'enk bij bouw scholen
>ok aan gehandicapten
liegtuiglawaai maakt veel mensen ziek
✓enco
Drie dagen laag:
'nWeek lang laag:
Aantjes bevreesd voor
'scheur' in ons volk
ichtlijnen van staatssecretaris De Jong:
§>ncordia' verhoogt
ren pas op 1 juli
Op elke etage moet
alles bereikbaar
zijn per rolstoel
sterklasse
drop
ei 11 smaken
Bezorgd over polarisatie
Meijer houdt vast
aan datum van
gezinsverzorging
Hendriks vraagt
hulp collega's bij
strijd tegen roken
KLM Lockheed
Dienstweigeraars
protesteren bij
Spaanse regering
toelaatbare grens ligt lager dan in voorgestelde regelingen
Schiphol een
'onmogelijke
zaak' genoemd
Eigen krant voor werklozen
CITROËN
MEMO
RITA
t)ERDAG 19 FEBRUARI 1976
BINNENLAND
TROUW-KWARTET 3
'jonze onderwijsredactie
*ei HAAG Bij de bouw van scholen voor voortgezet onderwijs moet voortaan rekening worden
"ejluden met voorzieningen voor gehandicapte leerlingen. Zo zal het toegangspad van de school
ibiet gebouw zelf bereikbaar moeten zijn voor leerlingen in een rolstoel.
erT
injtesecretaris drs. K. de Jong
van onderwijs kondigde giste-
deze en andere voorschriften
ftjbehoeve van de gehandicapten
j de presentatie van het der-
dfl|cholenbouwplan voor de jaren
tot en met 1979. Het plan
1.8 miljard gulden ge-
is. omvat 540 projekten
150 nieuwe,
nieuwe richtlijnen voor de
rofenbouw houden verder in dat
t outage alle ruimten voor leerlin-
3f(n een rolstoel bereikbaar moe-
^teijn. Wanneer het gebouw een
b heer etage's heeft, is een lift
:hreven. Tot nu toe was bij
;n van vier en meer bouw-
een lift toegestaan. Nu wordt
bij twee bouwlagen subsidie
voor een lift. De lift en
de gehandicapte aangepas-
een verslaggever
:HT De levensverzeke-
appij Concordia in
it zal de komende huurverho-
wq voor haar woningbezit uitstel
evan 1 april tot 1 Juli. Concordl-
nien instelling van het NKV,
mi daarmee het voorstel dat de
:eitratie Nederlandse Vakbeweging
irfcr en NKV) maandag heeft ge-
P«-
ilgemene directeur van Concor-
,de heer M. A. Kwakman, zei
tjn maatschappij enkele hon-
n woningen bezit. Hij hoopt
iet uitstellen van de huurver-
een sneeuwbaleffect zal
te toilet moeten weer met de rol
stoel bereikbaar zijn.
In de 'concourennota'. waarin de
toekomst van het onderwijs wordt
geschetst, wordt gepleit zover mo
gelijk, voor samenvoeging van het
onderwijs aan gehandicapten en
het gewoon onderwijs. Met zijn
voorschriften houdt de staatssecre
taris hiermee reeds rekening. In
het algemeen wil de staatssecreta
ris, dat ook bij de scholenbouw
rekening wordt gehouden met de
verandering en verniuwing van het
onderwijs. Hij vindt dat de scholen,
die nu worden gebouwd In het Jaar
2.000 nog goed bruikbaar moeten
zijn. De bewindsman zal darom een
studiecommissie benoemen om hem
te adviseren over alle onderwijs
kundige aspecten van de scholen
bouw. Hij zaïl deze commissie ook
vragen aan welke eisen de school
gebouwen dienen te voldoen, zodat
de leerlingen zich er thuis voelen
In het derde scholenbouwplan ko
men vooral de grote steden Am
sterdam, Rotterdam, Groningen en
Utrecht er goed al. Van de 150
nieuwbouwprojekten worden er 73
in deze steden uitgevoerd.
Een ander accent ligt bij het voort
gezet onderwijs. In 1975 is de bouw
gegund van 2.800 permanente loka
len. Verder zijn er dit jaar nog
ongeveer achthonderd noodlokalen
gebouwd. Dit Jaar kan men de
bouw van vijftienhonderd nieuwe
lokalen verwachten.
Staatssecretaris De Jong wil met
zijn vier-jarenplan meer duidelijk
heid en openheid scheppen voor de
schoolbesturen. Per begrotingsjaar
zijn de aankoop van terreinen, de
bouwvoorbereiding en de bouw van
nieuwbouwprojecten ingepast. In
het nieuwe systeem zijn alle fasen
opgenomen van de akvraag tot en
met de feitelijke bouw.
