Engelen en het Bio-vakantieoord
Willebrands ontziet
de pijnlijke tenen
Vandaag
Kanseltaal en kerkganger
Hervormden-in-computer
biedt pastoraal voordeel
Deze god wil rijkdom en macht (1)
Paus onderstreept
gelijkheid
man en vrouw
Izwestia laakt
'kerkelijke
extremisten'
Campagne tegen
godsdienst in
Tsjechoslowakije
Oud-katholieken:
des-investering
is onverantwoord
Buitenverbranders
bezig met
pastorale werkers
Kerkedag in 1977
in Berlijn
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1976
KERK-BINNENLAND
In Frankryk heeft het vulgus voor op
stootjes gezorgd tegen de aanhangers
van de sekte van de unified family, ook
wel unification church genoemd. In de
stad Rennes werd het plaatselijke kan
toor van de sekte overvallen en werden
pamfletten, portretten en boeken op
straat gesmeten. Twee leden boden ver
geefs verzet met een traangasbom.
In een andere Franse stad dreigde de
bevolking gewapenderhand weerstand
te zullen bieden, indien de sekte zou
trachten, een van de vroegere leden, die
door zjjn ouders uit de kring van de
sekte was weggehaald, te kidnappen. In
Parijs ontplofte een springlading in de
plaatselijke vestiging van de unified
family.
Tezelfder tijd liet Nederland zich ver
tederen door een zang- en dansgroep
van 35 Kore. nnse n *j s .e Litt?
Angels of Korea, m g o.-p re<s.'e v
Carré en het Nede»lu,. s Congit. i-
trum in Den Haag naar de televisie
show van mevrouw M. Bouman, afge
lopen zaterdagavond. De mensen van de
sekte maken er geen geheim van: de
engelen en de sekte van de unified
el
e ma' en. Zjj
unse
family lie! ben niet
zijn scheppin
messias' Sun M
eleeiroiech.iivjji
het huidige Noor.,
woner van een pand van 35 kamers, dal
staat op een landgoed in Tarry town aan
de Hudson, ten noorden van New York.
ihaus
Moon is niet alleen leider van een der
snelst groeiende godsdienstige sekten,
maar ook van een vlot expanderende
economische macht.
Over Sun Myong Moon, zijn geestelijke
en stoffelijke rijk en over wie Moon
'gemaakt' hebben gaan dit en een ko
mende reeks van artikelen van onze
redacteur Aldert Schipper.
door Aldert Schipper
Sinds een paar jaar kan men ook in ons land op straat jongelui
tegenkomen, die enigszins vreemd zijn uitgedost met op hun borst
en hun rug een zon-achtig symbool, gedrukt op een kleurig stuk
kunstleder. Het komt ook voor dat men hen bloemen of kaarsen ver
kopende aantreft. Een enkeling drijft ook wel een handel in thee
van het merk Ginseng of in oplosthee in potten van 35,per stuk.
De kleurig uitgedoste kooplieden zijn
aanhangers van de Koreaanse 'twee
de Christus' of wel 'derde Adam'
Sun Myong Moon. In Nederland gaan
zy het pad op na een cursus verzorgd
door de heer Teddy Verheven en zijn
echtgenote Pauline, de 'ouders' en
leiders van het landelijke centrum
Huize Glory in Bergen Noord-Hol
land. Dit huis is het vroegere Bio-
vakantieoord, aan de oudere bio
scoopbezoekers nog wel bekend door
de lawaaierige bio-bus.
In Huize Glory worden voor 25,
driedaagse weekend-cursussen gege
ven. Dat is geen geld, want op het
programma staan diepzinnige on
derwerpen zoals Het beginsel van
de Schepping', 'Doel van de mens
heid' en 'De opkomst van een nieuw
tijdperk'. Diegenen die deze cursus
sen met bevrèdigend gevolg vol
brengen lopen later in de genoemde
opzichtige uitmonstering op onze
straten en pleinen met boekjes te
leuren over "Het ideale huwelijk', de
'Beginselen van Eenwording' en over
'Hoe is het kwaad ontstaan'.
