Top bedrijfsleven
maant regering
Uitleggen
t Nieuwe Leidsc Courant
betreurt
evenfunctie
an Roolvink
Lente vergist zich weer in kalender
Arbeidsonrust in
Spanje neemt toe
DöeWeek
met Nieuwe Haagse Courant
Delftse artsen op
weg naar Ghana - pag. 6
Uw kleine advertentie
en me
Vogels blijven,
knoppen zwellen
'Diep ingrijpende problemen oplossen'
"^Adviseurschap bij Gulf verraste volkomen
EU
Schrijfster
Agatha Christie
overleden
fier-termijnmarkt
pgericht
twee
dagen laag:
Bom bij VN-hoofdkwartier in New York
Ondertekenaars
Maar het staat er in.
^1
Best handig.
Welkomstvoordeel.
1 i
hoort bij u.
33e JAARGANG No. 9725 - DINSDAG 13 JANUARI 1976
rouw
vandaag voor 11 uur opgegeven,
wordt morgen geplaatst en kan
diezelfde dag al resultaat hebben.
TGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
e OoJABONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL t 167,80 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS I 0,50
AMSTERDAM Evenals vorig
jaar hebben de lente-achtige
temperaturen van de laatste tijd
geleid tot een opmerkelijk ge
drag van de planten- en dieren
wereld.
o hebben vogeldeskundigen in
het Deltagebied vastgesteld dat
er nog honderden kluten en
tientallen kemphaantjes en
grutto's verblijven. Gewoonlijk
brengen deze vogelsoorten het
'koude' jaargetijde in Zuid-Euro
pa en Xoord-Afrika door. Boven
dien zijn er voor de tijd van het
jaar nog bijzonder veel kieviten
op de bouw- en weilanden.
Troepen van honderd tot twee-
honderd bij elkaar zijn geen uit
zondering.
In de Flevopolder zijn ook klu
ten aanwezig. Tijdens de korte
vorstperiode in december ver
dwenen ze. maar dezer dagen
kwamen ze terug.
Bomen, struiken en planten ont
wikkelen zich de laatste twaalf
dagen stormachtig. Zo zijn de
bloemknoppen van de gele jas
mijn en de toverhazelar open
gesprongen. De eerste sneeuw
klokjes zijn eveneens in bloei
gekomen evenals de madeliefjes
en de primula's. De ontwikkeling
van tulpen, narcissen en krokus
sen gaat snel. Ze staan overal al
een eind boven de grond.
Mocht het te zachte weer te lang
aanhouden dan zullen de knop
pen van de bomen zo ver gaan
ontwikkelen dat zij, zoals de
vakman zegt, gaan 'schuiven'. De
fruittelers zien de extreem zach
te winter overigens niet graag
vanwege de grote schade die la
tere vorst kan aanrichten.
Zelfs is de eerste vlinder al
waargenomen. Bovln de Middel
burgse markt vloog een exem
plaar. Ook dit is exceptioneel
vroeg in het jaar.
ten onze Haagse redactie
)EN HAAG De AR-fractieleider Aantjes betreurt het dat het
,geg .R-Kamerlid B. Roolvink niet eerder bekend heeft gemaakt be-
•iote aald adviseur van de oliemaatschappij Gulf te zijn geweest.
Aantjes werd gisterochtend
olledig verrast (Roolvink was er
[liikPiet in geslaagd hem tevoren te
N! ereiken) door het bericht dat zijn
aaniractieSenoot samen met drs. W. K.
Schmelzer (oud KW-fractie-
oorzitter) en dr. F. Hoogendijk
hoofdredacteur van Elseviers Ma-
azine) enkele jaren tegen een be
ding van 10.000 dollar per jaar
rond 27.000 gulden) Gulf van ad-
es hebben gediend.
penbaar maken
Bt.jes was duidelijk ongelukkig
t deze affaire. 'Er is', zei hii,
sn regeling die het, Kamerleden
biedt nevenfuncties te hebben'.
