Biafra kwam drie jaar oorlog snel te boven Groningse makelaar dacht 'dat laatste uur geslagen had' Ritten op Perzië kunnen aillissement betekenen oor transportbedrijven' souche' bevrachters beschuldigd Brabants plan voor CDA nog opgeschort een actieve agent flinke bezorgers Teel is vergeven, maar nog niets vergeten Gebruik auto in woon-werkverkeer is toegenomen Oorzaak onbekend breken rotorbladen hefschroefvliegtuig Sprong naar vrijheid uit gekaapte trein Boek van de Maand Ziekteverzekering voor studenten is onvoldoende 'Centrum' van CHU vindt voorzitter veel te voorbarig Palestina-comité protesteert tegen bombardementen Muziekcentrum voor Utrecht Ziekenfondsen protesteren tegen verhoging tarieven an onze sociaal-economische redactie ITRECHT Volgens de vervoersfederatie NVV-NKV komt het teeds vaker voor dat louche bevrachters (makelaars in vracht) ansportondernemers, die financieel in de knel zitten, weten te aaien voor ogenschijnlijk winstgevende ritten naar het verre erzië. In een aantal gevallen hebben deze avonturen tot faillis- ementen geleid. 'al van transportondernemers, die et water aan de lippen staat pro- eren hun hachje te redden door iken te doen met 'makelaars-in- erssië-vrachten' en ze komen dan laat tot de ontdekking dat de nken toch niet zo winstgevend zijn ls wel leek', aldus woordvoerder B. uym van de vervoersfederatie- W/NKV. Veel vervoerders laten ich voor een prijs van 14.000 gul- en naar Teheran sturen, terwijl -eigens Duym 19.000 gulden maar et genoeg is om de kosten te ekken. I olgens de vervoersfederatie zijn de 1 evrachters ook zelf vaak voor geen ent t'e vertrouwen. Transporton- ernemers moeten vaak maar af tochten of ze ooit hun vrachlpen- lngen zien. De federatie heeft J elfs een transportondernemer op- espoord diie door een 'Perzië-deal' ïnien trailers is kwijtgeraakt, die nu ermoedelijk ergens in het Midden- i4 tosten staan. Omdat Perzië mo menteel in ruil voor olie uit eheel Westeuropa enorm veel ver- oer aantrekt kunnen de bonden reinig uitrichten. tOTTERDAM ONTSLAAT d>uym: 'We kunnen alleen waar in chuwen bijvoorbeeld' door aan deze s oestanden publiciteit te geven'. e )ok kunnen de bonden in het ge- j' ireer komen wanneer hun leden luidelijk in conflict komen met - lun werkgever. Dat is op het ogen- n 'lik het geval met twee werkne- a ners, die door bevrachter Walda uit (otterdam zijn ontslagen omdat ze 9-Ich volgens de werkgever 2 schuldig zouden hebben gemaakt "Pan fraude. Maar volgens de fede ratie is de werkelijke reden dat de 19 >eiöe werknemers, A. Hordijk en P. Sakker, op staande voet zijn ont slagen, nadat ze een vakbondsman in de arm hadden genomen om achterstallig loon uitbetaald te krijgen. 'Volgens de bonden is Walda een schoolvoorbeeld van een malafide bevrachter die zichzelf tegen even tuele schuldeisers zou hebben inge dekt door maar liefst zeven BV's in het leven te roepen. De heer Walda heeft desgevraagd verklaard dat hij via zijn advocaat de vervoersfederatie NVV/NKV zal aanklagen wegens laster en dat hij schadevergoeding zal eisen. Woord voerder Duym vermoedt evenwel dat het niet zo'n vaart zal lopen Volgens hem holt Walda wel Vaker naar advocaten om processen we gens smaad aan te spannen. Van een verslaggever EINDHOVEN De plannen van het Brabantse kringbestuur van de KVP om zelf een landelijk CDA te stich ten zijn nog even opgeschort. De voorzitter van het kringbestuur, de heer A. Wagemakers zegt nog te willen wachten op de uitslagen van de vergaderingen van de partijraden van ARP en CHU op 13 december. Komt er dan geen landelijk CDA in zicht, dan