Geen schot m
bemiddeling
over Sahara
Ford betreur t ontslag
ambassadeur Moynihan
MANIFESTATIE
Colombiaanse president
onder druk voor
meer hervormingen
Joodse
Franse
Russen vragen
communisten steun
Turkije beticht van
expansie op Cyprus
Omstreden diplomaat wil terug naar onderwijs
Regering India
zet troepen in
tegen oppositie
Boumedienne pleit
voor nieuwe orde
Bestuurlijke
hervormingen
in Nigeria
MET DELEGATIE VAN DE MPLA
ERKEN DE VOLKSREPUBLIEK ANGOLA
STEUN DE MPLA
Lopez-Michelsen reageert op sociale onrust met staat van beleg
M.M.V. NELLY FRIJDA,
DE VOLHARDING
KRASNAPOLSKY, AMSTERDAM Guerrilla
WOENSDAG 4 FEBRUARI
AANVANG 8 UUR
OENSDAG 4 FEBRUARI 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
ALGIERS (Reuter, UPI) Algerije ziet niet veel in de pogingen
van Arabische landen om te bemiddelen bij het conflict tussen
Algerije en Marokko over de westelijke Sahara. Het land stemt
wel in met de stappen van de Verenigde Naties om te proberen
een regeling voor het geschil te vinden.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Daniel Patrick Moynihan, die is afgetreden als de Amerikaanse vertegenwoordiger
bij de Verenigde Naties, wil terug naar de Harvard-universiteit. Hij rekent er echter op dat hij nog
wel eens in een overheidsfunctie zal terugkeren.
.Marokko wil alleen meedoen aan
een Arabische bemiddelingspoging
als Algerije al zijn troepen terug
trekt uit de vroegere Spaanse Saha
ra. Volgens Marokkaanse bronnen
houden Algerijnse troepen nog ten
minste drie nederzettingen in dat
gebied bezet. Bovendien zouden er
nog Algerijnen zijn in het gebied
dat door Mauretanië (het derde
land bij het conflict) wordit opge
ëist. Vorige week veroverden de Ma
rokkanen de oase Amgala op de
Algerijnen na een hevige veldslag,
waarbij aan beide zijden tientallen
zijn gesneuveld.
NEW DELHI (UPI, Reuter) De
regering van India heeft troepen
ingezet om de rust te handhaven in
de zuidelijke deelstaat Tam^,, Na
doe. Sinds zaterdag staat de?e staat
direct onder de federal .régering,
die regionale regering heeft ontsla
gen.
Volgens bronnen van de oppositie
in India hebben er zich de afgelo
pen dagen in Tamil Nadoe (ruim
veertig miljoen inwoners) wat on
geregeldheden voorgedaan. Er zijn
daar honderden aanhangers, van de
vorige regering gearresteerd. Vol
gens de oppositie is een, groot deel
van het kader vari "de-TXMK (de
politieke partij waarop de afgezette
regering^pndej inïniddels ingere
kend De DMÉy Ji'ad een tweederde
^eeraq|^a^ in het parlement van
Dff Tjó^iase regering heeft gisteren
ook- formeel verzocht om uitstel
van de verkiezingen. Er is een
wetsvoorstel ingediend waarij de
zitting van het parlement met een
Jaar wordt verlengd.
Egypte
Bemiddelaar in het conflict is mo
menteel Egypte. De Egyptische vi
ce-president Moebarak had gisteren
weer een ontmoeting met het Alge
rijnse staatshoofd Hoauri Boume-
dienne. Maandag was hij in Marok-
ko voor een ontmoeting met'JLfcV
ning Hassan. De Egypte he. presi
dent Anwar jSadat: heeft"' rïiaandag
telefonisch contact'gehad met Has
san, en Boumedienne.
Er'zijn gisteren ook weer bespre-
"kingen op hoog niveau geweest tus
sen Algerije en Libië. Eerder heeft
de Libische regering zich volledig
achter Algerije gesteld bij het con
flict over de Sahara. Daarbij heeft
Libië ook militaire steun toegezegd
in geval van oorlog. Naar verluidt
heeft Libië zijn met moderne Mira
ges uitgeruste luchtmacht ter be
schikking gesteld. Deze zouden
kunnen worden ingezet als het tot
een nieuw treffen zou komen tus
sen Marokko en Algerije. Bij de
slag van vorige week kregen de
Marokkanen steun uit de lucht. De
Libische vice-president Jalloed is
momenteel in Algiers.- Hij had gis
teren een ontmoeting met presi
dent Boumedienne.
