ligrantenraad in
Jtrecht loopt stuk
Poëzie hardop over
liefde en dood
'Voor mij waren al die
spaarrentepercentages één pot nat.
'Totdat ze me bij de NMB
wegwijs maakten'.
nstellingen voor
ezondheidszorg log
in bureaucratisch'
SV: verontrustend dat
et werkgevers zelfs
et te praten valt
Baal speelde Brechts
Getrommel in de nacht
met uiterlijk effect
ijd(oorzitter en secretaris zien het niet meer
'Enkele leden zien
niet verder dan hun
belangetje reikt'
rofLeenenfusies ook negatief
Man vier weken
dood in flat
Directeurswisseling
bij Marinierskapel
Vertaalde romans uit
ontwikkelingslanden
De NMB denkt met u mee.
Probeer 't.
/VAR!
ERDAG 13 NOVEMBER 1975
BINNENLAND - KUNST
TROUW/KWARTET 9
lill
ide p
1 14 ^en verslaggever
vanC
;CHT De ruim twee jaar geleden in Utrecht opgezette migrantenraad, een voor ons land
overlegorgaan voor buitenlandse werknemers, dreigt op een mislukking uit te draaien.
nbanf'
iers
bi project was opgezet om de
gen lene belangen van de buiten-
s ln Utrecht te behartigen
het blijkt stuk te lopen op
aa"sefeit dat enkele leden groeps- of
persoonlijke belangen zwaar-
iten wegen. De raad schept
problemen voor de buitenlan-
lan hij oplost. Sterker nog: de
komt aan de belangen amper
toe.' Tot die sombere conclu-
mt mr. Frans van der Velden,
t maandag voorzitter was van
grantenraad
an der Velden volgde in janu-
itiatiefnemer Sjef Theunis op,
hij legde de voorzittershamer
deze week neer. Ook secreta-
A. Hollander legt vermoede-
binnenkort het bijltje erbij
hij heeft ontslag gevraagd
hij het ook niet meer ziet
Ier Velden: 'Wat hier gebeurt
enlijk diep tragisch. Nu had-
e buitenlanders dan eindelijk
rganisatie die opgezet was om
lelangen te behartigen. De he
le lijkt nu te mislukken omdat
leden niet verder kunnen
dan hun neus lang is en
lelangetje reikt. Ik heb gepro-
het tij te keren maar het is
let gelukt.'
hs mr. Van der Velden liep de
fout toen na de migranten-
verkiezingen in mei van dit
ie samenstelling van de raad
inlijk werd gewijzigd doordat
ran de vijftien zetels werden
urnen door 'nieuwkomers',
van die nieuwkomers waren
en, aanhangers van de huldi-
iekse premier Karamanlis, die
iats innamen van twee fascis-
gezlnde landgenoten die des-
het veld ruimden, even voor
olonelsregime in Athene hel
deer!.
ns de heren Van der Velden
en Hollander zijn de huidige pro
blemen met de raad vreemd ge
noeg vooral aan deze 'democra
tische' Grieken te wijten. Of liever,
één van hen, Marangos. schijnt de
grote 'boosdoener' te zijn die zijn
landgenoot Mantziaras min of meer
meesleept. Twee Spanjaarden en
een andere Griek probeerden ver
geefs 'tegengas' te geven (met Hol
lander en Van der Velden) maar ze
moesten tegenover de rest het on
derspit delven en ze zijn inmiddels
op een zijspoor gezet.
De bijeenkomsten van de raad
en met name de besloten verga
deringen worden nu al enkele
maanden beheerst door een sfeer
van intimidatie, onderling wan
trouwen. al dan niet aan de opper
vlakte komende wrijvingen en ru
zies. Er wordt urenlang gepraat
over in feite totaal onbelangrijke
zaken, werkelijk gewichtige aange
legenheden (zoals de regularise-
ringsproblemen) blijven onbespro
ken nf halen niet eens de versader-
agenda
Amicale
Een zwakke schajtel in de migran
tenraad schuilt ook in de vier man
sterke Marokkaanse delegatie, van
wie er volgens Hollander en Van
der Velden zeker één een nauwe
binding heeft met de Amicale, vol
gens de industriebond NKV en vol
gens de migrantenraad een club die
de gangen van in Nederland ver
blijvende Marokkanen nagaat, de
club ook waar liefhebbers voor de
in onze sociaal-economische redactie
HSTERDAM Prof. dr. H. J. J. Leenen heeft ervoor ge-
larschuwd dat de instellingen en beheerslichamen in de ge-
ndheidszorg steeds groter worden, en tegelijkertijd ook log,
gewikkeld, onpersoonlijk en bureaucratisch.
