Vloerkleedjes mogen mee naar Curacao
van de Antillen
Eenheidsstaat te maken'
deTijd
Grens genaderd
bij bezuiniging
van defensie
•iesland en Texel
illen dijkverhoging
Bestuur
academie
verwijdert
studenten
King pepermunt heb je
altijd bij je.
Opstand Surinamers
in opvangcentrum
Minister de Gaay Fortman in Tweede Kamer:
/e
'Niet aandringen on Iangs °ntslaeen. omdat zij op eigen
noemen van datum
onafhankelij kheid'
jeperkte bewaking geadviseerd
'Amerlid VVD wil
Jèftwikkelingshulp
^eiba laten stoppen
Weekblad
Tweede Kamerleden
van D'66: geen
betaalde bijbanen
Acupunctuur op
een hond
Politiemannen geridderd na gijzeling
Professor mag
zonder toga
niet spreken
KING Op zak, in tas of autokastje
Minister Vredeling in Kamer:
Antillen werven leerkrachten in Nederland
Mammoetwet
is ook daar
van kracht
rëïi
ITEljDERDAG 22 JANUARI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
.v.
n onze parlementsredactie
Rjji N HAAG Minister De Gaay Fortman (Antilliaanse zaken) verwacht dat het erg moeilijk zal
i om van de Nederlandse Antillen een eenheidsstaat te maken
n IJ
ddefor de vorming van een staat zijn gaan. Drie ministers van de MEP in
dingen nodig, namelijk een het Antilliaanse kabinet- zijn
lied. een volk en een regering.
gezag kan uitoefenen. Er be-
echter geen Antilliaans volk.
bewoners van de Antillen heb-
het ook nooit over het Antilli-
tse volk, maar over: wij Aruba-
l-Ci wij Curagaoenaars enzovoort'.
illcl aaiiuilllgcil up initiatief gesprekken hebben ge-
Initiatief gesprekken hebben ge
voerd met Venezuela over een band
met dit land na een eventuele on
afhankelijkheid van Aruba.
de mogelijkheid om van de
allen na de onafhankelijkheid
federatie van onafhankelijke
ten te maken, was de minister
eren. tijdens de behandeling in
Tweede Kamer van de begroting
r de Antillen, ook niet erg opti-
tisch gestemd. Andere eilanden
iie omgeving hebben dat ook al
irmalen geprobeerd en toen is
ook mislukt.
iter De Gaay Fortman wilde
ingaan op de vraag wat er
moet worden gedaan als een van de
eilanden eenzijdige onafhankelijk
heid uitroept. Vooral op Aruba is er
een sterke stroming, die dat wil.
Zeer binnenkort komt er een dele
gatie van de Arubaanse partij MEP
die een aparte onafhankelijkheid
voor Aruba wil naar Nederland,
om met de Nederlandse regering te
spreken. Tot zo lang wil de be
windsman niet op deze vraag in-
l een verslaggever
SUWARDEN/TEXEL Zowel op Texel als in Friesland wil
thol)n de dijken verhogen na de zware stormen deze maand. Gede-
eerde staten van Friesland hebben zich uitgesproken voor ver
ing van de zeedijk langs de Waddenkust- tussen Zwarte Haan
e pde Ternaarderpolder.
Datum
De Gaay Fortman vindt, evenals de
Tweede Kamer, dat er niet op een
bepaalde datum moet worden aan
gewerkt voor de onafhankelijkheid
van de Nederlandse Antillen. Bo
vendien moet er vanuit Nederland
niet op worden aangedrongen dat
de Antilliaanse regering een datum
noemt. De algemene mening is dat
dit moet worden overgelaten aan
de Nederlandse Antillen zelf.
Het overgrote deel van de Kamer
vindt dat de onafhankelijkheid pas
zijn beslag kan krijgen als de soci
aal-economische en culturele ont
wikkeling van de Antillen goed op
gang is gekomen. Hiervoor vindt
men dan wel noodzakelijk dat de
afzonderlijke eilanden meer zeg
genschap krijgen over een eigen
bestuur en ontwikkeling.
