Achtste universiteit is
voorlopig het sluitstuk
dichtbij
Sjah duldt geen
oppositie in Iran
)mmentaar Voorlopig is 'Maastricht' een couveusekindje
jngola (1)
wgola (2)
Verdachte van
moord op Turk
gearresteerd
Regering spreekt
op 17 januari
met Zuidmolukkers
Perzen ook in Amsterdam in hongerstaking
'bevrijdingsdag' voor mannen
gerechtigheid
gentleman-af
muzikaal
<1 - T
sFÉf Wi
fatsoenscode
^»JDERDAG
8 JANUARI 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
1 een topconferentie in Addis Abeba
die vandaag officieel wordt ge-
tnd eullen Afrikaanse regerings
iers en staatshoofden bekijken wat
kunnen doen om het einde van de
log in Angola naderbij te brengen.
jaar besloten alle 47 leden van
Organisatie voor Afrikaanse Een-
M d (OAE) steun te geven aan het
3rij e van een eenheidsregering van de
r.' zf Angolese bevrijdingsbewegingen,
x> ge MPLA, de FNLA en de UNITA.
It ml
ing jt ideaal lijkt nauwelijks meer te
ezenlijken en de Afrikaanse lan-
zullep zich daarom nu op een
lere oplossing moeten bezinnen,
irschijnlijk is dat er nu meer
ipatie zal uitgaan naar de MPLA.
Is de vorige Afrikaanse topconfe-
(in Kampala) heeft de toestand
in het voordeel van de MPLA
je.krijzigd. Ongeveer 20 van de 47
-■|ffl van de OAE hebben de regering
j de MPLA inmiddels erkend,
(ironder het invloedrijke Nigerië.
inmenging in Angola van Zuid-
ika ten gunste van de combinatie
LA-UNITA is niet vreemd aan die
rswijziging in het voordeel van de
PA. Het Zuidafrikaanse optreden
reel Afrikaanse landen een gruwel,
zien daarin een nieuw bewijs van
i stelling dat zogeheten ontspan-
jspolitiek van Zuid-Afrika slechts
jn is.
rrigens heeft de strijd in Angola
enkele Afrikaanse landen door
:re noodzaak aan Zuid-Afrika ge
iden. Zaire en Zambia hekelden tot
Dr kort wel het Zuidafrikaanse re
in, maar zijn nu voor een groot
tl van hun in- en uitvoer afhanke-
van Zuid-Afrika omdat de spoor-
•n door Angola onbruikbaar zijn.
k de Afrikaanse steun aan FNLA
UNITA heeft een aantal Afrikaan-
landen tegen de haren ingestreken.
Amerikanen verotnschuldigen zich
te wijzen op de hulp van de
'jet-Unie en Cuba aan de MPLA.
verwijzing is begrijpelijk maar
wel voorbij aan de vraag hoe het
nt dat de MPLA zich in haar strijd
en het Portugese koloniale bewind
de Sowjet-Unie moest wenden.
t is dat de VS tot de bondgenoten
loorden, die Portugal in staat stel-
zich zo lang in Afrika te handha-
i. Onder president Kennedy voerde
ishington een politiek voor dekolo-
atie. De betrekkingen met Portugal
iTen toen ook tamelijk slecht.
oorai onder Nixon is dat helaas
(ter helemaal terug gedraaid.
i Amerikaanse regering rekende er
omstreeks 1970 op dat Portugal
I zeer lange tijd zijn koloniën in
rika zou kunnen behouden. Na de
lie en grondige politieke wijzigin-
l in Portugal zelf zagen Nixon en
i zijnen zich in eens geplaatst voor
mogelijkheid dat Angola door de
er links georiënteerde MPLA zou
rden beheerst. Om niet helemaal
lenspel te raken hebben zij daarna
steun aan de FNLA en de UNI-
opgevoerd. Met name met de
ILA had Washington al lange tijd
ttacten. President Ford en Kissin-
doen het nu voorkomen dat zij
It wel in Angola moesten storten
twege de Sowjet-Unie, maar dat is
{hts de halve waarheid.
