'Christendom reikt beginsel
aan voor economisch herstel'
MB
Een bevindelijke roman
Conferenties
Jezus-film van Thorsen
blijft mensen opwinden
Vandaag
Bisschoppen België
achter verklaring
seksualiteit
Mag dominee
in de politiek
actief zijn?
'Gezinsverzorging
wordt duurder'
Wereldraad
wil sancties
tegen Chili
Attestatie-zaak
komt op synode
CIA werft geen
zendelingen meer
VRIJDAG 20 FEBRUAR11976
KERK-BINNENLAND
TROUW-KWARTE R
Engelse kerk spreekt over crisis
Van een onzer redacteuren
De synode van de Kerk van Engeland spreekt aanstaande dinsdag over een kerkelijke advies, hoe het
land uit de huidige economische crisis kan komen. De besprekingen in de synode zullen plaats hebben
op basis van een geschrift van de sub-deken van de Westminster Abbey, kanunnik David Edwards.
In zijn stuk zegt Edwards dat En
geland nooit meer behoefte gehad
heeft dan nu aan de overtuigingen,
die talrijke christenen door de eeu
wen heen hebben gereinigd, ver
sterkt en getroost.
Edwards stelt vast dat er geen chris
telijke economische wetenschap of
een christelijke politiek bestaat. 'In
het evangelie wordt geen recept
aangereikt voor onze nationale wel
vaart. maar niettemin kan de kerk
daar een wezenlijke bijdrage toe le
veren.'
De kerk ls volgens de kanunnik ln
staat geestkracht te ontwikkelen. Op
dat punt kan de kerk vergeleken
worden met een politieke partij of
een vakbeweging, aldus Edwards.
Maar. zo waarschuwt hij. 'de manier
waarop de kerk omgaat met haar
eigen staf en leden en met haar
materiële mogelijkheden spreekt te
genover de wereld duidelijker taal
dan wat zij ooit in preken of syno
destukken kan zeggen.'
Edwards zegt in zijn stuk dat het
Britse volk in termen van inflatie
de prijs betaalt voor het bereiken
van een hoger welvaartspeil, uitge
breide welzijnsvoorzieningen en een
vrij vergaande inkomensnivellering.
'Het Britse volk heeft met de vrij
wel ruïneuze ontwikkeling van de
waarde van zijn munt betaald voor
het feit dat het meer heeft opge
maakt dan het heeft geproduceerd.'
'Er is een sterkere economische ba
sis nodig, als wij willen bouwen aan
onze democratische Instellingen.
voor de verbetering van het lot van
de armen en voor een vrijgevige rol
van Groot Brittannië in de wereld.
Eenheid
Sprekend over mogelijkheden om uit
het huidige moeras te komen wijst
Edwards op de manier van de oecu
menische beweging, die steeds het
principe van de eenheid heeft be
schouwd als een manier voor de
kerk om gezond te worden. 'Hetzelf
de beginsel behoort een christelijke
visie op de economie en de politiek
te beheersen', aldus de kanunnik.
Hij is overtuigd dat Engeland in
staat is om de belangrijkste tegen
stelling. die tussen de klassen, te
overwinnen. 'Als een nationale een
heid in de plaats komt voor de klas
sentegenstelling van nu. is het no
dig dat de middenklasse, waaruit de
kerk thans haar meeste leden trekt,
zich minder eigenwijs en moralis
tisch opstelt tegenover de arbeiders
klasse. 'En de arbeidersklasse moet
niet aldoor terugdenken aan de ja
ren twintig en wat minder kribbig
staan tegenover de scheppers van de
welvaart'.
Houdingen
De houdingen veranderen al in
Groot Brittannië. meent Edwards.
'Maar de emoties laaien soms toch
wel weer eens op en in de komende
jaren moet gezorgd worden voor
ontmoetingen, waar overeenstem
ming kan worden bereikt tussen de
belangen van de verschillende groe
pen'.