zullen de Brabantse plan nen worden doorgevoerd. Als de ver gaderingen van 13 december wel perspectief bieden 'dan kiezen wij uiteraard voor een zachtzinnige op lossing'. aldus de heer Wagemakers. ADVERTENTIE Ochtendblad Trouw Voor ons agentschap te Leeuwarden zoeken wij op korte termijn die de bezorging van onze krant in Leeuwarden kan regelen. Hiernaast vragen wij enige voor diverse wijken in Leeuwarden. Inlichtingen verschaft dhr. Blom, Van Ostadestraat 30, Leeuwarden. Tel. 05100-30474. - DECEMBER 1975 BINNENLAND TROUW/KWARTET P6 - RH11 fan een medewerker Ie reiziger door Biafra valt nog wel wat sporen van het bloedige conflict met Nigeria op. Wi op let ziet veel huizen met kogelgaten. Over riviertjes lopen smalle militaire Bailey-bruggen, me karnaast wrakstukken van de door terugtrekkende Biafraanse troepen opgeblazen oorspronkelijke bru| k meest bizarre herinnering biedt de weg van Owerri naar Onitsha, in het hartje van Iboland, waar ii e oorlog een verbreed gedeelte als vliegveld diende, het laatste vliegveld waarmee de hongerende ei Jtgeputte Biafranen overdag en 's nachts van voedsel en wapens werden voorzien. Naast de weg ligt eei jjeengeraapte hoop vliegtuigwrakken, bewaakt door een paar slaperige soldaten, als een wrang monu lent voor de zinloze oorlog. e meeste sporen zijn echter al weer tgewist. De materiële schade is iel hersteld. Alle vooroorlogse in- ïstrieën draaien weer op volle toe- n en nieuwe fabrieken worden ge luwd. De oost-centrale staat, het >bied waar de Ibo's wonen, vóór de rlog economisch het best ontwik- ilde gebied in West-Afrika, maakt ofiterend van de olierijkdom in Ni- ria een tweede 'wirtschaftswunder' ee. e sfeer van gebrokenheid, apathie ellende die de uitgehongerde Bia- anen vlak na de oorlog tekende, is •rdwenen. Nadat de Nigeriaanse mi- airen hun aanvankelijke tegenzin n de wederopbouw van Biafra een ins te geven hadden laten varen en de beloofde verzoeningsmaatrege- n in praktijk begonnen te brengen, yam de moed er weer in bij de o's en werden ze weer de ijverige vakkundige handelaars en am- chtslieden van voorheen. Veel lo's die tijdens de oorlog volledig ruïneerd waren, hebben weer oeiende bedrijfjes opgezet. De ste rn en dorpen in Iboland bruisen pn aktiviteit. Een Nigeriaan die If geen lbo is typeert de situatie: ls een lbo een stukje metaal op raat vindt, dan maakt hij er een echtertje van en verkoopt dat op i markt om met dat geld een vol- ;nd handeltje te beginnen tot hij n rijk man is.' 'erspreid aar de overbevolkte oost-centrale aat kan niet iedereen werk ver haffen en daarom zijn er al weer inderdduizenden Ibo's verspreid rer het hele land, waar ze am- ichtslieden, handelaars en leraren jn. De Ibo's herinneren zich nog al best hoe vóór het uitbreken van de oorlog duizenden stamgenoten in het noorden uitgemoord werden door woedende menigten en muitende troepen. Ze stellen zich bescheidener op dan vroeger, en proberen zo .wei nig mogelijk aanstoot te geven. Ze vestigen zich ook liever niet meer permanent in hun werkgebied; veel al laten ze hun familie in Iboland achter en laten als de zaken goed gaan een mooi huis bouwen in hun geboortedorp, waar ze in geval van nood op kunnen terugvallen. Van haat of rancune jegens de vroe gere tegenstanders is niets meer te merken. De tienduizenden federale soldaten die nog steeds in militaire kampementen in het voormalig Bia fra aanwezig zijn, zijn niet gehaat bij de bevolking. De Ibo's dragen hun geen kwaad hart toe vanwege de wreedheden begaan in de oorlog. De oorlog is voorbij en lang geleden, lijkt men te denken en met