>wel de overheid als de parti-
liere instellingen bouwen een
eds grotere administratie op
't de daarbij behorende bu-
mcratisering. Daarbij behoren
k de mensen die al vergade-
hd en. nota's schrijvend be
lande situaties verfijnen of
ver steeds ingewikkelder ma-
'i. Er ontstaan logge, weinig
ipele beheerslichamen die zich
ier met zichzelf dan met de
rkelijke problemen in de ge1
ïdheidszorg bezig houden', al-
s prof. Leenen, voorzitter van
t bestuur van het Nederlands
ngres voor Openbare Gezond-
idsregeling. Het congres
er kosten, financiering en
telmatigheid werd gisteren in
Amsterdamse RAI gehouden,
►lgens prof. Leenen hebben
k fusies in de gezondheidszorg
ak een negatief effect. Door
fusies is de ingewikkeldheid,
omvang van de particuliere
stellingen toegenomen met
n grotere logheid, een moeilij-
r communicatie en minder be-
>kkenheid van de medewerkers
gevolg. Ook de standpunten
de organisaties worden vol-
ns hem minder soepel en de
eigen belangen treden meer naar
voren dan enige jaren geleden.
Ook bij de overheid neemt de
bureaucratisering niet af. We
zien per rijksbegroting het amb
tenarenapparaat uitbreiden, al
dus prof. Leenen. die dat niet
logisch noemde als men wil de
centraliseren. Ook in het over
heidsapparaat zou er sprake zijn
van versnippering van beleid en
uitvoering, van een onpersoon
lijke benadering, logheid en wei
nig inzicht in de problematiek.
Bij de overheid bespeurde hij
ook een neiging om plannen te
maken en uit te willen voeren
zonder behoorlijk overleg met de
betrokkenen uit de gezondheids
zorg. Hij sprak de vrees uit dat
de overheid de verkeerde weg
inslaat en zo zelf weerstanden
tegen de vernieuwing dchept.
'Het niet reageren op adviezen,
het met een kluitje in het riet
sturen, het zonder overleg bedis
selen van zaken, waar anderen
mee bezig zijn, zijn gegaran
deerde middelen om goodwill,
zonodig bij veranderingsproces
sen, te verspelen', aldus prof.
Leenen.
■ri
et blad 'De Gids' schrijft het
dat de werkgevers met hun
►ring om met de vakbeweging
►raten over een centraal ak-
als het ware vragen om een
►ep door de overheid. De chris-
e vakcentrale wijst er daarbij
at de regering eraan wil mee-
en, dat de opbrengsten van de
Jven worden vergroot (Een
deel van het bedrijfsleven zit
e rode cijfers). 'Maar oo de
ring wil dan zekerheid dat dit
inderdaad voor de werkgele
ed zal worden gebruikt', aldus
"NV.
ssen kunnen de bonden gaan
rhandelen in de bedrijfstakken
asis van dezelfde standpunten
le vakcentrales in de stichting
de arbeid hebben ingenomen,
het vooruitzicht dat daar hard
h hard zal moeten worden ge-
d. Het is een somber vooruit-
aldus het CNV.
vindt de vakcentrale dat de
oudingen binnen de onderne-
Sahara-mars van koning Hassan
zich konden meldpn
Van der Velden: 'Het is ontzettend
moeilijk er achter te komen hoe de
vork nu precies in de steel zit.
Maar die Amicale-kwestie heeft
vermoedelijk ook een rol gespeeld
in het feit dat de zaak nu dreigt te
mislukken.'
Hollander: 'Die Amlcale-club zit
overal en opereert de laatste tijd
met toenemend succes. Marokka
nen die tot dusver ageerden tegen
het regime van Hassan, bepaald
geen voorbeeld van een democratie,
ontpoppen zich de laatste tijd in
eens als vurige Hassan-aanhangers.
