PLA wint politiek en militair
iowjet-marine telt nu mee
Amerikaanse bases in
'urkije blijven dicht
President Libanon
blijft maroniet
Aardbeving in
Guatemala trof
vooral de armen
Jaïre vecht erkenning door Organisatie Afrikaanse Eenheid aan
irkse minister niet naar Washington
Italiaans blad:
curie-kardinaal
was CIA-spion
Va aftocht bij Cuba is achterstand ingehaald
EG-parlement
komt terug
op Spanje
Tijdelijk:
Moccona 200 gram in vierkante
Oudhollandse stopfles...
naarkeuze in
BRUIN of GROEN glas
Roodmerk 7.58 CoffeTn
RDAG 12 FEBRUARI 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
PEANDA (Reuter, UPI, AP) De volksbeweging voor de be
ng van Angola boekt overwinningen op het politieke en op
|t militaire front.
jnde eergisteren de voorzitter
1 de Organisatie van Afrikaanse
iheid (OAE) de volksregering,
ging de OAE zelf tot er
over. Angola is daarmee
jt 47ste lid van de organisatie.
communique heeft het
•etariaat een boodschap
aan president Agostinho
met de mededeling dat, over-
mstig het handvest van de
de volksrepubliek Angola met
►udige meerderheid van de lid-
is toegelaten als volledig lid
de organisatie.
|deus een bijzondere topconfe-
itie van de OAE over Angola op
tnuari jL hadden zowel MPLA
de rivaliserende Unita-FNLA
t lidmaatschap aangevraagd. De
kreeg toen de steun, van 22
ta-ten, niet voldoende voor een
roudige meerderheid. Sindsdien
jen echter nog meer Afrikaanse
de MPLA-republiek diploma-
t erkend. De regering van FNLA
en Unita heeft wel medestanders
onder de OAE-leden, maar is door
geen enkel land diplomatiek er
kend.
'De aanvraag voor het lidmaat
schap, gedateerd 8 Januari 1976
heeft gecirculeerd onder de lidsta
ten en overeenkomstig het hand
vest heeft een eenvoudige meerder
heid van de staten hun goedkeu
ring er aan gehecht. Daarom is
Angola vertegenwoordigd door uw
regering, nu een volledig lid van de
OAE', aldus de boodschap van de
OAE aan Neto.
Volgens het secretariaat zal de
OAE op 23 februari een minister
raad houden. Dan zal blijken of de
tegenstanders van de MPLA, onder
aanvoering van Zaire, zich neerleg
gen bij het besluit
Onwettig
De Zairese minister van buiten
landse zaken Nguza meent dat de
op
ia
erg
OAE onwettig heeft gehandeld door
de MPLA-regering te erkennen. Hij
herhaalde het Zairese standpunt
dat voor een dergelijke erkenning
een tweederde meerderheid nodig
is. Volgens Nguza is voor een gewo
ne toelating als lid van de OAE een
enkelvoudige meerderheid voldoen
de, maar moet als er twee aanvra
gen zijn (in dit geval behalve van
de MPLA ook van FNLA (UNITA) 'n
tweederde meerderheid voorstem
men.
Als een diplomatiek succes voor de
MPLA wordt ook beschouwd dat
Portugal de onafhankelijkheidsver
klaring voor Angola heeft opge
schort. Krachtens deze verklaring is
de onafhankelijkheid aan geen en
kele van de bewegingen in Angola
overgedragen. Waarnemers zien de
opschorting als een aanwijzing dat
Portugal de macht alsnog will over
dragen aan de MPLA. De minister
van buitenlandse zaken van UNI
TA, Jorge Samgumba, zei in Loesa-
ka dat hem geen verschil maakt op
de MPLA wordt erkend door de
OAE. 'Erkenning lost het probleem
van de oorlog niet op. Het volk zal
doorstrijden, met of zonder erken
ning."
Vluchtelingen
AUGUSTINHO NETO
heeft zich bereid verklaard
vluchtelingen op te nemen.
