Inrichtingen zwakzinnigen
beter over het land spreiden
•tfpÉf-
DE'
Hl
IE
S
INNEMEEBV
li®
I»V
Veel aanvragen
om vergoeding
van schade
geweldsmisdrijf
Voordelig slagen voor alles
MINI PRIJZEN
Deskundigen geven adviezen voor 'regionalisatie'
ONDERWIJZER(ES)
Radio -televisie -huishoudapparatuur
Meubelen -tapijt-slaapkamers
kledingcheques
Emmastraat 10, Rijswijk, tel.: 98.23.23
020-9I3456J
070-469445
OIO - 115588
Woningruil
Den Haag-Rotterdam
De Bilt
Z
Commissie: de helft
komt niet in aanmerking
Justitie in Utrecht
gaat slachtoffers
een folder sturen
DONDERDAG 19 FEBRUARI 1976
door Kees de Leeuw
Sinds het verschijnen van de Struc
tuurnota van staats se ertearis Hen
driks in augustus 1974 heeft men
ook in de zwakzinnigenzorg te ma
ken gekregen met het begrip regio
nalisatie, dat in die nota werd ge
lanceerd. Die regionalisatie af
komstig van het Latijnse woord
regio, wat 'streek* betekent heeft
mede ten doel de voorzieningen op
het gebied van de gezondheidszorg
dichter bij de mensen te brengen,
die daar behoefte aan hebben.
'Op zichzelf is dat een goed Idee,
maar dit kan gemakkelijk verande
ren in een strijdkreet onder het roe.
pen waarvan alles wordt vernield,
wat dat goede Idee Juist bedoelde te
verbeteren'. Dat vinden althans dra.
W. J. van Velzen, psycholoog van de
zwakzinnigeninrichting "De Binck-
horst' ln Rosmalen en directeur A.
C. de Ronde van de zwakzinnigen
inrichting 's-Heeren Loo-Lozenoord
ln Ermelo. ZIJ zijn belden lid van de
werkgroep psychiatrische inrichtin
gen waaronder ook de zwakzinni
genzorg valt die ls ingesteld door
het college van ziekenhuisvoorziening
gen.. Dit college heeft als taak dê
minister van volksgezondheid te ad
viseren over de ■planning' van zie
kenhuisvoorzieningen.
Binnen enkele maanden zal het col
lege met een nota komen, waarin
zal worden aangegeven hoe men
tot een betere opzet kan komen van
de zwakzinnigenzorg ln Nederland.
Hoewel er feitelijk dus nog niets be
kend is, hebben de heren Van Velzen
en De Ronde wel laten doorscheme
ren, hoe zij over de regionalisatie
denken. Zij deden dat in een artikel
ln het vorig jaar verschenen blad
'Het Ziekenhuis'. Hierin formuleren
de schrijvers een drietal adviezen,
die zo mag worden aangenomen
ook in de nota, waaraan ze zelf
meewerkten, terug te vinden zal
zijn.
De auteurs zijn van mening, dat het
allereerst tijd wordt om eens te kij
ken ln hoeverre het idee (van regio
nalisatie - KdL) in de praktijk goed
ls, welke offers het waard ls en
waar het overgaat in een strijdkreet
met onbedoeld vernietigende kracht.
'Dit temeer omdat in de Structuur
nota de regionalisatie in de zwak
zinnigenzorg is gekoppeld aan de be
stuurlijke gewestvormlng, waarvan
het nog maar de vraag ls of die ver
enigbaar ls met het belang van de
zwakzinnigenzorg'.
Tussen wal en schip
In hun inleiding merken de heren
Van Velzen en De Ronde op, dat
niet nauwkeurig kan worden nage
gaan, hoe de roep om regionalisatie
aan haar kracht is gekomen. Wel
noemen ze een aantal factoren, die
daaraan hebben meegewerkt, zoals
het bestaande tekort aan plaatsen en
de grote autonomie van directeuren
van inrichtingen ten aanzien van het
opnamebeleid. Hierdoor kwam een
aantal zorgzoekenden nogal lang tus
sen de wal en het schip te zweven,
voordat zij eindelijk een geschikte
plaats vonden. Een plaats die dan
soms ook nog moeilijk bereikbaar
was.