Volgens Edwards moeten de doel
einden van de industrie, het begin
sel van de volledige werkgelegen
heid, de plaats van privé-ondeme-
merschap en van vakbeweging op
nieuw worden doordacht. In elk ge
val zal het land tevreden moeten
zijn. zo zegt Edwards, met lagere
inkomensgroei dan wij graag zouden
willen en de groei van onze natio
nale welvaart moet geplaatst wor
den in de context van een nieuwe
economische orde in de wereld.
UIT
VAN LEZERS
Alternatief
K VP-voorzitter Vergeer, zei in Sit-
tard, dat alle partijen in de Tweede
Kamer voorzichtig met het huidige
kabinet moeten omspringen, zolang
en nog geen alternatief ls gevon
den'. Mlv. zolang het CDA nog
niet geconsolideerd is en in staat is
samen met de WD en DS'70 te
regeren, moet de KVP het kabinet-
Den Uyl wel verder gedogen.
Dat is dan het antwoord van de
KVP op het aanbod van de PvdA
om de huidige kabinetscombinatie
een brugfunctie te laten vervullen
naar een zelfde combinatie maar
dan parlementair.
Is de ARP bereid zich via één CDA
lijst voor dit karretje van Steen
kamp-Vergeer te laten spannen?
Dan zouden tallozen die vertrouwen
hebben in Aantjes c.s. verleid wor
den hun stem te geven aan iels wat
ze per se niet willen. Dat was en is
de bedoeling van Aantjes niet.
Maar dan ls het wel zaak dat er
officiële duidelijkheid komt over de
strategie van het CDA. vóór de
ARP-partij raad en de afdelingen
sich in april en mei as. moeten
uitspreken over één CDA-llj6t.
Amsterdam
J. W E. Riemen*
Kanseltaal (3)
De Genestet dichtte: Verlos ons
▼an de preektoon, Heer. Geef ons
natuur en waarheid weer.
Overgezet in onze tijd zou het zo
gezegd kunnen worden:Verlos ons
van de ruwe taal. o Heer. Geef ons
de Juiste woorden weer.
De Bilt Goris v. d. Hoeven
FAMILIEBERICHTEN
kunnen van maandag tot en
met vrijdag telefonisch tot
16.30 uur opgegeven worden
op nummer 020-913456; en van
16.30-20.00 uur op nummer
020-220383. Dit laatste num
mer geldt ook voor ZONDAG
AVOND en dan van 18.00-20.00
uur.
Onze adressen
AMSTERDAM:
Direktie - commerciële
afdelingen -
administratie:
Wibautstraat 131,
tel. 020-913456,
Postbus 859.
Red aki Ie:
Nieuwe Zljds Voorburg
wal 280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9. Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Poetbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22. Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
ZWOLLE/GRONINGEN:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
Bij publlkatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
maand. Bruto verschil: bijna 3000
gulden! Netto zal dit zon 1500 a
1600 gulden zijn. Juist het verschil
tussen luxe wintersportvakanties
e.d. en twee weken kamperen in de
duinen. Bovendien vind ik de verge
lijking onderwijzer-leraar. ver
pleegster-arts. burgemeester-minis
ter niet correct. Een arts kan méér
doen voor een patiënt dan een ver
pleegster. Een leraar doet beslist
niet méér voor een leerling dan een
onderwijzer (eerder het tegenover
stelde). Een minister bestuurt een
grotere eenheid dan een burgemees
ter. Heeft de heer Zeldenrust mis
schien ook 35 tot 40 leerlingen in de
klas? Of zijn dat er soms zo'n 20
a 22? Ik heb er 38. Maar het ergst
vind ik dat uit het standpunt van de
heer Zeldenrust weer eens overdui
delijk blijkt dat leraren zich hui
zenhoog verheven voelen boven de
mensen die vaak in moeilijker om
standigheden. met veel geringer sa
laris en beperkter vrije tijd hun
buitengewoon nuttige werk ve-
richten, te weten de onderwijzers.
Hengelo M. W. B. van Reen
Cuba (2)
Kanseltaal (4)
Blijkbaar slaat dr Ter Schegget de
academici niet hoog aan. En bij
academisch gevormden, en bij de
met eerbied vervulde gewone mens.
zal zulk een wijze van overdracht
een onstichtelijke wijze van doen
zijn.
