Zet steun voort aan
het anti-racismefonds
Liefst bovenin, links vooraan
Vandaag
m
BSI#
ib
Hervormd moderamen:
geen ontslag voor
huwende predikant
l
fllsilla!
'y-
Advies aan gereformeerde synode:
Raad van kerken
verontrust over
resolutie VN
f*
Doopsgezinde
tentoonstelling
in Middelburg
Franse pater kocht
drugs in Amsterdam
Neusverkouden?
j
Rhinospray helpt
Chileense dominees
vrijgelaten
jry
Beroepingswêl
fir
Nieuwe boek
Libanon de dupe
van winstbejag
lr/7\i Ü&p
*1 IsÉt
M te m
Jï»* wtsm
Jjsps
W.4 3bai
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1975
KERK-BINNENLAND
TROUW/KWARTET 2
Van een onzer redacteuren
BAARN De speciale commissie die door de gereformeerde synode was ingesteld om een nieuwe studie
te maken van de gereformeerde steun aan het speciale fonds van het programma van de wereldraad van
kerken tot bestrijding van het racisme (PCR) komt tot de conclusie dat er geen reden is om deze steun
op te zeggen.
Het advies van de commissie komt
volgende week woensdag in de ge
reformeerde synode ter sprake. Voor
de behandeling is een delegatie van
acht man uit de Zuidafrikaanse ge
reformeerde, blanke, kleurlingen,
Van een verslaggever
AMERSFOORT De Nederlandse
raad van kerken is verontrust over
de resolutie aangaande het zionis
me die in de VN werd aanvaard. De
raad van kerken meent dat de uit
spraak dat zionisme een vorm van
racisme is. in het licht van de
geschiedenis 'absurd en ongegrond'
is. In wezen beoogt een dergelijke
uitspraak het bestaansrecht van de
staat Israël aan te tasten, aldus de
verklaring. 'De resolutie moet ook
daarom worden betreurd en afge
wezen. omdat zij een belemmering
kan zijn in het streven naar een
vreedzame oplossing van de con
flicten in het Midden-Oosten'. De
raad spreekt er verder zijn zorg
over uit dat het aanvaarden van de
resolutie afbreuk doet aan de waar
de van uitspraken van de volkeren
organisatie.
zwarte en Indiër-kerken reeds in
ons land aangekomen.
De commissie die de nieuwe studie
voor de gereformeerde synode heeft
uitgevoerd staat onder voorzitter
schap van prof. dr. D. C. Mulder
van de Vrije Universiteit te Amster
dam. De studie was nodig geworden
omdat de blanke Zuidafrikaanse Ne
derduitse gereformeerde kerk aan de
Nederlandse gereformeerde kerken
een ultimatum had gesteld om de
steun aan het PCR te staken in haar
eerstkomende synodezitting.
De commissie-Mulder zegt nu dat dit
ultimatum niet een zaak is van de
Nederlanders, maar van de Zuid
afrikanen, en dat het ultimatieve ka
rakter van de eisen niet mag mee
spelen in de overwegingen. De com
missie stelt vast dat het ultimatum
de gesprekken tussen de Nederduitse
gereformeerde kerk en de Nederlan
ders heeft belast en gehinderd.
Verder gesprek
De commissie dringt er bij de Zuid
afrikaanse blanke gereformeerden op
aan een besluit om met de Neder
landers te breken te herroepen en
verder te gaan met het gesprek over
de eisen die het evangelie stelt voor
een rechtvaardige samenleving. De
commissie adviseert de synode om
de relatie met de niet-blanke ge
reformeerde kerken in Zuid-Afrika
nauwer aan te halen en met deze
kerken het gesprek over het racisme
voort te zetten.
De commissie Mulder wil wel dat
de gereformeerde synode het PCR
kritisch blijft volgen en er op toe
ziet dat het PCR zich beperkt tot
humanitaire hulp en geen oproepen
tot gewapende strijd zal steunen.
De gereformeerde kerken steunen
het PCR sinds maart 1974, toen de
synode van Haarlem besloot dat er
geen doorslaggevende bezwaren wa
ren om zich te stellen achter het
speciale fond. Het speciale fonds is
een deel van het totale programma
tot bestrijding van het racisme. Fonds
en programma zijn een initiatief van
de Wereldraad van KeKrken om in
de Wereldraad van Kerken om in
racisme te bestrijden door middel van
publikaties, bezinningsbijeenkomsten
en dergelijke.