Verder maakten de instanties zich
grote zorgen over de bestuurbaar
heid en betaalbaarheid van al die op. jjj; alle plannen voor regionalisatie vernieuwingen in de zwakzinnigenzorg niet uit het oog verliezen. (Foto uit
SÏÏTSÏwdS'Ctaatlüh/bS? de filra: 'Een anderc kiik °P zwakzinnigheid' van Jan Vrijman),
op elkaar af te stemmen werd een
oplossing gezocht in de vorm van re
gionalisatie. Dat wil zeggen: een si
tuatie, waarbij iedere streek die
voorzieningen heeft binnen zijn gren
zen, die nodig zijn om allerlei pa
tiënten te kunnen opvangen.
aan inrichtingsplaatsen, anderzijds is
er in een aantal provincies een te
veel aan plaatsen. Hier wil men
nu iets aan gaan doen om tot een be
tere verdeling per regio te komen.
Nota
Dat men van die "ideale'
Van Velzen en De Ronde geven zelf
drie mogelijkheden aan: nieuwbouw
van inrichtingen in streken waar
duidelijk een tekort aan voorzie-
situatie ningen bestaat; het verplaatsen van
nog ver af is, blijkt wel uit de Inven. inrichtingen van overbezette naar
taiisatienota Zwakzinnigenzorg, die onderbezette
het college in het voorjaar van 1975
uitbracht. Daarin is te lezen, dat de
inrichtingen ongelijkmatig over de
provincies zijn verdeeld. Enerzijds is
er in sommige provincies een tekort
streken en nieuw
bouw onder gelijktijdige afbouw of
inkrimping elders. Tegelijkertijd
waarschuwen ze er echter voor om
niet te geforceerd te werk te gaan,
omdat "het langdurig kwaliteitsver-
1 O watt nü 39a"
"1 5i watt nü
tweeweg
systeem
20 watt nü 69a"
2 5 watt nü79."
3 luid
sprekers
tweeweg
systeem
4watt nü149a-
5 luid
sprekers
drieweg
systeem
pOB
299.
alléén bij
bekend om nm service ruswuk tel-,wiiw
Croit htutm WASAUTOMATEN-
KOELKASTEN GASHAARDEN 1
BEEKLAAN. hot* QtMtHlf—1 tal45.14 47
D« Stichting d« Ark te Wateringen onderhoudt een
bejaardencentrum met 70 verzorgde bejaarden en 100
bejaardenwoningen.
Voor de verzorgingsafdeling zoekt de Stichting
EEN VERPLEEGKUNDIGE (DIPL. Al
en EEN BEJAARDENVERZORGSTER
Salariëring voigens C.A.O.
De Ark biedt een verantwoordelijke werkkring.
Brieven te richten aan het Bestuur van de Stichting, p.a.
Gele Kwikstraat 6, Kwmtsheul.
J. H. Snijdersschool
School voor Chr. Onderwijs Jac. van Off-
wegenlaan 1 - Rijswijk.
Het bestuur van onze school
vraagt per
1 APRIL 1976
voor klas 6
in tijdelijke dienst tot 31 juli 1976
Na overleg is er een redelijke kans
op voortzetting in het nieuwe cur
susjaar in één van de middenklas
sen.
Wij zijn projektschool van de Chr.
Ped Akademie J. D. de Vissers-
Smits in Den Haag en het Chr. Ped.
Studiecentrum in Hoevelaken. Wij
vragen iemand met een christelijke
levensovertuiging, die zich met ons
in teamverband voor de kinderen
wil inzetten.
Inlichtingen bij en solliciteties aan de schoollei
der. H. J Bossenbroek. Jac. van Ottwegenlaan 1.
Tel (thuis) 070-933644. school070-997526.
BIJ ONS BETALING NAAR KEUZE!
a kontant: 2% korting
b. 3-maandsrekening netto
c. huurkoop tot 18 maanden
EIGEN FINANCIERING-LAGE RENTE
*donderdaaavond
7-9 uur OPEN
Onder ons gebouw
200 m2 meubelshow
Gerubriceerde annonces
Gehele oplage
editie Groot-Rotterdam Dordrecht
editie Groot-Den Haag Leiden
1,08 per kolom
per mm
0,64 per kolom
per mm
f 0,51 per kolom
per mm
Bovenstaande prijzen zijn exclusief 4V» BTW
Voor brieven onder nummer wordt /1,50 extra berekend.