Cursussen
De heer Verheyen is een Nederlan
der. die lange tijd in de Verenigde
Staten verbleef, alvorens naar ons
land terug te keren teneinde ook
hier een afdeling van de sekte van
Moon te stichten. Verheyen werd zelf
twee jaar in de VS ingeleid in de
geheimen van de Koreaanse sekte
leider. Hij begon zijn verkondiging
in Nederland aanvankelijk van een
logement van het Leger des Heils uit.
Later verhuisde hij naar een be
scheiden woonboot. Na enkele maan
den had Verheyen de 'Goddelyke
Beginselen' van Moon in het Neder
lands vertaald. De eerste oplage van
deze heilige schrift van de 'moonies'
bedroeg vijftig exemplaren. Niette
min volgde een snelle groei van Ver-
heyens groep en in 1972, nog geen
zeven jaar nadat Verheyen in het
logement begon, kon de unified fa
mily voor zeker meer dan een mil
joen gulden een riant gebouw in de
Bergense duinen aanschaffen, waar
plaats is voor driehonderd cursisten.
De heer Verheyen matigt het en
thousiasme wel enigszins met de op
merking dat het buitenhuis nog hy
pothecair belast is, doch elke make
laar kan bevestigen dat het niet
meevalt zo'n aankoop te doen zon
der over ruime middelen te beschik^
ken.
Zendelingen
In 1973 zond de Nederlandse afde
ling van de unified family veertig
leden naar de VS. waar zij verder
worden opgeleid en meewerken in de
evangelisatie-campagnes van mr.
Moon. Er zijn ook enkele landgenoten
lid van het Europese team, dat op
dit moment in Frankrijk zoveel stof
doet opwaaien. Dit team bestaat uit
300 jongelui, die volgens de heer
Verheyen soms wel eens wat al te
geestdriftig en te agressief mensen
op straat aanklampen. Dit Europese
team zal naar de heer Verheyen
hoopt, na de campagne in Frankrijk
en de voorgenomen arbeid in Italië
deze zomer Nederland aandoen. De
heer Verheyen hoopt echter dat hier
geweld vermeden kan worden. Een
zekere weerstand lijkt hem echter
onvermijedlijk, omdat 'de goddelijke
boodschap altijd op verzet stuit'.
Vorig jaar verwekten berichten over
kidnapping door de heer en mevrouw
Verheyen enige opschudding in ons
land. Het betrof hier een minder
jarige Canadees, waarvan de vader
verlangde dat hij door de unified fa
mily zou worden teruggegeven. Dat
is toen na veel tamtam gebeurd. De
heer Verheyen volgt thans naar hij
zegt, de gewoonte minderjarigen naar
huis terug te zenden, zodra de ouders
daarom verzoeken. Dit voorkomt on
nodige opschudding onder de nieuwe
'messias'.
De Zuidkoreaanse godheid Sun Myong Moon met zjjn 28 jaar jon
gere vrouw tijdens een feestelijke bijeenkomst met Koreaanse poli
tici.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De nieuwe rooms-katholieke aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Willebrands, volgt
vandaag officieel kardinaal Alfrink op als hoofd van het roomskatholieke aartsbisdom Utrecht. Hij
doet dat door eenvoudig zijn benoemingsbrief te tonen aan bet aartsbisschoppelijk kapittel.
Kardinaal Willebrands kwam giste
ren aan op Schiphol, waar hij enige
tijd de pers te woord stond. Net als
ROME 'De gelijkheid van man en
vrouw moet verwezenlijkt worden,
zowel in het beroepsleven als in het
maatschappelijk bestel' Dit heeft paus
Paulus gezegd op een audiëntie voor
de leden van de pauselijke studie-
een audiëntie voor
commissie over de rol van de vrouw
in samenleving en kerk en de leden
van het vatikaanse comité voor het
jaar van de vrouw.
