Razende storm
spoor van puin
liet
na
ABN
Schade aan bossen minder dan in 1972
Spits Bonifatiuskerk
stort neer en brengt
in val schade toe
H. Algra tachtig jaar
Verspreking?
Sigaretten uit
shag ongezonder
dan uit pakje
\fokantie.
Ups voor als de kinderen wat ouder zijn.
Vakantie.
Tips voor als de kinderen uit huis zijn.
Stormgaten zijn hier en daar wat vergroot
Marokkaan steekt
een onbekende
landgenoot dood
Overval mislukt
MAANDAG 5 JANUARI 1976
BINNENLAND
TROUW KWARTET 3
Na het VPRO-radiogesprek vrijdag
avond van de minister-president zette
de rijksvoorlichtingsdienst op verzoek
van Den Uyl een verspreking nog
even recht
Den Uyl had namelijk gezegd dat het
eventueel wegvallen van de kinderbij
slag bij inkomens boven 24.000 gulden
mogelijk een besparing van 1 a 2
miljard gulden zou opleveren.
Welnu, deze taxatie was wel erg aan
de hoge kant. De besparingen liggen
eerder in de buurt van enkele honder
den miljoenen guldens. Er was dus
niet zo zeer sprake van een verspre
king als wel van een taxatiefout
Als er wel sprake was van een ver
spreking dan lag die veeleer in één
van de slotalinea's van de causerie.
Den Uyl zegt daarin ongeveer het
volgende:
'Wij zullen de verkiezingen ingaan als,
en dat geldt voor het hele kabinet,
als het kabinet dat niet aarzelt om
impopulaire maatregelen te nemen'.
Nu zal Den Uyl in het vuur van zijn
toespraak uit het oog hebben verloren
dat hij sprak als premier van een
extraparlementair kabinet en niet als
partijleider.
Zou Den Uyl gelijk hebben dan is de
keuze bij de komende verkiezingen
voor of tegen het kabinet-Den Uyl.
En dat kan niet het geval zijn.
Een kabinet zeker een extraparlemen
tair kabinet dat afwisselend gesteund
of gedoogd wordt door verschillende
politieke partijen, kan in een land met
meerdere politieke blokken geen inzet
van de verkiezingen zijn.
We moeten aannemen dat er in Den
Uyls betoog sprake was van meer dan
één verspreking.
(Tekst van het interview: zie elders in
deze krant).
Van een verslaggever
DEN HAAG Uit shag gerolde
sigaretten bevatten ln het alge
meen meer teer en nicotine dan
sigaretten uit een pakje. Dit blijkt
uit een onderzoek dat het ministe
rie van volksgezondheid heeft laten
uitvoeren. Eerder werden al fa-
briekssigaretten onderzocht.
De precieze cijfers zeggen in zover
re weinig dat uit de onderzochte
shag fabrieksmatig sigaretten op
standaardgewicht werden gerold,
die dus weinig overeenkomst verto
nen met het zelfbouwprodukt. Maar
onderlinge vergelijkingen zijn wel
zinvol Daaruit blijkt dat de aan
duiding 'hafltf zwaar' weinig zegt.
Hoeveelheden teer en nicotine per
sigaret variëren van 19 respectieve
lijk 1.1 milligram voör Bison tot 29
en 1.6 voor Drum. Zware shag
vormt duidelijker een groep, tussen
25/ 2,3 mg voor Brandaris en 27/2,5
voor Special. Amerikaanse' shag
komt van boven tot beneden op de
ranglijst voor. American Star scoort
het laagste met 19/0,5 mg, Ameri
can Blend het hoogste met 31/1,6.
ADVERTENTIE
De Bonifatiustoren, terwijl zaterdagmiddag de spits omlaag stortte.
LEEUWARDEN De ongeveer honderd jaar oude toren van de
Bonifatiuskerk in Leeuwarden is zwaar door de storm geteisterd.
Zaterdagmiddag is de 35 meter hoge spits van de toren gewaaid.