Huurling dood
De strijd wordt thans ln het voor
deel van de MPLA beslist. Na de
inname van de belangrijke haven
steden Benguela en Llbito verover
den de MPLA-troepen gisteren Lu
Bango Sa da Bandeiral. Zij zijn
afgebogen naar het oosten, op weg
naar Silva Porto, een van de laatste
Inmiddels ls bekend gemaakt dat
Kolonel Callan, de Grieks-Britse
huurlingen leider die veertien Britse
mannen heeft laten executeren
omdat ze dienst weigerden dood ls
Uit Angola teruggekeerde huurlin
gen hadden al gezegd dat Callan
niet meer in leven was. Callan
wiens ware naam Cos tas Georgiou
is, diende bij het Britse leger in
Noord-Ierland. Hij heeft in de ge
vangenis gezeten voor een gewa
pende overval en vervolgens oneer
vol uit de militaire dienst ontsla
gen. Na de executie verdween hij.
Hoe hij aan zijn einde is gekomen,
is niet onthuld.
ROME (UPI, Reuter) Een Itali
aanse curie-kardinaal heeft in de
jaren zestig afluisterapparatuur
aangebracht in de pauselijke ver
trekken en samengewerkt met de
Amerikaanse inlichtingendienst CI-
A. Dit zegt het Italiaanse linkse
weekblad "Espresso in haar afleve
ring van gisteren.
Een woordvoerder van het Vaticaan
heeft 1'Espresso in een reactie be
schuldigd van 'vuige laster' en be
zoedeling van de nagedachtenis
van overleden personen 'die alge
meen bekend en géacht waren om
hun loyaliteit en langdurige en
smetteloze staat van dienst.'
nj «CARA (AP, Reuter) De vooruitzichten op een spoedig ak- belangrijke steden in handen van
lord tussen Turkije en de Verenigde Staten over de heropening de UNITA. Uit SUva Porto zouden
n 26 Amerikaanse militaire bases in Turkije zijn somber nu het
zoek van de Turkse minister van buitenlandse zaken Ihsan
e iglayangil aan Washington is uitgesteld.
:tn
officiële reden voor het uitstel
door Robert Funseth, woordvoer
van buitenlandse zaken, de
e van de echtgenote van mi-
t Kissinger gegeven, maar dat
^zeker niet de hele waarheid. Vol-
js zegslieden zijn de Turken ver-
Tfeen dat de commissie buitenland
de senaat verleden maand op-
v de levering van wapens aan
Ije heeft verboden. Regerings-
—-tionarissen hebben verklaard
het struikelblok de Turkse els is
de Amerikaanse regering waar-
rgt dat het Congres nieuwe mili-
B re hulp aan Turkije zal goedkeu-
alsmede uitbreiding van deze
^lp. Washington zegt dit niet te
mnen doen. Verleden jaar heeft
Congres een wapenembargo te-
Turkije opgelegd, omdat dit
Amerikaanse wapens zou heb-
gebruiikt bij de invasie van
Ankara sloot daarop de
:aanse bases,
heeft intussen besloten ook
re landen dan de Verenigde
Staten uit te zien naar wapens.
Premier Suleyman Demirel zal bin
nen enkele weken een bezoek bren
gen aan de Sowjet-Unie. waar hij
een vriendschapsverdrag zal teke
nen. Onlangs bracht de Russische
eerste minister Al ex ei Kosygin een
bezoek aan Turkije, een opmerke
lijke ontwikkeling in de verhouding
tussen de Sowjet-Unie en Turkije,
die generaties lang slecht is ge
weest.
CYPRUS
De besprekingen op hoog niveau
tussen de Turkse en Griekse ge
meenschappen van Cyprus over de
toekomst van het eiland, worden 17
februari in Wenen hervat. Dit is
door de Verenig-de Naties in New
York bekend gemaakt. De bespre
kingen vinden plakts onder auspi
ciën van secretaris-generaal Kurt
Waldheam van de VN. Volgens in
gelichte kringen zijn de langdurige
moeilijkheden over de agenda op
gelost.
duizenden vluchtelingen uit angst
voor de oorlogshandelingen op weg
zijn naar het zuiden van het land.