Andijk K. Nierop
Leraren (4)
Ik ben onderwijzer (45 jaar» en wijs
u even op het volgende: het maxi
mumsalaris van een eerste-graads-
bevoegde leraar bedraagt 5898 gul
den per maand. Mijn salaris (het
maximum» ls 3003 gulden per
Ik ben het volkomen eens met de
heer Graaskamp. betreffende de
door minister Pronk toegezegde
steun aan Cuba.
De communisten zullen niet alleen
lachen, maar het dankbaar aanvaar
den en het besteden voor een goed
doel.
Wat dat doel ls? Misschien ls staats
secretaris Van Huiten daar ook wel
bezorgd over.
N ijverdal
W. Oosterveen
Leraren (slot)
De heer Brandes en meerdere colle
ga's van hem. die er net zo over
denken als hij, wil ik aanraden eens
een kijkje te nemen op een LTS en
bijvoorbeeld een metaalbewerkings
lokaal binnen te stappen. Als hij in
een lokaal komt. waar meer dan 20
leerlingen les krijgen, is dat heel ge
woon. De leraar die hij daar aan
treft verdient 2057 gulden per
maand minder dan een eerstegraads
leraar (beiden op hun maximum en
regeling 1 augustus 1975). Hiervoor
moet deze leraar echter wel 29 les
tijden lesgeven en niet 26 zoals de
eerstegraads leraren. Naast zijn
lesgeven ls deze leraar verantwoor
delijk voor zjjn machinepark, ge
reedschappen en materialen (kosten
100.000 gulden) en wat nog be
langrijker ls, voor de veiligheid van
zijn leerlingen.
Amsterdam
BRUSSEL KIPAVolgens de
rooms-katholieke bisschoppen in
België komt de recente verklaring
van het Vaticaan over enige vraag
stukken van seksuele ethiek gele
gen. 'zeker nu vele opinies de ronde
doen. die in strijd zijn met de chris-
telijké moraal'.
In hun officiële reactie noemen de
Belgische bisschoppen de verklaring
'een leerstellige en pastorale hulp
om de gelovigen de christelijke mo
raal voor te houden, waaraan de ker
kelijke overlevering en het hoog
ste leergezag ons herinneren.' De
bisschoppen zien het als hun taak,
op te komen voor de waardigheid
van de menselijke persoon en voor
een gedrag, dat ook op seksueel ge
bied in overeenstemming is met
Christus' leer.
De verklaring helpt om te komen
tot een juiste opvatting en tot het
aanvaarden van eigen verantwoorde
lijkheid. Met vertrouwen moet de
inhoud van het document worden
uitgediept. 'Zo zullen we aldus
de Belgische bisschoppen beter in
staat zijn de bevrijdende dimensie
te ontdekken van de christelijke
boodschap over de mens en de men
selijke liefde.'
Emilio de Carvalho, bisschop van
de methodistenkerk in Angola, is
van zaterdag tot woensdag in Ne
derland. Zondag spreekt hij om
twaalf uur in Den Haag tijdens de
oecumenische dienst van de Ekkle--
siagroep in de Kloosterkerk aan het
Lange Voorhout. Maandag is er op
Kerk en Wereld te Driebergen een
studiedag met veertig deelne
mers uit de verschillende kerken,
's Avonds spreekt hij op een open
bare bijeenkomst van de theologi
sche faculteit van de Vrije Universi
teit te Amsterdam. Dinsdagavond
is hij ln Kampen op de theologische
hogeschool. Verder heeft de 42-jari-
ge bisschop tal van informele ont
moetingen.
KOPENHAGEN In Denemarken maken nog steeds talrijke men
sen zich druk over de zgn. Jezus-film van regisseur Jens Jörgen
Thorsten. Het script van de film is thans in de boekhandel verkrijg
baar. Hoewel het boekje verkocht wordt als warme broden, bevat
het weinig spectaculairs, afgezien van enkele als provocatie bedoelde
passages over het leven van Jezus, zoals Thorsten zich dat voorstelt.