'Een verstandige en realistische kijk
op de situatie vraagt er om. dat de
vrouw meer inspraak heeft bij het
ontwikkelen van plannen en het ne
men van beslissingen', aldus de paus.
Hij herhaalde de oproep, die de va
tikaanse delegatie op het internatio
nale vrouwencongres in Mexico deed,
dat er meer aandacht moet komen
voor de situatie van de vrouw in de
ontwikkelingslanden.
Brieven van lezers staan vandaag
op pag. 14
FAMH'E«<E«MCHTEN
kunnen van maandag tot en
met vrijdag telefonisch tot
16.30 uur opgegeven worden
op nummer 020-913456; en van
16.30-20 00 uur op nummer
020-220383. Dit laatste num
mer geldt ook voor ZONDAG
AVOND en dan van 18 00-20 00
uur.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Direktle - commerciële
afdelingen -
administratie:
Wlbautstraat 131,
tel 020-913456.
Postbus 859.
Redaktia:
Nieuwe Zijds Voorburg
wal 280. Amsterdam.
Tel 020-220383
Postbus 855
ROTTERDAM DORDRECHT:
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
Postbus 948.
DEN HAAG LEIDEN:
Parkstraat 22 Oen Hang
Tel 070-469445
Postbus 101
ZWOLLE GRONINGEN:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel 05200 17030
Postbus 3.
hij eerder voor de televisiecamera
had gedaan, slaagde de nieuwe
aartsbisschop er ln op vriendelijke
doch besliste wijze te voorkomen
dat hij ook maar op een enkele
pijnlijke teen kon gaan staan.
De nieuwe aartsbisschop herhaalde
hetgeen hij reeds verscheidene ma
len opgemerkt heeft. nl. dat hij
niet met vastomlijnde beleidsvoor
nemens naar Utrecht komt. Het
enige plan dat de kardinaal aan de
openbaarheid prijsgaf ls zijn besluit
vóór alles te luisteren en zich aan
de bestuurlijke gebruiken !n het
MOSKÓU i AFP) De Sowjetrus-
sische justitie zal ook ln de toe
komst optreden tegen alle 'overtre
ders van de wet, ale hun misdadige
activiteiten met religieuze overtui
gingen camoefleren'. Dit schrijft het
regeringsblad Izwestia ln een arti
kel over de positie van de kerk ln
de Sowjetunie. dat bijna een halve
pagina beslaat.
Het blad noemt de wet op de reli
gies in de Sowjetunie de humaan
ste en meest demokratische ter we
reld. Maar er zijn 'kerkelijke ex
tremisten'. die de wetten overtreden
en voor het gerecht gedaagd wor
den. Het blad noemt In dit verband
de Oekraiense baptistenpredikant
Oeorgi Vins. De 'reactionaire pro
paganda in het westen' beschouwt
dat soort mensen als 'helden van een
of ander mystiek religieus front', en
steekt hen volgens de slechtste tra
dities van de koude oorlog omhoog.
De Izwestia noemt het een "bour-
geois-leugen'. dat in de Sowjetunie
burgers gediscrimineerd of gestraft
zouden worden wegens het behoren
tot een godsdienstige gemeenschap.
Volgens het blad beschikken de Rus
sische gelovigen over twintigduizend
kerken, synagogen, moskeeën en an
dere bedehuizen.
FRANKFORT (KNA) De com
munistische party van Tsjechoslo
wakije heeft in een officiële partlj-
publikatie opgeroepen tot verharding
van de strijd tegen de godsdienst en
tot verdere inperking van het werk
terrein der kerken.
De party heeft zich ten doel gesteld
het percentage officieel geregi
streerde atheïsten te verhogen van
13 tot 25 procent. Streefdatum hier
voor is eind Juni van dit jaar. In die
zelfde periode moet het aantal kin
deren. dat godsdienstonderricht ont
vangt, met de helft verminderd wor
den.
