Klanten van kinderpolitie
niet langer in de kou
dichtbij
•kenning (1)
rkenning (2)
ronk gaat
raten over
alp Angola
5litie met stickers
Zon erbij
tor prins Bernhard
weerrapporten
Sneeuwberichten
voorlichten in Chinese tekens
vertraging
bezuiniging
niet gelukkig
kwetsende koek
verkeerdom
T DONDERDAG 19 FEBRUARI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
Dmmentaar Opvangcentrum (in oktober open) luistert naar 'signalen'
Nederlandse regering heeft de
»LA-regering van Angola er-
'n logische concequentie van
eerder door minister Van der
uiteen gezette Nederlandse
[punt dat erkenning van een
of regering niet mag worden
ivat als een adhesiebetuiging
een bepaald bewind of stro-
Ufcg in zo'n land, maar slechts
I gelden als een feitelijke erken-
van de machtsverhoudingen.
besluit van de Nederlandse re-
ng moet dus beoordeeld worden
e{ een realistische stap, want voor-
nrfle laatste weken is duidelijk ge-
den hoe de (militaire) machts-
lej ïoudingen in dat land liggen.
o,MPLA won steeds meer terrein
koste van haar tegenstander
^A-Unita.
die zin dus akkoord met deze
jnning. Zelfs komt het ons voor
op den duur een MPLA-bewind,
het gaat om het vinden van
eigen plaats en karakter bin-
het geheel van 1e Afrikaanse
len ten zuiden van de evenaar,
e perspectieven voor dat land
openen dan dat de FNLA-
a het had kunnen doen.
tochHet eigen standpunt
deze erkenning mogen niet los
.laakt worden van de jongste
I^Jchiedenis. Portugal moest
r eigen binnenlandse moeilijk-
in gedwongen de kolonie An-
halsoverkop verlaten; het land
aan een burgeroorlog overla-
j heeft gelukkig maar betrek-
ik kort geduurd. Niet vergeten
evenwel worden dat deze snel-
ifloop mede mogelijk is gemaakt
ir de militaire hulp van een
K)0 Cubaanse soldaten, vrijwil-
rs of adviseurs (doorhalen wat
verlangd wordt) met moderne
ks en MIG-straaljagers.
is waarschijnlijk niet juist om
de aanwezigheid van die Cuba-
af te leiden dat daarom de
LA marxistisch en communis-
b genoemd moet worden. Het
te is nog maar even af te wach-
hoe het Angolese nationalis-
zich zal ontwikkelen en zoals
lerder gezegd: op dit punt heb-
wij wel enig vertrouwen,
t echter wel uit de aanwezig-
l van die Cubanen moet wor-
afgeleid, is het feit dat er hier
:e is van doodgewone en pure
itspolitiek. Niet recht en ar-
inten, maar militaire macht en
lisch geweld hebben de door-
naals: de Nederlandse rege-
heeft gisteren een realistische
gezet, maar is is geen reden
j al te opgetogen over te doen.
onze Haagse redactie
I HAAG Minister Pronk zal
ienkort contact opnemen met
nu door Nederland erkende
Brepubliek Angola om over de
kikkelingshulp aan dat land te
ten. Op de begroting voor 1976
en post van 25 miljoen opgeno-
mU voor de hulp aan onafhanke-
geworden koloniën in Afrika. De
miljoen zullen voornamelijk
1 Angola, Mozambique en Gui-
Bissao verdeeld worden. Tevens
dt hulp verleend aan de bevrij-
{Sbewegingen in Naimibië en
(desië. Momenteel wordt al voor
ele miljoenen h/ulp aan Angola
even, onder meer voor het zoge-
mde sloppenproject in de bui-
rajken van de Angolese hoofd-
Luand
ls wij gisteren meldden is Ne-
and tot erkenning van de
srepubliek Angola overgegaan
at Frankrijk daartoe eerder op
dag het initiatief had genomen,
ister Van der Stoel heeft zijn
olese ambtgenoot os Santos in-
iels een telegram gestuurd
^rin de wens wordt uitgesproken
xnatieke betrekkingen aan te
i. Ben woordvoerder van bui-
andse zaken sprak de hoop uit
er in Angola snel een einde
Jdt gemaakt aan het bloedver-
ten en dat de buitenlandse troe-
op korte termijn zullen worden
integeroepen.