In het grensgebied met Namibië be
vinden zich al naar schatting 4000
tot 5000 vluchtelingen. Zij wonen
in vier provisorische kampen en
staan onder bescherming van Zuid-
afrikaanse militairen. Zuid-Afrika
BEIROET (Reuter, AP) De ongeschreven regel dat de president
van Libanon altijd een maroniet is blijft van kracht.
(ADVERTENTIE)
Maar dit zal niet in het met mede
werking van Syrië tot stand geko
men vredesverdrag worden opgeno
men. zo liet eerste minister Rash id
Karam gisteren weten. Maroniti
sche leiders hadden hierom ge
vraag.
Aan de andere kant eisten moslem-
leiders dat verandering zou komen
in d e regering waarbij de posten
van president, eerste minister en
voorzitter van h et parlement aan
de verschillende groepen in het
land worden toebedeeld. Daarbij is
de president een marionet, de eer
ste minister een soeni-moslem en
de parlementsvoorzitter een sji'iti-
moslem. De sji'iten zijn vrijzinni
ger dan de soenieten. De maronie
ten zijn een christelijke volksgroep
van Syrische oorsprong.
Een zegdman van ae grootste ma-
or J. den Boef
b o nu en dan verschijnen alarmerende berichten over de toegenomen
Dü racht van de strijdkrachen van de Sowjet-Unie. Waren het totdusver de
et de modernste wapens uitgeruste Sowjet-divisies in oostelijk Europa,
ie tot ongerustheid aanleiding gaven ,de laatste tijd wordt vooral aan-
•nl acht geschonken aan de vloot van de Sowjet-Unie, die reeds op alle
eb ereldzeeën een factor van betekenis is geworden. Maar is er reden
m alarm e slaan?
'oonlijk bereiken ons berichten
er de bewapeningswedloop in alle
■J len van de wereld, als de defen-
e-begrotingen in de afzonderlijke
aten aan de orde zijn. Dit laatste
vooral het geval in landen met
n parlementaire democratie, waar
volksvertegenwoordiging het laat-
woord heeft.
de Sowjet-Unie liggen de zaken
teraard anders. Daar vallen de be-
ssingen niet in het parlement,
aar in de kleine kring van het
remlin, waar de invloed van de
I lilitairen niet gering is. Met name
de val van Niklta Chroestjew in
1 is de militaire leiding van de
rjet-Unie er op uit geweest, de
iterstand in te halen, die hun
nd op allerlei gebied had ten op-
elite van de Verenigde Staten (als
oornaamste partner in de NAVO),
leer dan voroheen ook werd het
uitenlandse beleid van Moskou be-
ordeeld naar de veiligheidsaspecten
71
feinig betekenis
IÖ
ooral de Sowjet-marine heeft hier-
w an geprofiteerd. Vóór de revolutie
,K an 1917 had de Russische vloot
'einig te betekenen. In het begin
1 an deze eeuw vonden de oorlogs-
IIB wdems van de tsaar een roemloos
s inde in de oorlog tegen Japan,
'filfs de Oostzeevloot werd toen op-
eofferd en deze grote vergissing
aidde tot muiterij onder de matro-
en in de vesting Kroonstad bij Pe
ersburg. Een jaar eerder was al
ebellie uitgebroken op de Potem-
in. waarvan de bemanning de com-
landant overboord had gegooid en
e rode vlag had gehesen. Uit die
agen stamt de revolutionaire tradi-
'e van de marine.
»a de revolutie van 1917 veranderde
r maar weinig. Aanvankelijk werd
°or de marine weinig geld uitge
ven. Na het verdwijnen van Leon
totzky in 1925 werd besloten tot
ba bouw van duikboten in plaats
van dure slagschepen. Enkele jaren
t(>or het uitbreken van de tweede
wereldoorlog kwam Josef Stalin tot
be ontdekking dat een grote duik-
totvloot op zichzelf niet voldoende
*as om buiten het eigen machts
bereik met succes te opereren.