Urgentie
Een project komt op het bouwplan
te staan volgens het toekennen van
urgentiepuntem. Wie minder dan
achthonderd punten scoort komt
niet op de lijst voor.
De urgentie wordt bepaald op
grond van de ouderdom en de staat
van het oude gebouw. Van belang
is ook of het onderwijs noodge
dwongen op verschillende plaatsen
wordt gegeven.
(ADVERTENTIE)
VALUTADROP
echte ouderwetse drop met de
I rijke smaak van vroeger,
put en zoet tegelijk. Van allebei
j jenveel. Da's dus dubbel lekker!
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De a.r. fractieleider in de Tweede Kamer, mr
W. Aantjes, vreest dat de polarisatie tussen links en rechts
in verband met de tegen prins Bernhard geuite beschuldigin
gen zal leiden tot een 'scheur door ons volk, die er niet is, niet
behoort te zijn en ook niet behoeft te zijn'.
In zijn wekelijkse rubriek 'van a
tot u' in het ajr.-blad Nederland
se Gedachten, schrijft mr. Aan
tjes:
In de afgelopen weken hebben
een aantal, zich als 'links pre
senterende kranten over de
kwestie geschreven op een
wijze die niet anders kan dan de
verdenking oproepen of verster
ken dat prins Bernhard op zijn
minst op dubieuze wijze an ver
schillende transacties verwikkeld
is (geweest). Aan de andere
kant zijn er een paar als rechts
te boek staande dagbladen die
bijna dagelijks in grote opmaak
smeuïge verhalen brengen, die
de indruk (moeten) wekken dat
er een geraffineerd 'rood' spel
wordt gespeeld, waartegen hoog
nodig een soort bijzondere vrij
willige landstorm ter bescher
ming van de koningin en haar
huis zou moeten herleven.
Men behoeft, aldus mr. Aantjes,
geen groot politiek vernuft te
zijn om te voorzien dat dergelij
ke 'onthullingen' enerzijds en
zulk een 'edele verontwaardi
ging' anderzijds dn de kortste
keren kunnen leiden tot een
sfeer, waarin ons koningshuls
een voorwerp van partijpolitieke
strijd wordt en waarin ook de
meest voorzichtige en verstandi
ge daden van de regering naar
de ene of naar de andere kant
zullen worden uitgelegd en mis
bruikt'.
Juiste beslissing
De heer Aantjes benadrukt dat
de regering een Juiste beslissing
heeft genomen door de in Ame
rika geuite beschuldigingen aan
het adres van prins Bernhard
door een onafhankelijke com
missie te laten onderzoeken.
'Wie het koninklijk huis werke
lijk genegen ds, wie de waarheid
werkelijk liefheeft en wie de re
gering (ook dit kabinet Den
Uyl') werkelijk eerlijk beoor
deelt, zal zich noch door Het
Vrije Volk of De Volkskrant,
noch door het Algemeen Dag
blad of De Telegraaf, ertoe laten
verleiden ons Oranjehuis tot een
speelbal van politiek links-
rechts-polarisatie te doen wor
den', aldus Aantjes, die nog zegt
dit, gezien de noodzakelijke rust,
waarin het onderzoek zich moet
voltrekken, met tegenzin te
schrijven.
K. de Jong Ozn
Extra-urgentie-punten zijn moge
lijk. wanneer het schoolgebouw er
niet alleen voor het onderwijs
wordt neergezet, maar ook een
functie krijgt voor de wijk. Een
voorbeeld is een nieuwe school in
huizen, waarin ook een openbare
bibliotheek wordt gevestigd.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Staatssecretaris Mei
jer wil vasthouden aan de datum
van 22 mart voor de invoering van
de nieuwe gezinsverzorgings-rege-
ling. Hij heeft dit gisteren meege
deeld aan de Tweede Kamercom
missie voor CRM. Op die datum
moet de nieuwe financieringsrege
ling waarbij de instellingen hiun
geld In één keer via subsidie bin
nenkrijgen en de cliënten een bij
drage naar draagkracht betalen in
gaan. Komt er uitstel, dan kost dat
het rijk twee en een half miljoen
gulden extra aan bijstandsgelden
per maand, aldus de staatssecreta
ris. Hij reageerde hiermee op een
uitlating van de centrale raad voor
de gezinsverzoring dat het tech
nisch vrijwel nit niet mogelijk is
om de nieuwe regeling zo snel ln te
voeren. Er zal nog wel overleg ko
men met de raad. Pas als deze
duidelijk kan overtuigen dat de in
voering ln maart onmogelijk is zal
de bewindsman een nadere datum
overwegen.