door Leo Kleyn
GRONINGEN In de tweede
stelling bij het proefschrift
waarop zij onlangs is gepromo
veerd, schrijft de Groningse cri
minologe Margo Andriessen:
'Een van de antwoorden op de
stijgende jeugdkriminaliteit zal
moeten zijn het opheffen van de
ongelijkwaardige positie van de
jongeren in onze samenleving.
Dit betekent dat ook hun rechts
positie moet verbeteren'.
Waar zij er zelf aan toevoegt dat
het in dit verband onverantwoord
is dat de parlementaire behande
ling van de desbetreffende voor
stellen van de commlssie-W ierda al
jarenlang is uitgesteld, lijkt de
vrees gewettigd dat dit antwoord
nog wel even op zich zal laten
wachten. Er zal Intussen naar ande
re antwoorden gezocht moeten
worden.
Blijkens een aanbeveling waarin
haar proefschrift 'Kijken bij de
kinderpolitie' uitmondt, heeft Mar
go Andriessen (29) dat ook gedaan.
Zij bepleit de oprichting van een
opvangcentrum voor Jonge delin
quenten die met de kinderpolitie In
aanraking zijn geweest, maar die
buiten het justitiële apparaat zijn
gehouden, omdat hun zaken meteen
geseponeerd zijn, wat wil zeggen
dat van strafrechtelijke vervolging
is afgezien.
Van de wenselijkheid van zo'n cen
trum is zij overtuigd geraakt, toen
zij ten behoeve van haar 'onder
zoek naar het afhandeldngsbeleid
van de kinderpolitie', waarvan zij
in haar proefschrift verslag doet,
bij de kinderpolitie in Den Haag en
Amsterdam een paar maanden
'veldwerk' verrichtte.
Als 'rechercheur' merkte zij, dat
ook de kinderpolitie voornamelijk
een justitieel apparaat is en dat de
sociale aspecten van het politie
werk nauwelijks (meer) aan bod
komen. Na de tweede wereldoorlog
zijn de sociale taken van de kin
derpolitie (diie daaraan overigens
wel haar bestaansrecht dankt)
steeds meer dn de verdrukking ge
komen.
kunnen worden. Bij de oplossing
van de problemen zal hij gebruik
kunnen maken van vrijwilligers,
die op het ogenblik worden aange
worven.
Signalen
Dr. Margo Andriessen (foto Siebe Cordes, Universiteitskrant
Groningen)
Evenwicht
Een opvangcentrum, zoals dat door
Margo Andriessen wordt beoogd,
zou het evenwicht tussen justitieel
optreden en sociale hulpverlening
weer enigszins kunnen herstellen,
met dien verstande dat de maat
schappelijke hulp buiten de politie
om wordt geboden. Bij de kinder
politie zelf zijn er wel (zoals de
Haagse commissaris van politie W.
M. van Anded) die de hulpverlening
in eigen hand willen houden, maar
Margo Andriessen acht de moge
lijkheden daartoe niet erg groot.
Niet alleen denkt ze dat het appa
raat daarvoor toch, zoals ze In een
toelichting op haar plannen zegt,
'te log' is, uit eigen waarneming is
haar ook gebleken dat de kinderpo
litie in toenemende mate liever de
misdaad bestrijdt dan de jonge
misdadigers de helpende hand
biedt. De tijd dat het werk bij de
kinderpolitie wel werd vereenzel
vigd met 'het kontroleren van natte
kinderbedjes', zoals Margo Andries
sen ergens schrijft, is zo langza
merhand definitief tot het verleden
gaan behoren.