Te laat werd begonnen met de bouw
van slagschepen en kruisers, die vol
gens het partijblad Prawda de Sow
jet-Unie tot de grootste zeemacht
van de wereld moesten maken. Na
dat de Duitsers waren verslagen, ge
beurde er echter weinig dat dit doel
naderbij zou kunnen brengen. Zelfs
het feit dat de Verenigde Staten hun
enorme vloot meer en meer als on
derdeel van hun machtspolitiek gin
gen gebruiken, veranderde daar
niets aan. Chroestsjew beschouwde
vliegdekschepen als 'drijvende kerk
hoven' en kruisers als 'waardeloze
schroothopen'. Alleen in raketten
zag hij de oplossing voor alle mili
taire problemen.
Pas toen hij in 1962 raketten naar
Cuba liet overbrengen, omdat de
Sowjet-Unie een grote achterstand
op de Verenigde Staten had op het
gebied van de intercontinentale ra
ketten, kwam hij tot de schokkende
ontdekking, dat hij de Amerikaanse
vloot niet kon beletten om Cuba te
blokkeren, zonder een oorlog met
kernwapens te riskeren. De 'aftocht'
was smadelijk, maar zij luidde een
periode in waarin de marine van de
Sowjet-Unie zou uitgroeien tot de
mogelijk al sterkste zeemacht ter
wereld. Zij kan zich thans overal ter
wereld doen gelden om de belangen
van de Sowjet-Unie te behartigen.
Oceaan 75
Hoe machtig de Sowjetvloot is. bleek
tijdens de vorig jaar gehouden ma
noeuvres. die de naam Oceaan 75
kregen. Meer dan 200 oorlogssche
pen namen er (tegelijkertijd ln de
drie oceanen) aan deel. De vijf vloot-
eenheden, bestaande uit de hoofd
macht in de Noordzee, de Oostzee
vloot. de Zwartezeevloot (met een
heden in de Middellandse Zee), de
oorlogsbodems in de Indische Oceaan
en de Pacificvloot, werden centraal
geleld. De marineleiding bleek in
staat te zijn gelijktijdig in verschil
lende oceanen machtsposities in te
nemen en zwaartepunten te verleg
gen.
In NAVO-kringen was men diep on
der de indruk van het feit. dat de
Sowjet-marine in staat bleek om
alle voor het bondgenootschap be
langrijke zeewegen in korte tijd te
De Russische marine in actie op de 'vlootdag' van vorig jaar
blokkeren. Dat geldt niet alleen voor
de transatlantische verbindingen,
maar ook voor de Kaaproute, de
Middellandse Zee en zelfs de Noord
zee. Het zwaartepunt van de ma
noeuvres lag duidelijk in het noor
delijke gebied van de Atlantische
Oceaan. Aangezien er ook een kon
vooi bij betrokken was, wordt aan
genomen dat beproefd werd, welke
problemen zich kunnen voordoen bij
het onderscheppen van door oorlogs
schepen begeleide vrachtschepen,
bijvoorbeeld op de route om de
Kaap.
van een plotseling verstoord machts
evenwicht. hoewel de onderhande
lingspositie van het Kremlin er ster
ker door wordt. En dit laatste kan
er toe leiden dat aan weerszijden
de bereidheid zal afnemen om risico
te nemen bij het terugdraaien van
de bewapeningswedloop.
rondtische beweging, de falangisten,
zei gisteravond dat hij had ge
vraagd de ongeschreven regel in
het vredesverddrag op te nemen,
maar dat de falangisten hier niet
op hadden gestaan.
Volgens Libanese kranten is in het
akkoord ook opgenomen dat de
moslems en christenen in de Liba
nese volksvertegenwoordiging een
gelijk aantal zetels bezetten. Tot nu
toe hadden de christenen meer ze
tels dan de moslems, hoewel zij in
Libanon in de minderheid zijn. Ka-
rarni ging niet op de kranteberich-
ten in.
