Israël wijst vier punten van PLO af Links Portugal zit met weerslag van rebellie Hl Nigeria valt uit tegen de VS Blokkade rond kamp 3i Libanon gebroken >lan voor zelfbeschikking Palestijnen Europa-rapporl Metro staakt; wachten op de bus abinet Italië p| Buitenlandse onruststokers Portugal uit 5 I fJDERDAG 8 JANUARI 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 IOET, JERUZALEM, WASHINGTON (Reuter, UPI, AP) De Palestijnse bevrijdingsorganisatie zal in het debat in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op 12 januari een plan van vier iten indienen, waarin de nadruk wordt gelegd op het recht van de Palestijnen op zelfbeschikking, ilische regeringsfunctionarissen hebben gisteren de voorstellen als gevaarlijk en extreem van de gewezen. naar een reactie op dit num-pan' van de Palestijnen, •ordde één functionaris: 'Als i het minimale is wat de Palestij - i willen, dan scheelt het er maar i of ze eisen de liquidatie van de jat Israël.' 1-stf schi vier punten stonden in het dag- Al Safir, dat nauwe betrekkin- onderhoudt met de Palestijnse ldingsorganisatie. De vier pun- van het plan. dat op een vijf durende bijeenkomst onder lel- van Jssir Arafat werd opge- betreffen: De wettige rechten van het Pa- Jmse volk, waaronder het recht over hun bestemming in eigen (het vroegere Britse mandaat- i Palestina) te beslissen, zoef Het recht van het Palestijnse genfc een onafhankelijke Palestijnse rwijpritedit (staat) te vestigen, ekejj Het recht van alle Palestijnen naar him oorspronkelijke vaderland terug te keren. Israëlische terugtrekking uit allo bezette Arabische gebieden. Volgens Al Safir zal de PLO-delega tie naar de Veiligheidsraad worden geleid door Fa roek Kaddoemi, hoofd van de politieke afdeling van de PLO. Concessies Op het moment is de Israëlische minister van buitenlandse zaken, Jiggal Allon, in Washington, waar hij onder meer besprekingen voert met zijn ambtgenoot van de VS. Henry Kissinger, over de coördina tie van het Israëlisch-Amerikaanse standpunt Inzake het Midden-Oos ten, zoals het officieel heet. Alge meen verwacht men echter dat Al lon zal pogen de Amerikanen zover te krijgen dat deze in het debat in de Veiligheidsraad van hun veto Hlestjjnen gaan tot aanval over ifde] ;cha- ROET (Reuter, UPI) In de oostelijke buitenwijken van j Libanese hoofdstad Beiroet zijn gisteren de gevechten tussen lestijnen en moslems enerzijds en christenen anderzijds in alle Mosje Dajan vigheid weer opgelaaid toen Palestijnen en moslems de blok te doorbraken die christenen rond een Palestijns vluchtelingen- imp hadden aangebracht. gebruik zullen maken, om twee be langrijke VN-resoluties over het Midden-Oosten ongewijzigd te la ten. Volgens de Israalische kranten 'Je ruzalem Post' en 'Ha'aretz' zullen de VS politieke concessies van Israël vragen in ruil voor het gebruik van hun vetorecht. Volgens deze bladen zullen de belde ministers het ln hun besprekingen vooral over deze transactie hebben. Een van de con cessies die de VS vragen zou zijn dat Israël zich terugtrekt uit een strategische heuvelrij op de hoog vlakte van Golan, die uitkijkt op de Syrische stad Kuneltra. Kissinger zou van mening zijn dat Syrië be reid is tot onderhandelingen met Israël indien Jeruzalem ln een der gelijke terugtrekking zou toestem men. Kissinger zal het voorstel uit eindelijk voorleggen aan de Israëli sche premier Jltzak Rabin, als die aan het eind van de maand in Washington komt, aldus de belde Israëlische bladen. Allon zei bij zijn aankomst nog dat de Israëlische boycot van het debat ln de Veiligheidsraad niet inhoudt dat het land de raad blijvend zal boycotten of de VN de rug toeke ren. Israël ls er bang voor dat de uitkomst van het debat het zwaar tepunt van de vredesonderhande lingen over het Midden-Oosten zal verleggen van Geneve naar de VN in New York. waar de Sowj et-unie ln de