Voor advertenties welke onduidelijk zijn geschreven of wel
ke telefonisch zijn opgegeven kunnen wij helaas geen aan
sprakelijkheid aanvaarden.
Uw kleine advertentie vandaag voor 11 uur opgegeven kan
morgen nog geplaatst worden.
Met uitzondering van de zaterdag.
woonruimte
Gevraagd: 3É4 kamerwoning in Den Haag ot naast# omgeving.
Aangeboden: ruime 3 kamerllat (hoekhuis) tn Rotterdam (bij Zuider
park)
Brieven onder nr 2679 bur. Trouw. Parkstraat 22. Den Haag of tel. in
lichtingen. 070-469445 (toestel 43) van 9 tot 12.30 uur. T107
onroerend goed
ruime hoekwoning
gunstig gelegen mei garage (verwarmd). Thermopane en c.v. (gas).
Beg grond woonkamer, eetk -keuken, 3 kamers. 1ste verdieping 3
kamers. 2de verdieping: grote dakkapel. 2 kamers. Ruim sanitair. Leu
ke entree Prijs 215 000 Mt Tel. 030-762020. T106
Huishoudelijk pers.
gevraagd
Gevr ERVAREN HULP voor 1 och
tend p w Flat Stadhouder si aan
Tel 070-331447. T104
Woonruimte
aangeboden
GRATIS KAMER AANGEBODEN in
Den Haag voor alleenst. dam# ol
jong echtpaar. C.v., douche, eigen
keuken enz., tegen geringe te
genprestatie Bneven onder nr.
6062 Trouw A dam. ol na 17.00 uur
tel 070-606060 T105
BEGRAFENIS-EN CREMATIEVERZORGING
alle formaliteiten
- verz. advertenties
eigen rouwkamers
- eigen rouwdrukkerij
- eigen rouw/volgauto's
dag en nacht
HOOI KADE 43-46
DEN HAAG
ROOSEN
OPTIEK
KORT GALGENWATER 1
LEIDEN
TELEFOON: 071-120375
Zoekt U naar een kamer of etage,
kom dan naar het kamer- en eta-
gebem. bedrijl „Woningbureau
Centrum." EERSTE Sweelinckstr.
47. Den Haag. Vlakbij de Groot-
Hertoginnelaan en de Laan van
Meerdervoort. Tel. 070-602347 en
070-604791. Geopend van maan
dag tlm zaterdag. Steeds van 10 u
t/m19u. T105
Woonruimte
gevraagd
Oudere heer zoekt in Oen Haag in-
woningmet volledige verzorging
per 1 maart of 1 april a.s. Brieven
met volleoige condities onder no.
6068 bureau van dit blad. Alle bin
nenkomende brieven zullen recht-
streeksbeantwoorb worden. T106
Kamers, etages en flatwoningen te
huur gevraagd. Gest. en/ot Gem.
evt leeg te aanvaarden. Met of
zonder overnamekosten. Woning
bureau
„Centrum"
EERSTE Sweelinckstr. 47. Den
Haag. Tel 070-602347 en 070-
604791. Geopend van maandag 11
m zaterdag. Sleedt van 10 u. t/m
19 U.T106
DATSUN
AUTOBEORIJF BROERTJES
SASSENHEIM 02522-1292
TV. radio, muziek
instrumenten enz.
Huur voordelig bij ons een piano
ot orgel, nieuw ol gebruikt met
recht van koop. Eigen muziek
scholen. laag lesgeld. Inlichtin
gen Mossel Versteege. Zout
manstraat 53d, Den Haag Tel.
070-333970 T114
MUZIKALE MANIFESTATIE
VAN DE NCRV EN
HET RESIDENTIE BACHKOOR
/in het CIRCUSTHEATER te SCHEVENIN,
GEN op 24 februari 1976.
Programma:
J. S. Bach
G. F. Handel
C. Saint-Saens
R. Vaughan Williams
Mis in F gr. t. BWV 233
Psalm 100 ..Jubilate"
Concertstuk voor hoorn en
orkest, opus 94.
5 mystical songs.
m.m.v. Horiana Branisteanu, sopraan
Sylvia Schlüter, alt
Bernard Kmysen, bariton
Vicente Zarzo, hoorn
Residentie Bachkoor
Residentie Bachorkest
Jan van der Meer, orgel
Gerard Akkerhuis, dirigent.
