconcertje uit de ba
rok.
Deze zondagmorgen zongen we ter
inleiding op het tafelgebed een
lied van Martin Los. tot voor kort
lid van de werkgroep die deze
diensten voorbereidt en nu domi
nee in Schagen. Ik kan. eerlijk ge
zegd, nooit zo goed uit de voeten
met de Huub Oosterhuis-achtige
mystiek van dit soort versjes,
maar ik genoot van de door Bart
Thüs (ook een theoloog, geen do
minee maar wel domineeszoon)
gemaakte muziek èn van het feit
dat de gemeente zomaar een in
haar midden vervaardigd nieuw
lied op de lippen neemt zonder dat
eerst synodale commissies jaren
lang hebben zitten tobben of het
door de beugel kan.
Bij de avondmaalsviering mocht
een klein meisje de korf brood
voor de dominee vasthouden en zy
deed dit trots en biy. Een heel
verschil met de 'tafelwachters' die
ik me van vroeger herinner: lan-
ges, sombere avondmaalsdiensten
met aan weerskanten van de tafel
een ouderling die stond toe te zien
met een wakend oog en een streng
gezicht. Hoe onbevangen en biy is
hier in de Keizersgrachtkerk de
viering; iedereen, jong en oud doet
er aan mee en al is de discussie
over de witte toga achter de rug,
ik kan niet nalaten op te merken
dat het naar myn oordeel verkil
lend zou werken indien dominee
Pijlman zich opeens in een derge-
ïyk gewaad ging hullen.
Er zullen mensen zyn die zich
minder thuis voelen in de Keizers
grachtkerkdiensten en meer in een
dienst naar een vertrouwd patroon.
Anderen tekenen voor een dogma
tisch doordenkertje zonder liturgi
sche tierlantijnen, weer anderen
kan het niet liturgisch genoeg toe
gaan en nog weer anderen nemen
veel mee van een dienst met een.
laat ik zeggen. Youth for Christ-
achtige inslag. Gelukkig dat er in
de kerk veelvormigheid is en wat
raar dat de synode dit wildgroei
noemt.
tie ten dienste van eigen ideologie.
Daaruit trekt hij de conclusie, 'dat
het verschil tussen "ware" en "val
se" profetie niet gelegen is in een
verschillende "objectieve" waarheid
maar in een ideologisch gebruik van
de waarheid met voorbijzien van
het feit, dat 'werkeiyke waarheid"
haar eigen tyd en uur heeft. Hetzelf
de zeggen is niet steeds hetzelfde
bedoelen' (blz. 131). Ondanks verre
gaande woordelyke overeenstem
ming ligt er een wereld tussen Je
saja en Micha's opponenten, die de
woorden van eerstgenoemde zo goed
meenden te kunnen gebruiken, maar
uit hun verband rukten.
Wij hebben het. Wij zyn Gods volk,
leven in het verbond, wij hebben de
belofte. 'Des Heeren tempel zijn de
ze.' Zo 'kan het gevoelen van de re
ligieuze establishment tydens Micha
worden gekarakteriseerd. Daarte
genover predikt Micha het heil door
het oordeel Keen als een onverdiend
genadewonder.
Over prof. Van der Woude's uitleg
zal het laatste woord zeker nog
niet gesproken zün. Voeg daarbij,
dat hij telkens lijnen doortrekt naar
de politieke en maatschappükriti-
sche theologie van onze tijd en men
beseft, dat de prijs van dit boek
niet te hoog is.
Micha door dr. A. S. van der Woude,
in de serie Prediking: van het Oude
Testament. Uitgave Callenhach te
Nijkerk (239 blz.; ƒ65,bij inte
kening op de hele serie 58,50).
Wat de Heer zegt:
Ik zal uw moeder, Israël,
bij me halen
en haar meenemen
de woestijn in
en spreken
tot haar hart.
Hosea 2.