Toelating
rnar
als
md<
ond
c
438!
root
plan behelst het aanleggen van
geheel nieuwe dijk, waarbij het
de huidige zeedijk gelegen
hand en het gebied van de land-
iale winningswerken ter grootte van
l hectare worden ingepolderd,
plan is voor de teelt van poot-
tuujiappelen van groot belang. Na-
icard
(0ls^ onze Haagse redactie
HAAG Het Tweede Kamer-
en kVaalkens (WD) zal donderdag
een interpellatie houden
®T voortzetting van de ontwikke-
1 .hulp aan Cuba. Het Kamerlid
dat Nederland geen ontwik-
1 igshulp kan verlenen aan
een
dat 'zonder defensieve nood-
oorlog voert of ten behoeve
een beweging in een ander
openlijk militairen laat opere-
en/of daaraan materiële en fi-
:iële steun geeft'.
m/i omschrijving is volgens hem
van toepassing, omdat dat
zich openlijk heeft ingelaten
de strijd tussen de verschillen-
jingen in Angola,
federlandse hulp zou, aldus de
Waalkens, dan ook onmiddel-
moeten worden opgeschort of
ver lciigd als Cuba doorgaat met
interventie in Angola,
ran
tuurbeschermers hebben zich echter
heftig tegen dit plan verzet.
Handtekeningen
Dorpscommissies op het eiland
Texel hebben de afgelopen week
onder de bevolking 7000 handteke
ningen verzameld onder een pro
testbrief, die volgende week zal
worden aangeboden aan de vaste
kamercommissie van verkeer en
waterstaat. In de brief wordt met
klem gevraagd om zo spoedig mo
gelijk het dijkverhogingsplan voor
de oostkust van Texel te voltooien.
Van de 25 kilometer dijk is 15
kilometer nog steeds niet op delta
hoogte gebracht.
Tijdens de hevige storm in de
nacht van 2 op 3 januari steeg het
water plaatselijk tot op enkele cen
timeters van de dijkkruin, waardoor
132 gezinnen moesten worden ge-
evacueerd. De Kamerleden van de
CHU Tolman en Wisselink hebben
minister Westerterp al vragen ge
steld over de zeeweringen op Texel.
Gisteravond heeft de stormvloed
waarschuwingsdienst van Rijkswa
terstaat weer beperkte dijkbewa
king geadviseerd voor de sector
Haiiinsen (Friese kust). Om een
uur vannacht werd een hoge water
stand verwacht van twee meter
Meer over de gevolgen van de
storm op pagina viif.
(ADVERTENTIE)
aoe
bij
nan
imn
'Oppositieleider Hans in
een boeiend interview:
PvdA maakt zich los van
achterban' Portret van
t v oliereus Gulf: voor wie
-uitwerkten Ferry, Bouke en
Norbert? Het tragische
ldejflevensverhaal van
ambtenaar J. K. Feylbrief,
alias burgerschrijver J. van
métOudshoorn Politici en
/vr»de kostenstijging van de
sociale voorzieningen
FC Utrecht-trainer Jan
Rab: 'Voetbal is cultuur'
Ster-acteur Gene
Hackman: 'Ik ben niet
gewelddadig'.
Bon voor proefabonnement
8 weken de Tijd voor 10 gulden.
aires
Zonder postzegel zenden aan de Tijd.
Antwoordnummer 6 Amsterdam.
Betaling na ontvangst van acceptgiro.
Overal te koop: f 2.-.
Abonnementen: tel. 020 - 23 39 84
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De zes Tweede Ka
merleden van D'66 hebben geen
enkele betaalde nevenfunctie. De
Kamerleden Terlouw, Beekmans en
Nypels hebben wel enkele onbetaal
de nevenfuncties.
Dit blijkt uit een brief die de frac
tie van 'D'66 gisteren aan Kamer
voorzitter dr. Vondeling heeft ge
stuurd. In de brief schrijft fractie
voorzitter dr. Jan Terlouw dat D'66
geen enkele moeite heeft met het
voorstel om de nevenfuncties van
de Kamerleden ieder jaar aan de
voorzitter mee te delen en ter inza
ge te leggen. D'66 vraagt zich ech
ter af of deze regeling wel voldoen
de garanties geeft en oppert de
mogelijkheid het voorstel van de
voorzitter in het reglement van or
de vast te leggen.