Eerder was gebleken dat de top
twee meter stond te wiebelen en
dreigde te breken. Mensen in de
omgeving, onder wie de bewoners
van het bejaardenpension St. Josef,
werden geëvacueerd. Het verkeer
werd omgeleid.
Intussen heeft het bestuur van de
Stichting Bonifatiustoren het prin
cipebesluit genomen alles in het
werk te stelten om de toren te
redden en van een nieuwe spits te
voorzien.
Deze stichting Is enkele jaren gele
den opgericht toen de toren met
afbraak werd bedreigd. Er werd
geld bijeengebracht om met steun
van de overheid de toren te redden.
Nog in het afgelopen najaar werd
de gehele elektrische installatie
vernieuwd en de goten en daken
werden hersteld. Er is nog een be
drag van 45.000 gulden in kas,
maar dit zal uiteraard lang niet
toereikend zijn. Toch wil de stich
ting de toren in oude luister her
stellen en ze doet nu reeds een
dringend beroep op de instanties
en bevolking van Friesland en Leeu
warden om daarbij behulpzaam te
zijn.
Maandag wordt getracht na te gaan
welke de bouwkundige oorzaak van
het afbreken van de spits is ge
weest. Een recent onderzoek van de
monumentenwacht heeft geen ge
breken aan het licht gebracht die
zo ernstig waren dat ze de oorzaak
konden zijn van de breuk.
Onderzoek
De stichting heeft opdracht gege
ven direct na het onderzoek re
beginnen met het verwijderen van
de omgewaaide spits, die' in zijn val
grote schade heeft toegebracht aan
de noordzijde van de pastorie, een
gat heeft geslagen in het dak van
de westelijke zijbeuk van de kerk
en de recreatiezaal van het Sint
Jözefpension heeft vernield. Ora
verdere schade te voorkomen zal op
korte termijn de schade aan de
kerk en pastorie moeten worden
hersteld. De stichting is niet tegen
stormschade verzekerd, omdat de
toren in bouwkundig opzicht even
als in de afgelopen negentig Jaar
ook in de eerstkomende jaren aan
redelijke weersomstandigheden
weerstand zou kunnen blijven bie
den. Bovendien zou een stormscha
depremie voor de bescheiden mid
delen van de stichting een te grote
belasting hebben betekend.
(ADVERTENTIE)
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Afgerukte da
ken. weggeslagen stukken duin,
stuurloos gebeukte schepen, af
geknapte bomen, ingevallen
bouwwerken: dat was het trieste
beeld dat overbleef nadat in de
nacht van vrijdag op zaterdag
en een groot deel van de dag
daarop een ongekend zware
storm over ons land was gegaan.
Met hier en daar een kracht van
12 en uitschieters van 130 km
per uur richtte hij voor vele
tientallen miljoenen guldens
schade aan.
Tot nu toe staat vast. dat daarbij
één dode was te betreuren: de 67-
jarige mevrouw J. M. Hoogvliet, die
tegen de balustrade van het balkon
van een bejaardenflat in Numans-
dorp werd gesmakt. Maar waar
schijnlijk is het werkelijke aantal
groter. Zowel reddingsboten als
vliegtuigen van de Marinelucht
vaartdienst speurden gisteravond
nog naar opvarenden van de Oost-
duitse vrachtvaarder Capelle, die
zaterdagmorgen ten noorden van
Ameland is vergaan. Ook wadgidsen
namen aan de zoekactie deel. Het
enige wat gevonden werd zijn een
rubbervlot en een aantal zwemves
ten.
Verscheidene andere schepen kwa
men eveneens ln moeilijkheden.
Daaronder ook het Nederlandse
vrachtschip Stardust, dat tussen
Hoek van Holland en 's-Graven-
zande op het strand liep nadat het
vlak voor de kust door zijn anker
kettingen was geslaen. Sleepboten
waren er gisteravond nog niet in
geslaagd het schip vlot te trekken.
Negentien opvarenden waren van
boord gehaald; de kapitein en een
bemanningslid bevonden zich daar
nog.