Tegen een hulpverleningsinstantie
binnen het politiële apparaat zijn
daarenboven ook principiële beden
kingen aan te voeren. In haar boek
voorziet Margo Andriessen een 'ver
warring van' funfcties': 'De recher
cheurs kunnen niet tegelijkertijd
en begrip hebben voor de achterlig
gende problematiek van het krimi-
nele gedrag van een verdachte en
hem aan een hard verhoor onder
werpen of in een cel sluiten. Als ze
dat toch doen, dan is dat een vorm
van bedrog tegenover de kllënt'.
Groningse aanpak
Margo Andriessen. sinds 1975 ver
bonden aan het Criminologisch in
stituut van de Rijksuniversiteit in
Groningen, heeft het niet bij een
voorstel gelaten. Al geruime tijd
voert zij overleg met de plaatselijke
raad voor de kinderbescherming, de
politie en het openbaar ministerie
over de vestiging van een opvang
centrum voor jonge politieklanten
in Groningen. Ze verwacht dat het
in oktober geopend zal kunnen
worden.
De Gemengde interdepartementale
werkgroep jeugdwelzijnsbeleid (de
Werkgroep Mik) heeft vorige
maand de staatssecretarissen van
justitie, van CRM en van volksge
zondheid geadviseerd het centrum
(aangeduid als project voor 'bui
ten justitiële afdoening1) financiële
steun te verlenen. Die steun zal het
mogelijk maken twee zogeheten
'intakefunctionarissen' aan te trek
ken en de kantoorkosten te bestrij
den.
De intakefunctionaris (Margo An
driessen: 'Dat moet iemand zijn die
makkelijk contact legt. het type
straathoekwerker, met een beetje
Groningse aanpak') zal voor de
eerste opvang moeten zorgen. Hij
dient na te gaan of degene die met
de kinderpolitie in aanmerking is
geweest, met bepaalde problemen
zit, en of die mogelijk opgelost
Aan de oprichting van het centrum
ligt de gedachte ten grondslag dat
veel delicten die ter kennis van de
kinderpolitie komen 'signaalwaarde'
hebben: de jongeren hebben ze ge
pleegd om daarmee aan te geven,
zoals Margo Andriessen schrijft,
'dat ze een probleem hebben, waar
ze alleen niet uitkomen'.
Dat de kinderpolitie het in veel
gevallen niet tot een vervolging
laat komen, 18 op zichzelf toe te
juichen. Een nadeel daarbij is wel.
dat de 'signaalwaarde' verloren
gaat. Het probleem waarvoor via de
omweg van het delict aandacht
werd gevraagd, blijft onder water.
'Het bezwaar van deze gang van
zaken', aldus Margo Andriessen, 'is
niet alleen, dat het een in mense
lijkheid tekort schieten betekent
om geen hulp te bieden waar deze
gevraagd wordt, maar bovendien,
dat niet de gelegenheid wordt aan
gegrepen om bepaalde Jongeren
door hen de aandacht te geven die
ze nodig hebben de noodzaak te
ontnemen opnieuw en opnieuw een
slgnaaMelikt te plegen'.
Overigens is het centrum ook be
doeld voor de verdachten wier zaak
niet geseponeerd is. maar die een
proces-verbaal hebben gekregen.
Margo Andriessen: 'Ook in die
laatste kategorie zijn vaak pro
bleemgevallen. die beter in de hulp
verlenende dan in de justitiële sfeer
bunnen worden opgevangen'.
Broddelen
Binnenkort vertrekt Margo An
driessen. die onder supervisie van
de hoogleraar/directeur van het
Criminologisch instituut, R. W.
Jongman, de leiding over het cen
trum krijgt, naar de Verenigde Sta
ten, waar al geruime tijd wordt
geëxperimenteerd met opvangcentra
voor jonge delinquenten. De resul
taten die deze 'diversion projects'
boeken, geven ln het algemeen
aanleiding tot navolging.