tr het tijdstip waarop de Ameri-
inse regering de FNLA en de UNI-
werkelijk gingen steunen, bestaat
I rapport van de Senaat. Volgens
I Amerikaanse omroepmaatschappij
p probeert Ford publicatie van dit
port tegen te houden. Dat zou een
g teken zijn.
president heeft zich nog niet neer-
Égd bij het besluit van de meerder-
d van de Amerikaanse Senaat voor-
ig alle steun aan de twee pro-
Iterse bevrijdingsbewegingen stop te
len. Hij houdt in zijn eerste reac-
tenminste vast aan het oude argu-
it dat de Amerikanen de plicht
ben te voorkomen dat Angola in
communistische kamp valt.
werkelijk grond voor die vrees?
dermitoe heeft geen enkel belangrijk
jjj^lkaans land zich met huid en haar
aljelevcrd aan Moskou of Peking,
htei
alté lijkt er op dat verreweg de meeste
a Jen in Afrika na eeuwenlange ko-
as1ale overheersing hun eigen weg
zen!en kiezen. De kans is niet gering
ira- de MPLA steeds afhankelijker
:kietöt van Moskou, en zich verder zal
bllcalisereu, als de oorlog in Angola
luurt en de internationale be-
Van onze onderwij sredactie
MAASTRICHT Toen in 1969 besloten werd tot oprichting van een
universiteit in Maastricht, kon men nog denken dat dit het begin
zou zijn van een grootscheepse uitbreiding van het wetenschappe
lijk onderwijs. Nu de koningin vrijdag de Rijksuniversiteit in Lim
burg opent, weten we beter. De achtste universiteit van ons land is
voorlopig het sluitstuk van de groeipolitiek van het universitaire
onderwijs.
raaf"1
icnheid groter wordt
Aal- Afrikaanse landen, die nu bijeen
vatenkunnen in dat opzicht een
hfllngrijke rol spelen. Nu een een-
m®^regering in Angola er nauwelijks
tr in zit kunnen zij de vrede
iterbij brengen door de MPLA te
Jncn. Met voldoende steun van
Jd rikaanse landen (en die zijn lang
iepJ allemaal zo pro-Moskou) zou een
rei/LA-regering aan de ontwikkeling
Angola kunnen beginnen, waarbij
ioetV,0ed van Moskou hopelijk lang-
■n kan worden teruggedrongen.
Limburg heeft lang voor een eigen
universiteit moeten vechten. Zonder
het enthousiasme en de volharding
van de Limburgers zou het waar
schijnlijk niet gelukt zijn.
Tot op de dag van vandaag heeft de
universiteit van Maastricht het
moeten stellen zonder de sympathie
van een aanzienlijk deel der univer
sitaire wereld. Zelfs toen de medi
sche faculteit een feit was, hielden
sommige politici niet op te verkla
ren dat de Maastrichtse universiteit
Van een verslaggever
AMSTERDAM/KEULEN De po
litie in Keulen (West-Duitsland)
heeft in de nacht van dinsdag op
woensdag op verzoek van de Am
sterdamse recherche de 30-jarige
Turk M. D. aangehouden. Hij wordt
ervan verdacht dinsdag zijn 41-ja-
rige landgenoot Avadis Cakir in de
Amsterdamse Apollolaan te hebben
doodgeschoten. De man zal- naar
Amsterdam worden overgebracht.