Veilighheidsraad ook een ve to-recht heeft. Vervolg van pagina 1. De Spaanse regering heeft gister avond het leger de opdracht ge geven de diensten op de belang rijkste metrolijn van de hoofd stad Madrid te gaan verzorgen. Dit heeft een woordvoerder van de metro-onderneming meege deeld. Het vierduizend man sterke personeel van de MadrUeense me tro is sinds dinsdag in staking. Dit heeft vooral gisteren tot een enorme verkeerschaos geleld. De woordvoerder van de metro-on derneming zei gisteravond te ver wachten dat speciaal opgeleide militairen vandaag al een aantal treinen ln bedrijf zal kunnen brengen. De mededeling wijst er op dat de regering heeft afgezien van het plan het metropersoneel ln te lijven bij het leger om zo de staking te breken. De Spaanse po litie heeft gistermorgen ruim tweeduizend stakers, die in een kerk bivakkeerden uit het gebouw verdreven. Op de foto: rijen wachtenden voor het vervangend vervoer: de bus. de gevechten werd gebruik ge- van mortieren, raketten en tegeweren en volgens oogge- wisten de Palestijnen en zich een weg te banen de linies van dc falangisten. Er een paar duizend mensen m meegedaan bij de uitbraak- uit het Tal Za'atar-kamp al vijf dagen door de falangis- tociï idierVervolg van pagina 1 fgëtf Bdat de socialistische steun haar fes ontvallen, kon de regering Mo- I in het parlement nog slechts ileemkenen op 310 van de 630 zetels. had Moro het op een wensvotum kunnen laten en, maar hij heeft dit ken- >leiiPJk niet willen riskeren. Wan- rmeP de communisten zich bij een ten werd belegerd. Een woordvoerder van de falangis ten bevestigde gisteren het opruk ken van de Palestijnse commando's en zei dat er een 'felle strijd werd geleverd om het verloren terrein terug te winnen'. Woordvoerders van de Palestijnen zelden dat er slechts een doorgang geforceerd werd om het kamp van hoognodige voedselvoorraden te voorzien. Pierre Gamayel, de leider van de falangisten verweet de Pa lestijnen dat zij met de voedsel voorraden grote hoeveelheden wa pens het kamp binnensmokkelden. De Syrische minister van buiten landse zaken, Abdel Haldm Khad- dam. zei gisteren dat Syrië er op voorbreid ls Libanon mlMtadr bin nen te vallen om er voor te zorgen dat het land niet ln tweeën gedeeld zal worden, 'zelfs als dit oorlog met Israël zou betekenen'. Israëlische woordvoerders van het ministerie van buitenlandse zaken hebben ge weigerd commentaar te geven op deze uitspraken. Israëls oud-minister van defensie. Mosje Dajan. heeft verklaard dat hij bereid ls oorlog te voeren om Israëls terugtrekking achter zijn grenzen van voor 1967 te voorko men. Dajan zei dat Israël moet blij ven ijveren voor tussentijdse ak koorden met zijn Arabische buren en niet met de PLO moet onder handelen, 'omdat er met de PLO niets te bespreken is.' Het lijkt erop dat de relaties tussen de PLO en Egypte zijn verbeterd na een ontmoeting tussen de Egypti sche minister van buitenlandse za ken. Ismail Fachmi, en vertegen woordigers van de PLO, dinsdag in Cairo. Dit hebben althans waarne mers in de Egyptische hoofdstad Cairo gisteren gemeld. De beirek kingen tussen de Palestijnen en Egypte waren sterk verslechterd na het tussentijdse akkoord tussen Is raël en Egypte van september vorig Jaar. Een vooraanstaand leider van de Palestijnen, Salan Khalef. heeft verklaard dat 'een door de olie rijk geworden Arabisch land zijn finan ciële steun aan El Fatah-beweging van Jassir Arafat heeft opgeschort. Volgens ingewijden doelde Khalef op Libië. LAGOS, PARIJS, WASHINGTON (Reuter, UPI, AP) Nigeria heeft gisteren hard uitgehaald naar de Verenigde Staten en zijn steun aan de Volksbeweging voor de bevrijding van Angola (MPLA) onmiskenbaar naar voren gebracht. In de Nigeria an se hoofdstad Lagos werd de tekst gepubliceerd van een brief van president Gerald Ford van de Verenigde Staten over An gola die 'beledigend