Doelen
De afgelopen jaren heeft zuidelijk
Afrika, omvattende landen als Ango
la, Mozambique, Rhodesië, Namibië
en Zuid-Afrika, nogal veel aandacht
van het PCR gekregen. Het geld dat
het PCR uitkeert aan organisaties en
vrijheidsbewegingen mag alleen be
steed worden voor humanitaire doe
len. Er is een nadrukkelijke afspraak
dat de gelden uiteraard niet gebruikt
mogen worden voor het aanschaffen
van wapens.
De reactie van de organisaties en
vrijheidsbewegingen daarop is dat zij
regelmatig, vrijwillig, verantwoor
ding over de besteding van de gel
den afleggen. Deze verantwoording
is echter uitdrukkelijk vrijwillig om
dat de kerken hierdoor hun solidari
teit met de bevrijdingsbewegingen
kunnen betonen.
De gereformeerde synode besloot vo
rig jaar geen gewoon kerkelijk geld
te zenden, maar zij opende een reke
ning waarop kerkleden geld dat voor
dat speciale doel bestemd was kon
den storten, hetgeen dan via de ge
reformeerde organen zou worden
doorgestuurd. Tot dusver is op deze
wijze achttienduizend gulden door
gegeven.
De blanke Nederduits gereformeerde
kerk in Zuid-Afrika reageerde on
middellijk zeer afwijzend op het be
sluit van de Nederlandse gerefor
meerde synode. Op haar synode, die
in oktober 1974 in Kaapstad werd
gehouden, was een delegatie van de
LI
Hervormd moderamen: geen ontslag meer voor huwende predikante
DEN HAAG De classis Haarlem van de hervormde kerk heeft
het initiatief genomen te komen tofc beëindiging van de nu nog gel
dende kerkordelijke verplichting voor vrouwelijke predikanten zo
dra zij gaan trouwen met hun predikantswerk te stoppen. Het breed
moderamen van de hervormde synode heeft dit initiatief overgeno
men en laten omzetten in een voorstel, dat de hervormde synode
volgende week krijgt te behandelen.
Prof. dr. D. C. Mulder
Nederlandse gereformeerde kerken
aanwezig. Tijdens hun verblijf be
sloot de synode van de Nederduits
gereformeerde kerk met de Neder
landse gereformeerden te breken
tenzij deze laatsten op hun eerstvol-
gende synode zouden besluiten zich WlJZlging
niet langer achter het speciale fonds
van het PCR te stellen.
De commissie voor kerkordelijke
aangelegenheden stelde (voor ordi
nantie 1-16-91 de omschrijving voor:
'Vrouwelijke lijlmaten, die in een be
diening zijn gesteld, leggen deze
neer op de laatste dag van het jaar
waarin zij de leeftijd van zestig ja
ren hebben bereikt'. Daarmee wordt
in dit gedeelte van de kerkorde niet
meer gesproken over de dag waarop
zij in het huwelijk treden.
worden is een eerste stap gezet op
de weg naar volledige opheffing van
de kerkordelijke belemmeringen
voor de vervulling van het predi
kantsambt voor vrouwen.
(ADVERTENTIE)
UIT
VAN LEZERS
Ouderwets (2)
Dat dominee Van der Wiel uit
Leeuwarden met zijn 37 jaren,
naast vesper, jeugd-, themadiensten
enz., op verzoek een ouderwetse
kerkdienst zal houden, geeft een
warm en blij gevoel. Het advies van
dominee Kwast daarentegen maakt
verdrietig, klinkt liefdeloos voor de
(oudere) naaste.