Aanvang: 20.15 uur. Zaal open: 19.15 uur.
Kaartverkoop en plaatsbespreken:
Bij de bespreekbureaus van „Het Vaderland", „De
Haagsche Courantde WV-kantoren en de kassa van
het Circustheater.
De kassa van het Circustheater is geopend dagelijks van
10—16 uur, telef. van 11—16 uur (070-558800) dinsdag
24 februari ook vanaf 19.15 uur.
Toegangsprijzen: 10.— en 15.— (ind. garderobe,
plaatsbespreken en programmaboekje).
BEVOEGDE DOCENTEN VWO.
HAVO. MAVO. Huiswerkopleiding,
bijlessen, privé-opleidtngen. In elk
stadsdeel en randgemeenten.
Comb, van Leraren MO. Tel. 070-
231717.T125
Huwelijk
en kennismaking
J.vr. 30 jr.. gerei, zoekt contact
met leuke, helst iets oudere man.
W d l. Brieven onder nr. 6060
Trouw Amsterdam. T129
lies van de zorg voor grote groepen
zwakzinnigen, de onzekerheid voor
personeel en ouders, de kwetsbaar
heid van de personeelsvoorziening op
langere termijn, de hoge kosten en
de overige maatschappelijke gevol
gen' dit proces dan zullen maken
tot een hachelijk avontuur.
Ontevreden
Daarbij komt nog, dat 'de overgro
te meerderheid van de ouders, die
een pupil in een inrichting hebben
zitten op geen enkele wijze te ken
nen geeft, dat zij ontevreden zijn
over de huidige plaats, waar hun kind
wordt verzorgd. Voor een belangrij
ke groep oudere ernstig zwakzinni
gen heeft de streek van herkomst
zelfs iedere betekenis verloren. De
ervaring leert eerder, dat een groot
aantal ouders zich tegen een derge
lijke opgedrongen verandering van
hun gewoonten en zekerheden zal
verzetten'.
Van Velzen en De Ronde geven aan
het slot van hun artikel over 'regio
nalisatie' een drietal adviezen. In al
le provincies: vernieuwing van gro
tere inrichtingen slechts bevorderen
met als uitgangspunt maximaal 400
en minimaal 200 bedden; voor pro
vincies met een tekort aan plaatsen
alleen plannen ln etappes voor ge ge
varieerde en goed gespreide inrich
tingen zouden moeten worden bevor
derd. waarbij nog ruimte is voor uit
breiding, en voor provincies met een
teveel aan plaatsen: nieuwbouw en
uitbreiding van inrichtingen zou in
het algemeen alleen plaats kunnen
vinden binnen het 'beddenbestand",
zoals dat nu voor die provincie vol
gens plan is opgesteld.
Jaar of tien
Langs deze weg kan ln een jaar of
tien al een aanmerkelijke spreiding
van inrichtingen per regio worden
verwezenlijkt zonder dat grote span
ningen hoeven op te treden en zon
der dat er veel geld verloren zal
gaan, aldus dit tweetal. Zij merken
verder nog op, dat deze methode de
grootst mogelijke vrijheid garan
deert voo** de mensen, die hulp zoe
ken binnen de zwakzinnigenzorg en
tevens ervoor zorgt, dat de therapie
die geboden wordt zo goed mogelijk
tot haar recht kan komen.
De inhoudelijke kant van de zwak
zinnigenzorg, zo lijkt het althans,
dreigt bij dit alles enigszins op de
achtergrond te raken. Bij de begro
tingsbehandeling eind oktober vorig
jaar kreeg staatssecretaris Hendriks
vooral van de kant van PvdA, PPR
en ARP een krachtig pleidooi te ho
ren voor vernieuwing in de zwakzin
nigenzorg. Een vernieuwing, die de
overheid onder meer via het bouw
beleid voor de inrichtingen kan be
ïnvloeden.