In het kader van de strijd tegen de
godsdienst is in alle bedryven, scho
len en regeringskantoren een cam-
Kgne begonnen om de mensen te
wegen officieel uit de kerk te tre
den. Geen gehoor geven aan deze
campagne zou gestraft moeten wor
den met ontslag. Dit geldt ln het
byzonder voor mensen ln overheids
dienst. Hun kinderen zouden van de
middelbare scholen en universitei
ten verwyderd moeten worden.
bisdom aan te passen. 'Eerst wil ik
spreken met mijn collega-bisschop
pen. het kapittel, de medewerkers
en met de aartsdiocesane pastorale
raad', aldus de kardinaal. 'Ik wil
eerst hun oordeel en motleven le
ren kennen alvorens mijn plannen
uit te stippelen', zei hij.
De kardinaal bevestigde van plan
te zijn volledig recht te doen aan
het beginsel van de collegialiteit
met de andere bischoppen. Volgen
de week dinsdag vindt de eerste
vergadering van de Nederlandse
bisschoppen ondeT voorzitterschap
van Willebrands plaats. Op de
UTRECHT Het oud-katholiek
ondersteuningsfonds (OKOF) heeft
ln een brief aan Akzo, de Amro-
bank. Philips en Unilever gevraagd,
dat deze ondernemingen hun In
vloed willen aanwenden ter verbe
tering van de leefomstandigheden
van de zwarte bevolking in Zuid-
Af rika.
Het OKOF heeft deze ondernemin
gen aangeschreven, omdat het daar
delen van zijn vermogen belegd
heeft. Het terugtrekken van de In
vesteringen ln Zuld-Afrika vindt
het OKOF uit sociaal oogpunt on
verantwoord.
MARKNESSE De gereformeerde
kerk (vrijgemaakt; buiten verband)
van Marknesse zal op de landelijke
vergadering van deze kerken, die
deze maand ln Kampen wordt ge
houden. voorstellen een commissie
te benoemen, die moet onderzoeken
of de figuur van de 'pastorale wer
ker' nodig en gewenst is.
In een toelichting constateert de
kerk van Marknesse, dat een vrij
groot aantal buitenverband-ge-
meenten te klein Is. om een domi
nee te kunnen beroepen. De benoe
ming van part-timers, die voor een
deel hun werk buiten de gemeente
vinden, b.v. ln het onderwijs of het
welzijnswerk, zou voor deze ge
meenten een oplossing kunnen
zijn.
De gemeente Beverwijk heeft reeds
een pastoraal medewerker in
dienst. Het ls de heer W. in 't Hout,
die naast zijn pastorale werk in het
onderwijs werkzaam is. Voor de op
leiding van dergelijke mensen wijst
Marknesse op de reformatorische
bljbelschool te Zeist (waar ook de
heer In 't Hout gestudeerd heeft)
en de pastorale leergangen te Rot
terdam en te Zwolle.
De kerkeraden van Bunschoten-
Spakenburg en Zwolle habhen reeds
uitgesproken, de figuur vin een
pastorale werker on rh
ten.
DELFT De stichting mechanische registratie en administratie
(SMRA). de centrale ledenadministratie van de hervormde kerk,
bestaat deze maand 25 jaar. Er zijn in totaal 1,7 miljoen adressen
uit driehonderd gemeenten geregistreerd.
Kardinaal Willebrands
agenda staat dan onder meer de
vastenbrief die de bisschoppen zeer
binnenkort zullen uitgeven.
Vannacht heeft de kardinaal voor
het eerst ln zijn nieuwe huis gesla
pen. Kardinaal Alfrink wijdde zijn
opvolger gisteren in het pand aan
de Maliebaan in Utrecht, waar van
af vandaag de nieuwe aartsbisschop
Jo kardinaal Willebrands zal resi
deren.