Van een verslaggever
ARNHEM Een boxer die vanwe
ge versleten rugwervels en een ze
nuwontsteking niet meer op zijn
poten kon staan, is na een behan
deling met acupunctuur (de uit
China afkomstige naaldentechniek)
weer op de been. Volgens de Arn
hemse fysiotherapeut J. van de
Heuvel, die de behandeling op ver
zoek van een dierenarts uitvoerde,
zijn de resultaten zodanig dat hij
nadere studie van de mogelijkhe
den aanraadt.
Het Kamerlid Verwoert (DS'70)
diende een motie in, waarin werd
gevraagd aan de regering om een
toelatingsregeling te ontwerpen
voor Antillianen. Hij deed dit om
dat volgens hem Nederland geen
emigratieland moet worden, en ook
nu niet moet zijn. Tijdens de be
handeling van de onafhankelijk
heid van Suriname in de Tweede
Kamer, had Verwoert een dergelijke
motie ingediend, die toen met grote
meerderheid werd verworpen.
Van een onzer verslaggeef
sters
ROTTERDAM De Rotter
damse hoogleraar Arie van
der Zwan (40) mag zijn inau
gurele rede aan de Erasmusu-
niversiteit niet uitspreken,
omdat liij weigert voor deze
gelegenheid een toga aan te
trekken. Hij wil zich niet in
deze officiële kledij hullen,
omdat hij daar principieel
een tegenstander van is.
'Ik heb nog nooit van mijn
leven gelegenheidskleding ge
dragen en zal dat ook nooit
doen', heeft hij verklaard. Als
troost mag hij zijn redevoe
ring nu publiceren in het
tijdschrift Economische Sta
tistische Berichten.
Professor Van der Zwan, die
aan de Erasmusuniversiteit
commerciële economie, markt
analyse en bedrijfsstatistiek
zal doceren, heeft zich des
tijds bij zijn promotie ook
niet aan de kledingvoor
schriften gehouden. Het is
gebruikelijk dat men bij deze
gelegenheid een rokkostuum
draagt. De heer Van der
Zwan is in zijn gewone daag
se pak gepromoveerd.
De kledingvoorschriften van
de Erasmusuniversiteit date
ren van een jaar geleden.
DEN HAAG Op het ministerie
van justitie zijn gistermorgen
wachtmeester A. de Vries van de
rijkspolitie en hoofdinspecteur J.
Dietz van de Amsterdamse gemeen
tepolitie benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau. Zij kregen
de onderscheiding voor de manier
waarop zij hebben bijgedragen aan
de oplossing van de gijzelingen in
Beilen en Amsterdam. De 28-jarige
wachtmeester De Vries was degene
die in Wijster verschillende keren
naar de trein ging om contact met
de kapers op te nemen.
De Amsterdamse hoofdinspecteur
Dietz haalde bij de bezetting van
het Indonesische consulaat twee
mensen weg die na een sprong uit
het raam gewond op straat waren
blijven liggen. De onderscheidingen
werden uitgereikt door de ministers
Van Agt (justitie) en De Gaay Fort
man (binnenlandse zaken).
Wachtmeester De Vries werd gister-
Op de foto die in Den Haag genomen
werd, rechts wachtmeester A. de
Vries uit Beilen. links de Amster
damse hoofdinspecteur H. Dietz.
avond officieel door het gemeente
bestuur van zijn woonplaats Eellen
ontvangen. Burgemeester A. A. Bec-
kering van Rhijn, en commissaris
van de koningin mr. A. P. Schilthuis
en verste L. B. Bergsma richtten
waarderende woorden tot de heer De
Vries
DEN HAAG Zestien studenten
van de Katholieke Sociale Acade
mie in Den Haag zijn van school
verwijderd door het bestuur. De
studenten, leerlingen van de eind
examenklas van de dagopleiding
opbouwwerk, hebben niet schrifte
lijk willen verklaren 'loyaal mee te
werken aan een bij het ministerie
verdedigbaar schoolwerkplan en
eindexamenregeling'. Van de 24 die
werden aangewchreven om 'op te
stappen', hebben er acht gebruik
gemaakt van de mogelijkheid de
verklaring te ondertekeken.
