Begrotingstekort
niet hoger dan
vijftien miljard
Kloof die nauwelijks te overbruggen is
Rijkspostspaarbank
Surinaamse oppositie
blijft bij 25 november
Positie van minister
Vorrink is versterkt
Regering mikt voor
Suriname nog steeds
op 25ste november
sdresser.:
Nederlander
ontvoerd
Duisenberg wijst grens aan
Voorzitter PvdA
betreurt uitspraak
Berlijnse muur
Homofilie status of stigma?
Vraag uitvoerige informatie
uw nationale spaarinstelling H3SS
PPR-gedeputeerde
blijft voorlopig nog
Ontwikkeling van eigen beleid
Den Uyl optimistisch
RITA
Contactstoornissen tussen Noordafrikanen en Nederlanders:
Misverstand
door 'ja'
SATERDAG 4 OKTOBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Duisenberg (financiën) zal er niet mée
akkoord gaan dat het begrotingstekort voor 1976, vastgesteld op
vijftien miljard gulden, nog hoger wordt. Hij heeft dit gisteren
aan de Tweede Kamer meegedeeld.
(ADVERTENTIE)
Die 15 miljard gulden, het ver
schil tussen de inkomsten en de
uitgaven van het rijk in 1976 moe
ten onder meer door leningen wor
den gefinancierd. Volgens de mi
nister laten de financieringsmoge
lijkheden het volgend jaar geen
groter tekort toe.
Neptunes
Dit betekent dat het voor de Kamer
.veel moeilijker zal worden om nog
.wijzigingen aan te brengen in de
plannen van de regering voor 1976.
ei Omstreden maatregelen zoals de
ra uitdienststelling van de marine-
w'Neptunes of de aanzienlijke verho-
;ing van de wegenbelasting kunnen
ilieen ongedaan worden gemaakt
j als daarvoor bezuinigingen op an-
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De voorzitter van de
.PvdA. mevrouw Ien van den Heu-
vel, betreurt, de uitspraak over de
Berlijnse muur die door een PvdA
delegatie na een bezoek aan Oost-
Duitsland werd gedaan.
De delegatie zei toen de Berlijnse
muur als een historisch Juiste be
slissing te zien. ondanks de nadeli-
11 ge effecten die eraan kleefden. Zo-
ei als bekend ontlokte deze uitspraak
kritiek in de PvdA leiding.
Mevrouw Van den Heuvel heeft nu
laten weten dat het zeker niet de
1 bedoeling te suggeren dat wat er
rond de Berlijnse muur gebeurd is
zo erg niet was.
Aardgas
1°
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM-/DORDRECHT:
Westblaak 9-11, Rotterdam
Tel 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel 070-469445.
Posbus 101.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel 05200-17030.
Postbus 3.
Zojuist verschenen:
Een onaanvaardbaar dilemma voor de wonende mens
door Dr H. Bade
De auteur, predikant van de Gereformeerde Kerk te Landsmeer, wil met
dit geschrift een belangrijk, maar tot dusver verwaarloosd aspect van de
homofilie onder de aandacht brengen. Daarbij is niet beoogd alles wat
reeds over dit onderwerp gepubliceerd en gezegd is, te verwerken en/of
te beoordelen. Zijn studie is er alleen op gericht de discussie over de ho
mofilie een extra dimensie te geven door deze problematiek te benade
ren vanuit een gezichtshoek, die nog niet aan bod is gekomen, t.w. van
uit een „ethiek van het wonen".
De kernvraag luidt dan: is de homofiele praxis haalbaar voor wie „wo
nende mens" wil zijn in de authentieke betekenis van het woord? Of wor
den met de verdere propagering en legalisering van die gedachte in feite
zowel de homofiel als de samenleving in haar geheel voor een uitzicht
loos dilemma geplaatst, dat voor christen en niet-christen onaanvaard
baar is?
Dat is, kort geformuleerd, de vraag waarop dit boek een antwoord tracht
te geven in eerste en laatste instantie vanuit de Bijbel. Daarnaast ko
men verschillende takken van wetenschap aan het woord, niet uit be
hoefte aan volledigheid, maar omdat „wonen" wel een gewone, maar
niet zo'n eenvoudige zaak is als het woord suggereert.
Een zeer verhelderende studie, waarin bondigheid, diepte en duidelijk
heid op gelukkige wijze zijn gekombineerd. Het boek telt 98 pagina's en
verscheen in fraaie paperback-uitvoering.
Prijs ƒ12.50. U kunt het bestellen door gebruik te maken van onder
staande BON. Zend deze aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder
postzegel) aan:
UITGEVERIJ T. WEVER B.V.