De ook door de Groningse crimino
logen geconstateerde 6tdjging van
de jeugdcriminaliteit eai met de
oprichting van een opvangcentrum
natuurlijk geen halt worden toege
roepen. Fluisterend wordt nog
slechts een van demogelijke ant
woorden gegeven.
Margo Andriessen zegt: *We moeten
nog kijken of het niet broddelen ln
de marge wordt. Hier ln Groningen
zeggen wij nog steeds dat, zoals het
dan heet, de structuren veranderd
moeten worden. Misschien moet je
de Jeugdcriminaliteit niet op deze
manier bestrijdra, omdat die alles
met de structuren te maken heeft.
Maar zover zijn we dan nog niet'.
Voorlopig zal op het Criminologisch
instituut in Groningen maar eens
worden nagegaan of en in hoeverre
de activiteiten van het opvangcen
trum ertoe bijdragen dat na een
eerste contact met de kinderpolitie
het 'signaal' wordt opgevangen en
er geen tweede meer volgt.
5 DHOVEN Een comité van
mensen te Eindhoven is een
<ie persoon van prins Bernhard.
.gfft vertrouwen kenbaar te maken
de sticker staat de Nederlandse
W afgebeeld alsmede de tekst:
blijven het volste vertrouwen
^2 uwe koninklijke hoogheid be-
o tóen'
actie ls bedoeld als een reactie
de recente Lockheed-affaire. In-
lefnemer is de heer A. Soeter-
die voor zijn actie de mede-
heeft gekregen van briga-
wnmandant Bos uit Venray,
1 lemeester Offermans uit
kolonel buiten dienst El-
uit Eindhoven en de heer
aftapels van de gemeentepolitie te
Ttot
aantal positieve reacties is vol-
r#s de heer So eter boek op dit
talent al overstelpend.
In het overgrote deel van Neder
land is het weer gisteren een stuk
opgefleurd. De zon scheen, eerst in
het zuid-oosten, Later ook in Zee
land en andere provincies. Uit Mid
delburg kwamen in de ochtend Jui
chende berichten over een zeer
fraai weertype. De uitwerking van
de atmosferische opdroging was
goed af te lezen van de thermome
ters. Om vier uur 's middags was
het in Maastricht zelfs negen gra
den (dauwpunt 0), Rotterdam en
De Bilt zeven, Vlissingen vijf gra
den. Zoals zovaak bleef het noord
oosten achterop onder een wolken
dek, voor Frielsnad en Groningen
derhalve geen zon en geen hogere
temperatuur da 3,5 graad (Gorre-
dijk) en twee graden (Eelde). Op
hetzelfde moment gaf Kriima ln
noord-Zweden ook plus drie, Inns
bruck daarentegen elf graden.
Vandaag zal het gunstig weer zijn
met denkelijk in de achtergebleven
gebieden nu ook wat meer zon. Het
blijft de rest van deze week waar
schijnlijk op de meeste plaatsen
droog, dankzij een zich handhavend
Russisch hogedrukgebied, maar wel
kan de mist hier en daar tussen
beide komen, waardoor ook de
overdagtemperaturen laag blijven.
Zoals het gisteren was had het
weer al een paar voorjaarsachtige
trekjes. In New York was het: jas
sen aan, jassen uit. Na de ergste
winterkou sinds tien hjaar is er
dinsdag plotseling een sterke tem-
peratuursstijglng gekomen, die het
kwik in een ruk op twintig graden
bracht, de warmste zevendiende fe
bruari sinds mensenheugenis. Men
heeft nagegaan dat erg lang gele
den, namelijk in 1891 al eens vijf
tien graden was gemeten op 17
februari. Het ls zeer Interessant,
dat die winterse warmtegolf des
tijds naar west-Europa oversloeg.