Volgens het schoolbestuur waren er
drie redenen om de leerlingen uit
te schrijven. Zij zouden bewust les
sen volgen van een niet aangestel
de leraar methodiek en zouden de
verwezenlijking van een school
werkplan en eindexamenprogram
ma onmogelijk maken. Bovendien
gedroegen zij zich niet loyaal.
De studenten vonden dat tien mi
nuten per student te weinig was
om zich te verweren. Bovendien
waren zij van mening dat het vol
tallige bestuur daarbij aanwezig
diende te zijn en dat de bewuste
vergadering openbaar moest zijn.
In het conflict gaat het er vooral
om dat zowel studenten en docen
ten stellen dat zij het voor het
zeggen hebben als het om de in
houd van het onderwijs en het
aantrekken van docenten gaat. Met
het verwijderen van de zestien is
de onrust op de academie weer
opgelaaid.
(ADVERTENTIE)
Maar jc gebruikt deze 'instant verkwikker' pas
als het ogenblik daar is - voor een frisse mond
en frisse nieuwe energie.
NIJMEGEN Jonge Surinamers
die wonen in een tijdelijk opvan
gcentrum in Nijmegen zijn in de
nacht van dinsdag op woensdag in
opstand gekomen. Zij zijn ontevre
den over de uitkering die ze via
CRM krijgen en wensen meer geld.
De bewoners willen in ieder geval
meer zakgeld en 's avonds de gele
genheid bier of frisdranken te ge
bruiken. De leiding van het cen
trum waarschuwde de politie omdat
het personeel en met name de di
recteur van het opvangcentrum be
dreigd zou zijn.
Volgens de politie zijn er diverse
vernielingen aangericht. In het op
vangcentrum wonen 51 jonge Suri
namers.
Geen prijscompensatie
voor KLM-vliegers
Van een verslaggever
SCHIPHOL De vliegers van de
KLM krijgen over het vorig jaar
niet de door hen gevraagde prijs
compensatie. Dit heeft een arbi
tragecommissie beslist. De directie
van de KLM heeft gistermiddag een
communiqué over deze zaak uitge
geven. waart het volgende stond:
'In septenber 1975 ls op verzoek
van de Vereniging van Nederlandse
Verkeersvliegers (VNV) de vraag of
voor het jaar 1975 een prijscom
pensatie op de bestaande salarissen
zal moeten worden toegekend aan
arbitrage onderworpen.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Vrede
ling (defensie) meent dat bij het
huidige defensieplan de grens
voor verdere bezuinigingen is ge
naderd. 'Als er verder bezuinigd
moet worden is het beter een
meer fundamentele oplossing
daarvoor te vinden dan in plaats
daarvan een onverantwoorde
druk op het hele apparaat te
leggen, zei hij. Minister Vrede
ling stemde met deze uitlatingen
in met de analyse van onder
meer de PvdA en AR dat er bij
verdergaande bezuinigingen niet
aan een nieuw defensieplan met
taakafstotingen ontkomen zal
kunnen worden.
Minister Vredeling was verheugd
over de door mevrouw Van Leeu
wen (AR) uitgesproken bereidheid
tot overleg inzake deze fundamen
tele herziening van de defensie
grondslag. 'We moeten er samen uit
komen', zei Vredeling.
Binnen defensie wordt momenteel
bestudeerd hoe nog verdere bezui
nigingen kunnen worden gereali
seerd zonder taakafstotlng. Lukt
het niet daarmee de gevraagde be
zuinigingen te vinden dan zou het
kabinet over taakafstotlng moeten
beslissen. Minister Vredeling bena
drukte dat de bijstelling van de
financiële meerjarenplanning voor
defensie apart staat van de nog
komende algemene bezuinigings
ronde die het kabinet nu voorbe
reidt. In die bijstelling zal voor
1977 en 1978 in totaal nog vijfhon
derd miljoen worden btzuinlgd.