ANTWOORDNUMMER 5 FRANEKER
Zend mij
rechtstreeks/via boekhandel:
BON
ex. Dr H. Bade. HOMOFILIE STATUS
OF STIGMA? Paperback, 12.50.
Straat-
Doorhalen wat u niet wenst.
TR/KW
Spaardeposito
met 8/4%rente
dere posten of andere belastingver
zwaringen in de plaats komen.
Minister Duisenburg heeft de Ka
mer voorts laten weten dat het
nieuwe werkgelegenheidsprogram
ma van drie miljard gulden onge
veer tienduizend man een jaar aan
het werk zal houden. De minister
hoop overigens dat dit aantal nog
wat hoger zal worden door de bij
drage van het rijk in het kinder
bijslagfonds. Dit betekent namelijk
een verlichting in de kosten die de
bedrijven voor hun werknemers
moeten betelen.
Prijsstijgingen
Voor die kosten zijn ook de prijs
stijgingen van groot belang. Vol
gens minister Duisenberg zullen de
verhoging van de BTW en de aard-
gasprijs leiden tot een prijsstijging
van de gezinsconsumptie van res
pectievelijk 0.4 en 0.7 procept. De
verhoging van enkele accijnzen en
van de wegenbelasting heeft een
invloed van nog eens 0.4 procent
op de prijsstijging.
Looptijd 7 jaar, vaste rente 83A%
Looptijd 6 jaar, vaste rente 8'/2%
Looptijd 5 jaar, vaste rente 8Vi%
Looptijd 4 jaar, vaste rente 8
Minimum storting f 1.000-
Rente jaarlijks opneembaar
Tussentijdse opneming mogelijk
voor aankoop eigen huis
Zend mij de folder met uitgebreide inlichtingen
ove> deze spaardeposito's.
«gl
7
- Straat
Woonplaats
Deze coupon ongefrankeerd opsturen naar:
Ri^spostst:,aarbank'Amsterdam' j
Ten aanzien van het aardgas
streeft de regering al naar invoer
om de uitputting van de bestaande
eigen voorraad langzamer te doen
verlopen. Een probleem is dat de
regering, in een tijd dat aardgas
nog niet zo'n gewild produkt was,
veel contracten met het buitenland
heeft afgesloten. De levering aan
het buitenland ka-> daarom niet
worden stopgezet.
Van een onzr verslaggevers
GRONINGEN De Groningse
PPR-gedeputeerde Halbe Kuipers
treedt nog niet af. Hij wil eerst de
uitspraken vain het landelijke voor
jaarscongres van zijn partij af
wachten. Daar komt de verhouding
bestuurders partij aan de orde.
Zoals bekend heeft de provinciale
ledenvergadering van de PPR in
Groningen het vertrouwen in Kui
pers opgezegd, omdat hij zich tegen
een anti-DSM-rapport van zijn
partij heeft gekeerd. Er blijken ook
nog meer wrijvingen tussen hem
en het provinciale PPR-bestuur te
zijn. Overbrugging daarvan lijkt
onmogelijk. Het Groningse PPR-
bestuur heeft inmiddels ook het
vertrouwen opgezegd in het staten
lid Berend Kingma. Samen met
hun eventuele opvolgers in Provin
ciale Staten Hylke Tromp en
Bas van den Bent hebben Kui
pers en Kingma een verklaring uit
gegeven waarin staat dat het lan
delijke PPR-congres zal worden af
gewacht. Kuipers weet zich verze
kerd van de steun van het landelij
ke PPR-bestuur.
Van een verslaggever
SCHIPHOL De Surinaamse oppositiepartij VHP is en blijft
voorstander van de onafhainkelijkheid van Suriname op 25
november.
(ADVERTENTIE)
Dit verklaarde gistermorgen op
Schiphol het VHP-statenlid (en
oud-minister) mr. dr. drs. J. Adhin,
die in Suriname als één van de
gematigde en meer bezonnen leden
van de oppositie geldt. Hij is naar
Nederland gereisd in gezelschap
van het statenlid Hindori. die zich
eerder in Suriname kritisch heeft
uitgelaten over de polariserende
elementen in de Surinaamse poli
tiek, zowel bij regering als bij de
oppositie, e datum van 25
november is haalbaar, mits er in
Suriname echt hard gewerkt wordt.