De schietpartij speelde zich dinsdag
af in de woning van het slachtoffer,
waar tevens een recreatiecentrum is
gevestigd. De recherche heeft uit
het verhoor van vijf bezoekers van
het centrum opgemaakt dat de ver
dachte ruzie had gekregen met en
kele andere bezoekers. Hij trok
daarbij een pistool en loste minstens
negen schoten, waarvan er vijf het
slachtoffer raakten.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het na de gijze
lingen in Beilen en Amsterdam
toegezegde gesprek tussen de Ne
derlandse regering en vertegen
woordigers van de Zuidmolukkers
in Nederland zal op 17 januari in
Den Haag gevoerd worden. Van re
geringszijde nemen aan het gesprek
deel premier Den Uyl en vijf mi
nisters. De Zuidmolukkers hebben
nog geen delegatie saméngesteld.
Voorafgaand aan dit gesprek heeft
premier Den Uyl al laten weten
niet van plan te zijn het streven
van de Zuidmolukkers om tot een
eigen republiek te komen, in de
Verenigde Naties aan de orde te
stellen. Voor het RMS-ideaal is.
volgens de premier, geen rechts
grond aanwezig.
NW-bond vreest
'harde confrontatie'
kabinet-vakbeweging
Van onze sociaal-economische re
dactie
NUNSPEET Het bestuur van de
Industriebond NW vreest in april-
mei 'een bikkelharde confrontatie
kabinet-vakbeweging', als de loon
trekkenden de komende jaren pas
op de plaats moeten ifiaken zonder
dat ook anderen mee-stilstaan, en
zonder aanzetten tot 'een wezenlijk
ander beleid' van het kabinet.
Voorzitter Groenevelt van de indus
triebond zei dit gisteren namens
het bondsbestuur bij de opendng
van de vergadering van de bonds
raad in Nunspeet. Aanleiding was
het radio-interview van minister
president Den Uyl.
De premier zei vrijwel geen enkele
ruimte te zien voor reële inkomens
verbetering in zeker de komende
vajf jaar. Over het mee-matigen
van anderen dan alleen loontrek-
kenden had Den Uyl het met geen
woord, zei Groeneveldt. Ook vindt
het bestuur van de industriebond
dat Den Uyl 'vrij gemakkelijk' er
van uitgaat dat er vrijwel geen
economische groei meer zal zijn.
Als alleen de loontrekkenden moe
ten bijdragen, wordt het voor de
vakbeweging erg moeilijk haar be
wegingsvrijheid te moeten inleve
ren om de economie te redden.
'Voor zie zouden de loontrekkenden
dan de economie redden? Alleen
voor de kapitaalverschaffers en ka
pitaalbezitters'. aldus de bondsvoor
zitter. Het kabinet-Den Uyl is dan
'op de verkeerde weg'.
De raad van overleg voor middel
baar en hoger personeel verklaarde
'met verbijstering' te hebben ken
nis genomen van de uitlatingen
van de premier. De raad noemt het
'onbegrijpelijk dat de minister-pre
sident informele kanalen gebruikt
voor het op ondoordachte wijze
suggereren van regerings voorne
mens'.
Het weeroverzicht
staat vandaag
op pagina 9
eigenlijk een overbodige luxe was,
die alleen door regionaal eigenbe
lang was afgedwongen.
Hoewel oud-minister Veringa vol
houdt dat zijn keus voor Maastricht
destijds niet werd ingegeven door
Limburg, staat wel vast dat de
zijn sympathie voor het katholieke
Limburgse lobby in Den Haag een
belangrijke rol gespeeld heeft.
In 1969 leek het echter voor andere
gegadigden niet zo'n ramp dat de
achtste medische faculteit aan
Maastricht gegund werd. Snel
groeiende universiteiten (de rijks
universiteit van Utrecht en de Vrije
Universiteit bijvoorbeeld dachten in
die dagen nog aan verdubbeling. Het
bestuur van de Universiteit van
Amsterdam overwoog een nieuwe
vestiging in de Flevopolder.