Dat is toch ook wat vreemd. Wat
zit daar allemaal achter aan inti
midatie''
Wankel
Hollander zegt dat het hele experi
ment van de migrantenraad al door
de aard van het beestje een wanke
le onderneming is die maar een
heel klein stootje kan velen. Struc
tureel is de migrantenraad een
waagstuk, een dubbeltje op z'n
kant, legt Hollander uit: 'Er zitten
vertegenwoordigers in van vijf na
tionaliteiten. Dat betekent onher
roepelijk taal- en dus communica
tiestoornissen. Maar bovendien
heeft een aantal mensen geen
enkele ervaring met de manier
waarop een parlementaire demo
cratie. op Nederlandse leest ge
schoeid waarvan de migranten
raad een schaalmodel is werkt.
Of bij anderen lopen de opvattin
gen daarover sterk uiteen. In Ma
rokko bijvoorbeeld geldt heel sterk
het voor-wat-hoort-wat-principe.
Dat is daar heel gewoon. Maar voor
de Spanjaarden en in onze ogen is
dat niets meer of minder dan cor
ruptie. Al die verschillende opvat
tingen onder één noemer brengen
is een bijna onmogelijke opgave.
Zeker onder de huidige omstandig
heden waarbij men elkaar Inclu
sief Van der Velden en mijzelf
met wantrouwende oeen beziet.'
IECHT Het CNV noemt het hoogst verontrustend dat er
in een moeilijke economische situatie als nu niet met de
'gevers valt te praten.
dooi' T. van Deel
AMSTERDAM Wie poëzie zegt, richt zich tot iemand en wil
gehoord en liefst ook begrepen worden. Hij beeft een boodschap
ontwaard in teksten die gewoonlijk maar stil gelezen worden. De
dichter, die verborgen zit in of achter z'n verzen, wil hij zien en
spreken, de lezer die met een boekje in een hoekje zit, wil hij eruit
halen en in een levende relatie brengen Jnet poëzie.
De ouders (Peer Mascini en Elsje de Wijn) met hun dubbel-verloof-
de dochter (Els Ingeborg Smit) in 'Getrommel in de nacht'.
door André Rutten
AMSTERDAM De toneelgroep Baal heeft onder leiding van Leo
nard Frank van een vroeg stuk van Bertolt Brecht, 'Getrommel in
de nacht', een ietwat cabareteske voorstelling gemaakt.
'Afspraken'
Volgens Van der Velden kan de
migrantenraad alleen nog worden
gered wanneer het dagelijks be
stuur van de raad meer armslag
krijgt en er duidelijke afspraken
worden gemaakt over de vergader
procedure. agendering en dergelijke
zodat de vergaderingen niet meer
uit de hand kunnen lopen. Als die
voorwaarden worden ingewilligd ls
Van der Velden bereid zich eventu
eel opnieuw verkiesbaar te stellen
als voorzitter.
Het stuk signaleert de houding van
de burgerij tegenover de Spartacus-
opstand in het Duitsland van kort
na de eerste wereldoorlog. Een bur
germansdochter heeft vier jaar niets
gehoord van haar verloofde, die aan
het front is of was en besluit na
veel aarzelen zich te verloven met
een rijk geworden jonge burgerman,
die haar ouders graag als schoon
zoon willen, en van wie zij overigens
zwanger is. Midden onder dat feestje
komt de doodgewaande soldaat te-
Van een verslaggever
LEEUWARDEN In een flat te
Leeuwarden heeft de politie het li
chaam van een man gevonden die al
vier weken dood was. Het ls de 56-
jarige alleenwonende bouwvakker P.
van der Schaaf. Volgens de politie
leefde de man zeer teruggetrokken:
naar men aanneemt is hij een na
tuurlijke dood gestorven. Buren bel
den de politie omdat zij Van der
Schaaf al in geen weken hadden ge
zien of gehoord.
rug en dat geeft wat haken en ogen.
Eerst lijkt zij hem niet meer te wil
len, en dan sluit hij zich aan bij de
opstandelingen, gereed om de barri
caden op te gaan, dan wil zij hem
weer wel en verkiest hij het grote
witte bed, waar hij de volgende och
tend levend in wakker zal worden.