De verkoop wordt hevig gestimuleerd doordat er heftig, tot in het
Deense parlement toe, tegen is geprotesteerd.
FRANKFURT Mag een dominee
naast zijn predikantscnap ook nog
een politieke verantwoordelijkheid
dragen? Deze vraag is tot nieuw le
ven gewekt door een uitspraak van
de synode van de evangelische kerk
tegen de politieke activiteit van de
parochie-geestelijken.
De uitspraak heeft tot protest ge
leid van de liberale politicus Lise-
lotte Funcke, die tevens lid is van
de synode van de evangelische kerk.
Zij wierp de vraag op of de poli
tiek dan zo iets smerigs is, dat een
geestelijke daar niet aan kan mee
doen.
Ds. Udo Fiebig uit Lünen, die te
vens afgevaardigde voor de socialis
ten in de Bondsdag is heeft verzet
aangetekend tegen een proces, dat
het Bundesverfassungsgericht (het
hoogste rechtsorgaan in de Bonds
republiek) heeft aangespannen. Ds.
Fiebig noemt het de eerste keer
sinds de oorlog dat een staatsorgaan
ingrijpt in de kerkelijke zaken.
De vice-voorzitter van de kansela
rij van de evangelische kerk, Erwin
Wilkens, bestrijdt de opvatting van
Fiebig en zegt dat de bepaling van
de evangelische kerk juist moet
voorkomen dat kerk en politiek ver
mengd worden. Dat het Bundesver
fassungsgericht in de zaak is be
trokken noemt Wilkens niet te ver
mijden omdat er behoefte was aan
het afbakenen van een grens.
Enige predikanten boden kortgeleden
140.000 handtekeningen aan van men
sen die protesteerden tegen de film.
De Deense regering onderzoekt nog
steeds of het script van de film aan
leiding is om een productiegarantie
te weigeren. De 'primaat' van de
Deense volkskerk, bisschop Ole Ber-
telsen van Kopenhagen heeft in een
verklaring gezegd dat de staat zich
mede-verantwoordelijk stelt, door
een productiegarantie aan Thorsen te
geven.
Tien Deense bisschoppen zien in het
werkstuk grove spot met de belijdenis
van de evangelisch lutherse kerk. In
het parlement heeft de Deense mi
nister van cultuur opgemerkt dat het
werk van Thorsen niet als kunst,
doch als provocatie moet worden op
gevat.
Het Deense filminstituut zou een kre
dietgarantie van circa 380.000 gulden
hebben toegezegd. Voordat deze toe
zegging wordt gedaan, moet Thorsen
eerst zelf het benodigde geld bijeen
zien te brengen. De garantie is eerst
dan geldig, wanneer de film echt ge
maakt wordt en bewezen kan wor
den, dat hij niet indruist tegen de gel-
DEN HAAG De centrale raad
voor de gezinsverzorging meent dat
de gezinsverzorging duurder zal
worden. De raad heeft dit vastge
steld na een eerste bestudering van
de nieuwe tabellen voor eigen bij
dragen die staatssecretaris Meijer
van CRM dezer dagen de Tweede
Kamer heeft voorgelegd.
De raad staat op het standpunt dat
de eigen bijdragen niet hoger mo
gen uitkomen dan de bedragen die
tot dusver na bijstandsverlening
nog voor rekening van de cliënt
kwamen.
dende strafbepalingen. Een eerder
project van Thorsen voldeed niet aan
deze voorwaarde, waarna de garantie
teruggenomen werd.
GENEVE De commissie van de
Verenigde Naties voor de rechten
van de mens heeft van een afge
vaardigde van de wereldraad van
kerken de raad gekregen, sancties
aan te bevelen tegen het regime in
Chili.
Dwain C. Epps van de afdeling in
ternationale zaken van de wereld
raad, zei als getuige voor de com
missie, dat berichten uit Chili over
arrestaties zonder aanklacht, folte
ringen en vermiste personen 'alleen
maar het topje van de ijsberg zijn.'
De wereldraad van kerken heeft een
lijst met de namen van 987 perso
nen, die in Chili worden vermist. Al.
leen al in de maand januari van dit
jaar zijn 185 mensen gearresteerd
en minstens 48 uur vastgehouden.