De bemiddelingspoging van de Ver
enigde Noties zal worden gepleegd
door Olof Rydibeck, de ambassadeur
van Zweden bij de VN. Hij zal van
daag of morgen arriveren in het
conflictgebied.
Daniel Moynihan vertelt verslaggevers over z(jn aftreden.
Het aftreden van ambassadeur
Moynihan werd maandagnacht be
vestigd door het Witte Huis. Be
kend werd gemaakt dat Moynihan
de president had gevraagd uit zijn
functie bij de VN te worden onthe
ven. In zijn antwoord zei de presi
dent dat hij het verzoek van zijn
ambassadeur 'met grote spijt en
schroom' had aanvaard. Ford laat
zich in zijn brief zeer lovend uit
over Moynihan. 'Je hebt het peil
van het openbare debat voortdu
rend opgevijzeld door de manier
waarop Je pretenties doorprikte en
de zaak der redelijkheid welspre
kend verdedigde', aldus de presi
dent. Hij vervolgt don met: 'Dit is
nergens duidelijker geworden dan
bij je ambtsvervulling in de Vere
nigde Naties, waar Je ons stand-
Sunt krachtig, overtuigend en eer-
jk naar voren bracht'.
Gepeperd
MOSKOU (AP, Reuter, DPA) Russische joden, die geen toestemming hebben gekregen om uit de
Sowjet-Unie te emigreren hebben in een open brief op de Franse communistische partij een beroep
gedaan om hun zaak te steunen. De Franse communisten houden deze week hun jaarlijkse congres.
NEW YORK, NICOSIA (AP, Reuter) De Cyprische ambassadeur
bij de Verenigde Naties heeft Turkije ervan beschuldigd het door
dat land op Cyprus bezette gebied uit te willen breiden.
De ambassadeur, Zenos Rossides,
heeft deze beschuldiging geuit in
een brief aan secretaris-generaal
Kurt Waldheim. Rossides stoeit zijn
beschuldiging op het feit dat Rauf
Denk tas j. de Turks-Cypriotische
onderhandelaar bij de besprekingen
met de Grieks Cyprioten, een uit
spraak heeft onderschreven waarin
het niet door Turkije bezette gebied
van Cyprus als 'niet-bevrijd ge
bied' wordt aangeduid. Rossides
hëëft de secretaris-generaal van de
Verenigde Naties gevraagd alle
maatcafteien te treffen die dienstig
zijn om het hoofd te bieden aan de
verslechterende situatie.
De beschuldiging komt op een mo
ment dat een hervaUWng van de
besprekingen tussen beide bevol
kingsgroepen op het eiland ver
wacht wordt. Volgens een zegsman
van de Verenigde Naties zal nog
deze week bekend worden gemaakt
wanneer die hervatting plaats
vindt. Volgens waarnemers Is men
het al lange tijd eens over 17 fe
bruari. De besprekingen werden in
september vorig jaar afgebroken.
Inmiddels heeft Turkije 12.000 man
teruggetrokken van de 40.000 die
sedert 1974 op Cyprus gelegerd zijn.
De politie in Nicosia is een onder
zoek begonnen naar de rol die Ni
kos Sampson gespeeld heeft bij de
staatsgreep van 1974, waarbij aarts
bisschop Makarios van Cyprus werd
afgezet. Sampson is leider van de
Eoka geweest, een gewelddadige be
weging die aansluiting van Cyprus
bij Griekenland voorstond en is
thans hoofdredacteur van een
rechts blad.
Joodse activisten en andere dissi
denten in de Sowjet-Unie zijn in
het geweer gekomen na aanwijzin
gen dat de Franse en Italiaanse
communisten een onafhankelijke
koers willen gaan varen. Ze gaan
zich nu ook bezig houden met hu
manitaire kwesties in socialistische
geregeerde landen.