Groei is eruit
Zes jaar later is de groei er uit. In
de nota over het hoger onderwijs
heeft de regering onlangs duidelijk
gemaakt dat verdere uitbreiding
van het hoger onderwijs niet in de
sector van de universiteiten zal
plaats vinden. Bestaande hogescho
len (de technische hogescholen in
Delft, Eindhoven en Twente, de land
bouwhogeschool in Wageningen en
de katholieke hogeschool in Til
burg) zullen tot universiteiten wor
den gebombardeerd, maar dat is
niet meer dan een naamsverande
ring,
De regering is zelfs uitermate hui
verig met het oprichten van nieuwe
faculteiten aan reeds bestaande in
stellingen. Over de oprichting van
een nieuwe letterenfaculteit is er al
jaren geharrewar. De beloofde socia
le dependance-faculteit in Leeuwar
den (gesticht vanuit Groningen)
komt nog steeds niet van de grond.
Oud-minister Veringa (rechts), die destijds voor vestiging van een
universiteit in Maastricht koos, spreekt in de Eerste Kamer met
staatssecretaris Klein. De foto werd genomen op 2 december 1975, de
dag waarop de senaat het wetsontwerp rijksuniversiteit Limburg aan
vaardde.
Bemoeilijkt
Ook de ontwikkeling van de univer
siteit van Maastricht is door dit al
les bemoeilijkt. Aanvankelijk was
er goede hoop dat de medische fa
culteit die vorig jaar met de eerste
vijftig studenten van start ging,
spoedig gezelschap zou krijgen van
een sociale faculteit en vervolgens
ook van een letterenfaculteit. Staats
secretaris Klein heeft duidelijk ge
maakt, dat daar voorlopig geen den
ken aan is. Pas als het hele hoger
onderwijs hervormd is, kan bezien
worden of en zo ja in welke richting
de achtste universiteit van ons land
moet worden uitgebreid.
Geen drie faculteiten
Voorlopig blijft de universiteit van
Maastricht een soort couveusekind
je. Aan de in de wet op het weten
schappelijk onderwijs gestelde eis
dat een universiteit drie faculteiten
moet omvatten, voldoet de nieuwe
instelling niet. Behalve de medi
sche faculteit kent Maastricht
slechts een 'algemene faculteit',
maar buiten Maastricht weet eigen
lijk niemand wat dat is. De term
algemene faculteit komt niet in het
academisch statuut voor.
De taakomschrijving van deze alge
mene faculteit is nogal vaag: nieu
we studieprogramma's ontwerpen,
samenwerken met andere instellin
gen en experimenteren met nieuwe
ontwikkelingen.
'Zodra de uitwerking van deze idee
verder gevorderd is, zal daaraan be
kendheid gegeven worden'. In ieder
geval is het voorlopig een faculteit
zonder studenten, die slechts bestaat
uit een klein aantal onderzoekers.
Illustere school
Toch is de start van de universiteit
in Maastricht wel iets om verheugd
over te zijn. Te lang is het tamelijk
dichtbevolkte Limburg verstoken
geweest van hoger onderwijs. De
protestantse illustere school uit
1683 is al sinds 1794 verleden tijd.
De katholieke universiteit van Nij
megen (die ook pas van 1923 da
teert) ligt op honderdveertig kilo
meter afstand van Maastricht. Ein
delijk is deze witte vlek op de kaart
van het wetenschappelijk onderwijs
nu opgevuld.
De eerste berichten van de medi
sche faculteit zijn hoopgevend. De
nieuwe aanpak van het medisch we
tenschappelijk onderwijs (meer con
tact met niet-specialistische ge
zondheidszorg, meer zelfwerkzaam
heid van studenten, project-onder
wijs en project-onderzoek) laat
zien dat Maastricht niet probeert al
leen maar de tradities van gevestig
de academies over te nemen, maar
genoeg durf heeft om nieuwe we
gen in te slaan.