Onzekerheid bestond nog over de
Britse vrachtvaarder Carnoustie, die
zaterdag meldde 30 mijl ten noor
den van Terschelling in moeilijkhe
den te zijn geraakt. Opsporingsac
ties leverden niets op. Fortuinlijker
was uiteindelijk de Italiaanse tan
ker Brasilia, die vrijdag met averij
de haven van IJmuiden werd bin
nengesleept, maar daarbij vastliep
op een eilandje midden in de ha
ven. terwijl een van de slepers op
de pier sloeg. Zaterdag konden bei
de schepen worden losgetrokken.
Stagnatie bij spoor
Ondervond het vliegverkeer niet of
nauwelijks vertraging (er werd
geen enkele vlucht geannuleerd),
de spoorwegen kampten met meer
problemen. Tussen Gorssel en De
venter sloegen in de nacht van
vrijdag op zaterdag twee wagons
met lege containers van een goe
derentrein los en veroorzaakten
over een afstand van enkele kilo
meters grote schade aan de baan.
Tussen Weesp en Dlemen ontstond
vertraging doordat de bovenleiding
was scheefgewaaid. evenals op het
baanvak Deventer-Rijssen. Stagna
tie trad op andere trajecten ook op
Nu de kinderen de deur uit zijn, heeft u wat meer
tijd dan voorheen om grote reizen te maken.
U kunt de oceaan oversteken, bijvoorbeeld om
een 31-daagse reis dwars door de Verenigde
Staten van Amerika te maken (f3.195,-), of een
14-daagse trip door Florida (f 1.168,-) in een
hypermoderne luxe bus. Rondreizen langs de
historische steden van Perzië, door het hoogland
van Afghanistan, de Himalaya over naar
Kashmir. Een fascinerende rondreis van 24 dagen
voor f 4.849,-. Als u liever wat dichter bij huis
blijft en dol bent op wat Italië te bieden heeft aan
kuituur en natuurschoon, dan is er een 14-daagse
autocarreis die u voert door Teiscane, Umbria en
Lombardia (f 1.385,-).\Vat dacht u van een
tripje tussendoor naar Agadir (8 dagen vól pension
f 897,-) of Rhodos (8 dagen vanaf f 633,-).
Gratis gidsen liggen ioor u klaar.
Algemene Bank Nederland
Wanneer u er met de kinderen een paar dagen uit
wilt, dan liggen Londen en Parijs voor de hand
en dichtbij. Een weekendtrip naar Londen, inclu
sief logies en ontbijt in een prima hotel, hebt
u al voor f 259,-. Met boot en trein zijn er vier
daagse reizen voor nog geen f 200,-. Parijs is her
uwe al vanaf f 185,-, vijf dagen per trein, inclusief
logies en ontbijt. Langere reizen brengen u
naar Joegoslavië. Met name op het prachtige eiland
Korcula kunt u vakantie vieren in het Park Hotel,
direct aan zee (8 dagen vol pension f 455,-).
Of in Dubrovnik, het gezellige hart van de Dalma-
tische Rivièra (f587,-). Scandinavië biedt steeds
meer vakantiemogelijkhcden. Hebt u er ooit aan
gedacht om in Amsterdam de luxe boot naar
Kristiansand of Bergen in Noorwegen te nemen
en vandaaruit een prachtige autotocht te onder
nemen, waarbij alle hotels verzorgd zijn en u de
mooiste plekjes te zien krijgt? (f 1^376,-).
Gratis gidsen liggen i oor u klaar.
Algemene Bank Nederland
doordat bomen en palen over de
rails waren geslagen.
Langs de hele kust is van vrijdag
nacht tot in de loop van zaterdag
een uitgebreide dijkbewaking inge
steld met het oog op de verontrus
tend hoge waterstand. In Zeeland
Is het water met uitzondering van
1953 sinds 1825 niet meer zo hoog
geweest als zaterdagmiddag. In
Vllssingen bereikte het een peil van
4.06 meter: 1.86 meter hoger dan de
normale hoge waterstand. In Har-
lingen werd zelfs een stand van
4,40 meter genoteerd.