Men is in Delft verheugd, dat bij de
bescheiden viering van dit jubileum
de achterstand, die door de brand
van 17 februari 1975 was ontstaan,
thans geheel is ingelopen en dat er
al voorbereidingen worden getroffen
voor het inschakelen van een nieuwe
computer met nog grotere mogelijk
heden, waardoor bovendien belang
rijke kostenbesparingen kunnen wor
den verkregen.
Volksverhuizing
Een kwart eeuw geleden was er geen
enkel systeem te vinden in de ma
nier. waarop de plaatselijke hervorm
de gemeenten de gegevens van hun
leden administreerden. In die periode
begon juist de grote volksverhuizing
van na de oorlog. Dat gebrek aan
uniformiteit en het ontbreken van
een goede onderlinge uitwisseling
werd door de toenmalige algemene
synodale commissie van de hervorm
de kerk als een groot probleem be
schouwd voor de toekomst. En zo
werd in 1951 besloten, dat er een or
ganisatie zou komen, die met doel
matige apparatuur en deskundig per
soneel deze registratie ter hand zou
nemen. Dat was het begin van de
SMRA.
Die nieuwe organisatie heeft het niet
gemakkelijk gehad in deze kwart
eeuw. Elke hervormde gemeente kan
namelijk zelf bepalen, of men de kos
ten van aansluiting en de jaarlijkse
lasten in verhouding vindt staan tot
het nuttige effect. Niet iedere ge
meente is daarvan overtuigd en ook
door A. J. Klei
De generale commissie voor het
opzicht in de hervormde kerk
vindt dat kanseltaal voor iedere
kerkganger aanvaardbaar dient te
zijn. Mooi. maar wie maakt uit
wat de luisterende schare nu wel
of niet slikt? In Wageningen, zo
hebben we mogen lezen, lopen ze
weg als Bert ter Schegget in een
bepaald verband de woorden 'kop'
en 'klauw' laat vallen. Maar een
stadgenote van me kerkte onlangs
ln het alleszins sjieke Heemstede
en nam daar waar, dat niemand
een vin verroerde toen van de
preekstoel een woord klonk dat
eveneens met een 'k' begint en een
kernachtige omschrijving van ons
zitvlak ls.
Ik bedenk dat dit op zichzelf nog
niets zegt. want misschien wordt
tiet in Heemstede ongepast ge
acht. je misnoegen te laten blijken
door de benen te nemen en is er
binnensmonds wel degelijk 'onaan-
/aardbaar' gegromd. Het ls dus
ïen ingewikkelde zaak en de gene-
■ale commissie voor het opzicht
naakt het er niet beter op als zy
'erder als haar mening geeft dat
en dominee zyn taal best op zyn
ehoor mag afstemmen, mits hij
er zeker van is dat uitsluitend dit
gehoor aanwezig is.
Hoe kom je aan die zekerheid?
Neem nu Bert ter Schegget. Hy
moest preken in een academie-
dienst en in de hartelyke overtui-
ging dat in academische kringen
een hartig taaltje wordt gespro
ken, schrapte hij alvorens op stap
te gaan in zijn preekboekje de
woorden 'hoofd' en 'hand' om ze te
vervangen door uitdrukkingen,
ontleend aan het dierenryk. Aan
genomen dat academici daar in
derdaad tuk op zijn. is er tot zo
ver niets aan de hand.
Maar wie zou Ter Schegget de ze
kerheid hebben kunnen schenken
dat zyn Wagenings gehoor ook
louter uit nmd°mlsch gevormde
of te vormen lieden bestond? Het
ia er de godsdienst
"'«t "nr om, te verlangen dat je
bij de Ingang van de kerk een exa
menbul toont. En het gaat ook niet
aan dat de dominee met zyn preek
van lekker-academici-onder-me-
kaar aan het begin van de dienst
de onverhoopt aanwezige niet-aca-
demici verzoekt op te staan, want
dan sta je er met alleen maar ma
vo of een middelbare acte zo ge
kleurd op. Moet de predikant dan
maar voor alle zekerheid zyn éli-
talre ruigheid laten schieten op ge
vaar af dat zijn academische
vriendjes zich niet thuisvoelen by
een burgermans taaltje?