In deze voorstelling is het sarcasme
ln het stuk op verschillende manie
ren aangescherpt. De burgermansfa-
milie wordt met nadrukkelijke uiter
lijke effecten gespeeld. Toch werkt
dat maar Lij vlagen, omdat het een
beetje gerekt gaat lijken. De voor
stelling krijgt pas halverwege een
pep, als de liedjes en de muziek van
Willem Breuker een overwegende rol
gaan spelen. Eventjes al in de 'Pica-
dilly-bar', vooral in 'De revue van
Glubb', waar het revue-cabaret uit
die tijd lichtelijk grotesk wordt na
gebootst, hetgeen aardig werkt.
De verloofde (Els Ingeborg Smit)
en haar soldaat (Rudolf Lucieer)
zijn in die cabaret-achtige sfeer van
het hele stuk geplaatst als voortdu
rend verbijsterde, onzekere mensen,
hetgeen juist is.
De voorstelling blijft tot en met
20 december in de concertzaal van
Shaffy (niet op maandag).
Dit is globaal gezegd de opzet van
'Poëzie hardop': een serie .program
ma's vol gedichten onder leiding van
Huub Oosterhuis. Tot voor kort wa
ren ze gewijd aan één enkele dichter.,
o.a. aan Hanlo, Lucebert, Nijhoff,
Vasalis, Vroman. Dinsdagavond ging
echter in het Amsterdams theatertje
van De Populier een kollage-pro-
gramma van start onder de titel
'Dichter kom van je boek', met 'frag
menten over liefde en dood'. Uit een
massa teksten is het geheel van deze
voorstelling, die zo'n ruim anderhalf
uur duurt, samengesteld: van Willem
Elsschot tot Hans Faverey, van Ida
Gerhardt tot Hugo Claus, van Leo
pold tot Carmiggelt. De teksten zijn
als in een bloemlezing thematisch
geordend, waarbij een confrontatie
element de innerlyke spanning van
de onderdelen vergroot.
In vorige programma's vertrouwde
'Poëzie hardop' vooral op de kracht
van het woord. Nu is er heel sterk
gezocht naar ondersteuning van de
boodschap, of versterking van de
suggestie die van een tekst uitgaat,
in muziek, zang, beweging. Theatra
le, cabareteske effecten soms, die
scherp getimed als ze waren, hun
functie meestal goed vervuilden. Het
middeleeuwse Egidius-lied werd
mooi ingetogen gezongen, evenals
'Stil staan wy' van Gorter. Daaren
tegen was de kruising tussen blues
en Neerlands Hoop voor de zang van
Hermans' vers 'Muur' weinig ver
heffend. Ook leek me de melodie
waarop het cynische gedicht 'Het
huwelijk' van Elsschot was gezet te
weinig grimmig. Een hoogtepunt was
de muziekloze, knap gezegde kollage
uit Bert Schierbeeks bundel 'De
ROTTERDAM De directeur van
de marinierskapel der Koninklijke
Marine majoor J. P. Laro wordt per
1 december hoofd van de afdeling
protokol van de chef van de genera
le staf/bevelhebber van de landstrijd
krachten. Hij wordt bij de mari
nierskapel opgevolgd door J. J.
Koops, eerste luitenant der mari
nierskapel.
Laro was al in 1945 aan de mari
nierskapel verbonden. In 1952 werd
hij kapelmeester bij de Johan Wil
lem Friso kapel in Assen. Sinds 19G4
is hij daarna directeur van de mari
nierskapel geweest. Hij componeer
de ook enkele tientallen marsen en
maakte met de marinierskapel
grammofoonplaten waarvan er drie
miljoen over de gehele wereld wer
den verkocht. Op 24 november geeft
de marinierskapel in de grote zaal
van De Doelen in Rotterdam een af
scheidsconcert onder leiding van de
scheidende dirigent.
Deur'. Dan blykt poëzie er hardop
een dimensie by te krijgen: die van
een mens.
Het gaat deze programma's natuur
lijk om een boodschap. Daarvoor
wordt de poëzie gebruikt en dat er
voer ik ettelijke keren als hinderlijk.
Teksten worden in een kontekst ge
plaatst waar ze zelf niet om gevraagd
hebben en waar ze vrees ik
soms zelfs tégen zijn. Zoiets is geen
probleem in de doelstelling van
'Poëzie hardop': 'mensen voor elkaar
herkenbaar maken'. Dat is dominees-
taal en het is maar gelukkig dat echt
goede poëzie daar afscheid van neemt
en zich van andere woorden bedient
Die horen we overigens genoeg in
'Dichter kom van je boek': gezegd,
gezongen en gespeeld door Henk
Batenburgh, Wilma Bos, Ineke Holz-
haus, Marnix Kappers, Eric Schutte
laar en Jeanneke Stam. De muziek
is van Antoine Oomen. 'Poëzie Hard
op' gaat door het hele land, maar is
op 1 en 2 december weer in De Popu
lier.