voor de intelli gentie van de Afrikaanse landen en voor de waardigheid van de zwar ten' genoemd wordt. Lagos heeft dinsdagavond al deze brief als zijn de 'neerbuigend en beledigend' van de hand gewezen. De Nigerlaanse minister van bui tenlandse zaken, kolonel Joseph Garbe zei voor zijn vertrek naar Addis Abeba, waar hij de buitenge wone zitting van de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid OAE over Angola zal bijwonen, dat zijn dele gatie druk op de andere Afrikaanse landen zal uitoefenen om niet in te stemmen met de terugtrekking van alle vreemde troepen uit Angola. President Ford had Juist ln zijn brief geschreven dat hij hoopte dat de OAE met kracht zou aandringen op het beëindigen van de buiten landse Interventie ln Angola en on derhandelingen tussen de rivalise rende bevrijdingsbewegingen zou bevorderen. In de brief van Ford stond volgens de Nigerlanen ook dat als 'beëindiging van de buiten landse betrokkenheid werd ge steund door andere 'afgelegen mo gendheden'. de Verenigde Staten er bij Zuid-Afrlka op zouden aandrin gen zich uit Angola terug te trek ken. 'Maar wij kunnen niet lijd zaam toekijken bij voortdurende Russische en Cubaanse Inmenging' aldus de brief van de Amerikaanse president volgens Nigeria. De Nige rlaanse reactie luidde gisteren: 'de tijd ls voorbij dat Afrika het hoofd buigt voor de bedreiging van zoge heten supermogendheden'. De perschef van het Witte Huls. Ronald Nessen, heeft gisteren een aantijging van de Democratische Senator John Tunney. als zouden Amerikaanse piloten met transport vliegtuigen op Angola hebben ge vlogen om de pro-westerse bevrij dingsbewegingen UNITA en FNLA te helpen, volledig bezijden de waarheid genoemd. De perschef zei verder dat de Amerikaanse regering op de hoogte ls van berichten dat Russische oorlogsschepen naar An gola onderweg zijn, maar dat zij op het ogenblik niet van plan ls er Iets tegen te ondernemen. Deze be richten werden gemeld door de Washington Post. die zei dat een geleidewapen -Jager en een tank- klandlngsschlp van de Russische marine op weg ls naar Angola. Het landlngsschlp zou geen tanks aan boord hebben, maar het werd niet onmogelijk geacht dat het aan vals- troepen aanvoert. Echter ook zou de taak van het schip kunnen zijn Russische wapens uit Angola terug te halen, aldus de bronnen van de Post. (Zie ook 5.). ons commentaar op Cunhals 'nieuwe werkelijkheid' vereist andere koers ge» behoorde omdat ze lim bus alen in vervroegde verkie gi. zou Moro het met 980 te ee» stemmen hebben gerooid. reert val 2011 f de* daarmee echter formeel een band hebben geschapen tus- christen-democraten en de tununisten. Hoewel er op lagere Kuurlijke niveaus hier en daar is van samenwerking, zij het geïnstitutionaliseerd, wil de leiding van de 'Democrazia op regeringsniveau van koppeling niets weten. nog veel vraagtekens over wat de PSI tot haar 'sprong ln het duister' betitelde heeft gebracht, menen sommi- waarnemers dat de socialisten "ïuw zijn geworden, bang dat iris ten-democraten en de com- ïten reeds voor de verkieztn- van 1977 bezig zijn de macht te /erdelen. CP van Enrico Berllnguer, de 'ïte in West-Europa, zou met I christen-democraten een 'slul- compromis' hebben gesloten, name Moro zou voorstander van deze veronderstelde toena- door Bert van Panhuis Alvaro Cunhal, de harde en geharde leider van de Portugese communisten stond begin decem ber voor één van de moeilijkste taken sinds zijn openbaar optreden op het politieke toneel. In een uiterst zorgvuldig samengestelde rede moest hij zijn aanhang aan het verstand brengen dat de partijgenoten na het neerslaan van de linkse mi litaire rebellie van 25 november rekening moeten houden met de 'nieuwe werkelijkheden' en daar naar ook moeten handelen. Wat Cunhal bedoelde ls dat de communisten moesten erkennen dat hun positie na die novemberdag