De leider van de Franse communis
ten George Marchais heeft onlangs
verklaard dat socialisme vrijheid
betekent. 'Als je het woord 'socia
lisme' met het woord 'vrijheid' wilt
verbinden', aldus de Joden In hun
brief, 'laat dat een ondubbelzinnig
en beslist protest horen tegen de
behandeling van ons als slaven'.
In de brief wordt erop gewezen dat
jonge Joden die als gewone solda
ten hun militaire dienstplicht heb
ben vervuld het land niet mogen
verlaten omdat zij over informatie
zouden beschikken die van het
hoogste belang is vooi de staatsvei
ligheid. De brief was ondertekend
door een aantal wetenschappers,
onder wie de wiskundige Alexander
Lerner er. d e cyberneticus Viktor
Brailowsky
In het begin van deze week heeft
dr. Benjamin Levich, een vooraan
staande Russische wetenschapsman
die een uitreisvisum heeft aange
vraagd, een gelijkluidend beroep op
Marchais gedaan
Westen te gaan. heeft in een brief
de Franse communistische partij
verzocht aandacht te besteden aan
dissidenten in de Sowjet-Unie. Hij
vraagt met name aandacht voor het
lot van o'e Krim-Tartaar Moestafa
Djemilew.
Djemilew zou al weken lang in
hongerstaking zijn uit protest tegen
de omstandigheden waaronder hij
gevangen gehouden wordt. Hij is
lid van een initiatiefgroep ter ver
dediging van de mensenrechten in
de Sowjet-Unie.
De Franse communistische partij
probeert zich de laatste tijd losser
te maken van Moskou in een po
ging het image van de partij op te
vijzelen om acceptabel te worden
als regeringspartij. De communis
ten hebben na 1947 geen deel meer
uitgemaakt van de regering. Bij
verkiezingen komen zc tot ongeveer
twintig procent van de stemmen
zodat er geen uitzicht bestaat op
een communistische regeringsmeer
derheid. Daartoe is samenwerking
met de socialisten noodzakelijk.
Kissinger
Pljoesjtsj
Ook de Russische wiskundige
Pljoesjtsj, die begin januari na een
gedwongen verblijf van bijna drie
jaar in een psychiatrische Inrich
ting toestemming kreeg naar het
De Amerlkaeanse minister van bui
tenlandse zaken Henry Kissinger
heeft laten weten ernstige twijfels
te hebben aan communistische
deelname aan de regering in West-
europese landen. Dergelijke deel
name zou ln strijd zijn met de
doeleinden van de Noord-Atlanti
sche Verdrags Organisatie (NAVO).
Er zou aan een aanzienlijke ver
schuiving ln de westerse wereld
plaatsvinden aldus de minister. Hij
betwijfelde of de communistische
partijen in West-Europa nu opeens
een democratische basis hebben ge
kregen. HIJ vroeg zich af of ze.
eenmaal aan de macht, nog ruimte
zouden bieden voor een goede
functionering van de democratie.
MANILLA, GENEVE (Reuter)
Een nieuwe wereldwijde economi
sche orde is het beste antwoord op
de huidige economische crisis in de
wereld. Dit heeft de Algerijnse pre
sident Houari Boumedienne gezegd
in een boodschap tot de 'Groep van
77'.
Deze groep van 108 ontwikkelings
landen bereidt zich voor op de ko
mende VN-conferentie over handel
en ontwikkeling (UNCTAD), die in
mei in de Kenlase hoofdstad Nairo
bi wordt gehouden.
Inmiddels heeft de UNCTAD, waar
van het secretariaat to de Zwitserse
stad Geneve is gevestigd, een rap
port uitgebracht dat voorziet to een
plan voor het jaar 2000. Volgens
het plan moet to dat jaar de uit
voer van eindprodukten uit ontwik
kelingslanden met 2000 procent en
tooet. het rijke Westen vijftien
maal zoveel produkten uit de derde
wereld importeren als op het ogen
blik.
In het rapport wordt met cijfers
hard gemaakt wat in de vele reso
luties van de Verenigde Naties is
uitgesproken over de gewenste
nieuwe economische orde.
Moynihan. die ln Juli vorig jaar
zijn post bij de VN aanvaardde,
heeft ln korte tijd grote bekend
heid verworven door zijn gepeperde
redevoeringen.