STRAATSBURG (ANP Het Euro
pese parlement in Straatsburg is in
feite teruggekomen van zijn eerder
uitspraak, dat de betrekkingen tus
sen Spanje en de Europese Ge
meenschap moeten worden bevro
ren 'zolang in Spanje geen vrijheid
en democratie bestaan'. Christen
democraten, liberalen, gaullisten en
conservatieven stemden in met het
aanbod van de ministerraad van de
EG de onderhandelingen over een
nieuw handelsakkoord die na de
doodvonnissen van september wer
den opgeschort te hervatten.
Volgens de vice-voorzitter van de
Europese Commissie, de Britse con
servatief Sir Christopher Soames,
staat de bereieheid om deze onder
handelingen te hervatten 'geheel
los' van de ontwikkeling Ln de rich
ting van democratie, die volgens
alle europese politieke partijen
voorwaarde moet zijn voor associa
tie van Spanje met de gemeen
schap of toetreding als volwaardig
lid. Sir Christopher was de enige
die. zij het verhuld, aangaf dat het
Spaanse regime waarschijnlijk in
het geheel geen belangstelling
heeft voor een nieuw handelsak
koord of onderhandelingen daaro
ver. maar direct wil gaan spreken
over toetreding als volwaardig lid:
'om te onderhandelen heb je twee
partijen nodig.'
Het aantal doden van de aardbeving, die vorige week woens
dag in Guatemala plaats vond, zal volgens een regerings
woordvoerder wel oplopen tot 25.000. De aardbeving staat in
het land zelf bekend als een klassebeving, want de slachtoffers
zijn vooral gevallen onder het arme deel van de bevolking.
Het aantal gewonden bedraagt
volgens officiële cijfers 54.000.
maar dit getail zal zeker verder
uitlopen. Meer dan een miljoen
mensen zijn dakloos. Dat bete
kent dat een vijfde deel van de
Guatemalteekse bevolking in de
open lucht moet bivakkeren. De
Indiaanse bevolking op de afgele
gen hooglanden beschikken nog
wel over enig voedsel, doordat ze
nog wat in de winter geoogst
mais uit de resten van hun hui
zen hebben kunnen redden.
Maar de vooruitzichten voor het
arme deel van de bevolking zijn
weinig bemoedigend. Over onge
veer twee weken moet de graan
oogst worden binnen gehaaid,
maar er zijn geen mensen voor
beschikbaar. Eigenlijk zouden de
verwoeste dorpen geheel met de
grond gelijk gemaakt moeten
worden, maar de apathische be
volking weigert veelal hun do
den en de resten van hun hui
zen te verlaten. Dat vergroot het
gevaar voor besmettelijke ziek
ten.
In de steden is de situatie wei
nig beter. Wel beschikken de
armen daar nog over dekens en
stukken plastic en zit men "daar
dichter bij de binnenkomende
huilp. Maar ook hier is de ellende
onvoorstelbaar. Er wordt regel
matig gevochten tuusen plunde
raars en gewapende mannen die
de schamele bezittingen van de
bevolking nog wat trachten te
beschermen.
President Laugerud heeft de po
litie de opdracht gegeven plun
deraars ter plaatse neer te
schieten. Een van de medewer
kers van de president formuleer
de de opdracht: 'Een betraptP
dief is een dode dief'.
Grootgrondbezit
De huidige president van Guate
mala. generaal Kjell Laugerud
Garcia kwam twee jaar geleden
aan de macht. Hij werd be
noemd door het parlement van
Guatemala, omdat bij de verkie
zingen van 3 maart 1974 geen
van de presidentskandidaten de
absolute meerderheid behaalde.
President Laugerud steunt op de
rijke rechtervleugel van Guate
mala. Hij staat echter steeds
minder in de gunst bij deze
vleugel, die wordt vertegenwoor
digd door de Movimento Libera-
cion Nacional (MLN).