De kritiek van Vondeling, dat de
Surinaamse oppositieleden beter in
Suriname hadden kunnen blijven
omdat daar dringende zaken zijn af
te handelen, noemde de heer Adhin
onjuist. 'Wij moeten eerst in Ne
derland constructief werken, juist
omdat er in Suriname niet hard
gewerkt wordt', aldus de heer Ad
hin.
Maandag, zo zei hij, zal de VHP-
fractie uit de Surinaam'se staten
voltallig in Nederland aanwezig
zijn. De fractie wil dan proberen
het dissidente statenlid Lee Kong
Fong, die ook in Nederland is, over
te halen, in Suriname een staten
vergadering bij te wonen. De heer
Lee Kong Fong heeft dat tot nu toe
steeds geweigerd, beducht als hij
was voor eigen veiligheid. Door zijn i
afwezigheid slaagde de oppositie er
tot nu toe naet in een meerderheid
van één stem te krijgen öm de
regering-Arron tot heengaan te
dwingen, of althans haar met haar
eigen onmacht te confronteren.
van Suriname te veel naar het Ne
derlandse model van de parlemen
taire democratie te hebben geke
ken. 'Zij hebben de situatie in Su
riname verkeerd beoordeeld en
daardoor' een sfeer geschapen die
het mogelijk maakt dat de huidige
Surinaamse regering doldrieste din
gen is gaan 'doen', aldus Adhin.
Uit Paramaribo komt het bericht
dat statenvoorzitler Wijntuin een
officiële statendelegatie heeft aan
gewezen, die waarschijnlijk volgen
de week naar Nederlandzal komen
REÜNIE
CORDERIUS COLLEGE
AMERSFOORT
i.v.m. het 25-jarig bestaan op
vrijdag 17 oktober a.s. van
16.30 - 22.00 uur in het
'schoolgebouw Lamb, Heyn-
ricsstraat.
Oud-docenten en oud leer-
-lingen die zich nog niet
hebben aangemeld.
BEL: 033-11249
De reüniecommissie.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De positie van minister Vorrink, die verantwoorde
lijk is voor de coördinatie van het milieubeleid binnen het kabinet,
is geleidelijk duidelijk versterkt. Dit komt onder meer door de
ontwikkeling van een eigen beleid van minister Vorrink en door
de groei van de relatie'met andere departementen.
om de behandeling van de wet voor
Surinaamse onafhankelijkheid in de
Tweede Kamer bij te wonen. De
delegatie wordt geieia door voorzit
ter Wijntuin zelf. Verder zitten er
slechts zeven leden van de NPK-
regeringscoalitie in.
DEN HAAG Minister-president Den Uyl heeft zich gisteren
optimistisch uitgelaten over de mogelijkheid dat de onafhanke
lijkheid van Suriname op de voorziene datum van 25 november
een feit zal zijn.
Dit schrijft minister-president Den
Uyl in een brief aan de Tweede
Kamer over de coördinatie van het
milieubeleid en de integratie daar
van in het totale beleid van het
kabinet. Om deze brief was door de
Tweede Kamer gevraagd in een
motie van Jan Terlouw, fractie
voorzitter van D'66. Deze motie in
februari 1974 aangenomen, verving
een eerdere regelrechte uitnodiging
aan het kabinet om de positie van
mevrouw Vorrink te versterken, die
echter door de betrokken minister
met klem van de hand werd gewe
zen. Achter deze uitnodiging lag de
vrees dat de positie van minister
Vorrink binnen het kabinet te zwak
zou zijn.
Brief
De wijze waarop het milieubeleid in
het kabinet wordt gecoördineerd, ls
vastgelegd in een brief van de
toenmalige premier Biesheuvel. De
structuur zoals die in de praktijk is
uitgewerkt, functioneert volgens
premier Den Uyl bevredigend" en
'biedt ruimte voor een verdieping
en verbreding van het beleid, zowel
op het terrein van de ruimtelijke
ordening ais op het terrein van de
Beveiliging
De heer Adhin verklaarde ook dat
de VHP zelif voor de nodige vediig-
heidsmaatrgelen zal zorgen bij een
dergelijke vergadering van het par
lement. Hoe die beveiliging er zal
uitzien, wilde hij niet zeggen, maar
hij sloot de mogelijkheid van
'schermutselingen' tussen de eigen
VHP-veiiigheidsdienst en de politie
niet bij voorbaat uit.