Standdaarbuiten M. van Bracht
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
PPR (2)
Met verbazing las ik het stukje vol
aantijgingen tegen de PPR, van de
heer Boeve. De PPR kan juist in
geen enkel opzicht de doelstellingen
van de CPN onderschrijven (o.a. dui
delijk anti-religieus). Dat wij slechts
bestaan uit dwarsliggers, protest-
marcheerders en wat dies meer zij is
barre nonsens. Ik ken in de PPR ve
le overtuigde hervormden en vooral
gereformeerden, die het in het CDA
niet zien zitten. Heeft niet een groot
percentage van hun stemmers zich
uitgesproken voor het samengaan in
een regering met de WD? Een par
tij waarvoor bezitsvorming heilig is!
De PPR voelt zich dan ook geroepen
een zoutend zout te zijn, waarbij het
ons volk wil wijzen op het funeste
van deze vorm van machtsconcen
tratie. En wat die afval betreft: 'de
tijd zal het leren', er zijn wel meer
opiniepeilingen de mist ingegaan.
Velp H. J. Veenvliet-v. d. Horst
zus Sirach hoofdstuk 21, vers 18:
Als een verstandige een goede leer
hoort, gelooft hij ze en verbreidt ze,
maar hoort een moedwillige ze, zo
mishaagt zij hem, en hij werpt ze
achter zijn rug.
Abcoude J. C. Janssen
Ouderwets
Ik vraag me af of oudere mensen
graag 'ouderwetse kerkdiensten'
willen, of dat dit argument alleen
maar gebruikt wordt als een doekje
voor het bloeden. Neem b.v. het rit
misch zingen. Dit dateert al van
1946/1947. Iemand die nu 70 jaar oud
is heeft bijna 29 jaar ervaring in het
ritmisch zingen. Zou deze persoon
nu werkelijk staan te trappelen om
'ouderwets' te zingen? Ik zou wel
eens willen weten hoe men altijd aan
dat 'Men' komt. Is er een enquête
ingesteld? Of is het maar gevoels
matig? En nu we zo'n prachtig Lied
boek hebben moeten dan zo nodig de
gereformeerde meezingers weer van
stal gehaald worden? Reeds dr. A.
Kuyper kon geen waardering op
brengen voor het lied 'Daar ruist
langs de wolken'. In een schrift
overdenking over Mattheus 1 vers 21
schreef hij o.a.: 'Die wolken boven
ons zwerk zijn stom en spellen ons
van Jezus' naam geen letter'. Het
(ADVERTENTIE)
moet ook wel altijd slecht weer we
zen als je dit liect zingt. Maar ja.
als je een elektronicum in je kerk
plaatst kun je van alles verwachten.
Geen show, zegt ds. Van der Wiel.
Misschien niet gewild, maar onge
wild toch koren op de molen van hen
die altijd (meestal niet gefundeer
de) bezwaren tegen welke vernieu
wing dan ook hebben.
Utrecht C.F. Morriën
Waar dan?
Ondergetekende las in Trouw van 11
november 'Hondenpoep wordt aange
pakt'. Ik ben het daar volkomen mee
eens, maar waar moeten onze hon
den dan hun behoeften doen? Heeft
men daar wel eens aan gedacht? In
de goot, dat kan onmogelijk vanwe
ge de auto's. Midden op straat lijkt
mij te gevaarlijk. Ik heb wel een
nieuwe leuze: 'Op de stoep geen
hondenpoep en ook de auto's van de
stoep'.
Voorburg A. Toet
Verbijstering (2)
Ds Cohen Stuart uit Poortugaal is
verbijsterd. Ik zou er op willen wij
zen dat er tienduizenden Nederlan
ders te vinden zijn, die nooit gedoopt
en toch geen Jood zijn. Overdrijft ds.
Cohen Stuart de waarde van het
doopbewijs niet een beetje: Ik heb
nog nooit gehoord dat Hitler's vrien
den een Jood lieten lopen, omdat hij
een doopbewijs in zijn bezit had.
Voerendaal. J. G. Gonkel.
Van een onzer medewerkers
MIDDELBURG Met een congres
van de doopsgezinde historische
kring is de tentoonstelling geopend
over de geschiedenis van de doops
gezinden in Zeeland.
De tentoonstelling, in het Rijksar
chief te Middelburg, duurt tot 17 ja
nuari. Aan de hand van een uitge
breide katalogus "Voortrekkers en
Stilstaanders' krijgt men een uitste
kend beeld van het wel en wee van
vijftien generaties dopers leven in
Zeeland.