Haast nergens in de bijbel wordt 1 en
beeld van het huwelijk voor de rela rer
tussen God en zijn volk zo stringj ,er
gebruikt als hier. Hij die dit volk et ,e2
bevrijd heeft en sindsdien bevrijde
begeleidt is verlaten, in de steek ge
ten door de bevrijden. Ze moet
Hem niet meer. Dat is een onmoge
ke situatie. Wat moet er van de brylj
in dit huwelijk terecht komen? Ik J,
haar tot mij trekken, zegt God hij
Ik zal haar opnieuw „verleiden",
me halen en haar meenemen de wol.
tijn in, waar we kunnen spreken vfö
hart tot hart. De woestijn is hier
plek van de leegte. Daar ben je he54
maal aangewezen op hulp, op ejge
wolk overdag en een licht in de nac
oo
Daar zal het gesprek plaats vind >e
„tot haar hart". Een thema dat m<le
voorkomt bij de profeten. Een thei;cl
dat wij uit ons leven kennen. So n(
als een verlangen naar dat gespi^e
van hart tot hart. Dat kan best n 'f
een mens zijn, maar dan klinkt er i Ni
in door van het spreken met Hem n<
ons tot die eenzaamheid en overgtie
verleiden wil. !n
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Meteren en Est; R.
van Laar, kand. te Utrecht, die be
dankte voor Drogeham.
Bedankt voor IJsselmuiden: B. M.
Meijndert te Lunteren.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam: C. Schakel,
kand. te Amsterdam.
Kand. M. J. Heule te Kampem, kan
geen verdere beroepen in overweging
nemen.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Hamilton (Can.) (free ref.
church); J. Brons te Veenendaal.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Aalburg: J. van Haaren
te Amersfoort; te Den Haag-
Centrum: A. Hofman te Scheve-
ningen.
Bedankt voor Oudemirdum: G. A.
Zijderveld te Middelburg.
GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Alblasserdam: F. Mallan
te Vlaardingen.
BAPT. GEMEENTEN
Beroepen te Delfzijl: G. van 't Wout
te Utrecht.
EV. LUTH. KERK
Beroepen te Amsterdam-Noord: H. C.
Donga, pred. met bijz. opdracht al
daar; te Amsterdam (augustana-
kerk); A. Jense te Ede.
TULSA Kathryn Kuhlman,
faamd Amerikaans genezingsevanjcl
liste. die onlangs een open h( w
operatie onderging, is overleden, 'e
evangeliste. bekend van tal van w^e
derbaarlijke genezingen, stond ei®
haar leeftijd geheim te houden er^l
naar schatting begin zestig
worden.
Dl
Burgemeestersdochter Kath
Kuhlman begon te preken na f"
bekeringservaring als tiener. Zij
schouwse zichzelf als baptiste. In %c
derlandse pinksterkringen, ook dfe:
mensen die haar aanpak op het poft
um bij samenkomsten hadden onefce
gaan, werd verschillend over h
geoordeeld, onder meer voor wat
treft het herhaaldelijk „achtero
vallen" van mensenrdie door hp<
werden gezegend.
Ben Hoekendijk van „OpwekkiJ
waarschuwde tegen de show in
Kuhlman-bijeenkomsten en ds.
W. Verhoef („Vuur") reageerde:
zat tegen heel wat vervelender Ai
rikanismen aan te hikken. Kath
Kuhlman is echt, ook in haar shov
Kort na deelname aan een grote
ternationale charismatische coi
rentie in Jeruzalem heeft zij e
december een hartoperatie ont
gaan. Aanvankelijk zag haar
stand er goed uit, maar tenslotte ii
in het ziekenhuis in Tulsa overled
jl
Drs. J. Bonda
Drs. J. Bonda, predikant van de gi
formeerde kerk van Stiens, heef
een brief aan de gereformeerde sy
de gevraagd, predikanten die in
wetensnood komen inzake de kin<
doop. de tijd van tenminste een
jaar te geven, waarin zij vrijgesl
zijn van het dopen van kindei
opdat zij, de kerkeraad en de clai
tijd krijgen voor nader beraad.