haat en wrok kom je niet verder. Vlak na de oorlog leek het er even op dat de federalen wraak zouden gaan nemen op de Biafranen door de voedselaanvoer voor de hongerende Biafranen te hinderen en de beloofde algehele amnestie voor Biafraanse soldaten een dode letter te laten blijven. Maar in 1972 begon het tij te keren. Nu lopen, behalve de Bia fraanse leider Ojoekwoe, die naar Ivoorkust gevlucht is, alle hoge offi cieren weer vrij rond in Nigeria. Ojoekoe's vrouw kreeg begin dit jaar toestemming om familie in haar ge boortestreek te bezoeken. Een beter bewijs van ontspanning is niet vind baar. V ergevingsgezind De mensen voelen zich weer Nige riaan worden. Ongetwijfeld is de ver gevingsgezinde houding van de mili taire regering een van de belang rijkste redenen voor het opvallend totale gebrek aan haat van de kar van de Ibo's. Maar veel belangrijke is een eigenschap die veel Afrikane typeert: kunnen vergeven en het vei leden kunnen relativeren. Je kon: nog wel eens iemand tegen die be weert dat alleen de federale troepe wreed waren en dat de Biafrane nooit plunderden en stalen; hij ze direkt in de rede gevallen worde door anderen die zeggen dat de ee niet voor de ander onderdeed en ds zulke dingen nu eenmaal in een ooi log voorkomen. Zijn Ibo's weinig rancuneus over de oorlog, de andere stammen die sa men met de Ibo's de bevolking van Biafra vormen des te meer. De ran cune is gericht tegen de Ibo's; de an dere stammen voelen zich misleid en voor het Ibokarretje gespannen. De anti-Ibo-stemming neemt vooral in de rivieren-staat rond Port-Harcourt openlijke vormen aan. Daar zijn Ibo- eigendommen die na de oorlog door hun eigenaren verlaten waren, met passieve steun van de overheid door de bevolking ingepikt. De Ibo's doen, gesteund door hun staatsoverheid, hun uiterste best om hun eigendom men terug te krijgen. En daar hebben ze gelijk in, want in de rest van Ni geria werden Ibo-eigendommen op vertoon van de eigendomspapieren óók teruggegeven, maar 't zet wel kwaad bloed bij de huidige eigenaars. Niet vergeten De oorlog mag dan wel vergeven zijn, vergeten is hij zeker niet. Er wordt heel veel over gepraat. Er is ook vrijwel niemand te vinden die helemaal buiten de oorlog is geble ven. Alle mannen, ouder dan 22 en jopger dan 60 zijn soldaat geweest. Biafraanse kinderen die moesten vluchten werden destijds opgevangen in een van de ziekenhuizen van Aba in Biafra. Eén vraagje is al voldoende om een medepassagier in een bus of voor personenvervoer geschikt gemaakte vrachtauto de hele weg lang over de oorlog te doen praten. Over de aan vankelijke triomfen, de geestdrift, en later de teleurstelling, over de hon ger, de ellende en de wreedheden. 'Aan het einde van de oorlog voch ten we als gekken' vertelt een ex- officier me, 'zonder voedsel, met wei nig munitie en zonder vooruitzich ten'. Pas na de capitulatie ontwaakten we uit de roes, en nu, na jaren, begin nen we te beseffen wat we gedaan hebben'. In de eerste jaren na de oorlog was het onderwerp Biafra min of meer taboe, nu beginnen de reacties ook in de pers wat los te komen. Zo is sinds enige tijd op de markten in het zuidoosten van Nige ria een boekje te koop met een bloemlezing van toespraken van Ojoekwoe en Gowon, de twee leiders in het conflict. De neiging bestaat om de oorlog te romantiseren. Sommi gen zijn er eigenlijk wel trots op; het was toch maar een prestatie van de Biafranen het drie jaar lang te kun nen uithouden tegen een enorme overmacht van de federalen, die bo vendien gesteund werden door de Russen, de Engelsen en vrijwel alle Afrikaanse