Vandaag is de hongerstaking van een dertigtal Perzische studenten in het buurtcentrum de Boomspij
ker in Amsterdam zijn derde dag ingegaan. De Perzische studenten willen met hun hongerstaking pro
testeren tegen de verleden week uitgesproken doodvonnissen tegen tien Perzen, die behoren tot de
oppositionele groepen in Iran (Perzië), waar elke oppositie hardnekkig de kop wordt ingedrukt.
De tien Perzen werden schuldig be
vonden aan het ontvoeren en later
vermoorden van drie leden van de
Amerikaanse militaire missie in Te
heran in december 1974. De aange
klaagden werden berecht door een
militair tribunaal, wat in Iran bete
kent dat het proces geheim is. Vol
gens de stakende studenten is deze
procedure in strijd met de Iraanse
constitutie, omdat politieke delicten
altijd door een civiele rechtbank moe
ten worden behandeld. Bovendien
krijgen de verdachten bij militaire
tribunalen een advocaat toegewezen
die in feite geen verdediging kan op
bouwen zonder zich zelf in moeilijk
heden te brengen.
De tien ter dood veroordeelde Perzen
hebben wel het recht om in hoger
beroep te gaan tegen het over hun
uitgesproken vonnis. Een dergelijk
proces in hoger beroep moet binnen
vijftien dagen na het uitspreken van
het vonnis plaats vinden. De honger
stakers in Amsterdam eisen dan ook
het tijdig bekend maken van de da
tum van hoger beroep, de onmiddel
lijke intrekking van de doodsstraffen
en de toelating van een internationa
le juridische commissie van toezicht
bij dit proces.
Nieuwe wet
De verdachten werden berecht op ba
sis van een wet die pas twee maanden
geleden door het Iraanse parlement
werd aangenomen. Volgens deze wet
kan elke politieke activiteit die zich
tegen het regiem keert met de doods-
straf of levenslange gevangenis wor
den bestraft. Politieke activiteit be
tekent in feite het organiseren van
activiteiten tegen het regiem of het
lidmaatschap van een in Iran ver
boden organisatie. In deze wet staat
niet dat aangeklaagden door een mi
litaire rechtbank moeten worden be
recht.
Leden van de Iraanse studentenorga
nisatie zijn niet alleen in Amsterdam,
maar ook in Keulen, Londen, Parijs.
Rome en Chicago in hongerstaking
gegaan.
Over het algemeen verwachten zij
geen belangrijke veranderingen van
vonnissen in een proces in hoger be
roep. Dit heeft hun de praktijk ge
leerd. Slechts degenen die zich bereid
toonden met de alom vertegenwoor
digde Perzische geheime dienst, de
SAWAK, samen te werken kregen
strafvermindering. Een eclatant voor
beeld hiervan stamt uit de jaren zes
tig. Toen werd Parwiz Nikha, een
leidende figuur van de oppositionele
na zijn terugkeer naar Iran ter dood
Iraanse studenten in het buitenland,
veroordeeld wegens het beramen van
een moordaanslag op de Sjah. Nadat
hü berouw in het openbaar tijdens
een uitzending van de Perzische te
levisie had getoond, werd zijn dood
straf in tien jaar gevangenis omge
zet. De Sjah motiveerde deze straf
verlichting met het argument dat hij
een vergrijpen tegen zijn persoon
zou kunnen vergeven, maar een ver
grijpen tegen de belangen van het
Iraanse volk nooit. Nikha werd
vroegtijdig uit de gevangenis ont
slagen en is tot aan vandaag poli
tiek commissaris van de Iraanse te
levisie.
Dat men in Iran een andere opvatting
over democratie heeft is niets nieuws.
Eén partij
Uitroeiing
Volgens het jaarbericht van 1975 van
Amnysty International zijn er in Iran
ongeveer 40.000 politieke gevangen.