De heer Adhin verweet de Neder
landse regering en parlement, met
name de afgevaardigden van de
PvdA bij het onafhankelijk worden
De regering ziet, aldus premier Den
Uyl, na afloop van de wekelijkse mi
nisterraad, nog steeds mogelijkhe
den de tegenstellingen in de Suri
naamse Staten te overbruggen en
als het hoofd koel wordt gehouden
zijn er reële mogelijkheden de uit
gestippelde weg naar de onafhanke
lijkheid af te wandelen,
timisme op het feit, dat de opposi-
Premier Den Uyl baseert zijn op
tiepartij VHP inmiddels commentaar
heeft geleverd op de ontwerp-
grondwet. Dit commentaar houdt in
essentie een aanvaarding in van de
ontwerp-grondwet en legt geen we
zenlijke verschillen tussen het kabi
net en de oppositie bloot.
De premier gelooft dat ér in mate
rieel opzicht gezien weinig beletse
len meer zijn om dé ontwerp-
grondwet en daarna de rijiswet die
de onafhankelijkheid regelt, in de
Surinaamse Staten te behandelen.
Tot nu toe heeft de Surinaamse
oppositie, die de meerderheid heeft
in de Staten, volgehouden dat eerst
de grondwet en daarna de onaf
hankelijkheid behandeld moeten
worden in de Staten. Nu de voorbe
reiding van de behandeling van de
grondwet in een dergelijk vrgevor-
derd stadium is, moet het mogelijk
zijn dat de zaak alsnog rond komt.
De minister-president wil niet in
gaan op het verzoek van de leider
van de uit de regeringspartij getre
den driemansfractie, mevroutv Lies-
dek-Clark, om Nederland troepen
naar Suriname te laten sturen, te
neinde de veiligheid daar te garan
deren. Dat is volgens de Nederland
se regering in de eerste plaats een
zaak van het Surinaamse kabinet
en de gouverneur.
'Dit gaat veel leuken dan met
de afwasmachine'
milieuhygiëne. Op het eerste gebied
is minister Gruljters verantwoorde
lijk voor het tot stand komen van
de interdepartementale voorberei
ding van de beslissing. Minister
Vorrink draagt deze verantwoorde
lijkheid voor de milieuhygiëne.
Vervolg van pagina 1
zal geven tot het opsporen van de
daders. De fabriek, waarvan dr.
Herrema directeur is, zal het be
drijf wel een dag stilleggen.
Dr. Herrema is: sinds september
1973 directeur van Ferenka. Hij is
getrouwd en vader van vier kinde
ren. waarvan de twee jongste in
Ierland zijn en de twee oudste in
Nederland studeren. Mevrouw Her
rema en de twee jongste kinderen
zijn gisteren met een particulier
vliegtuig naar Nederland gekomen.
Uit een reconstructie ls gebleken,
dat dr. Herrema gisterochtend om
kwart over acht is ontvoerd. Zijn
wagen werd onbeheerd ontdekt
door een van z'n kinderen. De sleu
tel stak in het contact en de ak-
tentas van de heer. Herrema lag in
de wagen. Er waren geen sporen
van een worsteling. De politie heeft
om inlichtingen gevraagd over een
groene auto met vier personen, die
donderdag bij het hüis van Herre
ma is gesignaleerd.
Hoewel men algemeen aan een ac
tie van de IRA denkt, is de ontvoe
ring tot dusver niet door enige
organisatie geclaimd.
De Nederlandse ambassadeur in
Ierland mr. Felix van Raalte houdt
het Nederlandse ministerie van
buitenlandse zaken regelmatig op
de hoogte van de gang van zaken
rondom de ontvoering.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Na een lange dag vol uitweidingen over de stoornissen in het
contact tussen onze Noordafrikaanse gastarbeiders en de Nederlanders, lijkt een
oplossing verder weg dan ooit. Op het gisteren en vandaag in het Koninklijk
Instituut voor de Tropen in Amsterdam gehouden symposium over de communi
catiemoeilijkheden van Marokkaanse en Tunesische arbeiders in de Nederlandse
samenleving, kwam één ding duidelijk naar voren: de kloof tussen de twee ver
schillende culturen, van waaruit Neder landers en Noordafrikanen denken en
voelen, maakt werkelijk contact bijna onmogelijk.
Omdat noch van de Neder
landers noch van de buiten
landers kan worden ver
langd dat zij deze kloof
overbruggen, zou alleen een
geschoolde groep sociaal-an
tropologen en tolken als
begeleiders een uitweg
kunnen bieden. Dr. D. G.
Jongmans, wetenschappelijk
hoofdmedewerker van het
instituut en initiatiefnemer
tot het symposium gaf giste
ren voorbeelden van de 'tra
giek van het wederzijds on
begrip": 'Er komt een
Noordafrikaan aan het loket
van een Nederlandse ambte
naar. die toevallig erg vrien
delijk is. De Noordafrikaan
leidt hieruit af (vanuit zijn
achtergrond) dat de ambte
naar bevriend met hem wil
raken. Dit betekent voor
hem dat hij de ambtenaar
een geschenk moet geven.