Van de vijfduizend gevangenen, die
er op het ogenblik in Chili zijn, zijn
er veertienhonderd wel aangeklaagd,
maar niet veroordeeld, terwijl er
ruim duizend worden vastgehouden,
tegen wie geen enkele aanklacht is
ingediend, aldus Epps.
Voor de commissie van de Verenig
de Naties, die op het ogenblik bij
een is in Genève, vroeg Epps tevens
aandacht voor de sociale problemen
in Chili. Hij noemde voorzichtige
schattingen, volgens welke twintig
procent van de bevolking lijdt aan
ondervoeding en zestien procent van
de beroepsbevolking werkloos is.
Van een onzer verslaggers
NIEUWDORP (Zld.) Naar aan
leiding van ons artikel "Verontrus
ten stichten noodgemeenten' deelt ds.
P. Hekstra te Nieuwdorp ons mee,
dat zijn kerkeraad een verzoek
schrift aan de generale synode
heeft gezonden om een kerkordelij-
ke weg mogelijk te maken voor een
andere behandeling van de attesta
ties. Zolang de synode hierover nog
niet beslist heeft, is Nieuwdorp niet
van plan al stappen te doen.
In uitzonderingsgevallen is het nu
al mogelijk, dat iemand lid wordt
van een kerk buiten zijn eigen woon
plaats maar dan alleen met toe
stemming van de beide kerkeraden.
Nieuwdorp wil een verruiming van
deze regeling, desnoods ook zonder
de toestemming van de ene kerke
raad. Het liefst zou Nieuwdorp zien
dat ieder belijdend lid het recht
krijgt, om zelf te bepalen in welke
plaats hij lid van de gereformeerde
kerk wil zijn. Zo zou men uittre
dingen uit het kerkverband kunnen
voorkomen.
door dr. C. Rijnsdorp
H. J. d. Vecht
Racismefonds (3)
De suggestie de steun aan het fonds
tot bestrijding van het racisme op
te voeren ten koste van de bijdragen
voor de zending lijkt mij niet juist.
Er moeten zonder ons andere bron.
nen aan te boren zijn, als het gaat
om de bevrijding van miljoenen me
demensen uit de gesystematiseerde
gruwel, waarvoor namen als 'apart
heid' en 'gescheiden ontwikkeling'
bedacht zijn.
Om deze bronnen te doen stromen is
het nodig, dat wij. met de synode
voorop, ons ontdoen van een half
slachtige houding, die velen van ons
voor verdraagzaamheid verslijten.
Het lijkt wel. of het behouden van
de band met de zich 'gereformeerd'
noemende kerken van Zuld-Afrika
zwaarder weegt dan ook maar iets
te doen. dat van wezenlijke beteke
nis ls voor de bevrijding van mil
joenen anders dan blank gekleurde
mensen uit lijden en vernedering die
door medemensen en niet door na
tuurrampen hen wordt aangedaan.
Daarom is het passieve openen van
een rekening niet voldoende. Er
moet begeleidende actie komen van
synodewege, en vanuit het gerefor
meerd dia kon aal bureau, inhoudende
gerichte voorlichting over de zaken
waar het om gaat en ontmaske
ring van de Zuidafrikaanse propa
gandamachine, die zich maar al te
vaak ln kerkelijke schaapsvacht
hult.
Cornelius Lambregtse is een Zeeuws-Amerikaan,
die zijn geboortestreek nog niet vergeten heeft,
evenmin als het dialect daar en de sfeer van
bevindelijke vroomheid in de Gereformeerde
Gemeenten. Hij heeft die sfeer als positief er
varen en schrijft erover met liefde en piëteit.
Na zijn debuut In zijn arm de lammeren komt
hij nu met een nieuw boek: Het scharlaken
koord (Uitgeverij T. Wever bv. Franeker. 252
blz., 19.50).
Het is de geschiedenis van een Zeeuws meisje.