Amnysty maakt verder bekend dat
Iran een van de landen is waar het
meeste en het meest brutaal wordt
gemarteld. Voor de martelingen zijn
zijn de leden van de SAWAK ver
antwoordelijk. In de afgelopen twee
en half jaar werd 240 doodvonnissen
uitgesproken waarvan 230 werden
voltrokken. In oktober 1974 schreef
het Amerikaanse tijdschrift News
week: 'Wanneer het gaat om de
uitroeiing van de oppositei is de
SAWAK niet te overtreffen Vol
gens elk bedenkbaar maatschaf is de
omvang van de SAWAK activiteiten
werkelijk verbluffend. Er werken
tussen de dertig- en zestigduizend
mensen bij de SAWAK, maar zij vor
men slechts de ruggegraat van de or
ganisatie. Volgens de uitlatingen van
diplomaten in Iran werken niet min
der dan drie miljoen Perzen, (dat wil
zeggen ongeveer een op iedere meer
derjarige burgers) van tijd tot tyd
als spion voor de SAWAK. Dien ten
gevolge zijn de oren en ogen van de
organisatie overal: in hotels, taxi's,
scholen, buitenlandse ambassades en
maatschappijen, fabrieken praktijken
van artsen en zelfs in studentenhui
zen en restaurants, waar Iraanse stu
denten tijdens hun studie in het bui
tenland leven en eten".
I
In de afgelopen twee maanden ver
klaarde de Sjah herhaaldelijk, onder
meer tegenover verslaggevers van de
Britse en Westduitse televisie dat de
westerse democratie voor Iran niet ge
schikt was. Hij wees erop dat zelfs
de westerse landen met grote moei
lijkheden door hun democratieën te
kampen hadden. De Sjah streeft
naar het principe van én volk, één
partij. Zo werden verleden jaar de
voor de schijn toegestaande oposi-
tiepartijen in Iran ontbonden en werd
één nationale partij gesticht.
In dit verband deelde de Sjah de
Iraanse bevolking in drie kategorie-
en in. In de eerste plaats degenen
die deel uitmaken van het volk, de
belangen van het volk willen dienen
en daarom kiezen voor de nieuwe
partij. De tweede kategorie zijn de
vijanden van het volk en hebben
derhalve een gerechte straf te ver
wachten. Tenslotte is er de groep
van eeuwige quarulanten, mensen die
altijd zeuren. Deze mensen kunnen
een paspoort krijgen om naar het
buitenland te vertrekken.
De acties van de Perzische honger
stakers in Amsterdam en andere ste
den, kunnen nadelige gevolgen voor
hun familie in Iran hebben. Zo zijn
naar hun zeggen in het verleden fa
milieleden van oppositionele studen
ten uit hun werk ontslagen of on
dervonden zij moeilijkheden bij het
vinden van nieuw werk. Ook wer
den familieleden gearresteerd en wei
eens gemarteld wanneer zij hun re
laties in bescherming namen.
Ondanks al deze huiveringwekkende
gevaren zijn de Iraanse studenten in
het buitenland vastbesloten met hun
strijd tegen het regiem in hun va
derland door te gaan. De in Amster
dam stakende Perzen, van wie een
deel in West Duitsland woonachtig
is, zijn van plan met hun honger
staking door te gaan tot aan hun
eisen is voldaan. Zij hebben een ver
zoek aan de universiteiten van Am
sterdam gericht om de terbeschik
kingstelling van de geschikte ruimte
om de hongerstaking voort te zetten
omdat de voorzieningen van de
Boomspijker te kort schieten.
onder redactie van loessmil
Het wordt, zullen sommigen zeg
gen na een heel jaar voor vrou
wen hoogtijd om eens flink wat
aandacht aan mannen te schenken.
Dat vinden ze trouwens zelf ook,
althans een aantal van hen, die de
groep achter en rondom het blad
'Mannentaal' vormen. Ze hebben
voor deze maand, zaterdag de ze
ventiende, in Amsterdam zelfs een
'bevrijdingsdag voor mannen' op
poten gezet, waar 'alle jongens,
mannetjes en mannen die hiernaar
nieuwsgierig zijn, en/of al bezig
met hun emancipatie' welkom zijn.