landen. Epos De oorlog wordt dan een soort epos. En men vraagt zich af waarom het mis ging. Velen zoeken een zondebok en in de volksmond heet dat een zekere Mbadiwe, een gedeserteerde hoge Biafraanse functionaris, de schuldige 'is. De Biafranen betaalden hun wapens met Nigeriaans geld om daar een eind aan te maken ver vingen de Nigerianen hun bankbil jetten door nieuwe. Vlak vóór de om wisseling kreeg meneer Bbadiwe op dracht van de Biafranen al het aan wezige Nigeriaanse geld om te wis selen tegen bruikbare valuta. Meneer Mbadiwe deed dat en stak het geld in zijn eigen zak. Hij woont nu er gens in Europa en heeft geen finan ciële zorgen. Omstreeks die tijd be gon ook Biafra in elkaar te storten. De meest waarschijnlijke oorzaak van het inzakken van de Biafraanse defensie is volgens historici echter het afnemen van de steun die de Bia franen van de Fransen kregen, ge weest. In het begin van de oorlog kregen de Biafranen geweldige hoe- vëelheden Franse wapens op krediet in ruil voor aanzienlijke oliecon cessies wanneer de oorlog beëindigd zou zijn. Het regiem van Pompidou, die in 1969 aan de macht kwam, oor deelde anders dan het regiem van Pompidou's voorganger De Gaulle, dat Frankrijk op het verkeerde paard wedde ep zijn goodwill in Afrika verspeelde. Daarom werd de hulp in gekrompen en stortte het Biafraanse front onvermijdelijk in elkaar. Voor de tienduizenden oorlogsinvali den wordt door de regering weinig gedaan. Zij komen ten laste van hun uitgebreide families, die het als hun vanzelfsprekende plicht beschouwen in moeilijkheden geraakte familie leden een bestaan te verschaffen. DEN HAAG De laatste vier jaar as het gebruik van de auto in het woon-werkverkeer toegenomen. Ook het gebruik van de fiets steeg, zij het in iets mindere mate. Dit blijkt udit een onderzoek dat de voorheen Nederlandse Stichting voor statistiek op verzoek vain de Stichting weg heeft ingesteld. Vol gens het onderzoek, dat ook in 1971 werd uitgevoerd, wordt de eigen auto in het woon-werkverkeer door 42 procent van de werkenden ge bruikt tegen 36 procent vier jaar terug. Het gebruik van de fiets steeg van 20 procent dn 1971 tot 23 procent in 1975. Het bromfietsge- bruak daalde van 11 naar 6 procent. Uit het onderzoek blijkt verder dat het openbaar vervoer meer aan trekkingskracht heeft gekregen voor forensen uit de hoge wel standsklasse. Gebruikte dn 1971 slechts 2 procent van deze forensen het openbaar vervoer, thans is dit 10 procent. In de drie grote steden (Amster dam. Rotterdam en Den Haag) nam het autogebruik voor het woon-werkverkeer toe van 39 tot 48 procent. Het gebruik van de bus in deze gebieden daalde (van 10 naar 5 procent), maar het gebruik van de tram (van 2 naar 5 procent) en de trein (van 1 naar 3 procent), steeg DEN HAAG Het is niet aan te geven waardoor een van de vijf hoofdrotorbladen van het hef schroefvliegtuig van KLM-Noordzee helikopters, dat op 10 mei 1974 op weg naar een booreiland in de Noordzee stortte, is gebroken. Dit heeft de directeur-generaal van de rijksluchtvaartdienst, mr. H. Ra- ben. verklaard voor de raad voor de luchtvaart tijdens een na der onderzoek naar het ongeval. Bij het ongeluk kwamen zes Inzittenden om het leven. Het wrak werd elf dagen na het ongeval ten noorden van Texel gelocaliseerd. Aanvankelijk werd het afbreken van het rotorblad aan materiaalmoeheid toegeschreven, maar dit blijkt niet met zekerheid vast te stellen. Op grond van het vooronderzoek zijn maatregelen, zoals het terugbrengen van de kruissnelheid en het dragen van zwemvesten, genomen. In het wrak werden slechts drie stoffelijke