De president heeft namelijk een
'cooperativismo' programma op
gezet, dat overheidsgelden ter
beschikking stelt om kleine boe
ren in staat te stellen stukken
land te kopen. De Guatemal-
teese landbouw was traditioneel
In handen van de grootgrondbe
zitters, die koffie, bananen en
tabak verbouwden. In het kader
van de politieke verhoudingen in
het land zijn de door de rege
ring genomen maatregelen bij
zonder radicaal. De MLN onder
kent, volgens haar woordvoer
ders, pure communistische trek
ken in het regeringsbeleid.
Ze werden in deze gevoelens nog
versterkt toen een linkse groe
pering. die zich het revolutio
naire leger van de armen noemt,
de verantwoordelijkheid opeiste
voor de moord op een leider van
de MLN.
De regering van president Lau
gerud steunt momenteel op de
christen-democraten die een
centrumgroepering te noemen is
en de rechtse Partido Institucio-
nal Democratic©.
Belize
Het arme deel van de bevolking,
dat door de aardbeving nog ver
der uitgeschud is, vormt een
mogelijke basis voor acties van
extreem ldnkse groepen, zo vre
zen de machthebbers.
Zoals in zoveel landen, dient de
ontevredenheid van de bevolking
afgewenteld te worden op der
den. In het geval van Guatemala
vormt Belize, dat beter bekend is
als Brits Honduras, een moge
lijkheid voor een afleidingsma
noeuvre. Guatemala maakt aan
spraak op dit gebied. Voor de
aardbeving koesterde de Guate
malteekse regering plannen, naar
het voorbeeld van koning Has
san. een groene mars naar Beli
ze te houden. Deze plannen zijn
door de aardbeving op de lange
baan geraakt. Wel weigerde de
regering in Guatemala de door
Groot-Brittannië gestuurde hulp
te aanvaarden. Het ging om een
aanbod van de Britse consul in
Guatemala-Stad. onmiddellijk na
de ramp twee helicopters en ten
ten uit Belize over te vliegen.
Maar de Guatemalteekse regering
bedankte voor de eer.
De harde houding van de rege
ring wordt, ingegeven door de in
rechtse kringen opgekweekte
vrees dat een onafhankelijk Be
lize een ideale basis zou kunnen
worden voor linkse guerrilla-ac
ties in Guatamala. De aardbe
ving leidt misschien in eerste
instantie tot een apathie onder
de bevolking. Een guerrilla zou
de bevolking uit die apathie
kunnen wakker schudden. En
daarvoor zijn de machthebbers
in Guatemala bijzonder bang.
(ADVERTENTIE)
Steunpunten
De operaties werden met sterke
steun uit de lucht uitgevoerd, het
geen mogelijk was omdat de Sowjet-
Unie gebruik kon maken van vlieg
velden op Cuba, in Guinee en So
malië. Ook heeft zij havenfacilitei
ten in deze landen en Zuid-Jemen,
Irak, India en Ethiopië en Zanzibar
(een eiland voor de kust van Tanza
nia), Vergeefs heeft Moskou gepro
beerd. luchtbases in Lybië te krij
gen. Ook de marinebasis Mers el-
Kébir in Algerije heeft de Sowjet-
Unie niet weten te bemachtigen, al
heeft de regering in Algiers nog on
langs gedreigd, de basis ter beschik
king van de Sowjetvloot te zullen
stellen, als Frankrijk Marokko blijft
steunen in het Sahara-conflict.
De Sowjetvloot op alle wereldzeeën
is voor de westelijke landen een bij
zonder onaangenaam verschijnsel.
De ontwikkelingen in Angola zijn
een voorbeeld van de manier, waar
op de Sowjet-Unie zich in Afrika.
Azië en Latijns-Amerika voortaan
kan mengen in conflicten, die zij
in haar voordeel beslecht wil zien.
De enorme vloot is echter niet van
de ene dag op de andere tot stand
gekomen. Er is dan ook geen sprake
Moccona-
lekker pittige
korrelkoffie van
Douwe Egberts