Nog altijd geldt namelijk voor Ier
land als februari-warmterecord 18.1
graden Celslus gemeten op 23 fe
bruari van dat Jaar ln Dublin. Dat
was een kleine week later dan in
New York. Ook ons land profiteerde
mee. De Bilt registreerde op de 27e
februari 1891 een temperatuur van
15.1 graden Celsius, die tot dan toe
hoogste februari-stand sedert het
begin van de waarnemingen in
1849. (Op 10 februari 1899 werd
met 18.5 graden Celsius een nieuw
maandrecord bevestigd, dat tot op
de huidige dag geldt). Tussentijds
kwam die februarlwarmte Helle-
voetsluis zelfs 16.1 graad Celsius
'door middel van' een hoge drukge-
bled over ons. Na eerst uit het
Oosten te hebben geblazen, braken
uideldjke winden met föhneffecten
door. Het heugelijke feit werd mu
zikaal begeleid door een merel, die
op 24 februari in Haarlem al een
ouverture floot.
Het zal ons benieuwen of wij u, in
1976, over een dag of tien ook iets
zullen merken van de jongste Ame
rikaanse warmtegolf. De algemene
circulatie in de hogere niveau's bo
ven de oceaan is tenslotte nog al
tijd in grote trekken West-Oost ge
richt. overigens wel met een sterke
afbuiging van de stromingslijn
naar het Noord-Oosten boven het
oostelijk deel van de oceaan. Van
daar, dat diepe stormdepressies bij
IJsland osn de laatste tijd niets
hebben kunnen maken.
In de Alpen verandert er weinig,
daarom vandag maar een kijkje ln
de Harz. De omstandigheden zijn
daar goed tot zeer goed voor de dKSfrHAQBi
wintersport. Ook de komende dagen
verandert er niet veel, de middag-
temperatuur is er circa mi n twee
graden. Enkele sneeuwhoogten:
Braunlage zestig centimeter poe
dersneeuw, St. Andreasberg 140
centimeter. Hoge Geiss tachtig cen
timeter, Altenau Dorp zestig centi
meter. Bad Sachsa 21 centimeter
poedernseeuw.
Weerrapporten
van gisteren 19.00
uur.
maximum temperaturen en
i neerslag
7.00-19.00 uur.
Amsterdam
onbew.
7
0
De Bilt
onbew.
7
0
Deelen
onbew.
7
0
Eelde
geh. bew.
2
0
Eindhoven
onbew.
8
0
Den Helder
onbew.
4
0
Luchth. R'dam
onbew.
7
0
Twente
onbew.
4
0
Vlissingen
licht bew.
6
0
Zuid Limburg
onbew.
9
0
Aberdeen
motregen
6
0.4
Athene
regen
10
6
Barcelona
onbew.
13
0
Berlijn
licht bew.
6
0
Bordeaux
licht bew.
14
0
Frankfort
zw. bew.
4
0
Genève
geh. bew.
2
0
Helsinki
geh. bew.
zw. bew.
—0
0
Innsbruck
11
0
Kopenhagen
licht bew.
0
0
Lissabon
zw. bew.
14
1
Locarno
geh. bew.
7
1
Londen
geh. bew.
6
0
Luxemburg
half bew.
6
0
Madrid
half bew.
9
9
Malaga
zw. bew.
17
0.4
Majorca
onbew.
15
0
Munchen
mist
2
0
Nice
regen
14
0.1
Oslo
zw. bew.
—0
0.1
Parijs
half bew.
11
O
Rome
half bew.
15
0
Spilt
geb. bew.
14
0
Stockholm
onbew.
2
0
Wenen
geh. bew.
1
0
Zurich
licht bew.
6
0
Casa Blanca
half bew.
18
0
Las Palmas
licht bew.
21
0
New York
regen
Tel Avlv
licht bew.
18
0
Tunis
onbew.
18
0
ION»O ONI1U»
OfNlUINO»
MI*T éCflk ■EW0L*IMa
«ow m ■«Ktwo.