resten gevonden. Mr. Raben zei dat er geen aanleiding is het aantal maatregelen verder uit te breiden. Deze foto van een kerkdienst in Jakarta beslaat twee van de 216 forse pagina's van het nieuwe Boek vim de maand, dat 'Antwoord' heet (ondertitel: 'Gestalten van geloof in de wereld van nu'). In de krant van aanstaande zaterdag hopen wtf uitvoerig op dit boek, dat de 11e december verschijnt, terug te komen. Academische Raad: Van onze onderwij sredaktie DEN HAAG De Academische Raad is van mening, dat de ziekte kostenverzekeringen voor de stu denten onvoldoende zijn. De raad dringt er daarom bij staatssecreta ris Klein van onderwijs op aan aan de Ziekenfondsraad te vragen welke verbeteringen mogelijk zijn. Op het ogenblik is het volgens de Academische Raad erg moeilijk zich redelijk tegen ziektekosten te ver zekeren. De doorsnee student is na melijk aangewezen op een particu liere verzekering, ook al is zijn in komen (vergelijk de maximale stu dietoelage) zeer laag. De bestaande goedkope studenten verzekeringen zijn lang niet altijd een uitkomst, omdat het verzekerde pakket van voorzieningen klein is. De Academische Raad achte het daarom gewenst, dat een minimum aan verstrekkingen wordt vastge steld en voor de verzekeringen een maximum percentage van het stu denteninkomen. Vijf procent wordt redelijk geacht. Een oplossing is, dat de studenten gebruik maken van de ziekenfonds verzekering vrijwillig of verplicht. De meest knellende problemen zijn dan verholpen. Van een verslaggever DEN HAAG De centrumge spreksgroep binnen de CHU heeft in een open brief aan CHU-voorzit- ter Van Verschucr bezwaar aange tekend tegen zijn uitspraak het on aanvaardbaar te vinden als KVP, ARP en CHU bij de komende Twee de-Kamerverkiezingen niet met één CDA-kandldatenlijst uitkomen. 'De uitspraak heeft veel deining in de CHU teweeggebracht', aldus de brief. 'Een eventuele omzetting van de CDA-federatie naar een CDA- partij mag niet worden geforceerd'. In de brief heeft de groep er op ge wezen, dat er niet de minste zeker heid is dat KVP en ARP 'het heil loze beleid van het linkse kabinet- Den Uyl' tijdens de verkiezingscam pagne zullen verwerpen. 'De CHU zal dat wel doen'. Vain een verslaggever AMSTERDAM Het Nederlamdse Palestina Comité heeft prik- acties gehouden bij de Israëlische ambassade in Den Haag en bij het kantoor van El Al in Amsterdam. Op deze manier protesteert het co mité tegen de aanvallen op Pales tijnse vluchtelingenkampen. Daar bij aldus de verklaring wordt de woede over de erkenning van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie In de Verenigde Naties afgerageerd op de Palestijnse burgerbevolking. Verontwaardigd is het comité, 'over de moorddadige Sinterklaassurprise die Israël de Palestijnse kinderen bereidt in de vorm van speelgoed boobytraps'. Het Palestina comité noemt dat 'cynisch straatterroris me'. Het comité vraagt ook aan de Nederlandse regering krachtig bij Israël te protesteren tegen de bom bardementen. Van een verslaggever BEILEN 'Ik voel me vandaag ontzettend gelukkig, omdat ik nog leef. Werkelijk, ik dacht dat mijn laatste uur geslagen had. Mijn ver zoek om te mogen bidden was mijn laatste wens'. Dit was het relaas van de 34-jarige makelaar R. H. de Groot uit Gro ningen, die bekomen van alle emoties in het gemeentehuis in Beilen op een afgezonderde kamer de gebeurtenissen op de voet volgde, nadat hij dinsdag zonder gewond te raken uit de kaperstrein kon ontsnappen. Hij was in Haren ingestapt toen dinsdag kort na tien uur voorbij Beilen twee gemaskerde en met bi vakmutsen getooide