aanzienlijk was ver zwakt. i-gelden iwe| 1 ;ch< dai ISSI üdiif eest| :nat •zilt aftredende directeur van de heerikaanse geheime inlichtingen- kpejlist CIA, William Colby, heeft t. D maand geleden tegen het Ame- iri tense congres gezegd, dat de 194 zes miljoen dollar heeft gege- i aan Italiaanse arat/i-communis me politici om een verder afglij- i naar links in hun land te pen voorkomen, zo hebben rege- Jtekringen gisteren verklaard. Uit t etere kringen werd vernomen dat flrrpident Gerald Ford 'kookte van bij het terugvinden van •y's mededeling aan het congres ,1e edities van gisteren van de Ha^ York Times en de Washington De president verwijt congres- dat zij het CIA-optreden naar pers en een hem niet goed hebben laten doorlek- kt" Times schreef dat Ford de ijzing op 8 december had goed en dat zij werd onder door minister van buiten zaken dr. Henry Kissinger, uitermate bezorgd is over de van de Italiaanse verkiezln- in Juni van het afgelopen jaar, dn de communisten ruim 33 pent van het aantal ultgebrach- Ktemmen kregen. Het lek in het pes zou niet alleen de rege- l-Ford in ernstige verlegenheid toen brengen, maar de al pre- positie van de Italiaanse ten-democraten kunnen on- aven. Hoezeer het optreden van de com munistische leider dn de periode voor de rebellie aan kritiek onder hevig is blijkt wel uit het fet dat er sinds kort wordt gespeculeerd over de positie van Ounhal. De communisten in de top van de PCP zijn van mening dat zij verande ringen moeten aanbrengen ln het beeld dat de doorsnee Portugees van de partij heeft. Een beeld dat grotendeels wordt bepaald door het nogal agressieve optreden van haar leider. Een andere factor va nbetekenis is, volgens het doorgaans betrouwbare Portugese weekblad Expresso. dat een medewerker van de Sowjetrus- slsche partij leider Leonid Breznjew onlangs een nogal negatief uitval lend rapport heeft samengesteld over het optreden van Cunhal. Het zou hierbij vooral gaan om het feit dat de leider van de Portugese communisten zich pas op het aller laatste ogenblik heeft afgewend van de deelnemers aan de militaire rebellie. In feite was diit pas op de dag voor de 25ste november en het verzet van de linkse militairen groeide toen al enige weken naar een climax. Waardevol Mocht Cunhal de komende tijd zijn belangrijke functie verliezen zeker is dit absoluut nog niet aan één van de twee na hem belangrijkste leiders. Octavto Pato en Carlos Ab- oin Iglés. dan wordt Cunhal moge lijk tot partijvoorzitter gekozen. Hij ls namelijk te waardevol om op een zijspoor te zetten. Het ls Cunhal geweest, die door zijn lei derschap de Portugese communis ten tot een hechte ondergrondse oppositie tegen het bewind van eerst Salazar en later Caetano heeft weten te smeden. Cunhal is voor de gewone communist het grote voor beeld in de strijd geweest. De communisten hebben sinds de 25ste november al heel wat te slik ken gekregen. De geestverwante groep, die zij binnen de beweging van de strijdkrachten MFA en de daaruit samengestelde Revolutio naire Raad hadden, ls grotendeels weggezuiverd; ze zit of in de ge vangenis of ls ondergedoken. Die groep militairen was voor de com munisten daarom zo belangrijk om dat ze zich sterker tot de hiërar chisch ingestelde PCP aangetrok ken voelden dan tot andere groe pen aan de linkerkant van de par tij. De aanhang van deze bewegin gen bestond veel meer onder de gewone soldaten, studenten en wat losse groepen. De 'nieuwe werkelijkheid' doet zich ook ln de regering van admiraal Azevedo voelen. De positie van de communistische onderminister voor de landbouwhervormingen ls nog steeds zeer wankel en volgens de laatste berichten zullen die hervor mingen een stokpaardje van de communisten ln het noorden van Portugal niet worden doorge zet. De boeren daar hebben zich er hevig tegen verzet. Isolement De partijen en groeperingen links van de