Zijn uitspraken over de Oegandese
president Idl Am in ('een racistische
moordenaar') en de an ti-zi on isme-
resolutie van de VN ('een obscene
daad') kregen een enorme echo. Hij
werd daarmee snel populair in de
Verenigde Staten, maar in het di
plomaten were ld je rondom de VN ln
New York viel zijn strijdlustige
aanpak slecht. De afgevaardigde
van Mauritius zei vorige maand nog
dat veel van zijn collega's 'in
voortdurende vrees leven voor Moy-
nihans optreden en taalgebruik. ZIJ
behandelen hem daarom als een
paria'.
Weinig steun
Moynihans aanpak viel ook niet
goed bij het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken, het de
partement van Henry Kissinger.
Het gebrek aan steun uit Washing
ton was voor Moynihan vorig Jaar
november al bijna reden om af te
treden. Hij had zijn persconferentie
voor deze gelegenheid ai aangekon
digd, maair op het laatste moment
wist president Ford hem over te
halen. Vorige week beklaagde Moy
nihan zich opnieuw over te weinig
ruggesteun van het ministerie van
buitenlandse zaken. In zijn ontslag
aanvraag rept hij daarover echter
niet. Hij schrijft dat het voor hem
tijd is om naar het onderwijs terug
te keren. "Mijn huidige baan is van
dien aard dat ik nu terugkeer of
nooit meer', zo verklaart Moynihan
zijn terugtreden.
De Amerikaan heeft zijn werk
zaamheden bij de VN onmiddellijk
neergelegd. Hij had juist per 1 fe
bruari de functie van voorzitter van
de Veiligheidsraad op zich genomen
voor het volgende half jaar. De
perschef van president Ford, Ron
Nessen, heeft gezegd dat er binnen
enkele dagen een nieuwe Ameri
kaanse vertegenwoordiger bij de
VN zal worden benoemd.
Senaatszetel
Hoewel Moynihan zelf dus zegt dat
hij nu weer hoogleraar in Harvard
wil worden, wordt er nog steeds
rekening mee gehouden dat hij zich
kandidaat zal stellen voor de Se
naat. HIJ zou zich dan voor de
verkiezingen van novembeT van dit
jaar kandidaat steQilen voor één van
de twee zetels van de staat New
York. Hij zou daar de plaats moe
ten overnemen van de conservatie
ve Senator James Buckley. Met zijn
grote bekendheid en welsprekend
heid zou hij een zeer goede kant
maken.
Vorig Jaar oktober werd hem voor
de televisie al eens gevraagd of hij
naar een Senaatszetel zou willen
dingen. Moynihans antwoordde: 'Ik
zou het als oneervol beschouwen
als ik mijn post zou verlaten om
aan enige verkiezing mee te doen.
Ik zou willen dat goed wordt begre
pen dat als ik dat doe. de mensen,
de kiezers aan wie ik mij dan
presenteer, mij zullen beschouwen
als iemand die van te voren heeft
gezegd dat hij een man zonder eer
is door zo te handelen'.
Israël
In Israël is het aftreden van Moyni
han als slecht nieuws ontvangen
Het dagblad Ma'ariv luidde de
Amerikaanse ambassadeur uit met
een lang commentaar onder de
kop: 'Het aftreden van een vech
ter'. "Voor het eerst sinds Jaren
klonk er ln de VN een duidelijke
en klinkende stem. die de dingen
bij hun naam noemde', aldus het
Israëlische blad. dat overigens ook
als de ware reden voor het ontslag
onenigheid tussen Moynihan en het
ministerie van buitenlandse zaken
vermoedt.
Het persbureau Tass van de Sow
jet-Unie schilderde Moynihan gis
teren als een 'provocerend spreker'
die te ver was gegaan.
LAGOS (Reuter) Het staatshoofd
van Nigeria generaai Moertala
Moehaanmed, heeft dinsdag de vor
ming van zeven nieuwe staten be
kendgemaakt. In de toekomst zal
de federale hoofdstad naar het cen
trum van het land worden ge
bracht. De generaal zei dat zijn
regering geen verzet tegen deae be
sluiten zal dulden.