Van onze Haagse redactie
DEN* HAAG Staatssecreta
ris Hendriks wil de hulp in
roepen van verscheidene mi
nisters bij zijn actie om het
roen terug te dringen. Bij
die actie zal de nadruk ko
men te liggen op de jeugd
De medewerking van de an
dere bewindslieden is nodig
omdat maatregelen tegen het
roken ook gevolgen zullen
hebben voor de overheidsfi
nanciën, de werkgelegenheid
en de kosten van de gezond
heidszorg.
De staatssecretaris deelt dit
mee aan de Tweede Kamer
commissie voor de volksge
zondheid, die volgende wee
met hem het advies van de
gezondheidsraad over het ro
ken zal bespreken. In dit ad
vies dat vorig jaar uitkwam
werden onder andere actieve
voorlichtingscampagnes van
de overheid voorgesteld, voor
al met de bedoeling een kli
maat te scheppen waardoor
het roken vermindert.
Het beleid tegen het roke
moet er. aldus de heer Hen
driks, als volgt uitzien. In de
eerste plaats moet de bevol
king en met name de jeugd
zover gebracht worden dat zij
minder of helemaal niet meer
gaat roken. Dat kan het beste
door voorlichting en opvoe
ding. De overheid moet daar
om in de tweede plaats maat
regelen nemen die de voor-
lichtings- en opvoedingsacties
ondersteunen.
AMSTERDAM De vereniging
dienstweigeraars (VD) heeft tele
grafisch geprotesteerd bij de
Spaanse regering tegen de arresta
tie op 7 februari van de zes Spaan
se dienstweigeraars.
In een verklaring zegt de VD dat
de zes dienstweigeraars maximaal
een gevangenisstraf van acht jaar
te wachten staat. DDe zes waren in
Barcelona een project begonnen
waarmee zij hoopten aanspraak te
kunnen maken op vervangende
burgerdienst. Het project bestond
uit het geven van cursussen voor
analfabeten. Bejaardenzorg en het
leiden van kindercrèches aldus de
verklaring van de VD.
Vervolg van pagina 1
commissie is zeer terughoudend
met mededelingen over haar werk
zaamheden. Mr. J. Kist van alge
mene zaken belast met de voorlich
ting over de commissie, liet giste
ren weten pas mededelingen te zul
len doen als de commissie dat
znnig acht.
Volgens NRC-Handelsblad van gis
teren is het in Zwitserland straf
baar voor buitenlanders op Zwitsers
grondgebied een onderzoek ln te
stellen. Volgens dr. Markees, to
pambtenaar van het ministerie van
Justitie in Bern zouden de heren
Donner, Holtrop en Peschar worden
gearresteerd, indien zij zouden po
gen op Zwitsers grondgebied mate
riaal en getuigen verklarngen te
verzamelen over de Lockheed-af fai
re. Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken in
Den Haag zei ons gisteren dat al
leen de juridische commissie van
het ministerie een antwoord zou
kunnen op de vraag of dit inder
daad zo is, en die commissie was
gisterenavond onbereikbaar.
Inmiddels heeft de commissie van
drie, die het onderzoek moet instel
len het postadres van de commissie
verspreid. Dit adres is: Plein 1813
nr. 4, Den Haag.
Acties
In Nederland worden intiatieven
ondernomen om loyaliteitsactaes te
beginnen ten gunste van prins
Bernhard. Een comité van vijf
mensen in Eindhoven heeft een
sticker ontworpen met de tust: 'Wij
blijven het volste vertrouwen in uw
koninklijke hoogheid behouden.'
Initiatiefnemer is de heer A. Soe-
terbeek, die medewerking heeft ge
kregen vk de brigadecommandant
Bos uit Venray.