Tegen mijn wens in. heeft ook de
Ik nagelaten regels voor neven-
uncties op te stellen. In het alge-
ïn vind ik dat politiek een pu
ke zaak is en dat politici daar-
dus hun nevenfuncties open-
3 aar moeten maken. Deze zaak ver-
pi terkt mij in de mening dat daar-
oor waarborgen moeten worden
eschapen bij de kandidaatstelling.
z zal dat zeker bij de partij aan-
angig maken'.
yrat
oonte heer Aantjes wil niet negatief
_hue ordelen over de activiteiten van
e heer Roolvink op zichzelf. 'Voor
over ik weet is hij binnen de
«eis te werk gegaan. Ik moet
oude trouw bij hem veronderstel-
dat wil ik ook. Het was mis-
rhien wel beter geweest als hij mij
eerder had ingelicht', aldus de
^■R-fractievoorzitter. De zaak zal
^fcgende week in de AR-fractie be
^B>roken worden.
toersma: ook benaderd
AR-minister Boersma (sociale
ken) had gisteren volgens de
aagse Courant als commentaar:
'et is moeilijk te beoordelen of
mand in zo'n zaak verkeerd doet.
Is Kamerlid ben ik indertijd ook
voor dit soort baantjes bena
derd. Dat heb ik altijd afgehouden.
Als er zoveel geld wordt geboden,
dan moet je altijd wantrouwig
zijn', aldus Boersma.
De drie adviseurs hebben hun func
tie bij Gulf gisteren zelf in de
openbaarheid gebracht. Dat kon
niet eerder, omdat Hoogendijk in
het buitenland verkeerde. Volgens
Roolvink heeft hij het initiatief
genomen voor de verklaring, omdat
er bij de publiciteit rond deze af
faire andere namen in het geding
waren gebracht.
Tot gisteren was ook minister Van
der Stoel (buitenlandse zaken) er
niet in geslaagd de namen van de
Gulf-adviseurs te laten achterhalen.
Hij had de ambassadeur in Was
hington de opdracht gegeven de
zaak uit te zoekn. Hij deed dit op
verzoek van de PvdA. omdat het
volgens eerdere berichten om een
PvdA-kamerlid zou gaan.
De Gulf-zaak is in de openbaarheid
gekomen door een onderzoek van
een Amerikaanse senaatscommissie
naar omkooppogingen door Gulf.
De commissie vond het aantrekken
van de drie Nederlandse Gulf-advi-
seurs geen laakbare zaak.
Voor reacties van de heren
Koolvink en Schmelzer zie pagina
3. Ons commentaar op deze affaire
kunt u vinden op pagina 5.
Politie treedt op tegen demonstranten
MADRID (UPI, Reuter, AP) Spanje is de week begonnen met
uitgebreide stakingen, botsingen tussen politie en betogers en een
aanslag op een drukke spoorlijn in Madrid. Verwacht wordt dat
deze onrust nog wel enige tijd zal aanhouden.
Hier en daar bui
Veel bewolking met plaatselijk
regen. Vrij krachtige tot harde
I westelijke wind. Temperatureu
I tussen 7 en 10 graden.
I MORGEN' EX OVERMORGEN.
1 Af en toe regen en in het alge-
I meen lagere temperaturen.
Morgen zon op: 08.43
onder: 16.55
maan op: 14.33
onder: 06.01
LONDEN (AP. UPI) De beroem
de Britse schrijfster Agatha Chris
tie is gisteren in haar woning in
Oxfordshire overleden. Zij is 85
jaar geworden.
Agatha Christie heeft meer dan ne
gentig detectives en thrillers op
haar naam staan. Naar schatting
zijn er van haar boeken meer dan
350 miljoen exemplaren verkocht.
Zij creëerde de kleine Belgische
speurder Hercule Poirot en Miss
Marple. Zij schreef ook nog zeven
tien toneelstukken, waarvan 'De
Muizenval' nu al jarenlang achter
elkaar wordt opgevoerd in Londen.
Haar boeken zijn vertaald in tien
tallen talen. Verscheidene van Aga
tha Christie's verhalen zijn ver
filmd. In 1971 werd zij ter gelegen
heid van haar tachtigste verjaardag
in de adelstand verheven.
Zie ook pagina 4
Naar schatting zijn momenteel in
totaal ongeveer 125.000 werknemers
betrokken bij stakingen. Er wordt
onder meer gestaakt bij enkele gro
te vestigingen van de Amerikaanse
ondernemingen Chrysler en ITT.
Verder hebben grote groepen arbei
ders in de textiel en de bouw het
werk neergelegd. Er dreigen nieuwe
acties bij het bankwezen en de
telefoonmaatschappij in Madrid. In
Barcelona zijn 5000 personeelsleden
van de elektriciteitsmaatschappij
aan een stiptheidsactie begonnen.
Zij dreigen de gehele stroomtoevoer
te zullen afsluiten als de politie
gaat ingrijpen.