De doopsgezinde historische kring
werd in 1974 opgericht en telt thans
425 leden. Dr. S. L. Verheus uit Am
sterdam toonde in zijn openings
woord op het congres het grote nut
van de beoefening van de doperse
geschiedenis in internationaal ver
band. Vanaf het begin (1525) heb
ben de dopersen met interne moei
lijkheden te kampen gehad. Men
sprak van stilstaanders en voortrek
kers. De gemeente Zierikzee kreeg
de bijnaam 'stilstaanders', toen zij
rond 1570 geen partij wilde kiezen in
de strijd tussen de Friese stroming
(strenge levensopvatting) en
Vlaamse (de meer rekkelijken)
bijgevolg door beide richtingen in de
ban werd gedaan.
Dr. Verheus stelde de vraag, wat de
huidige doopsgezinden doen: het do
perse erfgoed actualiseren of opgaan
in de welvaartsstaat.
Secretaris Visser gewaagde
groei van de kring. De Doqpsgez#
bijdragen, waarvan po.Tvei'ichei,
mogen zich ook buiten de kerk'^iri
een goede belangstelling verheugen.
Maar om de massa te bereiken, is
eenvoudiger taal nodig. Ook zullen
de kerkelijke archieven toegankelij
ker moeten worden. Nu is, alles nog
te veel verspreid en soms erg onge
ordend.
's Middags hield dr. A. L. E. Verhey-
den uit Vilvoorde een boeiende cau
serie over de Zeeuwse bijstond aan
de Vlaamse broederschap. Dezelfde
namen komen steeds terug en
Zeeuwse lekepredikers werkten met
zegen in Vlaanderen en het Land van
Waes. Maar na de pacificatie van
Gent werd het voor de volgelingen
van Menno Simons erg moeilijk nog
langer in hun land te blijven. Velen
weken uit naar Zeeland. Zelfs in
Tholen en Sint Maartensdijk ont
stonden doperse gemeenten.
Het breed moderamen van de synode
voegt daar aan toe, dat een wijzi
gingsvoorstel van de kerkorde in
voorbereiding is, waardoor de pen
sioengerechtigde leeftijd voor man
nen en vrouwen gelijkgetrokken zal
worden en op 65 jaar gesteld. Als
dit laatste voorstel te zijner tijd
wordt aanvaard, kan de betreffen
de kerkorde-bepaling (ord. 1-16-9)
in zijn geheel vervallen.
Het breed moderamen is van me
ning, dat indertijd niet de bedoeling
heeft voorgezeten discriminerende
maatregelen te nemen. 'Aangezien
echter gebleken is, dat er op het
ogenblik geen begrip bestaat voor de
indertijd geldende overwegingen en
zij voornamelijk worden verstaan als
een uiting van discriminatie, meent
het breed moderamen dat thans on
verwijld moet worden overgegaan
tot opheffing van wat wordt aange
voerd als discriminitoir'.
Over de voorstellen zal op de a.s.
synodevergadering in eerste lezing
worden beslist. Als ze aanvaard
MULHOUSE (Reuter) De Franse
pater Girardin (42), leider van een
centrum tot hulp aan gewezen drug
verslaafden, is in staat van beschul
diging gesteld op verdenking van
drugsmokkel. Hij heeft bekend zelf
aan heroine verslaafd te zijn. Pater
Girardin is aangehouden na een be-
- zoek aan Amsterdam, waar hij drugs
de had gekocht van geld, dat hij van
liefdadige instellingen had ontvan
gen ten behoeve van zijn centrum.
(ADVERTENTIE)
oatWo^"SVn,Pn
van een tekort aan
.totnen z
vitamines
van het B-complex.
!t^°ZT^Ür" succesvo(
UITSLUITEND VERKRIJGBAAR BIJ UW
DROGIST EN APOTHEKER
GENEVE (LWI) De twee Chi
leense predikanten, die onlangs ge
arresteerd waren en tegen wier ge
vangenneming onder meer door het
moderamen van de Nederlandse her
vormde kerk is geprotesteerd, zijn
na drie weken vrijgelaten.