Moehammed zei voorts dat alle
gouverneurs diie dn juli vorig jaar
wegens corruptie en ambtsmisbruik
waren afgezet op twee na schuldig
zijn bevonden. Onwettig verkregen
goederen ter waarde van meer dan
tien miljoen Natea (0 miljoen gul
den) zijn in beslag genomen. Het
staatshoofd bracht dit verslag uit
vijf maanden nadat hij generaal
Yakoeboe Gowon in een onbloedige
staatsgreep had afgezet. Nigeria be
stond uit vier gebieden, hoofdzake
lijk op stammen basis, voordat het
ln mol 1967, aan de vooravond van
de opstand ln Biafra, in twaalf
staten werd verdeeld. Het land gaat
nu uit 19 staten bestaan. De staten
zullen niet langer worden aange
duid met hun geofrafische namen
maar krijgen allen nieuwe namen.
(ADVERTENTIE)
- a
door Herman Amelink
De tegenstelling tussen arm en rijk die kenmerkend is voor heel
Latijns-Amerika beheerst ook het sociale en politieke klimaat in
Colombia. Overheidsmaatregelen die een verbetering in de sociale
omstandigheden zouden moeten brengen hebben veel minder effect
dan de bevolking zou willen. Dat leidt tot sociale onrust en politieke
geweldpleging, wat op haar beurt onderdrukking en militair ingrij
pen van de kant van de regering oplevert
De in 1974 gekozen president Lopez
Michelsen staat van verschillende
kanten onder druk om hervormin
gen door te voeren waar de bevol
king wérkelijk wat aan heeft. De
laatste twee jaar is de gewone man
er alleen maar op achteruit gegaan.
Prijzen van eerste levensbehoeften
stegen met 67 procent, de lonen met
maar 20 procent. Belastingmaatre
gelen treffen voor de lagere en mid
denklasse terwijl grote ondernemin
gen buiten schot blijven. De econo
mie floreert door de hoge koffie
prijzen maar zonder een rechtvaar
diger verdeling vergroot dat de
kloof tussen arm en rijk alleen maar.
Door dit alles is de sociale onrust
in Colombia de laatste maanden
sterk toegenomen.
ORGANISATOREN:
Angola Comité, BOA FJG, LOG, Mondlane Stichting. PPR,
PSP. PSP-jongeran, PvdA Werkgroepen Zuidelijk Afrika.
Er zijn drie guerrillabewegingen:
de door de revolutie van Fidel Cas
tro geïnspireerde ELN, de Moskou-
gezinde FARC en de op Peking
leunende EPL.
Er zijn ook organisaties die op niet-
gewelddadige manier aéin de verbe
tering van de levensomstandigheden
werken. Eén van de belangrijkste is
de 2.5 miljoen leden tellende Natio
nale Associatie van boeren en land
arbeiders (ANUC). Deze bond werd
in 1968 door de toenmalige presi
dent Lleras Restrepo in het leven
geroepen om de hervormingsplan
nen in de landbouw in de door de
regering gewenste banen te leiden.
Langzamerhand is de ANUC een
van de regering onafhankelijke
koers gaan varen. De bond heeft
zich ontwikkeld tot een actieve or
ganisatie die zich door middel van
vormingscursussen, boerencomité's,
coöperatieve bedrijven, congressen
en andere acties inzet voor de ver
betering van het lot van de boeren.
De ANUC wil een eind maken aan
het feit dat drie procent van de
grootgrondbezitters 55 procent van
de vruchtbare grond in handen
heeft. De moeilijkheid is dat de
grootgrondbezitters de hogere posi
ties innemen in de Conservatieve
Partij, die samen met de regerende
Liberale Partij de dienst uitmaakt
in Colombia. Voorstellen voor agra
rische hervormingen gaan recht
streeks in tegen de belangen van de
genen die deze hervormingen zou
den moeten doorvoeren. Zo is de mi
nister van landbouw, Rafael Pardo
Buelvas, lid van de rechtervleugel
van de Conservatieve Partij en zelf
bezitter van een aantal landgoede
ren. Hij lijkt niet de aangewezen
man voor verregaande landbouw
hervormingen.
In het departement Cauco hebben
Indianenboeren zich verenigd in een
regionale belangenorganisatie, het
CIRC. De minister van binnenland
se zaken heeft in het parlement al
uitdrukkelijk deze organisatie de
oorlog verklaard, omdat de daar
wonende Indianen delen van de door
grootgrondbezitters in beslag geno
men landgoederen zich weer toege-
eigend hebben.