Want daar draait het allemaal om,
'Mannentaal' (waarvan inmiddels
drie nummers verschenen zijn), de
mannenpraatgroepen en de man-
nenbevrijdingsdag: om de eman
cipatie, net zo goed nodig voor
mannen als voor vrouwen. Bij de
mannen gaat het natuurlijk niet
zozeer om gelijke kansen op pro
motie in bedrijven en om gelijke
betoning, maar om de zogenoemde
rolverdeling, waar ook veel man
nen best vanaf willen. In het bij
behorende 'bevrijdingsboekje' zegt
een van die naar emancipatie stre
vende mannen het zo: 'We kunnen
gerust stellen dat de heerschappij
van de man binnen deze cultuur
niet veel goeds heeft gebracht op
het gebied van de intermenselijke
verhoudingen. Een groeiend aan
tal vrouwen ziet dit in en voert nu
al wat jaren strijd voor de vrij
making van de vrouw. Het aantal
mannen dat dit inziet, is gering
en nog geringer is het aantal dat
werkelijk uit de rol wil treden die
hem door de maatschappij is op
gelegd. Veel mannen voelen zich
in ieder geval niet prettig in een
rol, waarin ze moeten overheer
sen, zakelijk moeten zijn, geen
emoties mogen tonen'. En een an
der: 'Als ik me leer interesseren
voor de kleine dingetjes om me
heen, heb ik meer aan mijn leven
dan wanneer ik met oogkleppen
De correspondent in Frankfijk
van het Algemeen Dagblad heeft
eindelijk gerechtigheid voor het
opgejaagde wild ontdekt: in de
buurt van de Loire heeft een ko
nijn een jager doodgeschoten.
Volgens het verslag had de jager
het konijn dat hij bij het eer
ste schot gemist had in eigen
hol opgesloten door de ingang
met de kolf van zijn geweer te
blokkeren. Een kwartiertje later
probeerde het konijn zijn hol te
verlaten en groef een nieuwe uit
gang onder de geweerkolf. Mét
net vallende zand viel ook het
geweer om, en een naburige ster
ke tak deed de rest. Die raakte
de trekker, de trekker ging af en
het schot trof de jager uitgere
kend in de hartsteek.
Britse mannen schijnen er niet
op vooruit te gaan. Mogen we de
Britse bond van kledingfabri
kanten geloven, dan lopen zij,
eens de onberispelijkheid zelve
en een voorbeeld voor de hele we
reld van een echte gentleman,
er slonziger, viezer en onverzorg
der bij dan menig ongewassen
vastelander. 'De gemiddelde man
in Groot-Brittannië doet de slob
berige Amerikaanse t.v.-recher-
cheur Columba er nog uitzien als
een dandy', klaagde de bond on
langs ln een modeblad. Britten
lopen over het algemeen rond in
een vies jasje, een smerige werk
broek vol vouwen die wel op een
trekharmonica lijkt en een over
jas waarin de vetvlekken niet te
tellen zijn, beweert de bond. Hun
onzorgvuldige verschijning zou te
wijten zijn aan het 'verlies van
persoonlijke trots'. Een Brit be
steedt per week nog maar een
gulden of vier aan de aanschaf
fing en het schoonhouden van zijn
kleding en het geld dat hij op
die manier overhoudt, geeft hij
aan zijn auto, drank en tabak uit.
Kortom: 'Zes op elke twintig
mannen zijn niet om aan te zien
en hun kleren lijken bij een lief
dadigheidsinstelling te zijn ge
kocht'. Zouden de Britten maar
zeshonderd gulden per jaar aan
hun kleren willen uitgeven, dan
zouden ze er volgens de bond uit
zien om door een ringetje te ha
len, echt Brits dus.