communisten zitten na no vember nog meer ln een isolement. Een deel van hen had zich verenigd in een front van linkse groepen (FUR), dat een beperkte vorm van samenwerking had met de commu nisten van Cunhal. Sinds de rebel lie van de militairen was hier ech- tr nauwelijks sprake meer van. Bewegingen, die vorig najaar al weigerden mee te doen in het FUR zoals de met één man ln de grond wetgevende vergadering vertegen woordigde marxistisch-leninistische UDP en de verboden maoïstische MRPtP lijken geen enkele rol van betekenis te spelen ln het huidige Portugal Ook de ultra-linksen heb ben hun steunpunten binnen de Beweging van de strijdkrachten verloren de belangrijkste waren wel COPOON-leider Otelo Saraiva de CarvaJho en admiraal Rosa Cou- tinho ofschoon de sterkte moei lijk ls vast te stellen omdat uiterst- links voor een groot deel onder gronds ls gegaan. De derde groepering aan de linker- zdjde, de socialistische partij van Mario Soares, is ondanks haar re- geringsgetrouwhedd eveneens niet zonder kleerscheuren uit de strijd gekomen. De socialisten zijn in fei te de enigen, die nog banden heb ben met de MFA. Het gaat hier om de zogeheten 'groep van negen' een aantal als 'gematigd' omschreven officieren rond de hudddge minister van buitenlandse zaken Melo Antu- nes. Gold deze groep officieren tot eind november nog als tegenvoeter van de linkse militairen, door de zuiveringen vormt zij in vergelij king met de 'nlet-polltleke' militai ren de linkervleugel van de strijd krachten. Met deze 'groep van negen' zijn de socialisten van mening dat de MFA een, aöj het wat beperktere, rol moet blijven spelen ln de Portu gese politiek. De uit de MFA voort gekomen Revolutionaire Raad nu nog het hoog&te beleidsbepalen de orgaan zou een adviserende taak krijgen. De partijen rechts van de socialisten en ook de 'nlet- politieke' leden van de MFA en de RR wallen echter dat de militairen I Alvaro Cunhal tijdens één van de bijeenkomsten van zijn com munistische partij. De leider van de PCP lijkt ln het geheel niet onder de indruk van de felle betogingen, die op dat moment buiten het gebouw worden gehouden. zich in de kazernes terugtrekken. Militairen, die een rol willen spelen to de politiek zouden zich dan uit het leger moeten terugtrekken. Opstelling De socialisten zoeken momenteel nog naar hun Juiste opstelling in het politieke bestel. Enigszins be zorgd kijken ze naar de ontwikke lingen aan de rechterkant, waar de volksdemocraien van de PPD naar rechts opschuiven. De socialisten hebben zich de afgelopen weken uitgesproken voor een blijvende ac tieve rol voor de communisten. Vrees voor verdere verrecht&ing van de Portugese politiek ls een van de redenen. De andere is dat de PSP van mening Is dat ondanks een beperkte aanhang voor de commu nisten deze partij onmisbaar is bij het overwinnen van de grote econo mische en politieke problemen, die het land nog te wachten staan. In een aantal inleidende opmerkin gen bij het 72-pagtna's tellende rapport over Europa's toekomst zegt Tlndemans dat vrijwel ledereen, die hij het afgelopen Jaar heeft gespro ken geen betere toekomst voor zijn land kan Indenken dan vla de op bouw van Europa. De publieke opi nie ls echter de weg kwijt geraakt en sceptisch gestemd over het uit blijven van resultaten en gebrek aan goede wil. De premier zegt de unie niet te beschrijven als het eindstadium van de Europese een wording. maar als een nieuwe en onontbeerlijke fase tijdens welke de betrekkingen tussen de negen EG-lidstaten een 'kwalitatieve ver andering' zullen ondergaan. De Nederlandse regering heeft ln een eerst officiële reactie op het rapport-Tlndemans gezegd dat het bij de discussie over een Europese Unie vooral zal moeten gaan om de volgorde en de samenhang van de maatregelen welke in Europees ver band moeten worden genomen. In de verklaring wordt er op