Staat van beleg
De sociale spanningen hebben de re
gering van Lopez Michelsen ertoe
gebracht in juli 1975 de staat van
beleg uit te roepen. De regering
beschikt daardoor over verregaande
bevoegdheden om zonder controle
van het parlement in te grijpen en
het leger in te schakelen. De gewo
ne rechtspraak is in grote delen van
het land door militaire rechtbanken
vervangen. Op plaatsen waar het le
er ook de taak van de politie heeft
overgenomen, kan dit betekenen dat
opsporing, arrestatie en recht
spraak in één hand ligt.
Het Colombiaanse leger is een van
de modernst uitgeruste strijdmach
ten van het Amerikaanse continent.
Verschillende landen zijn voor hun
strijd tegen opstandige bewegingen
bij de Colombianen in de leer ge
weest. Ondanks de moderne uitrus
ting is het. leger er tot dusver niet
in geslaagd een volledig einde te
maken aan de guerrilla-activiteiten.
De officiële rechtvaardiging voor de
hoge defensieuitgaven, die in 1974
negen procent van het nationale in
komen bedroegen, is de mogelijk
heid van een gewapend conflict met
Venezuela over de Golf van Vene
zuela. Deze golf vormt, een betwist
gebied tussen beide staten, maar is
een conflicthaard die momenteel
nauwelijks nog brandt, ondanks de
olie die er gevonden is.
Leger verdeeld
De verdediging van de nationale
Militairen houden een grote betoging van de boerenorganisatie
ANUC in de gaten.
integriteit is echter de enige samen
bindende factor in de ideologie van
het leger. De Colomibaanse militai
ren zijn namelijk verdeeld ln een
Braziliaanse school, waartoe de
meeste generaals behoren en die
zich fel verzet tegen alles wat naar
communisme zweemt en een Peru
aanse school. Deze laatste wordt
voornamelijk gevormd door kolo
nels en lagere officieren die een na-
tionalistischer koers voorstaan. Zij
zün van mening dat de binnenland
se veiligheid nauw verbonden is met
sociale hervormingen. Momenteel
lijkt de harde lijn de touwtjes ln
handen te hebben.
De strijd die het leger tegen de di
verse guerrillabewegingen voert
heeft zijn weerslag op de niet-on-
dergronds werkende organisaties.
De diverse vakbewegingen. de
ANUC en de CRIC hebben al vele
malen protest aangetekend tegen
politieke willekeur en militaire on
derdrukking. In augustus werd een
massale protestbeweging door deze
organisaties gehouden tegen de po
litieke en economische onderdruk
king Ze bepleiten voortdurend her
vormingsmaatregelen en werpen hun
gehele gewicht ln de strijd om ver
betering van het lot van de armen
te bewerkstelligen.
Het leger en de regering weten
hierop alleen te antwoorden met
toenemende onderdrukking. Nog
vlak voor Kerst werden 200 boeren,
die met vrouwen en kinderen het mi
nisterie van landbouw bezetten,
door de militaire politie gewapen
derhand het gebouw uitgeslagen.
Van die gelegenheid maakte de mili
taire politie gebruik tegelijk het
kantoor van de ANUC, dat op de
zolder van het ministerie was on
dergebracht, te ontruimen.
Voor deze maand hebben de ver
schillende met de ANUC samenwer
kende organisaties nieuwe acties
aangekondigd om de regering tot
hervormingen te bewegen. De ANUC
tracht ook ln het buitenland krach
ten te mobiliseren ter ondersteuning
van deze acties. In Nederland wordt
deze steun georganiseerd door de
Actie Colombia, die door middel
van briefkaarten bij de leiders van
het land protesteert tegen de aan
tasting van de mensenrechten en de
democratische vrijheden.
De situatie ln Colombia is zeker
niet te vergelijken met die van Chi
li. Enige politieke speelruimte is
nor steeds aanwezig. Maar de groe
peringen die zich inzetten voor de
rechten van de onderdrukten, willen
deze ruimte behouden en er tevens
gebruik van maken om met kracht
aan te dringen op de noodzakelijke
maatschappelijke veranderingen.