Evacuatie
Uit voorzorg werd vrijdagavond op
het oostelijk deel van Texel tussen
Oudeschlld en Oosterend een hon
derdtal gezinnen geëvacueerd en
ondergebracht in opvangcentra.
Het water stond zo hoog in
Oudeschild een meter boven de ha-
venikade dat de burgemeester de
situatie kritiek achtte. Zaterdag
avond konden de gezinnen terugke
ren.
De hoge waterstand was er ook
oorzaak van, dat zaterdag de Af
sluitdijk (voor het eerst sinds 1932)
moest worden afgesloten. Over de
dijk geslagen stukken wrakhout
maakten het rijden levensgevaarlijk.
Enorme ravage
In vrijwel alle delen van het land
wa6 de ravage enorm. Een greep uit
de honderden meldingen:
In Egmond aan Zee waaide het
dak van de pas gerestaureerde her
vormde kerk. Bij vier hotels aan de
boulevard werden alle ramen uit de
sponningen gerukt.
In Pieterburen (Gr.) ging het
dak van de uit 1540 daterende kerk
de lucht in. Veertig ossen werden
in deze plaats dakloos toen het dak
van een boerderij werd weggesla
gen.
De gemeentepolitie van Purmer-
end moest vier mensen uit een
ingestort huis aan de Kanaaldijk in
Vandaag viert de
hoofdredacteur van
het Frlesch Dagblad,
de heer H. Algra.
zijn tachtigste ver
jaardag.
De heer Algra Is se
dert 1935 hoofdre
dacteur van het
Friesch Dagblad,
schrijft nog dage
lijks 'één, meestal
meer hoofdartikelen
In de regel 's mor
gens tussen zes en
zeven uur. als nie
mand je lastig valt'
(zoals hij zelf ver
meldt In zijn in 1970
verschenen memoi
res "Mijn werk/mijn
leven').
Van een onzer verslaggevers
ASSEN Hoewel de storm die over ons land raasde heel wat bomen heeft laten
sneuvelen, is de schade aan de bossen op geen stukken na zo groot als bij de
novemberstorm van 1972. De toen ontstane 'stormgaten' zijn hier en daar wat
vergroot, aldus ingenieur A. C. A. Kuhn, houtvester in noord-Drente.
Ruim drie jaar geleden
sneuvelden er tijdens de no
vemberstorm en de daarop
volgende aprilstorm in 1973
in totaal een twintig mil
joen bomen, alleen al in
Drente, de provincie die
toen het zwaarst werd ge
troffen. Deze keer ging in
Drente ongeveer 6000 kubie
ke meter hout tegen de
vlakte. Ieder jaar wordt er
echter wel een aantal bo
men door de storm geveld
en 6000 kubieke meter is
niet abnormaal.
Volgens de heer Kuhn zal de
storm deze keer ook geen
enkele invloed hebben op de
houtprijzen. Naar zijn me
ning is de schade deze keer
minder groot doordat bij de
grote stormen- van enke:e
jaren geleden het n
zwakke hout al tegen de
grond is gegaan.
Gevaar
Intussen heelt staa'sdasbe-
heer het publiek gewaar
schuwd dat een bezoekje
aan al of niet geteisterd bos
eevaarlijk kan zijn. Vee!
ji'e 'o.-men. o» *tze-
-••• re tr.
tegen andere bomen
en kunnen losschieten door
dat de spanning te groot,
wordt.
Een woordvoerder van
staatsbosbeheer zei dat bij
de laatste storm vooral het
loofhout het heeft moeten
ontgelden. Voor zover dat
nu reeds kan worden gezegd,
zou voor enkele tienduizen
den kubieke meters hout
erloren zijn gegaan. Ter
irgelljking: de storm van
november 1972 kostte een
m iien kubieke meter hout
n Je ip- -ti \an 1973
Het hout dat nu verloren is
gegaan, bestaat voorname
lijk uit takken en boomkrui
nen. Dit hout heeft niet veel
waarde. Het kan bijna uit
sluitend gebruikt worden
voor vezelverwerking, bij
voorbeeld ln spaanplaat. De
financiële schade is veel
groter dan men op grond
van de cijfers zou vermoe
den. Dat komt dcordat de
schade erg wijd verspreid is.
zodat er veel mankracht no
dig i6 voor het opruimings-
vverk.