Maar wat denkt de ambte
naar, als het cadeau wordt
overhandigd? Natuurlijk, dat
de Noordafrikaan hem wil
omkopen!'
De bezoekers van het
symposium afkomstig uit
kringen van onderwijs, jus
titie. sociale- en welzijns
zorg en gemeentelijke ge
neeskundige diensten
hoorden andere, ook spre
kende voorbeelden van de
antropoloog d.rs. P. H. van
der Meer. die Marokkaans
spreekt en als tolk onder
Marokkanen werkzaam was.
Hij wees erop dat in de
Noordafrikaanse samenle
ving het respect voor hoger
geplaatsten als doktoren en
rechters vereist, dat men
hen zoveel mogelijk met 'ja'
tegemoet treedt. Van der
Meer: 'Ik heb voor de kan
tonrechter meegemaakt, dat
een rechter tegen een in het
hart van Amsterdam wer
kende Marokkaanse slager
zeii U kunt waarschijnlijk
wel goed Nederlands spre
ken'. Waarop de Marokkaan
antwoordde: 'Ja. meneer'.
Na afloop vroeg de Marok
kaan mij verward: 'Wat is
er nu eigenlijk allemaal ge
zegd?"
Drs. Van der Meer zette uit
een dat de aanpassing, die
Nederlanders soms van Ma
rokkanen verlangen op z'n
zachtst gezegd ten onrechte
is, omdat:
Zij vaak zulk gebrekkig
onderwijs hebben genoten,
dat zij analfabeet zijn:
De geweldige taalbarrière
elke vorm van aanpassing in
de weg staat;
De culturele kloof zo
groot is dat de gewoonste
dingen in de omgang tussen
mensen, volkomen anders
worden uitgelegd, dan wij of
zij verwachten.
Een voorbeeld van misver
standen, die ontstaan in ge
vallen dat een Noordafri
kaan een beetje Nederlands
heeft geleerd, was de op
merking van een Nederlan
der: 'Daar moet je niet over
in zitten.' De Noordafrikaan
vatte dit op als: 'Je mag
hier niet gaan zitten', wat
hij uiteraard als een beledi
ging beschouwde.
Op de vraag of Nederlanders
en Noordafrikanen niet ver
der kunnen komen, door
zich wederzijds aan te pas
sen, antwoordt dir. Jong
mans. die al Jaren de
Noordafrikaanse cultuur be
studeert; 'Nederlanders en
Noordafrikanen hebben zul
ke uiteenlopende voorstel
lingen van eikaars cultuur
en samenleving dat beide
partijen niet eens weten wat
er aan te passen valt en in
hoeverre er moet worden
aangepast.' Als een werkge
ver bijvoorbeeld zegt tegen
zijn Noordafrikanen: 'Ik
verwelkom jullie als mijn
medewerkers en mijn deur
staat altijd open', is dit zó
verwarrend voor hen. omdat
ze op voet van gelijkheid
worden aangesproken, dat ze
vermoeden dat deze werkge
ver corrupte daden zal ver
wachten. Hij hoort te zeg
gen: 'Ik ben jullie vader en
van nu af aan kunnen jullie
op mij rekenen.' De Noord
afrikanen begrijpen de idea
len van onze, westerse sa
menleving nu eenmaal niet.'
Dr. Jongmans hoopt dat het
symposium een stimulans
zal zijn om een bepaalde
oplossing voor deze commu
nicatiestoornissen te gaan
zoeken. Hij denkt onder
meer aan cursussen voor
Nederlanders die met deze
problemen te maken heb
ben, zowel als voor Noord-
afrikanen, via bijvoorbeeld
Teleac. Zijn gedachten gaan
ook uit naar de vorming van
een groep deskundige advi
seurs in Nederland, die pro
blemen bij rechtbanken of
anderszins kunnen helpen
oplossen.
Drs. Van der Meer gaf nog
de volgende aanbevelingen
alle Nederlanders, die met
Marokkanen omgaan, voor
lichten over de manier
waarop met de buitenlan
ders moet worden gepraat;
mensen uit verschillende
wetenschappelijke richtin
gen opleiden in Noordafri
kaanse taal en cultuur; het
geven van cursussen voor
Marokkanen in administra
tieve kwesties, die in het
dagelijks leven normaal zijn.