Wantje, dat we leren kennen van de school
banken af totdat zij van een Brabantse seizoen
arbeider een kind verwacht, niet meer met hem
kan trouwen (al is hij Rooms) omdat een ander
meisje haar vóór is geweest, tot persoonlijk
geloof komt. in de kerk belijdenis doet van
schuld en geloof inéén, haar kind laat dopen en
later trouwt met haar stille en geduldige aan
bidder Leunus. Gezinsuitbreiding is ln het voor
uitzicht.
Het verhaal speelt ongeveer vijftig jaar geleden.
Het Zeeuwse agrarische gebied is nog volop
landelijk. Het leven is voor de boerenarbeiders
hard en zwaar en zo is ook hun godsdienst, nog
helemaal een relict uit de zestiende, zeventiende
en achttiende eeuw. Men is nog vertrouwd met
de psalmen van Datheen. en die van 1773 zijn
nog 'nieuw'. De kinderen op school leren de
bijbel lezen ln de Statenvertaling met Gothi-
sche letters. De zeden zijn patriarchaal, maar
de allerminst geëmancipeerde vrouwen vervul
len een belangrijke en erkende rol ln de dorps
samenleving. Ze hebben misschien meer echte
invloed en gezag dan wanneer ze officieel ge
ëmancipeerd zouden zijn.
Landschap
Doesburg
B. J. Zwiers
Het zomerlandschap is prachtig ln zijn rijke
afwisseling van gewassen. De mensen zijn ln
deze natuur volkomen geïntegreerd en van
geslacht op geslacht zo vergroeid met hun
beperkingen als een sonnettendichter met de
sonnetvorm. De ware vrijheid hier luistert naar
de wetten. Lambregtse ls een echt natuurtalent:
hij schrijft zonder enige literaire pretentie en
Juist daardoor heel wat beter dan de gemiddel
de christelijke romanschrijver of schrijfster uit
de tijd dat ik daar zelf aan meedeed. Weliswaar
mist hij juist dat vonkje genialiteit dat b.v.
Stijn Streuvels heeft gemaakt tot wat hij ge
worden is. 'Zou de schooljuffrouw haar kosthuis
halverwege de straat al verlaten hebben of zou
ze nog thuis zijn?' (bl. 18). Op bl. 27 kijkt de
onderwijzer Wantjes vader 'met vochtige ogen
aan'. Zulke kleine ontsporingen in de richting
van het versletene bepalen nu eenmaal onver
biddelijk het niveau, zodra men de maatstaf
van literatuur gaat aanleggen. De lezer heeft
in zulke kleine, verraderlijke missers geen erg
en de auteur zal er verstandig aan doen er
zich niets van aan te trekken: hij mag gerust
zijn die hij is en zo hij is, wanneer hij schrijft.
Johan de Meester Sr.. in een interview met
E. d'Oliveira in 1913. sprak over de vissers
bevolking van zijn geboorteplaats Harderwijk
als 'wreed-calvinistisch'. Dat oudtestamentisch
gestrenge, in de praktijk meer dan eens inder
daad hard en wreed, ontbreekt bij Lambregtse
volkomen. En toch kan men niet zeggen dat hij
de mensen idealiseert. Wat mij getroffen heeft
is de onbevangenheid, zuiverheid en natuurlijk
heid waarmee hij over het sexuele leven spreekt.
Dat gaat allemaal even vanzelf als de bieten,
de aardappelen, de kruisbessen, de haver en de
tarwe, om niet te vergeten de dekhengst met
zijn opgewonden bedrijf, heel dat agrarische
leven waarover Lambregtse met kennis van
zaken en ongetwijfeld uit eigen ondervinding
handelt.
Isolement
Vlak tegen de crisisperiode die in 1929 begon
leefden de Zeeuwse dorpelingen nog in een
betrekkelijk isolement, al begon de locale kle
derdracht al voor burgerkleren plaats te maken.