Het Oudstrijderslegioen Nederland
heeft de ambassadeur van de VS
laten weten dat oprecht wordt ge
hoopt dat vanuit Amerika iets zal
worden ondernomen om 'de schade
te herstellen, veroorzaakt door een
publiciteitsbeluste Amerikaanse se
nator en de schandaalpers.' Kolonel
b.d. R. R. Twljssel in Soest, oud-
commandant van de vliegbasis
Soesterberg deed vorige week al
via advertenties een oproep tot
sympathiebetuigingen aan het
adres van de Prins.
onze redacteur wetenschappen
STERDAM Niemand kan er nu meer omheen: mensen worden van over-
tig vliegtuiglawaai ziek. En de grens waar 'overmatig' begint, ligt een stuk
er dan in de regelingen die de regering voorstelt. 'Politici zijn in het algemeen
lig geluidgevoelig', voegde Paul Knipschild als laatste stelling toe aan zijn
lefschrift Medische gevolgen van vliegtuiglawaai.
dat onderzoek naar de
radheid van mensen die
'Ji Schiphol wonen, pro-
j eert hij vandaag aan de
^fersiteit van Amsterdam,
van de hoofdproble-
van de volksgezond-
hart- en vaatziekten
iychische klachten, blij-
door overdenderende
jtuigen duidelijk te wor-
verergerd.
pet het percentage men-
met te hoge bloeddruk
en met het lawaaini-
waarin zij leven. Voor
drie 'Kosten-eenheden'
pt er één procent bij. En
s een geniepig effect,
*g£t hoge bloeddruk mer-
de mensen zelf zeilden,
Rr bet is wel een van de
jJmgrijkste risicofactoren
hartinfarct.
Kosten-eenheden (KE)
irin de lawaalbelasting
'dt uitgedrukt, houden
raing met de herrie per
ettetuig. het aantal vlieg-
kfcec dat Jaarlijks over
tapt. en de tijdstippen
op dat gebeurt. Vlieg-
m 's nachts tellen
uder mee.
Het aantal mensen met te
hoge bloeddruk ron Schip
hol varieert van acht pro
cent in Vijfhuizen (met 25
KE) tot vijftien procent in
Zwanenburg (met 45 KE).
Dat werd geconstateerd uit
de gegevens van een al eer
der gehouden bevolkingson
derzoek. De cijfers werden
gegroepeerd volgens de la
waai belasting in d e woon
plaats. Typerend is dat het
effect duidelijker is bij
vrouwen, die gemiddeld va
ker thuis zijn
Voor een tweede onderzoek
werd de medewerking inge
roepen van de huisartsen in
Zwanenburg-Halfweg, een
berucht lawaaigebied, en het
vergelijkbare maar rustige
dorp Uithoorn. In een gewo
ne week in maart kwamen
de Uithoornse doktoren be
roepshalve in contact met
vijf en een half procent van
de bevolking, de Zwanen-
burgse met acht procent.
Binnen Zwanenburg-Half
weg waren de verschillen
naar lawaalniveau nog te
merken: zeven procent bij
40 KE, negen procent bij 50
KE.
Psychisch
Ook ln het klachtenpatroon
waarmee de patiënten ko
men, waren duidelijke ver
schillen te merken. Mensen,
dl» ln het lawaai wonen,
komen tot driemaal zo vaak
met psychische problemen,
van lichte tot zeer ernstige.
Ook rugklachten en ondui
delijke buikklachten komen
drie- respectievelijk twee
maal zo vaak voor. Dit zijn
nogal eens 'vertalingen' van
psychische problemen. Uit
het zwaarst belaste gebied
Kwamen opvallend veel
mensen met klachten over
nart-vaatziekten.
Aan de mensen die in de
oroefperiode bij de dokter
Kwamen, werd gevraagd
welke medicijnen zij de af
gelopen week hadden ge-
Druikt. Over e hele lijn
werden in de lawaalgebie-
den meer kalmerende mid
delen gebruikt. Hetzelfde
gold voor slaapmiddelen.
waarbij het verschil onder
de bejaarden het grootst
was. Vooral de vrouwen ge
bruikten vaker bloeddruk-
verlagende middelen.
Slaaptabletten
De ontwikkeling van het ge-
neesmiddelenverbruik in de
tijd, werd in een derde on
derzoek nagegaan. Uit de
inkoopcijfers van de apothe
ken voor bijvoorbeeld slaap
tabletten, is de toenemende
lawaadbelasting in Zwanen
burg (sinds 1969) duidelijk
te volgen. De beperking van
nachtvluchten van de la-
waaligste vliegtuigen (sinds
november 1972) is ook
zichtbaar.
Nog duidelijker zijn deze ef
fecten op de omzet van kal
merende tabletten. Knip
schild: 'Wie goea slaapt, kan
de problemen van de dag
oeter aan'. Ook het aantal
verkochte maagtabletten
nam ln Zwanenburg-Half
weg sterk toe (Bij het hui-
sartsenonderzoek kwam dat
effect er niet uit). Dat ook
bloeddrukverlagende midde
len en hart-vaatmiddelen d e
pan uitrezen, kan nauwe
lijks meer verbazen.