AMSTERDAM De Nederlandse
Organisatie voor Internationale Sa-
menwerkingsontwikkeling (NO
VIB) heeft samen met uitgeverij
Het Wereldvenster een romanpro
ject ontworpen waarin tenminste 12
vertaalde romans uit Afrika, Latijns
Amerika en Azië in Nederlandse
vertaling zullen verschijnen. Op 24
november komen de eerste twee ro
mans: 'Xala' van de Senegalese
schrijver/cineast Sembène Ousmane.
De roman gaat over een rijke zaken
man in Dakar die, levend in wes
terse stijl, getroffen wordt door een
vloek uit de Afrikaanse cultuur.
De tweede roman is van Hugo Neira
Samanez en heet 'Huilca, een Pe
ruaanse boer vertelt'. De uitgave van
deze en de volgende boeken wil een
antwoord zijn op de uitlating 'Zij
hebben wel óver ons geschreven,
maar ons nooit aan het woord gela
ten' die men in ontwikkelingslanden
nogal eens hoort. De beschrijving
van de samenleving in de romans
biedt gelegenheid de mens waarom
het in feite gaat te leren kennen in
zijn gevoelens en gedachten. Neder
land is redelijk goed op de hoogte
van de politiek-economische proble
men van de bevolking in tal van
landen. De mens daarachter dreigt
echter uit het gezicht te blijven.
De extra opbrengsten uit de verkoop
van de romans zullen worden ge
stort in een solidariteitsfonds ten
bate van schrijvers, filmers en beel
dende kunstenaars ln de ontwikke
lingslanden. die in de verdrukking
zijn geraakt.
(ADVERTENTIE)
mingen en de Invloed van de werk
nemers op de investeringen geen
zaken zijn die er met de haren zijn
bijgsleept. Er worden van de
werknemers volgens het CNV vrij
zware offers gevraagd om de be-'
drijven in staat te stellen de wer
kenden aan het werk te houden en
waar mogelijk werklozen weer aan
het werk te helpen. De vakbewe
ging is volledig bereid daarover se
rieus te praten. Maar er kan alleen
worden overlegd in een sfeer van
vertrouwen en mits er enige zeker
heid wordt gegeven dat die offers
ook werkelijk voor dat doel worden
benut.
Volgens het CNV ontbreken zowel
zekerheid als vertrouwen zolang de
werkgevers weigeren om samen met
de werknemers de grote lijnen vast
te stellen van hun investerings- en
werkgelegenheidsbeleid. Het feit dat
vruchtbaar overleg in de stichting
van de arbeid onmogelijk is ge
maakt noemt de vakcntrales ten
slotte maatschapplijk onverant
woord.
Op 'n dag, toen ik wat geld van m'n privérekening
opnam, begon de man van de NMB over spaarrente.
Hij had gezien dat er vaak aardig wat geld op mijn
rekening bleef staan.
Volgens hem kon ik over dat geld meer rente
krijgen wanneer ik elke maand een bedrag van mijn
privérekening naar een spaarrekening liet over
schrijven. Met een NMBSpaarautomaat gaat zoiets
zelfs automatisch. En hoe langer je je geld laat
staan, hoe hoger de rente wordt-tot maar liefst 83/4%.
Omdat ik op dat moment nog niet wist hoe lang
ik mijn geld kon missen, maakte die NMB-man me
ook nog attent op andere spaarvormen, zoals de
Bonusspaarrekening. Dat heeft-ie me allemaal goed
duidelijk verteld.
Mijn dochter van vijftien bijvoorbeeld gaat nu
Zilvervloot sparen bij de NMB. Dan krijgt ze later
van de overheid een extra premie van 10% over
het gespaarde bedrag plus de rente.
Sinds die man van de
NMB me wegwijs heeft
gemaakt, zal niemand mij
meer horen zeggen dat alle I
-spaarrentepercentages NEDERLANDSCHE
één pot nat zijn. MIDDENSTANDSBANK