Traangas
In Madrid en Barcelona trad de
politie gisteren met traangas en
wapenlat op tegen grote groepen
demonstrerende stakers en studen
ten. De Madrileense politie be
stormde ook de campus om een
eind te maken aan een bijeenkomst
van ongeveer 500 studenten en ar
beiders. Op de bijeenkomst werd
gevraagd om een amnestie voor alle
politieke gevangenen. Er werden
leuzen gehoord als 'weg met de
dictatuur'.
De Spaanse minister van binnen
landse zaken Manuel Fraga Iribar-
ne waarschuwde gisteren dat de
regering hard zal optreden tegen de
elementen die proberen 'het vreed
zame proces' te verstoren. Met dat
proces doelde Fraga op het beleid
van de regering om zeer geleidelijk
de democratie in te voeren in het
Spanje van koning Juan Carlos.
Politieke eisen
De stakers eisen in de eerste plaats
loonsverhogingen. Er is grote on
vrede onder de werknemers over
het besluit om alle lonen voorlopig
te bevriezen. Bij de betogingen en
op de bijeenkomsten van stakers
komen echter ook voortdurend de
politieke eisen naar voren. Er
wordt gevraagd om vrijheid van
vakvereniging en amnestie voor po
litieke gevangenen. Er zitten veel
Spanjaarden gevangen vanwege
hun werk voor de illegale vakbewe
ging. In Spanje bestaat officieel
een door de regering gecontroleerde
vakbond. Daarnaast is er een goed
georganiseerde en over het hele
land verspreidde ondergrondse ar
beidersbeweging.
De Spaanse regering wil zich zoveel
mogelijk afzijdig houden bij ar
beidsconflicten die alleen over lo
nen gaan. Zij heeft zich echter
voorgenomen de orde te zullen
handhaven. De waarschuwing van
minister Fraga is vooral bedoeld
voor linkse groeperingen, die grote
invloed hebben op illegaal georga
niseerde arbeiders.
(ADVERTENTIE)
Jjgsr
p
IN DEZE KRANT
Binnenland
Gesprek met Roel van
Duijn3
Buitenland
Afrikaanse top wil breuk in
OAE lijmen7
Kerk
Pausschap in discussie 2
Economie
Chr. werkgevers tegen aan
tasting hele kinderbijslag 13
Brieven van lezers2
Itariin en tv I
Strips, feuilletoni
Puzzel 4
Commentaar5
Dichtbij en verder.5
familieberichten"J
Onze verslaggever Huib Goudriaan was op 'schoenen-safari' in het land
van Amin. ontmoette daarbij een vrouw die voor hem knielde en maak
te kennis met een Afrikaanse traditie: bierpot-zuigen.
(Zie pagina 5).
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
(ADVERTENTIE)
P080BXMM0S
en PBIMvAfBfltt zijn nu pas uit.
Als specialisten voor Ierland en Algarve
(Z. Portugal) moeten wij namelijk wel
de beste en de goedkoopste zijn.
Vandaar dat we even
gewacht hebben.
fflJSOGSHXSOOS
retire roemnx-
Clinge 24. Bussum
Tel 02159-14 541
AMSTERDAM De topleiders van negen grote ondernemingen in
ons land vragen in een verklaring aan de regering om de oplossing
van een aantal diep ingrijpende problemen, waarmee het bedrijfs
leven heeft te kampen'. De verklaring is behalve aan de leden van
't kabinet ook toegestuurd aan het parlement.
De opstellers van de verklaring
dringen er bij regering en parle
ment op aan alles in het werk te
stellen de collectieve lasten (belas
tingen en sociale premies) aanzien
lijk terug te dringen, teneinde de
stijging van de arbeidskosten te
beperken en zonder een onaan
vaardbare druk op de arbeidsinko
mens te veroorzaken.
Een bomexpert van de politie is bij een ondergondse dienstingang van het gebouw van de Verenigde Naties in
Xew York bezig met het demonteren van een verdacht pakketje. Dit pakketje werd gevonden door een electri-
ciën die direct de politie waarschuwde. Er zaten drie bommen in, waarvan een met een tijdontsteking die was
afgesteld op 15.00 uur plaatselijke lijd (21.00 uur Nederlandse tijd). Omstreeks dat tijdstip zou in de Veiligheids
raad het debat over het Midden-Oosten beginnen, waaraan ook de PLO deelneemt.
Positieve benadering
Daarnaast wordt ln de verklaring
gepleit voor een radikale verbete
ring van het ondernemingsklimaat.
Gevraagd wordt om een positieve
benadering van ondernemend Ne
derland en het vermijden van be-
leldsdaden en -uitspraken, die het
vertrouwen in het bedrijfsleven on
dermijnen. Investeringen die nodig
zijn voor het behouden van arbeids
plaatsen en het scheppen van
nieuw werk blijven pu achterwege.