De vragen stapelen zich op. hier is
er nog een: bepaalt het g.->hrw de
snit van de preek? Ik dn ebt Vim
wel. Ik heb epns een Pm
meerde peek aangehoord.
het dartel gedrag van een of an
dere oudtestamentische vorst ver
haald werd in bewoordingen, die
ik niet ongestraft in deze nette
krant zou neerschrijven. Maar in
een gezelschap dat zich voor zyn
religieuze beleving graag bedient
van de kruidige taal van de sta-
tenbybel, is een daaraan verwante
(of verwant geachte) kanseltaal
helemaal aanvaardbaar. Wie er
niet tegen kan, moet er niet naar
toe gaan. Met andere woorden:
de door de generale commissie
voor het opzicht begeerde zeker
heid kan niet by de predikant lig-
•*en die zekerheid ligt by de hoor-
"p in de regel drommels goed
voor vlees hy ln de kuip
h^eft.
PALLIUM
Wie de nieuwe aartsbisschop nog
niet gezien had kon hem zaterdag
j.l. in Brandpunt in gesprek zien met
Willibrord Nieuwenhuis. Hy deed
me onmiddeliyk aan iemand denken.
Ja. nu weet ik het, een gereformeer
de of christelijk-gereformeerde do
minee uit het begin van deze eeuw.
Daar leek hy op. 't Zal ook wel ge
komen zijn door zijn zwarte kleding.
Hy kwam wat erg voorzichtig over
door zich voor zyn mening over de
sexualiteit zoals die door de paus
aan de orde gesteld is, tot twee
maal toe te beroepen op die van de
bisschoppen in Nederland. Die indruk
maakt hy toch, van een man die zich
tweemaal bedenkt voordat hy iets
zegt. Op zichzelf is dat verstandig
en zeker in de positie waarin hij
komt, hoewel velen misschien op een
iets doortastender figuur hadden ge
hoopt. Wel kan men zich afvragen
of een kerk altyd door mensen op
zulke hoge leeftyd geleid moet wor
den. Voor de representatie zou een
twintig jaar jonger, en dan ben ik
nog niet by de rijpere jeugd, geen
weelde geweest zyn. Het verkregen
pallium, op de televisie uitvoerig ge
toond en van toelichting voorzien,
gaf ral even de weerspiegeling van
een echt mens, biy met zo'n erete
ken. Protestanten zullen by de uit
leg misschien toch een glimlach van
'leuk bedacht' niet' hebben kunnen
onderdrukken. Maar verder behoort
het by de folklore, die ook de kerk
misschien niet missen kan, maar die
wel nodig van alle werkelyke be
tekenis ontbloot moet biyven. Want
een kerk kan er ook gemakkelijk
over struikelen. En dat wenst nie
mand deze aartsbisschop toe. Wel
het pallium waarvan Paulus schrijft:
'de lendenen omgord met de waar
heid.'
nu nog zijn er vele. die de registratie
van hun leden zelf verzorgen.
De SMRA heeft zich in deze jaren
weten te ontwikkelen tot een service
organisatie, die veel meer doet dan
het vastleggen van de adresgegevens.
De met de SMRA samenwerkende
gemeenten beschikken over een vol
ledig en goed bijgehouden adressen-
systeem voor pastoraal gebruik, dat
veel informatie verschaft over alle
hervormde gezinnen. Er wordt in
tensief mee gewerkt door predikan
ten en andere ambtsdragers. Over
dracht van gegevens aan nieuwe
ambtsdragers vormt geen probleem.