gewezen dat de Belgische premier zich zeer wel bewust ls geweest van de nood zaak van verstrekkende maatrege len om tot de onontbeerlijke een heid van Europa te komen, die nodig ls voor de oplossing van de Individuele problemen van de fld- staten en voor een Europese oplos sing van wereldwijde problemen. Men vindt het verder terecht dat Tlndemans wijst op de noodzaak van doeltreffende Instellingen, waaraan bevoegdheden kunnen worden overgedragen. Werkelijkheidszin De Westduitse minister van buiten landse zaken Hans-Dieter Genscher heeft het rapport 'een opbouwende en van werkelijkheidszin getuigen de opvatting over Europa' genoemd. Ondanks alle moeilijkheden mag niet afgezien worden van een eco nomische en monetaire unie, aldus Genscher. De Deense minister van buitenlandse zaken Jörgensen toonde zich sceptisch over de ver wezenlijking van de voorstellen. Franse regeringskringen hebben het rapport-Tindemans 'met grote be langstelling' ontvangen. Zij willen er zich echter niet diepgaand over uit spreken. alvorens er een analyse van ls gemaakt. Commentatoren van de buiten landse politek in Parijs prijzen in Tlndemans dat hij heeft vermeden grondwetsvoorstellen voor het toe komstige Europa te doen en zich heeft beperkt tot het aangeven van pragmatische wegen voor nauwere samenwerking tussen de negen. Het Sowjetrusslsche persbureau Tas» beperkte zich ln zijn eerste bericht over het rapport tot de opmerking dat wat het voorstel van een ge meenschappelijke buitenlandse poli tiek van de negen betreft, dit zou betekenen dat de lld-staten zouden afzien van een onafhankelijke diplo matie. In Brussel ls volgens Tass het feit er kend dat ln de voorstellen van Tln demans geen termijn wordt genoemd voor de verwezenlijking van de Euro pese eenwording. In deze samenhang wijst Tass op 'diepgaande meningsverschillen' tus sen de EG-partners en trekt de con clusie. dat uitwerking van een ge meenschappelijke politiek nog op zeer grote moeilijkheden stuit. LISSABON (Reuter) Portugal zal buitenlandse agitators uit het land zetten. Er zijn naar schatting onge veer 10.000 buitenlanders ln het land. Het besluit ls genomen door de militaire raad van de revolutie, het hoogste beleidsorgaan to Portu gal. De militaire leiders verstrekten een communiqué waarin ondermeer wordt gezegd dat 'gezien de voort durende deelneming van buitenlan ders. van wie velen ongewenste ele menten in hun eigen land zijn, aan agitatiedaden' de raad heeft beslo ten de uitvaardiging van wettelijke maatregelen te gelasten teneinde snel een eind te maken aan 'een situatie die op korte termijn ondra gelijk voor het Portugese volk kan worden'. De raad besprak de betoging op nieuwjaarsdag to Oporto, waarbij vier doden vielen. Een van hen was een jonge Westduitser. Na de de monstratie verklaarden Portugese autoriteiten dat het aantal buiten landers onder de linkse betogers, die politieke gevangenen wilden bevrijden, opvallend groot was. Gisteren zijn ln Portugal twee bom aanslagen gepleegd. Een explosie beschadigde het hoofdkwartier van het linkse steuncomité voor gedeti neerde revolutionairen to Oporto en bij een andere aanslag was het huls van een prominente llnkste Portugees in Plvoa de Barzlm. ln het noorden van hert, land, het doel wit. Hier werd een vrouw gewond. Indiase regering overweegt sterilisatie verplicht te stellen NEW DELHI (AP) De InfflMe regering heeft gisteren te kennen gegeven dat zij do mogelijkheid overweegt om sterilisatie verplicht te stollen, ten einde een daling van het geboorteoverschot to bewerk stelligen. Dr. Karan Slngh, de Indiase minis ter van volksgezondheid en gezin splanning. en andere overheids functionarissen hebben in de afge lopen maanden de controversiële verplichte sterilisatie enkele malen als onderwerp voor discussie aan de orde gesteld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7