Tenslotte moeten de economische
en maatschappelijke krachten zo
danig worden gebundeld, dat in
goed overleg tussen overheid, werk
nemers en werkgevers een beleid
kan worden gevoerd, dat erop is
gericht werkgelegenheid, welvaart
en welzijn in de toekomst veilig te
stellen.
Werk en welvaart
De schrijvers motiveren hun ver
klaring door te wijzen op het feit,
dat zij belast zijn met de leiding
van publieke ondernemingen, die
werk en welvaart bieden aan vele
honderdduizenden medewerkers en
de zorg hebben voor tienduizenden
gepensioneerden. Zij vinden onder
de huidige omstandigheden hun
stem niet alleen te mogen, maar te
moeten laten horen.
De negen topleiders zijn diep be
zorgd over een aantai structuurpro
blemen, die de Nederlandse volks
huishouding betreffen. Zij noemen
de verslechterende concurrentiepo
sitie ten opzichte van het buiten
land en de voortdurende aantasting
der winsten. Hierdoor is de finan
ciële kwetsbaarheid van veel onder
nemingen zozeer toegenomen, dat
vernieuwing en groei van de econo
mie ernstig worden belemmerd.
Daarbij komt, aldus de verklaring,
een slecht ondernemingsklimaat,
waarin dikwijls afbrekende kritiek
op ondernemingen klinkt. Ook het
huidige overheidsbeleid draagt in
onvoldoende mate bij tot herstel
De verklaring, die aan de minister
raad en ht parlement is toege
stuurd, is ondertekend door:
J. R. M. van den Brink: Raad van
Bestuur Amsterdam-Rotterdam
Bank, H. F. van den Hoven: voor
zitter Raad van Bestuur Unilever,
G. Kraijenhofl: voorzitter Raad
van Bestuu rAKZO, P. van Meete-
ren: voorzitter Raad van Bestuur
Nationale-Nederlanden, H. A. C.
van Riemsdijk: president Raad van
Bestuur Philips' Gloeilampenfabrie
ken, F. O. J. Sickinghe: voorzitter
Raad van Bestuur Vmf-Stork, A.
Stikker: president Raad van Be
stuur Rijn-Schelde-Verolmc Machi
nefabrieken en Scheepswerven, E.
van Veelen: voorzitter Raad van
Bestuur Estel, Hoesch-Hoogovens,
G. A. Wagner: president-directeur
Koninklijke Nederlandsche Petro
leum Maatschappij.
van het vertrouwen in de mogelijk
heden van toekomstig ondernemen.
Investeringen, die nodig zijn voor
het behouden van arbeidsplaatsen
en het scheppen van nieuw werk
blijven daardoor achterwege.
Het is zorgwekkend dat in het
maatschappelijk debat de belang
stelling voor verdelingsvraagstuk
ken thans bijna allesoverheersend is
en de produktleproblemen veelal
worden verwaarloosd. 'Alsof datge
ne wat verdeeld moet worden van
zelf ontstaat en niet door voortdu
rende Inspanning en slagvaardig
reageren moet worden verkregen.
Maat houden
Tenslotte merken de opstellers van
de verklaring op. dat men maat
moet weten te houden met de
maatschappijvernieuwing. Men
moet zich niet verwijderen van de
economische werkelijkheid en
met name wat ons land betreft
van de levenswetten van de onder
nemingsgewijze pi-oduktie. Gedacht
wordt aan de beleidsvoornemens
met betrekking tot de vermogens-
aanwasdeling en de personeels ra
den. De ondertekenaars zijn van
oordeel, dat behoud van de belang
rijkste sociale verworvenheden
thans veel belangrijker is dan ex
perimenten.
We weten toch nog vlot wie Gulf adviseerden en hoe
duur het was. Ze leggen het zelf precies uit. Zo zat
dat dus. En de top van Neerlands industrie legt uit
hoe slecht het gaat. En Van Duijn legt uit hoe hij
werd weggewerkt. Trouw lijkt te klein.
Nieuwe abonnee:_
Straat-
Plaats-
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag:
O 1 fraaie zwart-kunstlederen onderzetter met zilver bedrukte
ouderwetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op uw
tafel.
O Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riem kalender Modern,
origineel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
O Tekening IJ 1 O Tekening LJ 2 O Tekening LI 3 O Tekening
s
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: Trouw Kwartet, antwoordnummer
2792, Amsterdam
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.