K urn. TC UK
VMNDRICHTIN
onder redactie van loes smit
HOOG WATER vrijdag 20 februari 1976
Vlissingen 4.51 - 17.17; Harlngvlletslulzen
5.23 - 17.44; Rotterdam 7.06 - 19.44; Sche-
venlngen 6.13 - 18.32: LJmulden 6 57 - 19.16;
Den Helder 11.03 - 23.11; Harllngen 0.52 -
13.28: Delfzijl 2 56 - 15.31.
Van het onderwijs in Nederland
geldt niet meer dat er geen woord
Chinees hij is. Het ministerie van
onderwijs heeft een brochure la
ten verschijnen in het Chinees,
bestemd voor Chinezen in ons
land met schoolgaande kinderen.
'Voor u is de verhuizing naar Ne-,
derland een grote verandering.
Voor uw kinderen is deze ver
andering misschien nog groter.
In dit land mogen de kin
deren naar school als ze vier jaar
worden, ze moeten naar de lagere
school als ze zes a zeven jaar zijn.
Dit is zo voor alle kinderen, dus
ook voor uw kind'. Zo begint de
brochure die vervolgens alles ver
telt over ons onderwijssysteem.
De Chinese lettertekens zijn met
de hand getekend. De tekst is ge
steld in het Kantonees en daar
naast staat een Nederlandse ver
taling afgedrukt. Althans, dat
moet je maar aannemen, want
weinig mensen zullen (kunnen)
controleren dat de lettertekens op
de linkerpagina's inderdaad de
waarheid over het Nederlandse
onderwijs vertellen. Het enige
wat herkenbaar is zijn Nederland
se termen zoals mavo en havo
(dat is moeilijk in het Chinees te
vertalen), de jaartallen en de
geldbedragen (bijvoorbeeld van
studiebeurzen).
Er zijn in ons land 340 Peking-
Chinezen, 325 Taiwan-Chinezen,
335 Hongkong-Chinezen en nog
een paar honderd Chinees-spre
kende mensen uit Singapore en
Maleisië. Hoeveel Chinezen ille
gaal in ons land verblijven is niet
bekend. Er zijn ruim twee maal
zoveel mannen als vrouwen.
Hoeveel Chinese kinderen er zjjn
is moeilijk te zeggen. Het zullen er
niet meer dan duizend zijn. Maar
voor de voorlichtingsdienst van
het ministerie van onderwijs ge
noeg om hun ouders voor te lich
ten over het schoolsysteem in ons
land.
(h.a.v.o.)=
Si. Wljfijf.
•rutfit(m.a.v.0.):
11M MM fiJ fttf, "tèJdjrA 1W5
ti.gfiSMtlfUffifA.
Er kan veel In het Chinees, maar havo en mavo zijn blijkbaar moeilijk
ln Chinese karakters te vertalen. Vandaar dat dit twee van de weinige
voor niet-Chlnezen begrijpelijke woorden zijn ln de brochure over het
schoolsysteem in ons land. die het ministerie van onderwijs voor hier
wonende Chinese ouders heeft samengesteld.
Lome Gascho, een gepensioneer
de boer uit Elkton, een plaatsje
in de Amerikaanse staat Michi
gan, heeft een briefkaart ontvan
gen die achtenzestig jaar vertra
ging heeft opgelopen. De kaart,
gedateerd 8 januari 1908, is af
komstig uit Chicago en is ge
richt aan Gascho's grootvader
van moeders kant, die natuur
lijk allang is overleden. De bood
schap die de briefkaart behelst,
is weliswaar voor Gascho van
nul en generlei waarde meer,
maar hij is toch wel erg nieuws
gierig hoe deze record-vertra
ging in de Amerikaanse poste-
rijen-geschiedenis kon ontstaan
en hoe het komt dat de brief
kaart alsnog is opgedoken. Sa
men met de plaatselijke postbo
de en hogere autoriteiten buiten
zijn dorp is hij dat nu aan het
uitzoeken.