Schadelijk
Het AR-Kamerlld Hannie van Leeu
wen vond, dat veel patiënten in psy
chiatrische inrichtingen en bewo
ners in inrichtingen voor zwakzinni.
genzorg de afgelopen jaren niet die
hulp hebben gekregen, die ze nodig
hadden. 'Wie eens een rondgang heeft
gemaakt langs verschillende oude in
richtingen moet tot de conclusie ko
men, dat de dwangmatige opzet wel
schadelijk moet zijn en zelfs psy-
schisch gezonde mensen tot agressie
kan brengen'. Ze voegde daaraan
toe, dat de vele werkers die iedere
dag vanuit de barre werkelijkheid
moeten ploeteren de moed dreigen
te verliezen en drong erop aan, dat
de ingediende bouwplannen meer
dan tot nu toe beoordeeld worden
op de mogelijkheid nieuwe opvattin
gen in de zwakzinnigenzorg in de
praktijk te brengen.
Het is wel te hopen, dat bij alle
plannen hoe mooi op papier ook
uitgedacht om tot regionalisatie
te komen, die vernieuwing in ie«'
geval niet uit het oog wordt verli
ren.
Van een verslaggever
DEN HAAG Tot begin van deze week ongeveer zeshonderd ver-
DEN HAAG Tot begin van deze week waren ongeveer zes
honderd verzoeken binnengekomen van mensen die menen voor
een uitkering in aanmerking te komen omdat zij slachtoffer van
een misdrijf geworden zijn. Dit heeft de commissie tot beheer van
het schadefonds geweldsmisdrijven meegedeeld. Tot 1 maart kun
nen de verzoeken nog worden ingediend.
De helft van degenen die aanvragen
indienden komen niet in aanmerking
omdat hun geval niet binnen de be
palingen valt, maar dat vindt mr. H.
S. Dijk, directeur-secretaris van de
commissie, niet erg.' We sturen in
alle govallen de folder toe, waaruit
men kan zien wie wel en wie niet
voor een uitkering in aanmerking
komt', aldus mr. Dijk, die de indruk
heeft dat de televisiespot, die op de
mogelijkheid van schadevergoeding
wijst goed bij de bevolking is door
gedrongen.
Dagelijks komen er vijftig tot zestig
aanvragen binnen. De gevallen waar
op de binnenkomende verzoeken be
trekking hebben zijn gelijkelijk ver
deeld over de periode waarom het
gaat: 1 januari '73 tot 1 september '75.
De hoofdofficier van Justitie in het
Arrondissement Utrecht, mr W. H.
Overbeek, heeft er op gewezen dat in
aanmerking komende slachtoffers
zelf voor 1 maart hun aanvraag moe
ten indienen bij de commissie in Den
Haag. 'Ik reken het tot mijn plicht
die mensen op de hoogte te brengen
dat ze van deze nieuwe regeling ge
bruik kunnen maken, maar de ter
mijn is voor ons veel te kort om uit
te zoeken wie er onder de regeling
vallen en ze dan nog aan te schrijven.
Bovendien zouden we daarmee voor
uit lopen' op het oordeel van de com
missie', aldus mr Overbeek.
Wel is de hoofdofficier van plan om
na 1 maart, als de aanvragen van de
afgelopen 36 maanden zijn behan
deld, direct een folder te versturen
aan de slachtoffers van opzettelijke
geweldsmisdrijven zodra daarvan bij
het parket een proces-verbaal binnen
is gekomen. Daarbij wil mr Overbeek
dan eventueel nog een briefje voegen
dat de regeling niet in alle gevallen
kan voorzien in een uitkering: 'Er
moeten geen onnodige verwachtingen
worden gewekt. Het moet de mensen
bijvoorbeeld duidelijk zijn dat ze
geen uitkering krijgen als ze ernstig
gewond zijn bij een verkeersongeluk
en dat het alleen om zwaar lichame
lijk letsel gaat', zo zegt mr Overbeek
'Leuk'
Mr Dijk noemt de aanpak van mr
Overbeek een geweldig leuk initia
tief, temeer daar het niet tot de ei
genlijke taak van een officier van
justitie behoort om slachtoffers op
het bestaan van het schadefonds te
wijzen. 'De strafdossiers zijn door
gaans op de dader van een misdrijf
ingericht en daarom begrijp ik dat de
tijd nu te kort was om mensen aan
te schrijven', aldus mr Dijk, die nog
niet had gehoord dat dergelijke ac
ties in andere arrondissementen wor
den gehouden.
Zelf wil hij voorstellen doen om de
folder die op het schadefonds wijst
neer te leggen op politiebureaus' op
rechtbanken en in ziekenhuizen, 'om
de regeling zo dicht mogelijk bij de
mensen te brengen.'