De opmerking van Vredeling zou er
op neer kunnen komen dat boven
die vijfhonderd miljoen nog' verde
re bezuinigingen nodig kunnen
zijn. De minister onderstreepte
echter wel dat die bezuinigingen
alleen doorgevoerd sullen worden
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Nederlandse leerkrach-ten die op Curacao willen werken kunnen
hun vloerkleedjes en matjes meenemen. Het gasfornuis kan ook meeverhuizen, maar
dan moet het wel worden aangepast voor propaangas. Spullen die je alleen in
Nederlandse winters nodig hebt kun je thuis laten. Op nieuwe matrassen die je
meeneemt moet je invoerrechten betalen.
We putten deze gegevens uit
een gidsje met inlichtingen,
dat bestemd is voor leer
krachten in Nederland die
willen solliciteren naar een
baan op Curagao. Eind vorig
jaar hebben de besturen van
het openbaar, het protes
tants-christelijk en het
rooms-katholiek onderwijs
van Curagao in Nederlandse
dagbladen geadverteerd. Bij
nagenoeg alle soorten van
onderwijs bestaat dringend
behoefte aan leerkrachten.
Gegadigden kunnen terecht
in het basisonderwijs, het
buitengewoon onderwijs, bij
MAVO. HAVO en V.W.O. Bij
het lager beroepsonderwijs
bestaan geen vacatures.
Dezer dagen is een wervings
commissie uit Curagao in ons
land om met sollicitanten te
spreken. De commissie houdt
zitting in Utrecht (tot 23 jan
uari, hotel Smits). Arnhem
(26-28 januari, hotel Carne
gie), Groningen (29-30 janu
ari. hotel Frigge) en Tilburg
(2-4 februari, generalaat Fra
ters). Het toeval wil dat uit
gerekend deze week de Ne
derlandse minister van on-
derwijs, dr. J. A. van Ke-
menade, een bezoek aan de
Antillen brengt Beide bezoe
ken ton enaan, dat er nog al
tijd een nauwe band bestaat
tussen het onderwijs in Ne
derland en op de Antillen.
De onderwijswetgeving van
Curagao is een getrouwe kopie
van de Nederlandse. Zelfs de
mammoetwet met al zijn cu
rieuze schooltypen is hier
overgenomen. Zo langzamer
hand wordt echter het besef
sterker dat het onderwijs
meer op Antilliaanse leest
geschoeid moet worden, om
dat de problemen daar heel
anders zijn dan in Nederland.
Papiamenfs
Een belangrijk gegeven is dat
driekwart van de schoolkin
deren thuis Papiaments
spreekt, as in de volgende
cursus wordt een begin ge
maakt met de invoering van
het Papiaments als voertaal
op kleuterscholen en in de
laagste klassen van het basis
onderwijs.
Een ander probleem is het
gebrek aan goed lesmateriaal.
Leerboekjes over ijspret en
bollevelden worden steeds
minder gebruikt, maar het
blijft moeilijk goede leermid
delen te krijgen die geschikt
zijn voor de Antillen. Het
aantal inwoners van de An
tillen is eigenlijk te klein
(237.000 inwoners, verspreid
over zes eilanden) om de
produktie van verantwoorde
leermiddélen rendabel te ma
ken.
Over de behoefte aan leer
krachten voor de volgende
cursus schrijft Wim Mast,
zelf leerkracht aan een van
de protestants-christelijke
scholen, ons: 'De voorkeur
blijft uitgaan naar leerkrach
ten van de Antillen zelf. Die
moeten de ruggegraat van het
onderwijs vormen. Toch zul
len er in augustus op Cura
gao weer tachtig leerkrach
ten van buiten nodig zijn.
Ook het protestants-christe
lijke onderwijs heeft weer
veel mensen nodig.'