Het bureau voor Latijns-Amerika
van de verenigde presbyteriaanse
kerk in de Verenigde 'Staten heeft
een telefoontje gekregen van domi
nee Juan Polanco, praeses van de
evangelisch presbyteriaanse kerk in
Chili, waarin hij meedeelde, dat hij
en dominee Dennis O'Shee op vrije
voeten zijn, maar dat hun toekomst
onzeker is.
Dominee Polanco sprak zijn grote
dank uit voor de solidariteitsbetui
gingen. Zijns inziens hadden de pro
testen uit verschillende landen hen
voor erger bewaard en hun vrijlating
bespoedigd.
Religies
Ergens in ons land rijdend j m
autoradio aan luisterden wij
'Meer over minder', een uita
van de NOS, waarin allerlei re
heidstoestanden aan het wooi
men. Naast veel wat de NOS
goed en vaak veel beter aan
omroepen kan overlaten, mii
juist wel een typisch NOS-pn
ma. Daarin hoorden wij een
katholiek geestelijke in wat ti
gestemde bewoordingen een h
godsdienstoefening in een kattf®^
kerk inleiden.
Te hoog gestemd, omdat daa j
vraagloos gesteld werd dat v
zelfde God aanbidden. Maar
met die vragen worden wij
woordig duidelijk geconfroi
Als het dan maar niet uitloopt
Mish-Mass, die enkele weken g 11
in New York gehouden werd.
centrale punt van de kerk
dame in lange japon te zien i
ven haar uittronend een ge
jongeman. De eerste moest de
der van de Wereld voorstellen ®n;
tweede God zelf.
Deze kosmische mis werd opgi
in de episcopal cathedral of S
the Divine, toegangsprijs: vijf [en
(ongeveer dertien gulden). v
werd geleid door de zoon van
Khan (de stichter van de so
weging). Wanneer we dan nog
dat het uitgangspunt van de
secte is 'de eenheid van alle
verbaast het ons niet om Mozi
ma, Jezus, Elia, Mohammed, B< pe(
en Shiva tegen te komen in de |,rt
van de mis, allen op gelijke wij
bonden met de godheid boveni
'Vreemd gezelschap voor Moha P)
een profeet die zichzelf noo anc
schouwd heeft als meer dan ej >rla
ver menselijk wezen', voegt Tij nie
het bericht toe. Ik dank: we dei
vreemd voor alle genoemden. I rak
geval een levensgroot teken en
weg die sommigen menen te fan
gaan.
NED. HERV. KERK
Beroepen te BunschotenJ. de me
ken te Benthuizen; te Epe (t 10r
gew. wijkgem.) toez.: A. St< >ffe
te Barneveld (buitengew. wi itie
i.w.). ing
Bedankt voorVeenendaal (nw« ent
pl. wijk 7)J. Smit te Hilv con
:a.
Etio
;he
GEREF. KERKEN VRIJG.
Bedankt voor Leiden: L.
Graaff te Heerde Wapenveld.
GEREF. GEM.
Beroepen te 's Gravenpolder:
gunst te Veen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Langeslag-Hein
van der Vaart te Lobith, die /|f|
roep heeft aangenomen. H-W,
geest. verz. opvarenden bmne B|n,
pen in O.-Nederland; te Ede:
Hekman te Vriezenveen.
Idri
'b
igin
Hans Dorresteijn. Je bent i
beest. 24 blz.
Willem Wilmink. Visite uit de
32 blz.
Beide boekjes bij C. J. Aarts, Aj
gracht 92, Amsterdam, 1975.
per stuk.
Achter de rug
Vanmorgen lees ik in mijn krant:
Het kabinet Den Uyl weigert in te
gaan op het klemmende advies van
de president van de Nederlandse
Bank, dr. Zijlstra. de overheidsuit
gaven sneller en verder terug te
schroeven.
Ik moest toen denken aan wat ik
lees in het apokriefe bijbelboek Je-
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Direktie - commerciële
afdelingen -
administratie:
Wibautstraat 131,
tel. 020-913456,
Postbus 859.
Redaktie:
Nieuwe Zijds Voorburg
wal 280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9, Rotterdam.
Tel 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22, Den Haag
Tel 070-469445.
Postbus 101.
ZWOLLE GRONINGEN:
Melkmarkt 65, Zwolle.