Ook veel bomen iangs we-
1 i n ont
gelden. Dat is volgens de
mensen van staatsbosbeheer
des te opmerkelijker, daar
deze bomen uit veiligheids
overwegingen doorgaans
zorgvuldig worden gecontro
leerd op zwakke plekken.
Kennelijk zijn dus toch heel
wat kerngezonde bomen
omgewaaid.
Opmerkelijk is verder dat in
Drente veel losgerukte tak
ken door de storm op grote
hopen zijn geveegd, als
sneeuwduinen. Veel wegen
zijn ln deze provincie ver
sperd geweest door hopen
'akken
Ilpendam evacueren.
In Eek en Wiel moest eveneens
een gezin de wijk nemen omdat het
dak de lucht in ging.
In Eindhoven is de elektriciteit
bijna een uur onderbroken geweest.
De grote uitvalsweg in deze stad
naar Nijmegen is anderhalf uur ge
sloten geweest doordat een vele
honderden vierkante meters groot
plastic dak van een bouwplaats
over de weg was gewaaid.
In een sporthal in Uithuizen
werd een groot gat in het dak
geslagen.
Flat bedreigd
In Groningen moesten bewoners
van acht flatwoningen aan de Cu-
racaostraat hun huis verlaten om
dat de tien meter hoge zijmuur van
het gebouw dreigde in te storten.
In dezelfde stad ging een nood-
school geheel tegen de grond.
In Elspeet bezweek een schuur
met meer dan honderd kistkalve
ren. Een van de dieren was op slag
dood. De rest kon bij boeren in de
buurt worden ondergebracht.
Honderdduizenden guldens schade
veroorzaakte de storm in de Woer-
dense nieuwbouwwijk Molenvliet,
waar van in aanbouw zijnde wo
ningen daken en muren wegwaai
den.
Diverse toegangswegen naar Epe
waren zaterdagochtend volledig ge
blokkeerd door omgewaaide bomen.
Bij Ferwerd in Noord-Friesland
is de 59-jarige O. Eenshuistra op
het nippertje gered vanaf het on
dergelopen Noorderleeg. Hij was
daar naar toe gegaan om vogels te
bestuderen en werd verrast door
het snel opkomende water. Uren
lang heeft, hij op een betonnen
paal moeten doorbrengen voor hij
door een helikopter van de vliegba
sis Leeuwarden werd bevrijd.
In Vlissingen is een gat in de
boulevard geslagen op een punt
waar deze nog niet op Deltahoogte
is gebracht. Met een muur van
zandzakken werd voorkomen, dat
het water de stad in stroomde.
Schepen beschadigd
In de haven van de stad werden
vier mijnenvegers beschadigd toen
het schip Dana van de ferrydienst
naar het Britse Sheerness lossloeg.
Op een plaat bij Goeree-Over-
flakkee werden vier mensen door
het opkomende water verrast. Pas
uren later konden zij door een
reddingboot worden ontzet.
In Den Haag moest het verkeer
op twee plaatsen worden omgeleid
omdat twee kerktorens (aan de
Elandstraat en de Laan van Meer-
dervoort) omlaag dreigden te ko
men.
In de Zuidoosthoek van Fries
land zijn nogak wat bomen op laag-
spanningskabels terecht gekomen,
waardoor boerderijen zonder
stroom kwamen te zitten.
In Lauwersoog zonk een frissere -
boot nadat hU was losgeslagen van
de kade.
Het hoge water heeft over een
lengte van vijftien kilometer vijf
meter van de duinen bij Wester-
schouwen afgeknabbeld.