Volop dienstbodes
In de voorlichtingsfolder,
waaruit we reeds een en an
der citeerden, blijkt dat een
contract met een Antilliaans
schoolbestuur -niet onaantrek
kelijk is. Ondanks de woning
nood zijn (soms na een korte
wachttijd) wel huizen te vin
den. Dienstbodes zijn nog vol
op te krijgen. De financiële
voorwaarden zijn niet ongun
stig.
Leraren die gewend zijn al
tijd in trui te lopen moeten
er echter wel rekening mee
houden dat bij officiële ge
legenheden een donker pak
met overhemd gepast is. Da
mes moeten, behalve hun
vloerkleedjes, ook een cock
tailjurk meenemen.
als ze verantwoord zijn. Als dat
niet mogelijk ls zal er wellicht toch
meer geld voor defensie uitgetrok
ken moeten worden.
Taakuitwisseling
De taakuitwisseling met andere
NAVO-partners kan volgens Vrede
ling een belangrijke bezuiniging op
langere termijn opleveren. De West-
duilsers staan volgens hem niet af
wijzend tegenover uitruil van ta
ken. Vredeling waarschuwde echter-
dat de Duitsers daarvoor minder
zullen voelen naarmate de Kamer
meer op eenzijdige taakafstoting'
aandringt. Bezuinigingen door nu
eenzijdig de landmacht lm te krim
pen en daarmee niet de onderhan
delingen tussen NAVO en War
schaupact af te wachten over we
derzijdse troepen vermindering,
wees Vredeling zonder meer af.
Hij ontried de Kamer nadrukkelijk
een voorstel van het PPR-kamerlid
Waltmans over te nemen die het
extra-geld dat nodig ls om de land
macht op peil te houden wü
schrappen uit de begroting. Daarbij
gaat het om 104,9 miljoen gulden.
Vredeling bestreed de opvatting,
geuit van WD-zijde, dat Nederland
in de NAVO niet meer als betrouw
baar bondgenoot zou worden be
schouwd. Volgens hem is er geen
enkele reden voor die opvatting.
Hij sprak waardering uit voor het
principiële defensiebetoog van me
vrouw Van Leeuwen (ARP). In gro
te lijnen was hij het eens met de
spanning tussen de middelen en de
doeleinden van defensie. Ook de
militairen, zo benadrukte hij. zijn
doordrongen van de gevaren van de
bewapeningswedloop en de nood
zaak die te beheersen. Dat Inzicht
is bepaald niet beperkt tot pacifis
ten, en voorstanders van eenzijdige
ontwapening. Vredeling wees de kri
tiek op de huidige reorganisatie
van de defensie-topstructuur van
de hand. HIJ was niet bereid deze
reorganisatie anders aan te pakken,
zoals het PvdA-kamerlid Dankert
had bepleit.
Compensatie-regeling
Over de compensatie-regeling voor
overwerk van militairen zei minis
ter Vredeling, dat hij waarschijn
lijk aanstaande dinsdag nadere me
dedelingen zal kunnen doen. Giste
ren meldden wij al, dai minister
Boersma (sociale zaken) bereid ls,
deze compensatie-regeling ondanks
de algemene loonmatiging toch te'
laten doorgaan. De ministers Vre
deling en Boersma bekijken op het.
moment nog. hoe de compensatie
regeling het best kan worden inge
voerd.
Minister Vredeling noemde het te
legram waarin de bevelhebbers ver
leden week de militairen hebben
gewaarschuwd tegen acties In ver
band met het niet doorgaan van de
compensatieregeling, een stuk goed
beleid. Hij was het volstrekt oneens
met de kritiek, onder andere van
PvdA-ziJde. dat het telegram de
spanningen binnen de krijgsmacht
zou hebben verhoogd.
Minister Vredeling kon ten aanzien
van de vraag, of de Neptunes ln de
toekomst af of niet vervangen zul
len worden, geen duidelijk antwoord
geven. De mogelijke vervanging, zei
hij, maakt onderdeel uit van de stu
die die op dit punt wordt verricht.
Mevrouw Van Leeuwen (ARP) had
duidelijkheid hierover verlangd.