Tel 05200-17030.
Postbus 3.
Deze week in
Hervormd Nederland o.a.:
ft Prof. Casimir en de kern
energie,
ft Suriname wacht bloed.
zweet en tranen,
■ft Wereldraad doet te veel aan
theologie,
ft Hans de Boer nieuwe voor
zitter van de A.R.P.
ft Pasolinl explosie van
werkelijkheidsliefde.
Ik abonneer
mij op/vraag
proefnummer
Ivan
Hervormd
Nederland.
ADRES:
WOONPLAATS:
GIRONUMMER:
TELEF.NR.:
ab.prijs ƒ51,— per Jaar.
Abonnementen kunnen elk
ogenblik ingaan.
Bon Ingevuld in BLOKLET-
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland.
Anlw nummer 1776. I)en Haag
De bekende predikant-dichter Willem Bar
nard scharrelt, zoals hij het zelf uitdrukt,
in zijn vakanties graag rond in Engeland in
versneden nostalgie naar de achttiende
een soort romantisch toerisme met een on-
eeuw. Kerken kijken en kerkhoven, met
voorliefde voor plaatsen, waar de herinne
ring nog hangt aan cultuurdragers uit ver
leden tijden: Constable, de Bronté's, maar
ook de dorpsdominee, die het lied 'Voor
waarts, christenstrijders' schreef.
Van een onzer redacteuren
Hij heeft een genoegen als een kleine jongen, om
maar rond te scharrelen en te kijken en door
kruist Engeland het liefst gewoon in de bus, en
dan graag bovenin de dubbeldekker, liefst het
voorste bankje aan de linkerkant.
Driemaal, in 1966, 1967 en 1969, hield hij rdn bus
man's holiday en stuurde onderweg 'prtntbrief-
kaartkrabbels' naar de bladen 'In de Waagschaal'
en 'Woord en Dienst', die nu gebundeld zijn in
een boek 'Papier als reisgenoot' (uitgave Holland,
Haarlem, 159 blz. met 16 fraaie foto's van J. W.
Schulte Nordholt, 17,90). Een busman's holiday,
en wie zo'n uitdrukking bij Barnard leest, moet
rekenen op een dubbele bodem. Trouwens, tussen
neus en lippen door komt er heel wat theologie
in deze krabbels voor.
Anglofielen doen er goed aan. dit boekje mee te
nemen als reisgenoot
Hier volgt een fragment uit het boek, getiteld
'Een venster op het Noorden', door Barnard ge
schreven in de kerk van Dereham bij het graf van
Wiliam Cowper. die hier in 1800 overleed en van
wie J. W. Schulte Nordholt (die ook bijgaande
foto maakte) gezang 447 en 448 in het Liedboek
vertaalde.
Dereham. Een man zit te hijgen op een serafijn,
zo'n bastaardorgel met de tongen uit de mond.
een zwelkast in de buik en voortdurend ont
stemd. Het is een moedeloze kerk waar wy zijn
terechtgekomen, terzijde van een dof dorp. Als
je achterom loopt door het gras vergoedt het
landschap wel weer veel moeite, dat is waar:
bomen en velden met barmhartig groen. Ook de
toren die vierkant bij het heiligdom heeft post
gevat is betrouwbaar. Naast de kerk trouwens is
een parkeerplaats voor de conservatieve club. En
RÉ** JÉÜ
Het gedenkraam voor Cowper
ook dat geeft moed, Engeland gaat nooit verloren.
Nietwaar, er is toch nog veel moois op dit. eiland,
ook hier, als je het maar zien wilt!
Er is veel moois, ook hier, in Dereham Parish
Church. Het valt mij zeker op omdat het orgel
zwijgt. Er is een heel lief houten scherm, oud
en met ruwe figuren beschilderd. Ik zit net om
het hoekje erachter, met de schouderbladen tegen
de houtworm. En hier in deze jzijkapel is dan het
graf van Willem Cowper, waarvoor we eigenlijk
gekomen zijn, een koperen vierkant vermeldt be-
schiden zijn naam en het jaar van zijn dood, 1800.