Ook elders hadden strand en
duinen te lijden van de storm. In
de omgeving van de Elerlandse
vuurtoren op Texel werd over vele
kilometers twintig meter weggesla
gen. Het strandpaviljoen 'Paal 28'
staat nu aan de rand van de dui
nen omdat een stuk dpln werd
weggeslagen. Ook het theehuls Par-
nassia in de Kennermerduinen
moest zijn deuren sluiten omdat
het gevaar liep weg te zakken
Caravans verwoest
In Urmond (Limb.) kwam het
verkeer urenlang vast te zitten na
dat een kraan van de DSM was
gekanteld en dwars over de weg
terecht kwam.
In Amsterdam is door de storm
een boot omgeslagen, waarin naar
de politie vermoedt drie mensen
zaten. Van hen ontbreekt nog elk
spoor.
Ook in Amsterdam waaide een
deel van het dak van het Centraal
Station aan de De Ruyterkade af.
Op de autosnelweg Amsterdam-
Utrecht knapten de spoorbomen bij
Loenersloot.
In Amstelveen rukte de storm
het dak van de St. Annakerk.
In Schoorl sloegen de wieken
van de Hargermolen op hol. wat
zelfontbranding tot gevolg had. De
molen is ingestort
De Texelse polder, waarin zich
het kampeerterrein De Robbenjager
bevindt, liep onder water, waardoor
de caravans als luchtballons kwa
men rond te drijven.
Op veel andere campings is
eveneens grote schade aangericht
aan caravans. In veel Jachthavens
werden boten van de touwen los-
grukt.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De 25-Jarige Ma
rokkaan A. E. heeft zaterdag be
kend een nog onbekende landge
noot te hebben doodgestoken. De
steekpartij vond plaats ln hotel Pa-
rima, aan de Warmoesstraat ln
Amsterdam.
De eigenaar van het hotel heeft het
slachtoffer ontdekt toen hij om
streeks twee uur 's nachts een laat
ste rondgang door het bedrijf
maakte. Hij zag toen bloed onder
de deur van de kamer van E. uitko
men.
De Amsterdamse recherche zegt dat
E. en zijn slachtoffer vermoedelijk
ruzie hebben gekregen toen E. geld
vroeg aan zijn landgenoot, die bij
hem wilde slapen. Het slachtoffer
kreeg een messteek in de borst»
De eigenaar van het hotel trof E.
op de rand van het bed aan. Aan
vankelijk wilde hij niets tegen de
politie zeggen. Later legde hij een
bekentenis af. Maar E. kon niet
zeggen wie zijn slachtoffer was. De
beide mannen hadden elkaar vrij
dagavond voor het eerst gezien.
Van een verslaggever
HAARLEM Een nog spoorloze
man heeft vrijdagavond gepoogd
een bijkantoor van de Nutsspaar-
bank in Haarlem te overvallen. Met
ln de hand een flobertgeweer en op
het hoofd een bivakmuts eiste hij
geld.
Een van de personeelsleden zag
kan- het stil alarm te bedienen
maar voordat de politie arriveerde
raakte een van de mensen In het
bankgebouw ln paniek en begon te
gillen. Daarop loste de overvaller
een schot in het plafond en vlucht
te ln een auto. Hij hee^t geen geld
meegenomen.
Lading suiker gestolen
EERSEL Uit een loods van een
transportbedrijf in Eersel (N.-Br.)
zijn 330 zakken, elk met 50 kilo
kristalsuiker, gestolen. De diefstal
heeft vermoedelijk plaatsgevonden
ln de nacht van vrijdag op zaterdag
en werd pas in de loop van zaterdag
ontdekt. De rijkspolitie houdt reke-»
ning met de mogelijkheid dat de
suiker, ter waarde van 15.000 gulden,
is gestolen ten behoeve van illegale
alcoholstokerijen.
(ADVERTENTIE)
H0IK MHlOmiUl
umiimtrrtHon
/I SIHVill
KIM bij uw
Fleurop bloemist
uit het Bloemboek
met 175 voorbMldlge
arrangementen.
Fleurop Interllora garandeert uw bestelling
Koninginnegracht 135. Den Haag
'Ga opztf, zie je niet, dat je
op mijn plaats staat?'