Zuidmolukkers schreeuwend en in het wilde weg schietend de eerste-klas-coupé in het voorste gedeelte van het dubbele treinstel binnenstormden. „Dit is een overval", beten ze de drie reizigers, onder wie de heer De Groot toe. Het drietal moest opstaan en naar de verderop gelegen tweede klas coup gaan. Op weg daarheen hoorde de makelaar voorin de trein schieten en gillen. „Dat moet de machinist ge weest zijn", zegt hij. Alle reizigers werden in de tweede klas-afdeling samengebracht, terwijl aan weerskanten de terroristen met het geweer in de aanslag post vatten. De gijzelaars kregen plastic zakken (gevuld met kranten) van de kapers, waarmee ze de ramen moesten blin deren. De kapers schreeuwden elkaar voortdurend in 't Maleis toe, aldus de heer De Groot. 'Gaat eraan' Even over half twee kreeg hij van twee kapers met bevel met hen mee te gaan naar voren. „Jij gaat er UTRECHT De stad Utrecht krijgt in het najaai* van 1978 een muziekcentrum aan het Vreeburg. Sedert 1955 heeft de stad voor con certen het houten Tivoli ter beschik king dat eigenlijk voor het geven van concerten totaal ongeschikt is. Het nieuwe concertgebouw is ont worpen door architect prof. ir. H. Hertzberger. Het project vergt in totaal een in vestering van 58 miljoen gulden. Het definitieve ontwerp is wat beschei dener uitgevallen dan het oorspron kelijke plan. De centrale concertzaal krijgt een capaciteit van 1800 stoe len. Van een verslaggever UTRECHT Het gemeenschappe lijk overleg van ziekenfondsorgani saties (GOZ) heeft 'ernstig be zwaar' gemaakt tegen de aangekon digde verhoging van de verpleeg ta rieven van de academische zieken huizen met dertig gulden per dag. In een brief aan de vaste kamer commissies voor onderwijs en we tenschappen en voor volksgezond heid schrijft het GOZ dat deze ver hoging voor de ziekenfondsverzeke ring een extra belasting betekenen van ongeveer vijftig miljoen gulden per jaar. En dit bij een toch al verontrustende kostenstijging. Het GOZ laat in de brief voorts blijken het niet erg te waarderen dat deze verhoging is afgekondigd op nagenoeg hetzelfde moment dat een tariefcommissie academische ziekenhuizen is Ingesteld die de mi nister van onderwijs en weten schappen moet adviseren over de vaststelling van verantwoorde ta rieven voor deze ziekenhuizen. De heer De Groot, zoals hij dins dagmorgen voor zijn leven ren de. aan, omdat ze niet doen wat we wil len", werd hem toegesnauwd. Aan gekomen in de bagageruimte vlak achter de kop van de trein zag de makelaar een grote bloedmassa van de machinist. „Ik dacht dat het nu met mij was gebeurd en ik vroeg, voordat ik uit de trein sprong om te worden neer geschoten of ik nog mocht bidden. Dat was goed en een der Zuidmoluk kers bad met mij mee," vertelt de heer De Groot. Toen de andere terrorist een van zyn beide geweren op de grond zette de deur naar buiten was inmiddels geopend sprong de gijzelaar de vrijheid tegemoet. Hij deed dat zo, dat hij een ogenblik buiten het kwam. Wel zag hij in een flits het lichaam van de machinist naast de trein liggen. Hij belandde in een droge greppel naast het talud, bleef tien minuten roerloos liggen „ik hield me dood" en rende vervol gens in het verlengde van de trein weg. De makelaars wist op enkele honderden meters afstand een boer derij te bereiken waar hy werd op gevangen door de politie. De heer De Groot reist overigens nooit per trein. „Ditmaal had ik toch een spoorkaartje gekocht om dat we in de trein voor onze aan komst in Arnhem nog een zakenge- sprek moesten voeren", vertelt hij.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 11