Niet haalbaar
Op zuiver medische gronden,
aldus Knipschild. zou de la-
waaibelasting niet hoger
dan 20 KE mogen zijn. Hij
weet dat zo'n norm volstrekt
onhaalbaar is. 'Maar wij re
deneren bewust eenzijdig.
Wij kunnen (vanuit het Co-
ronel-Laboratorium voor
sport- arbeids- en milieuge-
neeskunde) alleen aangeven
wat de maximaal gezonde
situatie is. Dat houdt geen
rekening met argumenten
van werkgelegenheid en
ruimtelijke ordening.
Die dingen moeten tegen el
kaar worden afgewogen, en
dat is een politiek proces.
We hopen alleen dat die af
weging beter kan verlopen
nu er ook voor de gezond
heidseffecten duidelijke ge
gevens op tafel ligfen'.
Onmogelijk
Privé wil Knipschild wel
Kwijt dat Schiphol als inter
nationale luchthaven een
onmogelijke zaak is ('zoals
vóór de aar.leg ook was
voorspeld'). Als we een
nieuwe nationale luchthaven
ln de Markerwaard zouden
willen aanleggen, zou Schip
hol een meer regionale
functie krijgen die wel ver
antwoord ls. Hij ziet ook op
kortere termijn wel moge
lijk zinvolle maatregelen,
bijvoorbeeld het afschaffen
van avond- en nachtvluch
ten. 'Als de mensen merken
dat er iets aan gedaan
wordt, ondervinden ze al
duidelijk minder hinder'
In laboratorium
Het onderzoek van Knip
schild werd gesubsidieerd
door het Preventiefonds,
evenals dat van zijn coLlega
J. I Mosskov. die ook van
middag promoveert. Mosskov
onderzocht de lichamelijke
gevolgen van lawaai in het
laboratorium. Hij kon de
oloeddruk verhogende effec
ten reproduceren, waardoor
de praktijkbevindingen van
Knipschild een duidelijke
achtergrond kregen. Verder
toonde Mosskov aan dat la-
waal al op vrij matige ni
veaus het prestatievermogen
vermindert. 'Zodat het ook
economisch zinvol is, om la
waai te bestrijden', zei hij
fijntjes tegen de achter
grond van een grommende
compressor op een aanpa
lend bouwwerk
„attrire 21H»""
J| Grote grapefruits
10 stuks
Bfeïr wi
Witlof 1?^
500 gramQ<U)
Diefienbachia «J*
per stuk
Uit de afdeling warm brood:
Weensesróider grabs gesne^^49
800 gram
HalfvolfgJSslk gj-
pak 1 litermiq
Rosbief
500 gram-
Biefstuk iggr 1»
100 gram
k m woensdag 25 februari
AH Sinas of citroen koolzuurvrij 17Q
fles 2 liter11*
Bongo koeken Gouden daalders *I7A
doos 200 gramÏF
AH Tomatensoep voor 6 borden QQ
blik 0.69 liter..."
Milky Way *1Qft
pak 10 stuksJLJ»^
Nieuw: AH Slanksaus |1Q
fles Yz literX35
Leverkaas vacuum verpakt "1OQ
150 gram.1*34" J.J»
Uit de diepvries: AH Boerenkool 19f\
pak 750 gramXA&
Belegen goudse kaas Qhfl
per kiloS-.3& O*
Keukendoek
50x50 cm
Huishoudsponsen
2 stuksJ<25* IFiF
Huishoudhandschoenen 14Q
S, Mof L
zolang dc voorraad strekt. ch
albert heijn
Van onze correspondente
BREDA Werkzoekenden in Breda krijgen binnenkort een eigen
krant. De Stichting Werkzoekenden en het Bedrijfsapostolaat be
reiden de eerste uitgave voor. Deze bevat informatie over scholings-
en vormingsmogelijkheden over de activiteiten van de Stichting
en een verslag van de poging om een eigen trefcentrum in te
richten. Tevens worden interviews met werklozen opgenomen.
Vboag de Citroënagent
informatie over:
*GS
Consumentenrapport
Leasing
Voorjaarsaktie '76
Honderden hoofdprijzen,
o.a. 200 feestelijke bezoeken aan
de Citroën fabriek fn Frankrijk.
Of bel voor informatie
Cilroën Nederland.
lel. 020-73 11 81 toestel 223.
'Ik heb de la wat afgeschaafd
voor u