Sterk was het zich afzetten tegen de Hervorm
den en Gereformeerden, terwijl men over Rome
nog in de stijl van de brandstapels dacht. Deze
afweer van al het niet precies-eigene bracht
mee dat het leven om zo te zeggen naar binnen
sloeg. Het hing er maar van af hoe de sfeer in
het gezin was. In dit boek is er een vrome, maar
vooral ook wijze vader: de familieband ls zeer
hecht vooral na het overlijden van het Jongetje
Fransje. Er ls warmte, beschutting, een eigen
weldadige 'nestgeur' binnen het strenge kader
van de oud-gereformeerde leer en zeden. Als
Wantje zwanger ls van Fons de Brabander,
plaatsen hulsgenoten en familie zich rondom
Rust is weg
WASHINGTON De CIA zal in
het vervolg geen journalisten en
kerkelijke medewerkers meer als
informanten aanweven. Aldus een
officiële mededeling van de Ameri
kaanse geheime dienst. De mede
werking van journalisten en geeste
lijken, die uit eigen beweging in
lichtingen verstrekken, blijft echter
welkom.
Met deze verklaring komt de ge
heime dienst terug op de uitspraak
van William Colby, die vorige maand
vlak voor zijn vertrek als CIA-di-
rekteur had gezegd dat de CIA
gewoon zou doorgaan met het we
ven van missionarissen en zendelin
gen. Intussen heeft ook de nationale
raad van kerken in Japan de kerke
lijke medewerkers gewaarschuwd
tegen ieder kontakt met inlichtin
gendiensten.
haar als een ondoordringbare muur van be
scherming.
In zijn naïeve stijl als van de beste zondags
schilder weet Lambregtse het Zeeuwse land
schap tussen de beide zee-armen in. kleurig
en gedetailleerd voor de ogen van de lezer op
te roepen. Er hangt een natuurlijke frisheid
over deze beschrijvingen: het ontbreken van
elke literaire pretentie is hier een voordeel. Ja
voorwaarde voor het slagen. Nergens hangt de
auteur de schilder of de dichter uit. Misschien
is het de herinnering en de geografische af
stand. die hier hebben samengewerkt om dit
echt onbedorven natuurproduct te doen ont
staan.
Het is jaren geleden dat ik een roman bespro
ken heb. Ambtshalve heb ik er in de loop van
vele jaren zeer vele gerecenseerd, maar uit
mijzelf zal ik er zelden toe komen een te lezen.
Ik ben trouwens door de literatuur heenge-
groeid. een natuurlijk proces, samenhangend
met de aftakeling van de burgerlijke cultuur
die op het gebied van de roman ln de negen
tiende eeuw haar hoogtepunt beleefde. Het pure
beschrijven en scheppen van romanfiguren, of
schetsmatiger in novellen, heeft veelszins
plaatsgemaakt voor zelfanalyse of protest tegen
misstanden. De rust is weg en ook de brede
allure: er is te veel hinder van geluiden, beel
den, de zich opdringende actualiteit. Niets kan
meer bezinken, niets meer langzaam en gedul
dig rijpen. Dit is geen klimaat voor nieuwe
grote romans en mede daarom verfilmt men
de werken van de grote Russen. Fransen en
Engelsen, ook van de kleinere, uit de vorige
eeuw. of van het begin van de twintigste.
Het werk van Lambregtse heeft zijn waarde
omdat het een stuk geïsoleerd, oudvaderlijk
christelijk leven vasthoudt in de context van
een nog niet door de industrie aangetaste, mooie
en vruchtbare natuur. De diepte van het Inner
lijk leven van de besten onder dit soort mensen
zal aan velen ontgaan, maar in zijn meest
begenadigde momenten reikt het aan het pro
fetische. Wat ons oog niet sluit voor de donkere
schaduwen die dit geloofstype vergezellen. Ziel
zorgers en psychiaters weten daar het nodige
van.