Natuurlijk moet de schuld ook
hier weer bij een ander gezocht
worden, bij de vrouwen van die
mannen. 'Misschien', aldus de fa
brikanten, zijn de vrouwen wel
zo bezig met hun bevrijding, dat
ze niet zien hoe slonzig het man
volk er bij loopt'.
op me constant richt op een paar
grote zaken, zoals mijn carrière,
geld, mijn image en al die dingen
die zo vreselijk belangrijk gevon
den worden, dat je jezelf wel
voorbij moet lopen, wil je die be
reiken.'
Op de bevrijdingsdag komen zes
mannen met ervaring in praat
groepen vertellen, wat zo'n praat
groep eigenlijk inhoudt: meestal
niet meer dan een man of acht
proberen daar door uitwisseling
van eigen ervaringen vast te stel
len, in hoeverre hun gedrag en
ideeën beïnvloed worden door de
geldende opvatting over hoe een
man 'hoorf te zijn, net zoals vrou
wen in vrouwenpraatgroepen
doen dus. En verder komen er op
die dag onderwerpen ter sprake
als presteren, agressie, huilen,
kinderen verzorgen en sex. Vra
gen als: kijk je 'automatisch'
meisjes na op straat? en: laat je
om je mannelijkheid dingen na die
je graag zou willen doen?
Zaterdag over een week dus, de
bevrijdingsdag voor mannen. Die
wordt gehouden in Ons Huis, Ro
zenstraat 6 in Amsterdam en be
gint om één uur. Er is wat te eten
en te drinken, er is muziek en
natuurlijk allerlei materiaal om
iets meer over emancipatie van de
man te lezen. De toegang is gratis.
Dierenoppasser Graham Chilton,
die in een Engelse dierentuin de
boa-constrictors verzorgt, is er
van overtuigd dat minstens twee
van zijn slangen erg muzikaal
zijn. Behalve dieren verzorgen
heeft hij nog een liefhebberij:
zijn accordeon, en als hij maar
even tijd over heeft, speelt en
zingt hij dan ook voor het hele
beestenspul. Twee van de boa-
constrictors hangen tijdens het
concert graag om Grahams nek
en daaruit leidt de oppasser af,
dat ze wel veel gevoel voor mu
ziek moeten hebben.
Het jaar van de vrouw heeft al
weer vruchten afgeworpen. De
leden van de Britse vakbond van
journalisten dat zijn er zo'n
dertigduizend hebben van hun
bond het verzoek gekregen 'niet
langer de draak te steken met
of af te geven op mannen die
een deel van het huishouden of
de zorg voor hun kinderen op
zich genomen hebben. Evenmin
mogen zulke mannen worden af-
peschilderd als grotere helden
dan vrouwen die in precies de
zelfde situatie verkeren'.
En dit is nog maar een onderdeel
van de 'fatsoenscode' die de bond
zijn leden heeft voorgelegd. Die
moet een eind maken als
iedereen zich er aan houdt aan
discriminerend, kwetsend of be
tuttelend geschrijf over de
vrouw. In die fatsoenscode staat
onder meer dat het 'niet-functio-
nele bloot' uit de kranten moet
verdwijnen, evenals de kleurrij
ke typeringen van het vrouwelijk
uiterlijk, de 'leuke' verwijzingen
naar 'typisch vrouwelijk denken'
en andere dingen die als kleine
rend worden ervaren. De bond
acht het niet ter zake doende ln
een krantenbericht te vermelden
of een vrouw al dan niet ge
trouwd is en wil dat alle vrou
wen voortaan in plaats van met
'inrs' (mevrouw) en 'miss' (juf
frouw) gewoon met 'ms' (wat
allebei kan betekenen) worden
aangeduid.
De journaMsten zijn het er over
eens dat zij tot nu toe de vrou
wen, zij het vaak onbewust, als
tweederangs burgers hebben be
handeld.
'Nu u toch hier bent, wilt u soms een stukje van de cake, die ik aan
het bakken ben?'