Een ijzeren hek sluit de nis af. Maar boven die
plek waar de rusteloze man begraven ligt heeft
men een monument opgericht, het is trouwens
van Flaxman, voorstellende de bijbel, stoer en
betrouwbaar, met zijn eigen boek, the Task, er
tfegén aan geleund en droef neerhangende vredes
palmen er overheen. Bijbel en Task staan samen
boven op een steen die een gedicht te lezen
geeft, of haast niet meer. de letters zijn half on
leesbaar geworden gelukkig, het is een lelijk ge
dicht, niet in overeenstemming met de poëzie ter
ere waarvan het zich opdringt.
Ik kijk liever naar het raam erboven, waar hij op
te zien is, Cowper, met zijn hond en zijn tamme
hazen, kleurig in een paarse jas, de vreemde muts
op het hoofd, de kuitbroek aan, in een boudoir
tje van glasbeschildering. Citaten uit zijn poëzie,
geïllustreerd en wel, omranken dat intieme tafe
reel van de dichter met een boekje in de hand
waar hij vriendelijk overheen kijkt. Nee, het is
geen mooi monument, die tombe, het is te zwaar
en te zwetsend. Mary Unwin, de engel die hem
niet eerder verliet dan toen ze doodging, wordt
ook geëerd met een vers en eveneens de verzorg
ster van zijn laatste jaren, Margaret Perowne,
maar het ene dichtsel is al naarder dan het an
dere.
En dat is dan het monument voor de man die
zoveel duisternis doorstruikeld heeft om ons een
handvol van de mooiste kerkliederen na te laten.
Soms groet een licht van vreugde de christen als
hij zingt! Voor mij behoren de Olney-hymns tot
de merkwaardigste voortbrengselen van het in
nige christendom. Een lied als God moves in a
mysterious wordt trouwens tot de meest geliefde
gezangen van de engels-sprekende wereld gere
kend en ook bij ons in het nederlands is het
thuis geraakt. Erik Routley, de befaamde engelse
h.mnoloog, telt dat lied bij 'our national anthems'
en het is waarschijnlijk Cowpers beroemdste ge
dicht.
Maar het meest aangrijpend is misschien wel dat
lied (om zijn al te stoutmoedige beeldspraak en
zijn gruwelijke bloedtheologie thans even luid
keels verworpen als het vroeger gezongen werd!)
met de meesterlijk allitererende beginregel:
There is a fountain fill'd with blood.(Een pa
radijselijke bron, no. 69 van het 'rode boekje' der
102 gezangen).
Het licht valt in Cowpers liederen met zware
kleuren van buiten af naar binnen. Vaak is zijn
bestaan alleen maar duister en dof geweest. Het
als dat raam boven zijn tombe. Door dat raam
valt nooit de volle gulle ochtendzon of het milde
namiddaglicht. Het is aan de noordkant. Maar
men ziet door het glas heen, als dc dag helder is,
de aanwezigheid van het volle licht elders.
Wat precies de invloed op
van de Stratenmakeropzeesl
zou ik niet durven zeggen. I
weet wel dat die groot is. Ti
niet alleen kinderhoofden zin
liedjes na, ook heel wat volwi
zijn verrukt van de teksten. 661
stijn en Wilmink zyn twee -
rijke tekstschrijvers voor d( >TE
gramma geweest. Hun liedje ms
kinderen drukt Aarts nu vo0vi,
deel af. Wie de platen heeft lr
dus van de teksten voorzien (i
den gedeeltelijk ook al wel
boek dat Born over de Straat
maai- zonder auteursnaam!),
stijn blijkt de schrijver van le
het gehoor liggende lied 'Je bi
liegbeest, een jokkebrok val
ren en van voren. Maai- ga e 0115
blieft mee door, want het is z
pig om te horen'. In Dorrestijl
jes voelen de kinderen zich 1 7 z.
rot, ze zijn ongelukkig, hebbe
ne gebreken, zijn een stijve h
gymles, vervelen zich op /"J
hebben liefdesverdriet, zijn
na een verhuizing. Daarin
scheidt hij zich van Willem ,jjv
die een wat ruimere scope n
hebben. Het titelgedicht van
bundel (ook een keus; de rest u*
'Dat nvprlrnmf ipHpi-epn wp>1'