UW VOOROUDERS
Onder de vele volstrekt waan r
drukwerkjes die bijna dag fc
mijn brievenbus binnen dwar
bevond zich ook een uitnodigin
een organisatie die zich Wacht
noemt, maar van welke ied
weet dat het die van de Jehov
tuigen is. Het geschrift wekt a
ene kant op om bepaalde sa
komsten te bezoeken en geeft a
andere kant een ouderwets
taatje. Dit keer gaat het o?
evolutietheorie. 'Indien u ve
geloof te stellen in de evolutie
rie, zult u daardoor de volgend
belse stellingen verwerpen,
plaats als Schepper van de aar
de mens (Gen. 1:1, 2:7), hi
voeren van een zedenwet da
Schepper (Gen. 2 16, 17)de )i
erving van zonde en de not
van een Verlosser (1 Kon. I
Kol. 1 14)de volledige afh
lijkheid van de mens van God
14, 7, 8).' Enfin, dan komt
aanbevolen boek. want daar
het altijd op uit. Maar wie rf
er eigenlijk in de evolutieth L
Zijn die mensen er? Ik heb
gehoord dat er een aantal the T
zijn, waarvan ook weer een 1
naar de evolutie genoemd i
(want dé evolutietheorie is o V
die wetenschappers gebruike
een veronderstelling, zo van:
het wel eens geweest kunnei
Er zijn ook christenen die zo n
pothese zo gek nog niet v tl
Maar ik heb nooit gehoord d
christenen dan b.v. verwierp(
God de Schepper was. Of dat i f
Hem een wet hebben gekregei n
die overerving van de zonde b
het woord 'erven' komt in v(
met de zonde niet voor, dus
dit geen bijbelse leerstellig10
die er al zijn). Zolang er metIC
simplificaties gewerkt wordt
het een onmogelijke zaak onD
de mens van vandaag ook m
gesprek te komen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bennekom: G.
Kooten te Delft; te Wijk I
den: G. Hendriks, kand. te 1
berg.
Aangenomen naar Hoogvliet
v. d. Beek te Streekgem-Bov«
we (wijkgem. Angeren en Hu|
REM. BROEDERSCHAP
Intrede op 22 febr. te Dord
drs E. H. Cossee uit Oude W(
GEREF. KERKEN
Beroepen te Schiermonnikoo
J. Waagmeester, kand. aldai
dit beroep heeft aangenomen. I
Afscheid van Oosterhout:
Velde ber. te Haarlem-Zuid.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Afscheid van Buitenpost: D.
ber. te Groningen-Oost; van
doom: R. Hoogsteen ber. te
school.
Intrede te Oegstgeest en
kand. J. P. C. Simpelaar uit
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te HerkingenR
gaard te Leiden; te Gorincl*
Hoogerland te Krabbendijl|er
Borssele; M. Heerschap te
bridge (Can.).
BAPT. GEMEENTEN
Afscheid van Musselkanaa
Harkema wegens benoeming
time voorzitter v. d. ver. Het
licht te Doom. rpj
Ton Roos
De jeugdvormingswerker Tol
heeft sedert 1972 deelgenomt
het zendingswerk van de g -e
meerde kerken ln Brazilië. I
leider van het jongensintemi 1
Institute Cristao. Vorig jaar
hij die taak kunnen overdrag 02
een aantal Braziliaanse me
kers. Met zijn vrouw Margj
hij nu werken in Serra Pelai ge
plaats in het binnenland
staat Esirito Santo. De 1
kerk heeft daar een opleidin *e
tuut voor diakonaal werk. To tL
zal aan deze school les gaan
Bovendien zal hij zich wijd< J1
het jeugdvormingswerk N 1,1
verlof, op 1 maart, hoopt I
taak te aanvaarden.
Ngo Dinh Thuc
tie
De Vietnamese bisschop in t je
schap Ngo Dinh Thuc mr
voorlopig niet verlaten. Hüine
zich ter beschikking houden e«
Vaticaanse autoriteiten. De
ge Ngo Dinh Thuc (broer
vroegere president van Zui
nam Ngo Dinh Diem) is k eli
den door het Vaticaan geëxï
niceerd, omdat hij op eigen
in Spanje vijf lieden tot b Dllj
had gewijd. Hij mag nu ge<
meer betreden en geen sacra:
meer toedienen of ontvange
Spaanse consulaat-generaal
me heeft de Vietnamese b 5 n
de terugkeer naar zijn vrier;
Spanje onmogelijk gemaakt !n
hem een visum te weigeren.
Ï1C