Blijkbaar maakten hoge Indone
sische ambtenaren en officieren
geregeld uitstapjes op kosten
van hun werkgever, het rijk,
want bij de behandeling van zijn
begroting heeft minister van fi
nanciën Ali Wardjana een flink
aantal verboden afgekondigd. De
verbodsmaatregelen zijn onder
deel van een Indonesisch bezui
nigingsprogramma. Hoge amb
tenaren en officieren met de rang
van tweede luitenant of hoger
mogen voortaan geen luxe dienst
auto's meer gebruiken, ze mogen
niet meer naar massageinstitu
ten, Turkse baden, sauna's, casi
no's en nachtclubs, zij noch hun
vrouwen mogen aandelen bezitten
van particuliere ondernemingen
en ook mogen ze geen directeur
of bedrijfsleider van een particu
lier bedrijf zijn. Bovendien mo
gen ze geen grote feesten orga
niseren en wordt het aantal bui
tenlandse reisjes met echtgeno
tes beperkt. Doen ze een van die
dingen toch, dan gaat minister
Wardjana zuinig kijken. Er staat
zelfs straf op een overtreding,
maar hoe de overtreder gestraft
wordt heeft de minister in het
midden gelaten
In West-Dultsland zijn ze niet
allemaal even gelukkig met hun
man- of vrouw-zijn. Uit een on
derzoek van het Westdultse bu
reau voor toegepaste sociale we
tenschappen bleek bijna een
kwart van de vrouwen liever een
man te zijn geweest, en als de
mannen het zelf voor het uitzoe
ken hadden gehad, had één op de
vijf van hen er voor gekozen als
vrouw door het leven te gaan.
Dertien procent van zowel de te
vredenen als de ontevredenen met
hun vomgevlng vond wel dat
het jaar van de vrouw iets ten
goede veranderd heeft aan de
plaats van de vrouw in de maat
schappij. De vrouwen bleken iets
optimistischer over de resultaten
dan de mannen.
Volgende maand zal een Frans
gerechtshof beslissen of de
amandelkoeken van twee ban
ketbakkers uit de Middenfranse
stad Bourges kwetsend voor de
zeden zijn geweest of niet. Be
lachelijk, zegt de advocaat van
de bakkers, maar de officier van
justitie vindt dat elke winkel
waar ook kinderen binnen mogen,
alles moet vermijden om aan
stoot te geven. Midden vorig jaar
hadden de bakkers amandelkoe
ken in hun etalage uitgestald
van een bijzonder model. Een
voorbijganger zag er Iets zede-
kwetsends in en liep meteen ge-
ergerd door naar de politie om
een aanklacht in te dienen. In
oktober sprak de rechter
koekenbakkers vrij, maar de of
ficier van justitie nam daar geen
genoegen mee en tekende hoger
beroep aan.
Uit een reeks steekproeven ls ge
bleken dat Arabieren en ln Israël
geboren Israëli's bepaald meer
moeite hebben rechts of links
aan te wijzen als hun dat ge
vraagd wordt dan Europeanen en
Amerikanen. Dat ligt dan niet
aan hun ontwikkeling, want het
gaat hier om Midden-Oosterlin
gen en Westerlingen van verge
lijkbare leeftijd en ontwikke
ling. Mogelijk kan dat verschil
verklaard worden, aldus het tijd
schrift De Bejaarden, door de
invloed van leesgewoonten op de
hersenfunctie. Israëli's en Ara
bieren hebben van Jongsaf ge
leerd van rechts naar links te
lezen, precies andersom dus dan
wie dan ook in het Westen. Wel
licht is die ingebakken gewoonte
er de oorzaak van, dat de rechts_
links-lezers links en rechts nü
door elkaar blijven halen. Een
uitzondering is het echt niet dat
een Israëli aan wie Je de weg
vraagt, linksaf' zegt, maar naar
rechts wijst. Of andersom, maar
wel verkeerdom.
'Kunt u even de strips opzoeken. Ik moet er over een paar
haltes uit