Bij verhuizing krijgt de nieuwe ge
meente, als deze is aangesloten, via
de SMRA de gegevens, die nodig
zijn voor een goede opvang. Boven
dien is het mogelijk, gerichte infor
matie te zenden, bijvoorbeeld aan
jonge gezinnen, aan bejaarden, aan
bewoners van een bepaalde wijk en
dergelijke.
Veel werkzaamheden, die voorheen
met de hand op plaatselijke kerke
lijke bureaus werden verricht, gebeu
ren nu in Delft via de computer,
zoals de werving en de boeking van
bijdragen, de verzending van het
kerkblad, de verzorging van de boek
houding.
Op het ogenblik wordt bestudeerd,
in hoeverre de dienstverlening van
de SMRA aan de gemeenten in delen
kan worden gesplitst, waardoor deze
voor nog meer gemeenten van nut
kan zijn. En,verder zal worden on
derzocht, in hoeverre de centrale re
gistratie van alle hervormde personen
mogelijk en wenselijk is.
V
VOORBIJGANGERS
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zevenbergen: (toez.) G.
J. Embden te Bodegraven; te Klaas
waal: D. Heikoop te Herwynen; te
Kinderdyk: J. M. de Raad te Stol-
wyk.
Aangenomen naar Vlisslngen (toez.)
P. C. Pettinga te Hardenberg.
Bedankt voor Waarder: J. den Hoed
te Sliedrecht; voor Epe: J. Maas
land te Middelharnis.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Alphen a. d. Ryn: J.
Vree Azn. te Broeksterwoude.
Bedankt voor Oosterend (Texel):
P. H. Steenhuis te Enschede.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Utrecht-Nrd.-West: P.
Schelling te Middelburg.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Zeist: P. Honkoop te
Kampen.
D. A. G. van der Heide
Vandaag wordt begraven de heer
D. A. G. van der Helde, oud-gods
dienstonderwijzer, die op 96-jarige
leeftyd in Bergum (Friesland) is
overleden. Hy is van 1908 tot 1918
voorganger geweest van de toenma
lige hervormde evangelisatie te
Twijzelerheide. Nadien is hy vele
jaren als hulpprediker werkzaam
geweest in hervormd Amersfoort.
Ds. J. van Veen
Op 97-jarige leeftijd is overleden de
hervormde emeritus-predikant J.
van Veen te Rijswijk (ZH). Ds. Van
Veen werd in 1905 predikant. Hy
stond in Hensbroek, Renesse, Dok-
kum en van 1916 tot zyn emeritaat
in 1945 in Tzummarum. Nadien was
hy nog werkzaam in de afdeling
Zoetermeer van de vereniging van
vrijzinnige hervormden. Ds. Van
Veen was op een na de oudste pre
dikant van Nederland. De oudste is
de eveneens 97-Jarige ds. J. E. Wes
terhuis te Velp, emeritus-predikant
van de gereformeerde kerken (vrij
gemaakt; buiten verband).
Vicarissen
Bisschop Simonis van Rotterdam
heeft met ingang van 1 februari de
bissehoppeiyke vicarissen drs. R.
Ph. Bar (47) en dr. W. J. M. van
Paassen (43) aangesteld tot vicaris
sen-generaal van zyn bisdom. Zy
volgen dr. C. Braun en drs. W van
den Ende op, die vorig jaar het dio
cesaan bestuurscollege verlieten. De
zer dagen zullen de taken tussen
drs. Bar en dr. Van Paassen nader
worden verdeeld. Een bissehoppeiy
ke vicaris is de plaatsvervanger
van een bisschop voor bepaalde
kwesties of groepen van het bisdom,
terwyi de vicaris-generaal de al
gemene plaatsvervanger is.
BERLIJN Het presidium van de
evangelische kerk-isxren in West-
Duitsland heef' h -n. de vol
gende kerkeda? i te hou
den. van 8 '977. Als
thema is v« igt el-
kaars moou- Giiaten
6. vers 2.
